คู่มือ บช.ต้นทุน1

99 100 แบบฝึ กหัด 4-6 บริษทั วทิ ิตยอ์ ุตสาหกรรม จาํ กดั มีนโยบายจ่ายเงินโบนสั ในอตั รา 1.5 เท่าของ สมุดรายวนั ทว่ั ไป คา่ แรงงานปกติในแต่ละเดือนใหแ้ ก่พนกั งานที่ทาํ งานครบปี ในวนั สิ้นปี รายละเอียดเกี่ยวกบั พนกั งานในวนั สิ้นปี 25.. ดงั น้ี พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. บาท สต. ธ.ค. 31 คุมคา่ แรงงาน ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 68,000 - 68,000 - ช่ือพนกั งาน จาํ นวนปี ที่ทาํ งานจนถึงวนั สิ้นปี ค่าแรง (บาท) / เดือน บนั ทึกค่าแรงงาน 68,000 - 68,000 - 7,500 - 7,500 - นายหสั ดิน 3 ปี 9,500.- คุมงานระหวา่ งทาํ คุมค่าใชจ้ า่ ยการผลิต 68,000 - 158,000 - นายพรรณาเชษฐ 4 ปี 11,000.- 90,000 - คุมค่าแรงงาน นายธีรวฒั น์ 4½ ปี 12,000.- เงินสาํ รองโบนสั พนกั งาน บนั ทึกการจ่ายเงินสาํ รองสาํ หรับวนั หยดุ พกั ผอ่ น นายปฏิภาณ 2 ปี 9,000.- นางสาวสุชานนั ท์ 1½ ปี 8,500.- นางวาสนา 3½ ปี 10,000.- ค่าแรงงานคา้ งจ่าย เงินสาํ รองโบนสั พนกั งาน นายสุเมธ 1 ปี 8,000.- เงินฝากธนาคาร 3 จ่ายค่าแรงงานและเงินโบนสั ใหพ้ นกั งาน ให้ทาํ 1. คาํ นวณโบนสั ท่ีพนกั งานแต่ละคนจะไดร้ ับและยอดรวมโบนสั ท้งั หมดท่ีกิจการจะตอ้ งจ่าย 2. บนั ทึกรายการเก่ียวกบั ค่าแรงงานและโบนสั เดือนธนั วาคม ตลอดจนการจ่ายโบนสั ในวนั ส้ินปี แบบฝึ กหัด 4-7 บริษทั ศรีอีสาน จาํ กดั ไดจ้ ดั รถบริการรับส่งพนกั งานฝ่ ายผลิตเพื่อเป็นสวสั ดิการ พนกั งานในวนั สิ้นเดือนกรกฎาคม 25... บริษทั มีคา่ ใชจ้ ่ายเก่ียวกบั รถบริการดงั น้ี ชื่อพนกั งาน จํานวนปี ทที่ ํางานจนถงึ ค่าแรง (บาท)/เดือน โบนสั ที่พนักงานแต่ละ โบนสั / เดือน เงินเดือนพนกั งานขบั รถ 8,500.- บาท วนั สิ้นปี คนจะได้รับ นายหสั ดิน 9,500.- 14,250.- 1,187.50 คา่ น้าํ มนั รถยนต์ 10,000.- บาท นายพรรณาเชษฐ 11,000.- 16,500.- 1,375.- นายธีรวฒั น์ 3 ปี 12,000.- 18,000.- 1,500.- คา่ บาํ รุงรักษารถ 2,500.- บาท นายปฏิภาณ 9,000.- 13,500.- 1,125.- น.ส.สุชานนั ท์ 4 ปี 8,500.- 12,750.- 1,062.50 คา่ เสื่อมราคา - รถยนต์ 12,000.- บาท นางวาสนา 10,000.- 15,000.- 1,250.- นายสุเมธ 4 ½ ปี 8,000.- - ให้ทาํ บนั ทึกรายการเกี่ยวกบั สวสั ดิการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป 68,000.- - รวม 2 ปี 90,000.- 7,500.- สมุดรายวันทวั่ ไป 1 ½ ปี พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. บาท สต. 3 ½ ปี ก.ค. 31 คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 33,000 - 1 ปี เงินเดือนพนกั งานขบั รถ 3 คา่ น้าํ มนั รถยนต์ 8,500 - ค่าบาํ รุงรักษารถ 10,000 - ค่าเสื่อมราคา - รถยนต์ 2,500 - 12,000 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายเกี่ยวกบั สวสั ดิการพนกั งาน

101 102 หน่วยที่ 5 การบญั ชีเกีย่ วกบั ค่าใชจ้ ่ายการผลติ 8. จากโจทยข์ อ้ 7. ระหวา่ งปี ถา้ กิจการมีค่าใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้ึนจริง 720,000.- บาท จาํ นวน แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 5 ชว่ั โมงแรงงานทางตรงเกิดจริง 43,000 ชว่ั โมง ขอ้ ใดต่อไปน้ีถกู ตอ้ งท่ีสุดสาํ หรับการจดั สรร คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตเป็นตน้ ทุนการผลิตสินคา้ 1. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต หมายถึง ตอบ ข. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ 722,400.- ตอบ จ. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท้งั สิ้นท่ีไมใ่ ช่วตั ถุดิบทางตรงและแรงงานทางตรง เครดิต ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 722,400.- 2. ขอ้ ใดเป็นส่วนประกอบของตน้ ทนุ การผลิต 9. จากโจทยข์ อ้ 7. และขอ้ 8. ผลต่างท่ีเกิดจากการจดั สรรค่าใชจ้ ่ายการผลิต คือขอ้ ใด ตอบ จ. ขอ้ ใดเป็นส่วนประกอบของตน้ ทนุ การผลิต ตอบ ข. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูงไป 2,400.- บาท 3. การบนั ทึกบญั ชีค่าใชจ้ ่ายการผลิตวธิ ี Normal Cost Accounting System จะเครดิตบญั ชีใด 10. Algebraic Method คือ วธิ ีการปันส่วนใด ตอบ จ. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ตอบ จ. การปันส่วนแบบพีชคณิต 4. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรต่าํ กวา่ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดจริง ควรปรับปรุงบญั ชีอยา่ งไร 11. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูงกวา่ ค่าใชก้ ารผลิตจริงจะปรับปรุงบญั ชีอยา่ งไร ตอบ ก. เดบิต ตน้ ทุนขาย เครดิต ค่าใชจ้ ่ายการผลิต ตอบ ค. เดบิต ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร เครดิต ตน้ ทุนขาย 5. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้ึนจริง แตกต่างกบั ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร เกิดจากการบนั ทึกบญั ชี 12. รายการใด ไม่ใช่ การบนั ทึกบญั ชีที่เกี่ยวกบั คา่ ใชจ้ ่ายการผลติ ระบบใด ตอบ จ. เดบิต คมุ คา่ แรงงาน เครดิต คมุ ค่าแรงงานคา้ งจ่าย ตอบ ค. Normal Cost Accounting System 13. การปันส่วนคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้ึนในแผนกบุคคล ควรใชเ้กณฑใ์ ดที่เหมาะสมในการปันส่วน 6. ขอ้ ใดต่อไปน้ี ไม่จดั เป็นคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ตอบ ง. จาํ นวนคนงาน ตอบ ง. เงินเดือนพนกั งานขาย 7. บริษทั อดิกนั ตอ์ ตุ สาหกรรม จาํ กดั ไดว้ างแผนเกี่ยวกบั ตน้ ทุนการผลิต ดงั น้ี บริษทั สุภาพร จาํ กดั แบ่งการดาํ เนินงานออกเป็น 4 แผนก มีแผนกผลิต 2 แผนก คือ แผนก ประกอบและแผนกตกแตง่ แผนกบริการมี 2 แผนก คอื แผนกอาคารสถานที่และแผนกบุคคล วตั ถดุ ิบทางตรง 1,232,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตของแต่ละแผนกประจาํ เดือนกรกฎาคมและขอ้ มูลที่ใชใ้ นการปันส่วนค่าใชจ้ ่าย การผลิต มีดงั น้ี คา่ แรงงานทางตรง 985,600.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิต 739,200.- บาท จาํ นวนชวั่ โมงแรงงานทางตรง 44,000 ชว่ั โมง จาํ นวนชวั่ โมงเคร่ืองจกั ร 6,160 ชวั่ โมง ตอบ ก. 16.80 บาท

103 104 แผนกผลติ แผนกบริการ แบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 5 แผนกอาคารสถานที่ แผนกบคุ คล ค่าใชจ้ ่ายการผลิต แผนกประกอบ แผนกตกแต่ง 1. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรต่าํ กวา่ ค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดจริง จะปรับปรุงบญั ชีอยา่ งไร จาํ นวนพ้ืนท่ี 36,000 21,600 19,200 7,200 ตอบ ค. เดบิต ตน้ ทุนขาย เครดิต คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต จาํ นวนคนงาน 6,000 3,600 240 120 14. จากโจทยข์ า้ งตน้ ถา้ กิจการใชว้ ิธีการปันส่วนโดยตรง แผนกอาคารสถานท่ีจะปันส่วนใหแ้ ผนก 2. ขอ้ ใดต่อไปน้ี ไม่จดั เป็นคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ประกอบและแผนกตกแต่งตามลาํ ดบั เป็นจาํ นวนเงินเท่าไร ตอบ ง. เงินเดือนพนกั งานขาย ตอบ ง. แผนกประกอบ 12,000.- แผนกตกแต่ง 7,200.- 3. ขอ้ ใดเป็นส่วนประกอบของตน้ ทนุ การผลิต ตอบ ข. วตั ถุดิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรง คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 15. จากโจทยข์ อ้ 14. การบนั ทึกบญั ชีการปันส่วนคา่ ใชจ้ ่ายแผนกอาคารสถานท่ีใหแ้ ผนกประกอบ 4. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้ึนจริง แตกต่างกบั คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร เกิดจากการบนั ทึกบญั ชี ระบบใด และแผนกตกแต่ง จะบนั ทึกโดย ตอบ ค. Normal Cost Accounting System ตอบ ง. เดบิต ค่าใชจ้ ่ายการผลิต - แผนกประกอบ 12,000.- 5. ค่าใชจ้ ่ายการผลิต หมายถึง ค่าใชจ้ ่ายการผลิต - แผนกตกแต่ง 7,200.- ตอบ ข. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตท้งั สิ้นท่ีไมใ่ ช่วตั ถุดิบทางตรงและแรงงานทางตรง เครดิต ค่าใชจ้ ่ายการผลิต - แผนกอาคารสถานท่ี 19,200.- 6. การบนั ทึกบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตวธิ ี Normal Cost Accounting System จะเครดิตบญั ชีใด ตอบ ก. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 7. บริษทั พรนภสั อตุ สาหกรรม จาํ กดั ไดว้ างแผนเก่ียวกบั การผลิตในปี 25.. ดงั น้ี วตั ถดุ ิบทางตรง 2,640,000.- บาท ค่าแรงงานทางตรง 660,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิต 528,000.- บาท จาํ นวนสินคา้ ท่ีผลิตได้ 132,000 หน่วย ชว่ั โมงแรงงานทางตรง 220,000 ชว่ั โมง ชวั่ โมงการทาํ งานเครื่องจกั ร 66,000 ชวั่ โมง ถา้ กิจการกาํ หนดอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรโดยการใชเ้ กณฑห์ น่วยท่ีผลิต อตั ราค่าใชจ้ ่าย การผลิตเป็ นเท่าไร ตอบ ค. 4.- บาท

105 106 8. จากโจทยข์ อ้ 7. ถา้ กิจการกาํ หนดอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรโดยการใชเ้ กณฑช์ ว่ั โมง 14. จากโจทยข์ า้ งตน้ ถา้ กิจการใชว้ ธิ ีการปันส่วนโดยตรง แผนกอาคารสถานทีจ่ ะปันส่วนใหแ้ ผนก แรงงานทางตรง อตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิตเป็นเท่าไร ประกอบและแผนกตกแตง่ ตามลาํ ดบั เป็นจาํ นวนเงินเท่าไร ตอบ ก. 2.40 บาท ตอบ ง. แผนกประกอบ 14,400.- บาท แผนกตกแตง่ 8,640.- บาท 9. จากโจทยข์ อ้ 7. สมมตุ ิวา่ ระหวา่ งปี ถา้ กิจการมีค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดจริง 525,000.- บาท 15. จากโจทยข์ อ้ 14 . การบนั ทึกบญั ชีการปันส่วนคา่ ใชจ้ ่ายแผนกอาคารสถานท่ีใหแ้ ผนกประกอบ จาํ นวนชวั่ โมงแรงงานทางตรงท่ีเกิดจริง 225,000 ชวั่ โมง ขอ้ ใดต่อไปน้ีถูกตอ้ งท่ีสุดสาํ หรับ และแผนกตกแต่ง จะบนั ทึกโดย การจดั สรรคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตเป็นตน้ ทุนการผลิตสินคา้ ตอบ ง. เดบิต คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต - แผนกประกอบ 14,400.- ตอบ ค. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ 540,000.- ค่าใชจ้ ่ายการผลิต - แผนกตกแตง่ 8,640.- เครดิต ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 540,000.- เครดิต คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต - แผนกอาคารสถานที่ 23,040.- 10. จากโจทยข์ อ้ 8. และขอ้ 9. ผลต่างที่เกิดจากการจดั สรรค่าใชจ้ ่ายการผลิตคือขอ้ ใด ตอบ ง. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูงไป 15,000.- บาท 11. การปันส่วนคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้ึนในแผนกบุคคล ควรใชเ้กณฑใ์ ดที่เหมาะสมในการปันส่วน ตอบ ก. จาํ นวนคนงาน 12. รายการใด ไม่ใช่ การบนั ทึกบญั ชีท่ีเก่ียวกบั คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ตอบ จ. เดบิต คมุ คา่ แรงงาน เครดิต คมุ คา่ แรงงานคา้ งจ่าย 13. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูงกวา่ คา่ ใชก้ ารผลิตจริงจะปรับปรุงบญั ชีอยา่ งไร ตอบ ข. เดบิต คมุ ค่าใชจ้ ่ายการผลิต เครดิต ตน้ ทุนขาย บริษทั สุพรรษา จาํ กดั แบ่งการดาํ เนินงานออกเป็น 4 แผนก มีแผนกผลิต 2 แผนก คือ แผนก ประกอบและแผนกตกแตง่ แผนกบริการมี 2 แผนก คอื แผนกอาคารสถานท่ีและแผนกบุคคล คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตของแต่ละแผนกประจาํ เดือนกรกฎาคมและขอ้ มูลที่ใชใ้ นการปันส่วนคา่ ใชจ้ ่าย การผลิต มีดงั น้ี แผนกผลติ แผนกบริการ แผนกประกอบ แผนกตกแต่ง แผนกอาคารสถานท่ี แผนกบคุ คล ค่าใชจ้ ่ายการผลิต 43,200 25,920 23,040 8,640 จาํ นวนพ้ืนท่ี 7,200 4,320 จาํ นวนคนงาน 288 144

107 108 แบบฝึ กหัดท้ายหน่วยท่ี 5 ทวั่ ไปจึงนิยมใชค้ า่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรท่ีกาํ หนดข้ึนลว่ งหนา้ อยา่ งเหมาะสมมาใชใ้ นการคาํ นวณ ตน้ ทุนผลิตภณั ฑ์ ตอนที่ 1 จงตอบคําถามต่อไปนี้ 4. ฐานท่ใี ช้ในการคํานวณอตั ราค่าใช้จ่ายการผลติ จัดสรร มอี ะไรบ้าง 1. ค่าใช้จ่ายการผลติ มคี วามหมายอย่างไร จงอธิบายและยกตัวอย่างประกอบ ตอบ ฐานที่ใชใ้ นการคาํ นวณอตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร มีดงั น้ี ตอบ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตเป็นปัจจยั ท่ีเกิดข้นึ นอกเหนือจากวตั ถุดิบทางตรงและค่าแรงงานทางตรง 1. อตั ราต่อหน่วยสินคา้ ที่ผลติ ซ่ึงไมส่ ามารถคิดเขา้ ตน้ ทผุ ลิตของผลติ ภณั ฑช์ นิดใดชนิดหน่ึงไดโ้ ดยตรง เช่น ค่าเบ้ียประกนั โรงงาน 2. อตั ราร้อยละของคา่ แรงงานทางตรง 3. อตั ราร้อยละของวตั ถดุ ิบทางตรง ค่าเช่าอาคารโรงงาน 4. อตั ราชวั่ โมงแรงงานทางตรง 5. อตั ราชว่ั โมงเครื่องจกั ร 2. ระดบั กาํ ลงั ผลติ แบ่งออกเป็ นลกั ษณะใดบ้าง อธิบาย 5. จงอธิบายสาเหตุทที่ าํ ให้เกดิ ค่าใช้จ่ายการผลติ จดั สรรสูงไป (Overapplied Factory Overhead) ตอบ ระดบั กาํ ลงั ผลิตสามารถพิจารณาได้ 3 ลกั ษณะ คือ ตอบ ค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนจริงมีจาํ นวนนอ้ ยกวา่ ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 6. วธิ ีการปันส่วนต้นทนุ จากแผนกบริการไปให้แผนกผลิตมีกวี่ ธิ ี อะไรบ้าง 1. ประมาณตามระดบั การผลติ สูงสุดหรืออดุ มคติ (Maximum or Ideal Capacity) ตอบ การปันส่วนตน้ ทนุ จากแผนกบริการไปใหแ้ ผนกผลิต มี 3 วธิ ี คือ เป็นระดบั การผลิตท่ีเป็นไปอยา่ งมีประสิทธิภาพ 100% ทรัพยากรทุกประเภทในการผลิตถกู ใชง้ าน อยา่ งเตม็ ท่ีในเวลาที่ต่อเน่ืองกนั ไปตลอด โดยไม่มีปัญหาใด ๆ ที่จะทาํ ให้การผลิตตอ้ งหยดุ ชะงกั ซ่ึง 1. วิธีการปันส่วนโดยตรง ในการปฏิบตั ิจริงไม่มีกิจการใดท่ีสามารถทาํ ได้ จึงไม่ควรใชร้ ะดบั การผลิตน้ีมาใชใ้ นการควบคุม 2. วิธีการปันส่วนเป็นข้นั การผลิต 3. วิธีการปันส่วนแบบพีชคณิต 7. ผลต่างงบประมาณและผลต่างปัจจัยว่างเปล่าคืออะไร 2. ประมาณตามระดบั การผลติ ปกติ (Normal Capacity) เป็นระดบั การผลิตทก่ี าํ หนดจาก ตอบ ผลต่างงบประมาณ เป็นผลต่างระหวา่ งค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนจริงกบั ค่าใชจ้ ่ายการผลิต ปริมาณความตอ้ งการสินคา้ ของผซู้ ้ือ โดยเฉล่ียในช่วงระยะเวลาหน่ึง ซ่ึงอาจจะอยรู่ ะหวา่ ง 3 - 5 ปี การ โดยประมาณ ณ ระดบั จริง กาํ หนดลกั ษณะการผลิตลกั ษณะน้ี จะพิจารณาตามสภาพการณ์ปกติโดยคาํ นึงถึงเหตุการณ์ ซ่ึง ผลต่างปัจจยั วา่ งเปลา่ เป็นผลต่างของคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตโดยปริมาณ ณ ระดบั จริงกบั อาจจะเกิดข้ึนกบั กิจการไดต้ ามปกติ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 3. ประมาณตามระดบั การผลิตทค่ี าดว่าจะผลิตจริง (Expected Actual Capacity) เป็น ระดบั การผลิตที่คาดวา่ จะผลิตในงวดถดั ไป ซ่ึงอาจจะสูงหรือต่าํ กวา่ ระดบั การผลิตท่ีเป็นอยู่ ถา้ กิจการใชร้ ะดบั การผลิตที่คาดวา่ จะผลิตในการกาํ หนดอตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิต จะทาํ ใหอ้ ตั รา ค่าใชจ้ ่ายการผลิตเปล่ียนแปลงไปในแต่ละปี 3. เหตุใดกจิ การจึงนิยมใช้อตั ราค่าใช้จ่ายการผลติ จัดสรรคาํ นวณเป็ นต้นทนุ การผลติ ตอบ เหตทุ ่ีกิจการนิยมใชอ้ ตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรคาํ นวณเป็นตน้ ทุนการผลิต เพราะการ ใชค้ า่ ใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้นึ จริงในการคาํ นวณตน้ ทุนผลิตภณั ฑจ์ ะไดข้ อ้ มูลท่ีไม่ทนั ต่อการ วางแผนและการตดั สินใจ เนื่องจากค่าใชจ้ ่ายท่ีเกิดข้นึ ในระหวา่ งงวดอาจมีการจ่ายเงินไม่พร้อมกนั บางรายการอาจจะยงั ไม่ไดจ้ ่ายหรือมีการจ่ายไปแลว้ ลว่ งหนา้ ณ วนั สิ้นงวดบญั ชี กิจการจะตอ้ งทาํ การปรับปรุงคา่ ใชจ้ ่ายเพ่ือใหไ้ ดย้ อดค่าใชจ้ ่ายท่ีถกู ตอ้ ง มาใชใ้ นการคาํ นวณตน้ ทุนผลิตภณั ฑ์ กิจการ

