ดวงดาวและอวกาศ

ดวงดาวและอวกาศ วิชาวิทยาศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 1 จดั ทาโดย ครูนวมินทร์ แกว้ วเิ ศษโฮง ครูประจาวชิ าวิทยาศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีทื่ 1 โรงเรยี นบ้านบางกะปิ สานักงานเขตบางกะปิ กรงุ เทพมหานคร

สิง่ ตา่ ง ๆ บนทอ้ งฟ้า ท้องฟ้ามีลกั ษณะเปน็ ครึ่งทรงกลมครอบแผ่นดนิ ไว้บน ทอ้ งฟ้ามดี วงอาทิตย์ ดวงจันทร์และดวงดาว ในเวลากลางวนั จะสังเกตเหน็ ดวงอาทติ ยซ์ ่งึ มแี สงสว่างมาก ส่วนในเวลา กลางคืนจะสงั เกตเห็นดวงจันทร์และดวงดาวบนท้องฟ้า

ส่งิ ตา่ ง ๆ บนทอ้ งฟ้า ช่วงเวลาตง้ั แตด่ วงอาทติ ย์ขนึ้ ในตอนเช้าไปจนถึงดวง อาทติ ยต์ กดนิ เรียกว่า เวลากลางวนั และชว่ งเวลาตัง้ แตด่ วง อาทติ ย์ตกดินไปจนถงึ เวลาดวงอาทิตยข์ นึ้ เรยี กว่า เวลากลางคนื ในเวลากลางวนั เราจะเหน็ ดวงอาทิตยข์ ้ึนจากขอบฟ้าดา้ น หนง่ึ และตกทางขอบฟ้าอกี ด้านหนงึ่ สว่ นเวลากลางคืนเราจะเห็น ดวงจันทรแ์ ละดาวตา่ ง ๆ ถา้ สังเกตดวงจนั ทร์และดาวต่าง ๆ ต่อเนือ่ งกนั เราจะเห็นดวงจันทรแ์ ละดาวตา่ ง ๆ ขึ้นจากขอบฟา้ ดา้ น หนึ่งและตกทางขอบฟ้าอกี ดา้ นหนึง่ เชน่ เดยี วกบั ดวงอาทติ ย์

สิ่งต่าง ๆ บนทอ้ งฟา้ ในเวลากลางวนั เราจะเหน็ ดวงอาทิตย์ขน้ึ จากขอบฟ้าทางทิศ ตะวันออกและตกทางทศิ ตะวนั ตก สว่ นก้อนสีขาวท่ีคล้ายสาลี เรา เรียกวา่ เมฆ ในเวลากลางคนื เราจะเห็นกอ้ นเมฆ ดวงจนั ทรแ์ ละดวงดาว ต่าง ๆ มากมาย กลางวัน กลางคนื

ดวงอาทติ ย์ ดวงอาทิตย์เป็นวตั ถตุ ามธรรมชาตบิ นท้องฟา้ ทเ่ี ราเห็นใน เวลากลางวนั เปน็ ทรงกลมขนาดใหญ่ มีความร้อนและแสงสว่าง ในตัวเอง สิง่ มชี วี ติ ตา่ ง ๆ ไม่ว่าจะเป็นคน สตั ว์ และพืช ต่างไดร้ บั ประโยชน์จากดวงอาทิตยท์ ง้ั สนิ้ คน และสตั วอ์ าศัยแสงจากดวง อาทิตยช์ ่วยในการมองเหน็ สิ่งต่าง ๆ รอบตัว พืชใช้แสงในการ สร้างอาหาร ความร้อนจากดวงอาทิตย์ชว่ ยให้สิ่งมชี วี ติ เกิดความ อบอ่นุ

ดวงอาทิตย์ เราจะมองเห็นแสงสวา่ งของดวงอาทติ ย์เมอื่ ดวงอาทิตย์ขน้ึ พ้นขอบฟ้าในเวลาเชา้ และแสงสวา่ งจะหายไปเม่ือดวงอาทติ ยต์ ก ลับขอบฟ้าในเวลาเย็น แสงสวา่ งจากดวงอาทติ ยม์ ีมาก ดังนนั้ เรา ไม่ควรดดู วงอาทิตย์ตรง ๆ ดว้ ยตาเปลา่ เพราะอาจทาให้ตาบอดได้ ตอนเชา้ ตอนกลางวนั ตอนเยน็

