จดหมายข่าวชุมชนคนรักสุขภาพ_ฉบับสร้างสุข_ประจำเดือนกันยายน_2562

จดหมายข่าวชมุ ชนคนรักสขุ ภาพ ฉบับ ปีที่ 15 ฉบบั ท่ี 215 กนั ยายน 2562 แจก ชีวิตที่ไม่แพ้ เมื่อรู้จักเร่ิมต้น ไขเคล็ดลับ วิถีสุขภาวะดี ฟร!ี สร้างสุข สไตล์ “ตูน บอดี้สแลม” สำ� นกั งานกองทนุ สนบั สนนุ การสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)

จากใจผู้จดั การ สวสั ดคี รบั เพอ่ื นร่วมสรา้ งสุขทุกคน 18 ปีท่ีผ่านมา ของ สสส. ได้ริเร่ิม จุดประกาย กระตุ้น สาน ดร.สุปรดี า อดลุ ยานนท์ และเสรมิ พลงั บคุ คล และองคก์ ร ทกุ ภาคสว่ น เพอ่ื ขบั เคลอื่ นนโยบาย และสังคมให้ประชาชนไทยมีสขุ ภาวะดตี ลอดมา ผลของการขับเคลื่อนร่วมกันเหล่านั้น ส่งผลให้เกิดกติกาสังคมที่ดูแล ควบคุม ส่งเสริม ไม่ว่าคุณเคยตั้งใจจะออกก�าลังกาย ให้เกิดสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการสร้างเสริมสุขภาพของคนไทยได้ไม่น้อย อาทิ การขึ้นภาษีให้ราคา แต่ไม่ได้เร่ิมต้นเสียที หรือ ต้ังใจว่าจะเลิก สินค้าท�าลายสุขภาพสูงข้นึ พร้อมการจ�ากัดการตลาดทที่ �าใหก้ ารเขา้ ถึงลดลง การเสรมิ สง่ิ แวดล้อม บุหร่ี แต่ก็ยังอดใจไม่ได้ หรือ ต้ังใจจะเลิก และกิจกรรมในการลดพฤติกรรมเนือยน่ิง การมีมาตรการเสริมให้เด็กแรกเกิดได้รับนมแม่ เหล้า ตั้งใจกินอาหารสุขภาพ ต้ังใจจะฝก อยา่ งพอเพียง การมีมาตรการและส่ิงแวดลอ้ มเพอ่ื สุขภาพในสถานที่ทา� งาน ฯลฯ สมาธิ แตก่ แ็ พแ้ รงยว่ั ยวนใจในทางตรงขา้ ม เพยี งแตเ่ รม่ิ ลกุ ขนึ้ มาตง้ั ใจและทา� มนั อกี ครง้ั อย่างไรก็ตาม การจัดการดูแล ควบคุม ส่งเสริมต่าง ๆ ข้างต้น น�าพาได้เพียงส่วนหน่ึงของ กเ็ ทา่ กบั ไดร้ บั ชยั ชนะไปแลว้ ถา้ อยากทา� ใหม่ ผลลพั ธท์ างสขุ ภาพเทา่ นน้ั ในปญ หาโรคภยั และการมสี ขุ ภาวะทปี่ ว ยของผคู้ นในยคุ น้ี ทางวชิ าการชว้ี า่ ให้ดีขึ้น ก็มองหาตัวช่วยจาก สสส. และ ผลลพั ธ์ทางสขุ ภาพเกนิ ครง่ึ จะสัมพนั ธก์ บั “วถิ ชี วี ติ สขุ ภาพของประชาชน” เปน หลกั แหลง่ ขอ้ มูลสขุ ภาพต่างๆ วิถีชีวิตสุขภาพ เปนภาพรวมของพฤติกรรมสุขภาพ ท่ีเรียงร้อยเชื่อมโยงกันเปนแบบแผน เรอ่ื งการไมย่ อมแพ้ ในสรา้ งสขุ ฉบบั นี้ ของการดา� เนนิ ชวี ติ ของแตล่ ะคน อาจเปน วถิ ชี วี ติ ทน่ี า� ไปสกู่ ารมสี ขุ ภาพดี หรอื เปน ไปในทางตรงกนั ขา้ ม กไ็ ดเ้ สนอตวั อยา่ งดี ๆ ของคณุ ตนู อาทวิ ราห์ ก็ได้ คงมาลัย หรือ ตูน บอด้ีสแลม ท่ีพูดถึง ความสขุ ของเขาจากการวง่ิ ทน่ี า� ไปสกู่ ารให้ สสส. ทา� งานรณรงคส์ รา้ งเสรมิ พฤตกิ รรมสขุ ภาพดา้ นตา่ ง ๆ ของคนไทยมาตลอด ไดเ้ ลง็ เหน็ อยา่ งทไี่ มเ่ คยมใี ครทา� ไดม้ ากอ่ น โดยเฉพาะ ความสา� คญั ของการสรา้ งการเชือ่ มโยงพฤติกรรมสขุ ภาพเหลา่ นนั้ เข้าสู่ “วถิ ชี วี ิตสุขภาพ” ในแง่การสร้างพลัง แรงบันดาลใจส่งต่อ ใหก้ บั คนจ�านวนมาก “ชีวิตดี เร่ิมท่ีเรา” (Live Healthier) เปนการรณรงค์เพื่อน�าคนไทยไปสู่ วิถีชีวิตสุขภาพ (Healthy Lifestyle) ผ่านข้อมูลขา่ วสารและกิจกรรมทีส่ รา้ งประสบการณต์ รงใหป้ ระชาชนเขา้ มามี คุ ณ ตู น เ ริ่ ม ต ้ น จ า ก ก า ร แ พ ้ สว่ นร่วมเพ่อื กระตนุ้ และจุดประกายใหป้ ระชาชนมีเปาหมายในการสรา้ งวถิ ีสขุ ภาวะท่ดี ี ใหก้ ับตวั เอง เช่นเดียวกัน แพ้ต่อความเหนื่อยอ่อน และสังคม จากงาน แพ้ให้กับร่างกายตัวเองจนเมื่อ ลงวงิ่ สนามแรกอยา่ ง ThaiHealth Day Run