109 110 ตอนที่ 2 แบบฝึ กทักษะ สมุดรายวนั ทว่ั ไป แบบฝึ กหัด 5-1 ต่อไปน้ีเป็นรายการเก่ียวกบั ค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนของบริษทั ศุภมิตร จาํ กดั พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต ระหวา่ งเดือนกรกฎาคม 25... เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. บาท สต. ก.ค. 1 เบิกวตั ถุดิบทางออ้ มไปใชใ้ นการผลิต 8,500.- บาท ก.ค. 12 คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 5 จ่ายค่าเช่าโรงงาน 32,000.- บาท เงินสด 1,500 - 1,500 - 7 ไดร้ ับใบแจง้ หน้ีคา่ ซ่อมแซมเครื่องจกั ร 10,000.- บาท 9 จ่ายค่าไฟฟ้าโรงงาน 28,000.- บาท จ่ายคา่ ใชจ้ ่ายเบด็ เตลด็ โรงงาน 10 คิดค่าเส่ือมราคา - เครื่องจกั ร 5,500.- บาท 12 จ่ายค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตลด็ โรงงาน 1,500.- บาท 15 คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 4,200 - 15 จ่ายค่าน้าํ มนั หล่อล่ืนเครื่องจกั ร 4,200.- บาท เงินสด 17 คิดคา่ เสื่อมราคาอุปกรณ์การผลิต 3,200.- บาท 4,200 - 30 จ่ายแรงงานคนงาน 80,000.- บาท เป็นค่าแรงงานทางออ้ ม 1,500.- บาท จา่ ยคา่ น้าํ มนั หล่อล่ืนเป็นเงินสด ให้ทาํ 1.บนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทว่ั ไป 17 คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 3,200 - 2. ผา่ นรายการไปยงั บญั ชีแยกประเภทคุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต ค่าเสื่อมราคาสะสม-อุปกรณ์การผลิต 3,200 - คิดคา่ เส่ือมราคา-อปุ กรณ์การผลิต 30 คุมงานระหวา่ งทาํ 78,500 - คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 1,500 - เงินสด จา่ ยคา่ แรงงานคนงาน 80,000 - สมุดรายวนั ทว่ั ไป พ.ศ.25... รายการ เลขท่ี เดบิต เครดิต คุมค่าใช้จ่ายการผลิต เดือน วนั ที่ บญั ชี ก.ค. 1 บาท สต. บาท สต. คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต 5 คมุ วตั ถดุ ิบ 8,500 - 8,500 - เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. 7 เบิกวตั ถดุ ิบทางออ้ มไปใชใ้ นการผลิต 32,000 - 32,000 - ก.ค. 1 คุมวตั ถุดิบ 8,500 - คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 9 10,000 - 10,000 - 5 เงินสด 32,000 - เงินสด 10 จ่ายคา่ เช่าโรงงาน 28,000 - 28,000 - 7 เจา้ หน้ี 10,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 20,000 - 5,500 - 5,500 - 9 เงินสด เจา้ หน้ี 5,500 - ไดร้ ับใบแจง้ หน้ีค่าซ่อมแซมเคร่ืองจกั ร 10 ค่าเส่ือมราคา คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต สะสม-เคร่ืองจกั ร 1,500 - เงินสด 12 เงินสด จ่ายคา่ ไฟฟ้า คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 15 เงินสด 4,200 - คา่ เสื่อมราคาสะสม-เคร่ืองจกั ร คา่ เส่ือมราคา 3,200 - คิดคา่ เสื่อมราคา-เคร่ืองจกั ร 1,500 - 17 สะสม-อุปกรณ์ การผลิต 30 เงินสด

111 112 แบบฝึ กหัด 5-2 บริษทั ราชพฤกษ์ จาํ กดั ประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตระหวา่ งปี ไว้ 273,600.- บาท 4. ต้นทุนวตั ถุดบิ ทางตรง = งบประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ×100 และไดป้ ระมาณการวา่ จะผลิตสินคา้ ได้ 86,400 หน่วย โดยใชต้ น้ ทุนวตั ถดุ ิบ อตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลติ จดั สรร ตน้ ทนุ วตั ถดุ ิบทางตรง ทางตรง 216,000.- บาท ในการผลิตตอ้ งใชแ้ รงงานทางตรง 57,600 ชวั่ โมง คา่ แรงงานทางตรงโดยประมาณ 1,152,000.- บาท เครื่องจกั รทาํ การผลิต 5.ต้นทนุ ค่าแรงงานทางตรง = 273,600 ×100 โดยประมาณ 3,840 ชวั่ โมง อตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลติ จดั สรร 216,000 ให้ทาํ คาํ นวณอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรตามเกณฑด์ งั ต่อไปน้ี = 126.67% ของตน้ ทุนวตั ถดุ ิบทางตรง 1. จาํ นวนหน่วยท่ีผลิตได้ 2. ชวั่ โมงเคร่ืองจกั ร = งบประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ×100 3. ชว่ั โมงแรงงานทางตรง คา่ แรงงานทางตรง 4. ตน้ ทุนวตั ถุดิบทางตรง 273,600 ×100 5. ตน้ ทุนคา่ แรงงานทางตรง = 1,152,000 = 23.75% ของตน้ ทนุ ค่าแรงงานทางตรง 1. จาํ นวนหน่วยที่ผลติ ได้ = งบประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต แบบฝึ กหัด 5-3 บริษทั จุฬารัตนก์ ารผลติ จาํ กดั มีระดบั การผลิตปกติสาํ หรับปี 25... เท่ากบั อตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลติ จดั สรร ปริมาณการผลิต 650,000 หน่วย ประมาณการคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท้งั ปี เท่ากบั 2,080,000.- บาท การ 273,600 ผลิตสินคา้ สาํ เร็จรูป 1 หน่วย เครื่องจกั รใชเ้ วลาในการผลิต ½ ชวั่ โมง 2. ชั่วโมงเครื่องจกั ร = 86,400 อตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ในระหวา่ งเดือนมิถุนายน 25... บริษทั มีค่าใชจ้ ่ายการผลิตเกิดข้ึนจริง 153,400.- บาท และมี = 3.17 บาท / หน่วย ชวั่ โมงเคร่ืองจกั รท่ีใชใ้ นการผลิตจริง 26,000 ชว่ั โมง 3. ชั่วโมงแรงงานทางตรง ให้ทาํ 1. คาํ นวณหาอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรและจาํ นวนค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรในเดือน อตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร = งบประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ชว่ั โมงเคร่ืองจกั ร มิถุนายน 25... 2. คาํ นวณหาผลต่างของการจดั สรรค่าใชจ้ ่ายการผลิตต่าํ ไปหรือสูงไป = 273,600 3,840 = 71.25 บาท / ชว่ั โมงเครื่องจกั ร คาํ นวณอตั ราค่าใช้จ่ายในการผลติ จดั สรรและค่าใช้จ่ายในการผลติ จดั สรร งบประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 1. อตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร = งบประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ชว่ั โมงแรงงานทางตรง ปริมาณการผลิต = 2,208,000 = 650,000 273,600 = 57,640 = 3.20 บาท / หน่วย = 4.75 บาท / ชว่ั โมงแรงงานทางตรง คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร = 52,000 × 3.20 = 166,400.- บาท

113 114 2. คาํ นวณผลต่างของการจดั สรรค่าใชจ้ ่ายในการผลิตสูง (ต่าํ ) ไป สมุดรายวันทว่ั ไป ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร = 166,400.- พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้ึนจริง = 153,400.- รายการ บาท สต . 604,800 - คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูงไป = 13,000.- คุมงานระหวา่ งทาํ 604,800 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร แบบฝึ กหัด 5-4 บริษทั น้าํ ทิพย์ จาํ กดั เป็นบริษทั ผลิตอปุ กรณ์ประดบั รถยนต์ ใชช้ ว่ั โมงแรงงาน คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 540,000 - ทางตรงในการคาํ นวณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ไดป้ ระมาณชว่ั โมงแรงงาน เงินสด / บญั ชีต่างๆ ที่เก่ียวขอ้ ง ทางตรงสาํ หรับปี ไว้ 96,000 ชวั่ โมงและประมาณการคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจาํ นวน 540,000 - 576,000.- บาท บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนจริง ในระหวา่ งเดือนตุลาคม 25... บริษทั มีชวั่ โมงแรงงานทางตรงท่ีเกิดข้ึนจริง 100,800 ชวั่ โมง ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 604,800 - และคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนจริง 540,000.- บาท คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต ให้ทาํ บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไป 640,800 - 1. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร โอนค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรกบั 2. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนจริง บญั ชีค่าใชจ้ ่ายการผลิต 3. ปิ ดบญั ชีค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรและคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนจริง ผลต่างท่ีเกิดข้นึ ให้ โอนปิ ดเขา้ บญั ชีตน้ ทนุ ขาย ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไป 64,800 - ตน้ ทุนขาย 64,800 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง(ต่าํ ) ไป เขา้ ตน้ ทุนขาย คาํ นวณอตั ราค่าใช้จ่ายการผลติ จดั สรรและจาํ นวนค่าใช้จ่ายการผลิตจดั สรร อตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลติ จดั สรรต่อหน่วย = งบประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ชว่ั โมงแรงงานทางตรง 576,000 = 96,000 = 6.- บาท / ชวั่ โมง คา่ ใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรร = 100,800 × 6 = 604,800.- บาท

115 116 แบบฝึ กหัด 5-5 กิจการผลิตสินคา้ แห่งหน่ึงใชเ้ กณฑก์ ารคาํ นวณอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร สมุดรายวันทวั่ ไป ตามหน่วยท่ผี ลิตจริง ค่าใชจ้ ่ายการผลิตทป่ี ระมาณไวส้ าํ หรับผลิตสินคา้ พ.ศ.25... เลขที่ เดบิต เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. 42,000 หน่วย มีดงั น้ี รายการ บาท สต . 888,636 - วตั ถดุ ิบทางออ้ ม 420,000.- บาท คุมงานระหวา่ งทาํ 888,636 - ค่าแรงงานทางออ้ ม 350,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร คา่ เส่ือมราคา - เครื่องจกั ร 33,600.- บาท บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร คา่ เบ้ียประกนั โรงงาน 28,000.- บาท คา่ สาธารณูปโภค 63,000.- บาท คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 931,000 - เงินสด / บญั ชีตา่ งๆ ท่ีเกี่ยวขอ้ ง รวม 894,600.- บาท 931,000 - บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายในการผลิตท่ีเกิดข้ึนจริง ในระหวา่ งปี 25.. กิจการผลิตสินคา้ ได้ 41,720 หน่วย ค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้นึ จริง 931,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 888,636 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต ให้ทาํ 1. คาํ นวณหาอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรต่อหน่วยและจาํ นวนค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 888,636 - โอนค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรกบั 2. บนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไปโดยโอนผลต่างของการจดั สรรค่าใชจ้ ่ายการผลิตต่าํ บญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ไปหรือสูงไปเขา้ บญั ชีตน้ ทนุ ขาย ตน้ ทนุ ขาย 42,364 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิต คาํ นวณอตั ราค่าใช้จ่ายการผลติ จดั สรรและจํานวนค่าใช้จ่ายการผลติ จดั สรร 42,364 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรรต่าํ อตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลติ จดั สรรต่อหน่วย = งบประมาณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ไปเขา้ ตน้ ทนุ ขาย ปริมาณการผลิต 894,600 = 42,000 = 21.30 บาท / หน่วย ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร = 41,720 × 21.30 = 888,636.- บาท

117 118 แบบฝึ กหัด 5-6 บริษทั มุทิตา จาํ กดั มีระดบั การผลิตปกติเดือนละ 65,000 หน่วย ณ ระดบั การผลิต แบบฝึ กหัด 5-7 บริษทั สุทธิพรการผลิต จาํ กดั เป็นผผู้ ลิตและจาํ หน่ายอปุ กรณ์ในครัว โดยมีแผนก น้ีไดป้ ระมาณค่าใชจ้ ่ายการผลิตไว้ 195,000.- บาทเป็นคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตคงที่ ผลิต 2 แผนก คอื แผนกชิ้นส่วน และแผนกประกอบ และมีแผนกบริการ 3 แผนก 52,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตผนั แปร 143,000.- บาท ระหวา่ งเดือนกนั ยายน คือ แผนกอาคารสถานที่ แผนกบุคลากร และแผนกซ่อมบาํ รุง ขอ้ มูลคา่ ใชจ้ ่าย 25... ผลิตสินคา้ ได้ 55,900 หน่วย ค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้นึ จริงมีจาํ นวน การผลิตและขอ้ มูลอ่ืน ๆ ท่ีเกี่ยวขอ้ งในแตล่ ะแผนก มีดงั น้ี 171,600 บาท แผนก คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต พ้ืนท่ีใชส้ อย จาํ นวนคนงาน ชว่ั โมงซ่อมบาํ รุง ให้ทาํ 1. คาํ นวณหาอตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร (บาท) (ตรว.) (คน) (ชว่ั โมง) 2. คาํ นวณหาผลต่างงบประมาณและผลต่างปัจจยั การผลิตวา่ งเปล่า ชิ้นส่วน 120,000.- 600 60 30 ประกอบ 180,000.- 480 36 18 อตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลติ จดั สรร = 195,000 = 3.- บาท / หน่วย อาคารสถานท่ี 24,000.- 60 6 6 65,000 บุคลากร 16,200.- 60 12 - คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตคงท่ี ซ่อมบาํ รุง 14,400.- 60 18 6 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตผนั แปร = 52,000.- บาท 143,000 = 65,000 = 2.20 บาท / หน่วย ผลต่างงบประมาณ 171,600.- เกณฑท์ ี่ใชใ้ นการปันส่วนตน้ ทนุ แผนกบริการ มีดงั น้ี 174,980.- ค่าใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้ึนจริง แผนก เกณฑก์ ารปันส่วน ค่าใชจ้ ่ายการผลิตโดยประมาณ ณ ระดบั จริง (52,000 + 55,900× 2.2) 3,380.- F อาคารสถานที่ จาํ นวนพ้ืนที่ใชส้ อย ผลต่างงบประมาณ บุคลากร จาํ นวนคนงาน ผลต่างปัจจัยว่างเปล่า ซ่อมบาํ รุง จาํ นวนชว่ั โมงซ่อมบาํ รุง ค่าใชจ้ ่ายการผลิตโดยประมาณ ณ ระดบั จริง 174,980.- ให้ทาํ แสดงการปันส่วนตน้ ทนุ ของแผนกบริการใหแ้ ผนกผลิตตามวธิ ี ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร (55,900× 3) 167,700.- 1. วธิ ีการปันส่วนโดยตรง 2. วธิ ีการปันส่วนเป็นข้นั ผลต่างปัจจยั การผลิตวา่ งเปล่า 7,280.- U ผลต่างรวม = 3,380 - 7,280 = 3,900.- U

119 120 ตารางแสดงการปันส่วนต้นทนุ แผนกบริการให้แผนกผลติ ตารางแสดงการปันส่วนต้นทนุ แผนกบริการให้แผนกผลิต วธิ ีการปันส่วนโดยตรง วธิ ีการปันส่วนเป็ นข้นั แผนกบริการ แผนกผลติ แผนกบริการ แผนกผลติ ชิ้นส่วน ประกอบ ชิ้นส่วน ประกอบ รายการ อาคาร บุคลากร ซ่อมบํารุง 120,000.- 180,000.- รายการ อาคาร บุคลากร ซ่อมบาํ รุง 120,000.- 180,000.- ตน้ ทุนและคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตก่อนการปันส่วน สถานที่ ตน้ ทนุ และค่าใชจ้ ่ายในการผลิตก่อนการปันส่วน สถานท่ี 12,000.- 10,800.- 14,400.- 12,000.- 10,800.- 14,400.- -ปันส่วนตน้ ทุนแผนกอาคารสถานท่ีให้ -ปันส่วนตน้ ทนุ แผนกอาคารสถานที่ใหแ้ ผนก แผนกชิ้นส่วนและแผนกประกอบ (12,000.-) 1) 6,666.67 2) 5,333.33 บุคลากร แผนกซ่อมบาํ รุง แผนกชิ้นส่วน และ แผนกประกอบ -ปันส่วนตน้ ทุนแผนกบุคลากรใหแ้ ผนก (12,000.-) 1) 600.- 2) 600.- 3) 6,000.- 4) 4,800.- ชิ้นส่วนและแผนกประกอบ (10,800.-) 3) 6,750.- 4) 4,050.- -ปันส่วนตน้ ทนุ แผนกบคุ ลากรให้แผนกชิ้นส่วน และแผนกประกอบ -ปันส่วนตน้ ทนุ แผนกซ่อมบาํ รุงใหแ้ ผนก (11,400.-) 5) 1,800.- 6) 6,000.- 7) 3,600.- ชิ้นส่วนและแผนกประกอบ (14,400.-) 5) 9,000.- 6) 5,400.- -ปันส่วนตน้ ทุนแผนกซ่อมบาํ รุงให้แผนกชิ้นส่วน และแผนกประกอบ ค่าใชจ้ ่ายการผลิตหลงั การปันส่วน 142,416.67 194,783.33 (16,800) 8) 10,500.- 9) 6,300.- ค่าใชจ้ ่ายการผลิตหลงั การปันส่วน 142,500.- 194,700.- การคาํ นวณประกอบ = 12,000.- บาท การคาํ นวณประกอบ ต้นทนุ แผนกอาคารสถานท่ี 1) ปันส่วนใหแ้ ผนกชิ้นส่วน = 12,000 × 60 = 6,666.67 บาท ต้นทุนแผนกอาคารสถานท่ี = 12,000.- บาท 108 = 5,333.33 บาท 2) ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ 48 1) ปันส่วนใหแ้ ผนกบุคลากร = 12000 6 = 600.- บาท ต้นทนุ แผนกบุคลากร = 24,000 × 108 = 6,750.- บาท × 120 = 600.- บาท 3) ปันส่วนใหแ้ ผนกชิ้นส่วน = 4,050.- บาท = 6,000.- บาท = 10,800.- บาท 2) ปันส่วนใหแ้ ผนกซ่อมบาํ รุง = 12,000 × 6 = 4,800.- บาท 4) ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ = 9,000.- บาท 120 ต้นทุนแผนกซ่อมบํารุง = 10,800 60 = 5,400.- บาท 60 = 1,800.- บาท 5) ปันส่วนใหแ้ ผนกชิ้นส่วน × 96 3) ปันส่วนใหแ้ ผนกชิ้นส่วน = 12,000 × 120 = 6,000.- บาท 6) ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ = 10,800 × 36 4) ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ = 12,000 × 48 96 120 = 14,400.- บาท 30 ต้นทุนแผนกบุคลากร = 11,400.- บาท = 14,400 48 18 × 5) ปันส่วนใหแ้ ผนกซ่อมบาํ รุง = 11,400 × 114 = 14,400 × 18 6) ปันส่วนใหแ้ ผนกชิ้นส่วน = 11,400 × 60 48 114

121 122 7) ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ = 11,400 × 36 = 3,600.- บาท ตารางแสดงการปันส่ วนต้นทุนแผนกบริการให้ แผนกผลิต ต้นทุนแผนกซ่อมบาํ รุง 114 วธิ ีการปันส่วนโดยตรง 8) ปันส่วนใหแ้ ผนกชิ้นส่วน = 16,800.- บาท = 10,500.- บาท 30 = 6,300.- บาท แผนกบริการ แผนกผลติ 9) ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ = 16,800 × 48 รายการ อาคาร = 18 ตน้ ทนุ และคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตก่อนการปันส่วน บุคลากร สถานท่ี พยาบาล ก. ข. 16,800 × 48 48,000.- 72,000.- 42,000.- 294,000.- 216,000.- แบบฝึ กหัด 5-8 บริษทั เอส พี อตุ สาหกรรม จาํ กดั ผลิตอปุ กรณ์เคร่ืองใชไ้ ฟฟ้าจาํ หน่าย -ปันส่วนตน้ ทนุ แผนกบคุ ลากรให้แผนก ก. และ กระบวนการผลิตมี 2 แผนก คือ แผนก ก และ แผนก ข และมีแผนกบริการ แผนก ข. (48,000.-) 1) 16,000.- 2) 32,000.- 3 แผนก คือ แผนกบุคลากร แผนกอาคารสถานที่และแผนกพยาบาล ขอ้ มูล -ปันส่วนตน้ ทุนแผนกอาคารสถานที่ใหแ้ ผนก ก. และ แผนก ข. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตและขอ้ มลู อ่ืน ๆ ท่ีเก่ียวขอ้ งแต่ละแผนก มีดงั น้ี (72,000.-) 3) 28,880.- 4) 43,200.- แผนกผลิต แผนกบริการ -ปันส่วนตน้ ทนุ แผนกพยาบาลให้แผนก ก. และ แผนก ข. ก ข บุคลากร อาคารสถานที่ พยาบาล (42,000.-) 5) 14,000.- 6) 28,000.- ค่าใชจ้ ่ายการผลิต (บาท) 294,000.- 216,000.- 96,000.- 72,000.- 42,000.- จาํ นวนพ้ืนที่ใชส้ อย (ตรม.) 1,200 1,800 240 120 360 ค่าใชจ้ ่ายการผลิตหลงั การปันส่วน 352,800.- 319,200.- จาํ นวนคนงาน (คน) 24 48 6 6 6 เกณฑท์ ี่ใชใ้ นการปันส่วนตน้ ทุนแผนกบริการ มีดงั น้ี เกณฑก์ ารปันส่วน การคาํ นวณประกอบ = 48,000.- บาท แผนก จาํ นวนคนงาน ต้นทุนแผนกบุคลากร 24 จาํ นวนพ้ืนท่ีใชส้ อย 1) ปันส่วนใหแ้ ผนก ก = 48,000 × 72 = 16,000.- บาท บุคลากร จาํ นวนคนงาน = 32,000.- บาท อาคารสถานท่ี 2) ปันส่วนใหแ้ ผนก ข = 48,000 × 48 พยาบาล ต้นทนุ แผนกอาคาร 72 = 28,800.- บาท 3) ปันส่วนใหแ้ ผนก ก = 43,200.- บาท = 72,000.- บาท ให้ทาํ แสดงการปันส่วนตน้ ทุนของแผนกบริการใหแ้ ผนกผลิตตามวธิ ี 4) ปันส่วนใหแ้ ผนก ข 12 = 14,000.- บาท 1. วิธีการปันส่วนโดยตรง ต้นทนุ แผนกอาคาร = 72,000 × 30 = 28,000.- บาท 2. วิธีการปันส่วนเป็นข้นั 5) ปันส่วนใหแ้ ผนก ก = 72,000 × 18 6) ปันส่วนใหแ้ ผนก ข 30 = 42,000.- บาท 24 = 42,000 × 72 = 42,000 × 48 72

