multimedia1

บทที่ 1 ความหมาย องค์ประกอบ และ ประโยชนข์ องมลั ติมีเดยี อ.ชนดิ า เรอื งศริ วิ ัฒนกุล หลกั สตู รเทคโนโลยสี ารสนเทศคณะวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏอุตรดิตถ์

มลั ติมีเดยี คือ อะไร ??อะไร คือ มลั ตมิ ีเดีย ?

มลั ตมิ ีเดีย (Multimedia) มัลติ + มเี ดยี (Media) (Multi) ส่อื , ขา่ วสาร หลาย ๆ อยา่ ง,ประสม สื่อประสม3

มลั ติมเี ดีย (Multimedia) “มัลตมิ เี ดีย” หมายถึง การนาองค์ประกอบของส่ือชนิดต่าง ๆ มา ผสมผสานเข้าดว้ ยกัน ซง่ึ ประกอบด้วย1. ตวั อกั ษร (Text)2. ภาพนิง (Image)3. ภาพเคลอ่ื นไหว (Animation)4. เสยี ง (Sound)5. วิดีโอ (Video)

องค์ประกอบของมลั ตมิ ีเดยีขอ้ ความหรือ ภาพน่ิง ตวั อักษร (Picture) (Text) วดี โี อ Multimedia เสียง(Video) (Sound) ภาพเคล่อื นไหว (Animation)

ความหมมลั ตมาิ ีเดยยี (มMลั uตltiมิ mเี eดdียia)การใช้คอมพวิ เตอรร์ ่วมกบั ซอฟตแ์ วรใ์ นการส่อื ความหมายโดยการ ผสมผสานสอ่ื หลายชนดิ เช่น ขอ้ ความ กราฟิก(Graphic) ภาพเคลือ่ นไหว (Animation) เสยี ง (Sound) และ วีดทิ ศั น์ (Video)ถ้าสามารถทจ่ี ะควบคมุ สื่อให้นาเสนอออกมาตามต้องการได้จะเรียกว่า “มัลติมีเดียปฏิสมั พนั ธ(์ Interactive Multimedia)” การปฏสิ มั พนั ธข์ อง ผ้ใู ช้สามารถจะกระทาไดโ้ ดยผ่านทางคยี ์บอรด์ (Keyboard) เมาส์ (Mouse) หรือตวั ช้ี (Pointer) เปน็ ต้น6

การรวมองคป์ ระกอบพนื้ ฐานของมลั ตมิ ีเดียจะต้องมอี งคป์ ระกอบมากกวา่ 2 องคป์ ระกอบ เป็นอยา่ งน้อยใช้ตวั อกั ษรร่วมกับการใชส้ ที แ่ี ตกต่างกนั 2-3 สี ภาพศลิ ป์ ภาพนิง่ จาก การวาดหรอื การสแกน นอกนั้นกอ็ าจมเี สียงและวีดที ศั น์รว่ มอย่ดู ว้ ยก็ได้การใช้มัลติมเี ดียทน่ี ยิ มกนั มี 2 แบบ คอื  การใชม้ ลั ติมเี ดียเพอื่ การนาเสนอ  การใชม้ ลั ตมิ เี ดียเพือ่ การฝกึ อบรม หรือการเรยี นรู้7

คุณคา่ ของมลั ติมเี ดยีง่ายต่อการใช้งานรับรูส้ ิงต่าง ๆ บนจอภาพ ไดแ้ ก่ รปู ภาพ ไอคอน ปุ่ม ตัวอักษรทาให้ผใู้ ช้สามารถ ควบคุมและเขา้ ถงึ ข้อมูลตา่ ง ๆ ได้ตามความต้องการเพิม่ ขดี ความสามารถในการเรยี นรู้ มภี าพประกอบและมีปฏสิ มั พนั ธ์เพอ่ื ใหเ้ กดิ การ เรยี นรไู้ ดด้ ีข้ึนสง่ เสริมความสามารถ พัฒนาการตดั สินใจและการแก้ไขปญั หาของนักเรยี นได้อย่าง มปี ระสทิ ธภิ าพจดั การดา้ นเวลาในการเรยี นไดอ้ ย่างมีประสทิ ธิภาพและใช้เวลาในการเรยี นน้อยคุ้มคา่ ในการลงทุน การใชโ้ ปรแกรมมัลติมเี ดยี ชว่ ยลดระยะเวลาในการเดนิ ทาง การ บริหารตารางเวลาสง่ ผลให้ได้รับค่าตอบแทนในการลงทุนในระยะเวลาทเี หมาะสม8

