รายวชิ าวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี รหัสวชิ า ว16101 ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 6 เร่อื ง สารอาหารและประโยชน์ ของสารอาหาร (1) ครผู ู้สอน ครูวิทวฒั น์ ศรเี มฆ ครูธิดารตั น์ เมฆหมอก
ส่งิ ที่จาเป็นต่อการเจรญิ เติบโต และการดารงชีวติ ของมนุษย์ มอี ะไรบ้าง (อาหาร นา้ อากาศ) อ้างองิ : รปู เด็ก โดย thedanw จาก https://pixabay.com/th/photos/เพลง-เด็ก-เล่น-ระนาด-กลอง-818459/
ส่งิ ต่าง ๆ เหลา่ น้ันมปี ระโยชนอ์ ยา่ งไร อ้างอิง : รปู ผกั โดย Sponchia จาก https://pixabay.com/th/photos/กิน-ผักกาดหอม-แตงกวา-อาหาร-ใบไม้-2834549/
อาหารหมายถึงอะไร อา้ งองิ : รปู แซลมอนเทอริยากิ โดย Wow_Pho จาก https://pixabay.com/th/photos/อาหาร-ปลาแซลมอน-เทอรยิ ากิ-ปลา-กนิ -712665/
เช้าน้นี ักเรยี นได้รบั ประทาน อาหารอะไรบ้าง อา้ งองิ : รปู พิซซ่า โดย zuzi99 จาก https://pixabay.com/th/photos/พซิ ซ่า-แผ่น-อาหาร-ชสี -อาหารกลางวัน-3010062/
ขา้ วเหนยี วหมูทอด มีสารอาหารอะไรบา้ ง อา้ งองิ : รูปขา้ วเหนยี วหมทู อด โดย monkeytan จาก รวมรา้ นขา้ วเหนียวหมทู อด อรอ่ ยจนตดิ ลมบน https://food.mthai.com/food-recommend/115715.html
กิจกรรมท่ี 1 สารอาหารคอื อะไร
1. รวบรวมข้อมูลและบอกความหมายและประโยชน์ ของสารอาหาร 2. ระบปุ ระเภทของสารอาหารท่รี ับประทาน ในชวี ติ ประจาวัน
วิธที ากิจกรรม 1. ร่วมกันรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับสารอาหารที่ พบในอาหารและประโยชน์ของสารอาหาร จากใบความรู้เรื่องประโยชน์ของสารอาหาร และแหล่งการเรียนรู้อืน่ ๆ
วิธีทากิจกรรม 2. สารวจสารอาหารและจาแนกประเภทของ สารอาหารในอาหารที่ตนเองรับประทาน ใน 1 มือ้ บนั ทกึ ผล
วิธีทากิจกรรม 3. แลกเปลี่ยนข้อมูลกับเพื่อน ตรวจสอบ ความถูกต้องในการจ าแนกประเภทของ สารอาหารในอาหารท่ีรับประทาน และอภิปราย ประโยชนท์ ไี่ ดร้ ับจากอาหาร บนั ทึกผล
ใบความร้เู ร่อื งประโยชนข์ องสารอาหาร หน้า 4-6
ใบงาน 01 อาหารกบั สารอาหาร หนา้ 7-8
ตอบคาถามตอ่ ไปน้ี 1. อาหารและสารอาหารเหมือนหรอื ต่างกนั อยา่ งไร 2. สารอาหารแบ่งเปน็ กีป่ ระเภทอะไรบ้าง 3. สารอาหารแตล่ ะประเภทพบในอาหาร จาพวกใดบ้าง
คาช้แี จงในการทา คาช้ีแจงบทบาทครปู ลายทาง กิจกรรมนกั เรยี นตอนท่ี 1 กิจกรรมตอนที่ 1 1. อา่ นใบความรเู้ รือ่ ง 1. แจกใบความรู้และใบงาน ประโยชน์ของสารอาหาร ใหแ้ ก่นักเรียน 2. ตอบคาถามจากใบความรู้ 2. เนน้ ยา้ นักเรยี นใหอ้ า่ น (15 นาท)ี ใบความรแู้ ละจับใจความ สาคัญ
ใบความร้เู รือ่ งประโยชน์ของสารอาหาร สารอาหาร คือสารที่อยู่ในอาหารซึ่งร่างกายสามารถ นาไปใช้ประโยชน์ในการดารงชีวิตได้ถ้าต้องการจาแนก สารอาหารตามเกณฑ์การได้รับพลังงานจากสารอาหาร* สามารถแบ่งสารอาหารเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ คือ กลุ่มที่ให้ พลงั งาน และกลุ่มท่ีไม่ให้พลังงาน
