สื่อประกอบการสอน_เรื่อง_การอ่านจับใจความสำคัญ

รายวิชา ภาษาไทย รหัสวชิ า ท๒๑๑๐๑ หน่วยที่ ๑ พนื้ ฐานอ่านเขยี น เร่อื ง การอ่านจบั ใจความสาคญั ผสู้ อน ครูนิสาชล รุ่งเนย ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ่ี ๑

การอ่านจบั ใจความสาคญั

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ ๑. มีความรู้ความเขา้ ใจหลักการอา่ นจับใจความสาคญั ๒. จบั ใจความสาคัญจากเร่อื งที่อา่ นได้

ปัจจุบันชีวิตของเยาวชนตกอยู่ท่ามกลางสิ่งแวดล้อมที่เป็น อบายมุข ได้แก่ สุรา ยาเสพติด การพนัน และสถานเริงรมย์ต่าง ๆ ถ้าเยาวชนมีเวลาว่างมากเกินไปก็อาจถูกชักจูงไปสู่อบายมุข ได้โดยง่ายหากเยาวชนตกเป็นทาสของอบายมุขแล้วก็อาจจะ กลายเป็นอาชญากรในที่สุด กีฬาจึงเป็นกิจกรรมยามว่างที่สาคัญ ซึ่งจะช่วยปอ้ งกันไม่ให้เยาวชนหนั เหไปสอู่ บายมขุ ได้ ท่ีมา https://lifestyle.campus-star.com/knowledge/page/3

ใจความสาคญั คือ...ก..า..ร..ป..้อ...ง..ก..ัน..ไ..ม..่ใ..ห..เ้..ย..า..ว..ช..น...ห..ัน...เ.ห...ไ.ป...ส..ู่ ................ .......อ...บ..า..ย..ม...ุข..ไ..ด..้ ...................................................

นกั เรียนศึกษาใบความรเู้ รอ่ื ง ...การอา่ นจับใจความสาคญั ... ทม่ี า https://www.freepik.com/premium-photo/love-reading-book-concept_3916006.htm 13-05-62 torianime



การอ่านจับใจความสาคญั ห ม า ย ถึ ง ก า ร อ่ า น ท่ี มุ่ ง เ น้ น ค้ น ห า สาระสาคัญของเร่ืองที่เป็นใจความสาคัญและ ส่วนขยายใจความสาคัญของเร่ือง

ใจความสาคญั หมายถึง ข้อความสาคัญของเรื่อง ข้อความใน ห น่ึ ง ต อ น จ ะ มี ใ จ ค ว า ม ส า คั ญ ที่ สุ ด เ พี ย ง แ ค่ ใจความเดยี วเทา่ น้นั นอกนน้ั จะเป็นใจความรอง

ส่วนขยายใจความหรือ พลความ (พน-ละ-ความ) หมายถึง ประโยคที่ช่วย ขยายเนื้อความของใจความสาคญั

เพ่ือให้ผู้อ่านเกิดความเข้าใจมากขึ้น ซ่ึ ง ใ น แ ต่ ล ะ ย่ อ ห น้ า อ า จ มี พ ล ค ว า ม อยหู่ ลาย ๆ ประโยคได้

หลกั ในการอ่านจบั ใจความสาคัญ ๑. ตั้งจุดมุ่งหมายในการอ่านให้ชัดเจน ๒. อ่านเรื่องราวอย่างคร่าว ๆ พอเข้าใจและ เกบ็ ใจความของแตล่ ะยอ่ หนา้

หลักในการอ่านจบั ใจความสาคญั (ตอ่ ) ๓. อาจพิจารณาทีละย่อหน้าเพ่ือหาประโยคใจความ สาคัญของแต่ละหน้าตัดส่วนที่เป็นรายละเอียดออกได้ เช่น ตวั อย่าง สานวนโวหาร อปุ มาอุปไมย ตัวเลข คาถาม คาพดู จะเป็นส่วนขยายใจความสาคัญ

หลักในการอ่านจับใจความสาคัญ (ตอ่ ) ๔. ถา้ ไม่มีย่อหน้าสาคัญ เม่ืออ่านจบให้ต้ังคาถามหาคาสาคัญ ด้วยตนเองว่า เร่ืองที่อ่านมีใคร ทาอะไร ท่ีไหน เม่ือไหร่ อยา่ งไร ๕. นาส่ิงท่ีสรุปได้มาเรียบเรียงใจความสาคัญใหม่ให้ สละสลวยด้วยสานวนของตนเอง

