คู่มือ ท_74

คมู่ อื สิทธหิ ลกั ประกันสุขภาพแห่งชาติ ส�ำ หรับคนพกิ าร (ท.๗๔XXXXXXXX) สำ�นกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ สทิ ธหิ ลกั ประกันสขุ ภาพสำ� หรบั คนพกิ าร (ท.๗๔) คืออะไร? “สิทธิหลักประกันสุขภาพ” หรือที่เคยรู้จักกันในนาม “สทิ ธิ ๓๐ บาท หรอื สทิ ธบิ ตั รทอง” เพอื่ การเขา้ ถงึ บรกิ าร สาธารณสขุ ทม่ี มี าตรฐานอยา่ งทวั่ ถงึ ตงั้ แต่ การสรา้ งเสริม สขุ ภาพ การป้องกนั โรค การรักษาพยาบาล และการฟ้ืนฟู สมรรถภาพท่ีจ�ำเป็นต่อสุขภาพและการด�ำรงชีวิต สิทธิหลักประกันสุขภาพส�ำหรับคนพิการ คือ สิทธิ คนพิการที่ระบุสิทธิย่อย ท.๗๔XXXXXXXX หรือบัตร ประกันสุขภาพที่ระบุ R๗๔XXXXXXXX หรือบัตรทอง 1

ทร่ี ะบุ ท.๐๐XXXXXXXX (คนพกิ ารซง่ึ เปน็ บตั รทองแบบเกา่ ) จะไดร้ บั สทิ ธเิ พม่ิ เตมิ สำ� หรบั คนพกิ ารในระบบหลกั ประกนั สขุ ภาพแห่งชาติ ทำ� อยา่ งไร? จึงจะมสี ทิ ธิหลักประกันสขุ ภาพ (ท.๗๔) ตามพระราชบญั ญตั หิ ลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ พ.ศ. ๒๕๔๕ มาตรา ๕ ก�ำหนดให้ “บุคคลทุกคนมีสิทธิ ได้รับบริการสาธารณสุขท่ีมีมาตรฐานและมีประสิทธิภาพ ตามทก่ี ำ� หนดในพระราชบญั ญตั ”ิ ซง่ึ บคุ คลในทนี่ ี้ หมายถึง บุคคลทม่ี สี ัญชาติไทย มีเลขประจำ� ตัวประชาชน ๑๓ หลัก 2

คนพิการประเภทใดบ้าง ท่ีมสี ิทธไิ ดร้ ับ หลักประกนั สุขภาพคนพกิ าร? คนพิการท่ีสามารถได้รับสิทธิหลักประกันสุขภาพ คนพิการ ได้แก่ คนพิการที่ยังไม่ได้รับความคุ้มครองใดๆ จากกองทนุ ประกนั สขุ ภาพอนื่ ทร่ี ฐั จดั ให้ และหมายรวมถงึ ๑) คนพิการที่ได้รับการจดทะเบียน ตามพระราช บญั ญตั สิ ง่ เสรมิ และพฒั นาคณุ ภาพชวี ติ คนพกิ าร พ.ศ. ๒๕๕๐ และทีแ่ กไ้ ขเพม่ิ เติม ๒) คนพิการที่ไม่ได้รับการจดทะเบียน ตามพระราช บัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. ๒๕๕๐ และทแี่ กไ้ ขเพ่ิมเติม ท้ังนี้ คนพิการท่ีไม่ได้รับการจดทะเบียนเป็น ท.๗๔ จะต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยและออกใบรับรองความ พิการท่ีระบุประเภทความพิการจากแพทย์/ผู้ประกอบ วชิ าชพี เวชกรรมกอ่ น หรอื แสดง บตั รคนพกิ ารตาม พรบ.สง่ เสรมิ ฯ เพื่อประกอบการลงทะเบียนใน ระบบหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ 3

