16 มะเขือเปราะ ประโยชน์และสรรพคุณของมะเขือเปราะ

กศน.อาเภอชะอวด มาอา่ นซิว่า พชื ผกั สมุนไพร ที่ ครู กศน.อาเภอชะอวด ปลกู มี สรรพคุณ และประโยชนอ์ ะไรบ้าง

มะเขือเปราะ มะเขอื เปราะ ชอื่ สามัญ Thai Eggplant, Yellow berried nightshade ส่วนอินเดยี เรียก Kantakari มะเขือเปราะ ชอื่ วิทยาศาสตร์ Solanum virginianum L. (ชื่อพอ้ งวิทยาศาสตร์ Solanum mairei H. Lév., Solanum xanthocarpum Schrad. & H. Wendl.) จดั อยใู่ นวงศม์ ะเขือ (SOLANACEAE)[1] มะเขอื เปราะ มีชื่อทอ้ งถนิ่ อน่ื ๆ ว่า มะเขอื ขัยคาํ มะเขือคางกบ มะเขือจาน มะเขอื แจ้ มะเขอื แจด้ ิน มะเขือดํา (ภาคเหนอื ) มะเขือหืน (ภาคอสี าน) มะเขอื ข่นื มะเขอื เสวย (ภาคกลาง) เขอื พา เขอื หนิ (ภาคใต้)

มั่งคอเก (กะเหรย่ี ง-แมฮ่ อ่ งสอน) หวงก่ัวเช๋ีย หวงสุ่ยเชี๋ย (จนี กลาง) เป็นต้น ลกั ษณะของมะเขอื เปราะ • ต้นมะเขอื เปราะ มีถิ่นกาํ เนิดในประเทศอนิ เดีย จดั เปน็ ไม้พมุ่ ท่มี คี วามสงู ของตน้ ประมาณ 2-4 ฟุต มีอายไุ ดห้ ลายฤดกู าล • ใบมะเขอื เปราะ ใบมขี นาดใหญ่ ออกเรียงตวั แบบสลบั • ดอกมะเขือเปราะ ออกดอกเดย่ี ว ดอกมีขนาดใหญ่ เป็นสีม่วง หรือสขี าว

• ผลมะเขือเปราะ ลกั ษณะของผลมรี ูปรา่ งกลมแบนหรอื เปน็ รปู ไข่ ผลเป็นสีขาวอมเขียว และอาจเป็นสขี าว สีเขียว สีเหลอื ง หรือ สมี ว่ ง ขึ้นอยกู่ ับสายพนั ธท์ุ ่ปี ลกู ผลเมื่อแก่แลว้ จะมสี ีเหลือง ส่วนเนอื้ ในผลเปน็ สเี ขยี วเปน็ เมือก มรี สขน่ื

สรรพคุณของมะเขือเปราะ 1.ท่ีประเทศอนิ เดยี จะใช้นํ้าตม้ จากผลมะเขือเปราะเปน็ ยา รกั ษาโรคเบาหวาน (ผล) 2.ผลใช้เป็นยาลดไข้ (ผล) 3.ใชเ้ ปน็ ยาแก้ไขพ้ ษิ รอ้ น กระทุง้ พษิ ไข้ ใชเ้ ปน็ ยาขบั นาํ้ ชื้น (ไมร่ ะบุแน่ชัดวา่ ใช้สว่ นใด) 4.ผลตากแหง้ นาํ มาบดเปน็ ผงผสมกบั นํา้ ผง้ึ ใช้ปรงุ เปน็ ยาแกไ้ อ ส่วนการแพทยอ์ ายรุ เวทของอินเดยี จะใชร้ ากมะเขอื เปราะเปน็ ยา รักษาอาการไอ (ราก, ผล) 5.รากใช้เปน็ ยาแก้หอบหดื หลอดลมอกั เสบ (ราก) 6.ใชแ้ กอ้ าการปวดฟนั ด้วยการใชร้ าก 15 กรัม นํามาต้มเอา นํ้าอมในปาก (ราก) 7.ช่วยขับลม (ราก) 8.ชว่ ยในการยอ่ ยอาหาร และชว่ ยในการขับถา่ ย (ผล) 9.ช่วยแก้อาการปวดกระเพาะอาหาร (ไมร่ ะบแุ น่ชดั วา่ ใช้สว่ น ใด) 10.ผลมีสรรพคุณเปน็ ยาขับพยาธิ (ผล) 11.รากมสี รรพคุณเป็นยาขับปสั สาวะ (ราก) 12.ช่วยกระตนุ้ ความรสู้ กึ ทางเพศ (ผล) 13.ใชเ้ ป็นยาแก้อณั ฑะอกั เสบ ดว้ ยการใช้ 15 กรมั , หญ้าแซม่ า้ 15 กรมั และต้นทงิ้ ถอ่ น นาํ มารวมกนั ต้มกับนาํ้ รับประทาน (ราก) 14.ใบสดใชภ้ ายนอกนํามาตาํ พอกแก้พษิ แกฝ้ หี นอง (ใบสด) 15.ช่วยลดการอักเสบ (ผล)