ความเปน็ มาของมลั ติมเี ดยี ค.ศ.1643 ปาสกาล (Blaise Pascal) คดิ คน้ \"เคร่ืองบวกเลข เคร่ืองแรกของโลก\"

ความเปน็ มาของมัลติมเี ดยี ค.ศ.1822 ชาร์ล แบบเบจ ประดิษฐ์เครอื่ งจักรสาหรับการวเิ คราะห์ (Analytical Engine) เปน็ เครื่องต้นแบบของคอมพิวเตอร์ ประกอบดว้ ย หน่วยรับขอ้ มลู หน่วยประมวลผล หนว่ ยควบคมุ หน่วยแสดงผล และหน่วยเกบ็ ขอ้ มูลสารอง

ความเป็นมาของมลั ตมิ เี ดยี ค.ศ.1946 Mauchly และ Eckert ประดษิ ฐ์เครือ่ ง ENIAC

ความเป็นมาของมัลติมเี ดยี ค.ศ.1970 บรษิ ทั Intel คดิ คน้ Chip สาหรบั ใชก้ บั เครือ่ ง คอมพวิ เตอร์

ความเป็นมาของมัลติมีเดียค.ศ.1990 กาเนิดเทคโนโลยี Compact Disk สาหรบั ใชบ้ นั ทึกและจดั เก็บเสยี งและวดี ีโอ โดยใชช้ อื่ “มลั ติมีเดยี พีซี”(MultimediaPersonal Computer : MPC) หรือ “คอมพิวเตอร์มัลติมีเดีย”

ความเป็นมาของมัลติมีเดยี ค.ศ.1991 ผ้นู าอตุ สาหกรรมคอมพวิ เตอรแ์ บง่ เปน็ 2 ค่าย คอื ไมโครซอฟต์ (Microsoft Group) ได้จัดตัง้ สมาคมมัลตมิ เี ดียพซี ี (Multimedia Personal Computer: MPC) และไอบเี อม็ กับ แอปเปิ้ล (IBM & Apple Group) ไดจ้ ดั ตง้ั สมาคมมัลตมิ เี ดยี ปฏสิ มั พนั ธ์ (Interactive MultimediaAssociation: IMA) ค.ศ.1992 กาหนดมาตรฐาน มลั ติมีเดยี พีซี MPC-I,II,III

Hardware MPC-I MPC-II MPC-III 386SX (16MHz) 386SX (16MHz) 386SX (16MHz)CPU 4 Mb 8 Mb 16 Mb 30 Mb 160 Mb 500 MbRAM 8 Bit 16 Bit 16 Bit VGA SVGA SVGAHardisk 640x480 Pixels 640x480 Pixels 640x480 Pixelsการด์ เสียง Audio Card 256 65K 65Kการ์ดวดี โี อ Video Card Yes Yes Yes 150 Kb/s 300 Kb/s 600 Kb/sความละเอยี ด 600 ms 400 ms 280 msResolutionResolution 650 Mb 650 Mb 650 Mbความลึกของสี (ColorDepth)CD-ROMความเรว็ Speedเวลาในการคน้ หา (SeekTime)ความจุ (Capacity)