คนพิการประเภทใดบา้ ง ท่ีไมม่ สี ทิ ธิไดร้ บั สิทธิหลัก ประกันสขุ ภาพฯ ส�ำหรบั คนพกิ าร? คนพิการที่ไม่มีสิทธิได้รับสิทธิหลักประกันสุขภาพฯ สำ� หรบั คนพิการ ไดแ้ ก่ คนทไ่ี ด้รบั สิทธกิ ารรักษาพยาบาล ตามกฎหมายหรือระเบียบอื่นๆ ท่ีรัฐก�ำหนดอยู่ก่อนแล้ว เชน่ ข้าราชการและลกู จา้ งประจำ� ของรฐั พนักงานของรฐั และรัฐวิสาหกิจ รวมทั้งบิดา มารดา คู่สมรสและบุตรท่ี ถูกต้องตามกฎหมาย บุคคลผู้มีสิทธิตามพระราชบัญญัติ ประกันสังคม ประเภทความพกิ าร ท่มี ีสทิ ธิไดร้ ับสทิ ธิ หลกั ประกันสุขภาพฯ สำ� หรับคนพิการ ส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ได้ก�ำหนดประเภทความพิการตามท่ีก�ำหนดใน พรบ. ส่งเสริมและพัฒนาคณุ ภาพชวี ติ คนพิการแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๐ เป็น ๗ ประเภท 4

๑. ความพกิ ารทางการเหน็ ๒. ความพกิ ารทางการไดย้ นิ หรือส่อื ความหมาย ๓. ความพกิ ารทางการเคล่อื นไหวหรือทางร่างกาย ๔. ความพกิ ารทางจิตใจหรอื พฤตกิ รรม ๕. ความพิการทางสติปัญญา ๖. ความพิการทางการเรยี นรู้ ๗. ความพกิ ารทางออทสิ ติก สทิ ธใิ นระบบหลักประกนั สขุ ภาพถว้ นหนา้ เฉพาะสำ� หรับคนพกิ าร ๑. สิทธิประโยชน์หลัก ได้แก่ บริการข้ันพ้ืนฐาน ทางการแพทย ์ หมายรวมถงึ  บรกิ ารสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพและ ป้องกันโรค การคลอดบุตร บริการทันตกรรม การตรวจ วินิจฉัยโรค การรักษาพยาบาล โดยสามารถรับบริการ 5

ได้ท่ี สถานีอนามัย ศูนย์บริการสาธารณสุข โรงพยาบาล ของรัฐทุกแห่ง และโรงพยาบาลเอกชนท่ีข้ึนทะเบียนเป็น หน่วยบรกิ ารในระบบหลกั ประกนั สขุ ภาพแห่งชาติ ๒. สทิ ธเิ ฉพาะสำ� หรบั คนพิการ ไดแ้ ก ่ สิทธกิ ารไดร้ ับ บรกิ ารฟน้ื ฟสู มรรถภาพทงั้ ในและนอกหนว่ ยบรกิ าร ไดแ้ ก่ กายภาพบ�ำบดั กจิ กรรมบ�ำบัด การประเมิน/แก้ไขการพดู จิตบ�ำบัด พฤตกิ รรมบำ� บัด การฟื้นฟูการได้ยนิ การฟืน้ ฟู การเหน็ การกระตนุ้ พฒั นาการ การไดร้ บั อปุ กรณเ์ ครอื่ งชว่ ย ตามประเภทความพกิ าร การพฒั นาศกั ยภาพในรปู แบบอนื่ ๆ เช่น การเข้ารับบริการการฝึกการใช้ไม้เท้าขาวเพ่ือฟื้นฟู สมรรถภาพการเหน็ เปน็ ตน้ 6

คนพิการท่ีมีสิทธิได้รับบริการในระบบหลักประกัน สุขภาพถ้วนหน้า เฉพาะส�ำหรับคนพิการ จะต้อง ลงทะเบยี นสทิ ธใิ นระบบหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ โดย ระบสุ ทิ ธิประเภทคนพกิ าร (ท.๗๔) ในระบบฐานข้อมูล ของส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติเป็นท่ี เรยี บร้อยแล้ว ขอ้ ดี คนพิการที่ได้รับการลงทะเบียน ท.๗๔ ในระบบหลัก ประกนั สขุ ภาพแห่งชาติ สามารถเขา้ ถึงบริการสาธารณสขุ ของรฐั ได้ทกุ แหง่ โดยไม่ต้องมใี บส่งตอ่ 7