มาร่วมเรียนรู้วิธีในการเร่ิมต้นการด�าเนินชีวิตอย่างมีสุขภาวะ สามารถน�าไปปรับใช้ ราวเจ็ดปก่อน ก็ถูกใครต่อใครว่ิงแซงไป ในชีวิตประจ�าวันได้ในประเด็นต่าง ๆ ท่ีครอบคลุมท้ังกาย ใจ ปญญา สังคม ซึ่งจะมีการน�าเสนอ แต่ในท่ีสุดจากการลงมือท�าโดยไม่ลังเล ในรูปแบบต่าง ๆ ท้ังนิทรรศการ กิจกรรมสัญจร เวทีแลกเปล่ียนเรียนรู้ พร้อมกับรวบรวมความรู้ กลับเปดโลกใบใหมข่ องเขา และกลายเปน มาน�าเสนอใน 8 ด้าน รวบรวมเคร่ืองมือท่ีเราได้สร้างมาเปนตัวช่วยในการสนับสนุนการปรับ พลังให้สังคมหันมาเห็นความส�าคัญของ พฤติกรรมต่าง ๆ ถงึ 108 วธิ ีทีเ่ ปดให้เขา้ ถงึ ไดอ้ อนไลน์ สุขภาพในแง่ทชี่ ดั เจนกวา่ เดิม ท้ังนี้ ด้วยความตระหนักดีว่า การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและวิถีชีวิตในรูปแบบท่ีเราเคยชิน แม้ว่าคุณไม่ใช่ ตูน บอดี้สแลม หรอื ลงตวั มานาน ไมใ่ ชเ่ รอ่ื งงา่ ย ไมใ่ ชเ่ พยี งแคม่ คี วามรู้ หรอื ถกู กระตนุ้ ชวน แตข่ นึ้ กบั เหตปุ จ จยั ตา่ ง ๆ แต่คุณก็สามารถเปล่ียนตัวเองได้ แค่เริ่ม มากมาย ทั้งปจจัยทางจิตวิทยา ทางกาย ทางเศรษฐกิจ ทางสังคมสิ่งแวดล้อม และเง่ือนไขชีวิต จากตง้ั ใจ และลงมอื ทนั ที เพอื่ เปลยี่ นแปลง นานัปการ เราจงึ ชวน พร้อมกบั พยายามช่วยสนับสนุนไปพร้อมกนั ตัวเองใหเ้ ปน คนทมี่ ีความสขุ กวา่ เดมิ การเริ่มตน้ ทา� สิ่งดี ๆ เพอื่ ตัวเอง และสงั คม ไม่มคี �าว่า “แพ” เพียงแตเ่ ร่มิ ต้นลงมือทา� ก็ถือวา่ สสส. จะอยเู่ คยี งขา้ งและเอาใจชว่ ย ชนะไปกา้ วหนึ่งแล้ว เสมอ ซ่งึ ทกุ ความเปลยี่ นแปลงจะเกิดขนึ้ ได้ เม่ือมีใครคนใดคนหนึง่ เรม่ิ ตน้ ลงมือทา� อย่างจรงิ จงั แม้จะท�าไม่ส�าเร็จ ก็เปนเรื่องธรรมดา มาพยายามกันใหม่ เราเช่ือเหลือเกินและชวนมาเช่ือ ร่วมกันวา่ ไมม่ ใี ครพ่ายแพต้ ลอดไป คนไทยมีสุขภาวะ สสส. มหี นา้ ทส่ี ง่ เสรมิ สนบั สนนุ ใหป้ ระชาชนมพี ฤตกิ รรมสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพและลด ละ เลกิ พฤตกิ รรม ท่เี ส่ียงต่อการทําลายสขุ ภาพซึ่งนําไปสู่การมีสุขภาพกายแข็งแรง สขุ ภาพจิตสมบรู ณแ์ ละมีคณุ ภาพ อยา่ งยั่งยืน ชีวติ ท่ีดี ซึง่ ถือเปน็ พฒั นาการดา้ นสุขภาพอีกดา้ นหนงึ่ ซึ่งสาํ คัญไม่ยงิ่ หย่อนกวา่ การรักษาพยาบาล













องค์กรแห่งความสขุ Happy Soul (ทางสงบ) ค น ใ น อ ง ค ์ ก ร มี ค ว า ม ศ รั ท ธ า ใ น ศ า ส น า เม่ือเราท�าด้วยความสุข ก็จะได้ผลงานท่ีมีคุณภาพ และมีศีลธรรมในการด�าเนินชีวิต เพราะ ผู้คนท่ัวไปเคยชินกับการวัดความส�าเร็จขององค์กรจาก หลักธรรมค�าสอนของทุกศาสนาช่วยให้ ตัวเลขผลประกอบการ ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้วตัวเลข ทุกคนด�าเนินชีวิตไปในเส้นทางท่ีดี ท�าให้ ผลประกอบการไม่ได้เป็นเป้าหมายทางธุรกิจ แต่เป็น ทุกคนมีสติ มีสมาธิในการท�างาน สามารถ ผลลัพธ์ที่จะเกิดข้ึนหากด�าเนินธุรกิจด้วยแนวทางท่ีถูกต้อง รบั มือกับปญั หาท่ีเข้ามาได้ และแนวทางหน่ึงที่จะน�าไปสู่ความส�าเร็จขององค์กรก็คือ Happy Money (ปลอดหน)ี้ การสร้างสภาพแวดล้อมที่เป็นสุขให้กับคนในองค์กร คนในองค์กรรู้จักเก็บรู้จักใช้เงิน ไม่เป็นหน้ี เพราะเมื่อทุกคนในองค์กรมีความสุขย่อมตามมาด้วยผล ปลูกฝังนิสัยอดออม ประหยัด ไม่สุรุ่ยสุร่าย การท�างานท่ีมีประสิทธิภาพ และต่อยอดสู่ความส�าเร็จ ยึดหลกั เศรษฐกจิ พอเพยี ง ทางตวั เลขประกอบการได้ในท่สี ุด Happy Family (ครอบครวั