E-dook นสฑิมพิกา พัชรินทร์ โยธกา

หนังสือเรียน รายวชิ าพื้นฐาน4ระบบเครือขา่ ยและการสือ่ สาร ชน้ั มัธยมศกึ ษาป่ีท่ี 4-6 จดั ทาโดย นางสาวฑมิ พกิ า สหี ะวงค์ นางสาวพัชรินทร์ บัวริ นางสาวโยธกา โคตรหาชัย



หนังสอื อิเล็กทรอนกิ สเ์ ล่มนีจ้ ัดทาขน้ึ เพอ่ื สรปุ บทท่ี4 เรื่องระบบเครือขา่ ยและการส่อื สาร กลมุ่ สาระการเรียนรู้การงานอาชพี และเทคโนโลยี หากทาผดิ พลาดประการใดขออภยั ไว้ ณ ที่น้ี จดั ทาโดย นางสาวโยธกาโคตรหาชัย นางสาวพัชรนิ ทร์ บัวริ นางสาวฑมิ พกิ า สีหะวงค์

4.1 บทบาทของการสอื่ สารข้อมูล หน้าท่ีและเครือข่ายคอมพวิ เตอร์ 1-24.2 การสอื่ สารข้อมลู 3-44.3 สื่อกลางในการสอ่ื สารขอ้ มูล 5-74.4 เครอื ขา่ ยคอมพวิ เตอร์ 8-94.5 โพรโทคอล 104.6อุปกรณส์ ่ือสาร 11-134.7ตวั อย่างตดิ ต้งั สายแลนภายในบ้าน 14

14.1 บทบาทของการสอ่ื สารขอ้ มูลและเครือขา่ ยคอมพิวเตอร์ การตดิ ตอ่ สือ่ สารขอ้ มูลสมยั ใหม่นี้ มรี ากฐานมาจากความพยายามในการเชอ่ื มต่อระหวา่ งคอมพิวเตอร์กับคอมพวิ เตอร์ โดยอาศยั ระบบสอื่ สารทม่ี อี ยแู่ ล้ว เชน่ โทรศพั ท์ ดังนนั้ การส่อื สารขอ้ มลู จึงอยใู่ นขอบเขตที่จากดั ต่อมาเม่อื มกี ารใชค้ อมพวิ เตอร์มากขนึ้ ความตอ้ งการในการติดต่อระหวา่ งคอมพิวเตอร์หลายเครื่องในเวลาเดียวกนั ที่เรียกว่าระบบเครอื ข่าย (Network) ได้รับการพฒั นาให้ดขี นึ้ เป็นลาดับ

2 ความสาคญั ของการสื่อสารขอ้ มลู ผา่ นเครอื ข่ายคอมพวิ เตอร์ จึงเป็นสิ่งท่ี ตระหนกั กนั อยเู่ สมอ ลองพิจารณาถงึ ประโยชนข์ องการสื่อสารขอ้ มลู ตอ่ ไปน้ี 1.) การจดั เก็บขอ้ มลู ได้งา่ ยและสื่อสารได้ รวดเรว็ 2.) ความถกู ตอ้ งของขอ้ มูล 3.) ความเรว็ ของการทางาน 4.) ตน้ ทุนประหยัด

34.2 การสอื่ สารขอ้ มูล การสอ่ื สารขอ้ มูล (DataCommunications) หมายถงึ กระบวนการถ่ายโอนหรือแลกเปลีย่ นข้อมูลกนั ระหวา่ งผู้ส่งและผรู้ ับโดยผ่านชอ่ งทางส่ือสาร เช่น อปุ กรณ์อเิ ล็กทรอนิกส์หรือคอมพวิ เตอร์เปน็ ตัวกลางในการส่งขอ้ มูลเพื่อใหผ้ ู้สง่ และผู้รบั เกดิ ความเข้าใจซึง่ กันและกัน

4 องคป์ ระกอบหลกั ของระบบส่ือสาร ขอ้ มูลมอี ยู่ 5 อย่าง ไดแ้ ก่ 1. ขา่ วสารหรือขอ้ มลู (message) 2. ผสู้ ง่ (sender) 3. ผรู้ ับ (receiver) 4. สอื่ กลาง (media) 5. โพรโทคอล (protocol