ใจความสาคัญ ในแต่ละย่อหน้า ใจความสาคัญ ส่ ว น ม า ก มั ก อ ยู่ ใ น ป ร ะ โ ย ค ใ ด การอ่านจบั ใจความ ประโยคหน่ึง ซึง่ มีขอ้ สงั เกตดงั น้ี พลความ คอื ... ท่ีมา https://www.freepik.com/premium-vector/set-direction-post_3133137.htm 13-05-62 olllikeballoon

ข้อสงั เกต ใจความสาคัญ ๑. ประโยค ตน้ ยอ่ หน้า เปน็ จดุ ทพ่ี บใจความสาคัญ การอ่านจบั ใจความ ของเร่อื งมากที่สุด พลความ คอื ... ๒. ประโยค ตอนท้าย ย่อหน้าเปน็ จดุ ที่พบ ใจความสาคัญรองลงมา ๓. ประโยค กลางย่อหน้า เป็นจุดทีค่ ้นหา ใจความสาคญั ไดย้ ากทสี่ ุด ทม่ี า https://www.freepik.com/premium-vector/set-direction-post_3133137.htm 13-05-62 olllikeballoon

๔. ไม่ปรากฏชัดเจนที่ใดทีห่ นึ่ง เราตอ้ งอ่าน ใจความสาคญั โดยรวมแล้วสรุปเนื้อหาเพื่อให้ได้ใจความ การอา่ นจบั ใจความ สาคัญ ซ่ึงต้องใช้ วิธีการตั้งคาถาม พลความ คอื ... จากเร่ืองท่ีอ่าน ว่ามี ใคร ทาอะไร ที่ไหน เมอ่ื ไร อยา่ งไร เพราะอะไร ทม่ี า https://www.freepik.com/premium-vector/set-direction-post_3133137.htm 13-05-62 olllikeballoon

ความรัก ความเข้าใจ คือ สายใยของครอบครัว เป็นคาขวัญ ใจความสาคญั ที่ชนะเลิศการประกวดคาขวัญวันครอบครัว ซ่ึงรัฐบาลกาหนดให้ วันที่ ๑๔ เมษายน ของทกุ ปีเปน็ วันครอบครัว การอ่านจับใจความ ประโยคใจความสาคัญ อยตู่ อนต้นของข้อความ ได้แก่ พลความ คอื ... ความรกั ความเข้าใจ คอื สายใยของครอบครัว ประโยคใจความรอง คือ ประโยคที่มาขยาย ได้แก่ รัฐบาลกาหนดให้วันท่ี ๑๔ เมษายน ของทุกปีเป็นวันครอบครัว จะเห็นได้ว่าประโยคนี้ใจความสาคัญอยู่ตอนต้นของข้อความ ใจความที่ ๒ เปน็ สว่ นขยาย

แมวเป็นสัตว์น่ารัก แต่ผมไม่เคยผูกพันด้วย มันน่าราคาญมาก ในสายตาผม แต่เมื่อครั้งเป็นเด็กมาแล้ว เห็นแม่เลี้ยงแมวมาด้วยความรัก ใจความสาคัญ แบบหลงใหล หาข้าวให้มันกิน จับมันข้ึนมาอุ้ม เรียกมันด้วยเสียงแบบเอ็นดู ท้ังท่ีร้องกวนใจ เคล้าแข้งเคล้าขาเกะกะ และเป็นสัตว์เลี้ยงที่ฉวยโอกาส การอา่ นจบั ใจความ ทีแ่ สดงความรกั คน เฉพาะเม่ือเวลามันหวิ อิ่มแลว้ ก็ไป หรือไม่กน็ อนหลบั เกียจครา้ น บ่อยครงั้ ทผี่ มอิจฉาทค่ี ิดวา่ แม่รกั แมวมากกว่าผม พลความ คือ... (ขอทาน แมว และคนเมา : อัศศริ ิ ธรรมโชต)ิ ใจความสาคัญ อยู่ประเด็นสดุ ทา้ ย กล่าวคอื ผแู้ ตง่ อจิ ฉาแมว และคิดว่าแมร่ กั แมวมากกว่าเขา ส่วนประโยคอ่ืน ๆ เป็นส่วนขยายว่าทาไมผู้แต่งจึงอิจฉาแมว

นกั เรียนทาใบงานเร่ือง ...การอ่านจับใจความสาคัญ... ที่มา https://www.freepik.com/premium-photo/love-reading-book-concept_3916006.htm 13-05-62 torianime



