เด็กหญิงวิจิตรา ทุมบู่ เลขที่ 31

การออกแบบการแกไ้ ข ปัญหายงุ ในห้องน้า จดั ทาโดย เด็กหญงิ วิจติ รา ทมุ บู่ ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 2/1 เลขที่ 31 โรงเรยี นโพธ์ิไทรพทิ ยาคาร สานักงานเขตพ้นื ท่ีการศึกษา มัธยมศกึ ษา เขต 29

การออกแบบการแก้ไขปัญหายงุ ในห้องนา้ สาเหตุที่มยี งุ ในห้องนาป้ ริมาณ เยอะ สาเหตุท่ียุงมีปรมิ าณเยอะอาจเกดิ ได้หลาย สาเหตุ เชน่ 1. ภาชนะมนี ้าขัง น้าฝนท่ขี ังอยู่ตามภาชนะตา่ งๆ เชน่ ในถงั พลาสตกิ จานรองกระถางตน้ ไม้ ยางเก่า ของรถยนต์ เศษถุงขยะ รวมไปถงึ นา้ ใน ภาชนะท่ีไม่ได้ปดิ ฝา อยา่ งตมุ่ นา้ อ่างบรรจุ น้าต่างๆ น้นั ถือเปน็ แหลง่ วางไขช่ ั้นดขี อง ยุงเลยทีเดยี ว โดยเฉพาะยงุ ลาย ท่ีเป็น พาหะน้าโรคไขเ้ ลอื ดออกและไวรัสซิกา มกั จะวางไขใ่ นน้านง่ิ และสามารถวางไข่ได้ มากกวา่ 100 ฟองตอ่ ครง้ั เลยทีเดยี ว

2. บรรยากาศมืดทบึ ไม่มแี สงสวา่ งเพยี งพอ ปัจจยั หนงึ่ ทีท่ ้าให้ยุงชอบเขา้ มาอย่ใู นห้องนา้ กค็ ือ มแี สงสวา่ งไมเ่ พียงพอ มดื ทบึ เกินไป อีกทั้งยังอบั ช้นื จึงท้าให้ยงุ ชอบเข้ามาอาศยั หากิน และบนิ มา เกาะพกั ตามฝาผนงั เพ่ือรอการวางไขต่ อ่ ไป ซึง่ ดว้ ยสภาพแวดล้อมทเี่ ออื้ อา้ นวยตอ่ การวางไข่ เช่นน้ี จึงเปน็ สาเหตหุ ลักให้ยงุ วนเวยี นอยู่ใน หอ้ งนา้ และแพรพ่ ันธุ์เพิ่มมากขึน้ เรอ่ื ยๆ 3. ห้องน้าอยู่ใกล้แหล่งนา้ เนา่ เสยี แหลง่ น้าเนา่ เสีย หรอื คคู ลองสกปรกตา่ งๆ ทส่ี ่ง กลิ่นเหมน็ รวมไปถงึ ในทอ่ ระบายน้า ลว้ นเป็นที่ อยูอ่ าศยั และวางไข่ของยุงร้าคาญโดยเฉพาะ ดังนน้ั ห้องน้าทปี่ ลกู สร้างอย่ใู กลแ้ หลง่ ดังกล่าวจึง ต้องระวังเปน็ พิเศษ เพราะไม่เพยี งแตย่ ุงรา้ คาญ จะกัดผวิ หนงั จนเกิดตุ่มคนั ใหร้ า้ คาญใจ แตย่ งุ ร้าคาญยังเป็นพาหะนา้ โรคไขส้ มองอักเสบ โดยนา้ เชอื้ มาจากสุกรท่ีเป็นโรคมาสคู่ นได้อกี ดว้ ย

ศึ กษาการวางไข่ของยงุ ไขย่ งุ แต่ละชนิดมขี นาดและลกั ษณะไม่ เหมอื นกนั จากลักษณะการวางไข่อาจบอกชนดิ ของกลุ่มยงุ ได้ ยุงชอบวางไขบ่ นผิวนา้ หรอื บริเวณช้นื ๆ เช่น บริเวณขอบภาชนะเหนอื ระดับนา้ การวางไข่ของยุงแบง่ ออกเปน็ 4 ประเภท -วางไข่ใบเด่ยี ว ๆ บนผิวน้า เชน่ ยุงกน้ ปลอ่ ง -วางไข่เป็นแพ บนผิวน้า เชน่ ยุงรา้ คาญ -วางไข่เด่ยี ว ๆ ตามขอบเหนอื ระดบั น้า เช่น ยุงลาย -วางไข่ติดกับใบพืชนา้ เปน็ กลุ่ม เชน่ ยุง เสือ หรอื ยุงฟิลาเรยี