ด)ี คนในองค์กรมีครอบครัวที่อบอุ่นและมั่นคง แนวคดิ Happy Workplace หรอื องคก์ รแหง่ ความสขุ ปลูกฝังนิสัยรักครอบครัว เพื่อน�าไปเป็น เป็นความใฝฝันของพนักงาน และถูกพิสูจน์ว่าองค์กรท่ีใช้ หลักการใช้ชีวิต รู้จักความรัก ความเชื่อมั่น แนวคิดน้สี ามารถเพิ่มประสทิ ธภิ าพพนกั งานขึ้นได้ และศรทั ธาในความดงี าม ความสขุ ของคนในองค์กรน้นั สามารถเกดิ ข้นึ ได้ โดยอาศัยแนวคดิ Happy Workplace 8 ประการ ทเี่ นน้ สรา้ งความสขุ แบบยัง่ ยนื Happy Body (สุขภาพดี) เมอ่ื คนในองคก์ รมสี ขุ ภาพรา่ งกายท่ี แขง็ แรงกจ็ ะมจี ติ ใจ ท่ีดี พรอ้ มทจ่ี ะรับมอื กบั ทุกปัญหาท่ีเขา้ มา Happy Heart (นํา้ ใจงาม) คนในองค์กรต่างมีน�า้ ใจเออื้ อาทร ตอ่ กนั และกนั Happy Society (สังคมดี) สังคมดีเกิดข้ึนจากความรักสามัคคี เอื้อเฟือต่อกัน มีสังคมและสภาพแวดล้อมท่ีดี เพราะเม่ือผู้คน มีความเป็นอยู่ท่ีดี ย่อมเป็นพ้ืนฐานท�าให้ผู้อยู่อาศัย มีความรัก ความปรองดอง สามัคคีกัน ต่อกัน พร้อม ร่วมแรง ร่วมใจช่วยกันพัฒนาชุมชนให้มีความเป็นอยู่ ที่ดีขึน้ Happy Relax (ผอ่ นคลาย) คนในองค์กรควรรู้จักการผ่อนคลายต่อสิ่งต่าง ๆ เพราะเชอ่ื วา่ การทค่ี นทา� งานไมร่ จู้ กั แสวงความผอ่ นคลาย ใหก้ บั ตนเองจะทา� ใหร้ า่ งกายและจติ ใจ เกดิ ความเครยี ด ส่งผลกระทบตอ่ หนา้ ที่การทา� งาน Happy Brain (หาความรู้) คนในองค์กรหม่ันศึกษาหาความรู้พัฒนาตนเอง ตลอดเวลา น�าไปสู่การเป็นมืออาชีพและความ มั่นคง ก้าวหน้าในการท�างาน เกิดเป็นอีกหนึ่งแรงผลักดัน ทช่ี ว่ ยใหอ้ งคก์ รพฒั นายงิ่ ขน้ึ ดว้ ยบคุ ลากรทม่ี ศี กั ยภาพ นติ ยสารสร้างสุข 9

พลงั จติ อาสา พลงั สร้างสงั คม การท�าเพ่ือคนอ่ืน โดยละทิ้งความสะดวกสบาย ละทิ้งความ พึงพอใจส่วนตัว ถือเป็นการเสียสละท่ีท�าให้เกิดพลังจากการให้ กลายเป็นความสุข ความภูมิใจที่ไม่สามารถหาซื้อได้ด้วยเงินทอง งานจิตอาสา จงึ เป็นงานทไ่ี มไ่ ด้สะดวกสบาย แต่สรา้ งความอิม่ เอมใจ ใหก้ บั ผ้ลู งมือท�า มงี านทดลองทางจติ วทิ ยา ชอ่ื “Spending Money on Others Promotes Happiness” เป็นการทดลองท่ีใช้คนเข้าร่วม 46 คน โดยหลงั ทกุ คนมารวมตวั กนั ในตอนเชา้ นกั วจิ ยั จะใหผ้ เู้ ขา้ รว่ มทดลอง ให้คะแนนความสุขของตัวเอง ก่อนแบ่งคนเหล่านี้ออกเป็น 2 กลุ่ม และแต่ละคนจะได้รับเงินคนละ 5 หรือ 20 ดอลล่าห์ เพ่ือเอาไปใช้ ตามเงอ่ื นไขต่อไปนี้ เมื่อถึงตอนเย็นให้ทุกคนกลับมาให้คะแนนความสุขอีกคร้ัง การท�างานจิตอาสาไม่ว่าคุณจะเป็นใคร เรียนเก่ง ผลการวจิ ยั พบว่า เม่อื ครบ 5 วนั คนที่ใช้เงนิ เพ่ือคนอน่ื จะมีความสุข เรียนไม่เก่ง เป็นซีอีโอ หรือ พนักงานกินเงินเดือนท่ัวไป จากการได้เงินเท่าวันแรก ขณะท่ีคนท่ีใช้เงินเพื่อตนเองจะมีความสุข ทุกคนกส็ ามารถสละเวลาของตวั เอง จากการไดเ้ งนิ ลดนอ้ ยลง หมายถงึ การใหส้ รา้ งความสขุ ใจไดม้ ากกวา่ นัน่ เอง ถ้าจิตอยากอาสา แล้วไม่รู้จะเร่ิมยังไง ธนาคาร จิตอาสา คือ พ้ืนท่ีที่ให้ทุกคนได้มาประกาศความตั้งใจ ที่จะแบ่งปันเวลาให้กับสังคม เพราะเวลาคือสิ่งที่เรา ทุกคนมีเท่าเทียมกัน การให้เวลาแก่ส่วนรวมจึงเป็น การมอบสมบัติล�้าค่าให้กันและกัน ธนาคารจิตอาสา มีหน้าท่ีช่วยเพิ่มช่องทางให้เราสามารถมอบเวลาให้กับ สังคม โดยมีระบบแนะน�ากิจกรรมอาสาที่เหมาะกับ ความสนใจ ความสามารถ แบบแผนการใช้ชีวิต และ เวลาว่าง อกี ท้ังมีบริการเสรมิ ความรู้ ความเข้าใจ ทกั ษะ เตรียมความพร้อมให้กับทั้งอาสาสมัครและองค์กร ชอ่ งทางการติดตอ่ www.jitarsabank.com เราทกุ คนไดอ้ ะไรมาจากการสู้ และไขวข้ วา้ ไมไ่ ดม้ าจากการนงั่ เฉย ๆ อย่ากลัวการเผชิญหน้า อย่าผัดผ่อนเวลา ส่ิงใดจําเป็น ส่ิงใดมีค่า ขอใหใ้ ฝห า อดทน และเรม่ิ ตน้ ลงมอื ทาํ เจี๊ยบ พญ.