excel 6

กUาtรใชiโl้ ปรitแกyรม ในคอมพวิ เตอร์ โดย.วรี พล เหลืองอรา่ ม

คํานํา โปรแกรมคอมพวิ เตอรเ์ ปนงานลิขสทิ ธซิ งึ จดั อยู่ ในประเภทงานวรรณกรรมโดยไดร้ บั การค้มุ ครอง ตามกฎหมายลิขสทิ ธเิ จา้ ของลิขสทิ ธจิ งึ เปนผมู้ ี สทิ ธแิ ต่เพยี งผเู้ ดยี วทีกระทําการใดๆเชน่ ทําซาํ ดดั แปลงเผยแพรส่ าธารณชนใหเ้ ชน่ ต้นฉบบั หรอื สาํ เนางานโปรแกรมคอพวิ เตอรเ์ ปนต้นซงึ ปจจุบนั ความจาํ เปนในการใชซ้ อฟต์แวรข์ อง หนว่ ยงานต่างๆมมี ากขนึ อาทิการเนนิ ธุรกิจ การดาํ เนนิ งานของหนว่ ยงานราชการ การศึกษา และการศิลปะบนั เทิงเปนต้นล้วนมโี ปรแกรม Utilityเขา้ มาเกียวค่อยทังสนิ

สารบญั หนา้ เรอื ง 1 ความหมายของ Utility Program 2 หนา้ ทีของโปรแกรม Utility 3 ฟอรแ์ มตเตอร์ Formatter 4 โปรแกรมชว่ ยค้นหาไฟล์ขอ้ มูลFind File 5 โปรแกรมชว่ ยลดขนาดไฟล์ในการจดั เก็บ บนั ทึกใหเ้ ล็กลง File Compression 6 โปรแกรมชว่ ยคืนไฟล์ทีถกู ลบไป แล้วFileUndelete 7 โปรแกรมชว่ ยทําขอ้ มูลสาํ รองและนาํ คืนขอ้ มูลสาํ รองBackupand Recovery

เรอื ง หนา้ โปรแกรมชว่ ยซอ่ มไฟล์ขอ้ มูลหรอื พนื ทีใน 8 การเก็บขอ้ มูลในดสิ ก์file and disk repair 9 โปรแกรมชว่ ยจดั ระเบยี บขอ้ มูล 10 ในดสิ ก์Diskdefragmentation 11 โปรแกรมกําจดั ขอ้ มูลทีซาํ ซอ้ น 12 หรอื ไมไ่ ดใ้ ชงั านในระบบ Disk cleanup โปรแกรมกําหนดเวลาทํางานอัตโนมตั ิให้ แก่ คอมพวิ เตอร์ Task scheduler โปรแกรมชว่ ยสรา้ งขนั ตอน อัตโนมตั ิ (Scriptfile)

โปรแกรมอรรถประโยชนห์ รอื Utility Programคือโปรแกรมทีติดมาพรอ้ มกับ ระบบปฏิบตั ิการวนิ โดว์ เรยี กง่ายๆวา่ เปน โปรแกรมทีชว่ ยดแู ลระบบการทํางานของ วนิ โดวเ์ พราะมหี ลากหลายประเภท เชน่ ประเภทการจดั ไฟล์ ปองกันไวรสั บบี อัดไฟล์ ฯลฯ

หนา้ ทีของโปรแกรม Utility ตัวอยา่ งโปรแกรม Utility ชนดิ ของโปรแกรมยูติลิตีมหี นา้ ทีต่างๆ กัน และมผี ลิตภัณฑ์ยหี อ้ รนุ่ ต่างกันมากมายในหวั ขอ้ นี จะกล่าวถึงตัวอยา่ งหนา้ ทีและผลิตภัณฑ์ตัวอยา่ ง ของโปรแกรมยูติลิตีทีมใี ชก้ ันอยูม่ ากและเปน ประโยชนต์ ่อการใชง้ าน

ฟอรแ์ มตเตอรF์ ormatter โปรแกรมฟอรแ์ มตเตอรเ์ ปนโปรแกรมสาํ หรบั การเตรยี มรปู แบบการบนั ทึกขอ้ มูลบนดสิ ก์ เนอื งจากดสิ ก์เปนอุปกรณบ์ นั ทึกขอ้ มูลทีใชไ้ ดก้ ับ คอมพวิ เตอรห์ ลากหลายรนุ่ และระบบปฏิบตั ิการไม่ เฉพาะเจาะจงก่อนทีจะใชด้ สิ ก์เปนขอ้ มูลสาํ หรบั ระบบปฏิบตั ิการแบบใดจาํ เปนต้องจดั รปู แบบการ การจดั เก็บขอ้ มูลไฟล์และโครงสรา้ งทีเกียวกับการ จดั เก็บไฟล์และแบง่ ไดเรก็ ทอรหี รอื โฟลเดอรต์ าม รปู แบบทีระบบปฏิบตั ิการนนั กําหนด