-วางไข่ตดิ กับใบพืชนา้ เป็นกล่มุ เชน่ ยุง เสอื หรือยงุ ฟิลาเรีย ระยะไข่ใชเ้ วลา 2-3 วัน จึงฟักตัวออกเปน็ ลูกน้า ในยุงบางชนิดไขส่ ามารถอยใู่ นสภาพ แห้งได้หลายเดือนจนกระท่ังเปน็ ปี เม่อื มีน้าก็ จะฟกั ออกเป็นลูกน้า แหลง่ วางไขข่ องยุงแต่ละ ชนดิ แตกตา่ งกัน เช่น ยุงลายชอบวางไขใ่ น ภาชนะขงั น้าท่มี นษุ ย์สร้างขึ้น ส่วนยงุ ร้าคาญ ชอบวางไขใ่ นแหล่งน้าสกปรกตา่ ง ๆ น้าเสยี จาก ท่อระบายนา้ แตห่ ากไม่พบสภาพน้าท่ีชอบยุงก็ อาจวางไข่ในสภาพน้าทผี่ ดิ ไป นักวิทยาศาสตร์ หลายคนรายงานว่าปัจจยั ทีช่ ว่ ยให้ยงุ ตัวเมียรู้วา่ ควรจะวางไขท่ ใ่ี ดก็คือสารเคมีบางอยา่ งใน นา้ สารเคมอี าจเปน็ diglycerides (ไดกลี เซอรไ์ รด์) ซงึ่ ผลิตโดยลกู นา้ ยงุ ทอ่ี าศัยอยูใ่ น แหล่งน้านั้น หรือเปน็ กรดไขมนั จาก แบคทีเรีย หรือเปน็ สารพวกสารประกอบฟนี อล จากพชื นา้

วิธีกาจดั ยงุ ท่ีคนอื่นเคยทามาแล้ว 1. วางกระเทียม-พริกไทยดา้ ตามมุมห้องครัว หรือบา้ น นา้ กระเทยี มปลอกเปลือก-ปาดหวั หรอื พรกิ ไทยดา้ มาวางตามมมุ ตา่ ง ๆ ทตี่ ้องการ โดยเฉพาะมมุ มดื ๆ ทีย่ งุ มกั จะแอบเข้าไปอยู่ วธิ นี ี้จะท้าให้ยงุ บินหนีไปที่อนื่ หรือนอกบ้าน ได้ 2. ใชพ้ ัดลมไล่ยงุ ยุงตัวเลก็ มนี า้ หนกั เบา เม่ือเจอลมเข้าไป แนน่ อนว่าจะไมส่ ามารถตา้ นแรงลมไดจ้ น ตอ้ งล่าถอยออกไปในส่วนทไี่ ม่มลี มแทน 3. จดุ เทยี นหอมระเหย เทียนหอมระเหย เทียนอโรม่า ทห่ี ลายคนช่นื ชอบ สามารถไลย่ ุงได้ เนือ่ งจากเทียนหอม ระเหยมกั มสี มุนไพรผสมอยูม่ ากมาย เชน่ ตะไคร้ หรอื ยูคาลปิ ตัส ซงึ่ เปน็ กลิ่นท่ียงุ ไม่ คอ่ ยชอบ