เม่ือเจบ็ ป่ วยและใช้สทิ ธิของคนพิการ จะต้องท�ำอยา่ งไร? ๑. เข้ารับการรักษากับหน่วยบริการของรัฐท่ีอยู่ใกล้ ทส่ี ดุ หรือหน่วยบรกิ ารท่รี ะบใุ นบตั ร ๒. แจ้งความจ�ำนงขอใช้สิทธิพร้อมแสดงหลักฐาน ประกอบ ไดแ้ ก่ บตั รประกันสุขภาพแห่งชาติหรอื บตั รทอง (ท.๗๔) พรอ้ มบตั รประจ�ำตวั ประชาชน หรือเอกสารอืน่ ใด ทร่ี าชการออกใหแ้ ละมรี ปู ถา่ ย หากเปน็ เดก็ ใชส้ ตู บิ ตั ร (ใบเกดิ ) หมายเหตุ ควรไปรักษาในเวลาท�ำการ หรือเวลาท่ีสถาน พยาบาลหรือโรงพยาบาลก�ำหนด 8

คนพกิ ารไดร้ บั สทิ ธดิ ้านการฟื้ นฟู สมรรถภาพ คนพกิ ารไดอ้ ย่างไร? • คนพิการ สามารถเข้ารับบริการฟื้นฟูสมรรถภาพ คนพิการ ตามประเภทบริการและสิทธิอ่ืน ท่ีก�ำหนดได้ ณ หนว่ ยบริการ โดยไมเ่ สียค่าใช้จา่ ย • คนพิการ สามารถไดร้ บั อุปกรณ์ เครื่องช่วยคนพิการ โดยตดิ ต่อขอรับอปุ กรณ์ เครอ่ื งชว่ ยไดจ้ ากหนว่ ยบริการท่ี ใกล้บ้านคนพิการในกรณีที่จ�ำเป็นหรือหน่วยบริการที่ระบุ ในบัตรประกันสุขภาพหรือบัตรทอง (ท.๗๔) ของผู้พิการ ทวั่ ประเทศ 9

• คนพิการและผู้ดูแล สามารถได้รับบริการการฝึก เพ่ือการฟื้นฟูสมรรถภาพและการดูแลช่วยเหลือคนพิการ ตามประเภทความพิการ ได้จากหน่วยงานหรือองค์กรท่ี ส�ำนกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาตทิ �ำความร่วมมอื หนว่ ยงานท่ใี หบ้ ริการฟื้ นฟู สมรรถภาพ ทางการแพทย์มที ่ีใดบ้าง ๑. หน่วยบริการในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ใกลบ้ า้ นทุกแห่งทัว่ ประเทศ ๒. หน่วยบริการที่เข้าร่วมโครงการฟื้นฟูสมรรถภาพคน พกิ ารกบั สำ� นกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาต/ิ สาขาเขต 10

นโยบายดา้ นการฟ้ื นฟู สมรรถภาพทางการแพทย์ ในระบบหลกั ประกนั สุขภาพแห่งชาติ คณะกรรมการหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ได้ ตระหนักถึงความส�ำคัญของการฟื้นฟูสมรรถภาพส�ำหรับ คนพิการ ว่าเป็นกลุ่มประชากรที่จ�ำเป็นต้องส่งเสริม สนับสนุนให้ได้รับบริการฟื้นฟูสมรรถภาพฯ จึงได้จัดสรร งบเฉพาะส�ำหรับคนพิการ ให้สามารถเข้าถึงบริการด้าน การฟน้ื ฟสู มรรถภาพและอปุ กรณเ์ ครอ่ื งชว่ ยความพกิ ารได้ อยา่ งทวั่ ถงึ นบั ตง้ั แตป่ ี ๒๕๔๖ เปน็ ตน้ มา โดยมงุ่ เนน้ ความ ส�ำคัญในการพัฒนาระบบบริการฟื้นฟูสมรรถภาพทาง การแพทยท์ ง้ั ในระบบบรกิ ารสาธารณสขุ และการสนบั สนนุ การมสี ว่ นรว่ มของภาครี ว่ มตา่ งๆ โดยหลกั การกระจายอำ� นาจ และบทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบไปยังส่วนภูมิภาค หรือพื้นท่ี พร้อมด้วยแนวทางหรือมาตรการการจัดการ การสง่ เสรมิ สนบั สนนุ จากสว่ นกลาง เพอื่ ใหเ้ กดิ กจิ กรรมและ บรกิ ารทค่ี นพกิ ารจำ� เปน็ ตอ้ งไดร้ บั ภายใตก้ ารปรบั ปรงุ และ พฒั นาระบบการทำ� งาน จากการประมวลขอ้ มลู สะทอ้ นกลบั จากผลการด�ำเนินงานจริงในพื้นที่ 11