54.3 สอื่ กลางในการสอ่ื สารขอ้ มูล ตัวกลางหรือสายเชอ่ื มโยง เป็นส่วนท่ีทาให้เกดิ การเชอ่ื มต่อระหวา่ งอุปกรณต์ ่างๆ เขา้ ดว้ ยกัน และอปุ กรณ์ที่ยอมให้ขา่ วสารข้อมูลเดนิ ทางผา่ นจากผ้สู ่งไปสู่ผู้รับส่ือกลางทใ่ี ช้ในการส่อื สารข้อมูลมีอยหู่ ลายประเภท แต่ละประเภทมคี วามแตกต่างกันในด้านของปรมิ าณข้อมูลท่ีส่อื กลางนั้นๆ สามารถนาผา่ นไปได้ในเวลาขณะใดขณะหน่ึงการวดั ปรมิ าณหรือความจุในการนาข้อมลู หรือทเี่ รียกกนัว่า แบนด์วิดธ์ (bandwidth) มีหนว่ ยเปน็ จานวน บิตขอ้ มลู ต่อวินาที (bits per second : bps) ลักษณะของตวั กลางตา่ งๆ มดี ังต่อไปนี้4.3.1 สอ่ื กลางประเภทมีสาย 1) สายคบู่ ดิ เกลียว (Twisted – PairCable)สายคบู่ ดิ เกลียวประกอบด้วยสายทองแดง ที่หมุ้ ด้วยฉนวนพลาสตกิ หลังจากนนั้ ก็นาสายทั้งสองมาถกักนั เป็นเกลียวคู่

6 4.3.1 ส่อื กลางประเภทมีสาย 1) สายคบู่ ดิ เกลียว (Twisted – Pair Cable)สายคู่บดิ เกลยี ว ประกอบดว้ ยสายทองแดง ท่ีหุ้มด้วยฉนวน พลาสตกิ หลงั จากน้ันกน็ าสายท้งั สองมาถัก กันเป็นเกลียวคู่

72)สายโคแอกเชยี ล (Coaxial Cable) สายมกั ทาดว้ ยทองแดงอยแู่ กนกลาง ซึง่ สายทองแดงจะถกู ห่อหุ้มด้วยพลาสติก จากนัน้ กจ็ ะมีชลิ ดห์ อ่ ห้มุ อีกชัน้ หนง่ึเพื่อปอ้ งกนั สญั ญาณรบกวน และห้มุ ดว้ ยเปลือกนอกอกีชั้นหน่งึ ปอ้ งกนั สัญญาณรบกวนจากคลน่ื แมเ่ หลก็ ไฟฟา้ ได้ดีสายโคแอกเชียลที่เห็นได้ทั่วๆไป คือ สายที่นามาใช้ต่อเข้ากับเสาอากาศทีวที ใี่ ช้ตามบ้าน

8 4.4 เครอื ข่ายคอมพวิ เตอร์ ธรรมชาตมิ นุษยต์ ้องอย่รู วมกันเป็นกลุ่ม มีการ ติดตอ่ สือ่ สารระหว่างกนั รว่ มกันทางานสร้างสรรสงั คม เพือ่ ให้ ความเปน็ อยโู่ ดยรวมดขี ้ึน จากการดาเนินชวี ติ ร่วมกันทงั้ ในดา้ นครอบครัว การทางานตลอดจนสงั คม และการเมอื ง ทาใหต้ อ้ งมีการพบปะแลกเปลีย่ นขอ้ มูล ระหวา่ งกนั เมอ่ื มนษุ ยม์ คี วามจาเป็นทีจ่ ะตดิ ต่อสือ่ สาร ระหว่างกนั พฒั นาการ ทางด้านคอมพิวเตอร์จึงต้อง ตอบสนองเพอ่ื ใหใ้ ช้งานไดต้ ามความต้องการ แรกเริ่มมี การพฒั นาคอมพิวเตอรแ์ บบ รวมศูนย์ เชน่ มินคิ อมพิวเตอร์ หรอื เมนเฟรม

9

10 4.5 โพรโทคอล โปรโตคอล ( Protocol) หมายถงึ ขอ้ กาหนด หรอื ข้อตกลงในการส่อื สารระหวา่ งคอมพิวเตอร์ซงึ่ มีอยู่ ด้วยกันมากมายหลายชนิด แตล่ ะชนดิ กม็ ขี อ้ ดี ข้อเสีย และใช้ ในโอกาสหรอื สถานการณแ์ ตกตา่ งกนั ไป คล้ายๆ กับภาษา มนุษย์ท่ีมที งั้ ภาษาไทย จีน ฝรั่ง หรือภาษาใบ้ ภาษามอื หรือ จะใช้วิธยี ักคว้ิ หลิว่ ตาเพ่ือส่งสญั ญาณก็จัดเปน็ ภาษาได้ เหมือนกนั ซงึ่ จะส่อื สารกันรเู้ รอื่ งไดจ้ ะตอ้ งใช้ภาษาเดียวกัน