มาตรฐานของมลั ติมีเดียคอมพิวเตอร์ “Multimedia PC Marketing Council” เปน็ ผ้กู าหนด มาตรฐานของมลั ติมีเดียคอมพิวเตอร์ โดยรา่ งมาตรฐานขั้น ตา่ ของตวั เครื่องและอปุ กรณ์ประกอบท่ีใช้งานระบบ มลั ติมีเดียเพื่อรองรับซอฟตแ์ วรป์ ระยุกต์ เรียกว่า ‘Multimedia PC’ ใชต้ วั ยอ่ ‘MPC’16

คุณสมบตั ิปัจจบุ ันของมลั ตมิ เี ดียพีซี ฮารด์ แวร์ MPC ปจั จบุ นั Processor: Pentium IV (2-2.5GHz. RAM: 256MB – 1 GB ข้นึ ไป Floppy Drive: 3.5 น้วิ ความจุ 1.44 MB Hard Drive: ขน้ั ต่า 10 – 100 GB CD-ROM Drive: Write and Re-write 48X Sound Card: 64 bit Stereo + MIDI External Speakers: อยา่ งนอ้ ย 2 ชนิ้ ยา่ นความถ่ี 120 Hz – 17.5 kHz Video Playback: ตดิ ตงั้ MPEG1 Card User Input: แป้นพิมพ์ 101 คยี ์ , Mouse แบบ 2 ป่มุ Communication: ADSL17

โลโก้ทใ่ี ช้ในการรับรองผลติ ภัณฑ์18

สว่ นประกอบพืน้ ฐานของมลั ตมิ ีเดียคอมพิวเตอร์ มลั ติมีเดียพซี ี (Multimedia Personal Computer) มี องค์ประกอบ 5 ส่วนคอื 1. เคร่อื งคอมพิวเตอร์ (Personal Computer : PC) 2. เครอ่ื งอ่านซีดรี อม (CD-ROM Drive) 3. แผงวงจรเสียง (Sound Card หรือ Sound Board) 4. ลาโพงภายนอก (External Speaker) 5. ซอฟตแ์ วรป์ ระยกุ ต์ (Application Software)19

คอมพิวเตอร์(Personal Compter)ส่วนประกอบพืน้ ฐานของมลั ตมิ เี ดยี คอมพวิ เตอร์ ต้องเป็นเคร่อื งท่ีใชไ้ มโครโพรเซสเซอร์ท่มี ีประสทิ ธภิ าพในการ ประมวลผลสญั ญาณภาพดีกวา่ เครื่องพีซีทวั ไป หนว่ ยความจาหลัก (RAM) สามารถเกบ็ ไฟล์ทีมีขนาดใหญ่ และตดิ ต้ังแผงวงจรเร่งความเรว็ การประมวลผลภาพกราฟิก (Graphic Accelerator Board) สามารถจัดการเกี่ยวกบั ภาพและเสียงอย่าง ตอ่ เนอ่ื งโดยภาพไม่เกิดการกระตกุ • Microprocessor • RAM • Graphic Accelerator Board • Harddisk20

เครอ่ื งอ่านซีดีรอม (CD-ROM Drive)ส่วนประกอบพืน้ ฐานของมลั ตมิ เี ดยี คอมพวิ เตอร์ มีความเรว็ ในการเขา้ ถงึ ขอ้ มลู (Average Seek Time) อัตรา การถา่ ยข้อมูล (Data Transfer Rate) เพอื่ สามารถนาเสนอขอ้ มูล เกย่ี วกับภาพเคลอ่ื นไหวแตล่ ะภาพอยา่ งตอ่ เนือง โดยไม่เกดิ การกระตกุ เช่น เคร่อื งอ่านซดี รี อมมีอตั ราเร็วในการอา่ นข้อมลู 50x หมายถึง สามารถสง่ ถา่ ยขอ้ มลู ได้ 50 เทา่ • CD - ขนาด 5.25” ความจุ 650-800 MB • Mini CD - ขนาด 8 cm ความจุ 185 MB • DVD (Digital Video Disc) - 17 GB21