โปรแกรมชว่ ยค้นหาไฟล์ขอ้ มูลFind File การเก็บขอ้ มูลไฟล์ในระบบทีมหี นว่ ยบนั ทึกขอ้ มูล ความจุสงู ทีใชก้ ันทกุ วนั นมี คี วามสามารถเก็บ ขอ้ มูลไดน้ บั หมนื ไฟล์การเก็บขอ้ มูลมกี ารแบง่ โครงสรา้ งเปนโฟลเดอรท์ ีสามารถแตกออกไปได้ หลายชนั ดว้ ยจาํ นวนไฟล์ทีมมี าก และสามารถจดั แบง่ โฟลดเ์ ดอรท์ ีเก็บขอ้ มูลยอ่ ยๆ

โปรแกรมชว่ ยลดขนาดไฟล์ในการจดั เก็บ บนั ทึกให้เล็กลง File Compression การจดั เก็บไฟล์ขอ้ มูลทีจะฝากเก็บไวโ้ ดยยงั ไมไ่ ด้ ใชง้ านสามารถบบี ขนาดไฟล์ใหเ้ ล็กลงไดโ้ ดยใช้ กระบวนการบบี อัดขอ้ มูลทีเรยี กวา่ ดาต้าคอมเพรส ชนั (data compression) โปรแกรมยูติลิตี สาํ หรบั บบี อัดและขยายขอ้ มูลทีถกู ใชง้ านกันมาก ไดแ้ ก่ PKZIP.EXE และ PKUNZIP.EXE เปน โปรแกรมบบี อัดและขยายทีทํางานบนเอ็มเอสดอส โปรแกรม WinZip ทํางานบนวนิ โดว์ โปรแกรม WinRAR เปนต้น

โปรแกรมชว่ ยคืนไฟล์ทีถกู ลบไป แล้วFileUndelete ไฟล์ขอ้ มูลทีถกู ลบออกแล้วหากยงั ไมม่ กี าร บนั ทึกขอ้ มูลใหมท่ ับลงไปยงั สามารถเรยี กไฟล์ เหล่านนั กลับคืนมาไดซ้ งึ ระบบปฏิบตั ิการในยุค ปจจุบนั จะไมบ่ นั ทึกขอ้ มูลใหมท่ ับตําแหนง่ ขอ้ มูลที ถกู ลบเวน้ แต่จะไมม่ พี นื ทีบนั ทึกขอ้ มูลวา่ งแล้วหรอื ในระบบปฏิบตั ิการอาจมวี ธิ นี าํ ขอ้ มูลทีถกู ลบไปเก็บ ไวใ้ นตําแหนง่ ทีเตรยี มไวก้ ่อน ระบบปฏิบตั ิการ ตัวอยา่ งโปรแกรมสาํ หรบั คืนไฟล์ทีถกู ลบ เชน่ คําสงั UNDELETE.COM ในเอ็มเอสดอส คํา สงั SALVAGE ในโนเวลล์เนต็ แวร์ หรอื การใชค้ ํา สงั Restore ใน Recycle Bin (ถังขยะเก็บไฟล์ที ลบแล้วของวนิ โดว)์

โปรแกรมชว่ ยทําขอ้ มูลสาํ รองและนาํ คืนขอ้ มูล สาํ รองBackupand Recovery โปรแกรมยูติลิตีประเภทนจี ะทําการคัดลอก ไฟล์ขอ้ มูลเก็บลงในสอื เชน่ ฟลอปปดสิ ก์หรอื เทป เพอื ใชเ้ ปนสอื ขอ้ มูลสาํ รองทีสามารถนาํ ขอ้ มูลกลับ คืนมาติดตังใหมห่ ากขอ้ มูลในหนว่ ยบนั ทึกขอ้ มูล เกิดเสยี หายหรอื สญู หายไปโปรแกรมสาํ รองขอ้ มูล บางโปรแกรมจะบนั ทึกขอ้ มูลสาํ รองแยกเปนไฟล์ ตัวอยา่ งเชน่ โปรแกรม Backup ของเอ็มเอสดอส และวนิ โดว์ 95หรอื 98 โปรแกรม Norton Backup และ Colorado Backup เปนต้น

โปรแกรมชว่ ยซอ่ มไฟล์ขอ้ มูลหรอื พนื ทีในการ เก็บขอ้ มูลในดิสก์file and disk repair เมอื เกิดปญหาขอ้ มูลทีถกู บนั ทึกในดสิ ก์เสยี หายหรอื ระบบการจดั เก็บไฟล์มบี างสว่ นเกิดเสยี หายทํางานไมป่ กติโปรแกรมยูติลิตีดา้ นการตรวจ สอบแก้ไขระบบไฟล์อาจถกู นาํ มาใชเ้ พอื ตรวจสอบ และแก้ไขปญหาดา้ นนซี งึ การทํางานของโปรแกรม ประเภทนคี ือจะอ่านแต่ละสว่ นของระบบการจดั เก็บ ไฟล์ทีเรยี กวา่ ไฟล์ซสิ เต็ม(Filesystem) ตัวอยา่ งเชน่ Scandiskทีทํางานบนเอ็มเอสดอส, Norton disk doctor ในวนิ โดว9์ 5 / 98 เปนต้น