123 124 ตารางแสดงการปันส่ วนต้ นทุนแผนกบริการให้ แผนกผลติ ต้นทุนแผนกซ่อมบาํ รุง = 53,510.20 บาท วธิ กี ารปันส่วนเป็ นข้นั 8) ปันส่วนใหแ้ ผนกชิ้นส่วน 24 = 53,510.20 × 72 = 17,836.73 บาท 9) ปันส่วนใหแ้ ผนกประกอบ แผนกบริการ แผนกผลติ = 53,510.20 × 48 = 35,673.47 บาท กข 72 รายการ บุคลากร อาคาร พยาบาล 294,000.- 216,000.- ตน้ ทุนและค่าใชจ้ ่ายการผลิตก่อนการปันส่วน สถานท่ี 48,000.- 72,000.- 42,000.- แบบฝึ กหัด 5-9 บริษทั อดิกนั ตอ์ ุตสาหกรรม จาํ กดั เป็นผผู้ ลติ และจาํ หน่ายสินคา้ ชนิดหน่ึง มีแผนก -ปันส่วนตน้ ทุนแผนกบคุ ลากรให้แผนกอาคาร ผลิต 2 แผนก คือ แผนก 1 และแผนก 2 และมีแผนกบริการ 3 แผนก คอื แผนก สถานท่ี แผนกพยาบาล แผนก ก และ แผนก ข (48,000.-) 1) 3,428.57 2) 3,428.57 3) 13,714.29 4) 27,428.57 บคุ ลากร แผนกอาคารสถานท่ี และแผนกคลงั พสั ดุ -ปันส่วนตน้ ทุนแผนกอาคารสถานท่ีใหแ้ ผนก ค่าใชจ้ ่ายการผลิตของแผนกต่าง ๆ มีดงั น้ี พยาบาล แผนก ก และ แผนก ข (75,428.57) 5) 8,081.63 6) 26,938.78 7) 40,408.16 แผนก 1 264,000.- บาท แผนก 2 143,000.- บาท -ปันส่วนตน้ ทุนแผนกพยาบาลใหแ้ ผนก ก และ แผนกบุคลากร 60,000.- บาท แผนก ข (53,510.20) 8) 17,836.73 9) 35,673.47 แผนกอาคารสถานท่ี 50,000.- บาท แผนกคลงั พสั ดุ 45,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตหลงั การปันส่วน 352,489.80 319,510.20 ขอ้ มูลท่ีเก่ียวขอ้ งในแตล่ ะแผนก มีดงั น้ี จาํ นวน จาํ นวน จาํ นวน การคาํ นวณประกอบ ใบเบิกพสั ดุ (ใบ) คนงาน (คน) พ้นื ท่ีใชส้ อย (ตรม.) ต้นทนุ แผนกบุคลากร = 48,000.- บาท แผนก 1 75 35 80 1) ปันส่วนใหแ้ ผนกอาคารสถานท่ี = 48,000 6 = 3,428.57 บาท แผนก 2 45 25 60 84 = 3,428.57 บาท × = 13,714.29 บาท แผนกบุคลากร - 5 10 = 27,428.57 บาท 2) ปันส่วนใหแ้ ผนกพยาบาล = 48,000 × 6 แผนกอาคารสถานที่ 10 8 20 84 24 แผนกคลงั พสั ดุ - 7 30 3) ปันส่วนใหแ้ ผนก ก = 48,000 × 84 4) ปันส่วนใหแ้ ผนก ข = 48,000 × 48 ให้ทาํ 1. แสดงการปันส่วนค่าใชจ้ ่ายการผลิตของแผนกบริการใหแ้ ผนกผลิตโดยวธิ ีปันส่วนเป็นข้นั 84 2. บนั ทึกบญั ชีที่เกี่ยวกบั การปันส่วนขา้ งตน้ ต้นทนุ แผนกอาคารสถานที่ = 75,428.57 บาท 36 5) ปันส่วนใหแ้ ผนกพยาบาล = 75,428.57 × 336 = 8,081.63 บาท 6) ปันส่วนใหแ้ ผนก ก 7) ปันส่วนใหแ้ ผนก ข = 75,428.57 × 120 = 26,938.78 บาท 336 180 = 75,428.57 × 336 = 40,408.16 บาท

125 126 ตารางแสดงการปันส่ วนต้ นทุนแผนกบริการให้ แผนกผลติ ต้นทุนแผนกคลงั พสั ดุ = 61,305.88 บาท วธิ ีการปันส่วนเป็ นข้นั 8) ปันส่วนใหแ้ ผนก 1 75 = 61,305.88 × 120 = 38,316.17 บาท 9) ปันส่วนใหแ้ ผนก 2 รายการ แผนกบริการ แผนกผลติ = 61,305.88 × 45 = 22,989.71 บาท 12 120 ตน้ ทุนและคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตก่อนการปันส่วน บุคลากร อาคาร คลงั พัสดุ สถานที่ 264,000.- 143,000.- สมดุ รายวนั ทว่ั ไป 30,000.- 50,000.- 45,000.- -ปันส่วนตน้ ทุนแผนกบุคลากรใหแ้ ผนกอาคาร (30,000.-) 1) 3,200.- 2) 2,800.- 3) 14,000.- 4) 10,000.- พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต สถานท่ี แผนกคลงั พสั ดุ แผนก 1 และ แผนก 2 เดือน วนั ที่ บญั ชี . บาท บาท สต. -ปันส่วนตน้ ทุนแผนกอาคารสถานท่ีใหแ้ ผนก 5) 6) 7) ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกอาคารสถานที่ - คลงั คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกคลงั พสั ดุ 3,200 - 30,000 - (48,200.-) 8,505.88 22,682.35 17,011.77 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก 1 2,800 - พสั ดุ แผนก 1 และ แผนก 2 ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก 2 14,000 - 10,000 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกบคุ ลากร -ปันส่วนตน้ ทนุ แผนกคลงั พสั ดุใหแ้ ผนก 1 และ (61,305.88) 8) 38,316.17 9) 22,989.71 บนั ทึกการปันส่วนแผนกบคุ ลากร แผนก 2 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกคลงั พสั ดุ 8,505 88 ค่าใชจ้ ่ายการผลิตหลงั การปันส่วน 338,998.52 193,001.48 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก 1 22,682 35 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก 2 17,011 77 ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกอาคารสถานที่ 48,200 - บนั ทึกการปันส่วนแผนกอาคาร การคาํ นวณประกอบ ต้นทุนแผนกบุคลากร = 30,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก 1 38,316 17 1) ปันส่วนใหแ้ ผนกอาคารสถานที่ 8 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก 2 22,989 71 = 30,000 × 75 = 3,200.- บาท 2) ปันส่วนใหแ้ ผนกคลงั พสั ดุ = 2,800.- บาท คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกบุคลากร = 30,000 7 = 14,000.- บาท บนั ทึกการปันส่วนแผนกคลงั พสั ดุ 61,305 88 3) ปันส่วนใหแ้ ผนก 1 75 = 10,000.- บาท × 4) ปันส่วนใหแ้ ผนก 2 ต้นทุนแผนกอาคารสถานที่ = 30,000 × 35 5) ปันส่วนใหแ้ ผนกคลงั พสั ดุ 75 25 6) ปันส่วนใหแ้ ผนก 1 = 30,000 × 75 7) ปันส่วนใหแ้ ผนก 2 = 48,200.- บาท 3 = 48,200 × 17 = 8,505.88 บาท = 22,682.35 บาท = 48,200 × 8 = 17,011.77 บาท 17 6 = 48,200 × 17

127 128 แบบฝึ กหัด 5-10 บริษทั พรนภสั อตุ สาหกรรม จาํ กดั เป็นผผู้ ลติ และจาํ หน่ายเฟอร์นิเจอร์ มีแผนก การคาํ นวณประกอบ = 18,000.- บาท ผลิต 2 แผนก คือ แผนก A และแผนก B มีแผนกบริการ 2 แผนก คอื แผนก ต้นทุนแผนกบุคลากร 90 บคุ ลากรและแผนกอาคารสถานที่ 1) ปันส่วนใหแ้ ผนก A = 18,000 × 144 = 11,250.- บาท = 6,750.- บาท คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตและขอ้ มูลเก่ียวกบั แผนกต่าง ๆ มีดงั น้ี 2) ปันส่วนใหแ้ ผนก B = 18,000 × 54 ต้นทนุ แผนกอาคารสถานที่ 144 = 6,600.- บาท แผนก ค่าใช้จ่ายการผลติ (บาท) จํานวนคนงาน (คน) จํานวนพืน้ ที่ (ตรม.) 3) ปันส่วนใหแ้ ผนก A = 11,400.- บาท = 4,800.- บาท แผนกผลิต A แผนกผลิต B 43,200.- 90 660 4) ปันส่วนใหแ้ ผนก B 66 แผนกบคุ ลากร 114 แผนกอาคารสถานท่ี 32,400.- 54 480 = 11,400 × 18,000.- 8 60 = 11,400 66 114 11,400.- 6 120 × บริษทั ใชเ้ กณฑก์ ารปันส่วนคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตของแผนกบุคลากรใหแ้ ผนกอ่นื ตามจาํ นวน สมุดรายวนั ทวั่ ไป คนงานของแต่ละแผนก และปันส่วนค่าใชจ้ ่ายการผลิตของแผนกอาคารสถานท่ีใหแ้ ผนกอืน่ ตาม จาํ นวนพ้ืนที่ของแต่ละแผนก พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต ให้ทาํ 1. แสดงการปันส่วนค่าใชจ้ ่ายการผลิตของแผนกบริการใหแ้ ผนกผลิตตามวิธี เดือน วนั ท่ี บญั ชี . บาท บาท สต. 1.1 วธิ ีการปันส่วนโดยตรง ค่าใชจ้ ่ายในการผลิต-แผนก A - 1.2 วธิ ีการปันส่วนเป็นข้นั ค่าใชจ้ ่ายในการผลิต-แผนก B 11,250 - 18,000 - 1.3 วิธีการปันส่วนแบบพชี คณิต 6,750 2. บนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไปตามวธิ ีท้งั 3 วิธีขา้ งตน้ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกบุคลากร บนั ทึกการปันส่วนแผนกบคุ ลากร ตารางแสดงการปันส่วนต้นทนุ แผนกบริการให้แผนกผลติ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก A 6,600 - วิธีการปันส่ วนโดยตรง ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก B 4,800 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกอาคารสถานที่ 11,400 - บนั ทึกการปันส่วนแผนกอาคารสถานที่ แผนกบริการ แผนกผลติ รายการ บคุ ลากร อาคารสถานท่ี A. B. ตน้ ทนุ และคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตก่อนการปันส่วน 18,000.- 11,400.- 43,200.- 32,400.- - ปันส่วนตน้ ทุนแผนกบุคลากรให้แผนกAและแผนกB (18,000.-) 1) 11,250.- 2) 6,750.- - ปันส่วนตน้ ทุนแผนกอาคารสถานที่ใหแ้ ผนก A (11,400.-) 3) 6,600.- 4) 4,800.- และ แผนก B ค่าใชจ้ ่ายการผลิตหลงั การปันส่วน 61,050.- 43,950.-

129 130 ตารางแสดงการปันส่วนต้นทนุ แผนกบริการให้แผนกผลติ สมดุ รายวนั ทว่ั ไป วธิ ีการปันส่วนเป็ นข้นั พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ สต เครดิต แผนกบริการ แผนกผลติ เดือน วนั ท่ี บญั ชี . บคุ ลากร อาคารสถานที่ AB บาท บาท สต. รายการ ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกอาคารสถานที่ - ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก A 720 - 18,000 - ตน้ ทนุ และคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตก่อนการปันส่วน 18,000.- 11,400.- 43,200.- 32,400.- ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก B 10,800 - 6,480 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกบคุ ลากร - ปันส่วนตน้ ทุนแผนกบคุ ลากรใหแ้ ผนกอาคาร (18,000.-) 1) 720.- 2) 10,800.- 3) 6,480.- บนั ทึกการปันส่วนแผนกบคุ ลากร สถานท่ีแผนก A และ แผนก B - ปันส่วนตน้ ทุนแผนกอาคารสถานที่ใหแ้ ผนก A ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก A 7,016 84 และ แผนก B. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก B 5,103 16 (12,120.-) 4) 7,016.84 5) 5,103.16 ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกอาคารสถานท่ี 12,120 - บนั ทึกการปันส่วนแผนกอาคารสถานท่ี ค่าใชจ้ ่ายในการผลิตหลงั การปันส่วน 61,016.84 43,983.16 การคาํ นวณประกอบ ตารางแสดงการปันส่ วนต้นทุนแผนกบริการให้ แผนกผลติ วิธีการปันส่วนแบบพชี คณติ ต้นทุนแผนกบุคลากร = 18,000.- บาท รายการ แผนกบริการ แผนกผลติ 6 บุคลากร อาคารสถานที่ AB 1) ปันส่วนใหแ้ ผนกอาคารสถานท่ี = 18,000 × 150 = 720.- บาท 2) ปันส่วนใหแ้ ผนก A = 18,000 × 90 = 10,800.- บาท ตน้ ทนุ และค่าใชจ้ ่ายการผลิตก่อนการปันส่วน 18,000.- 11,400.- 43,200.- 32,400.- 150 54 - ปันส่วนตน้ ทุนแผนกบคุ ลากรใหแ้ ผนกอาคาร 3) ปันส่วนใหแ้ ผนก B = 18,000 × 150 = 6,480.- บาท สถานท่ีแผนก A และ แผนก B (18,607.21) 1) 744.29 2) 11,164.33 3) 6,698.59 -ปันส่วนตน้ ทนุ แผนกอาคารสถานท่ีใหแ้ ผนก 4) 607.21 (12,144.29) 5) 6,679.36 6) 4,857.72 ต้นทุนแผนกอาคารสถานท่ี = 12,120.- บาท 4) ปันส่วนใหแ้ ผนก A 66 บคุ ลากร แผนก A และ แผนก B = 12,120 × 114 = 7,016.84 บาท 5) ปันส่วนใหแ้ ผนก B = 5,103.16 บาท = 12,120 × 48 ค่าใชจ้ ่ายในการผลิตหลงั การปันส่วน 61,043.69 43,956.31 114

131 132 การคาํ นวณประกอบ สมดุ รายวนั ทั่วไป กาํ หนดให้ x = ตน้ ทนุ ท้งั หมดของแผนกบุคคลที่ตอ้ งปันส่วน พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต y= เดือน วนั ที่ บญั ชี . ตน้ ทนุ ท้งั หมดของแผนกอาคารสถานที่ที่ตอ้ งปันส่วน บาท บาท สต. x= 60 29 18,000 + 1,200 y ………………………(1) ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกอาคารสถานท่ี 744 33 18,607 21 ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก A 11,164 59 y = 11,400 + 6 x ………………………(2) ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก B 6,698 แทนค่า y ใน (1) = 150 ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกบุคลากร x 18,000 + 60 (11,400 + 6 x) บนั ทึกการปันส่วนแผนกบุคลากร 1,200 150 36 x= 18,000 + 570 + 18,000 x ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกอาคารสถานที่ 607 21 ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก A 6,679 36 17,964 x = 18,570 ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก B 4,857 72 18,000 18,000 ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนกบุคลากร 12,144 29 x= 18,570 × 17,964 บนั ทึกการปันส่วนแผนกบุคลากร x = 18,607.21 บาท แทนคา่ x ใน (2) = 11,400 + 6 (18,607.21) y 150 = 11,400 + 744.29 = 12,144.29 บาท ต้นทุนแผนกบุคลากร = 18,607.21 บาท 6 150 1) ปันส่วนใหแ้ ผนกอาคารสถานท่ี = 18,607.21 × = 744.29 บาท 2) ปันส่วนใหแ้ ผนก A = 18,607.21 × 90 = 11,164.33 บาท 150 54 3) ปันส่วนใหแ้ ผนก B = 18,607.21 × 150 = 6,698.59 บาท ต้นทนุ แผนกอาคารสถานที่ = 12,144.29 บาท 60 4) ปันส่วนใหแ้ ผนกบุคลากร = 12,144.29 × 1,200 = 607.21 บาท 5) ปันส่วนใหแ้ ผนก A = 12,144.29× 660 = 6,679.36 บาท 1,200 480 6) ปันส่วนใหแ้ ผนก B = 12,144.29× 1,200 = 4,857.72 บาท

133 134 หนว่ ยที่ 6 การบญั ชีตน้ ทุนงานสงั่ ทํา 5. จากขอ้ มูลในโจทยข์ อ้ 4. ตน้ ทนุ การผลิตต่อหน่วยของงานสงั่ ทาํ เลขท่ี 411 มีจาํ นวนเท่าไร ตอบ จ. 5.73 บาท แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 6 6. จากขอ้ มูลในโจทยข์ อ้ 4. ตน้ ทุนวตั ถดุ ิบทางตรงที่ใชใ้ นการผลิตงานสงั่ ทาํ เลขที่ 412 1. กิจการใดตอ่ ไปน้ีควรจะใชร้ ะบบตน้ ทุนงานสง่ั ทาํ มีจาํ นวนเท่าไร ตอบ ค. บริษทั รับจดั สวน ตอบ ข. 15,000.- บาท 2. ระบบตน้ ทนุ งานสงั่ ทาํ จะมีบญั ชีงานระหวา่ งทาํ เป็นบญั ชีคุมยอด แต่จะใชบ้ ตั รชนิดใด 7. จากขอ้ มูลในโจทยข์ อ้ 4. ตน้ ทุนของคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรต่อหน่วยของงานสงั่ ทาํ เลขที่ 412 เป็นบญั ชียอ่ ยแสดงตน้ ทุนการผลิตของแต่ละงาน มีจาํ นวนเท่าไร ตอบ ก. 0.80 บาท ตอบ ง. บตั รตน้ ทนุ งานสงั่ ทาํ 8. จากขอ้ มูลในโจทยข์ อ้ 4. ถา้ บริษทั เอสพีวี จาํ กดั ส่งมอบงานเลขที่ 412 ใหก้ บั ลูกคา้ โดยมี 3. กรณีท่ีกิจการบนั ทึกตน้ ทุนงานสง่ั ทาํ โดยใชร้ ะบบตน้ ทนุ ปกติ ขอ้ มูลใดตอ่ ไปน้ีจะปรากฏอยู่ อตั รากาํ ไรข้นั ตน้ เท่ากบั 20% ของตน้ ทนุ ราคาขายต่อหน่วยของงานสงั่ ทาํ เลขที่ 412 มีจาํ นวน ในบตั รตน้ ทุนงานสง่ั ทาํ เท่าไร ตอบ จ. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรที่คดิ เขา้ งานใดงานหน่ึง ตอบ ค. 5.25 บาท 4. ตอ่ ไปน้ีเป็นขอ้ มูลเก่ียวกบั ตน้ ทุนการผลิตของบริษทั เอสพวี ี จาํ กดั ในระหวา่ งเดือนเมษายน25.. 9. กิจการแห่งหน่ึงกาํ หนดอตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิตล่วงหนา้ โดยใชช้ วั่ โมงแรงงานเป็นเกณฑ์ เม่ือตน้ งวดบริษทั ไดป้ ระมาณการคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 100,000.- บาท ประมาณการชว่ั โมงแรงงาน งานสง่ั ทาํ เลขที่ 411 งานสง่ั ทาํ เลขที่ 412 20,000 ชวั่ โมง เมื่อวนั สิ้นงวดบญั ชีมีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตเกิดข้ึนจริง 112,000.- บาท และใช้ ชวั่ โมงแรงงานไปจริง 21,000 ชว่ั โมง ขอ้ ใดกล่าวถกู ตอ้ ง จาํ นวนการผลิต 3,000 หน่วย 5,000 หน่วย ตอบ ง. กิจการคิดคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรต่าํ ไป 7,000.- บาท ตน้ ทนุ การผลิต (บาท) : 10,000.- ? 10. ของเสียท่ีเกิดข้ึนจากกระบวนการผลิตตามปกติท่ีมีประสิทธิภาพ เรียกกวา่ อะไร วตั ถดุ ิบทางตรง ? 5,000.- ตอบ ข. Normal Spoilage คา่ แรงงานทางตรง ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 3,200.- ? 11. การบนั ทึกบญั ชีค่าแรงงานท่ีใชใ้ นการแกไ้ ขของมีตาํ หนิและถือเป็นตน้ ทนุ ของสินคา้ ดี ? 24,000.- ใชเ้ ดบิตบญั ชีอะไร รวม ตอบ ข. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ บริษทั ไดก้ าํ หนดอตั ราค่าใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรรในอตั รา 80% ของค่าแรงงานทางตรงจาก ขอ้ มูลขา้ งตน้ ค่าแรงงานทางตรงสาํ หรับงานส่งั ทาํ เลขท่ี 411 จะมีจาํ นวนเท่าใด ตอบ ค. 4,000.- บาท