ลกั ษณะของดวงอาทิตย์ มที รงกลม ขนาดใหญ่ มแี สงสว่างในตวั เอง ให้แสงสว่างแก่โลก ให้ความร้อนแก่โลก

เมื่อดวงอาทิตยต์ กลบั ขอบฟ้าในเวลาเยน็ แสงสวา่ งจะหายไป

การมองดวงอาทิตย์ ดว้ ยตาเปล่าอาจทาให้ ตาบอดได้ แสงใชเ้ วลาเดินทาง 8.3 นาที 149.6 ลา้ นกิโลเมตร

การมองดวงอาทิตยต์ อ้ ง ใชอ้ ุปกรณ์ช่วย เช่น แวน่ ตาดูดวงอาทิตย์

นอกจากแสงสว่าง ดวงอาทิตยย์ งั ใหอ้ ะไรแกโ่ ลกอีก นกั เรยี นสามารถเรยี นรไู้ ดจ้ าก การปฏิบตั ิกจิ กรรมต่อไปน้ี

กจิ กรรมดวงอาทิตยใ์ หค้ วามรอ้ น ปัญหา เรารู้สึกร้อนเวลายืนอยู่กลางแดดเพราะอะไร อปุ กรณ์ ทกั ษะ 1. สังเกต 2. ส่ือความหมาย แก้วใส่นา้ 2 ใบ

ข้นั ตอน ให้นักเรียนปฏิบตั ติ ามข้นั ตอนต่อไปนี้ วางไว้ประมาณ 30 นาที

ใช้นิว้ สัมผสั นา้ ในแก้วแต่ละใบ บอกความรู้สึกร้อน–เยน็ ของนา้ ท้ัง 2 แก้ว ร้อน เยน็ ร้อน เยน็

บนั ทกึ ผล บริเวณทว่ี างแก้ว เม่ือใช้นิว้ สัมผสั นา้ ในแก้ว กลางแดด น้าอุ่น วางในที่มืด น้าเยน็

ประโยชน์จากดวงอาทิตย์ แสงสว่าง ทาให้คนและสัตว์ มองเห็นสิ่งต่าง ๆ

ประโยชน์จากดวงอาทิตย์ แสงสว่าง ทาให้คนและสัตว์ มองเห็นสิ่งต่าง ๆ

ประโยชน์จากดวงอาทติ ย์ แสงสว่าง พืชใช้สร้างอาหาร เพ่ือการเจริญเติบโต

ประโยชน์จากดวงอาทิตย์ ความร้อน ทาให้ส่ิงต่าง ๆ แห้ง ให้ความอบอุ่น

ประโยชน์จากดวงอาทติ ย์ พลงั งาน ให้พลงั งานไฟฟ้า

ประโยชน์จากดวงอาทติ ย์ พลงั งาน ให้พลงั งานไฟฟ้า

ดวงจันทร์

ดวงจันทร์ ดวงจันทร์ เป็นวตั ถตุ ามธรรมชาตบิ นทอ้ งฟ้าทเี่ รามองเหน็ ใน เวลากลางคืน ดวงจันทร์มีขนาดเลก็ กวา่ โลก และไม่มีแสงสว่างในตวั เอง แต่ได้รบั แสงและความร้อนจากดวงอาทติ ยเ์ ชน่ เดยี วกับโลก ในแต่ละ คนื เราจะเหน็ ดวงจนั ทรม์ ีรูปทรงลักษณะตา่ ง ๆ กนั เนอ่ื งจากการ สะทอ้ นของแสงจากดวงจันทรท์ ่ีสอ่ งมายังโลกนัน่ เอง

ดวงจันทร์

ลกั ษณะของดวงจนั ทร์ ดวงจนั ทร์ในแตล่ ะคนื จะมรี ูปรา่ งแตกต่างกนั เมอ่ื แสงสวา่ งของดวง จนั ทร์เร่มิ สว่าง เราเรียกว่า เวลาขา้ งขึน้ และดวงจนั ทรจ์ ะคอ่ ย ๆ สวา่ งจนเตม็ ดวงซงึ่ ตรงกับวันขึน้ 15 คา่ หรือคนื วนั เพญ็ จากนั้นดวง จนั ทร์จะคอ่ ย ๆ เว้าแหวง่ เราเรยี กว่า เวลาขา้ งแรม จนดวงจันทร์มอื เต็มดวง ซ่ึงตรงกับวนั แรม 15 ค่า

