มารดาหลังคลอด

มารดาหลังคลอด

การรับประทานอาหาร อาหาร 5 หมู่ อาหารเพิ่มน้ำนม เน้นการรับประทาน ได้แก่ อาหารให้ครบ 5 หมู่ ผัดบวม แกงเลียง ให้รับประทานเนื้อ หัวปลี นำ้ขิง ผัดขิง นม ไข่ ผัก และผลไม้ เพื่อเสริมสร้างส่วน ที่สึกหรอของร่างกาย

การรับประทานอาหาร ดื่มนำ้ ดื่มน้ำวันละ 10 แก้ว ควรดื่มน้ำอุ่น 1 ชั่วโมง ก่อนให้นมลูกทุกครั้ง

หลีกเลี่ยง หลีกเหลี่ยง หลีกเหลี่ยง การรับประทานอาหาร เครื่องดื่มที่มีคาเฟ่ อีน เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เช่น ชา กาแฟ นำอัดลม เพราะสามารถผ่าน เพราะจะทำให้ ทางน้ำนมไปสู่ลูกได้ ทารกตื่นตัว กระวนกระวาย ทำให้ลูกมีพัฒนาการสมองของลูก ช้ากว่าเด็กในวัยเดียวกัน

วิธีการ ล้างมือให้สะอาด ใช้น้ำอุ่นมาประคบ เก็บน้ำนม ที่ลานนม เต้านม หัวนม แล้วบีบนานมใส่ภาชนะ หรือถุงเก็บน้ำนม อุณหภูมิห้องปกติอยู่ได้ 1 ชั่วโมง ในการเก็บน้ำนมในแต่ละครั้ง แช่ในกระดิกน้ำแข็งอยู่ได้24 ชั่วโมง ควรเขียนวันที่ เวลาเก็บน้ำนมและ แช่ในตู้เย็นช่องธรรมดาอยู่ได้ 2-3 วัน แช่ในตู้เย็นที่ช่องแช่น้ำแข็งอยู่ได้ 1 อาทิตย์ ในการนำมาใช้ควรที่ทำให้หายเย็น โดยการเปิ ดผ่านน้ำหรือวางไว้ใน อุณหภูมิห้อง ควรให้ลูกดูดนม อย่างเดียวอย่างน้อย 6 เดือน เพื่อลูกได้รับสารอาหาร ที่เพียงพอและเหมาะสม

การนอนหลับ ควรนอนหลับให้ได้ เนื่องจากทารกมักจะร้อง วิธีการแก้ไขอีกทางหนึ่ง รวมแล้วอย่างน้อย กวนในเวลากลางคืน คือหากในเวลาที่ทารกร้อง กวนอาจให้พ่อช่วยดูแล วันละ 8 ชั่วโมง แต่ในขณะให้นมลูกระวัง นับว่าเป็ นช่วยคุณแม่เลี้ยงดู ในกลางวันควรหลับ อย่าหลับ เพราะเต้านม บุตรและเป็ นการส่งเสริม ประมาณ 1-2 ชั่วโมง สัมพันธภาพที่ดีในครอบครัว อาจปิ ดจมูกของลูก จนหายใจไม่ออก

การทำงาน ในระยะ2 สัปดาห์แรก สามารถทำงานบ้านเบาๆได้ ไม่ควรยกของ หนักเกิน2-3กิโลกรัมหรือทำงานที่ต้อง ออกแรงเพราะกล้ามเนื้อและเอ็นต่างๆ ยังไม่ แข็งแรง ถ้าต้องออกแรงมากจะทำให้ความดันช่องท้อง เพิ่มขึ้นอาจทำให้มดลูกเคลื่อนต่ำ เกิดมดลูก หย่อนภายหลังได้หลังคลอด 2 สัปดาห์ไปแล้ว ค่อยๆทำงานเพิ่มทีละน้อย จนครบ สัปดาห์ จึงสามารถทำงานได้ตามปกติ

