คู่มือ บช.ต้นทุน 1

1 สารบญั y หน่วยท่ี 1 ความรู้เบ้ืองตน้ เกี่ยวกบั ตน้ ทนุ ...........................................................................................1 เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน หน่วยที่ 1....................................................................................................1 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยท่ี 1 ....................................................................................................3 เฉลยแบบฝึ กหดั ทา้ ยหน่วยที่ 1.................................................................................................................5 y หน่วยที่ 2 ระบบบญั ชีตน้ ทุนและงบการเงินของกิจการอุตสาหกรรม......................................................................15 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 2..................................................................................................15 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 2 ..................................................................................................17 เฉลยแบบฝึ กหดั ทา้ ยหน่วยท่ี 2...............................................................................................................19 y หน่วยที่ 3 การบญั ชีเกี่ยวกบั วตั ถุดบิ ........................................................................................................................46 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 3..................................................................................................46 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยท่ี 3 ..................................................................................................49 เฉลยแบบฝึ กหดั ทา้ ยหน่วยที่ 3...............................................................................................................52 y หน่วยที่ 4 การบญั ชีเกี่ยวกบั ค่าแรงงาน...................................................................................................................78 เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน หน่วยที่ 4..................................................................................................78 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยท่ี 4 ..................................................................................................81 เฉลยแบบฝึ กหดั ทา้ ยหน่วยที่ 4...............................................................................................................84 y หน่วยที่ 5 การบญั ชีเกี่ยวกบั ค่าใชจ้ ่ายการผลิต.........................................................................................................101 y หน่วยท่ี 6 เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน หน่วยท่ี 5................................................................................................101 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยท่ี 5 ................................................................................................104 เฉลยแบบฝึ กหดั ทา้ ยหน่วยท่ี 5.............................................................................................................107 การบญั ชีตน้ ทุนงานสั่งทาํ ....................................................................................................................133 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยท่ี 6................................................................................................133 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 6 ................................................................................................136 เฉลยแบบฝึ กหดั ทา้ ยหน่วยที่ 6.............................................................................................................139 y หน่วยที่ 7 ระบบบญั ชีตน้ ทุนตามกิจกรรม............................................................................................................182 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 7................................................................................................182 เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 7 ................................................................................................185 เฉลยแบบทดสอบทา้ ยหน่วยที่ 7................................................................................................................

1 2 หน่วยที่ 1 ความรูเ้ บ้ อื งตน้ เกีย่ วกบั ตน้ ทุน เงินเดือนพนกั งานขาย 9,000.- คา่ บาํ รุงรักษาโรงงาน 2,500.- ตอบ ข. 21,000.- บาท แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 1 9. ตน้ ทุนข้นั ตน้ คือขอ้ ใด 1. ขอ้ ใดเป็นตน้ ทุนทางตรงของโรงงานผลิตเส้ือสาํ เร็จรูป ตอบ ก. วตั ถุดิบทางตรงและคา่ แรงงานทางตรง ตอบ ก. ค่าแรงคนงานตดั เยบ็ 10. การเสนอขอ้ มูลทางการบญั ชีเพ่ือใหฝ้ ่ ายบริหารใชใ้ นการตดั สินใจ ถือเป็นหนา้ ทข่ี องการบญั ชีใด 2. ขอ้ ใดต่อไปน้ีเป็นตน้ ทุนคงที่ ตอบ ข. การบญั ชีตน้ ทุน ตอบ ง. ค่าเช่าโรงงาน 11. ขอ้ ใดต่อไปน้ี ไม่ใช่ ความหมายของ “ต้นทนุ ” 3. ขอ้ ใด ไม่เป็ น คา่ ใชจ้ ่ายในการผลิต ตอบ ค. จ่ายเงินทดรองจ่ายพนกั งาน ตอบ จ. เงินเดือนเสมียนสาํ นกั งาน 12. ขอ้ ใด ไม่ใช่ วตั ถปุ ระสงคข์ องการบญั ชีตน้ ทุน 4. ตน้ ทนุ ขอ้ ใดเป็นท้งั ตน้ ทนุ ข้นั ตน้ และตน้ ทุนแปรสภาพ ตอบ ข. เป็นขอ้ มูลเก่ียวกบั การควบคมุ ยอดขาย ตอบ ข. ค่าแรงงานทางตรง 13. ขอ้ ใดเป็นส่วนประกอบตน้ ทนุ การผลิต 5. ขอ้ ใดจดั เป็นตน้ ทนุ ผลติ ภณั ฑ์ ตอบ ง. วตั ถุดิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรง ค่าใชจ้ ่ายการผลิต ตอบ ง. วตั ถุดิบทางตรง 14. ขอ้ ใดคือสาเหตุของการจาํ แนกประเภทตน้ ทุน 6. เงินเดือนพนกั งานบญั ชี จดั เป็นตน้ ทุนประเภทใด ตอบ จ. เพ่ือประโยชนข์ องผใู้ ชข้ อ้ มูลจะไดน้ าํ ไปใชอ้ ยา่ งถูกตอ้ งและเหมาะสม ตอบ ก. ตน้ ทุนตามงวดเวลา 15. ขอ้ ใดคือ ข้อแตกต่าง ระหวา่ งการบญั ชีตน้ ทนุ และการบญั ชีการเงิน 7. ตน้ ทนุ ขอ้ ใดที่ ไม่เปลย่ี นแปลง ไปเม่ือจาํ นวนหน่วยการผลิตสินคา้ เพ่ิมข้นึ ตอบ จ. การนาํ เสนอขอ้ มูลตน้ ทุนใหผ้ ูใ้ ชง้ บการเงิน ตอบ ง. คา่ เส่ือมราคา - โรงงาน 8. ใหค้ าํ นวณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจากขอ้ มลู ต่อไปน้ี คา่ เส่ือมราคา - เคร่ืองจกั ร 10,000.- คา่ เบ้ียประกนั - อาคารโรงงาน 8,500.- ค่าเสื่อมราคา - อาคารสาํ นกั งาน 12,000.-

3 4 แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยท่ี 1 10. การเสนอขอ้ มูลทางการบญั ชีเพื่อใหฝ้ ่ ายบริหารใชใ้ นการตดั สินใจ ถือเป็นหนา้ ทข่ี องการบญั ชีใด ตอบ ค. การบญั ชีตน้ ทนุ 1. ขอ้ ใดต่อไปน้ีเป็นตน้ ทุนคงท่ี ตอบ ก. ค่าเช่าโรงงาน 11. ตน้ ทุนขอ้ ใดเป็นท้งั ตน้ ทุนข้นั ตน้ และตน้ ทุนแปรสภาพ ตอบ ข. คา่ แรงงานทางตรง 2. ขอ้ ใดคือ ข้อแตกต่าง ระหวา่ งการบญั ชีตน้ ทุนและการบญั ชีการเงิน ตอบ ง. การนาํ เสนอขอ้ มูลตน้ ทุนใหผ้ ใู้ ชง้ บการเงิน 12. ขอ้ ใด ไม่ใช่ วตั ถุประสงคข์ องการบญั ชีตน้ ทุน ตอบ ค. เป็นขอ้ มูลเกี่ยวกบั การควบคมุ ยอดขาย 3. บุคคลใดเป็นผใู้ ชข้ อ้ มูลทางการบญั ชีบริหาร ตอบ จ. ผจู้ ดั การ 13. ขอ้ ใดคือสาเหตุของการจาํ แนกประเภทตน้ ทนุ ตอบ ง. เพื่อประโยชนข์ องผใู้ ชข้ อ้ มูลจะไดน้ าํ ไปใชอ้ ยา่ งถูกตอ้ งและเหมาะสม 4. ขอ้ ใด ไม่เป็ น คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ตอบ จ. เงินเดือนเสมียนสาํ นกั งาน 14. ตน้ ทนุ ขอ้ ใดที่ ไม่เปลย่ี นแปลง ไปเมื่อจาํ นวนหน่วยการผลิตสินคา้ เพ่ิมข้นึ ตอบ ค. คา่ เส่ือมราคา - โรงงาน 5. เงินเดือนผคู้ วบคุมงาน จดั เป็นตน้ ทุนประเภทใด ตอบ ข. ตน้ ทนุ คงท่ีและตน้ ทุนทางออ้ ม 15. ตน้ ทนุ แปรสภาพ คือขอ้ ใด ตอบ ข. คา่ แรงานทางตรงและคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 6. ขอ้ ใดเป็นตน้ ทุนทางตรงของโรงงานผลิตเส้ือสาํ เร็จรูป ตอบ ก. คา่ แรงคนงานตดั เยบ็ 7. ขอ้ ใดเป็นส่วนประกอบตน้ ทนุ การผลิต ตอบ จ. วตั ถดุ ิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรง คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 8. ใหค้ าํ นวณคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจากขอ้ มูลต่อไปน้ี เงินเดือนผูจ้ ดั การโรงงาน 20,000.- เงินเดือนผคู้ วบคุมงาน 15,000.- คา่ แรงงานคนงานผลิตสินคา้ 7,000.- เงินเดือนเสมียนสาํ นกั งาน 8,000.- คา่ เช่าสาํ นกั งาน 9,000.- ตอบ ข. 35,000.- บาท 9. ขอ้ ใดต่อไปน้ี ไม่ใช่ ความหมายของ “ต้นทนุ ” ตอบ ง. จ่ายเงินทดรองจ่ายพนกั งาน

5 6 แบบฝึ กหัดท้ายหน่วยที่ 1 1) วัตถดุ ิบทางตรง หมายถึง วตั ถดุ ิบอนั เป็นส่วนประกอบสาํ คญั ที่ใชใ้ นการผลิตและ สามารถระบุไดอ้ ยา่ งชดั เจนวา่ ใชใ้ นการผลิตสินคา้ ชนิดใดในปริมาณและตน้ ทนุ เท่าใด เช่น ไมท้ ่ีใช้ ตอนที่ 1 จงตอบคาํ ถามต่อไปนี้ ในการผลิตเฟอร์นิเจอร์ กระดาษท่ีใชใ้ นการพิมพห์ นงั สือ ผา้ ท่ีนาํ มาตดั เยบ็ เป็นเส้ือผา้ เป็นตน้ 1. จงอธิบายความหมายของต้นทุน ตอบ ตน้ ทนุ (Cost) หมายถึง มูลค่าที่วดั ไดเ้ ป็นจาํ นวนเงินที่ตอ้ งเสียไปเพ่ือใหไ้ ดม้ าซ่ึงสินคา้ หรือ 2) วัตถดุ ิบทางอ้อม หมายถึง วตั ถุดิบท่ีเก่ียวขอ้ งโดยทางออ้ มกบั การผลิตสินคา้ เป็น บริการ ส่วนประกอบท่ีไม่สาํ คญั และใชเ้ ป็นจาํ นวนนอ้ ย เช่น ตะปูที่ใชใ้ นการผลิตเฟอร์นิเจอร์ กาวที่ใชใ้ น ซ่ึงกิจการคาดว่าจะนาํ ไปใชเ้ พ่ือใหเ้ กิดประโยชนใ์ นภายหลงั ตน้ ทุนท่ีเกิดข้นึ อาจมีสภาพเป็น การจดั ทาํ หนงั สือ เสน้ ดา้ ยท่ีใชใ้ นการตดั เยบ็ เส้ือผา้ เป็นตน้ วตั ถุดิบทางออ้ มอาจจะถูกเรียกว่า วสั ดุ สินทรัพย์ (Asset) หรือค่าใชจ้ ่าย (Expense) กไ็ ด้ ข้ึนอยกู่ บั วา่ ตน้ ทุนน้นั หมดประโยชน์หรือยงั โรงงาน (Factory Supplies) ซ่ึงถือเป็นคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตชนิดหน่ึง ต้นทนุ ทยี่ งั ไม่หมดประโยชน์ (Unexpired Cost) หมายถึง ตน้ ทุนที่กิจการสูญเสียไปแต่จะให้ ค่าแรงงาน (Labor) หมายถึง จาํ นวนเงินที่กิจการจ่ายเป็นคา่ ตอบแทนใหก้ บั คนงานในการ ประโยชน์แก่กิจการในอนาคตถือเป็นสินทรัพย์ เช่น สินคา้ คงเหลือ เป็นตน้ ผลิตสินคา้ อาจจะจ่ายในลกั ษณะตามชิ้นงาน รายวนั รายสปั ดาหห์ รือรายเดือนกไ็ ด้ คา่ แรงงานจะ แบง่ ออกเป็น 2 ประเภทคือ ต้นทุนทห่ี มดประโยชน์แล้ว (Expired Cost) หมายถึง ตน้ ทนุ ที่เกิดข้ึนแลว้ แตก่ ิจการไดใ้ ช้ ประโยชน์ไปท้งั สิ้นแลว้ ถือเป็นคา่ ใชจ้ ่าย เช่น ตน้ ทุนขาย เป็นตน้ 1) ค่าแรงงานทางตรง (Direct Labor) หมายถึง ค่าแรงงานที่จ่ายใหก้ บั คนงานท่ีทาํ หนา้ ที่ เก่ียวกบั การผลิตสินคา้ สาํ เร็จรูปโดยตรงและสามารถคาํ นวณตน้ ทุนคา่ แรงที่ใชใ้ นการผลิตสินคา้ แต่ละ 2. วตั ถุประสงค์ของข้อมูลการบัญชีต้นทนุ ได้แก่อะไรบ้าง หน่วยไดโ้ ดยง่าย เช่น ค่าแรงงานของช่างเยบ็ เส้ือผา้ คา่ แรงงานของช่างไมผ้ ลิตเฟอร์นิเจอร์ เป็นตน้ ตอบ วตั ถปุ ระสงคข์ องขอ้ มูลการบญั ชีตน้ ทุน ไดแ้ ก่ 2) ค่าแรงงานทางอ้อม (Indirect Labor) หมายถึง คา่ แรงงานที่จ่ายใหก้ บั คนงานหรือบุคคลที่ 1. เป็นขอ้ มูลเกี่ยวกบั ตน้ ทุนผลิตและตน้ ทุนขาย ทาํ หนา้ ที่สนบั สนุนการผลิต ซ่ึงไมเ่ กี่ยวขอ้ งกบั การผลิตสินคา้ โดยตรงและไม่สามารถคาํ นวณเป็น 2. เป็นขอ้ มูลในการตีราคาสินคา้ คงเหลือ ตน้ ทุนของสินคา้ แต่ละหน่วยไดโ้ ดยตรง เช่น คา่ แรงหวั หนา้ ผคู้ วบคมุ งาน เงินเดือนพนกั งานทาํ 3. เป็นขอ้ มูลในการวางแผนและควบคุม ความสะอาด เป็นตน้ 4. เป็นขอ้ มูลในการตดั สินใจ ค่าใช้จ่ายการผลติ (Manufacturing Overhead) หรือคา่ ใชจ้ ่ายโรงงาน (Factory Overhead) 3. ส่วนประกอบของต้นทุนการผลติ มอี ะไรบ้าง อธิบาย หมายถึง คา่ ใชจ้ ่ายต่าง ๆ ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การผลิตสินคา้ แต่ไม่รวมถึงวตั ถดุ ิบทางตรงและค่าแรงงาน ตอบ ส่วนประกอบของตน้ ทนุ การผลิต แบง่ เป็น ทางตรง ซ่ึงเป็นตน้ ทุนที่ทาํ ใหก้ ารผลิตดาํ เนินไปไดจ้ ดั เป็นค่าใชจ้ ่ายทางออ้ ม เช่น ค่าเส่ือมราคา เครื่องจกั ร ค่าเช่าโรงงาน ค่าไฟฟ้าโรงงาน เป็นตน้ 1. วตั ถดุ ิบทางตรง เป็นตน้ ทนุ ของวตั ถดุ ิบซ่ึงเป็นส่วนประกอบสาํ คญั ในการแปรสภาพให้ เป็นสินคา้ สาํ เร็จรูปและสามารถคาํ นวณเป็นตน้ ทุนของสินคา้ แตล่ ะหน่วยไดง้ ่ายและชดั เจน 5. จงอธิบายความหมายของต้นทุนข้นั ต้นและต้นทุนแปรสภาพ ตอบ ต้นทุนขน้ั ต้น หมายถึง ตน้ ทุนที่มีความสาํ คญั ต่อการผลิตประกอบดว้ ยวตั ถุดิบทางตรงและ 2. คา่ แรงงานทางตรง เป็นคา่ แรงงานทจี่ ่ายใหค้ นงานท่ีทาํ หนา้ ท่ีแปรสภาพวตั ถุดิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรง ตน้ ทุนข้นั ตน้ เป็นตน้ ทุนท่ีมีความสมั พนั ธ์โดยตรงกบั การผลิตและเป็นตน้ ทุนท่ีมี ใหเ้ ป็นสินคา้ สาํ เร็จรูป จาํ นวนมากเม่ือเทียบกบั ตน้ ทุนการผลิตท้งั หมด 3. ค่าใชจ้ ่ายการผลิต เป็นค่าใชจ้ ่ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวขอ้ งกบั การผลิตสินคา้ สาํ เร็จรูป ที่ไมใ่ ช่ ต้นทุนแปรสภาพ หมายถึง ตน้ ทุนที่เกี่ยวกบั การแปรสภาพวตั ถดุ ิบทางตรงใหเ้ ป็นสินคา้ วตั ถดุ ิบทางตรงและคา่ แรงงานทางตรง สาํ เร็จรูป ประกอบดว้ ยค่าแรงงานทางตรงและคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 4. จงอธิบายประเภทของต้นทุนทจ่ี ําแนกตามส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์ ตอบ การจาํ แนกตน้ ทุนส่วนประกอบผลิตภณั ฑเ์ ป็นการจาํ แนกตน้ ทนุ ตามส่วนประกอบที่สาํ คญั ในการผลิตสินคา้ ประกอบดว้ ยวตั ถดุ ิบในการผลิตสินคา้ แบง่ ออกเป็น

7 8 6. ต้นทนุ จมและต้นทุนเสียโอกาส คืออะไร ยกตัวอย่างประกอบ ตอนท่ี 2 แบบฝึ กทกั ษะ ตอบ ต้นทนุ จม หมายถึง ตน้ ทนุ ที่เกิดข้ึนจากการตดั สินใจซ่ึงจะไม่มีผลกระทบตอ่ การตดั สินใจใน แบบฝึ กหัด 1-1 ต่อไปน้ีเป็นขอ้ มลู บางส่วนของบริษทั นาํ พรอุตสาหกรรม จาํ กดั ปัจจุบนั เช่น คา่ เช่าตามสญั ญาเช่าระยะยาว แมว้ า่ ตน้ ทนุ จมจะไม่มีผลต่อการตดั สินใจในปัจจุบนั ผบู้ ริหารกค็ วรท่ีจะทาํ การตดั สินใจเลือกทางเลือกที่สามารถใชป้ ระโยชนจ์ ากตน้ ทุนจมใหม้ ากท่ีสุด 1. คา่ ซ่อมบาํ รุงเคร่ืองจกั ร 2. เงินเดือนผคู้ วบคุมงาน ต้นทุนค่าเสียโอกาส หมายถึง ผลตอบแทนที่กิจการตอ้ งสูญเสียไปเนื่องจากการตดั สินใจเลอื ก 3. ค่าเช่าโรงงาน ทางเลือกอีกทางหน่ึง เช่น กิจการนาํ อาคารท่ีใหบ้ ุคคลภายนอกเช่าเดือนละ 20,000.- บาท มาใชเ้ ป็น 4. คา่ แรงงานคนงานคุมเคร่ืองจกั ร อาคารสาํ นกั งานสาขา ถอื วา่ กิจการมีตน้ ทุนเสียโอกาสเกิดข้ึนเดือนละ 20,000.- บาท 5. ค่าเบ้ียประกนั โรงงาน 6. วสั ดุโรงงาน 7. การจาํ แนกต้นทุนตามความสัมพนั ธ์กบั ระดบั ของกจิ กรรมมอี ะไรบ้าง ยกตัวอย่างประกอบ 7. คา่ ไฟฟ้าโรงงาน ตอบ จาํ แนกตน้ ทุนโดยพจิ ารณาถึงระดบั กิจกรรม สามารถจาํ แนกออกเป็น 4 ประเภท คือ 8. คา่ เสื่อมราคา - เครื่องจกั ร 9. วตั ถุดิบท่ีใชใ้ นการผลิต 1. ต้นทนุ ผนั แปร เช่น ตน้ ทนุ ของผา้ ที่ใชใ้ นการตดั เยบ็ เส้ือสาํ เร็จรูป 10. เงินเดือนนกั บญั ชีตน้ ทุน 2. ต้นทุนคงที่ เช่น ค่าใชจ้ ่ายในการคน้ ควา้ และวจิ ยั ค่าใชจ้ ่ายในการฝึ กอบรมพนกั งาน 3. ต้นทุนก่ึงผันแปร เช่น คา่ น้าํ คา่ ไฟฟ้า ค่าโทรศพั ท์ ให้ทาํ จากขอ้ มลู ขา้ งตน้ ขอ้ มลู ใดจดั เป็นวตั ถดุ ิบทางตรง ค่าแรงงานทางตรงและคา่ ใชจ้ ่ายการผลติ 4. ต้นทนุ ก่ึงคงท่ี เช่น เงินเดือนผูต้ รวจสอบคุณภาพ ค่าใชจ้ ่ายในการซ่อมบาํ รุงเครื่องจกั ร วตั ถดุ ิบทางตรง - วตั ถดุ ิบที่ใชใ้ นการผลิต 8. จงอธิบายความสัมพนั ธ์ระหว่างการบญั ชีต้นทนุ กบั การบัญชีการเงินและการบัญชีบริหาร คา่ แรงงานทางตรง - คา่ แรงงานคนงานคุมเครื่องจกั ร ตอบ การบัญชีต้นทนุ (Cost Accounting) เป็นการสะสม วิเคราะห์และรวบรวมขอ้ มลู ดา้ นตน้ ทุน คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต - คา่ ซ่อมบาํ รุงเคร่ืองจกั ร เพื่อบนั ทึก จาํ แนก จดั สรรและแยกประเภทรายการตน้ ทุน จดั ทาํ รายงานเสนอต่อผบู้ ริหาร - เงินเดือนผคู้ วบคุมงาน เพ่ือการวางแผน การตดั สินใจและควบคุมการปฏิบตั ิงานท้งั ในปัจจุบนั และอนาคต - คา่ เช่าโรงงาน - ค่าเบ้ียประกนั โรงงาน การบัญชีบริหารหรือการบัญชีเพือ่ การจัดการ (Managerial Accounting) เป็นการบญั ชีท่ี - วสั ดุโรงงาน จดั ทาํ ข้ึนโดยมีวตั ถุประสงคท์ ่ีจะช่วยฝ่ ายบริหารในการวางแผน การควบคุมและการตดั สินใจ ใน - คา่ ไฟฟ้าโรงงาน การดาํ เนินงานเป็นไปอยา่ งมีประสิทธิภาพ ในการจดั ทาํ รายงานทางการเงินและการบญั ชีจะมี - ค่าเส่ือมราคา-เครื่องจกั ร รูปแบบตา่ ง ๆ ท้งั บรรยาย กราฟ และขอ้ มูลในอดีต ปัจจุบนั และอนาคต ท้งั น้ีข้ึนอยกู่ บั ความตอ้ งการ - เงินเดือนนกั บญั ชีตน้ ทุน ของฝ่ ายบริหารในระดบั ต่าง ๆ และวตั ถุประสงคข์ องการนาํ ไปใช้ การบัญชีการเงิน (Financial Accounting) เป็นบญั ชีที่จดั ทาํ ข้ึนเพอ่ื รายงานขอ้ มูลเกี่ยวกบั การดาํ เนินงานและฐานะการเงินของกิจการในรูปแบบงบการเงินเสนอต่อบุคคลและองคก์ ร ภายนอก ไดแ้ ก่ ผถู้ ือหุน้ เจา้ หน้ี หน่วยงานของรัฐบาลและผสู้ นใจอ่ืน ๆ เน่ืองจากบุคคลและองคก์ ร ภายนอก มีหลายกลุ่มและมีวตั ถุประสงคใ์ นการใชข้ อ้ มูลท่ีแตกตา่ งกนั จึงตอ้ งจดั ทาํ งบการเงินใหเ้ ป็นไป ตามหลกั การบญั ชีที่รับรองทว่ั ไป (Generally Accepted Accounting Principles หรือ GAAP)