แผงวงจรเสียง (Sound Board) หน้าที่หลกั ในการเก็บบนั ทึกเสยี งและแสดงผลจากโปรแกรม มัลตมิ ีเดีย โดยต่ออปุ กรณป์ ระเภท ไมโครโฟน และแปลงจาก สญั ญาณอนาล็อกเป็นสญั ญาณดจิ ิตอล และจัดเกบ็ เสียงใน หน่วยความจาสารอง ถ้าตอ้ งการฟงั เสยี งท่จี ัดเกบ็ สญั ญาณดจิ ิตอลที่จัดเก็บจากไฟล์ ส่งสญั ญาณไปทีซ่ าวนดก์ ารด์ เพอื่ แปลงเป็นสญั ญาณอนาลอ็ ก และ สามารถไดย้ ินเสยี งผา่ นลาโพง (Speaker) • โมโน - ความถี่ 22.05 kMz • สเตอรโิ อ - ความถ่ี 44.10 kMz22

ลำโพงภำยนอก (External Speakers)ส่วนประกอบพืน้ ฐานของมลั ตมิ ีเดียคอมพวิ เตอร์ เป็นส่วนสาคญั ทสี่ นบั สนนุ ให้มลั ตมิ เี ดยี คอมพวิ เตอร์ สามารถเล่น เสียงระดบั ไฮไฟท่ีมีคุณภาพได้ คณุ ภาพของลาโพงภายนอกมีหลาย ระดบั เช่น ระดับธรรมดา ระดับคณุ ภาพสูง • ลาโพงเสยี งแหลม • ลาโพงเสยี งกลาง • ลาโพงเสยี งทมุ้23

ซอฟท์แวร์ประยกุ ต์ (Application Software) เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้สาหรับจัดการด้านมัลติมีเดียภายใต้ ร ะ บ บ ป ฏิ บั ติ ก า ร ซ่ึ ง ท า ง า น สั ม พั น ธ์ กั บ ตั ว เ ค รื่ อ ง ไมโครคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ประกอบ จาแนกออกเป็น 2 ประเภท • ซอฟต์แวรป์ ระยุกตป์ ระเภทคอมพิวเตอร์ช่วยสอน มัลตมิ ีเดยี • ซอฟตแ์ วร์ประยกุ ต์ประเภทนาเสนอมัลติมีเดีย24

ระบบมลั ตมิ เี ดยี ระบบมลั ติมเี ดยี ประกอบด้วย 3 ส่วน คอื  สว่ นของการนาเข้า  สว่ นประมวลผล  สว่ นแสดงผล25

ระบบมัลติมีเดยี อุปกรณต์ ่อพ่วง Microcomputer อปุ กรณ์ต่อพ่วง สญั ญาณดจิ ิตอล สัญญาณดิจิตอล สญั ญาณอนาล็อก สัญญาณอนาล็อก สญั ญาณเสียง สัญญาณเสียงInput Devices Output Devices

ระบบมัลติมเี ดยี อปุ กรณต์ ่อพ่วงสญั ญาณดจิ ิตอล (Digital signal) Magnetic Storage - การเหน่ยี วนาแม่เหล็ก (I,O) Scanner - การทางานของแสง (I) CD/DVD-ROM drive - การทางานของแสง (I) CD/DVD-RW drive - การทางานของแสง (I,O) Digital Camera – การเหนีย่ วนาแม่เหลก็ + แสง (I) Pocket PC – (I,O)27

ระบบมัลตมิ ระีเบดบมยีลั ตมิ ีเดยี อปุ กรณต์ อ่ พ่วงสัญญาณอนาล็อก  Video Camera – กลอ้ งถ่ายภาพวิดิทศั น์ (I)  Video Tape – เครื่องบนั ทึกและเล่นกับภาพวดิ ิทัศน์ (I)  Video Disc – เครอ่ื งบนั ทึกและเล่นกบั ภาพวิดิทศั น์ (I)  Projection TV – เครอ่ื งถ่ายทอดสญั ญาณภาพโทรทศั น์ (O)28