การดูแล คลอดเองอาบน้ำสระผม งดเว้นแช่น้ำ เพราะ เปลี่ยนผ้าอนามัย ความสะอาด อาจติดเชื้อที่ ทุก 4 ชั่วโมง ร่างกาย ได้ตามปกติ แผลฝีเย็บ ทำหมันหรือผ่าคลอด เช็ดคราบนม ทุกครั้ง หลังให้นมบุตร ให้เช็ดตัวก่อน เพระอาจทำให้ เช็ดทำความสะอาด ขณะอาบน้ำล้าง หัวนมแห้ง เต้านมด้วยน้ำสะ ทุกครั้งหลังการขับถ่าย อาดผ่านๆ ไม่ควร โดยเช็ดจากหน้าไป หลัง และซับให้แห้ง ใช้สบู่ฟอก

การบริหารร่างกาย นอนคว่ำใช้หมอนหนุนรองใต้ท้องนอนนาน 30นาที ช่วยให้น้ำคาวปลาไหลดี มดลูกเข้าอู่เร็ว ขมิบช่องคลอด วันละ50-100 ครั้ง ค้างไว้5 วินาที ช่วยให้แผลผีเย็บหายเร็วขึ้น

การมีเพศสัมพันธ์ งดูมีเพศสัมพันธ์ในช่วง 6 สัปดาห์หลังคลอด เพื่อป้ องกันการติดเชื้อ และควรจะเว้นระยะการตั้ง ครรภ์ในครั้งต่อไปถึง 2 ปี จึงจะเหมาะสม หากหลีกเลี่ยงไม่ได้ควรสวมถุงยางอนามัย

การคุมกำเนิด ยาเม็ดคุมกำเนิด ยาฉีดคุมกำเนิด ภายหลังคลอด ควรปรึกษาแพทย์ เพราะยาคุมบางชนิด ไม่มีผลต่อนำ้นม คุมได้ 3 เดือน มีผลต่อน้ำนม ทำหมันถาวร ยาเม็ดคุมแผ่นแปะ ยาฝังคุมกำเนิด คุมได้ 1 เดือน ไม่มีผลต่อน้ำนม คุมได้3-5 ปี

อาการผิดปกติที่ต้องรีบมาพบแพทย ด้านแม่ ด้านลูก มีไข้ ถ่ายอุจจาระมากกว่า9ครั้ง/วัน น้ำคาวปลาเป็ นสีแดงตลอดไม่จาง มีเลือดสดออกทางช่องคลอดมาก สะดือมีกลิ่น หนองและบวมแดง น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็นมากขึ้น ตัวตาเหลือง สีผิวคล้ายขมิ้น ทารกซึมไม่ยอมดูดนม เต้านมอักเสบ กดเจ็บ บวม แดง มีไข้สูง เช็ดตัวแล้วไม่ลดลง มีอาการเจ็บน่อง กดเจ็บ บวม แดง ตาแฉะ อักเสบ ขี้ตาสีเหลืองเขียว ถ่ายปัสสาวะบ่อย แสบ ขัด ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว มีอาการหอบเหนื่อย ขณะดูดนม หลังคลอด 2 สัปดาห์แล้วสามารถ คลำก้อนได้ทางหน้าท้อง ถ่ายอุจจาระมีมูกเลือก มีกลิ่นคาว เหม็น

ยาที่มารดา 1. ยาบำรุงวิตามินและแร่ธาตุ Triferdine หลังคลอด 2. ยาบำรุงเลือด Ferrous fumarate 3.ยาฆ่าเชื้อแบคที่เรีย Amoxicillin 4. ยาบรรเทาอาการปวด Paracetamol



พัฒนาการ ของทารก เด็กได้ทำการตรวจเลือดเพื่อหาโรคเอ๋อ และผลที่ออกมาว่าลูกของเรามีปัญหา ทางโรงพยาบาลจะโทรแจ้ง ไปยังตามหมายเลขที่ท่านแจ้งไว้ ดังนั้นไม่ควรที่จะเปลี่ยนเบอร์โทรศัพท์ เพื่อที่จะให้ทารกได้รับการกระตุ้นพัฒนาการ แต่ถ้าคนใดทางโรงพยาบาลไม่ได้โทรแจ้ง ถือว่าผลปกติ ทางโรงพยาบาลจะแจ้งกลับภายใน 48 วัน



THANK YOU จัดทำโดย นางสาวรจนา ศรีวิลัย รหัสนักศึกษา 624991038 นักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 4