โปรแกรมชว่ ยจดั ระเบยี บขอ้ มูลในดิสก์Disk defragmentation หากเปนฮารด์ ดสิ ก์ทีเรมิ ใชง้ านใหมห่ ลังจากถกู ฟอรแ์ มตระบบปฏิบตั ิการจะจดั เก็บขอ้ มูลของไฟล์ ไวอ้ ยา่ งต่อเนอื งบนเนอื ดสิ ก์แต่หลังจากทีมกี าร เปลียนแปลงขอ้ มูลทีอยูใ่ นไฟล์เชน่ มกี ารลบไฟล์ เพมิ ขอ้ มูล ฯลฯ ขอ้ มูลใหมข่ องไฟล์จะถกู กระจาย ไปยงั เนอื ทีวา่ งทียงั ไมไ่ ดถ้ กู ใชง้ าน ตัวอยา่ งเชน่ โปรแกรมในชุดโปรแกรมNorton Utility ไดแ้ ก่ Speed Disk, Optimization Wizard คําสงั Disk Defragmenter ในกล่มุ คํา สงั Accessoryของวนิ โดว์ เปนต้น

โปรแกรมกําจดั ขอ้ มูลทีซาํ ซอ้ นหรอื ไมไ่ ด้ใชงั าน ในระบบ Disk cleanup การสรา้ งประสทิ ธภิ าพของการใชร้ ะบบประการ หนงึ คือการกําจดั ขอ้ มูลทีไมถ่ กู ใชง้ าน ซงึ อาจเปนขอ้ มูลทีสรา้ งขนึ ชวั คราวระหวา่ งการใช้ โปรแกรมแล้วไมไ่ ดถ้ กู ลบทิงเมอื เลิกใชห้ รอื ขอ้ มูล ทีมอี ยูซ่ าํ ซอ้ นกันแต่เก็บในต่างตําแหนง่ กัน ไฟล์ขอ้ มูลของระบบปฏิบตั ิการทีอาจไมไ่ ดใ้ ชแ้ ล้ว ซงึ เมอื มขี อ้ มูลทีไรป้ ระโยชนเ์ ก็บอยูน่ อกจากจะ ทําใหเ้ ปลืองเนอื ทีบนั ทึกในดสิ ก์โดยเปล่าประโยชน์ แล้วยงั อาจกระทบต่อการสรา้ งประสทิ ธภิ าพอืนๆ

โปรแกรมกําหนดเวลาทํางานอัตโนมตั ิให้แก่ คอมพวิ เตอร์ Task scheduler ในการใชง้ านคอมพวิ เตอรบ์ างงานเราสามารถ ตังเวลาเรมิ ต้นใหโ้ ปรแกรมทํางานไดโ้ ดยใชโ้ ปรแกรม กําหนดเวลาทํางานซงึ มกั จะมวี ธิ กี ําหนดไดห้ ลาย แบบเชน่ จะใหท้ ํางานทกุ วนั ตามเวลาหรอื ทกุ สปั ดาห์ ทกุ เดอื นตามวนั ทีกําหนด (เชน่ กําหนดทกุ วนั ศุรห์ รอื ทกุ วนั ที 15 ของเดอื น เปนต้น) และอาจกําหนดเวลา ใหห้ ยุดทํางานได้ ตัวอยา่ งการใชป้ ระโยชน์ เชน่ เรยี ก ใชโ้ ปรแกรมตรวจสอบระบบ หรอื สาํ รองขอ้ มูล โดย อัตโนมตั ิ เปนต้น

โปรแกรมชว่ ยสรา้ งขนั ตอนอัตโนมตั ิ (Scriptfile) การสงั ใหโ้ ปรแกรมหรอื คําสงั ทํางานตามลําดับโดย เราตังขนั ตอนการเรยี กใชโ้ ปรแกรมต่างๆ เอาไวก้ ่อนเมอื ต้องการใหเ้ กิดการทํางานตามลําดบั ขนั ตอนก็จะเรยี กเพยี งคําสงั เดยี วขนั ตอนทีตังไวก้ ็ จะเรมิ ทํางานตามลําดบั ไดโ้ ดยอัตโนมตั ิ ตัวอยา่ งเชน่ การใชไ้ ฟล์ชนดิ แบทช์ (Batch file) ในเอ็มเอสดอส สามารถกําหนดขนั ตอนการสงั ใหค้ ํา สงั หรอื โปรแกรมทํางานตามลําดบั ในวนิ โดวก์ ็มี โปรแกรม Win Batch