16.ช่วยแก้อาการปวดบวม ปวดหลงั ฟกช้ําดาํ เขียว (ไม่ระบแุ น่ ชดั วา่ ใชส้ ่วนใด) 17.ใช้เป็นยาชว่ ยขบั ลมชื้น แก้อาการปวดข้อเน่อื งจากลมช้ืน ตดิ เกาะ แก้ไขข้ออักเสบ มอื เทา้ ชา ดว้ ยการใชผ้ ลสดประมาณ 70- 100 กรมั นาํ มาตนุ๋ กบั ไตหมรู บั ประทาน (ผล) หมายเหตุ : การใชต้ าม ผลแห้ง รากแห้ง ใหใ้ ชค้ รง้ั ละ 10-15 กรมั นํามาตม้ กบั นา้ํ รบั ประทาน สว่ นผลสดนํามาตนุ๋ กบั ไก่ หรอื นาํ มาปรุง เป็นอาหารรับประทาน โดยสามารถใชไ้ ด้ตามปรมิ าณท่ีต้องการ นอกจากน้ใี นพืชตระกลู เดียวกันยงั มมี ะเขอื อีกสองชนดิ ท่มี ีลกั ษณะ คลา้ ยคลึงกบั มะเขอื เปราะ สามารถนาํ มาใช้แทนกนั ได้ คอื Solanum aculeatissimum Jacq. (มะเขือขน่ื ) และ Solanum coagulans Forks

ขอ้ มูลทางเภสัชวทิ ยาของมะเขือเปราะ •ผลพบสาร Capresterol, Diosgenin, Solanine, Solanines, Solasonine, Solacarpine และพบน้ํามนั อกี เล็กน้อย กับสารอัลคาลอยด์ต่าง ๆ เชน่ ท้ังตน้ พบแคลเซียม ธาตเุ หลก็ แมกนเี ซยี มคลอไรด์ เป็นตน้ •ในประเทศอนิ เดยี ได้นาํ มะเขอื เปราะทง้ั ต้นมาสกดั เอาสารอลั คาลอยดไ์ ปใชใ้ นการรักษาอาการไขต้ ัวร้อน แกไ้ อ และโรคหวั ใจ โดยพบวา่ สารดงั กล่าวมีฤทธิ์กระตุ้นทาํ ใหห้ ัวใจบีบตวั ได้แรงข้ึน แต่ หากใชใ้ นปริมาณมากเกนิ ไปจะทาํ ให้การบีบตวั ของหวั ใจลดลง

