หนังสือปริศนาคำทายฉบับสมบูรณ์

๔๘

๔๙ แม่นหยงั สุกเตม็ ดินเกบ็ กินบ่ได้

๕๐

๕๑ แม่นหยัง งวั แม่เขียวผกู หลกั เดียว หวั จุม้ กนั

๕๒

๕๓ แม่นหยงั ไปถอ่ ไฮ่นา กลบั มาถอ่ กอ้ นเสา้

๕๔

๕๕ แม่นหยงั ตน้ หญา้ เกิดใกลต้ าแนม เบ่ิงบ่เห็น

๕๖

๕๗ แม่นหยงั ไกแ้ ม่กา้ กินหญา้ ออ้ มโพน

๕๘

๕๙ แม่นหยงั ไก่แม่ลายไปตายฟากฮ่อง เกบ็ ผกั ป่ อง ปกหนา้ ปกหลงั

๖๐

๖๑ แม่นหยัง หวั ลา้ นโตน้ น้าแต่เดิก

๖๒

๖๓ แม่นหยงั สิบตีนยา่ งมา หลงั มุงสังกะสี

๖๔

๖๕ แม่นหยัง สัตวส์ ่ีขาฮอ้ งหวา่ เจา้ ของ

๖๖

๖๗ แม่นหยงั เฒ่าสองเฒ่า บงั เลา้ บ่เห็นกนั

๖๘

๖๙

๗๐ ไอ้ไหรเห้อ บา้ นส่ีเสา เอาผา้ ขาวมุงหลงั คา

๗๑

๗๒ ไอ้ไหรเห้อ อยใู่ นร่มเท่าแขง้ ออกกลางแจง้ เท่าดง้

๗๓

๗๔ ไอ้ไหรเห้อ แกผ้ า้ ลงโคลน กระโจนลงน้า

๗๕

๗๖ ไอ้ไหรเห้อ โลกมนั วี แม่มนั พหี ลนุ้ ตุน้

๗๗

๗๘ ไอ้ไหรเห้อ หนงั หุม้ ขน ขนหุม้ โดก โดกหุม้ เน้ือ เน้ือหุม้ น้า น้ารูแกว้

๗๙

๘๐ ไอ้ไหรหำ เวลาใชซ้ ดั ลงน้า เวลาไม่ใชเ้ กบ็ ไวท้ ่ีหวั

๘๑

๘๒ ไอ้ไหรหำ มาแต่เมืองนอก ยงั ดอกหาไหมใ้ บ

๘๓

๘๔ ไอ้ไหรหำ ตน้ เท่าโพน ลกู โยนไปไกล

๘๕

๘๖ ไอ้ไหรหำ แรกเกิดพ่ีนุย้ นอ้ งใหญ่ พอนาน ๆไป พใ่ี หญ่นอ้ งนุย้

๘๗

๘๘ ไอ้ไหรหำ ตน้ เท่าไส้ปิ้ ง แตกก่ิงราหร้า

๘๙

๙๐ อ่านเสรมิ เติมความรู้ ปรศิ นาคาทายในวฒั นธรรมไทย ในประเทศไทย พบว่าคนไทยนา่ จะรจู้ กั ปริศนาคาทายมา เป็ นเวลานาน ดังมีหลักฐานปรากฏในตารับทา้ วศรีจุฬา ลักษณ์ ซ่ึงเป็ นวรรณคดีสมัยสโุ ขทัย มีการกล่าวถึง ปริศนาคาทายไว้ในเนื้อหา ส่วนท่ีเกี่ยวกับตานานนาง สงกรานต์ ในตานานกลา่ วถงึ การทา้ พนนั ระหว่างทา้ วกบิล มหาพรหมกบั ธรรมบาลกมุ าร ทา้ วกบิลมหาพรหมไดท้ า้ ให้ ธรรมบาลกมุ ารแกป้ ริศนา ๓ ขอ้ หากธรรมบาลกมุ ารแก้ ปริศนาดงั กล่าวได้ ทา้ วกบิลมหาพรหมจะยอมใหต้ ดั ศีรษะ แต่หากแกไ้ ม่ได้ ธรรมบาลกมุ ารก็จะตอ้ งยอมเป็ นฝ่ ายให้ ทา้ วกบลิ มหาพรหมตดั ศีรษะแทน

๙๑ อ่านเสรมิ เติมความรู้ ปริศนา ๓ ขอ้ มวี ่า \"ตอนเชา้ ราศีอย่ทู ี่ไหน ตอนกลางวนั ราศีอยทู่ ไ่ี หน และตอนคา่ ราศีอย่ทู ่ีไหน\" ธรรมบาลกมุ ารซึ่ง เขา้ ใจภาษาของนก บังเอิญไดย้ ินบทสนทนาระหว่างนกผัว เมยี คหู่ นง่ึ ทาใหไ้ ดร้ คู้ าตอบว่า \"ตอนเชา้ ราศีอย่ทู ่ีหนา้ ตอน กลางวนั ราศีอย่ทู ่ีอก และตอนคา่ ราศีอย่ทู ่ีเทา้ \" ท้ังนี้ เพราะ ตอนเชา้ คนเราลา้ งหนา้ ราศีก็จะอย่ทู ี่ใบหนา้ ส่วนในตอน กลางวัน เมื่ออากาศรอ้ น ก็เอานา้ และแป้ งหอมประพรมท่ี หนา้ อก ราศีจึงอย่ทู ี่หนา้ อก และในตอนคา่ คนก็จะลา้ งเทา้ เพื่อเตรียมตวั เขา้ นอน ราศีจงึ อย่ทู เ่ี ทา้