114.6อุปกรณ์สือ่ สาร การเชอื่ มตอ่ เคร่อื งคอมพิวเตอรใ์ ห้กลายเปน็ ระบบเครอื ขา่ ยได้น้นั จะต้องอาศัยอปุ กรณ์ส่ือสารในระบบเครือข่ายคอมพวิ เตอร์ (Network Device) ซ่งึทาหนา้ ทรี่ บั และส่งข้อมลู โดยผ่านทางสื่อกลาง ไมว่ า่ จะเป็นส่ือกลางแบบใช้สาย และสือ่ กลางแบบไรส้ าย ซงึ่ อุปกรณ์ส่ือสารในระบบเครอื ข่ายคอมพวิ เตอร์ มีดังน้ี-การ์ดแลน เป็นอปุ กรณ์ทีท่ าหน้าทีใ่ นการรบั ส่งข้อมูลจากเครื่องคอมฯเครือ่ งหนึ่งไปสู่อีกเคร่อื งโดยผ่านสายแลน การ์ดแลนเปน็ อุปกรณท์ ส่ี ามารถตอ่ พ่วงกับพอรต์ แทบทุกชนดิ ของเคร่อื งคอมพิวเตอร์

12 -ฮบั เปน็ อปุ กรณ์ที่ทาหน้าทเ่ี สมอื นกบั ชมุ ทางข้อมูล มีหนา้ ท่ี เป็นตวั กลาง คอยส่งขอ้ มูลให้คอมพิวเตอร์ในเครอื ขา่ ย ซึง่ ลกั ษณะการทางาน ให้ลองนึกถงึ ภาพการออกอากาศ โทรทศั น์ ท่เี ม่ือมีเคร่อื งคอมพิวเตอร์เคร่อื งใดเคร่อื งหนึง่ กาลงั ส่งข้อมลู เครอ่ื งทอ่ี ย่บู นเครือข่ายทุกเครอ่ื งจะไดร้ ับ ข้อมูลเหมือนๆ กันทกุ เครอ่ื ง -สวิตซ์ สวิตซ์จะทาหน้าทีค่ ลา้ ยฮบั แต่จะเก่งกวา่ ตรงท่ี เม่อื มกี ารร้องขอโดยเคร่อื งคอมพิวเตอร์ในเครือขา่ ยเพื่อ สง่ ข้อมูล สวิตซก์ ็จะสรา้ งวงจรเสมือนขึ้นมาให้เครือ่ งสอง เครอ่ื งนส้ี ่งขอ้ มูลถึงกัน

13-โมเดม็ เป็นอุปกรณท์ ี่ทาหนา้ ทแ่ี ปลงสัญญาณให้สามารถส่งผ่านทางสายโทรศพั ท์ สายเช่า และสายไฟเบอรอ์ อฟติก แล้วแตป่ ระเภทของโมเด็ม ทาให้สามารถส่งสญั ญาณไปไดไ้ กล-เราเตอร์ เป็นอุปกรณ์ทที่ าหน้าทเ่ี ลอื กเสน้ ทางในการส่งผา่ นข้อมลู ทาหน้าที่ในการหาเส้นทางท่ดี ที สี่ ุดในขณะน้ัน เพอ่ื ลดความเสยี่ งจากการลม้ เหลวในการส่งขอ้ มูล-สายแลน เมอื่ มวี งแลนกต็ อ้ งมีสายแลน สายแลนมีหลายแบบไม่ว่าจะเปน็ สายโคแอคเชยี น ยทู พี ี เอสทีพีและ ไฟเบอรอ์ อปติก หรือแมก้ ระทงั่ แบบทไ่ี มใ่ ชส้ าย(Wireless LAN )

14 4.7ตัวอยา่ งตดิ ตั้งสายแลนภายในบา้ น การตดิ ตง้ั แลนภายในบา้ นอย่างง่าย สามารถทา ได้โดยเชื่อมต่อคอมพิวเตอร์อยา่ งน้อยสองเครื่องเขา้ ด้วยกนั โดยผ่านสวิตช์ และทาการปรบั ต้ังค่าของโพรโท คอลการส่อื สารทเ่ี กย่ี วขอ้ ง เช่นทีอ่ ยู่ไอพีของเคร่อื งแต่ละ เครื่อง