ลกั ษณะของดวงจันทร์ ลักษณะของดวงจันทรท์ ีโ่ คจรรอบโลกในระยะเวลา 1 เดือน แรม 15 ค่า ข้างขนึ้ ขึ้น 15 ค่า ขา้ งแรม

ลกั ษณะของดวงจนั ทร์ มีทรงกลม ไม่มีแสงสวา่ งในตวั เอง ลกั ษณะของดวงจันทร์ มีรูปร่างต่างกนั ไปในแต่ละคืน

ลกั ษณะของดวงจันทร์ บนดวงจันทรไ์ ม่มนี ้าและอากาศจึงไมม่ ีสง่ิ มชี วี ติ อาศัยอยู่ และ ดวงจนั ทรม์ พี น้ื ผวิ ทีเ่ ตม็ ไปด้วยภเู ขาและหลมุ อกุ กาบาต ดังนน้ั เม่อื แสง สว่างจากดวงอาทิตยส์ ะทอ้ นพื้นผิวของดวงจนั ทร์ เราจงึ เหน็ ส่วนทเี่ ปน็ สี คล้าบนพน้ื ผิวของดวงจันทรเ์ ปน็ รูปรา่ งต่าง ๆ

ลกั ษณะของดวงจนั ทร์

ดวงดาว ในคืนที่บนทอ้ งฟ้าไม่มเี มฆ เราจะมองเห็นดวงดาวท่ีมีแสงสวา่ ง เป็นจดุ เลก็ ๆ อยบู่ นท้องฟ้ามากมาย ดาวบางดวงมแี สงสวา่ งในตัวเองเชน่ เดียวกับดวงอาทติ ย์ แต่ ดาวบางดวงไม่มแี สงสวา่ งในตัวเอง แตส่ ะทอ้ นแสงจากดวงอาทิตย์มา ให้เราเห็น

ดวงดาว ดวงดาวตา่ ง ๆ ทอ่ี ย่บู นท้องฟา้ แบ่งไดเ้ ปน็ 2 ประเภท ได้แก่ 1. ดาวที่มแี สงสวา่ งในตวั เอง เปน็ ดาวที่มีแสงระยิบระยับ และกะพรบิ ตลอดเวลา เช่น ดวงอาทติ ย์, ดาวจระเข้, ดาวเหนือ เป็นตน้ 2. ดาวที่ไม่มีแสงสว่างในตัวเอง เป็นดาวที่ไมม่ แี สงระยบิ ระยบั ไม่กะพรบิ เชน่ โลก ดวงจันทร์ ดาวศุกร์ เป็นต้น

ดวงดาว ในแตล่ ะคนื เราอาจเหน็ ดวงดาวชดั เจนได้ไมเ่ ทา่ กันขนึ้ อย่กู บั ความสวา่ งของดวงจนั ทร์ คนื ท่ดี วงจนั ทรม์ แี สงสวา่ งน้อยเราจะเห็น ดวงดาวไดไ้ มช่ ัดเจน สว่ นคืนที่ดวงจันทร์มแี สงสวา่ งน้อยเราจะเหน็ ดวงดาวได้ชดั เจน ในเวลากลางวันบนท้องฟ้าก็มดี วงดาว แต่ทเี่ รามองไม่เห็น เพราะแสงจากดวงอาทติ ย์สว่างมากจึงบดบงั แสงของดวงดาว เราจึง มองเหน็ ดวงดาวได้เฉพาะในเวลากลางคืนเทา่ นนั้

บรรณานุกรม ขนษิ ฐา ชัยรตั นาวรรณ และจุตมิ า จันทรต์ ระกูล. (2558). หนงั สอื เรยี น รายวชิ าพืน้ ฐานวิทยาศาสตร์ 1 ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 (พิมพ์ครง้ั ท่ี 1). นนทบุร:ี สานกั พิมพ์เอมพนั ธ์ จากดั . บญั ชา แสนทวี นรศิ รา ศรเี คลือบ และชนิกานต์ นุม่ มชี ัย. (2551). หนงั สือเรยี น รายวิชาพื้นฐาน วทิ ยาศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ตามหลกั สูตร แกนกลางการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551. พระนคร: สานักพมิ พ์วฒั นาพานชิ จากดั . สถาบนั พัฒนาคุณภาพวชิ าการ. (2559). คูม่ ือครู วทิ ยาศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 1. กรงุ เทพมหานคร: ผ้แู ต่ง.