9 10 แบบฝึ กหัด 1-2 ตอ่ ไปน้ีเป็นขอ้ มูลเกี่ยวกบั การผลิตสินคา้ ของบริษทั ศิริชยั อุตสาหกรรม จาํ กดั แบบฝึ กหัด 1-3 ตอ่ ไปน้ีเป็นตน้ ทนุ การผลิตท่ีเกิดข้ึนของโรงงานผลิตสินคา้ แห่งหน่ึง ดงั น้ี 1. วตั ถุดิบทางตรง 2,000,000.- บาท 1. วตั ถดุ ิบทางตรงใชไ้ ป 75,600.- บาท 2. คา่ แรงงานทางตรง 450,000.- บาท 2. คา่ แรงงานทางตรง 139,500.- บาท 3. คา่ แรงงทางทางออ้ ม 35,000.- บาท 3. วตั ถุดิบทางออ้ ม 16,000.- บาท 4. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตอื่น ๆ 32,000.- บาท 4. ค่าไฟฟ้าโรงงาน 17,750.- บาท 5. วสั ดุโรงงาน 56,000.- บาท 5. คา่ เส่ือมราคา - เคร่ืองจกั ร 12,000.- บาท 6. ค่านายหนา้ พนกั งานขาย 40,000.- บาท 6. คา่ เบ้ียประกนั โรงงาน 9,600.- บาท 7. เงินเดือนผจู้ ดั การฝ่ ายขาย 120,000.- บาท 7. เงินเดือนผคู้ วบคุมการผลิต 13,000.- บาท 8. ค่าเช่าสาํ นกั งาน 25,000.- บาท ให้ทาํ คาํ นวณหาตน้ ทุนผนั แปรต่อหน่วย สมมติวา่ กิจการผลิตสินคา้ ได้ 10,000 หน่วย ให้ทาํ คาํ นวณหา 1. ตน้ ทนุ ข้นั ตน้ (Prime Costs) ต้นทนุ ผนั แปร = 75,600 + 139,500 + 16,000 + 17,750 = 248,850.- บาท 2. ตน้ ทนุ แปรสภาพ (Conversion Costs) 3. ตน้ ทุนผลิตภณั ฑ์ (Product Costs) 4. ตน้ ทุนงวดเวลา (Periodic Costs) ต้นทุนผนั แปร/หน่วย = 248,850 10,000 ต้นทนุ ข้นั ต้น = วตั ถดุ ิบทางตรง + ค่าแรงงานทางตรง = 24.89 บาท / หน่วย = 2,000,000 + 450,0000 = 2,450,000.- บาท ต้นทนุ แปรสภาพ = คา่ แรงงานทางตรง + คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต = 450,000 + (32,000 + 35,000 + 56,000) = 573,000.- บาท ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ = วตั ถดุ ิบทางตรง + ค่าแรงงานทางตรง + คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต = 2,000,000 + 450,000 + (32,000 + 35,000 + 56,000) = 2,573,000.- บาท ต้นทนุ งวดเวลา = คา่ ใชจ้ ่ายในการขาย + ค่าใชจ้ ่ายในการบริหาร = (40,000 + 120,000) + 25,000 = 185,000.- บาท

11 12 แบบฝึ กหัด 1-4 ในระหวา่ งปี บริษทั ศภุ รัตนอ์ ุตสาหกรรม จาํ กดั มีวตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิตเป็น แบบฝึ กหัด 1-5 ต่อไปน้ีเป็นยอดคงเหลือในบญั ชีแยกประเภทบางส่วนของบริษทั สุพรรณ 3 เทา่ ของคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ค่าใชจ้ ่ายการผลิตคดิ เป็น 15% ของตน้ ทนุ การผลิต ท้งั สิ้น คา่ แรงงานทางตรงเท่ากบั 400,000.- บาท อตุ สาหกรรม จาํ กดั ณ วนั สิ้นงวดบญั ชี ให้ทาํ คาํ นวณหา วตั ถดุ ิบทางตรง 9,600.- บาท 1. วตั ถุดิบใชไ้ ปในการผลิต 2. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ค่าแรงงานทางตรง 8,400.- บาท 3. ตน้ ทนุ ผลิตท้งั สิ้น เงินเดือนผูค้ วบคุมงาน 6,000.- บาท คา่ ซ่อมบาํ รุงเครื่องจกั ร 4,200.- บาท คา่ นายหนา้ พนกั งานขาย 3,600.- บาท คา่ น้าํ - ค่าไฟฟ้า โรงงาน 7,000.- บาท วตั ถดุ ิบใชใ้ นการผลิต 45% (3 เท่าของคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต) ค่าโฆษณา 12,000.- บาท ค่าแรงงานทางตรง 40% (400,000 บาท) คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 15% ให้ทาํ 1. คาํ นวณตน้ ทุนทางตรง 2. คาํ นวณตน้ ทุนทางออ้ ม ตน้ ทนุ ผลิตท้งั สิ้น 100% 3. คาํ นวณตน้ ทุนข้นั ตน้ 4. คาํ นวณตน้ ทุนผลิตภณั ฑ์ 5. คาํ นวณตน้ ทุนแปรสภาพ 6. คาํ นวณตน้ ทุนงวดเวลา 1. ต้นทุนทางตรง = วตั ถดุ ิบทางตรง + ค่าแรงงานทางตรง 1. วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต = 150,000 × 3 = 9,600 + 8,400 = 450,000.- บาท = 18,000.- บาท 2. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต = 1,000,000 × 15% = 150,000.- บาท 2. ต้นทุนทางอ้อม = เงินเดือนผคู้ วบคุมงาน + ค่าซ่อมบาํ รุงเครื่องจกั ร + คา่ น้าํ - ค่าไฟฟ้า 400,000 โรงงาน 3. ตน้ ทุนผลิตท้งั สิ้น = 40 ×100 = 6,000 + 4,200 + 7,000 = 1,000,000.- บาท = 17,200.- บาท 3. ต้นทุนข้นั ต้น = วตั ถดุ ิบทางตรง + คา่ แรงงานทางตรง = 9,600 + 8,400 = 18,000.- บาท 4. ต้นทุนผลิตภณั ฑ์ = วตั ถุดิบทางตรง + คา่ แรงงานทางตรง + ค่าใชจ้ ่ายการผลิต = 9,600 + 8,400 + (6,000 + 4,200 + 7,000) = 35,200.- บาท

13 14 5. ต้นทนุ แปรสภาพ = คา่ แรงงานทางตรง + ค่าใชจ้ ่ายการผลิต ต้นทุนผลติ ภณั ฑ์ = วตั ถดุ ิบทางตรง + ค่าแรงงานทางตรง + คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต = 8,400 + (6,000 + 4,200 + 7,000) = 385,000 + 132,000 + 473,000 = 25,600.- บาท = 990,000.- บาท 6. ต้นทุนงวดเวลา = คา่ ใชจ้ ่ายในการขาย + คา่ ใชจ้ ่ายในการบริหาร ต้นทุนงวดเวลา = ค่าใชจ้ ่ายในการขาย + คา่ ใชจ้ ่ายในการบริหาร = 3,600 + 12,000 = 121,000 + 120,000 = 15,600.- บาท = 241,000.- บาท ต้นทุนสินค้า/หน่วย = ตน้ ทุนผลิตภณั ฑ์ จาํ นวนหน่วยท่ีผลิต แบบฝึ กหัด 1-6 บริษทั ธีระการผลิต จาํ กดั ผลิตและขายสินคา้ ชนิดเดียว เร่ิมดาํ เนินการผลติ สินคา้ 990,000 22,000 เพ่ือจาํ หน่ายในวนั ท่ี 1 กรกฎาคม 25... ขอ้ มุลการดาํ เนินงานระหวา่ งปี 25... มีดงั น้ี = 45 บาท / หน่วย วตั ถดุ ิบทางตรงใชไ้ ป 385,000.- บาท คา่ แรงงานทางตรง 132,000.- บาท คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 473,000.- บาท ต้นทุนสินค้าทขี่ าย = 45×15,000 = 675,000.- บาท ค่าใชจ้ ่ายในการขาย 121,000.- บาท คา่ ใชจ้ ่ายในการบริหาร 120,000.- บาท จาํ นวนสินคา้ ที่ผลิตได้ 22,000 หน่วย ต้นทนุ สินค้า = 45×7,000 สําเร็จรูปคงเหลือ = 315,000.- บาท จาํ นวนสินคา้ ที่ขาย 15,000 หน่วย ราคาขายหน่วยละ 80.- บาท ให้ทาํ คาํ นวณหา 1. ตน้ ทุนผลิตภณั ฑแ์ ละตน้ ทุนงวดเวลา 2. ตน้ ทุนสินคา้ ท่ีขายและตน้ ทุนสินคา้ สาํ เร็จรูปคงเหลือ

15 16 หน่วยที่ 2 ระบบบญั ชีตน้ ทุนและงบการเงินของกิจการอุตสาหกรรม 11. ตน้ ทุนผลิตที่ประกอบดว้ ยวตั ถดุ ิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรงและคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดจริง เป็ นระบบ แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 2 บญั ชีตน้ ทุนใด 1. ขอ้ ใดคือวิธีการรวบรวมตน้ ทุนตามลกั ษณะกระบวนการผลติ ตอบ ก. ระบบตน้ ทนุ งานสง่ั ทาํ ตอบ ก. ระบบตน้ ทนุ จริง 2. ระบบตน้ ทุนปกติ เป็นการรวบรวมตน้ ทนุ ตามลกั ษณะใด 12. ขอ้ ใดต่อไปน้ี แตกต่าง จากบญั ชีอ่ืน ตอบ ข. ชนิดของตน้ ทนุ ตอบ ก. ตน้ ทนุ ขาย 3. วธิ ีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกเมื่อส้ินรอบระยะบญั ชี เม่ือกิจการขายสินคา้ จะบนั ทึกบญั ชีโดย 13. ต่อไปน้ีเป็นรายการคา้ บางส่วนของกิจการแห่งหน่ึงในเดือนกรกฎาคม 25.. กิจการใชว้ ิธี Perpetual ตอบ ก. เดบิต เงินสด เครดิต ขายสินคา้ Inventory ในการบนั ทึกบญั ชี 1. ซ้ือวตั ถุดิบ 80,000.- บาท เป็นเงินเชื่อ เง่ือนไข 2/10, n/30 4. กิจการใดตอ่ ไปน้ีมีลกั ษณะการผลติ เป็น Process Cost System 2. เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิตทางตรง 20,000.- บาท ทางออ้ ม 5,000.- บาท ตอบ จ. โรงงานผลิตอาหารสาํ เร็จรูป 3. คา่ แรงงานจาํ นวน 50,000.- บาท เป็นค่าแรงงานทางตรง 48,000.- บาท ทางออ้ ม 2,000.- บาท 4. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 80% ของคา่ แรงงานทางตรง 5. ขอ้ ใด ไม่ใช่ วงจรการบนั ทึกตน้ ทนุ การผลิต 5. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้นึ จริง 38,000.- บาท ตอบ ก. การซ้ือ จากโจทยข์ า้ งตน้ รายการท่ี 3 บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร 6. ระบบการสะสมตน้ ทนุ แบบต่อเน่ือง เม่ือสินคา้ ผลิตเสร็จจะตอ้ งบนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร ตอบ ข. เดบิต คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป เครดิต คุมงานระหวา่ งทาํ ตอบ จ. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ 48,000.- คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 2,000.- 7. ขอ้ ใด ไม่ใช่ ปัจจยั ในการเลือกระบบบญั ชีตน้ ทนุ ตอบ ค. จาํ นวนบุคลากรท่ีมีอยใู่ นองคก์ ร เครดิต คุมคา่ แรงงาน 50,000.- 8. ระบบบญั ชีตน้ ทนุ ปกติ ประกอบดว้ ย 14. จากโจทยข์ อ้ 13. รายการท่ี 4 บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร 38,400.- ตอบ ข. วตั ถดุ ิบใชจ้ ริง + ค่าแรงงานที่เกิดจริง + ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ตอบ ง. เดบิต คุมงานระหว่างทาํ 38,400.- เครดิต ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 9. กิจการอตุ สาหกรรมจะมีรายการบญั ชีท่ี แตกต่าง จากกิจการซ้ือมาขายไป คือ ตอบ จ. ค่าใชจ้ ่ายเกี่ยวกบั ตน้ ทุนการผลิต 15. กรณีกิจการมีโรงงานผลิตสินคา้ แยกอยกู่ บั สาํ นกั งานใหญ่ รายการขอ้ ใดที่บนั ทึกบญั ชีเฉพาะดา้ น สาํ นกั งานใหญ่ 10. การบนั ทึกรายการเก่ียวกบั การเบิกวตั ถุดิบทางตรงและวตั ถุดิบทางออ้ มอยใู่ นวงจรบญั ชีตน้ ทุน ข้นั ใด ตอบ ก. เม่ือจ่ายคา่ แรงงาน ตอบ ข. การผลิต

17 18 แบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยท่ี 2 10. การบนั ทึกรายการเกี่ยวกบั การเบิกวตั ถดุ ิบทางตรงและวตั ถุดิบทางออ้ มอยใู่ นวงจรบญั ชีตน้ ทุนข้นั ใด ตอบ ก. การผลิต 1. ขอ้ ใดคือวธิ ีการรวบรวมตน้ ทนุ ตามลกั ษณะกระบวนการผลิต ตอบ ง. ระบบตน้ ทนุ งานสงั่ ทาํ 11. ตน้ ทนุ ผลิตท่ีประกอบดว้ ยวตั ถุดิบทางตรง คา่ แรงงานทางตรง และคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดจริง ตอบ ค. ระบบตน้ ทนุ จริง 2. ระบบตน้ ทุนปกติ เป็นการรวบรวมตน้ ทุนตามลกั ษณะใด ตอบ ค. ชนิดของตน้ ทุน 12. ขอ้ ใดต่อไปน้ี แตกต่าง จากบญั ชีอ่ืน ตอบ จ. ตน้ ทุนขาย 3. วิธีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกเม่ือสิ้นรอบระยะบญั ชี เมื่อกิจการขายสินคา้ จะบนั ทึกบญั ชี โดย 13. ต่อไปน้ีเป็นรายการคา้ บางส่วนของกิจการแห่งหน่ึงในเดือนสิงหาคม 25.. กิจการใชว้ ธิ ี Perpetual ตอบ ค. เดบิต เงินสด เครดิต ขายสินคา้ Inventory ในการบนั ทึกบญั ชี 4. กิจการใดต่อไปน้ีมีลกั ษณะการผลติ เป็น Process Cost System 1. ซ้ือวตั ถุดิบ 100,000.- บาท เป็นเงินเชื่อ เง่ือนไข 2/10, n/30 ตอบ ก. โรงงานผลิตอาหารสาํ เร็จรูป 5. ขอ้ ใด ไม่ใช่ วงจรการบนั ทึกตน้ ทุนการผลิต 2. เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิตทางตรง 30,000.- บาท ทางออ้ ม 2,000.- บาท ตอบ ข. การซ้ือ 3. ค่าแรงงานจาํ นวน 50,000.- บาท เป็นคา่ แรงงานทางตรง 48,000.- บาท ทางออ้ ม 2,000.- บาท 6. ระบบการสะสมตน้ ทุนแบบต่อเนื่อง เมื่อสินคา้ ผลิตเสร็จจะบนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร 4. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 80% ของค่าแรงงานทางตรง ตอบ ค. เดบิต คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป เครดิต คุมงานระหว่างทาํ 7. ขอ้ ใด ไม่ใช่ ปัจจยั ในการเลือกระบบบญั ชีตน้ ทนุ 5. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้ึนจริง 41,000.- บาท ตอบ ข. จาํ นวนบคุ ลากรที่มีอยใู่ นองคก์ ร จากโจทยข์ า้ งตน้ รายการท่ี 3 บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร 8. ระบบบญั ชีตน้ ทุนปกติ ประกอบดว้ ย ตอบ ค. เดบิต คา่ แรงงานทางตรง 48,000.- ตอบ ก. วตั ถดุ ิบใชจ้ ริง + ค่าแรงงานท่ีเกิดจริง + ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 9. กิจการอตุ สาหกรรมจะมีรายการบญั ชีท่ี แตกต่าง จากกิจการซ้ือมาขายไป คือ คา่ แรงงานทางออ้ ม 2,000.- ตอบ จ. ค่าใชจ้ ่ายเก่ียวกบั ตน้ ทุนการผลิต เครดิต คุมคา่ แรงงาน 50,000.- 14. จากโจทยข์ อ้ 13. รายการท่ี 4 บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร ตอบ ข.เดบิต คุมงานระหว่างทาํ 38,400.- เครดิต คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 38,400.- 15. กรณีกิจการมีโรงงานผลิตสินคา้ แยกอยกู่ บั สาํ นกั งานใหญ่ รายการขอ้ ใดที่บนั ทึกบญั ชีเฉพาะดา้ น สาํ นกั งานใหญ่ ตอบ ข. เม่ือจ่ายคา่ แรงงาน

19 20 แบบฝึ กหัดท้ายหน่วยท่ี 2 4. จงอธิบายข้อดีของการแยกบันทกึ รายการผลติ สินค้าไว้ทโี่ รงงาน กรณีทสี่ ํานักงานและโรงงาน ตอนที่ 1 จงตอบคาํ ถามต่อไปนี้ ไม่ได้อย่รู วมกนั 1. วธิ ีการรวบรวมต้นทนุ ตามระบบบัญชีต้นทนุ แบ่งออกเป็ นกป่ี ระเภท อะไรบ้าง ตอบ ขอ้ ดีของการแยกบนั ทึกรายการผลิตสินคา้ ไวท้ ี่โรงงานกรณีที่สาํ นกั งานและโรงงานไม่ไดอ้ ยู่ ตอบ วิธีการรวบรวมตน้ ทนุ ตามระบบบญั ชีตน้ ทุนแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ ร่วมกนั 1. แบง่ ตามลกั ษณะกระบวนการผลิต แบ่งได้ 2 ลกั ษณะ คือ 1. การบนั ทึกบญั ชีเกี่ยวกบั การผลิตทาํ ใหส้ ะดวกรวดเร็วและสามารถคาํ นวณตน้ ทุนสินคา้ 1.1 ระบบตน้ ทนุ งานสงั่ ทาํ ไดถ้ กู ตอ้ งและรวดเร็วเพราะโรงงานไม่ตอ้ งส่งขอ้ มูลและเอกสารที่เกี่ยวกบั การผลิตมายงั สาํ นกั งาน 1.2 ระบบตน้ ทุนช่วง ใหญ่เพ่อื ใชบ้ นั ทึกบญั ชี 2. แบ่งตามชนิดของตน้ ทุน แบ่งได้ 3 ชนิด คือ 2. ประหยดั เวลาและคา่ ใชจ้ ่ายในการจดั ส่งขอ้ มูลมายงั สาํ นกั งานใหญ่สามารถนาํ ขอ้ มูล 2.1 ตน้ ทุนที่เกิดข้นึ ในอดีตหรือตน้ ทุนจริง เก่ียวกบั การผลิตและตน้ ทุนการผลิตที่โรงงานจดั ทาํ ข้นึ โดยตรงมาใชใ้ นการวางแผน การควบคมุ 2.2 ตน้ ทนุ ปกติ และการตดั สินใจในการดาํ เนินงานไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพและทนั ต่อเวลา 2.3 ตน้ ทนุ มาตรฐาน 3. การแบ่งหนา้ ที่บนั ทกึ บญั ชีระหวา่ งสาํ นกั งานใหญแ่ ละโรงงาน ทาํ ใหแ้ ตล่ ะฝ่ ายมีโอกาส 3. แบง่ ตามหลกั คดิ ตน้ ทุนของผลิตภณั ฑ์ แบง่ ได้ 2 ระบบ คือ ตรวจสอบการบนั ทึกบญั ชีระหวา่ งกนั ซ่ึงถือเป็นการควบคมุ ภายในทางการบญั ชีระหว่างสาํ นกั งาน 3.1 ระบบตน้ ทุนเตม็ หรือตน้ ทุนคิดเขา้ งาน ใหญ่และโรงงาน 3.2 ระบบตน้ ทนุ ตรงหรือตน้ ทนุ ผนั แปร 5. งบการเงนิ ของกจิ การอตุ สาหกรรม มอี ะไรบ้าง อธิบาย 2. วงจรของระบบบญั ชีต้นทนุ มีอะไรบ้าง อธิบาย ตอบ งบการเงินของกิจการอตุ สาหกรรม มีงบตน้ ทุนผลิต งบแสดงฐานะทางการเงิน และงบกาํ ไร ตอบ วงจรของระบบบญั ชีตน้ ทุนมี 4 ข้นั ตอน ดงั น้ี ขาดทนุ 1. การจัดหา เป็นการจดั เตรียมทรัพยากรต่าง ๆ เขา้ สู่กระบวนการผลิต เช่น การจดั หาวตั ถุดิบ 6. จงอธิบายลกั ษณะของงบต้นทนุ ผลติ มาพอสังเขป คา่ แรงงาน เคร่ืองจกั ร อปุ กรณ์ เป็นตน้ ตอบ ลกั ษณะของงบตน้ ทนุ ผลิต คือ เป็นงบที่แสดงถึงการรวบรวมตน้ ทุนผลิตผลิตภณั ฑซ์ ่ึง ประกอบดว้ ย วตั ถดุ ิบทางตรงที่ใชใ้ นการผลิต คา่ แรงงานทางตรง คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต และแสดง 2. การผลติ เป็นการนาํ ปัจจยั ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การผลิตเขา้ สู่กระบวนการผลิตออกมาเป็นสินคา้ ตน้ ทนุ สินคา้ สาํ เร็จรูปในงวดบญั ชีน้นั ๆ สาํ เร็จรูป ตอนที่ 2 แบบฝึ กทกั ษะ 3. การเกบ็ รักษา เป็นการนาํ สินคา้ ท่ีผลิตเสร็จเขา้ เกบ็ ในคลงั สินคา้ เพื่อรอการจาํ หน่าย 4. การจาํ หน่าย เป็นการนาํ สินคา้ ในคลงั สินคา้ ออกจาํ หน่ายใหล้ กู คา้ พร้อมท้งั รับชาํ ระค่าสินคา้ แบบฝึ กหัด 2-1 บริษทั อนุสราการผลิต จาํ กดั เริ่มดาํ เนินงานในเดือน กรกฎาคม 25... จากลกู คา้ ขอ้ มูลเก่ียวกบั การดาํ เนินงานในระหวา่ งเดือน กรกฎาคม สรุปไดด้ งั น้ี 3. จงอธิบายข้อแตกต่างของระบบบัญชีต้นทนุ จริงและระบบบัญชีต้นทนุ ปกติ ตอบ ขอ้ แตกต่างของระบบบญั ชีตน้ ทนุ จริงและระบบบญั ชีตน้ ทนุ ปกติ คอื การใชต้ น้ ทนุ คา่ ใชจ้ ่าย 1. ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ 132,000.- บาท การผลิต ระบบบญั ชีตน้ ทนุ จริงจะใชค้ า่ ใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนคาํ นวณหาตน้ ทนุ ผลติ ภณั ฑ์ ส่วน ระบบบญั ชีตน้ ทุนปกติจะใชค้ ่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรในการคาํ นวณตน้ ทนุ ผลิตภณั ฑ์ 2. จ่ายชาํ ระหน้ีคา่ วตั ถดุ ิบจาํ นวน 88,000.- บาท 3. เบิกใชว้ ตั ถดุ ิบท้งั สินา้ 82,500.- บาท ในจาํ นวนน้ีเป็นวตั ถุดิบทางออ้ ม 5,500.- บาท