๙๒ อ่านเสรมิ เติมความรู้ สมยั อยธุ ยา พบว่า มีการใชป้ ริศนาในการสัง่ สอนธรรมะ ใน รปู แบบท่ีเป็ นกระทปู้ ริศนาธรรม ที่เรียกกันว่า \"ประคน ธรรม\" นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการเล่นทายปริศนาใน นทิ านพื้นบา้ น เช่น เร่ืองศรีธนญชยั และในวรรณคดไี ทย เชน่ เร่ืองสมทุ รโฆษคาฉนั ท์

๙๓ อ่านเสรมิ เติมความรู้ สมยั รตั นโกสินทรต์ อนตน้ ในรชั กาลพระบาทสมเด็จพระนงั่ เกลา้ เจา้ อย่หู วั มกี าร ออกสลากกินแบ่ง ท่ีเรียกว่า \"หวย ก ข\" เมอ่ื มผี มู้ าขอให้ นายโรงบอกใบว้ า่ สลากจะออกอะไร นายโรงก็บอกใบเ้ ป็ น ปริศนาใหล้ องทาย ในรัชกาล พระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อย่หู ัว หอพระสมดุ วชริ ญาณ ไดอ้ อกหนงั สอื พมิ พร์ ายสปั ดาหช์ อื่ \"วชิรญาณสัปดาห์\" ใน พ.ศ. ๒๔๒๙ คณะกรรมการหอ พระสมดุ ฯ ไดช้ าระโคลงปริศนาชดุ หน่ึงชอ่ื ว่า \"โคลงทาย\" ซ่ึงต่อมาไดน้ ามาตีพิมพ์เผยแพร่ในหนังสือพิมพ์ \"วชิร ญาณสัปดาห์\" และเปิ ดโอกาสให้ประชาชนส่งจดหมาย มาร่วมทายปริศนา เพ่ือรับของรางวลั

๙๔ อ่านเสรมิ เติมความรู้ นอกจากน้ียังมีบันทึกว่า พระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อย่หู ัว เมื่อคร้ังยังทรงดารงพระอิสริยยศเป็ น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกฎุ ราชกมุ าร โปรด การละเลน่ ทายปริศนาที่เรียกว่า \"ผะหมี\" โดยคร้ังหน่ึงใน งานฤดหู นาวประจาปี ของวดั เบญจมบพิตรดสุ ิตวนาราม เคยโปรดเกลา้ ฯ ใหต้ ง้ั โรงทายปริศนาผะหมใี นงานนด้ี ว้ ย สมัยต่อมา เม่ือมีการพิมพแ์ ละวิทยโุ ทรทัศน์เกิดขึน้ ใน ประเทศไทย ก็พบวา่ มกี ารนาปริศนาคาทายมาเผยแพร่ใน สอื่ ตา่ งๆ ดว้ ย เช่น ในรายการเกมโชวท์ างโทรทัศน์ ชื่อว่า \"ผะหมี\" ซึ่งออกอากาศทางสถานีโทรทัศนช์ ่อง ๔ บางขนุ พรหม (ปัจจบุ นั คือ สถานโี ทรทัศนช์ ่อง ๙ อสมท) และเปิ ด โอกาสใหผ้ ชู้ มทางบา้ นโทรศพั ทม์ าร่วมทายดว้ ย

๙๕ อ่านเสรมิ เติมความรู้ ในปัจจบุ นั ปริศนาคาทายโดยเฉพาะปริศนาอะไรเอ่ย ยัง เป็ นการละเลน่ ทร่ี จู้ กั กนั ดใี นสงั คมไทย นอกจากเป็ นการเลน่ ทายปริศนาในหมเู่ พือ่ นฝูงคนรจู้ ักแลว้ ยงั มกี ารนาเสนอ และ เผยแพร่ปริศนาคาทายผ่านส่ือ ต่างๆ ที่น่าสนใจ เช่น นิตยสารเกมสาหรับเด็ก รายการเกมโชวท์ างโทรทัศน์ แผ่น ซีดีเกมทายปริศนา สาหรับเล่นดว้ ยคอมพิวเตอร์ เว็บไซต์ กระดานสนทนาบนอินเทอร์เน็ต นอกจากนี้ ยังมีอาจารย์ ภาษาไทยนาปริศนาคาทาย โดยเฉพาะปริศนารอ้ ยกรองท่ี เรียกว่า \"ผะหมี\" หรือ \"โจ๊ก\" มาประยกุ ตใ์ ชเ้ ป็ นกิจกรรม ประกอบการเรียนวชิ าภาษาไทยดว้ ย

บรรณำนุกรม ศริ ิพร ภกั ดีผาสขุ และสมุ น อมรวิวฒั น.์ (๒๕๕๒). ปริศนาคาทายของไทย, [ออนไลน]์ . เขา้ ถึงไดจ้ าก : http://saranukromthai.or.th/index.php [สบื คน้ เมอ่ื ๒๔ มนี าคม ๒๕๖๓].

ผจู้ ดั ทา นายคณิตนิ วิโนทยั ๖๑๘๑๑๒๔๐๗๓ ๖๑๘๑๑๒๔๐๗๔ นางสาวศริ ิพร ยนั ตะพนั ธ์ ๖๑๘๑๑๒๔๐๗๕ ๖๑๘๑๑๒๔๐๗๖ นายจีรพฒั น์ ตาดทรัพย์ ๖๑๘๑๑๒๔๐๘๒ ๖๑๘๑๑๒๔๐๘๓ นายธงชยั ชานาญการ ๖๑๘๑๑๒๔๐๘๕ นางสาวพิชญส์ ินี บญุ เนาว์ นาวสาวสดุ ารตั น์ โกช้ ยั ภมู ิ นาวสาวจิรภญิ ญา มหาสวสั ด์ิ