135 136 12. ตน้ ทนุ สุทธิของของเสีย หมายถึง แบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 6 ตอบ ง. ตน้ ทนุ ท่ีเกิดข้นึ ในการผลิตของเสียหกั ราคาที่คาดวา่ จะขายได้ 1. ยอดรวมในบตั รตน้ ทนุ งานสง่ั ทาํ ทุกใบตอ้ งสามารถสอบยนั ใหเ้ ท่ากบั ยอดคงเหลือบญั ชีใด 13. ตน้ ทุนสุทธิของของเสียท่ีเกิดข้นึ ตามลกั ษณะของกรรมวิธีตามปกติไมว่ า่ จะผลิตสินคา้ ตอบ ง. ยอดคงเหลือบญั ชีงานระหวา่ งทาํ ใหล้ ูกคา้ รายใดกต็ ามจะเดบิตบญั ชีในขอ้ ใด ตอบ ง. เดบิต คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 2. กิจการไดร้ ับงานสง่ั ทาํ เลขที่ 543 จากลกู คา้ หลงั การผลิตฝ่ ายบญั ชีไดแ้ สดงขอ้ มูลเกี่ยวกบั ตน้ ทุน การผลิตดงั น้ี 14. ขอ้ ใด ไม่ใช่ รายการที่เกิดจากกระบวนการผลิตในโรงงานอุตสาหกรรม ตอบ ก. วสั ดุโรงงาน ตน้ ทนุ การผลิต (บาท) งานสง่ั ทาํ เลขที่ 543 15. การบนั ทึกบญั ชีเก่ียวกบั การเกิดเศษวสั ดุ ขอ้ ใดถูกตอ้ ง วตั ถดุ ิบทางตรง แผนกชิ้นส่วน แผนกประกอบ ตอบ ง. เดบิต เศษวสั ดุ เครดิต คุมงานระหวา่ งทาํ ค่าแรงงานทางตรง ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 12,000.- 8,000.- 9,000.- 10,000.- 40% ของตน้ ทนุ วตั ถดุ ิบทางตรง 50% ของตน้ ทุนแรงงานทางตรง จากขอ้ มูลขา้ งตน้ งานสงั่ ทาํ เลขที่ 543 จะมีค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรเทา่ ไร ตอบ จ. 9,800.- บาท 3. จากขอ้ มูลในโจทยข์ อ้ 2. ถา้ งานสง่ั ทาํ เลขที่ 543 ตอ้ งใชแ้ รงงานทางตรงเพ่ิมข้ึนในแผนก ประกอบ อีก 2,000 บาท ตน้ ทนุ การผลิตท้งั หมดของงาน 543 จะเท่ากบั เท่าไร ตอบ จ. 51,800.- บาท 4. แผนกบญั ชีไดร้ ายงานตน้ ทุนการผลิตของงานเลขท่ี 545 ซ่ึงประกอบดว้ ยวตั ถดุ ิบทางตรง 30,000.- บาท ค่าแรงงานทางตรง 12,000.- บาท และคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 9,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนจริง 11,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรขอ้ ใดถูกตอ้ ง ตอบ ข. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรต่าํ ไป 2,000.- บาท 5. กิจการใดต่อไปน้ีควรใชร้ ะบบตน้ ทนุ งานสง่ั ทาํ ตอบ ค. บริษทั รับจดั สวน

137 138 6. ต่อไปน้ีเป็นขอ้ มูลเกี่ยวกบั ตน้ ทุนการผลิตของบริษทั สุพิชญาจาํ กดั ในระหวา่ งเดือนมิถุนายน25.. 12. การบนั ทึกบญั ชีคา่ แรงงานที่ใชใ้ นการแกไ้ ขของมีตาํ หนิและถือเป็นตน้ ทุนของสินคา้ ดี ใชเ้ ดบิตบญั ชีอะไร งานสงั่ ทาํ เลขท่ี 601 งานสง่ั ทาํ เลขที่ 602 ตอบ ค. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ จาํ นวนหน่วยผลิต 2,000 หน่วย 3,000 หน่วย 13. การบนั ทึกบญั ชีเกี่ยวกบั การเกิดเศษวสั ดุ ขอ้ ใดถูกตอ้ ง ตน้ ทุนการผลิต (บาท) : ตอบ ค. เดบิต เศษวสั ดุ เครดิต คุมงานระหว่างทาํ 10,000.- 13,000.- วตั ถดุ ิบทางตรง 9,000.- 8,000.- 14. ตน้ ทนุ สุทธิของของเสียท่ีเกิดข้ึนตามลกั ษณะของกรรมวธิ ีตามปกติไมว่ ่าจะผลิตสินคา้ ให้ คา่ แรงงานทางตรง 7,200.- ลูกคา้ รายใดกต็ าม จะเดบติ บญั ชีในขอ้ ใด ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 26,200.- ? ตอบ ง. เดบิต คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ? รวม 15. ตน้ ทนุ สุทธิของของเสีย หมายถึง ตอบ ง. ตน้ ทนุ ที่เกิดข้ึนในการผลิตของเสียหกั ราคาที่คาดวา่ จะขายได้ บริษทั ไดก้ าํ หนดอตั ราค่าใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรรของงานทุกงานเป็นอตั ราส่วนกบั ค่าแรงงาน ทางตรงคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรของงานเลขที่ 602 มีจาํ นวนเท่าไร ตอบ ข. 6,400.- บาท 7. ตน้ ทุนการผลิตของงานเลขท่ี 602 มีจาํ นวนเท่าไร ตอบ ข. 27,400.- บาท 8. ตน้ ทนุ ผลิตต่อหน่วยของงานเลขท่ี 602 มีจาํ นวนเทา่ ไร ตอบ ข. 9.13 บาท 9. ระบบตน้ ทนุ งานสงั่ ทาํ จะมีบญั ชีงานระหวา่ งทาํ เป็นบญั ชีคุมยอด แต่จะใชบ้ ตั รชนิดใดเป็น บญั ชียอ่ ยแสดงตน้ ทุนการผลิตของงานแต่ละงาน ตอบ ก. บตั รตน้ ทุนงานสง่ั ทาํ 10. กรณีท่ีกิจการบนั ทึกตน้ ทุนงานสง่ั ทาํ โดยใชร้ ะบบตน้ ทุนปกติ ขอ้ มูลใดต่อไปน้ีจะปรากฏ อยใู่ นบตั รตน้ ทุนงานสง่ั ทาํ ตอบ ง. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรทค่ี ิดเขา้ งานใดงานหน่ึง 11. ขอ้ ใด ไม่ใช่ รายการท่ีเกิดจากกระบวนการผลิตในโรงงานอุตสาหกรรม ตอบ ง. วสั ดุโรงงาน

139 140 แบบฝึ กหัดท้ายหน่วยท่ี 6 3. จงอธิบายความหมายของคาํ ต่อไปนี้ 3.1 ของเสีย (Spoilage) ตอนที่ 1 จงตอบคําถามต่อไปนี้ 3.2 เศษวสั ดุ (Scrap Material) 1. จงอธิบายลกั ษณะทส่ี ําคญั ของระบบต้นทนุ งานสั่งทาํ มาพอเข้าใจ 3.3 ของมตี ําหนิ (Defective Units) ตอบ 1. สินคา้ ที่ผลิตมีความแตกต่างกนั ท้งั ในเรื่องการใชว้ ตั ถุดิบ คา่ แรงงานและค่าใชจ้ ่ายการผลิต จึงมีการแยกคาํ สง่ั หรืองานแตล่ ะงานออกจากกนั ตอบ ของเสีย (Spoilage) หมายถึง สินคา้ ท่ีทาํ การผลิตออกมาโดยไม่ไดค้ ุณภาพตามมาตรฐานหรือ คุณภาพตามเกณฑข์ องการผลิตและไม่สามารถนาํ มาแกไ้ ขใหอ้ ยใู่ นเกณฑป์ กติได้ กิจการอาจนาํ ออก 2. บนั ทึกและสะสมตน้ ทุนของงานแตล่ ะงาน โดยการจดั ทาํ บตั รตน้ ทนุ งาน (Job Cost ไปขายในราคาคอ่ นขา้ งต่าํ เม่ือเทียบกบั สินคา้ ปกติหรือตอ้ งตดั จาํ หน่ายไปถา้ ของเสียน้นั ไม่มีมูลค่าท่ี Sheet) แยกตามงานแต่ละงาน ท้งั น้ีจะมีการกาํ หนดเลขท่ีของบตั รตน้ ทนุ งานตามลาํ ดบั ที่จะนาํ เขา้ จะขายได้ ผลิตก่อนหลงั เมื่อมีการใชต้ น้ ทุนการผลติ ในงานใดจะตอ้ งบนั ทึกตน้ ทนุ ที่เกิดข้นึ ในบตั รตน้ ทุนงาน น้นั ๆ การคาํ นวณตน้ ทุนวตั ถดุ ิบและค่าแรงงานเขา้ งานจะใชต้ น้ ทุนที่เกิดข้ึนจริงในการคาํ นวณ เศษวสั ดุ (Scrap Material) หมายถึง เศษวสั ดุท่ีเกิดจากกระบวนการผลิตซ่ึงอาจจะกลบั คืนมา ส่วนค่าใชจ้ ่ายการผลิตอาจจะใชค้ า่ ใชจ้ ่ายท่ีเกิดข้นึ จริงหรืออตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลติ จดั สรรกไ็ ด้ มีมูลค่าไดแ้ ต่มีจาํ นวนนอ้ ย เช่น เศษผา้ ท่ีเหลือจากการตดั เยบ็ เศษไมข้ ้ีเลื่อยจากการผลิตเฟอร์นิเจอร์ เป็นตน้ เศษวสั ดุน้ีไม่ถือเป็นของเสียจากกระบวนการผลิต โดยปกติเศษวสั ดุมกั จะมีมูลคา่ ท่ีนอ้ ยมาก 3. แบบฟอร์มบตั รตน้ ทนุ งานของแต่ละกิจการอาจมีความแตกต่างกนั ท้งั น้ีข้ึนอยกู่ บั กระบวนการผลิต ในกรณีที่กิจการผลิตงานหลายงานหรือหลายคาํ สง่ั ในเวลาเดียวกนั จะถือวา่ บตั ร ของมีตาํ หนิ (Defective Units) หมายถึง สินคา้ ท่ีผลิตไม่ไดค้ ณุ ภาพและมาตรฐาน แต่กิจการ ตน้ ทนุ งานแตล่ ะงานเป็นบญั ชียอ่ ยประกอบบญั ชีคมุ งานระหว่างทาํ และเมื่อรวมยอดในบตั รตน้ ทุน สามารถนาํ มาแกไ้ ขใหม่หรือปรับปรุงซ่อมแซมใหอ้ ยใู่ นสภาพเดียวกบั สินคา้ ปกติไดห้ รือ งานทกุ งานจะตอ้ งเทา่ กบั ยอดคงเหลือในบญั ชีคุมงานระหวา่ งทาํ จะขายไปในลกั ษณะของมีตาํ หนิกไ็ ด้ ท้งั น้ีการปรับปรุงซ่อมแซมมากนอ้ ยเพียงใดน้นั ยอ่ มข้ึนกบั สภาพความเสียหาย 4. ตน้ ทุนของสินคา้ ที่ผลิตเสร็จ สามารถคาํ นวณไดจ้ ากบตั รตน้ ทนุ งานท่ีผลิตเสร็จ ในกรณีที่ กิจการตอ้ งการคาํ นวณหาตน้ ทนุ ต่อหน่วยกใ็ หน้ าํ จาํ นวนตน้ ทุนท้งั หมดหารดว้ ยจาํ นวนหน่วยทผี่ ลติ เสร็จ 4. จงอธิบายข้อแตกต่างระหว่างของเสียกบั ของมีตาํ หนิมาพอเข้าใจ ตอบ ของเสีย เป็นสินคา้ ที่ผลิตออกมาโดยไม่ไดค้ ุณภาพมาตรฐานหรือคณุ ภาพตามเกณฑท์ ี่กาํ หนด 2. บตั รต้นทนุ งานสั่งทํา (Job Cost Sheet) คืออะไร มปี ระโยชน์อย่างไร และไม่สามารถนาํ มาแกไ้ ขใหอ้ ยใู่ นเกณฑป์ กติได้ ส่วนของมีตาํ หนิเป็นสินคา้ ที่ผลิตไม่ไดค้ ุณภาพ ตอบ บตั รตน้ ทนุ งานสง่ั ทาํ (Job Cost Sheet) คือ เอกสารท่ีใชบ้ นั ทึกและสะสมตน้ ทนุ การผลิต และมาตรฐานเช่นกนั แต่สามารถนาํ มาแกไ้ ขใหม่ใหอ้ ยใู่ นสภาพเดียวกบั สินคา้ ปกติได้ ของแตล่ ะงานซ่ึงประกอบดว้ ยวตั ถดุ ิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรงและคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตบตั ร ตน้ ทุน งานจะแสดงรายละเอยี ดวา่ ใครเป็นผูส้ ง่ั ทาํ เลขทงี่ าน ลกั ษณะรูปแบบของงานทท่ี าํ จาํ นวน 5. การบนั ทกึ รายการเกยี่ วกบั ของเสียมีกว่ี ธิ ี แต่ละวธิ ีแตกต่างกนั อย่างไร กาํ หนดเวลาที่เสร็จ วนั ที่เร่ิมผลิตและวนั ท่ีผลิตเสร็จ นอกจากน้ีอาจจะกาํ หนดราคาขายและกาํ ไร ตอบ 1. บนั ทึกตน้ ทนุ สุทธิของเสียเป็นคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ถา้ ของเสียน้นั เกิดข้ึนตามลกั ษณะของ ข้นั ตน้ ในบตั รตน้ ทุนงาน ท้งั น้ีข้ึนอยกู่ บั ความตอ้ งการขอ้ มูลของฝ่ ายบริหาร ในการผลิตสินคา้ กรรมวิธีตามปกติไม่วา่ จะผลิตสินคา้ ใหล้ ูกคา้ รายใดกต็ ามจะปันส่วนตน้ ทนุ ของเสียตามปกติใหก้ บั อาจจะมีการผลิตมากกวา่ หน่ึงแผนก การสะสมตน้ ทุนกจ็ ะตอ้ งมีการแบ่งตามแผนกผลิตโดยมีบญั ชี ทุกงานผลิต โดยบนั ทึกเป็นคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต คุมงานระหว่างทาํ ของแต่ละแผนกเป็นบญั ชีคุมยอด 2. บนั ทึกตน้ ทุนสุทธิของเสียรวมเขา้ กบั ตน้ ทุนของสินคา้ ดี ถา้ ของเสียน้นั เกิดข้นึ เน่ืองจาก กระบวนการผลิตงานใดงานหน่ึง กิจการบนั ทึกตน้ ทุนของเสียตามปกติเป็นตน้ ทุนของงานน้นั ๆ

141 142 ตอนท่ี 2 แบบฝึ กทกั ษะ สมุดรายวนั ทว่ั ไป แบบฝึ กหัด 6-1 บริษทั กรองแกว้ อตุ สาหกรรม จาํ กดั ใชร้ ะบบงานตน้ ทนุ สง่ั ทาํ ปกติ ขอ้ มูลสาํ หรับ พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ สต เครดิต งานท่ผี ลิตในเดือนมิถุนายน 25.. มีดงั ต่อไปน้ี เดือน วนั ที่ บญั ชี . บาท บาท สต. งานระหวา่ งทาํ ตน้ เดือน คุมงานระหวา่ งทาํ - คุมวตั ถุดิบ 16,200 16,200 - งานเลขที่ วตั ถดุ ิบทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร รวม เบิกวตั ถดุ ิบไปใชใ้ นการผลิต (60% ของแรงงานทางตรง) 10,560.- คุมคา่ แรงงาน 19,000 - 514 8,000.- 1,600.- 960.- 9,420.- ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 19,000 - 515 7,500.- 1,200.- 720.- บนั ทึกคา่ แรงงาน วตั ถดุ ิบทางตรงและคา่ แรงงานทางตรงท่ีเกิดข้ึนระหวา่ งเดือน คุมงานระหวา่ งทาํ 19,000 - คุมค่าแรงงาน งานเลขท่ี วตั ถดุ ิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรง 19,000 - จาํ แนกค่าแรงงานทางตรงเขา้ งานผลิต 514 5,400.- 6,500.- 515 4,600.- 5,000.- คุมงานระหวา่ งทาํ (19,000× 60%) 11,400 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 601 6,200.- 7,500.- 11,400 - บนั ทึกจดั สรรค่าใชจ้ ่ายในการผลิต งานเลขที่ 514 และ 515 ผลิตเสร็จในเดือนมิถุนายนและไดข้ ายไปเป็นเงินสดในราคาสูงกวา่ สมุดรายวนั ทว่ั ไป ทนุ 50% ให้ทาํ 1. บตั รตน้ ทุนงานสงั่ ทาํ สาํ หรับงานเลขที่ 514 พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี . 2. บนั ทึกรายการท่ีเกิดข้ึนในเดือนมิถุนายน 25... บาท บาท สต. - บตั รต้นทนุ งานส่ังทาํ งานสงั่ ทาํ เลขท่ี 514 คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป (26,360 + 22,020) 48,380 48,380 - คุมงานระหว่างทาํ วตั ถุดบิ ทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่ าใช้ จ่ ายการผลติ รวม วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ที่ อตั ราจดั สรร จาํ นวนเงิน บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูปทีผ่ ลติ เสร็จ 8,000 - 1,600 - 60% แรงงาน 960 - 10,560 - 5,400 - 6,500 - ทางตรง 3,900 - 15,800 - เงินสด (48,380× 150%) 72,570 - ขายสินคา้ ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ 26,360 - 72,570 - ขายงานเลขท่ี 514, 515 ในราคาสูงกวา่ ทนุ 50% ตน้ ทนุ ขาย 48,380 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 48,380 - บนั ทึกตน้ ทนุ ขาย งานเลขท่ี 514, 515

143 144 แบบฝึ กหัด 6-2 บริษทั อรนภา จาํ กดั ใชร้ ะบบบญั ชีตน้ ทุนงานสง่ั ทาํ ปกติ ขอ้ มูลการผลิตที่เกิดข้นึ สมุดรายวันทวั่ ไป ในเดือนเมษายน 25.. มีดงั ตอ่ ไปน้ี พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี 1. ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ 1,800 หน่วย ในราคาหน่วยละ 15 บาท ภาษีมูลคา่ เพ่มิ 7% รายการ บาท สต บาท สต. . 2. เบิกวตั ถดุ ิบมาใชท้ างตรง ดงั น้ี 27,000 28,890 - 1,890 - งานเลขท่ี 401 590 หน่วย คุมวตั ถุดิบ (1,800 × 15) - ภาษีซ้ือ (27,000 × 7%) งานเลขท่ี 402 410 หน่วย เจา้ หน้ีการคา้ วตั ถดุ ิบทางออ้ ม 100 หน่วย ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ 3. ค่าแรงงานรวมท้งั สิ้น 35,000 บาท ประกอบดว้ ยค่าแรงงานทางตรง 31,250 บาทและ คุมงานระหวา่ งทาํ (590 + 410)× 15 15,000 - คุมคา่ ใชจ้ ่ายในการผลิต (100× 15) 1,500 - ค่าแรงงานทางออ้ ม 3,750 บาท กิจการหกั ภาษีเงินได้ ณ ท่ีจ่าย 5% คุมวตั ถดุ ิบ 4. งานเลขที่ 401 และงานเลขท่ี 402 ใชช้ วั่ โมงแรงงานทางตรง 800 ชวั่ โมงและ 450 ชวั่ โมง เบิกวตั ถดุ ิบไปใชท้ างตรงและทางออ้ ม 16,500 - ตามลาํ ดบั อตั ราค่าแรงงานชว่ั โมงละ 25 บาท 5. ค่าใชจ้ ่ายในการผลิตท่ีเกิดข้ึนจริง มีดงั น้ี คุมค่าแรงงาน 35,000 - ภาษีเงินไดห้ กั ณ ที่จ่าย (35,000× 5%) ค่าเช่าโรงงาน 6,000.- บาท ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 1,750 - 33,250 - ค่าน้าํ - ค่าไฟฟ้า 3,500.- บาท บนั ทึกคา่ แรงงานและรายการหกั ภาษี ณ ท่ีจ่าย คา่ เส่ือมราคา - เครื่องจกั ร 5,000.- บาท 6. กิจการกาํ หนดอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 70% ของตน้ ทนุ แรงงานทางตรง คุมงานระหวา่ งทาํ (1,250× 25) 31,250 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 3,750 - 7. งานเลขที่ 401 ผลิตเสร็จและได้ขายให้ลูกคา้ เป็ นเงินเช่ือในราคาสูงกว่าทุน 80% คุมคา่ แรงงาน 35,000 - ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7% จาํ แนกค่าแรงงานในกระบวนการผลิต ให้ทาํ บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไปและปรับปรุงคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูงไป หรือต่าํ ไปกบั บญั ชีตน้ ทนุ ขาย คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 14,500 - ค่าเช่าโรงงาน ค่าน้าํ คา่ ไฟฟ้า 6,000 - คา่ เสื่อมราคา - เคร่ืองจกั ร 3,500 - 5,000 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต

145 146 สมุดรายวันทวั่ ไป งานระหวา่ งทาํ ประกอบดว้ ย พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต งานเลขท่ี 403 90,000.- บาท เดือน วนั ที่ บญั ชี รายการ บาท สต บาท สต. 404 100,000.- บาท . คุมงานระหวา่ งทาํ (31,250× 70%) 21,875 21,875 - 405 110,000.- บาท คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร - ในระหวา่ งเดือนพฤษภาคม มีรายการดงั ตอ่ ไปน้ี บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรเขา้ กระบวนการผลิต 1. ซ้ือวตั ถุดิบทางตรง 45,000 บาท วตั ถุดิบทางออ้ ม 5,000 บาท เป็นเงินเช่ือ ภาษมี ูลคา่ เพิ่ม 7% 2. กิจการรับงานใหม่ 1 งานคืองานเลขที่ 501 และฝ่ ายผลิตไดเ้ บิกวตั ถุดิบทางตรงไปใชใ้ น คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป (8,850 + 20,000 +14,000) 42,850 - งานผลิต ดงั น้ี คุมงานระหวา่ งทาํ 42,850 - งานเลขท่ี 403 13,000.- บาท บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูป 404 9,000.- บาท ลูกหน้ี 82,529 10 405 10,000.- บาท ขายสินคา้ (42,850× 180%) ภาษขี าย (77,130× 7%) 77,130 - 501 14,000.- บาท 5,399 10 บนั ทึกขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ สูงกวา่ ทุน 80% 3. คา่ แรงงานทางตรงท่ีรวบรวมไดจ้ ากบตั รลงเวลา มีดงั น้ี ตน้ ทนุ ขาย 42,850 - งานเลขท่ี 403 25,000.- บาท (2,500 ชว่ั โมง) คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 21,875 - 42,850 - 404 22,500.- บาท (2,500 ชว่ั โมง) บนั ทึกตน้ ทนุ ขาย 2,125 - 405 31,500.- บาท (3,500 ชว่ั โมง) 19,750 - คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 501 19,200.- บาท (2,400 ชวั่ โมง) ตน้ ทุนขาย คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต (1,500 + 3,750 +14,500) ค่าแรงงานทางออ้ ม 9,500.- บาท ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต กบั คา่ ใชจ้ ่าย 4. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดจริง มีดงั น้ี การผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ บญั ชีตน้ ทุนขาย วตั ถดุ ิบทางออ้ ม 2,200.- บาท ค่าน้าํ - คา่ ไฟฟ้า 12,800.- บาท คา่ เบ้ียประกนั ภยั 2,400.- บาท แบบฝึ กหัด 6-3 บริษทั น้าํ ทิพย์ จาํ กดั รับผลิตหนงั สือและสิ่งพิมพต์ ่าง ๆ กิจการใชร้ ะบบตน้ ทุนงาน ค่าเส่ือมราคา - เครื่องจกั ร 4,500.- บาท สง่ั ทาํ ปกติในการคาํ นวณตน้ ทุนสินคา้ ยอดบญั ชีสินคา้ คงเหลือเมื่อวนั ท่ี ค่าเสื่อมราคา - โรงงาน 7,000.- บาท 1 พฤษภาคม 25.. ประกอบดว้ ย ค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตลด็ 5,000.- บาท วตั ถดุ ิบ 50,000.- บาท 5. กิจการกาํ หนดอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 5 บาทต่อชวั่ โมงแรงงานทางตรง งานระหวา่ งทาํ 300,000.- บาท 6. งานเลขที่ 403 และ 404 ผลิตเสร็จและส่งมอบใหล้ ูกคา้ โดยบวกกาํ ไร 25% ของตน้ ทุน สินคา้ สาํ เร็จรูป 40,000.- บาท ภาษีมูลค่าเพิ่ม 7% และลูกคา้ ไดจ้ ่ายเงินสดชาํ ระค่าสินคา้ เรียบร้อยแลว้ 7. กิจการโอนปิ ดผลตา่ งคา่ ใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปกบั บญั ชีตน้ ทนุ ขาย

147 148 ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป ค่าเสื่อมราคา-เครื่องจกั ร 4,500 - 2. บญั ชีแยกประเภท ค่าเสื่อมราคา-โรงงาน 7,000 - 2.1 บญั ชีคุมวตั ถุดิบ ค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตลด็ 5,000 - 2.2 บญั ชีคุมงานระหวา่ งทาํ บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายที่เกิดข้นึ จริง 2.3 บญั ชีคุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 3. บตั รตน้ ทุนงานเลขที่ 403 และ 404 สมดุ รายวนั ทว่ั ไป สมุดรายวนั ทว่ั ไป พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต รายการ บาท สต เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. . 54,500 - รายการ บาท สต . 53,500 - 50,000 คุมงานระหวา่ งทาํ (10,900× 5) 54,500 - 3,500 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร คุมวตั ถุดิบ - บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรเขา้ ภาษีซ้ือ (27,000× 7%) กระบวนการผลิต เจา้ หน้ีการคา้ ซ้ือวตั ถดุ ิบเป็นเงินเช่ือ คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 284,500 - คุมงานระหวา่ งทาํ คุมงานระหวา่ งทาํ 46,000 - 284,500 - คุมวตั ถุดิบ บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูป 46,000 - เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิต เงินสด 380,518 75 ขายสินคา้ (284,500× 125%) ค่าแรงงาน 107,700 - ภาษีขาย (355,625× 7%) 355,625 - ค่าแรงงานคา้ งจา่ ย 24,893 75 107,700 - บนั ทึกขายสินคา้ เป็นเงินสดโดยบวก บนั ทึกค่าแรงงาน กาํ ไร 25% ของตน้ ทนุ คุมงานระหวา่ งทาํ (1,250× 25) 98,200 - ตน้ ทุนขาย 284,500 - คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 9,500 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป คุมค่าแรงงาน 107,700 - บนั ทึกตน้ ทุนขาย 284,500 - จาํ แนกค่าแรงงานทางตรงและทางออ้ ม คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 33,900 - ค่าใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรร 54,500 - วตั ถุดิบทางออ้ ม คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต ค่าน้าํ ค่าไฟฟ้า 2,200 - ตน้ ทนุ ขาย 43,400 - คา่ เบ้ียประกนั ภยั 12,800 - 11,100 - 2,400 - ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายในการผลิต กบั ค่าใช-้

149 150 จ่ายในการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ คุมสินค้าสําเร็จรูป บญั ชีตน้ ทุนขาย พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. ยอดยกมา 3 40,000 - ตน้ ทนุ ขาย 284,500 - คุมวตั ถุดบิ คุมงาน 284,500 - ยอดยกไป 3 40,000 - พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต ระหวา่ งทาํ 324,500 - เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. 324,500 - ยอดยกมา 3 50,000 - คุมงาน 46,000 - ยอดยกมา 3 40,000 - 50,000 - ระหวา่ งทาํ เจา้ หน้ี 100,000 - คุมค่าใชจ้ ่าย 2,200 - การผลิต ยอดยกไป 3 51,800 - บตั รต้นทนุ งานสั่งทํา งานสงั่ ทาํ เลขท่ี 403 100,000 - วตั ถดุ บิ ทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่าใช้จ่ายการผลติ ยอดยกไป 3 51,800 - วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ที่ อตั รา จาํ นวนเงิน รวม จดั สรร คมุ งานระหว่างทํา ยอดยกมา 90,000 - พ.ศ.25… หนา้ เดบิต พ.ศ.25… หนา้ เครดิต 13,000 - 25,000 - 5 บาท / 12,500 - 50,500 - เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. รายการ รายการ ชวั่ โมง 300,000 - 284,500 - สินคา้ 3 214,200 - แรงงาน 46,000 - สาํ เร็จรูป ยอดยกมา 3 98,200 - ยอดยกไป 498,700 - ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ 140,500 - คุมวตั ถุดิบ 54,500 - บัตรต้นทนุ งานสั่งทาํ งานสงั่ ทาํ เลขท่ี 404 คุมค่าแรงงาน คุมค่าใชจ้ ่ายการ 498,700 - วตั ถดุ ิบทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่าใช้จ่ายการผลติ ผลิตจดั สรร 214,200 - อตั รา รวม วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ที่ จดั สรร จาํ นวนเงิน ยอดยกมา 3 ยอดยกมา 100,000 - 9,000 - 22,500 - 5 บาท / 12,500 - 44,000 - ชวั่ โมง แรงงาน ต้นทนุ ผลติ ภณั ฑ์ 144,000 -

151 152 แบบฝึ กหัด 6-4 บริษทั ประชาอุทิศ จาํ กดั มียอดบญั ชีสินคา้ คงเหลือเม่ือวนั ที่ 1 มกราคม 25.. สมุดรายวนั ทัว่ ไป ประกอบดว้ ย พ.ศ.25... เลขที่ เดบิต เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. วตั ถดุ ิบ 30,000.- บาท รายการ บาท สต . 37,450 - งานระหวา่ งทาํ 11,000.- บาท คุมวตั ถุดิบ 35,000 - สินคา้ สาํ เร็จรูป 23,000.- บาท ภาษีซ้ือ (35,000 × 7%) 2,450 - ขอ้ มูลเพ่ิมเติมมีดงั ต่อไปน้ี เจา้ หน้ีการคา้ 1. รายการต่าง ๆ ท่ีเก่ียวกบั การผลิตในเดือนมกราคม ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ 35,000.- บาท ภาษีมลู ค่าเพมิ่ 7% คุมค่าแรงงาน (15,000 + 7,000) 22,000 - ค่าแรงงานคา้ งจา่ ย ค่าแรงงานทางตรง 15,000.- บาท 22,000 - บนั ทึกค่าแรงงาน คา่ แรงงานทางออ้ ม 7,000.- บาท ค่าน้าํ - คา่ ไฟฟ้า 2,500.- บาท ค่าเสื่อมราคา - เครื่องจกั ร 5,500.- บาท คุมงานระหวา่ งทาํ 15,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 7,000 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตอ่ืน ๆ 5,200.- บาท คุมค่าแรงงาน 2. เบิกวตั ถดุ ิบใชท้ างตรง 32,000.- บาท และวตั ถุดิบทางออ้ ม 2,000.- บาท จาํ แนกคา่ แรงงานทางตรงและทางออ้ ม 22,000 - 3. ณ วนั ท่ี 31 มกราคม มีงานระหว่างทาํ ซ่ึงเป็ นงานท่ีได้เริ่มในเดือนน้ีประกอบดว้ ย ตน้ ทุนวตั ถุดิบ 4,500.- บาท คา่ แรงงานทางตรง 1,000.- บาท คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 13,200 - ค่าน้าํ คา่ ไฟฟ้า 4. กิจการกาํ หนดอตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 120% ของตน้ ทุนแรงงานทางตรง ค่าเส่ือมราคา-เครื่องจกั ร 2,500 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตอื่นๆ 5,500 - 5. สินคา้ สาํ เร็จรูปคงเหลือ ณ วนั ที่ 31 มกราคม มีจาํ นวน 17,500.- บาท 5,200 - บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายท่ีเกิดข้ึนจริง ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป 2. แสดงบญั ชีแยกประเภทคุมวตั ถดุ ิบ คุมงานระหวา่ งทาํ และคุมสินคา้ สาํ เร็จรูป คุมงานระหวา่ งทาํ 32,000 - 3. คาํ นวณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไป คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 2,000 - คุมวตั ถุดิบ 34,000 - เบิกวตั ถุดิบไปใชท้ างตรงและทางออ้ ม

153 154 สมดุ รายวนั ทวั่ ไป คุมวตั ถดุ ิบ พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท . บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. คุมงานระหวา่ งทาํ (15,000× 120%) 18,000 - 18,000 - ยอดยกมา 3 30,000 - คุมงาน 32,000 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ระหวา่ งทาํ บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สร เจา้ หน้ี 35,000 - คุมค่าใชจ้ ่าย 2,000 - ในการผลิต ยอดยกไป 3 31,000 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 69,300 - 65,000 - 65,000 - คุมงานระหวา่ งทาํ 69,300 - ยอดยกมา 3 31,000 - บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูป เงินสด / ลูกหน้ี 104,046 80 คุมงานระหว่างทาํ ขายสินคา้ ภาษีขาย 97,240 - พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต 6,806 80 เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. ขายสินคา้ สูงกวา่ ตน้ ทุน 130% 69,300 - ยอดยกมา 3 11,000 - สินคา้ สาํ เร็จรูป 3 6,700 - ตน้ ทุนขาย 74,800 - คุมค่าแรงงาน 15,000 - ยอดยกไป 76,000 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 74,800 - คุมวตั ถุดิบ 32,000 - บนั ทึกตน้ ทนุ ขาย คุมค่าใชจ้ ่ายใน 18,000 - การผลิตจดั สรร ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร (15,000× 120%) 18,000 - ยอดยกมา 3 76,000 - ตน้ ทนุ ขาย 4,200 - 6,700 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 22,200 - ปิ ดบญั ชีค่าใชจ้ ่ายในการผลิต กบั ค่าใชจ้ ่าย การผลิตจดั สรรสูง(ต่าํ )ไปเขา้ บญั ชีตน้ ทุนขาย คุมสินค้าสําเร็จรูป พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. ยอดยกมา 3 23,000 - ตน้ ทนุ ขาย 74,800 - คุมงาน 69,300 - ยอดยกไป 3 17,500 - ระหวา่ งทาํ 92,300 - ยอดยกมา 92,300 - 3 17,500 -

155 156 การคาํ นวณค่าใช้จ่ายการผลติ จดั สรรตาํ่ ไป 22,200.- 401 8,500.- บาท ค่าใชจ้ ่ายในการผลิตท่ีเกิดจริง 402 5,400.- บาท (7,000 + 13,200 + 2,000) 18,000.- 403 11,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 4,200.- 404 5,100.- บาท คา่ ใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรรต่าํ ไป 5. กิจการกาํ หนดอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 50% ของคา่ แรงงานทางตรง 6. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตอ่ืน ๆ นอกจากวตั ถุดิบทางออ้ มและค่าแรงงานทางออ้ มมีจาํ นวน แบบฝึ กหัด 6-5 บริษทั จงรักอตุ สาหกรรม จาํ กดั เป็นผผู้ ลิตสินคา้ ตามคาํ สง่ั ของลูกคา้ โดยใชร้ ะบบ 12,500 บาท 7. งานทผี่ ลิตเสร็จ มีงานเลขท่ี 311 312 401 และ 403 บญั ชีตน้ ทนุ งานสง่ั ทาํ ปกติ ในการคาํ นวณตน้ ทุนสินคา้ ท่ีผลิต 8. ในระหวา่ งเดือนส่งมอบงานท่ีผลิตเสร็จแลว้ ท้งั หมดใหล้ ูกคา้ เป็นเงินเช่ือ ยกเวน้ งาน เลขที่ 401 ในราคาบวกกาํ ไร 60% ของตน้ ทุน ภาษีมลู ค่าเพิ่ม 7% ขอ้ มูลเกี่ยวกบั การผลติ และขายสินคา้ สาํ หรับเดือนเมษายน 25... มีดงั น้ี 9. กิจการปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตเขา้ งานสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ บญั ชีตน้ ทุนขาย ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป 1. สินคา้ คงเหลือ ณ วนั ท่ี 1 เมษายน 25.. มีดงั น้ี 2. แสดงบญั ชีแยกประเภท 2.1 คุมวตั ถดุ ิบ วตั ถดุ ิบ 12,500.- บาท 2.2 คุมงานระหวา่ งทาํ 2.3 คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป งานระหวา่ งทาํ 3. บตั รตน้ ทนุ งานสง่ั ทาํ เลขที่ 401 และ 402 งานเลขท่ี 311 16,500.- บาท งานเลขที่ 312 18,200.- บาท สินคา้ สาํ เร็จรูป งานเลขท่ี 308 28,900.- บาท งานเลขท่ี 310 18,500.- บาท 2. ซ้ือวตั ถุดิบเป็ นเงินสด 72,000.- บาท ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7% จากการเบิกใชว้ ตั ถุดิบทาํ ให้ บตั รต้นทุนงานสั่งทาํ งานสงั่ ทาํ เลขท่ี 401 วตั ถดุ ิบคงเหลือปลายเดือน 14,500.- บาท วตั ถดุ บิ ทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่าใช้จ่ายการผลติ วนั ที่ จาํ นวนเงิน 3. การเบิกใชว้ ตั ถดุ ิบทางตรงเพื่อผลิตงานต่าง ๆ มีดงั น้ี วนั ที่ จาํ นวนเงิน วนั ท่ี อตั รา จาํ นวนเงิน รวม 19,400 - จดั สรร งานเลขที่ 401 19,400.- บาท 8,500 - 50% 4,250 - 32,150 - 402 12,600.- บาท แรงงาน 403 16,300.- บาท ทางตรง 404 10,900.- บาท ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ 32,150 - 4. คา่ แรงงานท่ีเกิดข้ึนท้งั สิ้น 48,000.- บาท การใชแ้ รงงานทางตรงสาํ หรับงานต่าง ๆ มีดงั น้ี งานเลขที่ 311 4,800.- บาท 312 5,200.- บาท

157 158 บัตรต้นทุนงานสั่งทาํ งานสงั่ ทาํ เลขที่ 402 20,000 - วตั ถุดบิ ทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่าใช้จ่ายการผลติ คุมงานระหวา่ งทาํ (40,000× 50%) 20,000 - วนั ที่ จาํ นวนเงิน ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ท่ี อตั รา จาํ นวนเงิน รวม 12,600 - จดั สรร บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 5,400 - 50% 2,700 - 20,700 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 12,500 - คา่ ใชจ้ ่ายอื่นๆ แรงงาน 12,500 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตอื่นๆ ทางตรง คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ 20,700 - คุมงานระหว่างทาํ 114,650 - สมดุ รายวนั ท่ัวไป บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูป (23,700+26,000 114,650 - +32,150+32,800) พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต เดือน วนั ท่ี รายการ บญั ชี สต บาท สต. บาท . คุมวตั ถุดิบ 77,040 - สมุดรายวนั ทวั่ ไป 72,000 - ภาษีซ้ือ (72,000× 7%) 5,040 - พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต เจา้ หน้ีการคา้ เดือน วนั ที่ บญั ชี . บาท บาท สต. ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ ลูกหน้ี 80 ขายสินคา้ 222,388 207,840 - ภาษีขาย 14,548 80 สมุดรายวนั ทวั่ ไป บนั ทึกขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ พ.ศ.25... รายการ เลขท่ี เดบติ สต เครดิต ตน้ ทุนขาย 129,900 - เดือน วนั ท่ี บญั ชี . คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป บาท บาท สต. 129,900 - - บนั ทึกตน้ ทุนขาย คุมงานระหวา่ งทาํ 59,200 - 70,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 10,800 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 20,000 - ตน้ ทนุ ขาย 11,300 - คุมวตั ถุดิบ เบิกวตั ถุดิบไปใชท้ างตรงและทางออ้ ม คุมค่าใชจ้ ่ายในการผลิต (10,800 + 8,000 + 12,500) คุมค่าแรงงาน 48,000 - ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต กบั ค่าใชจ้ ่าย 31,300 - ค่าแรงงานคา้ งจ่าย การผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ 48,000 - บญั ชีตน้ ทุนขาย บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร คุมงานระหวา่ งทาํ 40,000 - คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 8,000 - คุมค่าแรงงาน 48,000 - จาํ แนกค่าแรงงานทางตรงและทางออ้ ม

159 160 คุมวตั ถุดบิ แบบฝึ กหัด 6-6 บริษทั บีเอสเฟอร์นิเจอร์ จาํ กดั รับผลิตเฟอร์นิเจอร์ตามคาํ สงั่ ของลกู คา้ โดยใช้ พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต ระบบตน้ ทุนงานสงั่ ทาํ ปกติในการคาํ นวณตน้ ทนุ สินคา้ ที่ผลิต กิจการกาํ หนดอตั รา เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. 59,200 - คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรตามเกณฑค์ ่าแรงงานทางตรง ยอดยกมา 3 12,500 - คุมงานระหว่างทาํ 10,800 - ขอ้ มูลตอ่ ไปน้ีเกี่ยวขอ้ งกบั การผลิตและขายสินคา้ สาํ หรับเดือนพฤษภาคม เจา้ หน้ี 72,000 - คมุ ค่าใชจ้ ่าย การผลติ 14,500 - 25.. ดงั น้ี 84,500 - ยอดยกไป 3 1. สินคา้ คงเหลือ ณ วนั ท่ี 1 พฤษภาคม 25.. ประกอบดว้ ย 84,500 - วตั ถดุ ิบ 8,700.- บาท ยอดยกมา 3 14,500 - งานระหวา่ งทาํ (งานเลขท่ี 210) : วตั ถดุ ิบทางตรง 5,100.- บาท คุมงานระหว่างทาํ ค่าแรงงานทางตรง 1,000.- บาท พ.ศ.25… หนา้ เดบิต พ.ศ.25… หนา้ เครดิต ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 750.- บาท เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. รายการ รายการ สินคา้ สาํ เร็จรูป (งานเลขที่ 211) 8,500.- บาท 114,650 - ยอดยกมา 3 34,700 - สินคา้ สาํ เร็จรูป 3 39,250 - 2. ซ้ือวตั ถุดิบทางตรงเป็นเงินเชื่อ 35,000.- บาท ภาษมี ูลคา่ เพิ่ม 7% คุมวตั ถุดิบ 59,200 - ยอดยกไป 153,900 - 3. แผนกผลิตเบิกวตั ถดุ ิบไปท้งั สิ้น 29,600.- บาท รายละเอียดเก่ียวกบั วตั ถุดิบทางตรงท่ีใช้ คุมค่าแรงงาน 40,000 - ในแต่ละงานดงั น้ี ค่าใชจ้ ่าย 20,000 - งานเลขที่ 301 6,400.- บาท การผลิตจดั สรร 302 6,000.- บาท 153,900 - 303 8,900.- บาท ยอดยกมา 3 39,250 - 304 5,700.- บาท คุมสินค้าสําเร็จรูป 4. ค่าแรงงานเกิดข้ึนท้งั สิ้น 21,000.- บาท หกั ภาษีเงินได้ ณ ที่จ่าย 5% เงินประกนั สงั คม พ.ศ.25… หนา้ เดบิต พ.ศ.25… หนา้ เครดิต 5% แรงงานทางตรงทใี่ ชใ้ นงานต่าง ๆ มีดงั น้ี เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. รายการ รายการ งานเลขที่ 210 3,200.- บาท 129,900 - ยอดยกมา 3 47,400 - ตน้ ทนุ ขาย 3 32,150 - 301 3,500.- บาท คุมงานระหว่างทาํ 114,650 - ยอดยกไป 162,050 - 302 4,500.- บาท 162,050 - 303 2,400.- บาท ยอดยกมา 3 32,150 - 304 2,000.- บาท 5. งานเลขท่ี 210 301 302 และ 304 ผลิตเสร็จ 6. ส่งงานเลขที่ 210 211 301 และ 302 ใหล้ ูกคา้ พร้อมใบแจง้ หน้ี ราคาขายเป็นราคา ท่ีบวกกาํ ไร 70% ของตน้ ทนุ