ลลนา ก้องธรนนิ ทร์ นักแสดงสาวอดตี นางสาวไทย และแพทยเ์ ฉพาะทางสาขาเวชศาสตรฉ์ กุ เฉิน และผกู้ อ่ ต้งั มลู นิธิ เล็ทส์ บี ฮโี รส่ ์ ฟรีคลินกิ เพอ่ื ชว่ ยเหลือผยู้ ากไร้ 10 นิตยสารสร้างสุข

หยดุ ทกุ ความเสย่ี งเร่มิ ที่ตวั เรา ต้องยอมรับก่อนว่าเราทุกคนสามารถผลิตความเสี่ยงให้กับตัวเอง และผอู้ น่ื อยเู่ สมอ ซง่ึ ทกุ คนสามารถหยดุ ไดโ้ ดยเรมิ่ ตน้ จากเราเอง โดยเฉพาะ แต่ละปมีตัวเลขคนไทยเสียชีวิตจากอุบัติเหตุ 20,169 ราย หรือประมาณ 55 รายต่อวัน จนองค์การอนามัยโลกยกให้ประเทศไทยเป็นประเทศที่มี ประชากรเสียชีวิตจากอุบัติเหตุมากที่สุดในภูมิภาคอาเซียน นอกจากนี้ อุบัติเหตุทางท้องถนนยังสร้างความเสียหายทางเศรษฐกิจอย่างมหาศาล และเหนอื อ่ืนใดคือการทา� ลายทรพั ยากรมนุษยอ์ ันประเมนิ ค่าไมไ่ ด้ 20,169 ราย หรือประมาณ 55 ราย/ วัน เราสามารถหยุดความสูญเสียนี้ได้ เชอื่ ไหม ทกุ คนมศี ักยภาพในการเปลยี่ นแปลงสงั คมให้ดขี ึน้ อยา่ งไรบ้าง? ความร่วมมือร่วมใจของทุกคนในสังคมคือปจจัยสําคัญที่ช่วย • ไม่ขับขี่เร็วเกินกําหนด เพราะทุกอัตรา ปอ งกันการเกดิ อุบัตเิ หตบุ นท้องถนนได้ การเร่งที่เพิ่มขึ้นจะยิ่งเพิ่มอัตราความรุนแรงของ อบุ ัติเหตแุ ละความสญู เสยี อย่างทีค่ าดไมถ่ ึง ด่านครอบครัว • ดื่มไม่ขับ เพราะเหล้าเป็นตัวการของ บุคคลในครอบครัว แสดงความห่วงใยคนในครอบครัว อุบัติเหตุมากมายบนท้องถนนการดื่มแล้วขับ วา่ กลา่ วตกั เตอื น โนม้ นา้ ว และควบคมุ ไมใ่ หค้ นในบา้ นมพี ฤตกิ รรมเสย่ี ง เพิ่มความเส่ียงในการบาดเจ็บจากอุบัติเหตุ จากการใช้รถใชถ้ นน 6.6 เทา่ และเพิ่มโอกาสเสยี ชวี ติ 9.6 เท่า กรรมการหมู่บ้าน คอยสอดส่อง ดูแลช่วยเหลือครอบครัว ที่มี • งดใชม้ อื ถอื ระหวา่ งขบั ข่ี การสง่ ขอ้ ความ ประสบปัญหาคนในครอบครัวมพี ฤติกรรมเส่ยี งจากการใช้รถใชถ้ นน คุยโทรศัพท์ระหว่างการขับข่ี ท�าให้เสียสมาธิจาก สภาพแวดล้อมบนถนน และกลายเป็นอุบัติเหตุ ด่านชุมชน บอ่ ยคร้ัง เป็นการร่วมมือในระดับชุมชนโดยอาศัยกลไกในพื้นที่ • คํานึงถึงความปลอดภัย คาดเข็มขัด ในการแก้ปัญหา การตั้งคณะกรรมการข้ึนมาออกส�ารวจพ้ืนที่และท�า นิรภัยทุกคร้ัง สวมหมวกกันน็อกทุกครั้ง เมื่อขับขี่ แผนท่ีจุดเสี่ยงภายในชุมชน จากน้ันช่วยกันท�าป้ายและสัญญาณไฟ รถ จะช่วยลดการบาดเจบ็ รนุ แรงจากอุบตั ิเหตลุ ง เตือนตามจุดนั้น ๆ ขณะเดียวกัน ชุมชนช่วยกันสื่อสารเนื้อหาในการ ช่วยป้องกนั อบุ ัติเหตุ เพอ่ื ใชแ้ สดงในโอกาสต่าง ๆ เพอ่ื เป็นการย้า� เตือน มาตรการทางสงั คมเปน็ อกี หนง่ึ ตวั ชว่ ยในการ อย่างต่อเนื่อง ลดอุบัติเหตุ ไม่ว่าจะเป็น ด่านชุมชน ด่านองค์กร เปน็ การสรา้ งระบบการดแู ลความปลอดภยั เพอื่ ทา� ให้ ดา่ นองคก์ ร มาตรการ และกฏหมาย เขม้ แขง็ ยงิ่ ขนึ้ ซงึ่ นอกเหนอื จากกฎหมายแล้ว ทุกคนสามารถมีส่วนร่วมลด หน่วยงาน องค์กรท้ังภาครัฐและเอกชนสามารถช่วยลด อุบัติเหตลุ งได้ เพยี งมีวินัย เรมิ่ ทต่ี นเอง อุบัติเหตุบนท้องถนนได้ด้วยการก�าหนดมาตรการ หรือ กฎระเบียบ ในการดูแลบุคลากรในองค์กรที่ใช้ยานพาหนะ ทุกประเภทเพ่ือสัญจร บนถนน สะพาน ทางเทา้ ขอบทาง ให้พน้ จากอันตราย เชน่ ก�าหนดให้ ทุกคนตอ้ งสวมหมวกนริ ภัย คาดเขม็ ขัด ไม่ดมื่ แอลกอฮอล์ ก�าหนดให้ มกี ารตรวจบรเิ วณทางเขา้ ออก รวมถงึ กา� หนดบทลงโทษ ภายในองคก์ ร เป็นตน้ นติ ยสารสร้างสุข 11