กล่มุ สารอาหารท่ี ให้ พลังงาน 1. ไขมัน พบในน้ามันและไขมันจากพืชและสัตว์ ซึ่งให้ พลังงานแก่ร่างกาย 9 กิโลแคลอรีต่อกรัม ช่วยให้ร่างกาย อบอุ่น และควบคุมการทางานของร่างกายให้เป็นปกติ ถ้าขาดสารอาหารประเภทไขมันจะทาให้ร่างกายซูบผอม ผิวหนงั ยน่ และอาจจะทาให้ขาดวติ ามินชนดิ อื่นไปด้วย
ไขมัน รูปภาพจาก ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ (สาหรบั นกั เรียน) กล่มุ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ภาคเรยี นที่ 1 ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 6
กลุม่ สารอาหารท่ี ให้ พลังงาน 2. โปรตีน พบในเนื้อสัตว์ ไข่ นม ถั่วเมล็ดแห้ง และงาให้ พลังงานแก่ร่างกาย 4 กิโลแคลอรีต่อกรัม ทาให้ร่างกาย เจริญเติบโตมีสุขภาพดี เสริมสร้างและซ่อมแซมส่วนที่ สึกหรอและช่วยควบคุมการทางานของร่างกายให้เป็นปกติ ถ้าขาดสารอาหารประเภทโปรตีนจะทาให้ร่างกายซูบผอม ตัวซดี เหนอ่ื ยง่ายผมร่วง ออ่ นเพลีย เลือดจาง
โปรตีน รูปภาพจาก ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ (สาหรบั นกั เรยี น) กลุ่มสาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ภาคเรยี นท่ี 1 ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 6
กล่มุ สารอาหารที่ ให้ พลงั งาน 3. คาร์โบไฮเดรต พบในข้าว แป้ง เผือก มันและน้าตาล ให้พลังงานแก่ร่างกาย 4 กิโลแคลอรีต่อกรัม และช่วย ควบคุมการท างานของร่างกายให้เป็นปกติถ้าขาด สารอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตจะทาให้ร่างกายอ่อนแอ ไม่มีแรง ซูบผอมความต้านทานโรคมีน้อยและอาจเกิดโรค แทรกได้งา่ ย หมายเหตุ : พลงั งานจากสารอาหารมีหน่วยเป็นแคลอรี (cal) หรือ กโิ ลแคลอรี (Cal หรอื kcal)
คารโ์ บไฮเดรต รูปภาพจาก ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สาหรบั นกั เรยี น) กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ภาคเรยี นท่ี 1 ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 6
กลุ่มสารอาหารท่ี ไม่ให้ พลังงาน 4. วิตามิน พบในผลไม้ พืชผัก ช่วยเสริมสรา้ งการทางาน ของร่างกายให้เป็นปกตทิ าใหร้ ่างกายเจรญิ เติบโตมีสุขภาพดี ถ้าขาดวิตามินอาจทาให้เป็นโรคต่าง ๆ เช่น ขาดวิตามินเอ ทาให้เกิดโรคตาฟาง ตาบอดกลางคืน ขาดวิตามินบีหนึ่ง ทาให้ใจสั่น เกิดโรคหัวใจโตและเต้นเร็ว หอบ เหนื่อย เปน็ โรคเหนบ็ ชา ขาดวิตามนิ ซเี ป็นลักปดิ ลกั เปดิ
วติ ามิน รปู ภาพจาก ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ (สาหรับนักเรยี น) กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 6
กลมุ่ สารอาหารที่ ไมใ่ ห้ พลงั งาน 5. เกลือแร่ พบในผลไม้ พืชผัก ช่วยเสริมสร้างการทางาน ของร่างกายให้เป็นปกติ ทาให้ร่างกายเจริญเติบโต มสี ุขภาพดี ตลอดจนเปน็ ส่วนประกอบหลักของอวยั วะต่าง ๆ เช่น กระดูกและฟันร่างกายต้องการเกลือแร่ในปริมาณน้อย แต่ขาดไม่ได้ เกลือแร่ที่ร่างกายต้องการ เช่น แคลเซียม ฟอสฟอรสั ไอโอดนี เหล็ก แมกนเี ซยี ม โซเดยี ม