21 22 4. ส่งวตั ถุดิบคืนผขู้ าย จาํ นวน 1,200.- บาท เบิกวตั ถดุ ิบใชใ้ นการผลิต 5. มีค่าแรงงานเกิดข้ึนท้งั สิ้น 66,000.- บาท โดยกิจการหกั ภาษเี งินได้ ณ ทจ่ี ่าย 5% 4 เจา้ หน้ี 1,200.- เจา้ หน้ี 1,200.- 6. จ่ายค่าแรงงานและนาํ ส่งภาษีเงินไดห้ กั ณ ท่ีจ่าย คุมวตั ถดุ ิบ 1,200.- ส่งคืนวตั ถุดิบ 1,200.- 7. จาํ แนกคา่ แรงงานเป็นค่าแรงงานทางตรง 52,800.- บาท ที่เหลือเป็นคา่ แรงงานทางออ้ ม ส่งวตั ถุดิบคนื ผขู้ าย ส่งวตั ถุดิบคืนผขู้ าย 8. ส่งคืนวตั ถุดิบคืนคลงั พสั ดุ ประกอบดว้ ย วตั ถุดิบทางตรง 5,500.- บาท วตั ถุดิบทางออ้ ม 5 คา่ แรงงาน 66,000.- ค่าแรงงาน 66,000.- 1,320.- บาท คา่ แรงงานคา้ งจ่าย 62,700.- ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 62,700.- 9. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตอ่ืนนอกจากวตั ถดุ ิบทางออ้ มและค่าแรงงานทางออ้ ม ประกอบดว้ ย ภาษีเงินไดห้ กั ณที่จ่าย 3,300.- ภาษีเงินไดห้ กั ณท่ีจ่าย 3,300.- คา่ ใชจ้ ่ายท่ีจ่ายเป็นเงินสด 13,200.- บาท บนั ทึกค่าแรงงานและหกั ภาษีเงินไดไ้ ว้ 5% บนั ทึกค่าแรงงานและหกั ภาษเี งินไดไ้ ว้ 5% ค่าเส่ือมราคา - เคร่ืองจกั รอุปกรณ์ 6,600.- บาท 6 คา่ แรงงานคา้ งจ่าย 62,700.- ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 62,700.- คา่ เส่ือมราคา - อาคารโรงงาน 9,900.- บาท ภาษีเงินไดห้ กั ณ ที่จ่าย 3,300.- ภาษีเงินไดห้ กั ณ ที่จ่าย 3,300.- คา่ ใชจ้ ่ายคา้ งจ่าย 3,100.- บาท เงินสด 66,000.- เงินสด 66,000.- 10. ตน้ ทุนสินคา้ ท่ีผลิตเสร็จ 143,000.- บาท จ่ายคา่ แรงงานและนาํ ส่งภาษีเงินไดห้ กั ณ ที่จ่าย จ่ายค่าแรงงานและนาํ ส่งภาษเี งินไดห้ กั ณ ท่ีจ่าย 11. ขายสินคา้ เป็นเงินเชื่อ 231,000.- บาท 7 คมุ งานระหวา่ งทาํ 52,800.- ค่าแรงงานทางตรง 52,800.- 12. ตน้ ทุนสินคา้ ขายมีจาํ นวน 132,000.- บาท คมุ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 13,200.- ค่าแรงงานทางออ้ ม 13,200.- ให้ทาํ บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทวั่ ไปตามวงจรบญั ชี ท้งั วิธี Periodic Inventory เงินสด 66,000.- คุมค่าแรงงาน 66,000.- Method และ Perpetual Inventory Method จาํ แนกค่าแรงงาน จาํ แนกค่าแรงงาน สมุดรายวนั ทวั่ ไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป Perpetual Inventory Method Periodic Inventory Method Perpetual Inventory Method Periodic Inventory Method ก.ค. คมุ วตั ถุดิบ 132,000. ซ้ือวตั ถุดิบ 132,000. ก.ค. คุมวตั ถดุ ิบ 6,820.- 1- - 8 ไม่บนั ทึกบญั ชี คมุ งานระหวา่ งทาํ เจา้ หน้ี 132,000. เจา้ หน้ี 132,000. 5,500.- -- คมุ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 1, 320.- ซ้ือสินคา้ เป็นเงินเช่ือ ซ้ือสินคา้ เป็นเงินเช่ือ ส่งคนื วตั ถดุ ิบคืนคลงั พสั ดุ 2 เจา้ หน้ี 88,000.- เจา้ หน้ี 88,000.- 9 คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 32,800.- ค่าใชจ้ ่าย.......... 13,200.- เงินสด 88,000.- เงินสด 88,000.- เงินสด 13,200.- เงินสด 13,200.- จ่ายชาํ ระหน้ีคา่ วตั ถุดิบบางส่วน จ่ายชาํ ระหน้ีคา่ วตั ถุดิบบางส่วน คา่ เสื่อมราคา- 6,600.- จ่ายคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตเป็นเงินสด เครื่องจกั รอปุ กรณ์ 3 คุมงานระหวา่ งทาํ 77,000.- คมุ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 5,500.- ไม่บนั ทึกบญั ชี ค่าเส่ือมราคา- 9,900.- คา่ เสื่อมราคา-เคร่ืองจกั ร 6,600.- อาคารโรงงาน อปุ กรณ์ คุมวตั ถุดิบ 82,500.-

23 24 คา่ ใชจ้ ่ายคา้ งจ่าย 3,100.- คา่ เส่ือมราคาสะสม- 6,600.- คา่ แรงงานทางตรง 144,000.- บาท ท่ีเหลือเป็นค่าแรงงานทางออ้ มและกิจการหกั ภาษี เครื่องจกั รอปุ กรณ์ 9,900.- 3,100.- เงินได้ บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ปรับปรุงคา่ เสื่อมราคา 231,000.- หกั ณ ท่ีจ่าย 5% คุมงานระหวา่ งทาํ 50,180.- คา่ เส่ือมราคา-อาคาร 9,900.- 5. ค่าใช้จ่ายการผลิตอื่นนอกเหนือจากวัตถุดิบทางอ้อม และค่าแรงงานทางอ้อม โรงงาน ประกอบดว้ ย คมุ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 50,180.- คา่ เสื่อมราคาสะสม- คา่ เบ้ียประกนั คา้ งจ่าย 6,000.- บาท อาคารโรงงาน ค่าเสื่อมราคา - เครื่องจกั ร 7,200.- บาท โอนค่าใชจ้ ่ายการผลิตเขา้ กระบวนการผลิต ปรับปรุงคา่ เส่ือมราคา ค่าเส่ือมราคา - อาคารโรงงาน 13,200.- บาท ค่าใชจ้ ่าย........ 3,100.- ค่าใชจ้ ่ายที่จ่ายเป็นเงินสด 17,400.- บาท ค่าใชจ้ ่ายคา้ งจ่าย 6. งานระหวา่ งทาํ ปลายเดือนมีจาํ นวน 18,600.- บาท ปรับปรุงคา่ ใชจ้ ่ายคา้ งจ่าย 7. ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ 540,000.- บาท ซ่ึงสินคา้ ที่ขายมีราคาทุน 420,000.- บาท 10 คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 143,000.- ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทวั่ ไป กรณีวธิ ีการสินคา้ คงเหลือท่ีบนั ทึก คมุ งานระหวา่ งทาํ 143,000.- ไม่บนั ทึกบญั ชี แบบต่อเน่ือง บนั ทึกตน้ ทนุ สินคา้ ท่ผี ลิตเสร็จ 2. แสดงบญั ชีแยกประเภท 11 ลูกหน้ี 231,000.- ลูกหน้ี 231,000.- - คุมวตั ถดุ ิบ ขาย 231,000.- ขาย - คุมคา่ แรงงาน ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ ขายสินคา้ เป็นเงินเชื่อ - คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 12 ตน้ ทนุ ขาย 132,000.- - คุมงานระหวา่ งทาํ คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 132,000.- ไม่บนั ทึกบญั ชี - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป บนั ทึกตน้ ทุนขาย แบบฝึ กหัด 2-2 บริษทั ดวงตาอตุ สาหกรรม จาํ กดั ใชร้ ะบบบญั ชีตน้ ทุนจริงในการคิดตน้ ทนุ สินคา้ ท่ีผลิต ขอ้ มูลเก่ียวกบั การดาํ เนินงาน สาํ หรับเดือนสิงหาคม 25.. สรุปไดด้ งั น้ี 1. สินคา้ คงเหลือ ณ วนั ท่ี 1 สิงหาคม 25... ประกอบดว้ ย วตั ถดุ ิบ 30,000.- บาท งานระหวา่ งทาํ 56,400.- บาท สินคา้ สาํ เร็จรูป 49,200.- บาท 2. ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ 216,000.- บาท 3. เบิกใชว้ ตั ถุดิบทางตรง 195,600.- บาท และวตั ถุดิบทางออ้ ม 16,800.- บาท 4. ค่าแรงงานท้งั สิ้นมีจาํ นวน 180,000.- บาท ประกอบดว้ ย

25 26 สมุดรายวันทว่ั ไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี . เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท บาท สต. บาท สต. บาท สต. ส.ค. 2 คุมวตั ถุดิบ - ส.ค. 6 คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป เจา้ หน้ี 216,000 216,000 - คมุ งานระหวา่ งทาํ 474,000 - 474,000 - ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ บนั ทึกตน้ ทนุ สินคา้ สาํ เร็จรูป 3 คุมงานระหวา่ งทาํ 195,600 - 7 ลูกหน้ี 540,000 - คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 16,800 - ขาย คุมวตั ถดุ ิบ 540,000 - เบิกวตั ถดุ ิบไปใชใ้ นการผลิตทางตรง ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ และทางออ้ ม 212,400 - ตน้ ทุนขาย 420,000 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 420,000 - บนั ทึกตน้ ทนุ ขาย 4 คุมค่าแรงงาน 180,000 - คา่ แรงงานคา้ งจ่าย ภาษเี งินไดห้ กั ณ ที่จ่าย 171,000 - คุมวตั ถุดบิ 9,000 - ส่งคืนวตั ถุดิบที่ชาํ รุดให้ผขู้ าย พ.ศ.25… หนา้ เดบิต พ.ศ.25… หนา้ เครดิต คุมงานระหวา่ งทาํ 144,000 - เดือน วนั ที่ รายการ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ รายการ บญั ชี บาท สต. คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 36,000 - 195,600 - ส.ค. 1 ยอดยกมา 3 30,000 - ส.ค. 3 คมุ งานระหว่างทาํ คมุ คา่ แรงงาน 16,800 - จาํ แนกค่าแรงงาน 180,000 - 2 เจา้ หน้ี 216,000 - คุมค่าใชจ้ ่าย การผลิต 33,600 - 3 246,000 - 31 ยอดยกไป 5 คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 43,800 - 6,000 - 246,000 - ค่าเบ้ยี ประกนั คา้ งจ่าย 96,600 - 7,200 - ค่าเส่ือมราคา-เคร่ืองจกั ร 13,200 - ก.ย. 1 ยอดยกมา 3 33,600 - คา่ เส่ือมราคา-อาคารโรงงาน 17,400 - เงินสด คมุ ค่าแรงงาน 96,600 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต คุมงานระหวา่ งทาํ เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. 144,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต ส.ค. 4 คา่ แรงงานคา้ งจ่าย 171,000 - ส.ค. 4 คุมงานระหว่างทาํ 36,000 - โอนค่าใชจ้ ่ายการผลิตเขา้ คุมงานระหว่างทาํ ภาษีเงินไดห้ กั ณ ท่ีจ่าย 180,000 - 9,000 - คุมคา่ ใชจ้ ่าย การผลติ 180,000 -

27 28 คุมค่าใช้จ่ายการผลติ แบบฝึ กหัด 2-3 บริษทั ไอลีนอตุ สาหกรรม จาํ กดั ใชร้ ะบบบญั ชีตน้ ทุนจริง ในการคดิ ตน้ ทุนสินคา้ พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต ท่ีผลิต ขอ้ มูลท่ีเกิดข้ึนระหวา่ งเดือน กนั ยายน 25.. มีดงั น้ี เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. 96,600 - 1. สินคา้ คงเหลือตน้ งวด ประกอบดว้ ย ส.ค. 3 คุมวตั ถุดิบ 16,800 - ส.ค. 5 คมุ งานระหว่างทาํ 96,000 - วตั ถดุ ิบ 45,500.- บาท 4 คุมค่าแรงงาน 36,000 - งานระหวา่ งทาํ 88,400.- บาท 5 ค่าเบ้ยี ประกนั 6,000 - สินคา้ สาํ เร็จรูป 65,000.- บาท คา้ งจ่าย 7,200 - 13,200 - คา่ เส่ือมราคา- 17,400 - 2. ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ 604,500 บาท เครื่องจกั ร 3. เบิกวตั ถุดิบทางตรง 507,000.- บาท และเบิกวตั ถุดิบทางออ้ ม 78,000.- บาท ค่าเสื่อมราคา- 4. ค่าแรงงานท้งั สิ้นมีจาํ นวน 299,000.- บาท อาคารโรงงาน 5. ตน้ ทุนการผลิตสาํ หรับเดือนมีจาํ นวน 897,000.- บาท เงินสด 96,600 - 6. คา่ แรงงานทางตรงคิดเป็น 2 เท่า ของคา่ ใชจ้ ่ายในการผลิต 7. งานระหวา่ งทาํ ปลายเดือนมีจาํ นวน 75,400.- บาท คุมงานระหว่างทาํ 8. สินคา้ สาํ เร็จรูปปลายเดือน 39,000.- บาท พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต 9. ในระหวา่ งเดือนขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือในราคาทีบ่ วกกาํ ไรข้นั ตน้ 70% ของราคาทุน เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทวั่ ไป ตามวิธี Perpetual Inventory Method ส.ค. 1 ยอดยกมา 3 56,400 - ส.ค. 6 สินคา้ สาํ เร็จรูป 474,000 - 2. แสดงแยกบญั ชีแยกประเภท 3 คุมวตั ถุดิบ 195,600 - 31 ยอดยกไป 3 18,600 - - คุมวตั ถดุ ิบ 4 คุมค่าแรงงาน 144,000 - - คุมคา่ แรงงาน 5 คุมค่าใชจ้ ่าย 96,000 - การผลิต - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 492,600 - 492,600 - - คุมงานระหวา่ งทาํ ก.ย. 1 ยอดยกมา 3 18,600 - - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป - ตน้ ทุนขาย คุมสินค้าสําเร็จรูป พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. ส.ค. 1 ยอดยกมา 3 49,200 - ส.ค. 7 ตน้ ทนุ ขาย 420,000 - 3 103,200 - 6 คุมงานระหว่างทาํ 474,000 - 31 ยอดยกไป 523,200 - 523,200 - ก.ย. 1 ยอดยกมา 3 103,200 -

29 30 สมุดรายวันทวั่ ไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป พ.ศ.25... เลขที่ เดบิต สต เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี . พ.ศ.25... เดบติ เครดิต รายการ บาท บาท สต. เดือน วนั ท่ี - รายการ เลขที่ บาท สต บาท สต. 1,591,200 1,591,200 - บญั ชี . 604,500 604,500 - ก.ย. 9 ลูกหน้ี (936,000 x 170%) ก.ย. 2 คุมวตั ถุดิบ - ขาย เจา้ หน้ี ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือราคาสูงกวา่ ทนุ 70% ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ ตน้ ทนุ ขาย 936,000 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 3 คุมงานระหวา่ งทาํ 507,000 - 936,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 78,000 - บนั ทึกตน้ ทุนขาย คมุ วตั ถุดิบ เบิกวตั ถดุ ิบไปใชใ้ นการผลิตทางตรง 585,000 - และทางออ้ ม คุมวตั ถุดบิ 4 คุมคา่ แรงงาน 312,000 - พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต คา่ แรงงานคา้ งจ่าย เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. 312,000 - 507,000 - บนั ทึกคา่ แรงงาน ก.ย. 1 ยอดยกมา 3 45,500 - ก.ย. 3 คมุ งานระหว่างทาํ 78,000 - 5 คุมงานระหวา่ งทาํ 130,000 - 2 เจา้ หน้ี 604,500 - คุมคา่ ใชจ้ ่าย คมุ ค่าใชจ้ ่ายการผลิต การผลติ 65,000 - 130,000 - 3 650,000 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 30 ยอดยกไป 650,000 - 6 คุมงานระหวา่ งทาํ 260,000 - ต.ค. 1 ยอดยกมา 3 65,000 - คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 52,000 - คุมค่าแรงงาน จาํ แนกค่าแรงงาน 312,000 - คุมค่าแรงงาน คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 910,000 - พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต คมุ งานระหว่างทาํ เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. 910,000 - 260,000 - บนั ทึกตน้ ทนุ สินคา้ สาํ เร็จรูป ก.ย. 4 คา่ แรงงานคา้ งจ่าย 299,000 - ก.ย. 6 คมุ งานระหว่างทาํ 39,000 - คุมคา่ ใชจ้ ่าย การผลิต 299,000 - 299,000 -

31 32 คุมค่าใช้จ่ายการผลิต แบบฝึ กหัด 2-4 บริษทั เพ่ิมวุฒิอุตสาหกรรม จาํ กดั ใชร้ ะบบบญั ชีตน้ ทนุ ปกติในการคิดตน้ ทุน พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต สินคา้ ท่ีผลิตและใชว้ ธิ ีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกแบบต่อเน่ือง ขอ้ มูลเกี่ยวกบั เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. การผลิตและขายสินคา้ สาํ หรับเดือน ตุลาคม 25.. สรุปไดด้ งั น้ี ก.ย. 1 คุมวตั ถุดิบ 78,000 - ก.ย. 5 คมุ งานระหว่างทาํ 130,000 - 1. สินคา้ คงเหลือ ประกอบดว้ ย 6 คุมค่าแรงงาน 39,000 - 1 ตุลาคม 25.. 31 ตุลาคม 25.. วตั ถดุ ิบ 12,600.- 16,800.- คุมงานระหว่างทํา งานระหวา่ งทาํ 46,900.- 35,700.- พ.ศ.25… หนา้ เดบิต พ.ศ.25… หนา้ เครดิต สินคา้ สาํ เร็จรูป 56,000.- 25,200.- เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. รายการ รายการ 2. ซ้ือวตั ถุดิบทางตรงเป็นเงินเช่ือ 105,000.- บาท และซ้ือวสั ดุโรงงานเป็นเงินสด 22,400.- ก.ย. 1 ยอดยกมา 3 88,400 - ก.ย. 6 สินคา้ สาํ เร็จรูป 910,000 - บาท 2 คุมวตั ถุดิบ 507,000 - 30 ยอดยกไป 3 75,400 - 3. วตั ถุดิบท่ีเบิกใชท้ ้งั สิ้น ประกอบดว้ ยวตั ถุดิบทางตรง 112,000.- บาท ท่ีเหลือเป็ นวสั ดุ 5 คุมคา่ ใชจ้ ่าย 130,000 - โรงงาน การผลติ 4. มีค่าแรงงานเกิดข้ึนท้งั สิ้น 77,000.- บาท ในจาํ นวนน้ีเป็ นคา่ แรงงานทางออ้ ม 21,000.- บาท 6 คุมค่าแรงงาน 260,000 - กิจการหกั ภาษีเงินได้ ณ ที่จ่าย 5% 985,400 - 985,400 - 5. บริษทั คิดค่าใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรร 80% ของค่าแรงงานทางตรง ต.ค. 1 ยอดยกมา 3 75,400 - 6. มีค่าใชจ้ ่ายการผลิตอื่นเกิดข้นึ 10,000.- บาท เป็นเงินสด 7. ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือในราคาท่ีบวกกาํ ไรข้นั ตน้ 80% ของตน้ ทุน คุมสินค้าสําเร็จรูป 8. บริษทั ปิ ดคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ บญั ชีตน้ ทุนขาย พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. 2. แสดงบญั ชีแยกประเภท ก.ย. 1 ยอดยกมา 3 65,000 - ก.ย. 9 ตน้ ทนุ ขาย 936,000 - 3 39,000 - - คมุ วตั ถุดิบ 6 คุมงานระหว่างทาํ 910,000 - 30 ยอดยกไป 975,000 - - คมุ คา่ แรงงาน 975,000 - - ค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ต.ค. 1 ยอดยกมา 3 39,000 - พ.ศ.25… รายการ ต้นทุนขาย รายการ หนา้ เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. หนา้ เดบิต พ.ศ.25… ก.ย. 9 สินคา้ สาํ เร็จรูป บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี 936,000 -

33 34 สมุดรายวนั ทว่ั ไป สมุดรายวนั ทว่ั ไป พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ สต เครดิต พ.ศ.25... รายการ เลขท่ี เดบติ สต เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี . เดือน วนั ท่ี บญั ชี . บาท บาท สต. บาท บาท สต. ต.ค. 2 คุมวตั ถุดิบ - ก.ย. 5 คุมงานระหวา่ งทาํ - เจา้ หน้ี 127,400 105,000 - คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 44,800 44,800 - เงินสด 22,400 - บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 80% ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อและวสั ดุโรงานเป็นเงินสด ของค่าแรงงานทางตรง 3 คุมงานระหวา่ งทาํ 112,000 - 6 คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 10,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 11,200 - เงินสด คมุ วตั ถดุ ิบ 10,000 - เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิตทางตรง 123,200 - จ่ายคา่ ใชจ้ ่ายในการผลิตอื่นเป็นเงินสด และทางออ้ ม คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 224,000 - คุมงานระหวา่ งทาํ 4 คุมคา่ แรงงาน 77,000 - 224,000 - คา่ แรงงานคา้ งจ่าย บนั ทึกตน้ ทนุ สินคา้ สาํ เร็จรูป ภาษีเงินไดห้ กั ณ ท่ีจ่าย 56,000 - 73,150 - 21,000 - 3,850 - 7 ลูกหน้ี 458,640 - จาํ แนกค่าแรงงานและหกั ภาษีเงินได้ ขาย 77,000 - 458,640 - ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือราคาสูงกวา่ ทนุ 80% คุมงานระหวา่ งทาํ คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต ตน้ ทนุ ขาย 254,800 - 254,800 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 44,800 - คมุ ค่าแรงงาน 2,600 - จาํ แนกค่าแรงงาน บนั ทึกตน้ ทนุ ขาย 42,200 - 8 คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ตน้ ทุนขาย คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต (11,200+21,000+10,000) ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ ตน้ ทนุ ขาย