แต่ ตนู กไ็ มไ่ ดห้ ยดุ ตวั เอง หรอื ลม้ เลกิ ความตงั้ ใจ จนไ​ดล้ งสนามแรก “ก่อนที่จะรู้จักการวิ่ง ผมไม่คิดว่า ผมจะว่ิง ของการว่ิงมาราธอน ท่ี สสส. สนามจอมบึงมาราธอน และยังคงวิ่ง มาราธอน ​หรือวิ่งเป็นร้อยเป็นพันกิโลได้นะ คือ จนไดม้ าทำ� โครงการยงิ่ ใหญ่ กา้ วคนละกา้ ว ทหี่ าเงนิ ซอื้ อปุ กรณก์ ารแพทย์ ผมรู้สึกว่าส่ิงท่ีผมเรียนรู้จากการวิ่งมากที่สุด จาก 1 โรงพยาบาลทีบ่ างสะพาน กลายเปน็ 11 โรงพยาบาลท่วั ประเทศ คอื การไดร้ วู้ า่ คนเราไมม่ ลี มิ ติ คนเราถา้ คดิ จะทำ� อะไร หลังจากนัน้ การวิ่งของตนู ใหค้ วามสุขทยี่ ิ่งใหญ่ ไมใ่ ชแ่ ค่กับตัวเอง กส็ ามารถท�ำได้ ทำ� ได้สำ� เร็จดว้ ย แค่ลงมอื ทำ� เร่ิมมนั แต่ยังมีความหมายกับคนอื่น ๆ มากมาย ไม่ว่าคนที่ก�ำลังรอเครื่องมือ การวง่ิ สอนใหผ้ มเรยี นรวู้ า่ มนั ไมม่ หี รอก ไอก้ า้ วยาว ๆ แพทย์เพื่อให้ได้รอดชีวิต หรือแม้แต่คนที่เห็นการว่ิงเพ่ือคนอ่ืน แล้วลุก ก้าวใหญ่ ๆ ความส�ำเร็จ​ฉาบฉวยแบบช่ัวข้ามคืน ออกมาวง่ิ เพื่อเปลีย่ นตวั เอง ให้เปน็ คนทีแ่ ข็งแรงกวา่ เดิม เบตง-แมส่ าย มนั ไมม่ กี า้ วเดยี วถงึ หรอก มนั ประกอบ “ผมรู้สึกว่ารูปแบบความสุขของการออกกําลังกาย มันให้มากกว่า ไปดว้ ยก้าวเล็กๆ หลายล้านกา้ วประกอบกนั ” สุขภาพท่ีดี ให้ความสุขทางใจด้วย มันสอนให้เรารู้จักความอดทนด้วย ระยะทางเบตง-แม่สาย ย่ิงกว่าความส�ำเร็จ การวิ่งอาจจะเหมือนการเล่นเกมนะ เล่นเกมก็จะต้องเอาชนะแต่ละด่าน ท่ีไปถึงจุดหมายมีผู้บริจาคเงินเพ่ือโรงพยาบาล การว่ิงก็เหมือนกัน แล้วเราก็จะพัฒนาตนเองได้ด้วย เพราะการที่เรา จ�ำนวนมาก แต่ยิ่งไปกว่านั้น คือ ทุกก้าวท่ีวิ่งไป เอาชนะในแตล่ ะด่านมาได้ ผลกค็ ือ เราแข็งแรงข้ึน เราผอมลง สุขภาพเรา จุดประกายให้คนอีกไม่รู้ กี่แสน ก่ีล้านคน ให้หันมา ดีขนึ้ การท่เี รารูปร่างหนา้ ตาดีข้นึ การท่เี ราไดไ้ ปคุยโมก้ บั เพอื่ นว่า เราว่ิง เห็นความสำ� คญั ของการมสี ขุ ภาพแขง็ แรง 10 กโิ ลไดเ้ รว็ ขึ้นนะ มนั กค็ อื การเลน่ เกมแหละ มันคือความสขุ ของผม” อยา่ งทพี่ ต่ี นู บอกไว้ เราจะทำ� อะไรใหส้ ำ� เรจ็ กไ็ ด้ พี่ตนู ของใครหลาย ๆ คน ยงั เลา่ ว่า การเป็นนักร้อง กับนักวงิ่ น้นั แคเ่ ราตอ้ งลงมอื ทำ� ! เก่ียวเนอ่ื งกนั อย่างแยกไมอ่ อก “การว่ิงสอนให้ผมได้เรียนรู้ เทียบ​เคียงได้กับการท�ำงานประจ�ำ *บทสัมภาษณค์ ัดลอกจาก หนังสือ จดุ สตาร์ท วง่ิ สชู่ ีวติ ใหม่ ของผม อยา่ งการรอ้ งเพลง การทำ� อลั บมั้ ​หรอื การทาํ งานใหญ่ ๆ สกั ชน้ิ วา่ ความสำ� เรจ็ ชน้ิ ยอ่ ม ๆ หรอื ความสำ� เรจ็ ใหญ่ ๆ สกั ชนิ้ หนงึ่ เนยี่ มนั ประกอบ เตรียมตวั ใหพ้ ร้อม! ด้วยความส�ำเร็จชิ้นเล็ก ๆ เป็นจิ๊กซอว์ช้ินเล็ก ๆ มาประกอบกันทุกวัน งานว่งิ Thaihealth Day Run 2019 มาราธอนก็เช่นเดยี วกนั 42.195 กม. ประกอบไปดว้ ยการซ้อมกา้ วยาว ๆ กา้ วสน้ั ๆ มนั สอนใหเ้ รารจู้ กั การทมุ่ เท สอนใหเ้ รยี นรวู้ า่ ไมม่ อี ะไรฉาบฉวย ในวนั อาทติ ยท์ ่ี 10 พฤษจกิ ายน 2562 มาราธอนคอื การโชว์สงิ่ ทคี่ ณุ ซอ้ มมาจริง ๆ ไมม่ คี ําวา่ บงั เอญิ ” ตดิ ตามรายละเอยี ดทเ่ี ฟซบกุ๊ แฟนเพจ “วงิ่ สชู่ วี ติ ใหม”่ ​สุดท้ายคณุ ตนู ยังบอกอกี ว่า ตวั เองไม่เคยคิด วา่ จะมวี ันน้ี วันท่วี ิ่ง ไดห้ ลายพนั กิโลเมตร แตเ่ ขาก็ทำ� ได้แล้ว โดยเร่ิมจากก้าวแรก ก้าวเลก็ ๆ เหมอื นกับคนอ่ืน ๆ ตดิ ตาม เฟซบกุ๊ แฟนเพจ : คนสรา้ งสขุ นิตยสารสรา้ งสขุ 17