4. เผาโรสแมร่ี เปลือกสม้ หากชอบทา้ กิจกรรมนอกบ้าน หรือบริเวณสนาม หญา้ แต่ถกู ยุงรบกวน แนะน้าให้ใช้โรสแมรี่ หรือเปลือกส้ม เผาในเตา กลิ่นที่ลอยออกมาจะ ช่วยไล่ยุงได้ 5. ป้องกนั ยุงด้วยตน้ สะเดา ตน้ สะเดามสี รรพคณุ ในการไลย่ งุ โดยสามารถ สกัดนา้ ยาไดท้ ัง้ จากต้นสะเดาสดหรือเมล็ดกไ็ ด้ 6. ใช้น้ามนั สกดั จากถ่วั เหลือง นา้ มันสกัดจากถ่ัวเหลืองมสี รรพคณุ ช่วยไล่ยุงได้ เช่นกนั 7. หลอดไฟเหลอื งกนั ยุง เนือ่ งจากยงุ จะไม่ใชอบแสงจากหลอดไฟสีเหลือง จงึ สามารถนา้ วิธีมาประยกุ ต์ใช้โดยการพน่ สเปรย์สเี หลือง หรือเคลอื บหลอดไฟตะเกยี บ หรือหลอดไฟกลม น้าไปติดตัง้ บรเิ วณท่มี ดื ๆ อยา่ งระเบียงบ้าน หรอื รั้วบ้านได้

8. ป๊บี ดักยงุ น้าถงุ เทา้ ท่มี กี ลิ่นอับ ใส่ในปบ๊ี แล้วนา้ ไปวางไว้ ในมมุ อับของบ้าน ท้งิ ไวข้ ้ามคืน ยุงจะบนิ เขา้ ไป ตอมกลน่ิ ตอนเชา้ จงึ ปิดฝาแลว้ น้าปบี๊ ไปตาก แดด เท่าน้ียุงก็จะตายทั้งหมด 9. ใช้กากกาแฟป้องกนั ยงุ วางไข่ โรยกากกาแฟลงไปดว้ ย เพ่อื ปอ้ งกันไมใ่ ห้ยุง มาวางไข่และป้องกันไม่ให้ยุงขยายพนั ธุใ์ นบา้ น 10. ฉดี พน่ ยาแบบควนั การฉดี พ่นยาแบบควนั จะสามารถเรยี กทาง เทศบาล หรอื หนว่ ยงานทางสาธารณะสขุ ใกล้ บ้านเพื่อมาให้บรกิ ารได้ หากพบว่าตามแหล่ง นา้ หรือท่อระบายนา้ ใกลบ้ ้านมีการเพาะพันธุ์ ยงุ ทเี่ ป็นอันตราย หรือมจี ้านวนมากจนมีอาจ เกดิ โรคขึ้นมา หรอื หากสะดวกก็สามารถจ้าง หนว่ ยงานเอกชนเข้ามาฉีดพน่ ให้ได้เชน่ กัน แต่ ตอ้ งเสยี คา่ ใช้จ่ายด้วยตัวเอง

11. ฉีดยากา้ จัดยุง วิธนี เ้ี รยี กไดว้ ่าหลายบา้ นใชก้ ันเป็นประจ้า คือซอ้ื ยาฉดี ก้าจดั ยงุ จากรา้ นสะดวกซื้อทั่วไป ซ่ึงการใช้ งานอาจจะต้องระมัดระวงั ในเรื่องของการสมั ผัส เขา้ รา่ งกายด้วย แนะน้าวา่ ใหป้ ิดบ้านแล้วฉีดใน ขณะทไ่ี มม่ ผี ใู้ ดอยบู่ ้านนานกว่า 4 ช่วั โมงขนึ้ ไป เพื่อความปอลดภัยของสมาชิกในบ้าน และตวั คุณ เอง ทง้ั น้ี ขณะฉดี จะต้องท้าการป้องกันตวั เองเพือ่ ไม่ใหร้ บั เอาสารเขา้ ร่างกายอีกดว้ ย 12. ใชไ้ ฟไลย่ งุ ตามรา้ นเครื่องใช้ไฟฟ้าจะมีเครือ่ งฉายไฟลอ่ ยุงให้ เข้ามาติดกบั แลว้ ถูกไฟร้อน ๆ ช็อตตายไดว้ ิธนี ้ี จะปลอดภยั กว่า แตห่ ากบ้านของคณุ มเี ดก็ ทซี่ ุกซน กต็ อ้ งระวงั เปน็ พิเศษด้วย 13. ไม้ชอ็ ตยงุ อกี หนึ่งวธิ ีทสี่ ามารถใชง้ านได้ดี และก้าจดั ยงุ รา้ ย ใหต้ ายทันที แต่แน่นอนว่าจะต้องระมัดระวังใน การใช้สูง โดยเฉพาะบ้านท่ีมีเดก็ เล็ก เน่ืองจากมี อันตรายทคี่ ่อนขา้ งสูงเชน่ กัน