35 36 คุมวตั ถุดบิ แบบฝึ กหัด 2-5 บริษทั พูนทรัพยอ์ ตุ สาหกรรม จาํ กดั ใชร้ ะบบบญั ชีตน้ ทุนปกติในการคดิ ตน้ ทุน พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต สินคา้ ท่ีผลิต บริษทั คิดคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรตามเกณฑต์ น้ ทุนแรงงานทางตรง เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. 112,000 - ขอ้ มูลเกี่ยวกบั การผลิตสาํ หรับเดือนพฤศจิกายน 25.. มีดงั น้ี ต.ค. 1 ยอดยกมา 3 12,600 - ต.ค. 3 คุมงานระหว่างทาํ 11,200 - 1. งานระหว่างทาํ ณ วนั ที่ 1 พฤศจิกายน 25.. ประกอบดว้ ย 2 เจา้ หน้ี 105,000 - คมุ ค่าใชจ้ ่าย 16,800 - วตั ถดุ ิบทางตรง 21,000.- บาท การผลติ 140,000 - ค่าแรงงานทางตรง 15,000.- บาท เงินสด 22,400 - 31 ยอดยกไป 3 140,000 - คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 9,000.- บาท พ.ย. 1 ยอดยกมา 3 16,800 - รวม 45,000.- บาท 2. วตั ถดุ ิบคงเหลือตน้ เดือนมีนาคม 28,500.- บาท ในระหวา่ งเดือนมีการซ้ือวตั ถุดิบท้งั สิ้น 91,500.- บาท มีการเบิกใชว้ ตั ถุดิบทางตรง 88,500.- บาทและเบิกใชว้ ตั ถุดิบทางออ้ ม คุมค่าแรงงาน 4,500.- บาท พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต 3. มีคา่ แรงงานเกิดข้ึนท้งั สิ้น 72,000.- ในจาํ นวนน้ีเป็นคา่ แรงงานทางออ้ ม 12,000.- บาท เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. ต.ค. 4 ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 73,150 - ต.ค. 4 คุมงานระหว่างทาํ 56,000 - 4. ค่าใชจ้ ่ายการผลิตที่เกิดข้ึนจริงมีท้งั สิ้น 33,750.- บาท เป็นเงินสด ภาษีเงินไดห้ กั ณ คุมค่าใชจ้ ่าย ที่จ่าย 3,850 - การผลติ 21,000 - 5. สินคา้ สําเร็จรูปตน้ เดือนมีจาํ นวน 30,000.- บาท และจากสินคา้ ที่ผลิตสาํ เร็จทาํ ให้ใน 77,000 - 77,000 - ระหว่างเดือนมีสินคา้ เพื่อขายจาํ นวน 240,000.- บาท และสินคา้ สาํ เร็จรูปปลายเดือนมี จาํ นวน 37,500.- บาท 6. ขายสินคา้ เป็นเงินเชื่อ 315,000.- บาท 7. บริษทั ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไป เขา้ บญั ชีตน้ ทุนขาย ค่าใช้จ่ายในการผลติ จดั สรร ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไป กรณีวธิ ีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือท่ีบนั ทึก พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต แบบต่อเนื่อง เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. คุมคา่ ใชจ้ ่ายการ 44,800 - 2. จดั ทาํ งบตน้ ทุนสินคา้ ท่ีผลิตสาํ หรับเดือนพฤศจิกายน 25.. ต.ค. 8 ผลิต 42,200 - ต.ค. 5 คมุ งานระหว่างทาํ 44,800 - ตน้ ทนุ ขาย 2,600 - 44,800 -

37 38 สมุดรายวันทว่ั ไป สมุดรายวันทว่ั ไป พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ สต เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี . เดือน วนั ที่ บญั ชี . บาท บาท สต. บาท บาท สต. คุมวตั ถุดิบ - คุมงานระหวา่ งทาํ - เงินสด/เจา้ หน้ี 91,500 91,500 - 36,000 36,000 - คมุ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร (60,000 × 60%) ซ้ือวตั ถุดิบ บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร คุมงานระหวา่ งทาํ 88,500 - ตามเกณฑค์ ่าแรงงานทางตรง คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 4,500 - คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 210,000 - คมุ วตั ถุดิบ 93,000 - คมุ งานระหว่างทาํ เบิกวตั ถดุ ิบไปใชใ้ นการผลิตทางตรง 210,000 - และทางออ้ ม บนั ทึกตน้ ทนุ สินคา้ สาํ เร็จรูป คุมค่าแรงงาน 72,000 - ลูกหน้ี 315,000 - ค่าแรงงานคา้ งจ่าย ขาย 60,000 - 72,000 - 315,000 - บนั ทึกคา่ แรงงานที่เกิดข้นึ 12,000 - 72,000 - ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ 33,750 - คุมงานระหวา่ งทาํ 33,750 - ตน้ ทุนขาย (240,000 – 37,500) 202,500 - 202,500 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 50,250 - 36,000 - คมุ ค่าแรงงาน บนั ทึกตน้ ทนุ ขาย 14,250 - จาํ แนกค่าแรงงาน คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร ตน้ ทนุ ขาย คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต เงินสด คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายที่เกิดข้ึน (ต่าํ ) ไปเขา้ ตน้ ทนุ ขาย

39 40 บริษทั พนู ทรัพยอ์ ตุ สาหกรรม จาํ กดั แบบฝึ กหัด 2-6 บริษทั วงั น้าํ เขียวอตุ สาหกรรม จาํ กดั เป็นกิจการที่ผลิตสินคา้ เพื่อจาํ หน่ายชนิด งบตน้ ทุนการผลิต หน่ึง มีโรงงานอยจู่ งั หวดั นครราชสีมาและสาํ นกั งานใหญ่อยจู่ งั หวดั กรุงเทพฯ ใช้ สาํ หรับงวด 1 เดือน สิ้นสุดวนั ที่ 30 พฤศจิกายน 25.. ระบบบญั ชีตน้ ทุนปกติ ในการคิดตน้ ทุนสินคา้ วตั ถุดิบทางตรงใชไ้ ป 28,500.- บริษทั เปิ ดสมุดแยกประเภทโรงงาน แยกต่างหากอีกเล่มหน่ึง เพื่อใชใ้ นการบนั ทึก วตั ถุดิบตน้ งวด 91,500.- ซ้ือวตั ถุดิบ 120,000.- บญั ชีเก่ียวกบั การผลิตรวมท้งั บญั ชีสินคา้ สาํ เร็จรูป ส่วนสาํ นกั งาน บนั ทึกเก่ียวกบั การรับจ่ายเงิน วตั ถดุ ิบท่ีมีอยทู่ ้งั สิ้น 27,000.- หัก วตั ถุดิบปลายงวด 93,000.- รวมท้งั สินทรัพยถ์ าวรทกุ ชนิด 4,500.- 88,500.- ตอ่ ไปน้ีเป็นขอ้ มลู เกี่ยวกบั การดาํ เนินงานในเดือนตุลาคม 25... 60,000.- หัก วตั ถุดิบทางออ้ ม 1. สินคา้ คงเหลือในบญั ชีแยกประเภทโรงงาน มีดงั น้ี 50,250.- วตั ถุดิบทางตรงที่ใชใ้ นการผลิต 198,750.- วตั ถดุ ิบ 55,200.- บาท ค่าแรงงานทางตรง 45,000.- คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต 243,750.- งานระหว่างทาํ 64,800.- บาท 33,750.- วตั ถุดิบทางออ้ ม 4,500.- 210,000.- สินคา้ สาํ เร็จรูป 30,000.- บาท ค่าแรงงานทางออ้ ม 12,000.- 30,000.- ค่าใชจ้ ่ายที่เกิดข้ึนอ่ืนๆ 33,750.- 240,000.- 2. ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ 98,000.- บาท ตน้ ทนุ ผลิตท้งั ส้ิน 37,500.- บวก งานระหวา่ งทาํ ตน้ งวด 202,500.- 3. เบิกใชว้ ตั ถุดิบทางตรง 104,400.- บาท และเบิกใชว้ ตั ถดุ ิบทางออ้ ม 13,600.- บาท 4. คา่ แรงงานและเงินเดือนเกิดข้นึ ดงั น้ี 4.1 ค่าแรงงานของโรงงานมีจาํ นวน 86,400.- บาท เป็ นค่าแรงงานทางตรง 72,000.- หัก งานระหวา่ งทาํ ปลายงวด บาท ที่เหลือเป็นค่าแรงงานทางออ้ ม ตน้ ทนุ สินคา้ สาํ เร็จรูป บวก สินคา้ สาํ เร็จรูปตน้ งวด 4.2 เงินเดือนฝ่ ายขาย 45,000.- บาท และเงินเดือนฝ่ ายบริหาร 28,000.- บาท กิจการหกั ภาษี ณ ท่ีจ่าย 5% หกั สินคา้ สาํ เร็จรูปปลายงวด 5. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตอื่น ประกอบดว้ ย ตน้ ทุนสินคา้ ที่ขาย คา่ ใชจ้ ่ายที่เป็นเงินสด 5,400.- บาท ค่าเสื่อมราคา - อาคารโรงงาน 8,400.- บาท ค่าเสื่อมราคา - เครื่องจกั ร 6,000.- บาท ค่าเบ้ียประกนั โรงงาน 3,800.- บาท 6. คิดคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรในอตั รา 80% ของคา่ แรงงานทางตรง 7. ตน้ ทุนสินคา้ ที่ผลิตเสร็จมีจาํ นวน 240,000.- บาท 8. ในระหว่างเดือนขายสินคา้ เป็ นเงินเชื่อ 420,000.- บาท มีตน้ ทุนสินคา้ ขาย 252,000.- บาท 9. บริษทั ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายในการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ บญั ชีตน้ ทุนขาย ให้ทาํ บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไปของสาํ นกั งานและของโรงงาน

41 42 สมุดรายวนั ทั่วไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป สมุดบัญชีของสํานักงานใหญ่ สมุดบัญชีของโรงงาน สมุดบัญชีของสํานักงานใหญ่ สมุดบัญชีของโรงงาน ต.ค. 2 แยกประเภทโรงงาน 98,000.- คุมวตั ถุดิบ 98,000.- ต.ค. 6 คุมงานระหวา่ งทาํ 57,600.- เจา้ หน้ี 98,000.- แยกประเภทสาํ นกั งานใหญ่ 98,000.- ไม่บนั ทึกบญั ชี คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 57,600.- 118,000.- ซ้ือสินคา้ เป็นเงินเชื่อ ซ้ือสินคา้ เป็นเงินเชื่อ 86,400.- บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 80% ของคา่ แรงงานทางตรง 86,400.- 3 คุมงานระหวา่ งทาํ 104,400.- 7 คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 240,000.- 23,600.- ไม่บนั ทึกบญั ชี คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 13,600.- ไม่บนั ทึกบญั ชี คุมงานระหวา่ งทาํ 240,000.- คุมวตั ถุดิบ บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูป เบิกวตั ถดุ ิบใชใ้ นการผลิต 8 ลูกหน้ี 420,000.- ขาย 420,000.- 4 แยกประเภทโรงงาน 86,400.- คุมค่าแรงงาน 86,400.- ไม่บนั ทึกบญั ชี ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ (4.1) ค่าแรงงานคา้ งจา่ ย 82,080.- แยกประเภทสาํ นกั งานใหญ่ ภาษีเงินไดห้ กั ณ ที่จ่าย 4,320.- บนั ทึกคา่ แรงงาน ตน้ ทนุ ขาย 252,000.- แยกประเภทสาํ นกั งานใหญ่ 252,000.- บนั ทึกคา่ แรงงาน แยกประเภทโรงงาน 252,000.- คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 252,000.- คุมงานระหวา่ งทาํ 72,000.- บนั ทึกตน้ ทุนขาย บนั ทึกตน้ ทุนขาย ไมบ่ นั ทึกบญั ชี คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 14,400.- คุมค่าแรงงาน 9 ตน้ ทุนขาย 6,000.- คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร (13,600 + 14,400 + 23,600) 57,600.- จาํ แนกคา่ แรงงาน (4.2) เงินเดือนฝ่ายขายและบริหาร 73,000.- แยกประเภทโรงงาน 6,000.- คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 51,600.- ภาษีเงินไดห้ กั ณ ที่จ่าย 3,650.- ไม่บนั ทึกบญั ชี ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ ตน้ ทุนขาย แยกประเภทสาํ นกั งานใหญ่ 6,000.- เงินเดือนฝ่ ายขายและบริหารคา้ งจา่ ย 69,350.- ปิ ดบญั ชีคา่ ใชจ้ า่ ยการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ ตน้ ทุนขาย บนั ทึกการจ่ายเงินเดือนฝ่ ายขายและบริหาร 5 แยกประเภทโรงงาน 23,600.- คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 23,600.- เงินสด 5,400.- แยกประเภทสาํ นกั งานใหญ่ ค่าเส่ือมราคาสะสม- 8,400.- บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต อาคารโรงงาน ค่าเส่ือมราคาสะสม- 6,000.- เคร่ืองจกั ร 3,800.- ค่าเบ้ียประกนั โรงงาน บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายการผลิต

43 44 แบบฝึ กหัด 2-7 บริษทั นครศรีอุตสาหกรรม จาํ กดั มีสาํ นกั งานใหญ่อยทู่ ี่กรุงเทพมหานคร ส่วน โรงงานอยจู่ งั หวดั นครศรีธรรมราชใชร้ ะบบบญั ชีตน้ ทนุ ปกติ ในการคดิ ตน้ ทุน สมดุ รายวนั ทั่วไป สินคา้ ท่ีผลิต บริษทั คิดคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรในอตั รา 60% ของคา่ แรงงานทางตรง สมุดบัญชีของสํานักงานใหญ่ สมุดบัญชีของโรงงาน เน่ืองจากสาํ นกั งานและโรงงานอยหู่ ่างกนั บริษทั จึงจะเปิ ดสมดุ แยกประเภท มี.ค. แยกประเภทโรงงาน 79,300.- คุมวตั ถุดิบ 79,300.- 2 โรงงานแยกต่างหาก เพ่ือใชใ้ นการบนั ทึกบญั ชีเก่ียวกบั การผลิตของโรงงาน 79,300.- แยกประเภทสาํ นกั งานใหญ่ 79,300.- เจา้ หน้ี 87,100.- ตอ่ ไปน้ีเป็นขอ้ มลู เกี่ยวกบั การดาํ เนินงาน สาํ หรับเดือนมีนาคม 25... 62,400.- ซ้ือสินคา้ เป็นเงินเชื่อ ซ้ือสินคา้ เป็นเงินเชื่อ 1. สินคา้ คงเหลือ ประกอบดว้ ย 62,400.- 3 คุมงานระหวา่ งทาํ 76,700.- 29,250.- วตั ถดุ ิบ 24,700.- บาท ไม่บนั ทึกบญั ชี คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 10,400.- งานระหวา่ งทาํ 39,000.- บาท คุมวตั ถุดิบ สินคา้ สาํ เร็จรูป 26,000.- บาท เบิกวตั ถดุ ิบใชใ้ นการผลิต 2. ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ 79,300.- บาท 4 แยกประเภทโรงงาน 62,400.- คุมค่าแรงงาน 62,400.- 3. การเบิกใชว้ ตั ถุดิบ สรุปไดด้ งั น้ี ค่าแรงงานคา้ งจา่ ย 59,280.- แยกประเภทสาํ นกั งาน วตั ถดุ ิบทางตรง 76,700.- บาท ภาษีเงินไดห้ กั ณ ที่จ่าย 3,120.- บนั ทึกค่าแรงงาน วตั ถดุ ิบทางออ้ ม 10,400.- บาท บนั ทึกค่าแรงงาน 4. ค่าแรงงานของโรงงานเกิดข้นึ ท้งั สิ้น 62,400.- บาท ในจาํ นวนน้ีเป็น ค่าแรงงาน คุมงานระหวา่ งทาํ 52,000.- ทางออ้ ม 10,400.- บาท โดยกิจการหกั ภาษเี งินได้ ณ ที่จ่าย 5% ไม่บนั ทึกบญั ชี คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 10,400.- 5. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิตท่ีเกิดข้ึนจริงจ่ายเป็นเงินสดมีท้งั สิ้น 29,250.- บาท คุมค่าแรงงาน 6. จากสินคา้ ท่ีผลิตสาํ เร็จในระหวา่ งเดือน ทาํ ใหม้ ีสินคา้ เพอ่ื ขายจาํ นวน 208,000.- บาท จาํ แนกคา่ แรงงาน และสินคา้ สาํ เร็จรูปปลายเดือนมีจาํ นวน 32,500.- บาท 5 แยกประเภทโรงงาน 29,250.- คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 29,250.- 7. ขายสินคา้ เป็นเงินเชื่อ 273,000.- บาท เงินสด 29,250.- แยกประเภทสาํ นกั งานใหญ่ บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายการผลิต บนั ทึกค่าใชจ้ ่ายการผลิต 8. บริษทั ปิ ดบญั ชีค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ บญั ชีตน้ ทนุ ขาย ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการขา้ งตน้ ในสมุดรายวนั ทว่ั ไปของสาํ นกั งานและของโรงงาน คุมงานระหวา่ งทาํ 31,200.- 2. แสดงรายละเอยี ดของบญั ชีแยกประเภทโรงงาน ไม่บนั ทึกบญั ชี คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 31,200.- บนั ทึกคา่ ใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 60% ของคา่ แรงงานทางตรง 6 คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 182,000.- ไมบ่ นั ทึกบญั ชี คุมงานระหวา่ งทาํ 182,000.- บนั ทึกสินคา้ สาํ เร็จรูป

45 46 สมุดรายวนั ท่วั ไป หน่วยที่ 3 การบญั ชีเกีย่ วกบั วตั ถุดิบ สมุดบญั ชีของสาํ นกั งานใหญ่ สมดุ บญั ชีของโรงงาน แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยท่ี 3 1. บญั ชีสินคา้ คงเหลือ จะแสดงในงบแสดงฐานะการเงินภายใตห้ วั ขอ้ ใด มี.ค. ลูกหน้ี 273,000.- ไม่บนั ทึกบญั ชี 7 273,000.- ตอบ ก. สินทรัพยห์ มุนเวยี น 2. เอกสารชนิดใด ไม่เกย่ี วข้อง กบั กระบวนการจดั ซ้ือวตั ถุดิบ ขาย ตอบ จ. ใบเบิกวตั ถุดิบ ขายสินคา้ เป็นเงินเช่ือ 3. ขอ้ ใด ไม่ใช่ วตั ถดุ ิบทางตรง ตน้ ทุนขาย 175,500.- แยกประเภทสาํ นกั งานใหญ่ 175,500.- ตอบ จ. ผงชูรสในโรงงานผลิตอาหารสาํ เร็จรูป 4. วธิ ีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกเมื่อสิ้นรอบระยะบญั ชี คอื ขอ้ ใด แยกประเภทโรงงาน 175,500.- คุมสินคา้ สาํ เร็จรูป 175,500.- ตอบ ง. Periodic Inventory Method บนั ทึกตน้ ทุนขาย บนั ทึกตน้ ทุนขาย 5. วตั ถดุ ิบที่ใชใ้ นการผลิต คาํ นวณหาไดอ้ ยา่ งไร 9 ตน้ ทุนขาย 18,850.- คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรร 31,200.- ตอบ ค. วตั ถดุ ิบคงเหลือตน้ งวด + ซ้ือวตั ถุดิบสุทธิ - วตั ถุดิบคงเหลือปลายงวด 6. Specific Identification หมายถึง วธิ ีการตีราคาวตั ถุดิบคงเหลือในขอ้ ใด แยกประเภทโรงงาน 18,850.- แยกประเภทสาํ นกั งานใหญ่ 18,850.- ตอบ ง. วิธีราคาทนุ ท่ีแทจ้ ริง ปิ ดบญั ชีค่าใชจ้ ่ายการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ ตน้ ทนุ ขาย คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 50,050.- ปิ ดบญั ชีค่าใชจ้ า่ ยการผลิตจดั สรรสูง (ต่าํ ) ไปเขา้ ตน้ ทุนขาย พ.ศ.25… รายการ หนา้ แยกประเภทโรงงาน รายการ หนา้ เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี บญั ชี บาท สต. มี.ค. 2 เจา้ หน้ี เดบิต พ.ศ.25… ตน้ ทุนขาย ค่าแรงงาน บาท สต. เดือน วนั ที่ 175,500 4 คา้ งจ่าย 79,300 - มี.ค. 7 ภาษีเงินไดห้ กั 18,850 5 ณ ที่จ่าย 59,280 - 8 ตน้ ทนุ ขาย เงินสด 3,120 - 29,250 -

47 48 จากโจทย์ต่อไปน้ีให้ตอบคาํ ถามข้อ 7. - 10. จากโจทย์ต่อไปน้ีให้ตอบคาํ ถามข้อ 11. - 14. รายละเอยี ดเกย่ี วกบั วตั ถุดบิ ระหว่างเดือนมนี าคม 25.. ของกจิ การแห่งหน่ึง มดี ังนี้ รายละเอียดเกยี่ วกบั วตั ถุดบิ ชนิดหน่ึงของบริษัท กรองแก้วการผลติ จาํ กดั ระหว่างเดือนกรกฎาคม 25.. มี มี.ค. 1 ยอดยกมา 500 หน่วย @ 20.- บาท ดังนี้ 8 ซ้ือคร้ังท่ี 1 1,200 หน่วย @ 21.- บาท ก.ค. 1 ยอดวตั ถดุ ิบคงเหลือยกมา 9,000.- บาท 10 เบิกวตั ถุดิบ 800 หน่วย 4 ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ 35,000.- บาท และจ่ายคา่ ขนส่งวตั ถุดิบเป็นเงิน 1,500.- บาท 6 ส่งคืนวตั ถุดิบท่ีซ้ือเม่ือวนั ที่ 4 กรกฎาคม 1,000.- บาท เน่ืองจากชาํ รุด 15 ซ้ือคร้ังท่ี 2 1,500 หน่วย @ 22.- บาท 12 เบิกวตั ถุดิบไปในการผลิตทางตรง 18,000.- บาท 18 ซ้ือคร้ังที่ 3 1,300 หน่วย @ 24.- บาท 16 เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิตทางออ้ ม 2,500.- บาท 31 เบิกวตั ถุดิบ 1,000 หน่วย 20 จ่ายคา่ วตั ถุดิบท่ีซ้ือมาเม่ือวนั ท่ี 4 กรกฎาคม ท้งั หมดไดส้ ่วนลด 2% กิจการใชว้ ิธีการบนั ทึกบญั ชีวิธี Periodic Inventory Method 29 ส่งคืนวตั ถดุ ิบท่ีเบิกมาเมื่อวนั ที่ 16 กรกฎาคม คนื คลงั พสั ดุจาํ นวน 500.- บาท 11. ถา้ บริษทั ใชว้ ิธีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกแบบต่อเน่ือง (Perpetual Inventory Method) 7. วตั ถดุ ิบคงเหลือในวนั สิ้นเดือน มีจาํ นวนเท่าไร การบนั ทึกบญั ชีในวนั ที่ 4 กรกฎาคม บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร ตอบ ค. 2,700 หน่วย ตอบ ค. เดบิต คุมวตั ถดุ ิบ 36,500.- 8. ถา้ กิจการตีราคาวตั ถดุ ิบวธิ ี First in - First out ตน้ ทนุ วตั ถดุ ิบคงเหลือเทา่ ไร เครดิต เจา้ หน้ี 35,000.- เงินสด 1,500.- ตอบ จ. 62,000.- บาท 12. ถา้ บริษทั ใชว้ ิธีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกเม่ือสิ้นรอบระยะบญั ชี (Periodic Inventory Method) รายการวนั ท่ี 6 กรกฎาคม บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร 9. ถา้ กิจการตีราคาวตั ถดุ ิบวิธี “Weighted Average” ตน้ ทนุ วตั ถดุ ิบคงเหลือเท่าไร ตอบ ข. เดบิต เจา้ หน้ี 1,000.- ตอบ ค. 57,200.- บาท เครดิต ส่งคืนวตั ถุดิบ 1,000.- 10. ถา้ กิจการตีราคาวตั ถดุ ิบวิธี Simple Average ตน้ ทนุ วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต เท่าไร 13. ถา้ บริษทั ใชว้ ิธีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือแบบต่อเนื่อง (Perpetual Inventory Method) การบนั ทึก ตอบ ค. 39,150.- บาท บญั ชีในวนั ท่ี 12 กรกฎาคม บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร ตอบ ก. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ 18,000.- เครดิต คุมวตั ถดุ ิบ 18,000.- 14. ถา้ บริษทั ใชว้ ธิ ีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกเมื่อสิ้นรอบระยะบญั ชี (Periodic Inventory Method) รายการวนั ท่ี 29 กรกฎาคม บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร ตอบ ก. ไม่บนั ทึกบญั ชี 15. การตรวจนบั สินคา้ คงเหลือ ควรทาํ อยา่ งนอ้ ยปี ละก่ีคร้ัง ตอบ ข. 2 คร้ัง

