12เตย ประโยชน์และสรรพคุณของเตย

กศน.อาเภอชะอวด มาอา่ นซิว่า พชื ผกั สมุนไพร ที่ ครู กศน.อาเภอชะอวด ปลกู มี สรรพคุณ และประโยชนอ์ ะไรบ้าง

เตยหอม เตย หรอื เตยหอม ช่ือสามัญ Pandan leaves, Fragrant pandan, Pandom wangi เตย ชือ่ วิทยาศาสตร์ Pandanus amaryllifolius Roxb. (ชื่อ พอ้ งวิทยาศาสตร์ Pandanus odorus Ridl.) จดั อยูใ่ นวงศ์เตยทะเล (PANDANACEAE) สมนุ ไพรเตย มีช่ือท้องถ่ินอืน่ ๆ ว่า ใบส้มมา่ (ระนอง) สม้ ตะเลงเครง (ตาก), สม้ ปู (แมฮ่ ่องสอน) ส้มพอดี ผักเก็งเคง็ (ภาคเหนอื ) เปน็ ต้น ตน้ เตยหอม จัดเปน็ ไม้ยนื ต้นพุ่มเลก็ ขน้ึ เป็นกอ มใี บเปน็ ใบ เดี่ยวเรยี งสลบั เวยี นเป็นเกลียวจนถงึ ยอดใบ ลกั ษณะของใบเป็นทาง ยาว สเี ขียวเป็นมัน ใบคอ่ นขา้ งแขง็ มีขอบใบเรียบ เราสามารถนา

ใบเตยมาใชไ้ ดท้ ง้ั ใบสดและใบแหง้ ในใบเตยจะมกี ลิ่นหอมของนา้ มนั หอมระเหย (Fragrant screw pine) โดยกล่ินหอมของใบเตยนน้ั มากจากสารเคมที ชี่ ือ่ วา่ 2-acetyl-1-pyrroline ซึง่ เปน็ กล่นิ เดยี วกันกับที่ได้ใน ข้าวหอมมะลิ ขนมปงั ขาว และดอกชมนาด นอกจากนใี้ บเตยยังประกอบดว้ ยวิตามนิ และแรธ่ าตสุ าคัญอีกหลาย ชนิด โดยใบเตยหอม 100 กรัมนัน้ จะมเี บต้าแคโรทีน 3 ไมโครกรัม, วิตามนิ ซี 8 มิลลิกรัม, วติ ามินบี 2 0.2 มลิ ลกิ รัม, วติ ามนิ บี 3 1.2 มลิ ลกิ รมั , ธาตแุ คลเซียม 124 มลิ ลกิ รัม, ธาตเุ หลก็ 0.1 มลิ ลกิ รัม, ธาตฟุ อสฟอรัส 27 มลิ ลกิ รัม นอกจากนย้ี ังมคี ารโ์ บไฮเดรต 4.6 กรมั โปรตนี 1.9 กรมั และใหพ้ ลงั งานถงึ 35 กโิ ลแคลอรี่ ! ใบเตยเป็นพชื ที่คนไทยทุกคนตา่ งกร็ ้จู ักกันดี เน่อื งจากมีการ นามาใช้กันอยา่ งหลากหลายต้งั แตส่ มัยโบราณแลว้ โดยเฉพาะอย่าง ย่ิงการนามาปรุงแตง่ อาหารอย่างขนมไทยให้มกี ลิ่นหอม อร่อย และ ยังใหส้ สี ันน่ารับประทานอีกด้วย

ประโยชนข์ องใบเตย 1.ช่วยบารุงหัวใจใหช้ มุ่ ช่ืน และชว่ ยลดอตั ราการเตน้ ของหัวใจ (นา้ ใบเตย) 2.การดม่ื นา้ ใบเตยจะช่วยดับกระหายคลายร้อนไดเ้ ปน็ อยา่ งดี เพราะใบเตยมีกลนิ่ หอมเย็น ดื่มแลว้ จงึ รู้สึกสดชื่น ผอ่ นคลาย 3.รสหวานเย็นของใบเตยช่วยชกู าลงั ได้ 4.การดม่ื นา้ ใบเตยช่วยแก้อาการออ่ นเพลียของรา่ งกายได้ 5.ชว่ ยปรบั สมดลุ ในรา่ งกาย 6.ผ้ทู ี่มีธาตเุ จา้ เรือนเปน็ ธาตไุ ฟน้ัน การรบั ประทานอาหารที่ ปรุงจากใบเตยจะช่วยทาใหร้ สู้ ึกเยน็ สบายสดชน่ื ได้ 7.ชว่ ยรกั ษาโรคเบาหวาน ช่วยควบคมุ ระดับน้าตาลในเลอื ด ซ่ึง ตามตารับยาไทยไดม้ ีการนาใบเตยหอม 32 ใบ, ใบของตน้ สัก 9 ใบ นามาหนั่ ตากแดด แลว้ นามาชงเปน็ ชาด่ืมอย่างน้อย 1 เดือน หรอื จะ ใชร้ ากประมาณ 1 กามอื นามาตม้ กับน้าดืม่ เชา้ เยน็ กไ็ ดเ้ หมือนกัน (ใบ, ราก) 8.ช่วยลดความดันโลหติ (สารสกดั นา้ จากใบเตย) 9.ช่วยป้องกันการแข็งตัวของหลอดเลอื ด 10.ชว่ ยบรรเทาอาการอาการและดับพษิ ไขไ้ ด้ 11.ชว่ ยดับพิษร้อนภายในไดเ้ ป็นอย่างดี 12.ใช้รกั ษาโรคหดื (ใบ) 13.ใช้เป็นยาแกก้ ระษยั (ตน้ , ราก)

