คู่มือ นักสื่อสารสร้างสรรค์สุขภาวะภาคใต้

สื่อดีมี ค่มู อื ชดุ ควขอางมนรกั สู้ส่ือำสหารรสับร้ากงสารรรผค์สลุขิตภาสวะื่อคสิดดขุ ไี ภอดาอวละ

MIDL หน้า 5 ฉลาดรูส้ นู่ กั สื่อสารสรา้ งสรรคฯ์ หนา้ 15 การสร้างสรรค์ส่อื เพือ่ การเปล่ยี นแปลงสงั คม หน้า 31 ชอ่ งทางพลัง เครอื ข่ายนกั สื่อสาร นกั สือ่ สารสรา้ งสรรค์ หน้า 44 05 04 เพอื่ สรา้ งพลเมืองในยคุ ดิจทิ ัล และ Application C-Site สู่พลเมอื งนักสือ่ สารสร้างสรรค์ หนา้ 62 ทกั ษะสขุ ภาวะทางปญั ญา Content

3

4

บทที่ 1 ฉMลาIDดLรู้ ส่นู กั ส่อื สารสรา้ งสรรค์ไอเดยี สขุ ภาวะ 5

MIDL คอื อะไร? พัฒนาการของสอ่ื สารสนเทศ และเทคโนโลยีดิจิทัล ในช่วงหลายทศวรรษที่ผา่ นมามกี ารเปลี่ยนแปลง อยา่ งรวดเร็ว และได้เคลือ่ นเข้าสยู่ คุ สอื่ หลอมรวม (Convergent Media) ซึง่ มีส่วนสำคัญในการเปลยี่ น วถิ กี ารดำเนินชีวิต การสอื่ สาร และการเรยี นรู้ของผคู้ นในสังคม Media Information and Digital Literacy การรูเ้ ท่าทนั ส่ือ สารสนเทศ และดจิ ทิ ัล เป็นชดุ ของสมรรถนะ (Competency) ท่ีครอบคลมุ ทกั ษะแห่ง ศตวรรษท่ี 21 ในส่วนทีเ่ กย่ี วข้องกับความสามารถในการเขา้ ถึงสารสนเทศผา่ นสอื่ และเทคโนโลยีดิจทิ ัล การ เลือกรบั วิเคราะห์ ประเมิน และนำขอ้ มลู ทไ่ี ด้รับไปใช้ในทางสรา้ งสรรค์ รวมทงั้ ความสามารถผลติ สื่อเพื่อขับ เคล่ือนสังคม ไดด้ ว้ ยตนเอง การรูเ้ ท่าทันสือ่ สารสนเทศ และดิจิทลั น้นั มลี กั ษณะท่เี ช่ือมโยงกนั ระหว่าง สมรรถนะ 3 เร่ือง คือ การร้เู ท่าทนั ส่อื (Media Literacy) การรูเ้ ทา่ ทันสารสนเทศ (Information Literacy) และการรู้เทา่ ทันดจิ ทิ ลั (Digital Literacy) นอกจากน้สี มรรถนะดังกล่าวยงั มคี วามสมั พันธก์ ับทกั ษะชดุ อืน่ ๆ เชน่ ทักษะชีวติ ทคี่ รอบคลมุ เรื่องทกั ษะการเท่าทนั ตัวเอง (Self Management Skills) ทักษะการคดิ (Thinking Skills) และทกั ษะการอยูร่ ่วมกบั ผอู้ นื่ (Interpersonal and Communication Skills) 6

http://bcp.nbtc.go.th/uploads/items/attachments/b7bb35b9c6ca2aee2df08cf09d7016c2/_651dab51d77cc9cc0b46de8a418db8e7.pdf 7

8

9

10

11

ฉลาดรู้ ส่นู ักสอ่ื สารสร้างสรรค์ไอเดยี สขุ ภาวะ 12

คอื .. การใช้สื่อให้เปน็ เครือ่ งมือ เพื่อนำไปสวู่ ถิ ีสุขภาวะ 13

(1) เกดิ การเข้าใจรเู้ ท่าทันสอ่ื สารสนเทศ และดจิ ทิ ัล (2) เกิดการสือ่ สารการสรา้ งความร่วมมือ (3) เกดิ การเปน็ ผู้นำ (4) เกิดการตระหนกั รสู้ ามารถสะท้อนความคิด 14

บทท่ี 3 การสร้างสรรคส์ อ่ื เพอื่ การเปล่ยี นแปลงสงั คม 15

16

17

18

3 ข้นั ตอน ที่ตอ้ งร้จู กั สำหรบั การถา่ ยทำ 19

1. Pro-Production ขั้นตอนของการวางแผนในการเตรยี มงาน ต้องตอบโจทยค์ ำถาม 5W1H 20

2. Production ขน้ั ตอนของการผลติ หรอื ถา่ ยทำจริง ต้องเตรยี ม คน อปุ กรณ์ บทและสถานท่ี ให้พรอ้ มในการออกกองถา่ ยทำ 21

3. Post-Production ขน้ั ตอนหลังจากลงพ้นื ที่การถ่ายทำ นัน้ คือ การตดั ต่อ ลำดับภาพ ลงเสยี ง ทำ CG หรอื คอมพิวเตอร์กราฟิก 22

