1 โหระพา สรรพคุณ และการปลูกโหระพา

กศน.อาเภอชะอวด มาอ่านซิวา่ พืช ผกั สมุนไพร ท่ี ครู กศน.อาเภอชะอวด ปลกู มี สรรพคณุ และประโยชนอ์ ะไรบ้าง

โหระพา โหระพา (Basil ) จัดเปน็ พืชผกั ทอ่ี ยูใ่ นกลุม่ เดยี วกันกับกระเพรา และแมงลัก แต่ใบจะ มกี ลิน่ หอมเฉพาะตัวจงึ ทาให้นยิ มนามาปรงุ อาหารหลายชนดิ เพอ่ื ให้ อาหารมีกลิน่ หอม และช่วยดบั กล่นิ คาว รวมถงึ การกนิ สดคู่กบั อาหารชนิด อื่น นอกจากนนั้ ใบโหระพาจะมนี า้ มันหอมระเหยจานวนมากทาให้ใชใ้ บ ไปสกดั น้าัมนี หอมระเหยเพื่อใชป้ ระโยชนใ์ นดา้ นอุตสาหกรรมอาหาร และ เครือ่ งสาอาง • วงศ์ : Labiatae • ช่อื วทิ ยาศาสตร์ : Ocimum basilicum L. • ช่อื สามญั : – Basil – Sweet Basil – Thai Basil

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ราก และลาตน้ โหระพาเปน็ พชื ล้มลุก มรี ะบบรากแกว้ และรากฝอย ลาต้นมีความ สูงประมาณ 40-60 ซม. ลาต้นเปน็ ส่ีเหลย่ี ม แกน่ ด้านในเป็นไม้เนื้ออ่อน ผิวลาต้นอ่อนหรือกิ่งออ่ นมีสีม่วงแดง ลาตน้ แตกกง่ิ ตั้งแต่ระดับตา่ ของลา ตน้ จนแลดเู ป็นทรงพุม่ กงิ่ แตกออกเปน็ คตู่ รงขา้ มกัน ใบโหระพา ใบโหระพาออกเปน็ ใบเดีย่ ว แทงออกบริเวณข้อของก่งิ ใบมรี ปู ไข่ คลา้ ยใบกะเพรา ใบมสี ีเขยี วเขม้ หรือม่วงแดงหรือเขยี วอมม่วง กว้าง ประมาณ 3-4 ซม. ยาวประมาณ 6 ซม. โคนใบมน ใบปลายแหลม แผ่น ใบเรียบ และค่อนข้างเปน็ มนั ขอบใบหยักเปน็ ฟันเล่อื ย มเี สน้ ใบมองเหน็ ชัดเจน ใบไม่มขี น ใบมนี ้ามันหอมระเหยทาใหม้ กี ลิน่ หอม

ดอก ดอกโหระพาออกเป็นช่อทป่ี ลายยอด แตล่ ะชอ่ ออกดอกเรียงเป็น ชน้ั ๆ แต่ละช้ันมีประมาณ 6-8 ดอก ดอกมีสขี าวอมแดงม่วง ภายในมีเกสร ตวั ผู้ 4 อนั เมลด็ เมล็ดใน 1 ดอก จะมีประมาณ 3-4 เมลด็ เมล็ดมลี กั ษณะคลา้ ยหยด นา้ ตา มสี ีนา้ ตาลเขม้ ขนาดเมล็ดประมาณ 1 มลิ ลิเมตร เมล็ดโหระพามี เมือกหุ้มเมล็ด หากนามาแชน่ ้าเมอื กจะพองตัวออกคลา้ ยเมล็ดแมงลกั ประโยชน์โหระพา 1. ใบสดนิยมนามารับประทานเป็นผักคู่กับอาหารจาพวกลาบ ซุป หนอ่ ไม้ และกว๋ ยเตี๋ยว 2. ใบนิยมใช้ประกอบอาหารเพอ่ื ใหม้ ีกลนิ่ หอม เช่น แกงผัด ผัดเผ็ด เปน็ ตน้

3. ใบนามาสกัดเปน็ น้ามนั หอมระเหย 4. นา้ มันโหระพาถูกนามาใชม้ ากในอตุ สาหกรรมอาหาร เช่น ใชแ้ ตง่ กลนิ่ ลูกกวาด นา้ สลัด และเคร่ืองด่ืม 5. น้ามันโหระพาใช้เป็นส่วนผสมของเคร่ืองสาอาง อาทิ สบู่ และ นา้ หอม เปน็ ตน้ คณุ ค่าทางอาหาร (ใบ 100 กรมั ) – พลงั งาน 251 กโิ ลแคลอรี่ – โปรตนี 14.4 กรัม – ไขมัน 4 กรัม – คาร์โบไฮเดรต 61 กรัม – แคลเซียม 2,113 มิลลิกรัม – ฟอสฟอรสั 46 มลิ ลิกรัม – เหลก็ 42 มลิ ลกิ รมั – แมงกานสี 42.2 มลิ ลิกรัม – ฟอสฟอรสั 490 มิลลิกรัม – โพแทสเซยี ม 3,433 มลิ ลกิ รมั – โซเดียม 34.0 มลิ ลิกรมั – สังกะสี 6.0 มลิ ลิกรัม – วิตามิน C 22 มิลลิกรัม – วติ ามิน B1 0.1 มลิ ลิกรมั – วติ ามิน B2 0.2 มลิ ลกิ รมั – วติ ามิน A 9375 IU – เบตา้ แคโรทีน 452.2 ไมโครกรัม– ใยอาหาร 17.8 กรัม – เถา้ 14.3 กรมั