49 50 แบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยที่ 3 จากโจทย์ต่อไปนี้ให้ตอบคาํ ถามข้อ 6. - 9. จากโจทย์ต่อไปน้ีให้ตอบคาํ ถามข้อ 1. - 4. รายละเอยี ดเกย่ี วกบั วตั ถดุ บิ ชนิดหน่ึงของบริษทั พชั รินทร์การผลิต จาํ กดั ระหว่างเดือน บริษทั ใจทพิ ย์อุตสาหกรรม จาํ กดั รายละเอยี ดเกย่ี วกบั วตั ถดุ บิ ระหว่างเดือนมนี าคม 25.. ดังนี้ กรกฎาคม 25.. มดี งั นี้ 25.. ก.ค 1 ยอดวตั ถุดิบคงเหลือยกมา 9,000.- บาท มี.ค. 1 ยอดยกมา 100 หน่วย @ 20.- บาท 4 ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ 38,000.- บาท และจ่ายคา่ ขนส่งวตั ถุดิบเป็นเงิน 1,000.- บาท 6 ส่งคนื วตั ถุดิบที่ซ้ือเมื่อวนั ที่ 4 กรกฎาคม 500.- บาท เน่ืองจากชาํ รุด 12 ซ้ือคร้ังที่ 1 200 หน่วย @ 25.- บาท 12 เบิกวตั ถุดิบไปในการผลิตทางตรง 22,000.- บาท 15 เบิกวตั ถดุ ิบ 150 หน่วย 16 เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิตทางออ้ ม 2,500.- บาท 20 จ่ายคา่ วตั ถุดิบท่ีซ้ือมาเมื่อวนั ท่ี 4 กรกฎาคม ท้งั หมดไดส้ ่วนลด 2% 18 ซ้ือคร้ังท่ี 2 300 หน่วย @ 28.- บาท 29 ส่งคืนวตั ถุดิบท่ีเบิกมาเม่ือวนั ที่ 16 กรกฎาคม คืนคลงั พสั ดุจาํ นวน 800.- บาท 20 ซ้ือคร้ังที่ 3 350 หน่วย @ 27.- บาท 25 เบิกวตั ถุดิบ 100 หน่วย กิจการใชว้ ธิ ีการบนั ทึกบญั ชีระบบ Periodic Inventory System 6. ถา้ บริษทั ใชว้ ธิ ีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกเมื่อสิ้นรอบระยะบญั ชี รายการวนั ท่ี 4 1. ถา้ กิจการตีราคาวตั ถดุ ิบวิธีราคาทุนที่แทจ้ ริง ตน้ ทนุ วตั ถดุ ิบคงเหลือเทา่ ไร (วตั ถุดิบคงเหลือ กรกฎาคม ประกอบดว้ ย 100 หน่วยท่ีซ้ือวนั ที่ 12 มีนาคม และอีก 100 หน่วยซ้ือเม่ือวนั ที่ 25 มีนาคม) ตอบ ค. 5,200.- บาท บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร ตอบ ง. เดบิต ซ้ือวตั ถดุ ิบ 35,000.- 2. ถา้ กิจการตีราคาวตั ถดุ ิบวธิ ีถวั เฉล่ียอยา่ งง่าย ตน้ ทุนวตั ถดุ ิบคงเหลือเทา่ ไร ค่าขนส่งเขา้ 1,500.- ตอบ ข. 5,000.- บาท เครดิต เจา้ หน้ี 35,000.- 3. ถา้ กิจการตีราคาวตั ถดุ ิบวธิ ี Weighted Average ตน้ ทุนวตั ถดุ ิบคงเหลือเทา่ ไร เงินสด 1,500.- ตอบ ข. 5,172.- บาท 7. ถา้ บริษทั ใชว้ ิธีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือท่ีบนั ทึกเมื่อสิ้นรอบระยะบญั ชี รายการวนั ท่ี 6 4. จากโจทยข์ อ้ 3. ตน้ ทุนวตั ถดุ ิบท่ีใชไ้ ปในการผลิตเทา่ ไร กรกฎาคม ตอบ จ. 12,930.- บาท บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร 5. เอกสารชนิดใด ไม่เกย่ี วข้อง กบั กระบวนการจดั ซ้ือวตั ถดุ ิบ ตอบ ข. เดบิต เจา้ หน้ี 1,000.- ตอบ ค. ใบเบิกวตั ถดุ ิบ เครดิต ส่งคืนวตั ถดุ ิบ 1,000.-

51 52 8. ถา้ บริษทั ใชว้ ิธีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกแบบต่อเนื่องการบนั ทึกบญั ชีในวนั ท่ี 12กรกฎาคม แบบฝึ กหัดท้ายหน่วยที่ 3 บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร ตอนท่ี 1 จงตอบคาํ ถามต่อไปนี้ 1. จงอธิบายข้นั ตอนในการจดั ซื้อวัตถดุ ิบมาใช้ในการผลติ ของกจิ การผลิตสินค้าเพ่ือขายโดยสรุป ตอบ ก. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ 22,000.- ตอบ 1. ผตู้ อ้ งการใชว้ ตั ถดุ ิบจดั ทาํ ใบขอซ้ือ เพ่ือใหผ้ มู้ ีอาํ นาจอนุมตั ิการจดั ซ้ือ เครดิต คุมวตั ถดุ ิบ 22,000.- 2. แผนกจดั ซ้ือจะจดั ทาํ ใบสงั่ ซ้ือหลงั จากท่ีใบขอซ้ือไดร้ ับอนุมตั ิแลว้ และจะพิจารณาวา่ ควร จะจดั ซ้ือจากผจู้ าํ หน่ายรายใด 9. ถา้ บริษทั ใชว้ ธิ ีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกเมื่อสิ้นรอบระยะบญั ชี รายการวนั ที่ 29กรกฎาคม บนั ทึกบญั ชีอยา่ งไร 3. เมื่อผูข้ ายจดั ส่งวตั ถุดิบมาให้ แผนกตรวจรับของจะทาํ หนา้ ที่ตรวจสอบวตั ถุดิบตา่ ง ๆ เพื่อ ตรวจสอบคุณภาพและปริมาณ เมื่อตรวจสอบถูกตอ้ งแผนกตรวจรับกจ็ ะออกใบรายงานการรับของ ตอบ ก. ไม่บนั ทึกบญั ชี และจดั ส่งใหแ้ ผนกคลงั วตั ถดุ ิบเพ่ือเป็นหลกั ฐานในการจดั เกบ็ วตั ถดุ ิบและจดั ทาํ บตั รวตั ถุดิบ 10. บญั ชีสินคา้ คงเหลือ จะแสดงภายใตห้ วั ขอ้ ใดในงบแสดงฐานะการเงิน 2. วตั ถดุ บิ ของกิจการผลติ สินค้าเพื่อขายมีกปี่ ระเภท อะไรบ้าง ตอบ จ. สินทรัพยห์ มุนเวยี น ตอบ 2 ประเภท คือ 11. วธิ ีการบญั ชีสินคา้ คงเหลือท่ีบนั ทึกแบบตอ่ เนื่อง คือขอ้ ใด 1. วตั ถดุ ิบทางตรง ตอบ ง. Perpetual Inventory System 2. วตั ถุดิบทางออ้ ม 12. การตรวจนบั สินคา้ คงเหลือ ควรทาํ อยา่ งนอ้ ยปี ละกี่คร้ัง 3. การบันทกึ บญั ชีเกีย่ วกบั วตั ถดุ บิ มกี ว่ี ธิ ี อะไรบ้าง ตอบ ข. 2 คร้ัง ตอบ 2 วิธี คือ 13. Specific Identification หมายถึง วธิ ีการตีราคาวตั ถุดิบคงเหลือในขอ้ ใด 1. การบนั ทึกบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกเมื่อสิ้นรอบระยะบญั ชี (Periodic Inventory Method) ตอบ ก. วิธีราคาทุนท่ีแทจ้ ริง 2. การบนั ทึกบญั ชีสินคา้ คงเหลือที่บนั ทึกแบบต่อเน่ือง (Perpetual Inventory Method) 14. ขอ้ ใด ไม่ใช่ วตั ถดุ ิบทางตรง 4. การตรวจนับและตีราคาวัตถดุ บิ คงเหลือปลายงวดตามวธิ รี าคาทุน มวี ธิ ีใดบ้าง ตอบ ก. ผงชูรสในโรงงานผลิตอาหารสาํ เร็จรูป ตอบ 1. วธิ ีราคาทนุ ที่แทจ้ ริง (Specific Identification Method) 15. วตั ถดุ ิบที่ใชใ้ นการผลิต คาํ นวณหาไดอ้ ยา่ งไร 2. วิธีถวั เฉล่ีย (Average Method) ตอบ จ. วตั ถุดิบคงเหลือตน้ งวด + ซ้ือวตั ถุดิบสุทธิ – วตั ถดุ ิบคงเหลือปลายงวด 2.1 วิธีถวั เฉลี่ยอยา่ งง่าย (Simple Average Method) 2.2 วธิ ีถวั เฉล่ียถ่วงน้าํ หนกั (Weighted Average Method) 3. วิธีเขา้ ก่อน - ออกก่อน (First in - First out Method)

53 54 5. สมดุ รายวนั เบิกวตั ถุดบิ มีประโยชน์อย่างไร ตอนท่ี 2 แบบฝึ กทกั ษะ ตอบ สมุดรายวนั เบิกวตั ถุดิบจะมีประโยชนก์ รณีท่ีกิจการมีการเบิกวตั ถุดิบใชไ้ ปในการผลิตเป็น จาํ นวนมากและในแต่ละวนั มีการเบิกหลายคร้ัง ทาํ ให้ไม่สะดวกและสิ้นเปลืองเวลา สมุดรายวนั เบิก แบบฝึ กหัด 3-1 ตอ่ ไปน้ีเป็นยอดคงเหลือในบญั ชีแยกประเภทบางส่วนของ บริษทั ทววี ฒั น์ จาํ กดั วตั ถดุ ิบจะช่วยประหยดั เวลาโดยจะรวบรวมขอ้ มูลการเบิกวตั ถุดิบในแต่ละวนั และเมื่อถึงวนั สิ้น เดือนหรือตามระยะเวลาท่ีกาํ หนดกจ็ ะรวมยอดเบิกวตั ถุดิบผา่ นไปบญั ชีแยกประเภทที่เก่ียวขอ้ ง ในวนั ที่ 6. จงอธิบายประโยชน์ของบัตรวตั ถุดบิ ตอบ ทาํ ใหท้ ราบถึงจาํ นวนวตั ถดุ ิบท่ีใชไ้ ปในการผลิตและจาํ นวนวตั ถดุ ิบคงเหลือปลายงวด และ 1 มีนาคม 25.. สามารถใชค้ วบคมุ การเบิก - จ่าย วตั ถุดิบดว้ ย มี.ค.1 บญั ชีเงินสด Dr 55,000.- บาท 7. จงอธิบายสาเหตุทท่ี าํ ให้วตั ถดุ บิ ขาดหรือเกนิ จากยอดคงเหลือในบัญชี ตอบ 1. การขาดการควบคุมภายในทด่ี ี ทาํ ใหว้ ตั ถดุ ิบสูญหายซ่ึงอาจเกิดจากการยกั ยอกของคนงาน บญั ชีคมุ วตั ถดุ ิบ Dr 18,000.- บาท หรือจากความบกพร่องในการตรวจนบั วตั ถดุ ิบ บญั ชีคมุ งานระหวา่ งทาํ Dr 9,000.- บาท 2. การบนั ทึกรายการทางบญั ชี อาจเกิดจากการบนั ทึกบญั ชีผดิ พลาดเก่ียวกบั จาํ นวนหรือ จาํ นวนเงิน ไม่ไดบ้ นั ทึกรายการรับ - จ่าย วตั ถุดิบ หรือการคาํ นวณตวั เลขผดิ พลาดในการบนั ทึก บญั ชีคมุ คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต Dr 850.- บาท รายการ รายการระหวา่ งเดือนมีนาคม 25.. มีดงั น้ี 3. การเกบ็ รักษาวตั ถดุ ิบ อาจจะส่งผลใหว้ ตั ถุดิบเสื่อมสภาพ เนื่องจากการเกบ็ รักษาไวใ้ น สถานที่ไม่ปลอดภยั จากภยั ธรรมชาติต่าง ๆ หรือการเสื่อมสภาพของวตั ถุดิบเอง เช่น มีการหดหรือ 5 ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ 78,000.- บาท ภาษมี ูลคา่ เพิ่ม 7% เงื่อนไข 2/10, n/30 ระเหยไป 7 เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิต 28,500.- บาท 8. เหตุใดจงึ ต้องมีการตรวจนับวตั ถุดิบคงเหลือ ท้งั ๆทกี่ จิ การใช้ระบบการลงบัญชีแบบ Perpetual Inventory Method อธิบาย เบิกวตั ถดุ ิบไปใชท้ างออ้ ม 6,200.- บาท ตอบ เพราะกิจการที่ใชร้ ะบบการลงบญั ชีแบบ Perpetual Inventory Method ถือเป็นการควบคุม 10 ส่งคนื วตั ถุดิบที่ชาํ รุดใหผ้ ขู้ าย 1,500.- บาท ภาษีมูลคา่ เพิ่ม 7% ภายในเกี่ยวกบั วตั ถุดิบอยแู่ ลว้ กต็ าม กิจการกค็ วรทาํ การตรวจนบั สินคา้ คงเหลือเช่นกนั เพ่ือ ตรวจสอบจาํ นวนวตั ถดุ ิบที่มีอยจู่ ริง จาํ นวนเงินที่ถูกตอ้ ง ป้องกนั การทจุ ริตนาํ วตั ถดุ ิบไปขาย และ 15 จ่ายชาํ ระหน้ีคา่ วตั ถดุ ิบที่ซ้ือเม่ือวนั ที่ 5 มีนาคมท้งั หมดไดส้ ่วนลดตามเง่ือนไข ขอ้ มูลท่ีไดจ้ าก การตรวจนบั วตั ถดุ ิบท่ีถูกตอ้ งจะนาํ ไปใชใ้ นการจดั ทาํ งบการเงิน 20 รับคนื วตั ถุดิบจากแผนกผลิต 580.- บาท และรับคืนจากทางออ้ ม 250.- บาท ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทวั่ ไป (กิจการบนั ทึกบญั ชีวธิ ี Perpetual Inventory) 2. ผา่ นรายการไปบญั ชีแยกประเภทท่ีเกี่ยวขอ้ ง

55 56 สมุดรายวันทวั่ ไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ สต เครดิต พ.ศ.25... รายการ เลขท่ี เดบิต สต เครดิต เดือน วนั ที่ บญั ชี . เดือน วนั ที่ บญั ชี . บาท บาท สต. บาท บาท สต. มี.ค. 5 คุมวตั ถุดิบ - มี.ค. 20 คุมวตั ถุดิบ - ภาษีซ้ือ 78,000 - 83,460 - คุมงานระหว่างทาํ 830 580 - เจา้ หน้ี 5,460 คมุ ค่าใชจ้ ่ายการผลิต 250 - ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ เง่ือนไข 2/10,n/30 บนั ทึกรับคืนวตั ถุดิบ 7 คุมงานระหวา่ งทาํ 28,500 - เงินสด คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 6,200 - คมุ วตั ถุดิบ เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิตทางตรง 34,700 - พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต และทางออ้ ม เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. มี.ค. 1 ยอดยกมา 3 105,650 - มี.ค. 15 เจา้ หน้ี 80,325 - 25,325 - 10 เจา้ หน้ี 1,605 - 31 ยอดยกไป 105,650 - คมุ วตั ถดุ ิบ 81,855 - ภาษีซ้ือ 1,500 - 105,650 - 105 - ส่งคืนวตั ถุดิบที่ชาํ รุดให้ผขู้ าย เม.ย. 1 ยอดยกมา 25,325 - 80,325 - 15 เจา้ หน้ี 1,530 - คุมวตั ถุดบิ เงินสด คุมวตั ถุดิบ (76,500 × 2%) พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. บนั ทึกการจ่ายชาํ ระค่าวตั ถดุ ิบท้งั หมด 18,000 - มี.ค. 7 คุมงานระหว่างทาํ 28,500 - ไดส้ ่วนลดตามเง่ือนไข มี.ค. 1 ยอดยกมา 3 78,000 - คุมค่าใชจ้ ่ายการ 3 10 ผลิต 6,200 - 5 เจา้ หน้ี 580 - 15 250 - 31 เจา้ หน้ี 1,500 - 20 คุมงานระหว่างทาํ เจา้ หน้ี 1,530 - 96,830 - ยอดยกไป 59,100 - คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 96,830 - เม.ย. 1 ยอดยกมา 3 59,100 -

57 58 คุมงานระหว่างทาํ เจ้าหนี้ พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. มี.ค. 1 ยอดยกมา 3 9,000 - มี.ค. 20 คุมวตั ถุดิบ 580 - มี.ค. 10 คุมวตั ถุดิบ 1,500 - มี.ค. 5 คุมวตั ถุดิบ 78,000 - 3 36,920 - 5,460 - 7 คุมวตั ถุดิบ 28,500 - 31 ยอดยกไป ภาษีซ้ือ 105 - ภาษีซ้ือ 37,500 - 83,460 - 37,500 - 15 เงินสด 80,325 เม.ย. 1 ยอดยกมา 3 36,920 - คุมวตั ถุดิบ 1,530 83,460 - คุมค่าใช้จ่ายการผลิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต แบบฝึ กหัด 3-2 บริษทั เดชาอุตสาหกรรม จาํ กดั มีวตั ถดุ ิบคงเหลือ การจดั ซ้ือวตั ถดุ ิบและการเบิก เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ท่ี บญั ชี บาท สต. ใชว้ ตั ถุดิบในระหว่างเดือนมกราคม 25.. ดงั น้ี มี.ค. 1 ยอดยกมา 3 850 - มี.ค. 20 คุมวตั ถุดิบ 250 - ม.ค. 1 ยอดยกมา 1,000 กิโลกรัม ๆ ละ 8.00 บาท 3 6,800 - 4 ซ้ือวตั ถดุ ิบ 9,500 กิโลกรัม ๆ ละ 9.00 บาท 7 คุมวตั ถุดิบ 6,200 - 31 ยอดยกไป 5 เบิกวตั ถุดิบไปใช้ 8,500 กิโลกรัม 7,050 - 9 ซ้ือวตั ถุดิบ 5,500 กิโลกรัม ๆ ละ 10.00 บาท 7,050 - 15 เบิกวตั ถดุ ิบไปใช้ 3,000 กิโลกรัม 20 เบิกวตั ถดุ ิบไปใช้ 2,000 กิโลกรัม เม.ย. 1 ยอดยกมา 3 6,800 - 24 ซ้ือวตั ถุดิบ 10,000 กิโลกรัม ๆ ละ 9.00 บาท 28 เบิกวตั ถุดิบไปใช้ 6,500 กิโลกรัม ภาษซี ื้อ 31 เบิกวตั ถุดิบไปใช้ 2,000 กิโลกรัม พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต ให้ทาํ คาํ นวณตน้ ทุนของวตั ถุดิบที่ใชไ้ ปในการผลิต และตน้ ทุนวตั ถุดิบคงเหลือ 31 มกราคม 25.. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. เดือน วนั ที่ บญั ชี บาท สต. ตามวธิ ี 1. First in - First out มี.ค. 5 เจา้ หน้ี 5,460 - มี.ค. 10 เจา้ หน้ี 105 - 2. Simple Average 3 5,355 - 3. Moving Average 31 ยอดยกไป กิจการบนั ทึกบญั ชีระบบ Perpetual Inventory 5,460 - 5,460 - เม.ย. 1 ยอดยกมา 3 5,355 -

59 60 1. First in - First out 2. Simple Average บัตรวตั ถดุ บิ จ่าย คงเหลือ บัตรวตั ถุดบิ จ่าย คงเหลือ รับ รับ @ จํานวนเงนิ ปริมาณ วนั ท่ี รายการ ปริมาณ @ จาํ นวน ปริมาณ @ จํานวนเงนิ วนั ท่ี รายการ ปริมาณ @ จํานวนเงนิ ปริมาณ @ จาํ นวน ปริมาณ @ จาํ นวนเงนิ 8 8,000.- เงนิ 1,000 เงนิ 1 ยอดยกมา 1,000 9 85,500.- 1 ยอดยกมา 9,500 4 ซ้ือ 9,500 1,000 8 8,000.- 4 ซ้ือ 5,500 8 8,000.- 1,000 8 8,000 1,000 5 เบิก 9 85,500.- 10,500 8.50* 89,250 7,500 1,000 8 8,000.- 9 ซ้ือ 10,000 10 55,000.- 15 เบิก 10 55,000.- 9,500 9 85,500.- 20 เบิก 9 90,000.- 8,500 8.50 72,250 2,000 8.50 17,000 24 ซ้ือ 7,500 *9* 67,500 2,000 10,500 93,500.- 28 เบิก 238,500.- 3,000 1,000 31 เบิก 2,000 5 เบิก 8 8,000.- 9 27,000 4,500 9 40,500 2,000 รวม 6,500 9 67,500.- 2,000 9 18,000.- 2,000 9 18,000 2,500 9 22,500 9 90,000.- 2,000 18,000.- 12,500 **9* 112,500 2,500 9 ซ้ือ 5,500 4,000 2,000 9 18,000.- 9 58,500 6,000 9 54,000 2,000 5,500 10 55,000.- 9 18,000 4,000 9 36,000 238,500.- 22,000 7,500 73,000.- 193,750.- 15 เบิก 9 18,000.- 10 10,000.- 4,500 10 45,000.- 4,500 45,000.- คาํ นวณประกอบ 20 เบิก 10 20,000.- 2,500 10 25,000.- * 8+9 = 8.50 24 ซ้ือ 2 = 9.- 2,500 25,000.- 8 + 9 + 10 = 9.- ** 3 10,000 2,500 10 25,000.- 8 + 9 + 10 + 9 10,000 9 90,000.- *** 4 12,500 115,000.- 28 เบิก 10 25,000.- 1. ตน้ ทนุ วตั ถดุ ิบที่ใชไ้ ปในการผลิต 193,750.- บาท 9 36,000.- 6,000 9 54,000 2. ตน้ ทนุ วตั ถุดิบคงเหลือ 31 มกราคม 25... 36,000.- บาท 6,000 54,000 31 เบิก 9 18,000.- 4,000 9 36,000 รวม 26,000 202,500.- 4,000 36,000 1. ตน้ ทุนวตั ถดุ ิบที่ใชไ้ ปในการผลิต 202,500.- บาท 2. ตน้ ทุนวตั ถุดิบคงเหลือ 31 มกราคม 25... 36,000.- บาท