161 162 7. ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ บญั ชีตน้ ทุนขาย สมุดรายวนั ทว่ั ไป ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต 2. แสดงการคาํ นวณเพ่ือปรับบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไป เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. รายการ บาท สต . 11,700 - สมดุ รายวนั ทว่ั ไป คุมงานระหวา่ งทาํ (15,600× 75%) 11,700 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี . บาท สต. บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรเขา้ บาท กระบวนการผลิต - 37,450 - คุมวตั ถุดิบ 35,000 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 48,050 - 2,450 คุมงานระหวา่ งทาํ ภาษีซ้ือ (35,000× 7%) 48,050 - เจา้ หน้ี บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูป ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ คุมงานระหวา่ งทาํ 27,000 - ลูกหน้ี 86,129 65 คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 2,600 - ขายสินคา้ (47,350× 170%) ภาษีขาย (80,495× 7%) 80,495 - คุมวตั ถุดิบ 29,600 - 5,634 65 เบิกวตั ถดุ ิบไปใชใ้ นการผลิต บนั ทึกการขายสินคา้ เป็นเงินเชื่อ คุมค่าแรงงาน 21,000 - ตน้ ทนุ ขาย 47,350 - ค่าแรงงานคา้ งจ่าย คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป เงินประกนั สงั คมคา้ งจ่าย 18,900 - 47,350 - ภาษีเงินไดห้ กั ณ ที่จ่าย 1,050 - บนั ทึกตน้ ทุนสินคา้ ที่ขาย 1,050 - บนั ทึกค่าแรงงาน ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 11,700 - ตน้ ทุนขาย คุมงานระหวา่ งทาํ 15,600 - ค่าใชจ้ ่ายในการผลิต 3,700 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 5,400 - 8,000 - โอนปิ ดบญั ชีค่าใชจ้ ่ายการผลิต กบั ค่าใชจ้ า่ ย คุมค่าแรงงาน 21,000 - การผลิตจดั สรรสูง(ตา่ํ )ไปเขา้ บญั ชีตน้ ทนุ ขาย จาํ แนกคา่ แรงงานทางตรงและทางออ้ ม การคาํ นวณค่าใช้จ่ายการผลิตจดั สรรสูงไป 8,000.- ค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนจริง 11,700.- ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร (3,700.-) คา่ ใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรรสูงไป

163 164 แบบฝึ กหัด 6-7 บริษทั เอฟบีอตุ สาหกรรม จาํ กดั รับผลิตอปุ กรณ์เคร่ืองครัวชนิดต่าง ๆ ตามคาํ สง่ั 6. ตน้ ทุนการผลิตตามระบบบญั ชีตน้ ทนุ ปกติสาํ หรับเดือนกนั ยายนมีจาํ นวน 108,000.- บาท 7. งานทผ่ี ลิตไม่เสร็จ คอื งานเลขท่ี 904 กิจการส่งมอบงานท่ีผลิตเสร็จท้งั หมดใหล้ กู คา้ ลูกคา้ กิจการใชร้ ะบบบญั ชีตน้ ทุนงานสง่ั ทาํ ปกติ ในการคาํ นวณตน้ ทุนสินคา้ ท่ีผลิต เป็นเงินเช่ือ ยกเวน้ งานเลขท่ี 903 ในราคาที่บวกกาํ ไร 70% ของตน้ ทุน ภาษีมูลคา่ เพ่มิ 7% กิจการกาํ หนดอตั ราคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรตามเกณฑช์ ว่ั โมงแรงงานทางตรง 8. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปใหป้ ิ ดเขา้ บญั ชีตน้ ทนุ ขาย ขอ้ มูลที่เก่ียวกบั การผลิตสาํ หรับเดือน กนั ยายน 25... มีดงั น้ี ให้ทาํ บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป 1. สินคา้ คงเหลือวนั ท่ี 1 กนั ยายน 25... ประกอบดว้ ย วตั ถดุ ิบทางตรง 9,000.- บาท สมุดรายวนั ทว่ั ไป วตั ถดุ ิบทางออ้ ม 1,100.- บาท พ.ศ.25... เดบิต เครดิต เดือน วนั ที่ บาท สต. งานระหวา่ งทาํ (เลขที่ 809) 12,800.- บาท รายการ เลขท่ี สต บญั ชี . 60,776 - สินคา้ สาํ เร็จรูป บาท งานเลขท่ี 805 18,700.- บาท คุมวตั ถุดิบ 56,800 - 808 25,000.- บาท ภาษีซ้ือ (56,800× 7%) 3,976 - เจา้ หน้ีการคา้ 2. ซ้ือวตั ถดุ ิบทางตรง 51,000.- บาทและวตั ถดุ ิบทางออ้ ม 5,800.- บาท เป็นเงินเช่ือ ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ เงื่อนไข 2/10, n/30 ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7% 3. จากการเบิกใชว้ ตั ถดุ ิบ ทาํ ใหม้ ีวตั ถุดิบทางตรงและวตั ถุดิบทางออ้ มคงเหลือปลายเดือน 8,000.- บาทและ 1,500.- บาท ตามลาํ ดบั จาํ นวนวตั ถดุ ิบทางตรงที่แผนกผลิตเบิกไปใช้ คุมงานระหวา่ งทาํ 52,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 5,400 - ในแต่ละงานมีดงั น้ี (ตน้ ทุนต่อหน่วยของวตั ถดุ ิบท่ีเบิกใชท้ างตรงมีคา่ เทา่ กนั ) คุมวตั ถุดิบ 57,400 - งานเลขที่ 901 120 หน่วย เบิกวตั ถดุ ิบไปใชท้ างตรงและทางออ้ ม 902 100 หน่วย 903 70 หน่วย คุมค่าแรงงาน 45,900 - ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 904 110 หน่วย 45,900 - บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร รวม 400 หน่วย 4. ค่าแรงงานมีจาํ นวน 45,900.- บาท ในจาํ นวนน้ีเป็นค่าแรงงานทางออ้ ม 3,900.- บาท คุมงานระหวา่ งทาํ 42,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 3,900 - โดยแต่ละงานมีการใชช้ ว่ั โมงแรงงานทางตรง ดงั น้ี คุมค่าแรงงาน งานเลขที่ 809 145 ชว่ั โมง จาํ แนกคา่ แรงงานทางตรงและทางออ้ ม 45,900 901 140 ชวั่ โมง 902 105 ชว่ั โมง 903 195 ชว่ั โมง คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 5,800 - ค่าใชจ้ ่ายอ่ืนๆ 904 115 ชวั่ โมง 5,800 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตอื่นๆ รวม 700 ชวั่ โมง 5. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตอ่ืนๆนอกจากวตั ถุดิบทางออ้ มและคา่ แรงงานทางออ้ มมีจาํ นวน5,800.-บาท

165 166 สมุดรายวนั ทว่ั ไป แบบฝึ กหัด 6-8 บริษทั มนชญาอตุ สาหกรรม จาํ กดั รับผลิตเครื่องตกแต่งสาํ นกั งานตามคาํ สงั่ ลกู คา้ พ.ศ.25... รายการ เลขท่ี เดบิต สต เครดิต ในการผลิตเครื่องตกแต่งสาํ นกั งานจะตอ้ งผา่ นการผลิต 2 แผนก คือ แผนก A และ เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท . บาท สต. แผนก B กิจการใชร้ ะบบตน้ ทุนงานสง่ั ทาํ ปกติในการคาํ นวณตน้ ทุนการผลิตใน 14,000 - 14,000 - คุมงานระหวา่ งทาํ เดือนกรกฎาคม 25... กิจการไดร้ ับงานผลิตจาํ นวน 2 งาน คืองานเลขที่ 801 และ 802 ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ขอ้ มูลและตน้ ทุนการผลิตในเดือนกรกฎาคม 25... มีดงั น้ี บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรรเขา้ กระบวนการผลิต 1. แผนกจดั ซ้ือจดั ซ้ือวตั ถุดิบทางตรง 50,000.- บาท วตั ถดุ ิบทางออ้ ม 18,000.- บาท เป็นเงินเชื่อ ภาษีมูลคา่ เพ่ิม 7% 2. วตั ถดุ ิบทางตรงที่เบิกใช้ มีดงั น้ี คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 97,300 - แผนก A แผนก B คุมงานระหวา่ งทาํ 97,300 - งานเลขที่ 801 37,500.- 5,000.- บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูป งานเลขท่ี 802 8,500.- 6,000.- ลูกหน้ี 211,549 70 วตั ถดุ ิบทางออ้ ม 1,200.- 7,000.- ขายสินคา้ (116,300× 170%) ภาษีขาย (197,710× 7%) 197,710 - 3. คา่ แรงงานทางตรงท่ีใชใ้ นงาน มีดงั น้ี 13,839 70 บนั ทึกการขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ แผนก A แผนก B งานเลขที่ 801 27,500.- 8,400.- งานเลขที่ 802 15,500.- 12,000.- ตน้ ทนุ ขาย 116,300 - คา่ แรงงานทางออ้ ม 20,000.- 7,000.- คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 116,300 - บนั ทึกตน้ ทนุ ขาย 4. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตอื่น ๆ ท่ีเกิดข้ึนประกอบดว้ ย ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 14,000 - แผนก A แผนก B ตน้ ทนุ ขาย 1,100 - ค่าน้าํ - คา่ ไฟฟ้า 7,000.- 4,200.- คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต (5,400 + 3,900 + 5,800) ค่าเช่าโรงงาน 4,000.- 5,500.- ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต กบั ค่าใชจ้ ่าย การผลิตจดั สรรสูง (ตา่ํ ) ไปเขา้ ตน้ ทุนขาย 15,100 - ค่าเส่ือมราคา - เคร่ืองจกั ร 2,500.- 3,000.- คา่ น้าํ มนั เช้ือเพลิง 8,500.- 7,500.- ค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตลด็ โรงงาน 7,400.- 4,600.- 5. กิจการกาํ หนดอตั ราค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสาํ หรับแผนก A 130% ของ ค่าแรงงานทางตรง แผนก B 140% ของคา่ แรงงานทางตรง 6. งานเลขที่ 801 และ 802 ผลิตเสร็จและไดส้ ่งมอบใหก้ บั ลูกคา้ เป็นเงินเช่ือในราคาท่ี บวกกาํ ไร 50% ของตน้ ทุน ภาษีมูลคา่ เพิ่ม 7%

167 168 ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไปและปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไป สมุดรายวนั ทว่ั ไป เขา้ บญั ชีตน้ ทุนขาย พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต 2. จดั ทาํ บตั รตน้ ทุนงานเลขที่ 801 และ 802 เดือน วนั ที่ บญั ชี รายการ บาท สต บาท สต. . 7,000 - สมุดรายวนั ทัว่ ไป คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก A 29,400 - 4,200 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก B 4,000 - พ.ศ.25... เดบิต เครดิต 24,800 - 5,500 - เดือน วนั ที่ บาท สต. ค่าน้าํ ค่าไฟ-แผนก A 2,500 - รายการ เลขที่ บาท สต ค่าน้าํ ค่าไฟ-แผนก B 3,000 - บญั ชี . 72,760 - ค่าเช่าโรงงาน-แผนก A 8,500 - 68,000 ค่าเช่าโรงงาน-แผนก B 7,500 - คุมวตั ถุดิบ 4,760 - ค่าเสื่อมราคา-เครื่องจกั ร แผนก A 7,400 - ภาษีซ้ือ (51800× 7%) - ค่าเส่ือมราคา-เครื่องจกั ร แผนก B 4,600 - ค่าน้าํ มนั เช้ือเพลิง-แผนก A เจา้ หน้ีการคา้ ค่าน้าํ มนั เช้ือเพลิง-แผนก B ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ ค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตล็ด-แผนก A ค่าใชจ้ ่ายเบด็ เตลด็ -แผนก B คุมงานระหวา่ งทาํ -แผนก A 46,000 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายในการผลิตที่เกิดข้ึน คุมงานระหวา่ งทาํ -แผนก B 11,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก A 1,200 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก B 7,000 - คุมวตั ถุดิบ 65,200 - คุมงานระหวา่ งทาํ -แผนก A 55,900 - เบิกวตั ถุดิบไปใชท้ างตรงและทางออ้ ม คุมงานระหวา่ งทาํ -แผนก B 28,560 - ของแผนก A และ B ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร-แผนก A 55,900 - คุมค่าแรงงาน 90,400 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร-แผนก B 28,560 - ค่าแรงงานคา้ งจา่ ย บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรเขา้ 90,400 - กระบวนการผลิต บนั ทึกค่าแรงงาน คุมงานระหวา่ งทาํ -แผนก A 43,000 - คุมงานระหวา่ งทาํ -แผนก B 144,900 - คุมงานระหวา่ งทาํ -แผนก B 20,400 - คุมงานระหวา่ งทาํ -แผนก A คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก A 20,000 - 144,900 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก B 7,000 - บนั ทึกโอนงานท่ีผลิตเสร็จจากแผนก A ไปแผนก B คุมค่าแรงงาน จาํ แนกคา่ แรงงานทางตรงและทางออ้ ม 90,400 -

169 170 สมุดรายวนั ทวั่ ไป บัตรต้นทุนงานสั่งทาํ แผนก B งานสงั่ ทาํ เลขท่ี 801 พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต วตั ถุดบิ ทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่าใช้จ่ายการผลติ เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท บาท สต. วนั ที่ จาํ นวนเงิน รายการ 204,860 สต วนั ที่ จาํ นวนเงิน วนั ท่ี อตั รา จาํ นวนเงิน รวม . 204,860 - 5,000 - จดั สรร คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป - 8,400 - 140% 11,760 - 25,160 - คุมงานระหวา่ งทาํ -แผนก B แรงงาน บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูป ทางตรง ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ 25,160 - ลกู หน้ี 328,800 30 307,290 - ตน้ ทุนผลิตภณั ฑ์ งานเลขที่ 801 ขายสินคา้ (204,860× 150%) 204,860 - 21,510 30 แผนก A 100,750.- ภาษีขาย (307,290× 7%) แผนก B 25,160.- 204,860 - รวม 125,910.- บนั ทึกการขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ ตน้ ทนุ ขาย บตั รต้นทุนงานสั่งทาํ แผนก A งานสงั่ ทาํ เลขที่ 802 คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป บนั ทึกตน้ ทุนขาย วตั ถดุ ิบทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่าใช้จ่ายการผลติ วนั ท่ี จาํ นวนเงิน ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร-แผนก A 55,900 - วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ท่ี อตั รา จาํ นวนเงิน รวม ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร-แผนก B 28,560 - 8,500 - จดั สรร ตน้ ทนุ ขาย 4,940 - 15,500 - 130% 20,150 - 44,150 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก A ค่าใชจ้ ่ายการผลิต-แผนก B 50,600 - แรงงาน ปิ ดบญั ชีค่าใชจ้ า่ ยการผลิต กบั ค่าใชจ้ ่าย 38,800 - การผลิตจดั สรรสูง (ตา่ํ ) ไปเขา้ ตน้ ทุนขาย ทางตรง ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ 44,150 - บัตรต้นทุนงานส่ังทาํ แผนก A งานสง่ั ทาํ เลขท่ี 801 บัตรต้นทุนงานสั่งทาํ แผนก B งานสงั่ ทาํ เลขท่ี 802 วตั ถดุ บิ ทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่าใช้จ่ายการผลติ วตั ถดุ ิบทางตรง ค่าแรงงานทางตรง ค่าใช้จ่ายการผลติ วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ที่ อตั รา จาํ นวนเงิน รวม วนั ท่ี จาํ นวนเงิน วนั ที่ อตั รา จาํ นวนเงิน รวม 37,500 - จดั สรร 6,000 - จดั สรร 27,500 - 130% 35,750 - 100,750 - 12,000 - 140% 16,800 - 34,800 - แรงงาน แรงงาน ทางตรง ทางตรง ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ 100,750 - ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ 34,800 -

171 172 ตน้ ทนุ ผลิตภณั ฑ์ งานเลขที่ 802 ของเสีย (30× 110) 3,300 - แผนก A 44,150.- คุมงานระหวา่ งทาํ แผนก B 34,800.- 3,300 - รวม 78,950.- บนั ทึกราคาของเสีย คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 986,700 - คุมงานระหวา่ งทาํ (990,000-3,300) แบบฝึ กหัด 6-9 บริษทั ปัญญาอุตสาหกรรม จาํ กดั รับผลิตสินคา้ ตามคาํ สงั่ ของลูกคา้ ในระหวา่ ง 986,700 - โอนงานที่ผลิตเสร็จเขา้ บญั ชีคุมสินคา้ เดือนพฤศจิกายน 25... รับผลิตสินคา้ 3,000 หน่วย เมื่อผลิตเสร็จกิจการได้ สาํ เร็จรูป ตรวจสอบคณุ ภาพปรากฏวา่ เป็นสินคา้ ดี 2,970 หน่วย เป็นของเสียปกติ 30 หน่วย เงินสด / ลกู หน้ี (30× 125) ของเสีย ของเสียท่ีเกิดข้ึนกิจการคาดวา่ สามารถนาํ ออกไปขายไดใ้ นราคาหน่วยละ กาํ ไรขาดทุนจากการขายของเสีย 3,750 - 110.- บาทต่อมาขายของเสียไดท้ ้งั หมดราคาหน่วยละ 125.- บาท บนั ทึกการขายของเสีย 3,300 - 450 - ตน้ ทุนการผลิตประกอบดว้ ย วตั ถดุ ิบทางตรง 472,000.- บาท คา่ แรงงานทางตรง 288,000.- บาท คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 230,000.- บาท 2. ต้นทุนของเสียปกติเป็ นค่าใช้จ่ายการผลิต รวม 990,000.- บาท สมดุ รายวนั ท่ัวไป ให้ทาํ บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป ใน 2 กรณี ดงั น้ี พ.ศ.25... เลขที่ เดบิต เครดิต 1. ตน้ ทนุ ของเสียปกติเป็นตน้ ทนุ ของสินคา้ ดี เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. 2. ตน้ ทุนของเสียปกติเป็นคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต รายการ บาท สต . คุมงานระหวา่ งทาํ 990,000 - คุมวตั ถุดิบ 1. ต้นทุนของเสียปกตเิ ป็ นต้นทุนของสินค้าดี คุมค่าแรงงาน 472,000 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 288,000 - สมดุ รายวนั ท่วั ไป 230,000 - บนั ทึกตน้ ทนุ การผลิต พ.ศ.25... เดบิต เครดิต เดือน วนั ท่ี รายการ เลขที่ บาท สต บาท สต. ของเสีย (30× 110) 3,300 - บญั ชี 990,000 . คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 6,600 - คุมงานระหวา่ งทาํ - คุมงานระหวา่ งทาํ 9,900 - คุมวตั ถุดิบ บนั ทึกราคาของเสีย คุมค่าแรงงาน 472,000 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 288,000 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 980,100 - 230,000 - คุมงานระหวา่ งทาํ (990,000-9,900) บนั ทึกตน้ ทนุ การผลิต 980,100 -

173 174 โอนงานท่ีผลิตเสร็จเขา้ บญั ชีคุมสินคา้ 1. ต้นทุนในการแก้ไขสินค้ามีตําหนิในอตั ราปกติเป็ นต้นทนุ ของสินค้าดี สาํ เร็จรูป สมดุ รายวนั ทั่วไป เงินสด / ลกู หน้ี (30× 125) ของเสีย 3,750 - พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต เครดิต คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. 3,300 - รายการ บาท สต บนั ทึกการขายของเสีย 450 - . 4,500 - 3,650 - คุมงานระหวา่ งทาํ 10,705 - 2,555 - คุมวตั ถุดิบ คุมค่าแรงงาน ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร บนั ทึกตน้ ทนุ การผลิต แบบฝึ กหัด 6-10 บริษทั ศรีอกั ษรการพิมพ์ จาํ กดั รับผลิตงานพิมพต์ ่าง ๆ ในระหว่างเดือนธนั วาคม 25... กิจการไดร้ ับพิมพก์ าร์ดอวยพรปี ใหม่จาํ นวน 1,200 ใบ คุมงานระหวา่ งทาํ 55 50 คุมวตั ถุดิบ ตน้ ทุนการผลิตประกอบดว้ ย คุมค่าแรงงาน 30 - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 15 - วตั ถดุ ิบทางตรง 4,500.- บาท 10 50 บนั ทึกตน้ ทนุ แกไ้ ขสินคา้ มีตาํ หนิ 30 ใบ คา่ แรงงานทางตรง 3,650.- บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 70% ของค่าแรงงานทางตรง จากการตรวจสอบสินคา้ ท่ีผลิตเสร็จพบวา่ มีของมีตาํ หนิเกิดข้นึ ปกติ จาํ นวน 30 ใบ คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 10,760 50 คุมงานระหวา่ งทาํ กิจการนาํ ของมีตาํ หนิไปปรับปรุงแกไ้ ขโดยเสียตน้ ทนุ ในการแกไ้ ขชุดละ 1.85 บาท ประกอบดว้ ย 10,760 50 บนั ทึกตน้ ทนุ สินคา้ ที่ผลิตเสร็จ วตั ถดุ ิบใบละ 1.- บาท คา่ แรงงานทางตรง 0.50 บาท ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 0.35 บาท กิจการได้ ส่งมอบสินคา้ ใหล้ ูกคา้ ในราคาใบละ 15 บาทและไดร้ ับชาํ ระค่าสินคา้ เป็นเงินสดพร้อม เงินสด 19,260 - ขายสินคา้ ภาษีมูลค่าเพิ่ม 7% แลว้ ภาษีขาย 18,000 - 1,260 - ให้ทาํ บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป ใน 2 กรณี ดงั น้ี ขายสินคา้ เป็นเงินสด 1. ตน้ ทุนในการแกไ้ ขสินคา้ มีตาํ หนิในอตั ราปกติเป็นตน้ ทุนของสินคา้ ดี 2. ตน้ ทุนในการแกไ้ ขสินคา้ มีตาํ หนิในอตั ราปกติเป็นคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต

175 176 2. ต้นทุนในการแก้ไขสินค้ามตี าํ หนิในอตั ราปกตเิ ป็ นค่าใช้จ่ายการผลติ หน่วยที่ 7 ระบบบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรม สมดุ รายวนั ทั่วไป แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยท่ี 7 พ.ศ.25... รายการ เลขท่ี เดบิต สต เครดิต 1. ขอ้ ใดเป็นความหมายของตน้ ทุนตามกิจกรรม เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท . บาท สต. ตอบ จ. ระบบการรวบรวมตน้ ทุนและคา่ ใชจ้ ่ายที่เกิดข้ึนขององคก์ รเขา้ สู่กิจกรรมต่าง ๆ คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 55 50 30 - คุมวตั ถุดิบ 15 - คุมค่าแรงงาน 10 50 2. ขอ้ ใด ไม่ใช่ การกาํ หนดตวั ผลกั ดนั ตน้ ทุนท่ีเกิดข้ึนตามประเภทกิจกรรม ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ตอบ ก. Inventory Level Cost บนั ทึกตน้ ทนุ แกไ้ ขสินคา้ มีตาํ หนิ 30 ใบ คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 10,705 - 3. ขอ้ ใดคือขอ้ แตกต่างของการบญั ชีตน้ ทุนเดิมกบั การบญั ชีตน้ ทนุ ตามกิจกรรม คุมงานระหวา่ งทาํ ตอบ ง. การคาํ นวณค่าใชจ้ ่ายการผลิต 10,705 - บนั ทึกตน้ ทนุ สินคา้ ท่ีผลิตเสร็จ 4. ข้นั ตอนแรกท่ีจะพิจารณาในการใชร้ ะบบตน้ ทุนตามกิจกรรม คอื ขอ้ ใด เงินสด 19,260 - ตอบ ก. การวเิ คราะห์กิจกรรม ขายสินคา้ ภาษีขาย 18,000 - 5. ขอ้ ใดคอื ตวั ผลกั ดนั ตน้ ทุนของกิจกรรมการตรวจสอบคณุ ภาพ 1,260 - ตอบ ข. จาํ นวนคร้ังท่ีตรวจสอบ ขายสินคา้ เป็นเงินสด 6. อตั ราตน้ ทุนกิจการ สามารถคาํ นวณไดจ้ ากขอ้ ใด ตอบ ก. ตน้ ทุนกิจกรรม ปริมาณตวั ผลกั ดนั ตน้ ท◌ุ น 7. ขอ้ ใด ไม่ใช่ ระบบตน้ ทุนท่ีใชใ้ นอตุ สาหกรรมการผลิตปัจจุบนั ตอบ จ. ระบบตน้ ทุนถวั เฉล่ีย 8. ตน้ ทนุ การสง่ั ซ้ือวตั ถุดิบเป็นกิจกรรมประเภทใด ตอบ ค. ตน้ ทุนท่ีผนั แปรตามจาํ นวนคร้ังที่ทาํ กิจกรรม

177 178 9. Organization Cost หมายถึง 12. อตั ราตน้ ทุนต่อตวั ผลกั ดนั ตน้ ทนุ ต่อคร้ังของการตรวจสอบคุณภาพคือขอ้ ใด ตอบ จ. เงินเดือนผูจ้ ดั การโรงงาน ตอบ จ. 2,250.- บาทต่อคร้ัง 10. ตน้ เหตุท่ีทาํ ใหต้ น้ ทนุ ของกิจกรรมเปล่ียนแปลง คอื ขอ้ ใด 13. อตั ราตน้ ทุนต่อหน่วยผลกั ดนั ตน้ ทนุ ของการบรรจุภณั ฑค์ ือขอ้ ใด ตอบ ข. ตวั ผลกั ดนั ตน้ ทุน ตอบ ข. 3.- บาทต่อคร้ัง 11. ขอ้ ใด ไม่ใช่ ความสาํ คญั ของการบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรม 14. ตน้ ทุนต่อหน่วยของสินคา้ A คือขอ้ ใด ตอบ ข. สามารถเพ่ิมมูลคา่ ของสินคา้ ท่ีผลิตได้ ตอบ ง. 61.38 บาท ข้อมูลต่อไปนีใ้ ห้ตอบคาํ ถามข้อ 12 - 15 15. ตน้ ทนุ ต่อหน่วยของสินคา้ B คือขอ้ ใด บริษทั ณฐั ธิดา จาํ กดั เป็นบริษทั ผลิตอปุ กรณ์ไฟฟ้าออกจาํ หน่าย ผลิตสินคา้ 2 ชนิด คอื สินคา้ ตอบ จ. 65.25 บาท A และสินคา้ B ผบู้ ริหารไดเ้ ปล่ียนการคาํ นวณตน้ ทุนจากระบบบญั ชีตน้ ทุนแบบเดิมเป็นระบบบญั ชี ตน้ ทุนตามกิจกรรม ต่อไปน้ีเป็นขอ้ มูลตน้ ทนุ ในปี 25.. ปริมาณการผลิต (หน่วย) สินคา้ A สินคา้ B จาํ นวนคร้ังที่ผลิต 32,000 44,000 จาํ นวนชว่ั โมงเคร่ืองจกั ร จาํ นวนคร้ังที่ตรวจสอบ 30 20 42,000 40,000 ตน้ ทุนการผลิตต่อหน่วย วตั ถดุ ิบทางตรง 4 4 ค่าแรงงานทางตรง 25 15 30 45 กิจกรรมและตวั ผลกั ดนั ตน้ ทุนมีดงั น้ี กจิ กรรม ตัวผลกั ดนั ต้นทุน จํานวนต้นทนุ (บาท) 25,000.- การเตรียมการผลิต จาํ นวนคร้ังที่ผลิต 18,000.- 228,000.- การตรวจสอบคุณภาพ จาํ นวนคร้ังที่ตรวจสอบ 164,000.- การบรรจุผลิตภณั ฑ์ จาํ นวนผลิต การเดินเคร่ืองจกั ร จาํ นวนชว่ั โมงเคร่ืองจกั ร

179 180 แบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 7 ข้อมูลต่อไปนีใ้ ห้ตอบคําถามข้อ 12 - 15 บริษทั ปิ ยะมิตร จาํ กดั เป็นบริษทั ผลิตอปุ กรณ์ไฟฟ้าออกจาํ หน่าย ผลิตสินคา้ 2 ชนิด คอื สินคา้ 1. ขอ้ ใดคือตวั ผลกั ดนั ตน้ ทุนของกิจกรรมการตรวจสอบคณุ ภาพ ตอบ ค. จาํ นวนคร้ังที่ตรวจสอบ A และสินคา้ B ผบู้ ริหารไดเ้ ปลี่ยนการคาํ นวณตน้ ทนุ จากระบบบญั ชีตน้ ทุนแบบเดิมเป็นระบบบญั ชี ตน้ ทุนตามกิจกรรม ต่อไปน้ีเป็นขอ้ มูลตน้ ทนุ ในปี 25.. 2. ขอ้ ใดคือขอ้ แตกต่างของการบญั ชีตน้ ทนุ เดิมกบั การบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรม ตอบ ง. การคาํ นวณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ปริมาณการผลิต (หน่วย) สินคา้ A สินคา้ B จาํ นวนคร้ังท่ีผลิต 35,000 45,000 3. ขอ้ ใดเป็นความหมายของตน้ ทุนตามกิจกรรม จาํ นวนชวั่ โมงเครื่องจกั ร ตอบ จ. ระบบการรวบรวมตน้ ทุนและค่าใชจ้ ่ายท่ีเกิดข้ึนขององคก์ รเขา้ สู่กิจกรรมต่าง ๆ จาํ นวนคร้ังที่ตรวจสอบ 40 30 32,000 44,000 4. ตน้ ทุนการออกแบบผลิตภณั ฑจ์ ดั เป็นประเภทกิจกรรมในระดบั ใด ตน้ ทุนการผลิตต่อหน่วย ตอบ ค. Product Level Cost วตั ถดุ ิบทางตรง 4 4 ค่าแรงงานทางตรง 5. อตั ราตน้ ทุนกิจการ สามารถคาํ นวณไดจ้ ากขอ้ ใด 30 20 ตอบ จ. ตน้ ทุนกิจกรรม 35 50 ปริมาณตวั ผลกั ดนั ตน้ ท◌ุ น กิจกรรมและตวั ผลกั ดนั ตน้ ทนุ มีดงั น้ี 6. ขอ้ ใด ไม่ใช่ การกาํ หนดตวั ผลกั ดนั ตน้ ทุนที่เกิดข้ึนตามประเภทกิจกรรม ตอบ ข. Inventory Level Cost กจิ กรรม ตัวผลกั ดนั ต้นทนุ จํานวนต้นทุน (บาท) 35,000.- 7. ขอ้ ใด ไม่ใช่ ระบบตน้ ทุนทีใ่ ชใ้ นอุตสาหกรรมการผลิตปัจจุบนั การเตรียมการผลิต จาํ นวนคร้ังที่ผลิต 20,000.- ตอบ ข. ระบบตน้ ทนุ ถวั เฉล่ีย 320,000.- การตรวจสอบคณุ ภาพ จาํ นวนคร้ังที่ตรวจสอบ 152,000.- 8. ขอ้ ใด ไม่ใช่ ความสาํ คญั ของการบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรม ตอบ ค. สามารถเพิ่มมูลค่าของสินคา้ ท่ีผลิตได้ การบรรจุผลิตภณั ฑ์ จาํ นวนผลิต 9. ตน้ ทนุ การสง่ั ซ้ือวตั ถดุ ิบเป็นกิจกรรมประเภทใด การเดินเคร่ืองจกั ร จาํ นวนชว่ั โมงเคร่ืองจกั ร ตอบ ง. ตน้ ทุนที่ผนั แปรตามจาํ นวนคร้ังท่ีทาํ กิจกรรม 12. อตั ราตน้ ทุนต่อตวั ผลกั ดนั ตน้ ทนุ ต่อคร้ังของการตรวจสอบคุณภาพคือขอ้ ใด 10. ตน้ เหตุที่ทาํ ใหต้ น้ ทนุ ของกิจกรรมเปลี่ยนแปลง คือขอ้ ใด ตอบ จ. 2,500.- บาทต่อคร้ัง ตอบ ข. ตวั ผลกั ดนั ตน้ ทุน 13. อตั ราตน้ ทุนต่อหน่วยผลกั ดนั ตน้ ทุนของการเดินเคร่ืองจกั รคือขอ้ ใด 11. ข้นั ตอนแรกท่ีจะพิจารณาในการใชร้ ะบบตน้ ทุนตามกิจกรรม คอื ขอ้ ใด ตอบ ก. 2.- บาทต่อชว่ั โมงเครื่องจกั ร ตอบ ข. การวเิ คราะห์กิจกรรม 14. ตน้ ทนุ ต่อหน่วยของสินคา้ A คือขอ้ ใด ตอบ ง. 71.69 บาท 15. ตน้ ทุนต่อหน่วยของสินคา้ B คือขอ้ ใด ตอบ จ. 76.51 บาท

181 182 แบบฝึ กหัดท้ายหน่วยท่ี 7 4. การวเิ คราะห์กิจกรรมสามารถแบ่งได้กป่ี ระเภท อะไรบ้าง ตอบ การวเิ คราะหก์ ิจกรรมสามารถแบ่งได้ 2 ประเภท คือ ตอนท่ี 1 จงตอบคาํ ถามต่อไปนี้ 1. บอกความหมายของการบญั ชีต้นทนุ ตามกจิ กรรม 1. วิเคราะห์กิจกรรมว่าเป็นกิจกรรมที่เพมิ่ ค่าหรือกิจกรรมทไ่ี ม่เพิ่มคา่ ตอบ การบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรมเป็นแนวความคิดการบริหารตน้ ทุนแบบใหม่ โดยแบง่ การ 2. วิเคราะห์ตามลกั ษณะการเกิดข้ึนของกิจกรรมต่าง ๆ ดาํ เนินงานขององคก์ รออกเป็นกิจกรรมต่างๆ การบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรมถือวา่ กิจกรรมเป็นสิ่งท่ี ทาํ ใหเ้ กิดตน้ ทนุ ส่วนผลิตภณั ฑห์ รือการบริการเป็นสิ่งที่ใชก้ ิจกรรมและจะใชป้ ริมาณของกิจกรรม 5. ตัวผลกั ดนั ต้นทุน (Cost Driver) หมายถึงอะไร แบ่งออกเป็ นกป่ี ระเภท ท่ีแต่ละผลิตภณั ฑใ์ ชเ้ ป็นฐานในการคาํ นวณตน้ ทุนของผลิตภณั ฑ์ ตอบ ตวั ผลกั ดนั ตน้ ทนุ หมายถึง ปัจจยั หรือกิจกรรมใด ๆ ที่เป็นสาเหตุโดยตรงต่อการใช้ ทรัพยากรของกิจการ ตวั ผลกั ดนั ตน้ ทุนเป็นขอ้ มูลท่ีผบู้ ริหารใชใ้ นการวดั ผลการปฏิบตั ิงานและเป็น 2. อธบิ ายความสําคัญของการบญั ชีต้นทุนตามกิจกรรม ขอ้ มูลท่ีใชเ้ ป็นฐานในการคาํ นวณตน้ ทนุ ของผลิตภณั ฑ์ ซ่ึงแบ่งออกได้ 4 ประเภท คอื ตอบ ความสาํ คญั ของการบญั ชีตน้ ทุน คือ 1. ตน้ ทุนที่เกิดข้ึนตามปริมาณการผลิต 1. การคาํ นวณตน้ ทนุ ผลติ ภณั ฑม์ ีความถกู ตอ้ งมากข้ึน ขอ้ มูลตน้ ทุนท่ีใกลเ้ คียงกบั ความเป็น 2. ตน้ ทนุ ท่ีผนั แปรตามจาํ นวนคร้ังที่ทาํ กิจกรรม จริงจะสะทอ้ นถึงกระบวนการผลิต ความยากง่ายในการผลติ ผลิตภณั ฑแ์ ละช่วยในการตดั สินใจ 3. ตน้ ทนุ ที่ผนั แปรตามความแตกต่างของผลิตภณั ฑ์ ของฝ่ ายบริหารในเร่ืองต่าง ๆไดอ้ ยา่ งเหมาะสม 4. ตน้ ทุนท่ีเกิดข้ึนเพ่ือสนบั สนุนใหก้ ิจการดาํ เนินต่อไป หรือตน้ ทนุ กิจกรรมระดบั องคก์ ร 2. การควบคุมตน้ ทุนผลิตภณั ฑ์ การบริหารกิจกรรมไดอ้ ยา่ งเหมาะสมจะทาํ ใหก้ ิจการทราบ 6. กจิ กรรมทไ่ี ม่เพมิ่ ค่า (Non Value Added Activity) หมายถึงอะไร วา่ กิจกรรมใดท่ีเป็นกิจกรรมที่ไม่เพ่ิมคา่ คือ เป็นกิจกรรมท่ีทาํ ใหต้ น้ ทุนเพมิ่ ข้ึนแต่ไม่มีผลทาํ ให้ ตอบ กิจกรรมที่ไมเ่ พ่ิมค่า หมายถึง กิจกรรมที่ทาํ ใหต้ น้ ทนุ สูงข้ึน แต่ไมม่ ีผลทาํ ใหม้ ลู ค่าของ มูลคา่ ของสินคา้ และบริการเพ่ิมข้ึน สินคา้ และบริการเพมิ่ ข้ึน เช่น คา่ ซ่อมเคร่ืองจกั ร การรอวตั ถุดิบในการผลิต เป็นตน้ 3. การวางแผนและการตดั สินใจ การใชก้ ารบญั ชีตน้ ทนุ ตามกิจกรรมจะทาํ ใหข้ อ้ มูลตน้ ทุน 7. ข้นั ตอนของระบบบัญชีต้นทนุ ตามกจิ กรรม มีกข่ี ้นั ตอน ผลิตภณั ฑถ์ ูกตอ้ งจะช่วยใหฝ้ ่ ายบริหารนาํ ขอ้ มูลไปใชเ้ กี่ยวกบั การวางแผนและการตดั สินใจในดา้ น ตอบ ข้นั ตอนของระบบบญั ชีตน้ ทนุ ตามกิจกรรมมี 4 ข้นั ตอน คอื ต่างๆ 1. การวเิ คราะห์กิจกรรม 3. อธบิ ายข้อแตกต่างระหว่างระบบบัญชีต้นทุนตามกจิ กรรมและวธิ ีการบญั ชีต้นทนุ แบบเดมิ 2. การคาํ นวณตน้ ทุนกิจกรรม ตอบ ขอ้ แตกต่างระหวา่ งระบบบญั ชีตน้ ทนุ ตามกิจกรรมและวธิ ีการบญั ชีตน้ ทุนแบบเดิม คือ 3. การกาํ หนดตวั ผลกั ดนั ตน้ ทุน และคาํ นวณอตั ราตน้ ทุนกิจกรรม 4. การคาํ นวณตน้ ทนุ กิจกรรมเขา้ สู่ผลิตภณั ฑ์ ระบบบญั ชีตน้ ทุนกิจกรรม เป็นการคาํ นวณตน้ ทุนผลิตภณั ฑท์ ี่ใหค้ วามสาํ คญั กบั กิจกรรม โดยถือเป็นการทาํ กิจกรรมถือเป็นสาเหตุท่ีทาํ ใหเ้ กิดตน้ ทนุ ดงั น้นั การคาํ นวณตน้ ทุนจะคาํ นวณตาม ปริมาณใชก้ ิจกรรมของแต่ละผลิตภณั ฑโ์ ดยเฉพาะคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ซ่ึงถือเป็นตน้ ทนุ ทางออ้ ม จะ ถูกปันส่วนเขา้ ผลิตภณั ฑต์ ามปริมาณการใชก้ ิจกรรม ระบบบญั ชีตน้ ทุนแบบเดิม ถือว่าตน้ ทุนผลิตภณั ฑเ์ กิดจากผลิตภณั ฑแ์ ละปริมาณการผลิต ดงั น้นั นอกจากวตั ถดุ ิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรงท่คี าํ นวณเขา้ ผลิตภณั ฑโ์ ดยตรงแลว้ ค่าใชจ้ ่าย การผลิตจะถกู ปันส่วนเขา้ ผลิตภณั ฑต์ ามเกณฑท์ ่ีสมั พนั ธก์ บั ปริมาณการผลิต

183 184 ตอนท่ี 2 แบบฝึ กทกั ษะ 1. คํานวณค่าใช้จ่ายทคี่ ิดเป็ นต้นทนุ ของสินค้าแต่ละชนิด แบบฝึ กหัด 7-1 บริษทั สมพรรุ่งเรือง จาํ กดั ใชว้ ิธีการบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรมมาใชใ้ นการคาํ นวณ สินคา้ ก. สินคา้ ข. ตน้ ทนุ สินคา้ ท่ีผลิต กิจการไดเ้ กบ็ รวบรวมขอ้ มูลเก่ียวกบั ค่าใชจ้ ่ายการผลิตเพ่ือที่จะ คาํ นวณค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรเขา้ ผลิตภณั ฑแ์ ตล่ ะชนิด สรุปไดด้ งั น้ี การเตรียมการผลิต 9,000.- 6,000.- การขนยา้ ยวตั ถุดิบ 6,600.- 5,400.- กจิ กรรม ตัวผลกั ดนั จํานวนตัวผลกั ดนั ต้นทนุ ต้นทุน การเดินเคร่ืองจกั ร 99,000.- 81,000.- ต้นทนุ (บาท) สินค้า ก สินค้า ข 15,000.- การบรรจุภณั ฑ์ 40,000.- 30,000.- 12,000.- การเตรียมการผลิต จาํ นวนคร้ังเตรียมการผลิต 18 คร้ัง 12 คร้ัง 180,000.- คา่ ไฟฟ้าในการผลิต 46,200.- 37,800.- 70,000.- การขนยา้ ยวตั ถุดิบ จาํ นวนคร้ังท่ีขนยา้ ย 22 คร้ัง 18 คร้ัง 84,000.- รวม 200,800.- 160,200.- การเดินเครื่องจกั ร จาํ นวนชว่ั โมงเครื่องจกั ร 5,500 ชว่ั โมง 4,500 ชว่ั โมง การบรรจุภณั ฑ์ จาํ นวนหน่วยท่ีผลิต 2,000 หน่วย 1,500 หน่วย 2. คํานวณค่าใช้จ่ายการผลติ ต่อหน่วยของสินค้าแต่ละชนิด ค่าไฟฟ้าในการผลิต จาํ นวนกิโลวตั ต์ 22,000 กิโลวตั ต์ 18,000 กิโลวตั ต์ สินคา้ ก. = 200,800 = 104.40 บาท / หน่วย สินคา้ ข. 2,000 160,200 ให้ทาํ 1. คาํ นวณคา่ ใชจ้ ่ายที่คิดเป็นตน้ ทุนของสินคา้ แต่ละชนิด = 1,500 = 106.80 บาท / หน่วย 2. คาํ นวณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตต่อหน่วยของสินคา้ แต่ละชนิด คาํ นวณอตั ราต้นทุนกิจกรรม = 15,000 = 500.- บาท/คร้ัง แบบฝึ กหัด 7-2 บริษทั วราธิมลอุตสาหกรรม จาํ กดั ผลิตและจาํ หน่ายสินคา้ 2 ชนิด คอื สินคา้ A การเตรียมการผลิต = 300.- บาท/คร้ัง และสินคา้ B บริษทั ไดน้ าํ วธิ ีการบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรมมาใชใ้ นการคาํ นวณ การขนยา้ ยวตั ถุดิบ 30 = 18.- บาท/ชวั่ โมงเคร่ืองจกั ร ตน้ ทุนสินคา้ แทนวธิ ีการคาํ นวณตน้ ทุนแบบเดิม ซ่ึงปันส่วนคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตตาม การเดินเคร่ืองจกั ร = 20.- บาท/หน่วย จาํ นวนหน่วยของสินคา้ แต่ละชนิด คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนกิจการไดว้ ิเคราะห์ การบรรจุภณั ฑ์ = 12,000 = 2.10 บาท/กิโลวตั ต์ ตามกิจกรรมและขอ้ มูลท่ีเก่ียวขอ้ ง ดงั น้ี ค่าไฟฟ้าในการผลิต 40 = 180,000 กจิ กรรม ตวั ผลกั ดนั ต้นทนุ ต้นทุนกจิ กรรม (บาท) การขนยา้ ยวตั ถุดิบ จาํ นวนคร้ังท่ีขนยา้ ย 8,400.- 10,000 การเตรียมการผลิต จาํ นวนคร้ังท่ีเตรียมการผลิต 15,000.- การเดินเคร่ืองจกั ร จาํ นวนชวั่ โมงเครื่องจกั ร 90,000.- = 70,000 การซ่อมบาํ รุง จาํ นวนชว่ั โมงเคร่ืองจกั ร 21,000.- การบริหารโรงงาน จาํ นวนชว่ั โมงแรงงานทางตรง 28,000.- 3,500 รวม 162,400.- = 84,000 40,000