กลุ่มสารอาหารท่ี ไม่ให้ พลังงาน o ถ้าขาดธาตุแคลเซียม อาจจะเป็นโรคกระดูกอ่อน กระดูกไม่แข็งแรง อาการของโรคจะทาให้ข้อต่อ กระดูกบวม ขาโค้งโก่งกล้ามเนื้อหย่อน กระดูก ซี่โครงด้านหน้ารอยต่อนูนทาให้อกเป็นสัน เรยี กว่า อกไก่
กล่มุ สารอาหารที่ ไม่ให้ พลังงาน o ถ้าขาดธาตเุ หล็ก อาจจะเป็นโรคโลหิตจาง ร่างกายออ่ นแอเบื่ออาหาร ความตา้ นทานโรคต่า เปลือกตาขาวซดี ล้นิ อักเสบ เล็บเปราะ
กลุม่ สารอาหารที่ ไมใ่ ห้ พลงั งาน o ถ้าขาดธาตุไอโอดีน อาจจะเป็นโรคคอหอยพอก ต่อมไทรอยด์บวม และถ้าขาดธาตุนี้ในเด็ก จะทา ให้ร่างกายแคระ สติปัญญาเสื่อมหรือที่เรียกว่า โรคเอ๋อ
เกลือแร่ รปู ภาพจาก ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ (สาหรับนักเรียน) กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ภาคเรียนที่ 1 ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 6
กลุ่มสารอาหารที่ ไมใ่ ห้ พลงั งาน 6. น้า ร่างกายมนุษย์มีน้าเป็นส่วนประกอบประมาณ 60 เปอร์เซ็นต์ของน้าหนักตัว น้าช่วยลาเลียงอาหารและสาร ตา่ ง ๆ ไปท่ัวร่างกายถ้ารา่ งกายขาดน้าจะทาให้อุณหภูมิของ ร่างกายสูง เกิดตะคริว หมดแรง หน้ามืด วิงเวียน จนเสียชวี ติ ได้ ทั่วไปมนษุ ยจ์ ะขาดน้าไดไ้ มเ่ กนิ 7 วนั
กลุม่ สารอาหารท่ี ไมใ่ ห้ พลังงาน ปริมาณน้าที่จาเป็นต้องดื่มต่อวันขึ้นอยู่กับความร้อนของ อากาศและกิจกรรมของมนุษย์ ในวันที่อากาศร้อนจัด ร่างกายอาจสูญเสยี นา้ ถงึ 2 ลิตรต่อชว่ั โมงหรอื นกั กีฬาที่ต้อง ออกกาลังมากเป็นระยะเวลานานเช่น นักวิ่งมาราธอน ร่างกายสญู เสยี น้าไปมากทัง้ ทางเหง่อื และลมหายใจออก จงึ ตอ้ งดมื่ นา้ เพ่ิมมากกว่าปกติ
น้า รปู ภาพจาก ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ (สาหรบั นักเรียน) กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ภาคเรียนท่ี 1 ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 6
ใบความรเู้ รือ่ งประโยชน์ของสารอาหาร ในแต่ละวันอาหารแต่ละอย่างที่เรารับประทานมี ประเภทและปริมาณของสารอาหารแตกต่างกัน อาหารหนึ่งชนิดอาจมีสารอาหารประเภทเดียว เช่น ไขมันจากสัตว์ หรือมีหลายประเภท เช่น ไข่ไก่ มีทั้ง โปรตีน วติ ามนิ เกลอื แร่ และน้า
ใบความรเู้ รื่องประโยชนข์ องสารอาหาร เราควรรับประทานอาหารให้ได้รับสารอาหาร ครบทั้ง 6 ประเภท เพื่อให้ร่างกายได้รับ ประโยชน์ต่าง ๆ จากสารอาหาร และทาให้เรา ดารงชวี ิตอยูไ่ ด้
อาหารและสารอาหาร เหมอื นหรือตา่ งกนั อย่างไร อ้างอิง : รปู พซิ ซ่า โดย zuzi99 จาก https://pixabay.com/th/photos/พิซซ่า-แผน่ -อาหาร-ชสี -อาหารกลางวัน-3010062/
สารอาหาร แบ่งเป็นกี่ประเภทอะไรบ้าง อ้างองิ : รปู แซลมอนเทอรยิ ากิ โดย Wow_Pho จาก https://pixabay.com/th/photos/อาหาร-ปลาแซลมอน-เทอรยิ ากิ-ปลา-กิน-712665/
สารอาหารแตล่ ะประเภท พบในอาหารจาพวกใดบ้าง อ้างองิ : รปู พาสต้า โดย Oldmermaid จาก https://pixabay.com/th/photos/พาสต้า-fettuccine-พาสต้าสด-ส่วนผสม-1181189/