สขุ รอบบ้าน ออกก�ำลังกาย มกั จะมคี นบอกวา่ ​ตืน่ เช้ามาออกกำ� ลงั กายดีกว่า เชา้ หรอื ​เย็น ดีกวา่ กัน? หลายคนกย็ งั สงสัยว่า ที่ว่าดีกวา่ นั้น ดกี ว่าอย่างไร ​​เมื่อพูดถึงเร่ืองผลของการออกก�ำลังกายในแต่ละช่วงของวันแล้ว คงได้ยินกันมาหลากหลายว่า ออกตอนน้ันดี ออกตอนน้ีสิดีกว่า และท่ีได้ยินบ่อย ๆ คือ “ออกก�ำลังกายในตอนเช้าตรู่ให้ผลดีท่ีสุด” ทว่าไม่ใช่ ทุกคนที่สามารถต่ืนเช้ามาออกก�ำลังกายก่อนไปท�ำงานในตอนเช้าได้ “แล้วถ้าเปล่ียนมาออกก�ำลังกาย หลงั เลกิ งานจะดไี หม?” “ออกกำ� ลังกายกลางคืนก่อนนอนจะเปน็ อนั ตรายหรือเปลา่ ?” สำ� หรบั ใครทยี่ งั คลางแคลงใจในเรอ่ื งเหลา่ นอี้ ยู่ มผี ลการศกึ ษา จากการวิจัยในข้ันน้ีพบว่า ​ความเชื่อมโยงกัน ลา่ สดุ จากทมี วจิ ยั รว่ มจากประเทศเดนมารก์ และประเทศสหรฐั อเมรกิ า ระหว่างการออกก�ำลังกายและนาฬิกาชีวภาพในร่างกาย ท่ีสามารถใหค้ ำ� ตอบไดใ้ นขัน้ ตน้ มผี ลกระตนุ้ การเผาผลาญพลงั งานในรา่ งกายทแ่ี ตกตา่ งกนั ผลการวจิ ยั โดยคณะผวู้ จิ ยั จากมหาวทิ ยาลยั แหง่ โคเปนฮาเกน้ ออกไป โดยมีความโดดเด่นกันไปคนละแบบ กล่าวคือ ประเทศเดนมารก์ และทมี ผวู้ จิ ยั จากมหาวทิ ยาลยั แหง่ แคลฟิ อรเ์ นยี ในขณะท่ีการออกก�ำลังกายในตอนเช้า พบว่ามีผลกระตุ้น วิทยาเขตเออร์ไวน์ ได้ตีพิมพ์ในวารสารวิชาการด้านการเผาผลาญ ให้เกิดการเผาผลาญน้ำ� ตาล และไขมันได้ดกี ว่า พลงั งานระดบั เซลล์ “เซลล์เมตาบอลซิ ม่ึ ” ชว้ี ่า การออกก�ำลงั กาย การออกก�ำลังกาย ในช่วงเย็นหรือค�่ำ กลับให้ผล ในแต่ละช่วงของวันนั้น มีความสัมพันธ์ต่อการท�ำงานของนาฬิกา ในทางเผาผลาญพลังงานโดยรวมของร่างกายในช่ัวโมง ชีวภาพในร่างกายคนเราโดยตรง ทย่ี าวนานกวา่ ผลของการออกก�ำลงั กายในตอนเช้า 18 นิตยสารสรา้ งสุข

โดยการวิจัยคร้ังน้ี ยังเป็นข้ันการทดลองกับหนูทดลองในห้อง ยกตัวอย่างเช่น มีการวจิ ัยเมอื่ เร็ว ๆ นง้ี านหนึง่ ปฏิบัติการ และทีมวิจัยร่วมต้ังเป้าไว้ว่า ในข้ันต่อไปจะได้ท�ำการวิจัย ทพ่ี บวา่ การออกกำ� ลงั กายในตอนเชา้ เพยี งแค่ 30 นาที ในคนจริง ๆ ซึ่งในการวิจัยในหนูทดลองน้ี นักวิจัยได้ใช้วิธีการที่เรียกว่า มีผลท�ำให้คนเราสามารถใช้สมองในการตัดสินใจ ทรานสครปิ โตมกิ (transcriptomic) และเมตาโบโลมกิ (metabolomic) ในเร่ืองตา่ ง ๆ ​ตลอดทง้ั วันได้ดีกว่า หากเทียบกบั วนั ท่ี ในการแยกความแตกต่างของระดับกระบวนเผาผลาญพลังงาน ไมไ่ ดอ้ อกกำ� ลงั กาย หรอื พดู ไดง้ า่ ยๆ วา่ การออกกำ� ลงั กาย ในรา่ งกายทเ่ี รยี กวา่ เมตาบอลกิ ออสซลิ เลชน่ั (metabolic oscillations) ตอนเช้าเพียงแค่ครึ่งช่ัวโมงทุกวัน ช่วยให้สมองเรา ซึ่งตอบสนองต่อการออกก�ำลังกายในตอนเช้า และตอนเย็นหรือค�่ำ ปลอดโปร่ง และคิดอะไร ๆ ไดด้ กี วา่ อนั เปน็ ผลเกยี่ วโยงกบั การทำ� งานของนาฬกิ าชวี ภาพในรา่ งกาย ซงึ่ นกั วจิ ยั ในขณะหลายคนทไี่ มส่ ะดวกกบั การออกกำ� ลงั กาย พบว่าเป็นกลไกส�ำคัญในการควบคุมการเผาผลาญพลังงานในร่างกาย ในตอนเชา้ ก็มักเลอื