61 62 3. Moving Average แบบฝึ กหัด 3-3 จากโจทยข์ อ้ 2. ถา้ กิจการบนั ทึกบญั ชีระบบ Periodic Inventory ให้ทาํ คาํ นวณตน้ ทุนของวตั ถุดิบที่ใชไ้ ปในการผลิตและตน้ ทุนวตั ถุดิบคงเหลือ 31 มกราคม 25... บตั รวตั ถุดบิ 1. Specific Identification วตั ถดุ ิบคงเหลอื จากการซ้ือวนั ท่ี 9 ม.ค. 1,500 กก. และ รับ จ่าย คงเหลือ วนั ที่ 24 ม.ค. 2,500 กก. วนั ท่ี รายการ ปริมาณ @ จาํ นวนเงนิ ปริมาณ @ จาํ นวน ปริมาณ @ จาํ นวนเงนิ 2. First in - First out 1,000 เงิน 1 ยอดยกมา 9,500 3. Weighted Average 4 ซ้ือ 5,500 5 เบิก 8 8,000.- 1,000 8 8,000.- 1. วธิ ีราคาทุนท่แี ท้จริง (Specific Identification) 9 ซ้ือ 10,000 9 85,500.- 10,500 8.90* 93,500.- 15 เบิก 10 55,000.- วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต 20 เบิก 26,000 24 ซ้ือ 9 90,000.- 8,500 8.90 75,650.- 2,000 8.90 17,850.- วตั ถดุ ิบคงเหลือตน้ งวด 8,000.- 28 เบิก 7,500 9.7*1* 72,850.- 31 เบิก 238,500.- 3,000 บวก ซ้ือสุทธิ 230,500.- 2,000 รวม 9.71 29,130.- 4,500 9.71 43,720.- วตั ถดุ ิบท่ีมีไวเ้ พ่ือการผลิต 238,500.- 6,500 2,000 9.71 19,420.- 2,500 9.71 24,300.- หัก วตั ถดุ ิบคงเหลือปลายงวด 37,500.- 22,000 12,500 9.*1*4* 114,300.- วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต 201,000.- 9.14 59,410.- 6,000 9.14 54,890.- 9.14 18,280.- 4,000 9.14 36,610.- วตั ถดุ ิบคงเหลือ 31 มกราคม 25.. 201,890.- วตั ถดุ ิบคงเหลือ วนั ท่ี 9 ม.ค. 1,500 ก.ก. @ 10 บาท = 15,000.- 22,500.- วตั ถดุ ิบคงเหลือ วนั ท่ี 24 ม.ค. 2,500 ก.ก. @ 9 บาท = 37,500.- รวม 4,000 ก.ก. เป็นเงิน คาํ นวณประกอบ 2. วธิ ีซื้อก่อน - ใช้ก่อน (First in - First out) * ** (1,000×8) + (9,500×9) = 8.90 วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต *** 10,500 = 9.71 = 9.14 วตั ถดุ ิบคงเหลือตน้ งวด 8,000.- (2,000 ×8.90 ) + (5,500 ×10) 7,500 201,890.- บาท บวก ซ้ือสุทธิ 230,500.- 36,610.- บาท (2,500×9.71) + (10,000×9) วตั ถดุ ิบที่มีไวเ้ พื่อการผลิต 238,500.- 12,500 หัก วตั ถดุ ิบคงเหลือปลายงวด 36,000.- วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต 202,500.- 1. ตน้ ทุนวตั ถดุ ิบท่ีใชไ้ ปในการผลิต วตั ถดุ ิบคงเหลือ 31 มกราคม 25.. 2. ตน้ ทุนวตั ถุดิบคงเหลือ 31 มกราคม 25... วตั ถดุ ิบคงเหลือ วนั ที่ 31 ม.ค. 4,000 ก.ก. @ 9 บาท = 36,000.- บาท 3. วธิ ีถัวเฉลยี่ ถ่วงนํ้าหนัก (Weighted Average) วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต = 22,000 × 9.17 = 201,740.- บาท

63 64 วตั ถดุ ิบคงเหลือ 31 ม.ค.25.. = 4,000 × 9.17 First in - First out = 36,680.- บาท บตั รวตั ถดุ บิ (1,000×8) + (9,500×9) + (5,500×10)+ (10,000×9) รับ จ่าย คงเหลือ 26,000 @ จํานวนเงิน ปริมาณ ราคาวตั ถุดิบโดยเฉลี่ย = วนั ท่ี รายการ ปริมาณ @ จาํ นวน ปริมาณ @ จาํ นวนเงนิ 1 ยอดยกมา 600 10 6,000.- เงนิ = 9.17 บาท 600 10 6,000.- แบบฝึ กหัด 3-4 บริษทั สุวรรณาอตุ สาหกรรม จาํ กดั มีรายละเอียดเกี่ยวกบั วตั ถดุ ิบคงเหลือระหว่าง 6 ซ้ือ 400 12 4,800.- 600 10 6,000.- เดือน พฤษภาคม 25.. ดงั น้ี 400 12 4,800.- พ.ค. 1 วตั ถดุ ิบคงเหลอื ยกมา 600 หน่วย ๆ ละ 10.00 บาท 6 ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินสด 400 หน่วย ๆ ละ 12.00 บาท ภาษีมูลค่าเพ่ิม 7% 1,000 10,800.- 8 ส่งคนื วตั ถดุ ิบที่ซ้ือมาเม่ือวนั ท่ี 6 จาํ นวน 50 หน่วย ภาษีมูลคา่ เพ่ิม 7% 15 เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิต 120 หน่วย 8 ส่งคืน 50 12 600.- 600 10 6,000.- 20 เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิต 450 หน่วย 23 ซ้ือวตั ถดุ ิบเป็นเงินเช่ือ 300หน่วย ๆละ 11.00 บาทภาษีมูลค่าเพิ่ม7% เง่ือนไข2/10, n/30 350 12 4,200.- 25 เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิต 250 หน่วย 30 รับคนื วตั ถุดิบจากแผนกผลิตสินคา้ ที่เบิกไปใชเ้ มื่อวนั ที่ 25 จาํ นวน 50 หน่วย 950 10,200.- กิจการใชว้ ธิ ี First in - First out ในการตีราคาวตั ถดุ ิบคงเหลือ 15 เบิก 120 10 1,200.- 480 10 4,800.- ให้ทาํ 1. คาํ นวณตน้ ทนุ วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิตและตน้ ทุนวตั ถดุ ิบคงเหลือปลายงวด 2. บนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทว่ั ไป วิธี Perpetual Inventory และวิธี Periodic Inventory 350 12 4,200.- 830 9,000.- 20 เบิก 450 10 4,500.- 30 10 300.- 350 12 4,200.- 380 4,500.- 23 ซ้ือ 300 11 3,300.- 30 10 300.- 350 12 4,200.- 300 11 3,300.- 680 7,800.- 25 เบิก 30 10 300.- 220 12 2,640.- 130 12 1,560.- 300 11 3,300.- 430 4,860.- 30 รับคนื (50) 12 (600.-) 180 12 2,160.- 300 11 3,300.- รวม 1,300 14,100.- 820 8,640.- 480 5,460.- 1. ตน้ ทนุ วตั ถุดิบที่ใชไ้ ปในการผลิต 8,640.- บาท 2. ตน้ ทุนวตั ถุดิบคงเหลือ 5,460.- บาท

65 66 สมุดรายวันทวั่ ไป แบบฝึ กหัด 3-5 วตั ถดุ ิบยกมา เม่ือวนั ที่ 1 มกราคม 25.. ของบริษทั นานาเฟอร์นิเจอร์ จาํ กดั มี จาํ นวน 800 หน่วย ตน้ ทุนรวม 16,000.- บาท ในระหวา่ งปี 25.. มีราการซ้ือวตั ถุดิบ Perpetual Inventory Method Periodic Inventory Method ดงั ต่อไปน้ี พ.ค. คุมวตั ถุดิบ (400× 12) 4,800.- ซ้ือวตั ถุดิบ (400× 12) 4,800.- 6 ภาษีซ้ือ (4,800× 7%) 336.- ภาษีซ้ือ (4,800× 7%) 336.- วนั เดือนปี ปริมาณ (หน่วย) ต้นทุนต่อหน่วย (บาท) ม.ค. 25 1,100 23.- เงินสด 5,136.- เงินสด 5,136.- มี.ค.20 800 25.- 600.- พ.ค.15 1,200 26.- ซ้ือสินคา้ เป็นเงินสด ซ้ือสินคา้ เป็นเงินสด 42.- ก.ย.18 1,300 27.- ธ.ค.12 1,500 28.- 8 เงินสด 642.- เงินสด 642.- 3,531.- คุมวตั ถุดิบ 600.- ส่งคืนวตั ถดุ ิบ ภาษีซ้ือ (600× 7%) 42.- ภาษีซ้ือ (600× 7%) ส่งคืนวตั ถุดิบ ส่งคืนวตั ถุดิบ 15 คุมงานระหวา่ งทาํ 1,200.- ในวนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25.. กิจการไดต้ รวจนบั วตั ถุดิบคงเหลือปรากฏวา่ มีจาํ นวน 1,500 หน่วย ถา้ กิจการบนั ทึกวตั ถุดิบคงเหลือเม่ือสิ้นงวด (Periodic Inventory System) ใหค้ าํ นวณหา คุมวตั ถุดิบ 1,200.- ไม่บนั ทึกบญั ชี ตน้ ทุนวตั ถดุ ิบเบิกใชร้ ะหวา่ งปี และตน้ ทุนวตั ถุดุ ิบคงเหลือ ณ วนั ท่ี 31 ธนั วาคม 25.. ตามวธิ ีต่อไปน้ี เบิกวตั ถุดิบใชใ้ นการผลิต 1. วิธีถวั เฉล่ียถ่วงน้าํ หนกั (Weighted Average) 2. วธิ ีซ้ือก่อน - ใชก้ ่อน (First in - First out) 20 คุมงานระหวา่ งทาํ 4,500.- 3. วธิ ีราคาทนุ ท่ีแทจ้ ริง (Specific Identification) วตั ถดุ ิบคงเหลือเป็นของการซ้ือเมื่อ คุมวตั ถุดิบ 4,500.- ไม่บนั ทึกบญั ชี วนั ท่ี 18 ก.ย. 1,000 หน่วย และวนั ที่ 12 ธ.ค. 500 หน่วย เบิกวตั ถุดิบใชใ้ นการผลิต 23 คุมวตั ถุดิบ (300× 11) 3,300.- ซ้ือวตั ถดุ ิบ (300× 11) 3,300.- ภาษีซ้ือ (3,300× 7%) 231.- ภาษีซ้ือ (3,300× 7%) 231.- เจา้ หน้ี 3,531.- เจา้ หน้ี ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ เง่ือนไข 2/10,n/30 ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเชื่อ เงื่อนไข 2/10,n/30 1. วธิ ีถัวเฉลย่ี ถ่วงนํา้ หนัก (Weighted Average) วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต = 5,200 × 25.31 25 คุมงานระหวา่ งทาํ 2,940.- = 131,612.- บาท คุมวตั ถุดิบ 2,940.- ไม่บนั ทึกบญั ชี เบิกวตั ถุดิบใชใ้ นการผลิต 30 คุมวตั ถุดิบ 600.- วตั ถดุ ิบคงเหลือ 31 ธ.ค.25.. = 1,500 × 25.31 = 37,965.- บาท คมุ งานระหวา่ งทาํ 600.- ไม่บนั ทึกบญั ชี รับคืนวตั ถุดิบจากแผนกผลิตสินคา้ ราคาวตั ถุดิบโดยเฉลี่ย = (800×20) + (1,100×23) + (800×23) + (1,200× 26) + (1,300× 27) + (1,500× 28) 6,700 = 25.31 บาท

67 68 2. วธิ ีซื้อก่อน - ใช้ก่อน (First in - First out) 16,000.- แบบฝึ กหัด 3-6 ขอ้ มูลต่อไปน้ีเป็นรายการเก่ียวกบั วตั ถุดิบ A ของบริษทั สวนหลวงอตุ สาหกรรม วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต 153,600.- จาํ กดั วตั ถดุ ิบคงเหลือตน้ งวด 169,600.- ในเดือนกนั ยายน 25... กิจการบนั ทึกวตั ถุดิบตามวธิ ี First - in First - out และได้ บวก ซ้ือสุทธิ 42,000.- จดทะเบียนเขา้ สู่ระบบภาษีมูลค่าเพ่ิมแลว้ วตั ถดุ ิบท่ีมีไวเ้ พื่อการผลิต 127,600.- หัก วตั ถดุ ิบคงเหลือปลายงวด ก.ย. 1 ยอดคงเหลือในบตั รวตั ถุดิบ A จาํ นวน 550 หน่วย ๆ ละ 12.- บาท วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต 3 ซ้ือวตั ถุดิบ A เป็นเงินสด 1,500 หน่วย ๆ ละ 11.- บาท 5 เบิกวตั ถดุ ิบ A จาํ นวน 650 หน่วย ใชใ้ นการผลิตทางตรง วตั ถดุ ิบคงเหลือ 31 ธนั วาคม 25.. 6 ซ้ือวตั ถดุ ิบ A จาํ นวน 1,800 หน่วย ๆ ละ 12.- บาท จากบริษทั สุโขทยั จาํ กดั วตั ถดุ ิบคงเหลือ วนั ท่ี 31 ธ.ค. 1,500 หน่วย @ 28 บาท = 42,000.- บาท เงื่อนไข 2/10, n/30 7 ส่งคนื วตั ถุดิบ A จาํ นวน 20 หน่วย เน่ืองจากชาํ รุดใหบ้ ริษทั สุโขทยั จาํ กดั 3. วธิ ีราคาทุนทแ่ี ท้จริง (Specific Identification) 16,000.- 10 เบิกวตั ถดุ ิบ A ใชใ้ นการผลิตทางตรง 1,100 หน่วย ใชท้ างออ้ ม 100 หน่วย วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต 153,600.- 11 ซ้ือวตั ถุดิบ A เป็นเงินสด จาํ นวน 1,200 หน่วย ๆ ละ 13.- บาท วตั ถดุ ิบคงเหลือตน้ งวด 169,600.- 16 จ่ายชาํ ระหน้ีใหบ้ ริษทั สุโขทยั จาํ กดั ดว้ ยเชค็ ไดส้ ่วนลดตามเงื่อนไข บวก ซ้ือสุทธิ 41,000.- 20 เบิกวตั ถดุ ิบ A ใชใ้ นการผลิตทางตรง 750 หน่วย วตั ถดุ ิบที่มีไวเ้ พื่อการผลิต 128,600.- 25 เบิกวตั ถุดิบ A ใชใ้ นการผลิตทางตรง 950 หน่วย ใชท้ างออ้ ม 150 หน่วย หัก วตั ถดุ ิบคงเหลือปลายงวด วตั ถดุ ิบใชไ้ ปในการผลิต ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการในสมดุ รายวนั ทว่ั ไป (กิจการใชร้ ะบบบนั ทึกบญั ชี วธิ ี Perpetual Inventory) 2. จดั ทาํ บตั รวตั ถดุ ิบ A แสดงการเปลี่ยนแปลงตามรายการที่เกิดข้ึน วตั ถดุ ิบคงเหลือ 31 ธนั วาคม 25.. 27,000.- วตั ถดุ ิบคงเหลือ วนั ท่ี 18 ก.ย. 1,000 ก.ก. @ 27 บาท = 14,000.- วตั ถดุ ิบคงเหลือ วนั ท่ี 12 ธ.ค. 500 ก.ก. @ 28 บาท = 41,000.- รวม 1,500 ก.ก. เป็นเงิน

69 70 สมดุ รายวนั ท่วั ไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบิต สต เครดิต พ.ศ.25... รายการ เลขท่ี เดบติ สต เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี . เดือน วนั ที่ บญั ชี . บาท บาท สต. บาท บาท สต. ก.ย. 3 คุมวตั ถุดิบ (1,500× 11) - ก.ย. 11 คุมวตั ถุดิบ (1,200× 13) - ภาษีซ้ือ (16,500× 7%) 16,500 - 17,655 - ภาษีซ้ือ (15,600× 7%) 15,600 - 16,692 - เงินสด 1,155 เงินสด 1,092 ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินสด ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินสด 5 คุมงานระหวา่ งทาํ (550× 12) + (100× 11) 7,700 - 16 เจา้ หน้ี 22,855 20 คมุ วตั ถดุ ิบ ธนาคาร 7,700 - คมุ วตั ถดุ ิบ 22,428 - เบิกวตั ถุดิบไปใชใ้ นการผลิต 427 20 จ่ายชาํ ระหน้ีบริษทั สุโขทยั ท้งั หมดดว้ ย 6 คุมวตั ถุดิบ (1,800× 12) 21,600 - เชค็ ไดส้ ่วนลด ตามเงื่อนไข ภาษีซ้ือ (21,600× 7%) 1,512 - เจา้ หน้ี-บ.สุโขทยั 23,112 - 20 คุมงานระหวา่ งทาํ (200× 11) + (550× 12) 8,800 - ซ้ือวตั ถุดิบเป็นเงินเช่ือ เง่ือนไข 2/10,n/30 คุมวตั ถุดิบ 11,400 - 8,800 - เบิกวตั ถดุ ิบใชใ้ นการผลิตทางตรง 1,800 - 13,200 - 7 เจา้ หน้ี-บ.สุโขทยั 256 80 คุมวตั ถุดิบ (20 × 12) ภาษีซ้ือ (240× 7%) 240 - 25 คุมงานระหวา่ งทาํ (950 × 12) 16 80 คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต (150× 12) ส่งคืนวตั ถุดิบท่ีซ้ือเน่ืองจากชาํ รุด คมุ วตั ถุดิบ เบิกวตั ถุดิบใชใ้ นการผลิตทางตรงและ 10 คุมงานระหวา่ งทาํ (1,100 × 11) 12,100 - ทางออ้ ม คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต (100× 11) 1,100 - คมุ วตั ถดุ ิบ เบิกวตั ถดุ ิบใชใ้ นการผลิตทางตรงและ 13,200 - ทางออ้ ม

71 72 บัตรวตั ถดุ บิ A แบบฝึ กหัด 3-7 บริษทั อินเตอร์ จาํ กดั ใชว้ ธิ ีการบนั ทึกบญั ชีสินคา้ คงเหลือแบบต่อเน่ือง ต่อไปน้ี เป็นรายการทางบญั ชีท่ีเกิดข้นึ ในระหวา่ งเดือนพฤษภาคม 25.... รับ จ่าย คงเหลือ พ.ค. 1 ยอดคงเหลือยกมา วนั ที่ รายการ ปริมาณ @ จาํ นวนเงนิ ปริมาณ @ จาํ นวน ปริมาณ @ จาํ นวนเงนิ วตั ถดุ ิบเลขท่ี 101 400 หน่วย ๆ ละ 10.- บาท 1 ยอดยกมา เงนิ 102 500 หน่วย ๆ ละ 15.- บาท 3 ซ้ือ 103 400 หน่วย ๆ ละ 20.- บาท 5 เบิก 550 12 6,600.- 550 12 6,600.- 6 ซ้ือ 4 แผนกผลิตเบิกวตั ถดุ ิบใชใ้ นการผลิตทางตรง 7 ส่งคืน 1,500 11 16,500.- 550 12 6,600.- วตั ถดุ ิบเลขที่ 101 250 หน่วย 10 เบิก 102 200 หน่วย 11 ซ้ือ 1,500 11 16,500.- 103 180 หน่วย 20 เบิก 2,050 23,100.- 9 ซ้ือวตั ถุดิบเลขที่ 103 จาํ นวน 120 หน่วย ๆ ละ 20.- บาท เป็นเงินเชื่อ จากบริษทั สดสี 25 เบิก 550 12 6,600.- รวม จาํ กดั ภาษีมูลคา่ เพิ่ม 7% 100 11 1,100.- 1,400 11 15,400.- 11 ซ้ือวตั ถดุ ิบเลขท่ี 101 เป็นเงินสด จาํ นวน 200 หน่วย ๆ ละ 10 ภาษีมูลคา่ เพิม่ 7% 12 แผนกประกอบเบิกวตั ถุดิบใชไ้ ปในการผลิตทางตรง 1,400 15,400.- วตั ถดุ ิบเลขท่ี 101 150 หน่วย 1,800 12 21,600.- 1,400 11 15,400.- แผนกประกอบเบิกวตั ถุดิบใชท้ างออ้ ม วตั ถดุ ิบเลขท่ี 103 20 หน่วย 1,800 12 21,600.- 15 แผนกผลิตคืนวตั ถดุ ิบเลขที่ 101 จาํ นวน 10 หน่วย เนื่องจากเสื่อมสภาพ 20 แผนกตกแตง่ เบิกวตั ถดุ ิบใชท้ างออ้ ม 3,200 37,000.- วตั ถดุ ิบเลขท่ี 102 15 หน่วย (20) 12 (240.-) 1,400 11 15,400.- 103 20 หน่วย 25 จ่ายเงินสดชาํ ระหน้ีบริษทั สดสี จาํ กดั ท้งั หมด 1,780 12 21,360.- 28 แผนกตกแต่งคืนวตั ถุดิบทางออ้ มท่ีเหลือจากการผลิต 3,180 36,760.- วตั ถดุ ิบเลขท่ี 103 10 หน่วย ให้ทาํ 1. บนั ทึกรายการในสมุดรายวนั ทว่ั ไป (กิจการบนั ทกึ วตั ถดุ ิบวิธี First in - First out) 1,200 11 13,200.- 200 11 2,200.- 2. ผา่ นบญั ชีแยกประเภทคุมยอดวตั ถดุ ิบ 1,780 12 21,360.- 3. คาํ นวณหาวตั ถุดิบคงเหลือของวตั ถดุ ิบแต่ละประเภท 1,980 23,560.- 1,200 13 15,600.- 200 11 2,200.- 1,780 12 21,360.- 1,200 13 15,600.- 3,180 39,160.- 200 11 2,200.- 550 12 6,600.- 1,230 12 14,760.- 1,200 13 15,600.- 2,430 30,360.- 1,100 12 13,200.- 130 12 1,560.- 1,200 13 15,600.- 5,030 60,060.- 3,700 42,900.- 1,330 17,160.-

73 74 สมุดรายวันทว่ั ไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ สต เครดิต พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ สต เครดิต เดือน วนั ท่ี บญั ชี . เดือน วนั ที่ บญั ชี . บาท บาท สต. บาท บาท สต. พ.ค. 4 คุมงานระหวา่ งทาํ - พ.ค. 20 คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต (15× 15) + (20× 20) - คุมวตั ถดุ ิบ 9,100 9,100 - 625 625 - คุมวตั ถดุ ิบ เบิกวตั ถดุ ิบเลขที่ 101,102 และ 103 เบิกวตั ถุดิบเลขท่ี 102 และ 103 ไปใชใ้ นการผลิตทางตรง ใชท้ างออ้ ม 9 คุมวตั ถุดิบ (120× 20) 2,400 - 2,568 - 25 เจา้ หน้ี-บ.สดสี 2,568 - 2,568 - ภาษีซ้ือ (2,400× 7%) 168 - 2,140 - เงินสด 200 - 200 - เจา้ หน้ี-บ.สดสี 1,900 - ซ้ือวตั ถุดิบ เลขที่ 103 2,000 - จา่ ยชาํ ระหน้ี บ.สดสี ท้งั หมด 140 - 11 คุมวตั ถุดิบ (200× 10) 28 คุมวตั ถุดิบ (10× 20) ภาษีซ้ือ (2,000× 7%) 1,500 - คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต เงินสด 400 - ซ้ือวตั ถุดิบ เลขที่ 101 แผนกตกแต่งคืนวตั ถุดิบเลขที่ 103 ท่ีเหลือจากการผลิต 12 คุมงานระหวา่ งทาํ (150× 10) คุมวตั ถุดบิ คุมคา่ ใชจ้ ่ายการผลิต (20× 20) คุมวตั ถดุ ิบ พ.ศ.25… รายการ หนา้ เดบิต พ.ศ.25… รายการ หนา้ เครดิต เบิกวตั ถุดิบเลขท่ี 101 ใชท้ างตรงและ เดือน วนั ท่ี บญั ชี บญั ชี บาท สต. วตั ถุดิบเลขท่ี 103 ใชท้ างออ้ ม บาท สต. เดือน วนั ท่ี คุมวตั ถุดิบ 9,100 - 3 1,500 - พ.ค. 1 ยอดยกมา 19,500 - พ.ค. 4 คุมงานระหว่างทาํ คมุ คา่ ใชจ้ ่าย 400 - 15 คุมวตั ถุดิบ (10× 10) 100 - 9 เจา้ หน้ี 2,400 - 12 การผลติ คมุ งานระหว่างทาํ คุมค่าใชจ้ ่าย 625 100 - 11 เงินสด 2,000 - การผลติ แผนกผลิตคนื วตั ถุดิบเลขที่ 101 12,575 - เนื่องจากเสื่อมสภาพ 15 คุมงานระหว่างทาํ 100 - 20 24,200 - 28 คุมคา่ ใชจ้ ่าย 200 - ยอดยกไป 3 การผลิต 24,200 - มิ.ย. 1 ยอดยกมา 3 12,575 -