14. ส้ารวจแหล่งน้าขังไมม่ ปี ระโยชน์ และ กา้ จัดแหลง่ น้าขังท้ังในบ้าน และนอกบ้าน นา้ ขังในบ้านและนอกบา้ นเปน็ แหลง่ ช้ันดีทย่ี ุง จะมาวางไข่ คุณจะตอ้ งท้าการสา้ รวจรอบ ๆ บา้ น เพือ่ ดวู า่ แหลง่ น้าไหนทเี่ ป็นแหล่งน้าขงั ทไ่ี มม่ ีประโยชน์ เช่น น้าขงั จากหลมุ ดิน หรอื ภาชนะตา่ ง ๆ ก็ให้ท้าการกลบ หรอื คว่า้ ให้ เรยี บรอ้ ย เพ่อื ไม่ให้ยุงวางไข่ 15. ก้าจัดยงุ ในแหลง่ น้าท่สี รา้ งประโยชน์ หากแหลง่ นา้ ทีม่ ีรอบบ้านเปน็ สิ่งทไี่ ม่มี สามารถกา้ จดั ได้ คณุ จะตอ้ งทา้ การจ้ากดั ลูกน้ายงุ แทน เชน่ ใช้ทรายอะเบทใส่เพ่ือฆ่า ไม่ใหไ้ ขย่ ุงสามารถฝักตวั ได้ หรือปลอ่ ยปลา เพ่ือใหป้ ลากิน

- ใชท้ รายอะเบท ทรายอะเบทเป็นชอ่ื ทางการคา้ ซงึ่ ความจริงแลว้ ทรายอะเบทเปน็ เม็ดทรายทถ่ี กู เคลอื บดว้ ย สารเคมี หรือบางครั้งอาจเรียกวา่ ทรายก้าจัด ลูกน้ายงุ ลาย หรอื ทรายเคมีฟอส โดยสารเคมีฟอสเป็นสารเคมสี งั เคราะหโ์ ดยมี ฟอสฟอรัสเป็นองค์ประกอบส้าคัญ มพี ิษ รุนแรงต่อลูกนา้ ของยุง หรือแมลงหว่ี ปจั จุบนั มี ท้งั รูปแบบนา้ ผงหรอื เป็นเมด็ แต่ที่นยิ มใช้ มากที่สุดคือการนา้ สารเคมีฟอสมาเคลอื บเม็ด ทราย สว่ นใหญเ่ ม็ดทรายที่เคลือบมีสารออกฤทธิ์ 1% หรือ 2% เวลาใชจ้ ะตอ้ งนา้ ไปใสใ่ นน้า อตั ราสว่ นการใช้ คือ ทรายอะเบท 1 กรมั ตอ่ น้า 10 ลติ ร ซึ่งสดั สว่ นการใช้ทรายอะเบทจะมี สดั สว่ นปรากฏอย่ใู นแตล่ ะซอง เมอ่ื ใส่ ทรายอะเบทในภาชนะทมี่ ีน้าขังจะป้องกันไมใ่ ห้ เกิดลกู นา้ ไดน้ านประมาณ 3 เดือน

- เล้ียงปลากินลูกน้า ปลากินลกู น้า มดี ว้ ยกนั หลายชนดิ เช่น ปลาหางนกยงู ปลาแกมบูเซยี ปลาสอด ปลาหวั ตะกัว่ ปลากดั โดยขอแนะน้าปลา หางนกยูงเน่ืองจากเป็นปลาที่เล้ียงได้ง่าย ราคาถกู และทนทานต่อสภาพแวดลอ้ ม อยูไ่ ด้ทั้งในน้าสะอาด และน้าสกปรก

สรุ ป จากปัญหายงุ ในห้องนา้ มปี ริมาณมาก พบวา่ สาเหตเุ กิดจาก มนี า้ ขงั ในห้องน้าและสถานที่ อน่ื ๆเนื่องจากฝนตกในชว่ งฤดฝู น และจากผล ส้ารวจยุงทพ่ี บเยอะสุด คอื ยงุ ร้าคาญ ซง่ึ สามารถแกไ้ ขได้ด้วยการใช้การพน่ ยาแบบควัน หรอื สารเคมี การระบายน้าขังออกเปน็ ประจ้า