14.ใช้เป็นยาขับปสั สาวะดว้ ยการใช้ต้น 1 ต้น หรอื จะใชร้ าก ครึ่งกามอื กไ็ ด้ นามาตม้ กับนา้ ดม่ื (ราก, ตน้ ) 15.ใช้รกั ษาโรคหดั ได้ 16.ใบเตยสดนามาตาใชพ้ อกรกั ษาโรคผิวหนงั ได้ 17.มกี ารนาใบเตยมาใชแ้ ตง่ กลน่ิ อาหารอย่างหลากหลาย ไมว่ ่า จะเป็นของหวานตา่ ง ๆ อยา่ งเชน่ ขนมลอดชอ่ ง ขนมช้ัน รวมไปถงึ เคก้ และสลัด เปน็ ต้น 18.มกี ารนาใบเตยมาทบุ พอแตก นาไปใสก่ น้ ลงั ถึงสาหรับนง่ึ ขนม จะทาให้ขนมท่สี กุ แล้วมีกลิ่นหอมน่ารบั ประทานมาก 19.ใช้ใบเตยรองก้นหวดสาหรบั น่งึ ขา้ วเหนยี ว เมื่อข้าวสุกแล้ว จะทาใหม้ ีกลน่ิ หอมมาก 20.สเี ขียวของใบเตยเป็นสีของคลอโรฟิลล์ สามารถนามาใช้ แต่งสขี นมได้ 21.ใชใ้ บเตยสดใสล่ งไปในน้ามันที่ใชแ้ ลว้ ตั้งไฟใหร้ อ้ นแล้วค่อย ตักใบเตยขนึ้ จะทาใหน้ า้ มนั ไมม่ กี ลน่ิ เหม็นหืน ทาใหน้ า้ มันท่ใี ชท้ อด มีกลิ่นเหมือนนา้ มนั ใหม่ 22.ประโยชนข์ องใบเตยกับการนามาใช้ทาเปน็ ทรีตเมนตส์ ูตร บารุงผิวหนา้ ด้วยการใช้ใบเตยลา้ งสะอาด ห่นั เป็นชน้ิ เลก็ ๆ นามา ปัน่ รวมกบั น้าสะอาดจนละเอยี ด จะไดค้ รีมขน้ เหนยี วแลว้ นามาพอก หน้าทิ้งไวป้ ระมาณ 20 นาที

วธิ ีทานาใบเตยหอม • การทานา้ ใบเตยอยา่ งแรกให้เตรยี มวตั ถุดบิ ดงั นี้ ใบเตย ห่ัน 2 ถ้วย, น้าตาลทราย 5 ชอ้ นโตะ๊ , น้า 4 ถว้ ย, และนา้ แข็งกอ้ น • นาใบเตยที่หั่นไวค้ รึ่งหนง่ึ แลว้ ใสล่ งในโถปนั่ พร้อมกบั นา้ เลก็ นอ้ ย แลว้ ป่ันจนละเอียด • เมือ่ ปน่ั เสรจ็ ใหก้ รองเอากากออก จะไดน้ ้าใบเตยสีเขียว ให้เทใสถ่ ้วยแล้วพกั ไว้ • ตม้ นา้ ในหม้อด้วยไฟระดับกลาง ๆ จนเดอื ด ใสใ่ บเตยท่ี เหลอื อยอู่ กี คร่ึงหน่งึ ลงไปตม้ ประมาณ 5-10 นาที • ใสน่ า้ ตาลลงในหม้อตม้ จนนา้ ตาลละลาย แล้วใหป้ ดิ ไฟ แล้วยกลง แลว้ กรองเอากากออก • หลังจากนนั้ ใหย้ กหม้อข้ึนต้งั ไฟระดบั กลางอกี คร้ัง รอจน เดอื ดแลว้ ปิดไฟ ยกหมอ้ ลงปลอ่ ยใหเ้ ย็นเป็นอนั เสร็จ นา้ ใบเตย ใส่ นา้ แขง็ เสร็จดมื่ ได้เลย…