ระบบมลั ติมเี ดยี อปุ กรณต์ ่อพ่วงสญั ญาณเสยี ง  Microphone – ไมโครโฟน (I)  CD Audio – เกบ็ บันทึกและเลน่ กลบั สัญญาณเสียง (I)  MIDI – เครอื่ งสังเคราะหด์ นตรอี ิเล็กทรอนิกส์ (I)  Speakers – ลาโพง (O)  Headphone – ลาโพงหฟู ัง (O)29

รปู แบบการนาเสนอมลั ติมเี ดยี 1. แบบเสน้ ตรง 2. แบบอสิ ระ 3. แบบวงกลม 4. แบบฐานข้อมูล30

แบบเสน้ ตรง แต่ละเฟรมจะเรียงลาดับกันไปอย่างต่อเน่ืองต้ังแต่ต้น จนถึงเฟรมสุดท้าย31

แบบอิสระ การขา้ มไปมาระหวา่ งเฟรมใดเฟรมหนึง่ มคี วามอสิ ระ32

แบบวงกลมหรือ Web เหมาะสาหรับข้อมูลที่สัมพันธ์กันในแต่ละส่วนย่อย ๆ แต่ จาแนกออกเป็นหลายหวั ขอ้ Menu33

แบบฐานข้อมลู จะใช้หลักการของฐานข้อมูลมาเป็นหลัก โดยใช้ดัชนีเป็นตัวค้นหา ข้อมูลท่ีเกี่ยวขอ้ ง Text Keyword Picture Animation Sound Video34

เทคโนโลยที เ่ี กี่ยวข้องกบั มลั ติมเี ดยี ระบบมัลติมีเดีย ไม่ใช่เทคโนโลยีเด่ียว ๆ แต่รวม เอาเทคโนโลยหี ลายหลายเข้าด้วยกบั เพ่ือให้เกิดความ ส ม บู ร ณ์ ใ น ก า ร ท า ง า น แ ล ะ ผ ส ม ผ ส า น กั น อ ย่ า ง กลมกลืนท้ัง ข้อความ, ภาพ , เสียง และ การ ปฏสิ ัมพันธ์35

เทคนิคและวิธกี าร เทคโนโลยี เทคโนโลยที ่เี กยี่ วข้องกบั มัลตมิ เี ดยี นาเสนอข้อมูล ไมโครคอมพิวเตอร์ เทคโนโลยีจอภาพ เทคโนโลยี เทคโนโลยี เทคโนโลยอี ปุ กรณน์ าเข้า ซอฟท์แวร์ มลั ติมีเดีย และแสดงผลขอ้ มูล เทคโนโลยี คอมพิวเตอร์เครอื ข่าย เทคโนโลยี ในการเก็บบนั ทึกข้อมูล36 เทคโนโลยี ในการยอ่ ขนาดขอ้ มูล

ประโยชน์ของมลั ติมีเดยี งา่ ยตอ่ การใช้งาน สมั ผัสไดถ้ งึ ความรสู้ กึ สรา้ งเสรมิ ประสบการณ์ เพิ่มขดี ความสามารถในการเรยี นรู้ เข้าใจเน้ือหามากยิ่งข้ึน คุ้มคา่ ในการลงทุน เพ่มิ ประสิทธผิ ลในการเรยี นรู้

แบบฝึกหดั1. มัลติมีเดยี คอื อะไร มีองค์ประกอบอะไรบ้าง2. จงวาดรปู โลโก้ทีใ่ ชใ้ นการรบั รองผลติ ภัณฑ์มลั ตมิ ีเดียพซี ี3. เครื่องคอมพวิ เตอรท์ จี่ ะเปน็ เคร่ืองมัลติมเี ดียพีซีไดต้ ้องมีองคป์ ระกอบ พนื้ ฐานอะไรบ้าง4. แผงวรจรเสยี งมีหนา้ ที่อะไร ในระบบมัลตมิ ีเดีย5. รปู แบบการนาเสนอมัลติมีเดยี มีกรี่ ูปแบบ จงอธบิ าย