75 76 บัตรวตั ถุดบิ 101 บัตรวตั ถดุ บิ 103 รับ จ่าย คงเหลือ รับ จ่าย คงเหลือ วนั ท่ี รายการ ปริมาณ @ จํานวนเงนิ ปริมาณ @ จํานวน ปริมาณ @ จาํ นวนเงนิ วนั ที่ รายการ ปริมาณ @ จาํ นวนเงิน ปริมาณ @ จาํ นวน ปริมาณ @ จํานวนเงนิ พ.ค. 1 ยอดยกมา เงนิ พ.ค. 1 ยอดยกมา เงนิ 4 เบิก 400 10 4,000.- 400 10 4,000.- 4 เบิก 400 20 8,000.- 400 20 8,000.- 11 ซ้ือ 9 ซ้ือ 250 10 2,500.- 150 10 1,500.- 180 20 3,600.- 220 20 4,400.- 12 เบิก 150 1,500.- 12 เบิก 220 4,400.- 15 รับคืน 200 10 2,000.- 150 10 1,500.- 20 เบิก 120 20 2,400.- 220 20 4,400.- รวม 200 10 2,000.- 28 รับคืน 120 20 2,400.- 350 3,500.- รวม 340 6,800.- 150 10 1,500.- 200 10 2,000.- 20 20 400.- 200 20 4,000.- (10) 10 (100.-) 200 10 2,000.- 120 20 2,400.- 10 10 100.- 320 6,400.- 600 6,000.- 390 3,900.- 210 2,100.- 20 20 400.- 180 20 3,600.- 120 20 2,400.- บัตรวตั ถุดบิ 102 300 6,000.- รับ จ่าย คงเหลือ (10) 20 (200.-) 10 20 200.- วนั ที่ รายการ ปริมาณ @ จาํ นวนเงิน ปริมาณ @ จํานวน ปริมาณ @ จํานวนเงนิ 180 20 3,600.- เงนิ พ.ค. 1 ยอดยกมา 120 20 2,400.- 4 เบิก 500 15 7,500.- 500 15 7,500.- 520 10,400.- 210 4,200.- 310 6,200.- 20 เบิก 200 15 3,000.- 300 15 4,500.- รวม 300 4,500.- 15 15 225.- 285 15 4,275.- รายละเอียดวตั ถุดิบคงเหลือ วนั ที่ 31 พฤษภาคม 25.. 500 7,500.- 215 3,225.- 285 4,275.- รวม วตั ถดุ ิบเลขท่ี จาํ นวนเงิน 101 2,100.- บาท 102 4,275.- บาท 103 6,200.- บาท 12,575.- บาท

77 78 หน่วยที่ 4 การบญั ชีเกีย่ วกบั ค่าแรงงาน แบบฝึ กหัด 3-8 บริษทั สิทธิชยั จาํ กดั บนั ทึกวตั ถดุ ิบคงเหลือแบบต่อเนื่อง ไดต้ รวจนบั วตั ถุดิบ เม่ือวนั สิ้นงวดบญั ชี ขอ้ มูลที่ไดจ้ ากการตรวจนบั วตั ถุดิบ จาํ นวน 4 ชนิดกบั ยอด แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยที่ 4 คงเหลือตามบญั ชี มีดงั น้ี รายการ ผลการตรวจนบั ยอดตามบญั ชี ตน้ ทนุ ตอ่ หน่วย สาเหตุ 1. คา่ แรงงานท่ีจ่ายใหค้ นงานเยบ็ เส้ือผา้ สาํ เร็จรูป ในกิจการผลิตเส้ือผา้ สาํ เร็จรูปเป็นค่าแรง ประเภทใด วตั ถุดิบ A 1,300 กก. 1,500 กก. 5.- บาท/กก. ไม่ไดบ้ นั ทึกรายการเบิกใชใ้ น ตอบ ก. คา่ แรงงานทางตรง การผลิต วตั ถุดิบ B 1,200 ลิตร 980 ลิตร 12.- บาท/ลิตร แผนกผลิตส่งคืนคลงั เนื่องจาก ใชไ้ มห่ มด วตั ถุดิบ C 1,000 แกลลอน 950 แกลลอน 20.- บาท/แกลลอน ซ้ือวตั ถุดิบมาใหม่ไม่ไดล้ งบญั ชี 2. ตามพระราชบญั ญตั ิคมุ้ ครองแรงงาน พ.ศ. 2541 นายจา้ งที่ประกอบธุรกิจท่ีอาจจะเป็นอนั ตราย ตอ่ สุขภาพและความปลอดภยั ของลูกจา้ งตามท่ีกาํ หนดในกฎกระทรวง จะกาํ หนดเวลาทาํ งาน วตั ถุดิบ D 1,245 ชิ้น 1,250 ชิ้น 10.- บาท/ชิ้น หายไปโดยไมท่ ราบสาเหตุ ปกติของลูกจา้ งไดไ้ ม่เกินสปั ดาหล์ ะกี่ชวั่ โมง ตอบ ข. 42 ชว่ั โมง ให้ทาํ ปรับปรุงแกไ้ ขขอ้ ผดิ พลาดในสมุดรายวนั ทว่ั ไป สมุดรายวนั ทวั่ ไป พ.ศ.25... รายการ เลขที่ เดบติ สต เครดิต 3. สถานประกอบการที่มีลกู จา้ งต้งั แต่ก่ีคนข้นึ ไป ตอ้ งข้ึนทะเบียนนายจา้ งตามพระราชบญั ญตั ิ เดือน วนั ท่ี บญั ชี . ประกนั สงั คม บาท บาท สต. คุมงานระหวา่ งทาํ (1,500 - 1,300) × 5 - ตอบ ก. 1 คน คุมวตั ถุดิบ 1,000 1,000 - ไมไ่ ดบ้ นั ทึกบญั ชีการเบิกใชว้ ตั ถุดิบ 4. ตามพระราชบญั ญตั ิคุม้ ครองแรงงาน พ.ศ. 2541 นายจา้ งอาจจะใหล้ ูกจา้ งแสดงใบรับรองแพทย์ แผนปัจจุบนั ช้นั หน่ึงของสถานพยาบาลของทางราชการกรณีลกู จา้ งลาป่ วยต้งั แต่ก่ีวนั ข้ึนไป คุมวตั ถุดิบ (1,200 - 980) × 12 2,640 - ตอบ ข. 3 วนั คุมงานระหว่างทาํ 2,640 - ส่งคืนวตั ถุดิบให้คลงั สินคา้ ยงั ไม่ได้ บนั ทึกบญั ชี คุมวตั ถุดิบ (1,000 - 950) × 20 1,000 - 5. เอกสารที่ใชส้ าํ หรับบนั ทึกการเขา้ - ออก โรงงานของคนงาน คือขอ้ ใด ภาษีซ้ือ ตอบ ง. Clock Card 1,000 - เงินสด/เจา้ หน้ี ไมไ่ ดบ้ นั ทึกบญั ชีการเบิกใชว้ ตั ถดุ ิบ 6. ค่าแรงงานข้นั ตน้ หมายถึงขอ้ ใด ตอบ ง. คา่ แรงงานในวนั ทาํ งานปกติและคา่ ลว่ งเวลา คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 50 - คมุ วตั ถดุ ิบ (1,250 - 1,245) × 10 50 - แกไ้ ขบญั ชีวตั ถุดิบ 7. ถา้ กิจการใหล้ ูกจา้ งทาํ งานล่วงเวลาในวนั ทาํ งานปกติของกิจการ จะตอ้ งจ่ายคา่ แรงงานก่ีเท่า ของอตั ราค่าแรงงานต่อชว่ั โมง ตอบ ข. 1.5 เท่า

79 80 8. กิจการจะตอ้ งนาํ ส่งเงินประกนั สงั คมท่หี กั จากคา่ แรงงานลูกจา้ งใหส้ าํ นกั งานประกนั สงั คม 14. บริษทั ทิพอุตสาหกรรม จาํ กดั จ่ายคา่ แรงงานคนงานในอตั ราค่าแรงงานปกติ ชว่ั โมงละ 30บาท เม่ือใด ชว่ั โมงการทาํ งานปกติสัปดาหล์ ะ 40 ชว่ั โมง กรณีทาํ งานเกิน 40 ชว่ั โมงใหถ้ ือเป็นการทาํ งาน ตอบ จ. ภายในวนั ท่ี 15 ของเดือนถดั ไป ล่วงเวลา โดยไดร้ ับคา่ แรงชวั่ โมงละ 45 บาท สมมุติวา่ นายสุรศกั ด์ิ ทาํ งานสปั ดาห์น้ี 48 ชวั่ โมง ถา้ กิจการหกั ภาษีเงินไดค้ นงาน ณ ท่ีจ่าย 5% การบนั ทึกบญั ชีควรเป็นอยา่ งไร 9. นายศภุ ชยั อดุ มสุข ทาํ งานในโรงงานแห่งหน่ึงโดยไดร้ ับอตั ราคา่ จา้ งปกติ 50 บาทต่อชวั่ โมง เวลาทาํ งานปกติ คือวนั จนั ทร์ - วนั ศุกร์ เวลา 8.00 - 12.00 น. และเวลา 13.00 - 17.00 น. ตอบ ค. เดบิต คุมค่าแรงงาน 1,560.- นายศุภชยั จะไดร้ ับคา่ แรงปกติสปั ดาห์ละเทา่ ไร เครดิต ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 1,482.- ตอบ ข. 2,000.- บาท ภาษีเงินไดห้ กั ณ ท่ีจ่าย 78.- 10. จากโจทยข์ อ้ 9. ถา้ นายศุภชยั อดุ มสุข ทาํ งานล่วงเวลาในวนั พฤหสั บดี ระหวา่ งเวลา 17.00 - 19.00 น. 15. จากโจทยข์ อ้ 14. กิจการบนั ทึกรายการจาํ แนกค่าแรงงานอยา่ งไร ถา้ การทาํ งานล่วงเวลาเกิด และวนั ศุกร์เวลา 17.00 - 20.00 น. นายศภุ ชยั จะไดค้ า่ แรงล่วงเวลา เท่าไร จากการวางแผนการผลิตผิดพลาด ตอบ ง. 375.- บาท ตอบ ค. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ 1,440.- 11. ค่าแรงงาน หมายถึง ตอบ จ. เงินเดือน ค่าจา้ งรายวนั รายชว่ั โมงหรือรายชิ้น เป็นส่วนหน่ึงของการผลิต คมุ ค่าใชจ้ ่ายการผลิต 120.- เครดิต คุมค่าแรงงาน 1,560.- 12. ขอ้ ใดคือ ค่าแรงงานทางตรง ตอบ จ. เงินเดือนและคา่ จา้ งที่เกิดข้ึนและสามารถระบุเขา้ เป็นตน้ ทนุ ในการผลิตสินคา้ ชนิดใด 13. เงินโบนสั ท่ีจ่ายใหค้ นงานท่ีผลิตสินคา้ ในโรงงาน บนั ทึกบญั ชีใดดา้ นเดบิต ตอบ ค. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต

81 82 แบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยท่ี 4 9. นายศกั ด์ิชยั คนดี เป็นพนกั งานแผนกผลิตของบริษทั ภพพรอุตสาหกรรม จาํ กดั ซ่ึงกาํ หนดเวลา การทาํ งานปกติ ระหวา่ งวนั จนั ทร์ - วนั ศกุ ร์ เวลา 8.00 - 12.00 น. และเวลา 13.00 - 17.00 น. 1. ค่าแรงงาน หมายถึง อตั ราค่าจา้ งปกติ 40.- บาทต่อชวั่ โมง นายศกั ด์ิชยั คนดี จะไดร้ ับค่าแรงงานปกติสปั ดาห์ละเท่าไร ตอบ จ. เงินเดือน ค่าจา้ งรายวนั รายชว่ั โมงหรือรายชิ้น เป็นส่วนหน่ึงของการผลิต ตอบ ค. 1,600.- บาท 2. ขอ้ ใดคือ ค่าแรงงานทางตรง 10. จากโจทยข์ อ้ 9. ถา้ นายศกั ด์ิชยั คนดี ทาํ งานล่วงเวลาในวนั พธุ ระหวา่ งเวลา 17.00 - 20.00 น. ตอบ จ. เงินเดือนและค่าจา้ งที่เกิดข้ึนและสามารถระบุเขา้ เป็นตน้ ทุนในการผลิตสินคา้ นายศกั ด์ิชยั จะไดค้ า่ ลว่ งเวลาเท่าไร ชนิดใด ตอบ ข. 180.- บาท 3. สถานประกอบการที่มีลกู จา้ งต้งั แตก่ ่ีคนข้ึนไป ตอ้ งข้ึนทะเบียนนายจา้ งตามพระราชบญั ญตั ิประกนั สงั คม 11. จากโจทยข์ อ้ 9. และ ขอ้ 10. นายจา้ งจะตอ้ งหกั เงินค่าจา้ งนายศกั ด์ิชยั คนดี เพื่อนาํ ส่งสาํ นกั งาน ตอบ ก. 1 คน ประกนั สงั คมเท่าใด ถา้ อตั ราการนาํ ส่ง 5% ตอบ ค. 80.- บาท 4. ตามพระราชบญั ญตั ิกองทุนประกนั สงั คม การคาํ นวณเงินประกนั ที่หกั จากค่าแรงงานลกู จา้ ง สามารถคาํ นวณไดจ้ ากคา่ แรงงานเป็นรายเดือนต่าํ สุดเท่าใด 12. จากโจทยใ์ นขอ้ 9. และขอ้ 10. การบนั ทึกบญั ชีเพื่อจาํ แนกค่าแรงงานจะเป็นอยา่ งไร ตอบ ก. 1,650.- บาท (สมมุติคา่ ล่วงเวลาเกิดจากความตอ้ งการใหง้ านเสร็จตามกาํ หนด) 5. ตามพระราชบญั ญตั ิคุม้ ครองแรงงาน พ.ศ. 2541 นายจา้ งอาจจะใหล้ ูกจา้ งแสดงใบรับรองแพทย์ ตอบ ค. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ 1,780.- แผนปัจจุบนั ช้นั หน่ึงของสถานพยาบาลของทางราชการกรณีลูกจา้ งลาป่ วยต้งั แต่ก่ีวนั ข้นึ ไป เครดิต คุมคา่ แรงงาน 1,780.- ตอบ ข. 3 วนั 13. บริษทั ทิพอตุ สาหกรรม จาํ กดั จ่ายคา่ แรงงานคนงานในอตั ราคา่ แรงงานปกติ ชว่ั โมงละ 30 บาท 6. ตามพระราชบญั ญตั ิคุม้ ครองแรงงาน พ.ศ. 2541 นายจา้ งจะกาํ หนดเวลาเริ่มตน้ และเวลาสิ้นสุด ของการทาํ งานแตล่ ะวนั ไดไ้ มเ่ กินกี่ชวั่ โมง ชว่ั โมงการทาํ งานปกติสปั ดาหล์ ะ 40 ชวั่ โมง กรณีทาํ งานเกิน 40 ชวั่ โมงใหถ้ ือเป็นการทาํ งาน ตอบ ก. 8 ชว่ั โมง ล่วงเวลา โดยไดร้ ับคา่ แรงชว่ั โมงละ 45 บาท สมมุติวา่ นายวิทยา ทาํ งานสปั ดาห์น้ี 48 ชวั่ โมง ถา้ กิจการหกั ภาษีเงินได้ คนงาน ณ ท่ีจ่าย 5% ใชก้ ารบนั ทึกบญั ชีตามขอ้ ใด 7. เอกสารที่ใชส้ าํ หรับบนั ทึกการเขา้ - ออก โรงงานของคนงาน คือขอ้ ใด ตอบ ข. Clock Card ตอบ ค. เดบิต คุมค่าแรงงาน 1,560.- 8. ถา้ กิจการใหล้ กู จา้ งทาํ งานล่วงเวลาในวนั หยดุ จะตอ้ งจ่ายค่าล่วงเวลาในวนั หยดุ ใหแ้ ก่ลูกจา้ ง เครดิต ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 1,482.- ในอตั ราไม่นอ้ ยกวา่ ก่ีเท่าของอตั ราค่าจา้ งต่อชวั่ โมงในวนั ทาํ งาน ตอบ จ. 3 เทา่ ภาษีเงินไดห้ กั ณ ท่ีจ่าย 78.-

83 84 14. จากโจทยข์ อ้ 13.กิจการบนั ทึกรายการจาํ แนกค่าแรงงานอยา่ งไรถา้ การทาํ งานล่วงเวลาเกิดจาก แบบฝึ กหัดท้ายหน่วยท่ี 4 การวางแผนการผลิตผิดพลาด ตอนที่ 1 จงตอบคําถามต่อไปนี้ ตอบ ค. เดบิต คุมงานระหวา่ งทาํ 1,440.- 1. จงอธิบายความหมายของค่าแรงงาน มาพอเข้าใจ คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 120.- ตอบ ค่าแรงงาน หมายถึง ค่าจา้ งและเงินเดือนที่จ่ายใหก้ บั ลูกจา้ งหรือพนกั งานของกิจการ การ เครดิต คุมค่าแรงงาน จ่ายเงินเดือนจะจ่ายเป็นประจาํ ทุกเดือนในจาํ นวนที่เท่า ๆ กนั ส่วนการจ่ายค่าจา้ งมกั จะทาํ การจ่าย 1,560.- เป็นรายชวั่ โมง จ่ายเป็นรายวนั หรือจ่ายตามปริมาณการผลิต 15. เงินโบนสั ท่ีจ่ายใหค้ นงานท่ีผลิตสินคา้ ในโรงงาน บนั ทึกบญั ชีใดดา้ นเดบิต 2. ค่าแรงงานแบ่งออกเป็ นกป่ี ระเภท อะไรบ้างและมหี ลกั เกณฑ์ทก่ี ิจการจะพจิ ารณาจาํ แนก ตอบ ค. คา่ ใชจ้ ่ายการผลิต ประเภทค่าแรงงานอย่างไร อธบิ ายมาพอเข้าใจ ตอบ ค่าแรงงานแบง่ เป็น 2 ประเภท คือ ค่าแรงงานทางตรงและคา่ แรงงานทางออ้ ม การพิจารณา วา่ ค่าแรงงานใดเป็นค่าแรงงานทางตรงหรือเป็นคา่ แรงงานทางออ้ ม มีหลกั ในการพจิ ารณาสาํ หรับ ค่าแรงงานทางตรง จะตอ้ งมีลกั ษณะสาํ คญั 2 ประการ คือ 1. เป็นคา่ แรงงานที่จ่ายใหแ้ ก่คนงานที่ทาํ หนา้ ที่ในการผลิตสินคา้ โดยตรง 2. สามารถระบุค่าแรงงานที่เกิดข้ึนเขา้ เป็นตน้ ทนุ ในการผลติ สินคา้ ชนิดใดชนิดหน่ึงได้ โดยง่าย หากไม่เขา้ ลกั ษณะดงั กล่าวใหจ้ ดั เป็นค่าแรงงานทางออ้ ม 3. เอกสารท่มี สี ่วนสําคญั ในการเกบ็ เวลาเพื่อใช้ในการคาํ นวณและจําแนกประเภทค่าแรงงาน มีกีป่ ระเภท อะไรบ้าง ตอบ เอกสารท่ีมีส่วนสาํ คญั ในการเกบ็ เวลาเพื่อใชใ้ นการคาํ นวณและจาํ แนกประเภทแรงงาน มี 2 ประเภท คือ 1. บตั รลงเวลา เป็นเอกสารท่ีบนั ทกึ เวลาเขา้ - ออก โรงงานของคนงานแตล่ ะคน 2. บตั รบนั ทึกเวลางาน เป็นเอกสารท่ีใชบ้ นั ทึกเวลาเร่ิมตน้ และสิ้นสุดในการทาํ งานของ พนกั งานในแต่ละงาน แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ 2.1 บนั ทึกเวลาประจาํ งาน ใชบ้ นั ทึกรายละเอียดเก่ียวกบั เวลาเร่ิมตน้ และสิ้นสุดในการ ทาํ งาน 2.2 บตั รบนั ทึกเวลาประจาํ วนั ใชบ้ นั ทึกการทาํ งานของพนกั งานท่ีเปล่ียนงานหลาย ประเภทใน 1 วนั

85 86 4. ค่าแรงข้นั ต้น คืออะไร มวี ธิ ีการคาํ นวณอย่างไร ตอบ คา่ แรงงานข้นั ตน้ คือ คา่ แรงงานท่ีจ่ายใหค้ นงานในอตั ราปกติที่ตกลงกนั และค่าแรงงานใน ตอนที่ 2 แบบฝึ กทักษะ แบบฝึ กหัด 4-1 บริษทั ไทยเจริญอุตสาหกรรม จาํ กดั กาํ หนดการจ่ายค่าแรงงานใหค้ นงานเป็นราย ส่วนของการทาํ งานลว่ งเวลา วธิ ีการคาํ นวณมีดงั น้ี สปั ดาห์ ขอ้ มูลเก่ียวกบั ค่าแรงงานสาํ หรับสปั ดาห์ท่ี 3 ของเดือนเมษายน 25.. ดงั น้ี คา่ แรงงานปกติท่ี = ชวั่ โมงการทาํ งานปกติ × อตั ราคา่ แรงรายชวั่ โมงปกติ คาํ นวณตามชว่ั โมงทาํ งาน คา่ แรงงานล่วงเวลาที่คาํ นวณ = ชวั่ โมงทาํ งานลว่ งเวลา × อตั ราคา่ แรงงานรายชว่ั โมงลว่ งเวลา ชื่อพนกั งาน จาํ นวนชว่ั โมง จาํ นวนชว่ั โมง อตั ราค่าจา้ ง ตามชวั่ โมงทาํ งาน แรงงานทางตรง แรงงานทางออ้ ม (บาท) นางนาฏยา 28.- 5. ตามพระราชบัญญตั ิค้มุ ครองแรงงาน พ.ศ.2541 กําหนดการจ่ายค่าล่วงเวลาอย่างไร อธิบาย นางศิริวรรณ 46 2 28.- ตอบ ตามพระราชบญั ญตั ิคุม้ ครองแรงงาน พ.ศ.2541 กาํ หนดการจ่ายค่าลว่ งเวลาดงั น้ี นางสุชาดา 47 1 30.- นางเจนจิรา 46 2 30.- 1. อตั ราคา่ แรงงานล่วงเวลาในวนั ทาํ งานปกติ ไม่นอ้ ยกวา่ 1.5 เท่า ของอตั ราค่าแรงงานต่อ นางสาวอจั ฉรา 48 - 31.- นางสาวอนุสรา 47 1 32.- ชวั่ โมงในวนั ทาํ งานตามชวั่ โมงที่ทาํ นางสาววสิ ารัตน์ 48 - 32.- 2. อตั ราคา่ แรงงานล่วงเวลาในวนั หยดุ 45 3 2.1 กรณีลูกจา้ งทาํ งานในวนั หยดุ ช่วงระยะเวลาการทาํ งานในชวั่ โมงทาํ งานปกติ กิจการหกั ภาษเี งินได้ ณ ที่จ่าย 5% ของคา่ แรงงานเงินสะสม 3% และเงินประกนั สงั คม 5% กาํ หนดใหจ้ ่ายค่าล่วงเวลาไม่นอ้ ยกวา่ 2 เท่าของอตั ราค่าแรงงานต่อชวั่ โมงในวนั ทาํ งานตามจาํ นวน ให้ทาํ 1. คาํ นวณหาคา่ แรงงานข้นั ตน้ ชว่ั โมงที่ทาํ 2. คาํ นวณหาคา่ แรงงานสุทธิ 2.2 กรณีลกู จา้ งทาํ งานล่วงเวลาในวนั หยดุ ช่วงระยะเวลาหลงั ชว่ั โมงทาํ งานปกติ 3. บนั ทึกบญั ชีเกี่ยวกบั คา่ แรงงาน การจาํ แนกคา่ แรงงานในสมุดรายวนั ทว่ั ไป กาํ หนดใหจ้ ่ายค่าล่วงเวลาไม่นอ้ ยกวา่ 3 เท่าของอตั ราค่าแรงงานต่อชว่ั โมงในวนั ทาํ งานตามจาํ นวน ชว่ั โมงที่ทาํ 6. จงอธิบายความหมายของคาํ ว่า “เวลาสูญเปล่า” (Idle Time) มาพอเข้าใจ ตอบ เวลาสูญเปล่า คือ ชวั่ โมงการทาํ งานของคนงานในบตั รเวลาสูงกวา่ ในบตั รบนั ทึกเวลาการ ทาํ งาน สาเหตอุ าจเกิดจากพนกั งานวา่ งงานเพราะรอซ่อมเคร่ืองจกั รหรือรอคอยวตั ถดุ ิบ 7. จงอธิบายถึงผลตอบแทนและสวสั ดกิ ารอ่ืน ๆท่ใี ห้กบั คนงานนอกเหนือจากค่าแรงงานปกติ ตอบ ผลตอบแทนและสวสั ดิการอน่ื ๆ ท่ีใหก้ บั คนงานนอกเหนือจากค่าแรงงานปกติ คือ ค่า ล่วงเวลา เงินโบนสั เงินที่ใหว้ นั หยดุ พกั ผอ่ น สวสั ดิการรถรับส่ง สวสั ดิการดา้ นอาหาร