185 186 ข้อมูลเกยี่ วกบั สินค้า 2 ชนิด มีดังนี้ สินค้า A สินค้า B การคาํ นวณต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ สินคา้ A สินคา้ B จาํ นวนหน่วยผลิต 7,000 8,000 108,000.- 276,000.- ตน้ ทุนวตั ถดุ ิบทางตรง (บาท) วตั ถดุ ิบทางตรง 100,000.- 144,000.- ตน้ ทนุ คา่ แรงงานทางตรง (บาท) 108,000.- 276,000.- คา่ แรงงานทางตรง 75,786.67 86,613.33 จาํ นวนชว่ั โมงเครื่องจกั ร 100,000.- 144,000.- ค่าใชจ้ ่ายการผลิต 283,786.67 506,613.33 จาํ นวนคร้ังท่ีขนยา้ ยวตั ถุดิบ ตน้ ทนุ ของผลิตภณั ฑ์ จาํ นวนคร้ังที่เตรียมการผลิต 600 900 จาํ นวนชว่ั โมงแรงงานทางตรง 5 7 1 1 1,500 2,000 ให้ทาํ 1. คาํ นวณตน้ ทุนต่อหน่วยของสินคา้ แตล่ ะชนิดโดยใชว้ ธิ ีการคาํ นวณตน้ ทุนแบบเดิม การคาํ นวณต้นทนุ ต่อหน่วย 2. คาํ นวณตน้ ทุนต่อหน่วยของสินคา้ แต่ละชนิดโดยใชว้ ธิ ีการคาํ นวณตน้ ทุนตามกิจกรรม สินคา้ A = 283,786.67 = 40.54 บาท / หน่วย 7,000 = 63.33 บาท / หน่วย 1. คํานวณต้นทนุ ต่อหน่วยของสินค้าแต่ละชนิดโดยใช้วธิ กี ารคํานวณต้นทุนแบบเดมิ สินคา้ B = 506,613.33 8,000 การคาํ นวณค่าใช้จ่ายการผลิต 2. คาํ นวณต้นทนุ ต่อหน่วยของสินค้าแต่ละชนิดโดยใช้วธิ กี ารคาํ นวณต้นทุนตามกจิ กรรม ตน้ ทนุ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต คาํ นวณอตั ราต้นทุนตามตัวผลักดันต้นทนุ การขนยา้ ยวตั ถดุ ิบ 8,400.- การขนยา้ ยวตั ถุดิบ = 8,400 = 700.- บาท / คร้ัง การเตรียมการผลิต 12 = 5,000.- บาท / คร้ัง การเตรียมการผลิต 15,000.- การเดินเครื่องจกั ร 15,000 = 60.- บาท / ชวั่ โมงเคร่ืองจกั ร = 3 = 14.- บาท / ชวั่ โมงเคร่ืองจกั ร การเดินเคร่ืองจกั ร 90,000.- = 8.- บาท / ชว่ั โมงแรงงานทางตรง 90,000 การซ่อมบาํ รุง 21,000.- = 1,500 การบริหารโรงงาน 28,000.- การซ่อมบาํ รุง = 21,000 1,500 รวม 162,400.- 28,000 การบริหารโรงงาน = 3,500 ปันส่วนค่าใช้จ่ายการผลติ สินคา้ A = 162,400 × 7,000 = 75,786.67 บาท 15,000 = 86,613.33 บาท สินคา้ B = 162,400 × 8,000 15,000

187 188 คาํ นวณต้นทนุ ผลติ ภณั ฑ์ แบบฝึ กหัด 7-3 บริษทั ศุภเสกขอ์ ุตสาหกรรม จาํ กดั ผลิตและจาํ หน่ายสินคา้ 2 ชนิด คอื ผลิตภณั ฑ์ การขนยา้ ยวตั ถุดิบ สินคา้ A. สินคา้ B. AA และ BB โดยใชว้ ตั ถุดิบและแรงงานทางตรงเหมือนกนั จากการเก็บรวบรวม การเตรียมการผลิต 3,500.- 4,900.- การเดินเครื่องจกั ร 5,000.- 10,000.- ขอ้ มูลเกี่ยวกบั การผลติ สาํ หรับเดือนกรกฎาคม 25... มีดงั น้ี การซ่อมบาํ รุง 36,000.- 54,000.- การบริหารโรงงาน 8,400.- 12,600.- Level Activity Activity Cost Drivers Cost (บาท) 12,000.- 16,000.- รวมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 64,900.- 97,500.- Unit Level การใชว้ ตั ถดุ ิบทางตรง จาํ นวนหน่วยผลิต 450,000.- ค่าใชจ้ ่ายการผลิตต่อหน่วย 9.27 บาท 12.19 บาท การใชแ้ รงงานทางตรง จาํ นวนหน่วยผลิต 315,000.- การตรวจสอบผลิตภณั ฑ์ จาํ นวนหน่วยผลิต 45,000.- Batch Level การเตรียมเคร่ืองจกั ร จาํ นวน Batch (คร้ัง) 18,900.- การเตรียมวตั ถดุ ิบ จาํ นวน Batch (คร้ัง) 25,200.- Product Level การออกแบบผลิตภณั ฑ์ จาํ นวนแบบสินคา้ 40,000.- Facility Level การบริหารโรงงาน จาํ นวนหน่วยผลิต 45,000.- คาํ นวณต้นทนุ ต่อหน่วย งานบริการสถานที่ จาํ นวนพ้นื ที่ 29,000.- วตั ถดุ ิบทางตรง สินคา้ A. สินคา้ B. จาํ นวน Cost Drivers คา่ แรงงานทางตรง 108,000.- 276,000.- ค่าใชจ้ ่ายในการผลิต 100,000.- 144,000.- ผลิตภณั ฑ์ AA ผลติ ภณั ฑ์ BB 64,900.- 97,500.- ตน้ ทุนของผลิตภณั ฑ์ 272,900.- 517,500.- จาํ นวนหน่วยผลิต 2,000 2,500 จาํ นวน Batch (คร้ัง) จาํ นวนแบบสินคา้ 42 จาํ นวนพ้ืนที่ (ตรม.) 272,900 22 7,000 สินคา้ A = = 38.99 บาท / หน่วย 1,400 1,500 สินคา้ B = 517,500 = 64.69 บาท / หน่วย ให้ทาํ คาํ นวณตน้ ทุนของผลิตภณั ฑ์ AA และผลิตภณั ฑ์ BB 8,000

189 190 คาํ นวณอตั ราต้นทุนกิจกรรม 450,000 = 100.- บาท / หน่วย คาํ นวณต้นทุนต่อหน่วย = 443,400 = 221.70 บาท / หน่วย การใชว้ ตั ถุดิบทางตรง = 4,500 = 70.- บาท / หน่วย ผลิตภณั ฑ์ AA 2,000 209.88 บาท / หน่วย 315,000 = 10.- บาท / หน่วย การใชแ้ รงงานทางตรง = 4,500 = 3,150.- บาท / คร้ัง ผลิตภณั ฑ์ BB = 524,700 = 45,000 = 4,200.- บาท / คร้ัง 2,500 4,500 = 10,000.- บาท / แบบสินคา้ การตรวจสอบผลิตภณั ฑ์ = 18,900 = 10.- บาท / หน่วย แบบฝึ กหัด 7-4 บริษทั เจริญดี จาํ กดั ผลิตและจาํ หน่ายผลิตภณั ฑ์ 2 ชนิด คือ ผลิตภณั ฑ์ ABC 6 = 10.- บาท / ตารางเมตร การเตรียมเครื่องจกั ร = 25,200 และ XYZ จากการรวบรวมตน้ ทนุ ผลิตภณั ฑส์ าํ หรับเดือนมิถุนายน 25... มีดงั น้ี 6 การเตรียมวตั ถดุ ิบ = 40,000 ผลติ ภณั ฑ์ 4 45,000 ABC XYZ 4,500 การออกแบบผลิตภณั ฑ์ = 29,000 ตน้ ทนุ วตั ถดุ ิบทางตรง (บาท) 56,000.- 35,000.- 2,900 การบริหารโรงงาน = ตน้ ทนุ แรงงานทางตรง (บาท) 32,000.- 42,000.- งานบริการสถานท่ี = ตามวธิ ีการคาํ นวณตน้ ทุนสินคา้ แบบเดิม กิจการปันส่วนคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตให้ ผลิตภณั ฑแ์ ต่ละชนิดตามจาํ นวนหน่วยของสินคา้ ที่ผลิตได้ ตอ่ มากิจการไดเ้ ปลี่ยนมาใชว้ ธิ ีการ คาํ นวณต้นทุนผลติ ภัณฑ์ คาํ นวณตน้ ทุนตามวิธีการบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรม จากการวิเคราะห์และคาํ นวณตน้ ทนุ กิจกรรม การใชว้ ตั ถุดิบทางตรง เก่ียวกบั คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึน มีดงั น้ี การใชแ้ รงงานทางตรง การตรวจสอบผลิตภณั ฑ์ ผลติ ภณั ฑ์ AA ผลติ ภณั ฑ์ BB กิจกรรม ตัวผลกั ดัน จํานวนตัวผลักดันต้นทุน ต้นทุน การเตรียมเครื่องจกั ร 200,000.- 250,000.- ต้นทุน ผลติ ภัณฑ์ ABC ผลติ ภัณฑ์ XYZ (บาท) การเตรียมวตั ถุดิบ 140,000.- 175,000.- การออกแบบผลิตภณั ฑ์ 20,000.- 25,000.- การเตรียมการผลิต จาํ นวนคร้ังเตรียมการผลิต 3 คร้ัง 1 คร้ัง 10,000.- การบริหารโรงงาน 12,600.- 6,300.- งานบริการสถานที่ 16,800.- 8,400.- การขนยา้ ยวตั ถุดิบ จาํ นวนคร้ังท่ีขนยา้ ย 3 คร้ัง 6 คร้ัง 3,600.- 20,000.- 20,000.- รวม 20,000.- 25,000.- การเดินเครื่องจกั ร จาํ นวนชว่ั โมงเคร่ืองจกั ร 2,000 ชวั่ โมง 1,800 ชว่ั โมง 26,600.- 14,000.- 15,000.- 443,400.- 524,700.- การตรวจสอบคุณภาพ จาํ นวนหน่วยท่ีผลิต 800 หน่วย 700 หน่วย 7,500.- รวม 47,700.- ให้ทาํ 1. คาํ นวณตน้ ทุนตอ่ หน่วยของผลิตภณั ฑแ์ ต่ละชนิดตามวิธีตน้ ทนุ แบบเดิม 2. คาํ นวณอตั ราตน้ ทุนตามกิจกรรมแต่ละชนิด 3. คาํ นวณตน้ ทนุ ต่อหน่วยของผลิตภณั ฑแ์ ต่ละชนิดตามวธิ ีตน้ ทุนตามกิจกรรม

191 192 1. คาํ นวณตน้ ทุนต่อหน่วยของผลิตภณั ฑแ์ ต่ละชนิดตามวธิ ีตน้ ทุนแบบเดิม 2. คาํ นวณต้นทนุ ต่อหน่วยของผลิตภณั ฑ์แต่ละชนิดตามวธิ ีต้นทุนตามกจิ กรรม การคาํ นวณค่าใช้จ่ายการผลติ คํานวณอตั ราต้นทนุ กจิ กรรมแต่ละชนิด ตน้ ทุนคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 4. การเตรียมการผลิต = 10,000 = 2,500.- บาท / คร้ัง 5. การขนยา้ ยวตั ถุดิบ 4 400.- บาท / คร้ัง การเตรียมการผลิต 10,000.- 6. การเดินเครื่องจกั ร 3,600 7.- บาท / ชว่ั โมงเครื่องจกั ร = 9 = 5.- บาท / หน่วย การขนยา้ ยวตั ถดุ ิบ 3,600.- 26,600 การเดินเครื่องจกั ร 26,600.- = 3,800 = การตรวจสอบคณุ ภาพ 7,500.- 7. การตรวจสอบคุณภาพ = 7,500 = 1,500 รวม 47,700.- ปันส่วนค่าใช้จ่ายการผลติ 3. คาํ นวณต้นทุนต่อหน่วยของผลิตภณั ฑ์แต่ละชนิดตามวธิ ีต้นทนุ ตามกจิ กรรม ผลิตภณั ฑ์ ABC = 47,700 800 = 25,440.- บาท คํานวณต้นทุนค่าใช้จ่ายการผลติ ผลิตภณั ฑ์ XYZ = 1,500 22,260.- บาท × ผลติ ภัณฑ์ ABC ผลติ ภณั ฑ์ XYZ 47,700 × 700 = การเตรียมการผลิต 7,500.- 2,500.- 1,500 การขนยา้ ยวตั ถุดิบ 1,200.- 2,400.- การคาํ นวณต้นทนุ ผลติ ภณั ฑ์ การเดินเครื่องจกั ร 14,000.- 12,600.- สินคา้ ABC สินคา้ XYZ การตรวจสอบคุณภาพ 4,000.- 3,500.- 35,000.- วตั ถดุ ิบทางตรง 56,000.- 42,000.- คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 26,700.- 21,000.- 22,260.- ค่าแรงงานทางตรง 32,000.- 99,260.- คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตต่อหน่วย 33.38 บาท 30.- บาท คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 25,440.- คาํ นวณต้นทุนต่อหน่วย ตน้ ทุนของผลิตภณั ฑ์ 113,440.- สินค้า ABC สินค้า XYZ 35,000.- การคาํ นวณต้นทนุ ต่อหน่วย วตั ถดุ ิบทางตรง 56,000.- 42,000.- สินคา้ ABC = 21,000.- 113,440 = 141.80 บาท / หน่วย คา่ แรงงานทางตรง 32,000.- 98,800.- สินคา้ XYZ = 800 99,260 ค่าใชจ้ ่ายในการผลิต 26,700.- 700 = 141.80 บาท / หน่วย ตน้ ทนุ ของผลิตภณั ฑ์ 114,700.-

193 194 สินคา้ A = 114,700 = 143.38 บาท / หน่วย 1. คาํ นวณต้นทุนต่อหน่วยของสินค้าแต่ละชนิดโดยใช้วธิ ีการคาํ นวณต้นทุนแบบเดมิ สินคา้ B 800 98,800 การคาํ นวณค่าใช้จ่ายการผลิต = 700 = 140.- บาท / หน่วย ตน้ ทุนค่าใชจ้ ่ายการผลิต แบบฝึ กหัด 7-5 บริษทั โชคอาํ นวย จาํ กดั รับผลิตชิ้นส่วนอุปกรณ์เครื่องไฟฟ้าตามคาํ สงั่ ของลกู คา้ การเตรียมการผลิต 36,000.- ไดน้ าํ วิธีการบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรมมาใชใ้ นการคาํ นวณตน้ ทุนสินคา้ แทนวิธีการ คาํ นวณตน้ ทุนแบบเดิม ซ่ึงคดิ คา่ ใชจ้ ่ายการผลติ จดั สรรตามจาํ นวนชวั่ โมงแรงงาน การขนยา้ ยวตั ถุดิบ 120,000.- ทางตรง กิจการไดท้ าํ การประมาณค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนสาํ หรับปี จากระดบั 10,000 ชว่ั โมงแรงงานทางตรงไดข้ อ้ มูลดงั น้ี การเดินเครื่องจกั ร 24,000.- การตรวจสอบคณุ ภาพ 21,000.- รวม 201,000.- กจิ กรรม ตวั ผลกั ดนั ต้นทุน จํานวนตัวผลกั ดนั ต้นทุน (บาท) ปันส่วนค่าใชจ้ ่ายการผลิต ต้นทุน การเตรียมการผลิต จาํ นวนคร้ังท่ีเตรียมการผลิต 90 36,000.- งานเลขที่ 701 = 201,000 × 180 = 3,618.- บาท การเดินเคร่ืองจกั ร จาํ นวนชว่ั โมงเคร่ืองจกั ร 6,000 120,000.- 10,000 การขนยา้ ยวตั ถุดิบ จาํ นวนคร้ังท่ีขนยา้ ย 50 24,000.- ค่าไฟฟ้าในการผลิต จาํ นวนกิโลวตั ต์ 28,000 21,000 งานเลขท่ี 702 = 201,000 × 120 = 2,412.- บาท 10,000 งานเลขท่ี 703 = 201,000 × 200 = 4,020.- บาท 10,000 ในเดือนกรกฎาคม 25... บริษทั รับงานสง่ั ทาํ ท้งั หมด 3 งาน โดยมีขอ้ มลู เกี่ยวขอ้ ง ดงั น้ี ต้นทุนของแต่ละงาน ตน้ ทุนวตั ถดุ ิบทางตรง (บาท) เลขท่ี 701 เลขท่ี 702 เลขท่ี 703 วตั ถดุ ิบทางตรง งานเลขท่ี 701 งานเลขท่ี 702 งานเลขที่ 703 ตน้ ทนุ คา่ แรงงานทางตรง (บาท) 8,500.- 5,000.- 14,000.- คา่ แรงงานทางตรง 8,500.- 5,000.- 14,000.- จาํ นวนคร้ังท่ีเตรียมการผลิต 5,400.- 3,600.- 6,000.- ค่าใชจ้ ่ายในการผลิต 5,400.- 3,600.- 6,000.- จาํ นวนชว่ั โมงเคร่ืองจกั ร 3,618.- 2,412.- 4,020.- จาํ นวนคร้ังที่ขนยา้ ย 1 1 1 ตน้ ทุนของผลิตภณั ฑ์ 17,518.- 11,012.- 24,020.- จาํ นวนกิโลวตั ต์ 75 80 150 3 2 300 200 1 500 อตั ราคา่ แรงงานทางตรงชวั่ โมงละ 30 บาท ให้ทาํ 1. คาํ นวณตน้ ทุนของงานแต่ละงานตามวิธีการคาํ นวณตน้ ทุนแบบเดิม 2. คาํ นวณตน้ ทุนของงานแต่ละงานตามวธิ ีการคาํ นวณตน้ ทุนตามกิจกรรม

195 2. คาํ นวณต้นทุนของงานแต่ละงานตามวธิ กี ารคํานวณต้นทนุ ตามกจิ กรรม คาํ นวณอตั ราต้นทุนตามกจิ กรรม การเตรียมการผลิต = 36,000 = 400.- บาท / คร้ัง การเดินเคร่ืองจกั ร 90 = 20 บาท / ชว่ั โมงเคร่ืองจกั ร 120,000 = 480.- บาท / คร้ัง = 6,000 = 0.75 บาท / กิโลวตั ต์ การขนยา้ ยวตั ถุดิบ = 24,000 คา่ ไฟฟ้าในการผลิต 50 21,000 = 28,000 คาํ นวณต้นทนุ ผลติ ภณั ฑ์ งานเลขท่ี 701 งานเลขท่ี 702 งานเลขท่ี 703 400.- 400.- 400.- การเตรียมการผลิต 1,500.- 1,600.- 3,000.- การเดินเคร่ืองจกั ร 1,440.- 960.- 480.- การขนยา้ ยวตั ถุดิบ 225.- 150.- 375.- คา่ ไฟฟ้าในการผลิต 3,565.- 3,110.- 4,255.- รวมค่าใชจ้ ่ายการผลิต ต้นทนุ ของแต่ละงาน งานเลขที่ 701 งานเลขท่ี 702 งานเลขที่ 703 8,500.- 5,000.- 14,000.- วตั ถดุ ิบทางตรง 5,400.- 3,600.- 6,000.- คา่ แรงงานทางตรง 3,565.- 3,110.- 4,255.- คา่ ใชจ้ ่ายในการผลิต 17,465.- 11,710.- 24,255.- ตน้ ทุนของผลิตภณั ฑ์