23

24

25

26

เทคนิคการลำดบั ภาพ 27

ภาพท่ี 1 เปน็ ภาพนำไปสู่ภาพที่ 2 ภาพท่ี 2 เป็นเร่ืองอธบิ ายภาพที่ 1 ภาพท่ี 1 และ 2 รวมกนั อธิบายภาพท่ี 3 ภาพท่ี 3 เป็นเรอ่ื งอธบิ ายภาพที่ 1 และ 2 ท้ังภาพท่ี 1 และ 2 เป็นตัวนำความคิดให้เกิดขนึ้ อย่างใดอยา่ งหนึง่ ซึ่งอธิบายด้วยภาพใดภาพหนึง่ ไมไ่ ด้ ตอ้ งอธิบายทงั้ 2 ภาพ 28

สิ่งสำคญั ในการเรยี งลำดบั ภาพ 1. ความยาวของภาพหรือซอ็ ต 2. ความถข่ี องการเปลยี่ นภาพ 29

30

บทที่ 2 ชอ่ งทาง พลังเครอื ขา่ ย ของนกั ส่อื สาร 31

ผู้ส่งสาร สาร สื่อ/ช่อง ผู้รับสาร ข้อมูล ทาง ป้อนกลับ ใคร กลา่ วอะไร ชอ่ งทางใด ถงึ ใคร ผลเปน็ อย่างไร 32

Credit: https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2018.html 33

Credit: https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2018.html 34

Credit: https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2018.html 35

เมื่อเปรียบเทียบกิจกรรมที่คนไทยทำผ่านออนไลน์กับออฟไลน์ ข้อมูลที่น่าสนใจคือ ตอนนี้คนไทยชำระค่า สินค้าและบริการผ่านออนไลน์มากถึง 82.8% เทียบกับออฟไลน์ 17.2% รวมถึงบริการรับส่งเอกสาร บริการ แท็กซี่ และบริการส่งอาหาร ล้วนเป็นกิจกรรมที่คนไทยทำผ่านออนไลน์มากกว่าออฟไลน์แล้ว เหลือเพียง ซื้อสินค้าและบริการที่มีสัดส่วนพอๆกัน (online 49.6% vs offline 50.4%) Credit: https://www.etda.or.th/publishing-detail/thailand-internet-user-profile-2018.html 36

37

38

เมือ่ เทียบตามช่วงอายุ Baby Boomer และ Gen X ใช้ Line มากเปน็ อนั ดับ 1 ตามมาด้วย YouTube > Facebook > Messenger และ Pantip สว่ น Gen Y และ Gen Z เปน็ YouTube > Line > Facebook > Messenger และ Instagram รายละเอยี ดการใช้งานอนิ เทอร์เน็ต ตามชว่ งอายุ กิจกรรมยอดฮิตของคนไทยในชว่ งอายุ Baby Boomer Gen X และ Gen Y คือ 1. Social Media 2. รับสง่ email 3. Chat หรอื โทรศพั ทอ์ อนไลน์ สว่ นของ Gen Z คอื 1. Social Media 2. หาขอ้ มลู 3. Chat หรอื โทรศพั ท์ออนไลน์ ทนี่ ่าสนใจคือ ทุก generation หมดเวลาไปกบั social media เยอะทีส่ ุด ปญั หาการใชอ้ ินเทอร์เนต็ ของคนไทยในชว่ งอายุ Baby Boomer Gen X และ Gen Y คือ 1. ปริมาณโฆษณาออนไลน์ที่มารบกวน 2. ความลา่ ชา้ ในการเช่อื มตอ่ อนิ เทอรเ์ นต็ 3. ความนา่ เชอ่ื ถอื ของข้อมูลในอินเทอร์เน็ต สว่ นของ Gen Z คอื 1. ความลา่ ชา้ ในการเชอ่ื มต่ออนิ เทอรเ์ นต็ 2. ปริมาณโฆษณาออนไลน์ทม่ี ารบกวน 3. ความน่าเชือ่ ถือของขอ้ มลู ในอนิ เทอรเ์ นต็ 39

40

41

42

ชอ่ งทางหลกั กลุ่มหลกั fanpage……..? มะี ไรบ้าง / จำนวนเท่าไร 43

บทท่ี 4 นักสอ่ื สารสร้างสรรค์ เพื่อสรา้ งพลเมืองในยุคดิจิทลั 44

45

46

47

เอกสารกรอบแนวคิดพลเมืองประชาธิปไตย เท่าทันสื่อ สารสนเทศ และดิจิทัล สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน สสย. 48

เอกสารกรอบแนวคิดพลเมืองประชาธิปไตย เท่าทันสื่อ สารสนเทศ และดิจิทัล สถาบันสื่อเด็กและเยาวชน สสย. 49

50