กใช้การออกก�ำลงั กายในตอนเย็น และไปเก่ยี วข้องกับการใช้โปรตนี ที่มชี อื่ เรยี กว่า เฮชแอลเอฟ 1 อลั ฟา่ หรือค่�ำของวันเพ่ือใช้พลังงานให้หมดไปก่อนจะถึง ​โจนัส ธู ทรีบาก จาก​ม​ ลู นิธิ โนโว นอรด์ สิ ก์ เพ่ือการวิจยั ดา้ นการ เวลานอนหลบั พกั ผอ่ น โดยหวงั วา่ จะชว่ ยใหน้ อนหลบั เผาผลาญพลงั งานในระดบั พน้ื ฐาน ซง่ึ เปน็ หนง่ึ ในผวู้ จิ ยั หลกั ในการศกึ ษา สนทิ ดี ซงึ่ บางคนจดั หนกั เหมอื นตอ้ งการเผาแบตเตอร่ี ครั้งน้ี กล่าวว่า ในขั้นนี้ ยังไม่สามารถสรุปได้ว่า การออกก�ำลังกาย ในร่างกายให้หมดไปเลย ในขณะที่บางคนก็เพียงแค่ ในตอนเชา้ และตอนเย็นหรอื คำ�่ คอื ชว่ งเวลาทด่ี ีทส่ี ุดส�ำหรับผลของการ เลือกเดนิ ยอ่ ยอาหารหลังทานม้ือค่�ำ เพ่ือใหน้ อนหลับ ออกก�ำลงั กาย เพราะท้ังสองช่วงเวลาตา่ งกม็ ดี ีกันไปคนละแบบ สบาย “เราไมส่ ามารถพดู ไดว้ า่ อนั ไหนจะดที ส่ี ดุ ระหวา่ งการออกกำ� ลงั กาย ตรงนี้ก็แล้วแต่สะดวกใครสะดวกมัน แต่มีข้อ ในตอนเช้า และการออกก�ำลังกายในตอนเย็นหรือค่�ำ เพราะท่ีเราพบ ทค่ี วรค�ำนงึ ถึงฝากมาจากผวู้ จิ ัยอย่ขู ้อหน่ึงวา่ สำ� หรับ ในการวิจัยในขั้นน้ีคือว่า การออกก�ำลังกายในสองช่วงเวลานี้ ดูแล้ว ผู ้ ท่ี เ ลื อ ก อ อ ก ก� ำ ลั ง ก า ย ใ น ต อ น เ ย็ น ห รื อ ค่� ำ น้ั น มที ที า่ วา่ ใหผ้ ลดที แ่ี ตกตา่ งกนั ออกไป ถา้ จะใหต้ อบจรงิ ๆ วา่ อนั ไหนดกี วา่ ส่ิงท่ีควรใส่ใจอย่างหนึ่งคือในเมื่อการออกก�ำลังกาย จำ� เปน็ ตอ้ งท�ำวจิ ยั ให้ลกึ ลงไปอกี ” นักวิจยั โจนัส กลา่ ว ในช่วงน้ีของวัน ท�ำให้ร่างกายเผาผลาญพลังงาน “ตอนน้ีเราก�ำลังรอด้วยใจจดจ่อ ว่าเม่ือไหร่จะได้เร่ิมการวิจัย ในร่างกายในชั่วโมงท่ียาวนานขึ้น ก็ต้องไม่ลืมที่จะ ในข้ันตอ่ ไป ในคนจรงิ ๆ เสยี ที ซง่ึ เราเช่ือแน่วา่ จะนำ� ไปสกู่ ารพัฒนาการ เผอื่ เวลาไว้จากเวลานอนเช่นกัน รักษาผู้ป่วยที่มีปัญหาเร่ืองระบบการเผาผลาญในร่างการบกพร่อง เพราะไมเ่ ชน่ นน้ั แลว้ การออกกำ� ลงั กายทห่ี นกั ไป ประเภทต่าง ๆ ได้ในท่สี ุด” เขากล่าว ในระยะเวลาสน้ั ๆ กอ่ นถงึ เวลาเขา้ นอนอาจมผี ลรบกวน คุณภาพในการหลับของคุณก็ได้ ​ผลท่ีอาจจะเกิด ในระหวา่ งทท่ี งั้ โลกกำ� ลงั รอผลการวจิ ยั ในขน้ั ตอ่ ไปของทมี วจิ ยั รว่ ม ตามมาเปน็ ไดต้ งั้ แต่ รสู้ กึ นอนหลบั พกั ผอ่ นไมเ่ พยี งพอ จากประเทศเดนมารก์ และสหรัฐฯ อยู่นี้ นักวจิ ยั โจนัส แนะน�ำวา่ ให้เลือก โดยจะสังเกตได้จากอาการอ่อนเพลียเม่ือตื่นข้ึน เวลาในการออกก�ำลังกายที่เข้ากับตารางชีวิตของตัวเองดีท่ีสุด สะดวก ในวันถัดไป หรือในบางรายอาจจะเกิดอาการนอน ชว่ งเวลาไหน กจ็ ดั ไปเลยชว่ งเวลานน้ั เพราะประโยชนจ์ ากการออกกำ� ลงั กายนนั้ ไมค่ ่อยหลับก็เปน็ ไดเ้ ชน่ กนั นอกจากผลต่อการเผาผลาญพลังงานในร่างกายแล้ว ยังมีประโยชน์ จึ ง ต ้ อ ง เ ลื อ ก ช ่ ว ง เ ว ล า ที่ เ ห ม า ะ ส ม ใ น ก า ร อยา่ งอ่นื ตอ่ ทัง้ ร่างกายและจติ ใจอีกมากมายหลายประการ ออกก�ำลังกาย และท่ีสุดแล้ว ไม่ว่าจะออกก�ำลังกาย ในเวลาไหน กย็ อ่ มได้ประโยชน์มากเสมอ นิตยสารสร้างสขุ 19