ทำ� สทิ ธิหลักประกันสขุ ภาพฯ ส�ำหรับคนพิการ (ท.๗๔) ไดอ้ ยา่ งไร? ต่างจังหวัด สามารถลงทะเบียนได้ท่ีโรงพยาบาล สง่ เสรมิ สขุ ภาพตำ� บล หรอื โรงพยาบาลของรฐั ทอ่ี ยใู่ กลบ้ า้ น หรอื สำ� นกั งานสาธารณสุขจังหวัด กรุงเทพมหานคร สามารถลงทะเบยี นได้ ณ สถานท่ที ี่ ส�ำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติก�ำหนด ปัจจุบัน ได้แก่ ส�ำนักเขตทุกเขต ในวนั และเวลาราชการ ทำ� สิทธิหลกั ประกนั สขุ ภาพฯ สำ� หรับคนพกิ าร ใช้หลักฐานอะไรบา้ ง? • สำ� เนาบตั รประจำ� ตวั ประชาชน หรอื บตั รประจำ� ตวั ท่ี มรี ปู ถา่ ยซง่ึ ทางราชการออกให้ (เดก็ ตำ่� กวา่ ๑๕ ปี ใชส้ ำ� เนา ใบสตู ิบัตร หรือใบเกิด) • ส�ำเนาทะเบียนบา้ นทค่ี นพิการมชี ื่ออยู่ 12

• บัตร/สมุดประจ�ำตัวคนพิการ หรือเอกสารรับรอง การตรวจประเมินความพิการจากแพทย์ • กรณีพักอาศัยอยู่จริงไม่ตรงตามทะเบียนบ้าน ใหแ้ สดงหลกั ฐานอย่างหนง่ึ อย่างใด เช่น ใหเ้ พม่ิ เตมิ ช่อื ใน ส�ำเนาทะเบียนบ้านท่ีไปพักอาศัย ซ่ึงมีลายมือช่ือเจ้าของ บ้าน หรือหนังสือรับรองของผู้น�ำชุมชนรับรองว่าได้ พกั อาศยั อยจู่ รงิ หรอื รบั รองตนเองพรอ้ มแสดงหลกั ฐานอน่ื ประกอบ (ใบเสร็จค่าน�้ำ ค่าไฟ ค่าโทรศัพท์ ทีม่ ีช่อื ตนเอง) หรือหนงั สือรบั รองของผวู้ ่าจา้ งหรือนายจา้ ง เปน็ ตน้ กรณมี บี ัตรทองเดิมอยู่แล้ว จ�ำเป็นตอ้ งท�ำบตั รทองคนพกิ ารใหมห่ รอื ไม่ คนพิการท่ีมีบัตรทองอยู่เดิมแล้ว ท่ีไม่ได้ระบุสิทธิย่อย ท.๗๔ ควรเข้ารับการตรวจประเมินความพิการ ณ หน่วย บรกิ ารของรัฐ เพื่อให้ออกเอกสารรบั รองความพกิ าร และ นำ� มาประกอบการลงทะเบยี นทำ� บตั รทองคนพกิ าร เพอื่ ให้ ได้รับสิทธิประโยชน์ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เพมิ่ เตมิ สำ� หรบั คนพกิ าร ทเ่ี ขา้ รบั การตรวจประเมนิ ความพกิ าร และมคี วามพกิ ารอยใู่ นระดบั ทสี่ ามารถจดทะเบยี นคนพกิ าร ตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิต 13