ไขมัน พบในอาหารจาพวก ไขมนั สัตว์ ไขมันพืช โปรตีน พบในอาหารจาพวก เน้ือสัตว์ นม ไข่ ถวั่ งา คาร์โบไฮเดรต พบในอาหารจาพวก ข้าว แป้ง น้าตาล เผอื ก มนั
วติ ามนิ พบในอาหารจาพวก ผลไม้ ผัก เกลอื แร่ พบในอาหารจาพวก ผัก ผลไม้ อาหารทะเลบางประเภท น้า พบในอาหารจาพวก เครือ่ งดม่ื ผัก ผลไม้ ตม้ แกง
สารอาหารจาแนกเป็นกีก่ ล่มุ มอี ะไรบา้ ง อ้างอิง : ภาพขา้ วอบ โดย Free-Photos จาก https://pixabay.com/th/photos/ก้งุ -ข้าว-พรกิ -หมอ้ -อาหารค่า-สุก-1209744/
1. ให้พลงั งาน 2. ไม่ให้พลังงาน ไขมนั วติ ามนิ เกลอื แร่ โปรตนี น้า คารโ์ บไฮเดรต
สารอาหารตา่ ง ๆ มีประโยชนอ์ ยา่ งไร และถ้าขาดสารอาหารจะสง่ ผลอย่างไร อ้างอิง : รูปตะกร้าผกั โดย congerdesign จาก https://pixabay.com/th/photos/ผัก-ตะกร้า-ตะกร้าผกั -การเก็บเกี่ยว-752153/
ชว่ ยใหร้ า่ งกายอบอนุ่ รา่ งกายทางานเปน็ ปกติ ถา้ ขาดจะทาใหร้ า่ งกายซูบผอม ผวิ หนังย่น ทาให้ร่างกายเจรญิ เติบโตมสี ขุ ภาพดี เสริมสร้างและซอ่ มแซมสว่ นท่สี กึ หรอ ถ้าขาดจะทาใหร้ ่างกายซบู ผอม ตัวซีด เหนื่อยงา่ ยผมร่วง ออ่ นเพลยี เลอื ดจาง ควบคมุ การทางานของรา่ งกายให้เปน็ ปกติ ถา้ ขาดจะทาให้รา่ งกายอ่อนแอ ไม่มแี รง ซูบผอม ความตา้ นทานโรคมีนอ้ ย
ช่วยเสริมสรา้ งการทางานของรา่ งกายใหเ้ ปน็ ปกติ ทาใหร้ า่ งกายเจริญเตบิ โตมสี ขุ ภาพดี o ขาดวิตามนิ เอ ทาใหเ้ กิดโรคตาฟาง ตาบอดกลางคนื o ขาดวิตามินบหี น่ึง ทาใหใ้ จสัน่ เกดิ โรคหัวใจโตและเตน้ เรว็ หอบ เหนื่อยเป็นโรคเหน็บชา o ขาดวติ ามินซี เป็นลักปิดลกั เปิด
ชว่ ยเสรมิ สรา้ งการทางานของรา่ งกายให้เป็นปกติ ทาใหร้ ่างกายเจรญิ เติบโต มสี ุขภาพดี o ขาดธาตุแคลเซียม อาจจะเป็นโรคกระดูกออ่ น o ขาดธาตเุ หล็ก อาจจะเป็นโรคโลหิตจาง o ขาดธาตุไอโอดีน อาจจะเป็นโรคคอหอยพอก ถา้ ขาดธาตุนี้ในเดก็ จะทาใหร้ า่ งกายแคระ สตปิ ญั ญาเส่อื มหรอื ทเ่ี รยี กว่าโรคเออ๋
เป็นสว่ นประกอบประมาณ 60 เปอร์เซ็นต์ของนา้ หนกั ตวั ชว่ ยลาเลียงอาหารและสารต่าง ๆ ไปท่ัวรา่ งกาย oขาดนา้ จะทาให้อณุ หภมู ิของรา่ งกายสูง oเกิดตะครวิ หมดแรง หนา้ มดื วิงเวยี น oจนเสยี ชวี ติ ได้
ใบงาน 01 อาหารกบั สารอาหาร หนา้ 7-8
ใบงาน 01 : อาหารกับสารอาหาร สารอาหาร ชื่ออาหาร ส่วนประกอบในอาหาร โปรตีน ประโยชนท์ ีไ่ ด้รับ คา ์รโบไฮเดรต ไข ัมน วิตา ิมน เกลือแร่ ้นา ไข่เจยี วปู - ไข่ ช่วยซอ่ มแซมส่วนที่สึกหรอ - ปู ใหพ้ ลงั งานแก่ร่างกาย และ - หอมแดง - น้ามันพืช ช่วยใหร้ า่ งกายเจรญิ เติบโต - น้าปลา ทางานเปน็ ปกติ
คาชแี้ จงในการทา คาชแ้ี จงบทบาทครปู ลายทาง กิจกรรมนักเรียนตอนท่ี 2 กจิ กรรมตอนท่ี 2 1. ทาใบงาน 01 : อาหารกบั 1. ใหค้ วามช่วยเหลือนกั เรยี น สารอาหาร ขณะทาใบงาน 2. แลกเปลี่ยนขอ้ มูลกับเพื่อน 2. เปดิ โอกาสใหน้ กั เรียน และอภิปรายประโยชนท์ ่ี แลกเปล่ียนขอ้ มลู กบั เพอ่ื น ได้รับจากอาหาร และอภปิ รายประโยชนท์ ี่ (5 นาท)ี ได้รบั จากอาหาร
Search