87 88 บริษทั ไทยเจริญอุตสาหกรรม จาํ กดั ทะเบียนการจ่ายเงินเดือนและค่าแรงงาน สําหรับสัปดาห์ท่ี 3 ของเดือนเมษายน 25.. สมุดรายวันทวั่ ไป ช่ือ - สกลุ ค่าแรงงานทางตรง ค่าแรงงานทางอ้อม ค่าแรง รายการหกั ค่าแรงสุทธิ พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต สต เครดิต เงนิ ประสังคม 5%** เงนิ สะสม 3% รวมยอดหัก เดือน วนั ท่ี บญั ชี . นางนาฎยา ชั่วโมง อตั รา จาํ นวนเงนิ ช่ัวโมง อตั รา จาํ นวนเงนิ ข้นั ต้น ภาษเี งนิ ได้ 5% รายการ บาท บาท สต. นางศิริวรรณ - นางสุชาดา 46 28 1,288.- 2 28 56.- 1,344.- 67.20 67.- 40.32 174.52 1,169.48 คุมค่าแรงงาน 10,128 - 8,811 76 นางเจนจิรา เงินประกนั สงั คมจ่ายสมทบ 506 506 40 น.ส.อจั ฉรา 47 28 1,316.- 1 28 28.- 1,344.- 67.20 67.- 40.32 174.52 1,169.48 303 84 น.ส.อนุสรา 72.- 43.20 187.20 1,252.80 คา่ แรงงานคา้ งจ่าย 1,012 - น.ส.วสิ ารัตน์ 46 30 1,380.- 2 30 60.- 1,440.- 72.- 72.- 43.20 187.20 1,252.80 ภาษีเงินไดห้ กั ณ ท่ีจา่ ย 74.- 44.64 193.04 1,294.96 เงินสะสม 48 30 1,440.- - - - 1,440.- 72.- 77.- 46.08 199.88 1,336.12 เงินประกนั สงั คมคา้ งจ่าย 77.- 46.08 199.88 1,336.12 บนั ทึกคา่ แรงงาน เงินประกนั สงั คมจ่าย 47 31 1,457.- 1 31 31.- 1,488.- 74.40 สมทบและรายการหกั คา่ แรงงานต่างๆ 48 32 1,536.- - - - 1,536.- 76.80 45 32 1,440.- 3 32 96.- 1,536.- 76.80 9,857.- 271.- 10,128.- 506.40 506- 303.84 1,316.24 8,811.76 ** เงินประกนั สงั คมถา้ เศษสตางคไ์ มถ่ ึง 50 สตางค์ คุมงานระหวา่ งทาํ 9,857 - ใหป้ ัดทิ้ง ถา้ เกิน 50 สตางคใ์ หป้ ัดเป็ น 1 บาท คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต 271 - คุมค่าแรงงาน 10,128 - บนั ทึกจาํ แนกประเภทค่าแรงงาน ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 8,811 76 เงินสด 8,811 76 บนั ทึกการจ่ายคา่ แรงงาน

89 90 บริษทั ภูจอม จาํ กดั ทะเบียนการจ่ายเงนิ เดือนและค่าแรงงาน แบบฝึ กหัด 4-2 บริษทั ภูจอม จาํ กดั กาํ หนดเวลาการทาํ งานของคนงานสปั ดาห์ละ 48 ชว่ั โมง ต้งั แต่ สําหรับสัปดาห์ที่ 1 ของเดือนกมุ ภาพนั ธ์ 25.. วนั จนั ทร์ - วนั เสาร์ เวลา 8.00 - 12.00 น. และ 13.00 - 17.00 น. ต่อไปน้ีเป็นขอ้ มูล การทาํ งานของนายสถาพร พืชสิงห์ในสปั ดาห์แรกของเดือนกมุ ภาพนั ธ์ 25.. ดงั น้ี ช่ือพนกั งาน นายจสาํ ถนาวพนร ชพ่ัวืชโสมิงงหใ์นการทาํ งาน อตั ราค่าแรงต่อช่ัวโมง จาํ นวนเงนิ ค่าแรง รายการหกั รวม ค่าแรง ยอดหกั สุทธิ วนั ทาํ งาน 1.5 2 3 ปกติ 1.5 2 3 ปกติ 1.5 2 3 ข้นั ต้น ภาษีเงนิ ได้ เงนิ ประสังคม ปกติ เท่า เท่า เท่า เท่า เท่า เท่า เท่า เท่า เท่า 5% 5% 288.00 320.- 402.00 จนั ทร์ 8 - - - 40.- - - - 320.- - - - 440.- 16.- 16.- 32.- 288.00 320.- 402.00 วนั ทาํ งาน ชว่ั โมงการทาํ งานปกติ ชวั่ โมงการทาํ งานลว่ งเวลา องั คาร 8 2 - - 40.- 60.- - - 320.- 120.- - - 440.- 22.- 16.- 38.- 288.00 จนั ทร์ 08.00 - 12.01, 13.00 - 17.03 320.- 402.00 องั คาร 07.58 - 12.00, 12.59 - 17.05 18.00 - 20.01 พธุ 8 - - - 40.- - - - 320.- - - - 440.- 16.- 16.- 32.- 836.00 พธุ 07.59 - 12.05, 13.00 - 17.02 880.- 2,906.00 07.55 - 12.03, 12.58 - 17.10 18.00 - 20.05 พฤหสั บดี 8 2 - - 40.- 60.- - - 320.- 120.- - - 3,160.- 22.- 16.- 38.- พฤหสั บดี 07.57 - 12.00, 12.59 - 17.05 ศุกร์ 07.50 - 12.04, 13.00 - 17.10 18.00 - 20.00 ศุกร์ 8 - - - 40.- - - - 320.- - - - 16.- 16.- 32.- เสาร์ 07.50 - 12.05, 13.00 - 17.10 18.00 - 20.03 อาทิตย์ เสาร์ 8 2 - - 40.- 60.- - - 320.- 120.- - - 22.- 16.- 38.- อาทิตย์ - - 8 2 - - 80.- 120.- - - 640.- 240.- 44.- - 44.- 48 6 8 2 1,920.- 360.- 640.- 240.- 158.- 96.- 254.- อตั ราคา่ แรงงานปกติชวั่ โมงละ 40.- บาท กิจการหกั ภาษีเงินได้ ณ ท่ีจ่าย 5% ของ ค่าแรงงานข้นั ตน้ เงินประกนั สงั คม 5% ของค่าแรงงานปกติ และการคาํ นวณค่าแรงงานล่วงเวลาให้ เป็นไปตาม พ.ร.บ.คุม้ ครองแรงงาน ให้ทาํ 1. คาํ นวณค่าแรงงานข้นั ตน้ และคา่ แรงงานสุทธิของนายสถาพร พืชสิงห์ (การคาํ นวณ เวลาทาํ งานไมต่ อ้ งคาํ นึงถึงเศษของนาที) 2. บนั ทึกการจ่ายค่าแรงงานโดยผ่านธนาคาร 3. บนั ทึกการจาํ แนกคา่ แรงงานเป็นตน้ ทุนการผลิต ถา้ การทาํ งานลว่ งเวลาเกิดจากความ ผดิ พลาดในการวางแผนการผลิต

91 92 สมุดรายวนั ทว่ั ไป แบบฝึ กหัด 4-3 บริษทั วไี อพีการผลิต จาํ กดั กาํ หนดวนั ทาํ งานปกติของกิจการ คือ วนั จนั ทร์ - วนั เสาร์ ระหวา่ งเวลา 8.00 - 17.00 น. วนั ละ 8 ชว่ั โมง ถา้ คนงานทาํ งานล่วงเวลา พ.ศ.25... รายการ เลขท่ี เดบิต สต เครดิต ในวนั ทาํ งานปกติกิจการจะจ่ายคา่ แรงงานในอตั รา 1.5 เท่าของคา่ แรงงานปกติ ค่า เดือน วนั ท่ี บญั ชี . ล่วงเวลาในวนั หยดุ จะจ่ายใหใ้ นอตั รา 2 เทา่ ของคา่ แรงงานปกติ ขอ้ มลู การทาํ งาน บาท บาท สต. ของคนงานในช่วงสปั ดาห์ของเดือนเมษายน 25.. ดงั น้ี คุมค่าแรงงาน - เงินประกนั สงั คมจ่ายสมทบ 3,160 - 2,906 - 96 158 - คา่ แรงงานคา้ งจ่าย 192 - ภาษีเงินไดห้ กั ณ ที่จา่ ย ชื่อพนกั งาน อตั ราค่าแรง จาํ นวนชว่ั โมงการทาํ งาน เงินประกนั สงั คมคา้ งจา่ ย บนั ทึกคา่ แรงงาน เงินประกนั สงั คมจ่าย ต่อชวั่ โมง จนั ทร์ องั คาร พุธ พฤหสั บดี ศุกร์ เสาร์ อาทิตย์ สมทบและรายการหกั คา่ แรงงานต่างๆ 8- นางสาวตวงทอง 26.- 8 9 9 10 8 82 83 ค่าแรงงานคา้ งจ่าย 2,906 - นางสาววลิ าวลั ย์ 26.- 8 89 8 8 8- ธนาคาร 83 2,560 - 2,906 - นางสาวสุพตั รา 28.- 8 88 8 9 83 บนั ทึกการจ่ายค่าแรงงาน 600 - 3,160 - นางสาวเจนจิรา 28.- 8 88 8 9 คุมงานระหวา่ งทาํ นายสาโรจน์ 30.- 10 9 8 10 9 คุมค่าใชจ้ ่ายการผลิต (20 × 6) + (40 × 8) + (80 × 2) นางสาวสุชาดา 32.- 8 8 8 9 8 คุมคา่ แรงงาน กิจการหกั ภาษีเงินได้ ณ ท่ีจ่าย 5% ของคา่ แรงงานข้นั ตน้ เงินสะสม 3% และเงิน บนั ทึกจาํ แนกประเภทค่าแรงงาน ประกนั สงั คม 5% ของคา่ แรงงานปกติ ให้ทาํ 1.คาํ นวณหาคา่ แรงงานปกติ ค่าแรงงานล่วงเวลาและคา่ แรงงานสุทธิท่ีพนกั งานแต่ละคนจะ ไดร้ ับ 2. บนั ทึกบญั ชีคา่ แรงงานสาํ หรับงวด การจาํ แนกคา่ แรงงานเป็นตน้ ทนุ การผลิตและการจ่าย คา่ แรงงาน (กาํ หนดใหค้ ่าลว่ งเวลาเป็นคา่ แรงงานทางออ้ ม)

93 94 บริษทั วไี อพกี ารผลติ จาํ กดั ทะเบียนการจ่ายเงินเดือนและค่าแรงงาน สมุดรายวนั ทว่ั ไป สําหรับเดือนเมษายน 25.. พ.ศ.25... เดบิต เครดิต เดือน วนั ท่ี จาํ นวนช่ัวโมงในการ อตั ราค่าแรงต่อชั่วโมง จํานวนเงนิ ค่าแรง รายการหัก รายการ เลขที่ บาท สต บาท สต. ข้นั ต้น บญั ชี . ช่ือพนกั งาน ทาํ งาน ปกติ 1.5 เท่า 2 เท่า ภาษเี งนิ ได้ เงนิ ประสังคม** เงนิ สะสม รวมยอด ค่าแรงสุทธิ 9,401 8,241 92 5% 5% 3% หัก 407 - 470 05 น.ส.ตวงทอง ปกติ 1.5 2 เท่า 26.- 39.- - ปกติ 1.5 2 เท่า - 282 03 น.ส.วลิ าวลั ย์ เท่า 26.- 39.- 52.- เท่า 814 - น.ส.สุพตั รา 28.- 42.- 56.- คุมค่าแรงงาน น.ส.เจนจิรา 48 4 - 28.- 42.- - 1,248.- 156.- - 1,404.- 70.20 62.- 42.12 174.32 1,229.68 เงินประกนั สงั คมจ่ายสมทบ นายสาโรจน์ 30.- 45.- 60.- น.ส.สุชาดา 48 1 2 32.- 48.- 64.- 1,248.- 39.- 104.- 1,391.- 69.55 62.- 41.73 173.28 1,217.72 คา่ แรงงานคา้ งจ่าย ภาษีเงินไดห้ กั ณ ท่ีจา่ ย 48 1 3 1,344.- 42.- 168.- 1,554.- 77.70 67.- 46.62 191.32 1,362.68 เงินสะสม เงินประกนั สงั คมคา้ งจา่ ย 48 1 - 1,344.- 42.- - 1,386.- 69.30 67.- 41.58 177.88 1,208.12 บนั ทึกคา่ แรงงาน เงินประกนั สงั คมจ่าย สมทบและรายการหกั ค่าแรงงานต่างๆ 48 6 3 1,440.- 270.- 180.- 1,890.- 94.50 72.- 56.70 223.20 1,666.80 48 1 3 1,536.- 48.- 192.- 1,776.- 88.80 77.- 53.28 219.08 1,556.92 288 14 11 8,160.- 597.- 644.- 9,401.- 470.05 407.- 282.03 1,159.08 8,241.92 ** เงินประกนั สงั คมถา้ เศษสตางคไ์ ม่ถึง 50 สตางค์ คุมงานระหวา่ งทาํ 8,160 - ใหป้ ัดทิ้ง ถา้ เกิน 50 สตางคใ์ หป้ ัดเป็ น 1 บาท คุมคา่ ใชจ้ า่ ยการผลิต 1,241 - คุมค่าแรงงาน 8,241 92 9,401 - บนั ทึกจาํ แนกประเภทค่าแรงงาน 8,241 92 คา่ แรงงานคา้ งจ่าย เงินสด บนั ทีกการจา่ ยคา่ แรงงาน

95 96 บริษทั ศานตกิ ลุ จาํ กดั ทะเบียนการจ่ายเงินเดือนและค่าแรงงาน แบบฝึ กหัด 4-4 บริษทั ศานติกลุ จาํ กดั มีขอ้ มูลเกี่ยวกบั การทาํ งานของคนงาน ซ่ึงทาํ งานในระหวา่ ง สําหรับวนั ที่ 23 - 27 เดือนพฤษภาคม 25.. วนั ท่ี 23 - 27 พฤษภาคม 25.. ดงั น้ี จาํ นวนชั่วโมงใน อตั ราค่าแรงต่อ จาํ นวนเงนิ ค่าแรง รายการหกั การทาํ งาน ชั่วโมง ช่ือพนักงาน ปกติ 1.5 เท่า ข้ันต้น ภาษีเงนิ ได้ เงนิ ประสังค**ม รวมยอดหกั ค่าแรงสุทธิ ปกติ 1.5 เท่า ปกติ 1.5 เท่า 5% 5% ชวั่ โมงการทาํ งาน (ชวั่ โมง) อตั ราค่าจา้ งต่อ ประเภท นายพิชชากร 135.20 1,288.80 ช่ือพนกั งาน ปกติ ล่วงเวลา ชว่ั โมง (บาท) แรงงาน นายจารุพทั ธ์ 40 3 32.- 48.- 1,280.- 144.- 1,424.- 71.20 64.- 132.80 1,243.20 40 3 ทางตรง นายศุภชยั 40 2 32.- 48.- 147.88 1,409.62 นายพชิ ชากร 40 2 32.- ทางตรง นางสุกานดา 40 3 35.- 52.50 1,280.- 96.- 1,376.- 68.80 64.- 154.80 1,501.20 นายจารุพทั ธ์ 40 3 32.- ทางตรง นางนีรภา 40 4 36.- 54.- 149.40 1,398.60 นายศุภชยั 40 4 35.- ทางตรง น.ส.ปริยากร 40 2 36.- 54.- 1,400.- 157.50 1,557.50 77.88 70.- 154.85 1,422.15 นางสุกานดา 40 2 36.- ทางตรง น.ส.ชนิกา 40 1 38.- 57.- 154.85 1,422.15 นางนีรภา 40 1 36.- ทางออ้ ม 40 1 38.- 57.- 1,440.- 216.- 1,656.- 82.80 72.- 1,029.78 9,685.72 นางสาวปริยากร 40 1 38.- ทางออ้ ม 280 16 นางสาวชนิกา 38.- 1,440.- 108.- 1,548.- 77.40 72.- 1,520.- 57.- 1,577.- 78.85 76.- 1,520.- 57.- 1,577.- 78.85 76.- 9,880.- 835.50 10,715.50 535.78 494.- ** เงินประกนั สงั คมถา้ เศษสตางคไ์ ม่ถึง 50 สตางค์ ใหป้ ัดทิ้ง ถา้ เกิน 50 สตางคใ์ หป้ ัดเป็ น 1 บาท กิจการจะจ่ายคา่ แรงงานลว่ งเวลาในอตั รา 1.5 เท่า ของค่าแรงงานปกติ ให้ทาํ 1. คาํ นวณหาค่าแรงข้นั ตน้ และคา่ แรงงานสุทธิท่ีคนงานจะไดร้ ับ (กิจการหกั ภาษเี งินได้ หกั ณ ท่ีจ่าย 5% ของคา่ แรงงานท้งั สิ้นและเงินประกนั สงั คม 5% ของคา่ แรงงานปกติ) 2. บนั ทึกรายการเก่ียวกบั คา่ แรงงานที่เกิดข้นึ ท้งั หมดและจาํ แนกคา่ แรงงานเขา้ ตน้ ทุน การผลิตในสมุดรายวนั ทวั่ ไป

97 98 สมุดรายวันทวั่ ไป ช่ือพนักงาน จาํ นวนปี ทที่ าํ งานจนถึงวนั สิ้นปี ค่าแรง (บาท) / สัปดาห์ ต้นทนุ ค่าแรงจริง / สัปดาห์ พ.ศ.25... รายการ เลขท่ี เดบิต สต เครดิต น.ส.ธนั ยพร 1 ½ ปี 1,020.- 1,040.- เดือน วนั ท่ี บญั ชี . นายกฤษดา 4 ปี 1,250.- 1,300.- บาท บาท สต. น.ส.กิติภา 5 ปี 1,500.- 1,560.- คุมค่าแรงงาน 50 นายสหภมู ิ 7 ปี 1,960.- 2,080.- เงินประกนั สงั คมจ่ายสมทบ 10,715 - 9,685 72 5,730.- 5,980.- 494 535 78 รวม คา่ แรงงานคา้ งจ่าย 988 - ภาษีเงินไดห้ กั ณ ท่ีจ่าย เงินประกนั สงั คมคา้ งจ่าย สมุดรายวนั ทว่ั ไป บนั ทึกค่าแรงงาน เงินประกนั สงั คมจ่าย รายการ สมทบและรายการหกั ค่าแรงงานต่างๆ คุมงานระหวา่ งทาํ 7,561 50 พ.ศ.25... เลขท่ี เดบิต สต เครดิต คุมค่าใชจ้ า่ ยในการผลิต (1,577 + 1,577) 3,154 - เดือน วนั ที่ บญั ชี . บาท บาท สต. คุมคา่ แรงงาน 10,715 50 คุมคา่ แรงงาน - บนั ทึกจาํ แนกประเภทคา่ แรงงาน คา่ แรงงานคา้ งจ่าย 5,730 5,730 - บนั ทึกคา่ แรงงาน 5,730 - 250 - แบบฝึ กหัด 4-5 บริษทั เอสพีวี จาํ กดั ผลิตและจาํ หน่ายอุปกรณ์เครื่องครัวไดก้ าํ หนดนโยบายท่ีจะ คุมงานระหวา่ งทาํ 5,730 - คุมคา่ ใชจ้ า่ ยการผลิต 250 - ใหพ้ นกั งานหยดุ พกั ผอ่ นประจาํ ปี ตามเง่ือนไข ดงั น้ี คุมค่าแรงงาน เงินสาํ รองสาํ หรับวนั หยดุ พกั ผอ่ น ทาํ งานต้งั แต่ 1 - 3 ปี ใหห้ ยดุ พกั ผอ่ นได้ 1 สัปดาห์ บนั ทึกจาํ แนกประเภทค่าแรงงานและ บนั ทกั เงินสาํ รองสาํ หรับวนั หยดุ พกั ผอ่ น ทาํ งานต้งั แต่ 4 - 6 ปี ใหห้ ยดุ พกั ผอ่ นได้ 2 สปั ดาห์ ทาํ งานต้งั แต่ 7 ปี ข้ึนไป ใหห้ ยดุ พกั ผอ่ นได้ 3 สปั ดาห์ ตอ่ ไปน้ีเป็นขอ้ มลู เก่ียวกบั คนงานท่ีทาํ งานในแผนกผลิต และคา่ แรงท่ีไดร้ ับในแต่ละสปั ดาห์ ชื่อพนกั งาน จาํ นวนปี ที่ทาํ งานจนถึงวนั สิ้นปี ค่าแรง (บาท) / สปั ดาห์ นางสาวธนั ยพร 1½ ปี 1,020.- นายกฤษดา 4 ปี 1,250.- นางสาวกิติภา 5 ปี 1,500.- นายสหภูมิ 7 ปี 1,960.- ให้ทาํ 1. คาํ นวณคา่ แรงงานที่กิจการจะตอ้ งกนั ไวจ้ ่ายสาํ หรับวนั หยดุ พกั ผอ่ นของพนกั งานแต่ละคน 2. บนั ทึกรายการคา่ แรงงานและเงินกนั ไวส้ าํ หรับวนั หยดุ พกั ผอ่ นในแต่ละสปั ดาห์