•จากงานวิจยั นานาชาตริ ะหวา่ งปี พ.ศ.2510-2538 พบว่า ผล มะเขอื เปราะมีฤทธ์ิลดการบบี ตวั ของกลา้ มเนื้อเรียบ บํารงุ หวั ใจ ลด ความดนั โลหติ และตา้ นมะเร็ง •ผลมะเขือเปราะมีสารไกลโคอลั คาลอยด์โซลามารจ์ นี โซลา โซนีน และอัลคาลอยด์โซลาโซดีนท่ีปราศจากโมเลกลุ นํา้ ตาล จาก การทดสอบฤทธิก์ ารตา้ นเซลล์มะเรง็ ของสารเหล่านี้พบวา่ สารทกุ ตวั มีฤทธต์ิ ้านการเจริญของเซลลม์ ะเรง็ ลําไสใ้ หญแ่ ละมะเรง็ ตบั •จากงานวิจยั ในแคว้นโอรสิ สา ทีป่ ระเทศอนิ เดยี ไดท้ ําการ ทดลองใช้สารสกดั นํ้าของผลมะเขือเปราะเพือ่ ลดระดบั นาํ้ ตาลใน เลอื ดของหนเู บาหวานอะล็อกซาน โดยผลการทดลองพบวา่ สาร สกดั ดงั กลา่ วมฤี ทธิ์ลดระดบั นา้ํ ตาลในเลอื ดไดด้ ีเทียบเทา่ กับการใช้ ยากลิเบนคลาไมด์ (glibenclamide) และยังมีการทดสอบเพมิ่ เติม ทพ่ี บวา่ สารสกดั น้ีจะออกฤทธค์ิ ลา้ ยกับอนิ ซลู ิน โดยช่วยเสริมการใช้ งานกลูโคสอยา่ งมปี ระสิทธิภาพและมีผลเชงิ บวกต่อการทํางานของ ตบั อ่อน •สารโซลาโซดนี ถกู นํามาใชเ้ ป็นสารต้งั ตน้ ในการสงั เคราะหส์ เตียรอยด์คอรต์ ิโซนและฮอร์โมนเพศ •จากการทดสอบความเป็นพิษ พบวา่ สารสกัดนํา้ ของผลมะเขอื เปราะไมม่ ีพษิ ต่อสตั ว์ทดลองแตอ่ ยา่ งใด ประโยชนข์ องมะเขอื เปราะ 1.ในบา้ นเราจะกนิ ผลมะเขอื เปราะสเี ขยี วเป็นอาหาร ทง้ั กนิ ดิบ จม้ิ กบั นาํ้ พรกิ หรอื นาํ ไปใส่แกงปา่ แกงเผด็ และอืน่ ๆ

2.มะเขอื เปราะอุดมไปดว้ ยวิตามินและแรธ่ าตุหลายชนิด โดย คณุ คา่ ทางโภชนาการของมะเขือเปราะ ตอ่ 100 กรมั จะประกอบ ไปดว้ ย พลงั งาน 39 กิโลแคลอร,ี โปรตนี 1.6 กรมั , ไขมัน 0.5 กรมั , คารโ์ บไฮเดรต 7.1 กรัม, น้ํา 90.2 กรัม, วิตามินเอรวม 143 RE., วติ ามนิ บ1ี 0.11 มลิ ลกิ รัม, วิตามนิ บี2 0.06 มลิ ลิกรมั , วติ ามนิ บ3ี 0.6 มิลลกิ รมั , วติ ามนิ ซี 24 มลิ ลกิ รมั , แคลเซยี ม 7 มลิ ลกิ รมั , ธาตุ เหล็ก 0.8 มิลลิกรมั , ฟอสฟอรสั 10 มิลลกิ รมั 3.การรบั ประทานมะเขอื เปราะเปน็ ประจําจะช่วยตา้ นมะเรง็ บํารงุ หวั ใจ ลดความดันโลหิต ชว่ ยบรรเทาอาการของโรคเบาหวาน 4.มะเขือเปราะมสี ว่ นช่วยลดระดบั คอเลสเตอรอลในเลอื ด และ ชว่ ยฆ่าเชื้อแบคทเี รียได้ 5.มะเขอื เปราะมปี ระโยชนต์ ่อตบั ออ่ น เพราะทําให้ตบั แขง็ แรง และทํางานได้อย่างมีประสิทธภิ าพ