สุขไร้ควัน เมอื งเดยต์ ันรฐั โอไฮโอ กรา้ ว ไมจ่ า้ งสงิ ห์อมควันทาํ งาน นบั ตงั้ แต่วันที่ 15 กรกฎาคม เป็นตน้ มา ทางการเมืองเดยต์ นั รัฐโอไฮโอ ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้ดําเนินนโยบายใหม่ ไมจ่ ้างคนที่สูบบุหร่ี หรือใช้ผลติ ภณั ฑย์ าสูบทุกชนิดเข้าทํางาน เป็นพนักงาน ใหม่เด็ดขาด โดยมีเหตผุ ลสําคญั สนบั สนนุ การตัดสินใจครง้ั น้คี อื เพือ่ ปกปอ้ งสขุ ภาพของพนักงาน ทีไ่ มส่ ูบบุหรี่ สอื่ ทอ้ งถนิ่ เดยต์ นั เดลน่ี วิ ส์ รายงานวา่ บหุ รไ่ี ฟฟา้ ไปป์ หรอื ยาสบู แบบเคย้ี ว หรอื อะไรกต็ าม นับรวมอยู่ในข้อห้าม เรื่องการจ้างพนักงานของทางการของเมืองโดยทั้งส้ิน ซ่ึงแน่นอนว่าเมื่อมี ข้อห้ามมาอย่างชัดเจนเช่นน้ี ก็ต้องมีวิธีการในการตรวจสอบว่า ผู้สมัครงานคนใดใช้หรือไม่ใช้ ผลิตภัณฑ์ยาสูบตามท่ีเป็นข้อต้องห้ามและเงื่อนไขการไม่จ้างงานหรือไม่ โดยกําหนดให้มีการตรวจหา รอ่ งรอยของสารนิโคติน และยาสบู ก่อนจะรับเข้าทํางาน เหตุผล คือ เพ่ือเป็นการไม่ไปตัดสิทธิ์ในการได้งานของผู้สมัครที่อาจเคยสูบบุหรี่ หรือใช้ยาสูบในรูปแบบต่าง ๆ มาก่อน และตงั้ ใจเลกิ สบู แตผ่ ลในการตรวจยงั เปน็ บวก และผนู้ นั้ มคี ณุ สมบตั ดิ า้ นอน่ื ทเ่ี พยี งพอตอ่ การจา้ งงาน ทางการเมอื งฯ กย็ งั ใหโ้ อกาส ในการเข้ารว่ มโปรแกรมเลิกบุหรี่ ซงึ่ จะจดั ใหท้ ําสําเรจ็ เรยี บร้อยในระหวา่ งช่วงตดิ โปรประเมนิ ผลงาน หากสามารถเลิกได้สําเร็จ ก็ได้รับการจ้างงานต่อ แต่หากไม่สําเร็จก็จําเป็นต้องเลิกจ้างไปตามระเบียบ โดยระเบียบใหม่นี้ ออกมาในช่วงเดียวกันกบั ที่ ทางการรัฐโอไฮโอ ได้ผา่ นกฎหมายขน้ึ อายุขนั้ ตํ่าของผ้ซู ือ้ และสูบบหุ รีข่ น้ั ตา่ํ เป็น 21 ปี จาก เดมิ 18 ปี ซ่งึ จะมผี ลบงั คับใชใ้ นเวลา 3 เดอื นหลงั จากวนั ประกาศในเดือน กรกฎาคม ท้ังนี้ รัฐโอไฮโอ นับเปน็ รฐั ในลาํ ดับที่ 18 ของสหรฐั ฯ ที่ได้พจิ ารณาขน้ึ อายุขัน้ ตํ่าของผ้ซู ือ้ และสบู บหุ รี่เป็น 21 ปี โดยม่งุ หวังลดจํานวนนักสูบหนา้ ใหม่ เนต็ ฟลิกซย์ อมหนั่ ฉากสบู บุหรีใ่ น ซรี ี่ยด์ ัง สเตรนเจอร์ ธงิ ส์ 3 หลังจากถูกกระแสต่อต้านจากองค์กรรณรงค์ต่อสู้กับปัญหาเร่ืองการสูบบุหร่ีมากมาย ล่าสุด เน็ตฟลิกซ์ ผู้ให้บริการดูหนังและซีรี่ส์ออนไลน์เจ้าดัง ก็ต้องออกมาประกาศให้ คํามั่นสัญญาว่า ในโปรเจคต่อ ๆ ไป เน็ตฟลิกซ์ จะจํากัดจํานวนฉากท่ีให้เห็นภาพ การสูบบุหร่ีหรือใช้บุหร่ีไฟฟ้า เฉพาะในฉากท่ีจําเป็นถึงที่สุดในแง่ของการคงความเป็น ศลิ ปะในการเลา่ เรอ่ื งดว้ ยภาพเทา่ นนั้ และหากตอนใดทจี่ าํ เปน็ ตอ้ งมฉี ากสบู บหุ รหี่ รอื ใช้ ผลิตภัณฑ์ยาสบู ซีร่ีสต์ อนนนั้ กจ็ ะถกู จดั เรตให้ผชู้ มใชว้ จิ ารญาณในการรับชม เพราะถึงแม้ว่าจะให้ความสําคัญในด้านศิลปะในการเล่าเรื่องด้วยภาพผ่านตัวละคร เคล่ือนไหวบนจอ แต่เน็ตฟลิกซ์ก็ตระหนักถึงความสําคัญของอิทธิพลของภาพการสูบบุหรี่ บนจอ ตอ่ ความอยากรูอ้ ยากลองยาสูบในหมู่เยาวชนดว้ ยเชน่ กัน ดา้ นเฟซบกุ๊ ไดป้ รบั ปรงุ นโยบายลา่ สดุ หา้ มไมใ่ หม้ กี ารจาํ หนา่ ยทง้ั ผลติ ภณั ฑย์ าสบู และแอลกอฮอลร์ ะหวา่ งผใู้ ชเ้ ฟซบกุ๊ และอินสตาแกรม รายบคุ คลด้วยกัน พรอ้ มระบุว่า กอ่ นหน้าน้เี ฟซบกุ๊ ได้ ออกนโยบายหา้ มไมใ่ ห้จําหน่ายผลิตภัณฑย์ าสบู และแอลกอฮอล์ ในพน้ื ทส่ี ําหรับทาํ การคา้ ขายสินค้าผ่านทาง มารเ์ ก็ตเพลส ของเฟซบ๊กุ ไปกอ่ นแลว้ สว่ นอเี บยน์ น้ั ไดอ้ อกมาชแ้ี จงในคราวเดยี วกนั นว้ี า่ อนญุ าตใหม้ กี ารซอ้ื ขายแอลกอฮอลไ์ ดเ้ ฉพาะในกรณที ี่ ผ้จู ําหนา่ ยมใี บอนญุ าตจําหน่ายไวนอ์ ย่างเปน็ ทางการอยูแ่ ล้วเทา่ น้นั นอกนัน้ กไ็ มใ่ หจ้ ําหน่ายเชน่ กัน 20 นิตยสารสร้างสขุ