คนพิการ พ.ศ. ๒๕๕๐ และทแี่ ก้ไขเพม่ิ เตมิ ควรเข้ารบั การ จดทะเบยี นขอมบี ัตรประจำ� ตวั คนพิการ ๑. ในเขตกรุงเทพมหานคร ติดต่อได้ที่ศูนย์คุ้มครอง สวสั ดภิ าพชมุ ชนเขต ๑-๑๒ กรมพฒั นาสงั คมและสวสั ดกิ าร (ศนู ย์บรกิ ารร่วมกระทรวง พม.) หรือฝา่ ยสงั คมสงเคราะห์ งานเวชศาสตร์ฟื้นฟู โรงพยาบาลศิริราช หรืองานสิทธิ ประโยชน์ สถาบันราชานุกูล หรือฝ่ายสังคมสงเคราะห์ โรงพยาบาลรามาธบิ ด ี ๒. ต่างจังหวัด ติดต่อได้ท่ีส�ำนักงานพัฒนาสังคมและ ความม่ันคงของมนุษย์ จังหวัดที่ตนอาศัยอยู่ ซ่ึงต้ังอยู่ที่ ศาลากลางจังหวัดทุกจังหวัด หรือที่โรงพยาบาลประจ�ำ จงั หวดั /อำ� เภอ ทม่ี ศี นู ยบ์ รกิ ารแบบเบด็ เสรจ็ ในโรงพยาบาล หรือหน่วยงานราชการอ่ืนๆ ท่ีผู้ว่าราชการจังหวัด ประกาศกำ� หนด เพือ่ ให้ได้รบั สิทธิสวัสดกิ ารดา้ นอ่ืนๆ เชน่ การศกึ ษา อาชีพ เบ้ยี ยังชีพ ทง้ั นี้ ตามทีก่ ฎหมายก�ำหนด 14

สอบถามขอ้ มูลเพ่ิมเติมไดท้ ่ี ส�ำนักงานโทหรล.กั ๑ป๓ระก๓ัน๐สุขภหารพือแหง่ ชาติ ๑. สำ� นกั งานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เขต ๑ เชียงใหม่ โทรศัพท์ ๐๕๓-๒๘๕-๓๕๕ ๒. สำ� นักงานหลักประกนั สขุ ภาพแห่งชาติ เขต ๒ พิษณุโลก โทรศัพท์ ๐๕๕-๒๔๕-๑๑๑ ๓. สำ� นกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ เขต ๓ นครสวรรค ์ โทรศัพท์ ๐๕๖-๓๗๑-๘๓๑ ๔. ส�ำนกั งานหลักประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ เขต ๔ สระบุร ี โทรศัพท์ ๐๓๖-๒๑๓-๒๐๕ ๕. สำ� นักงานหลกั ประกนั สขุ ภาพแห่งชาติ เขต ๕ ราชบรุ ี โทรศัพท์ ๐๓๒-๓๓๒-๕๙๐ ๖. ส�ำนักงานหลักประกนั สขุ ภาพแห่งชาติ เขต ๖ ระยอง โทรศพั ท์ ๐๓๘-๘๖๔-๓๑๓ ๗. สำ� นักงานหลักประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ เขต ๗ ขอนแกน่ โทรศัพท์ ๐๔๓-๓๖๕-๑๑๑ ๘. สำ� นกั งานหลกั ประกันสุขภาพแห่งชาติ เขต ๘ อดุ รธานี โทรศพั ท์ ๐๔๒-๓๒๕-๖๘๑ 15

๙. สำ� นกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ เขต ๙ นครราชสมี า โทรศัพท์ ๐๔๔-๒๔๘-๘๗๐ ๑๐. สำ� นกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ เขต ๑๐ อบุ ลราชธานี โทรศัพท์ ๐๔๕-๒๔๐-๕๙๑ ๑๑. สำ� นกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ เขต ๑๑ สรุ าษฎรธ์ าน ี โทรศัพท์ ๐๗๗-๒๗๔-๘๑๑ ๑๒. สำ� นกั งานหลักประกนั สุขภาพแหง่ ชาติ เขต ๑๒ สงขลา โทรศพั ท์ ๐๗๔-๒๓๓-๘๘๘ ๑๓. ส�ำนกั งานหลกั ประกนั สขุ ภาพแหง่ ชาติ เขต ๑๓ กรงุ เทพมหานคร โทรศัพท์ ๐-๒๑๔๒-๑๐๐๐ หลักประกนั สุขภาพแห่งชาติ เป็นสทิ ธขิ องท่าน การลงทะเบียนเป็นผูม้ ีสิทธิ จะท�ำให้ท่านไดร้ ับความสะดวก ไม่ล้มละลาย จากความเจ็บป่ วย 16