๑. การดารงรักษาและสืบสานวัฒนธรรมไทยเป็นส่ิงที่คนไทยทุกคนตอ้ งสานึกว่า เป็นเรอื่ งสาคัญและจาเป็นอย่างยิ่งทีต่ ้องร่วมมือรว่ มใจกันทา เพราะวัฒนธรรมของเรา เปน็ สิ่งทีส่ วยสดงดงาม น่าหวงแหน และน่าทะนุถนอมเป็นยง่ิ นกั การทจ่ี ะปลกู จติ สานึก ให้คนไทยได้ระลึกถึง เร่ืองน้ีให้ท่ัวถึงกันจาเป็นต้องมีการรณรงค์อย่างต่อเน่ืองกันโดย ตลอด มิใช่แค่จะกระทากันเป็นปีๆ แล้วหยุดไป เราเคยได้บทเรยี นมาพอสมควรแล้วว่า วัฒนธรรมต่างชาติได้แพร่เข้ามาในบ้านเมืองเราหลายอย่างและหลายทิศทาง เพราะฉะน้ัน ถ้าเราไม่พยายามปลูกจิตสานึกให้คนไทยโดยเฉพาะเยาวชน ของเราไดต้ ระหนักถงึ ความสาคัญในเรือ่ งนี้ กค็ งจะเป็นเร่ืองทน่ี ่าหว่ ง (พลเอกเปรม ตณิ สลู านนท์ ๒๕๓๗ : ๑) ใจความสาคัญ.......................................................................................................................................................................................................

๒. ในสมัยก่อนเม่ือใกล้วันสารท ชาวบ้านจะนิยมกวนขนมที่เรียกกันว่า กระยาสารทกันแทบทกุ บ้าน แต่ปัจจบุ ันทากันในบางท้องถิ่นเทา่ นั้น ผู้ท่ีไม่ได้ทาก็มัก เตรียมจัดซ้ือขนมดังกล่าว ซึ่งจะมีขายโดยท่ัวไปเมื่อถึงเทศกาลนี้ กระยาสารท คือ ขนมหวานชนิดหนึ่งทาด้วยข้าวเมา่ ข้าวตอก ถั่วงา มะพรา้ ว กวนกับน้าตาล สามารถ เก็บไว้ได้นาน เม่ือกวนหรือหาซื้อมาแล้วก็จัดแบ่งเป็นส่วน ๆ ห่อด้วยใบตอง เป็น จานวนมากน้อยตามต้องการเพื่อนาไปตักบาตร เน่ืองจากกระยาสารทเป็นขนมท่ีมี รสหวานจัด หากรับประทานกับกล้วยไข่สุกจะทาให้รับประทานกระยาสารทได้มาก ผู้ทาบุญจงึ นิยมนากล้วยไข่ไปตักบาตรคู่กับกระยาสารทเพ่อื ใหม้ รี สดขี นึ้ (สานักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแหง่ ชาติ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ๒๕๓๐ : ๕๙) ใจความสาคญั ..............................................................................................................................................................................................................................

๑. การดารงรกั ษาและสืบสานวัฒนธรรมไทยเป็นสิ่งที่คนไทยทุกคนต้องสานกึ ว่าเป็นเร่ืองสาคัญและจาเป็นอย่างย่ิงท่ีต้องร่วมมือร่วมใจกันทา เพราะวัฒนธรรม ของเราเป็นสิ่งท่ีสวยสดงดงาม น่าหวงแหน และน่าทะนุถนอมเป็นย่ิงนัก การที่จะปลูก จิตสานึกให้คนไทยได้ระลึกถึง เรื่องน้ีให้ท่ัวถึงกันจาเป็นต้องมีการรณรงค์อย่าง ต่อเนื่องกันโดยตลอด มิใช่แค่จะกระทากันเป็นปีๆ แล้วหยุดไป เราเคยได้บทเรียนมา พอสมควรแล้วว่า วัฒนธรรมต่างชาติได้แพร่เข้ามาในบ้านเมืองเราหลายอย่างและ หลายทิศทาง เพราะฉะนัน้ ถ้าเราไม่พยายามปลูกจิตสานึกให้คนไทยโดยเฉพาะเยาวชน ของเราไดต้ ระหนกั ถงึ ความสาคัญในเรอ่ื งนี้ กค็ งจะเป็นเรอ่ื งทีน่ ่าห่วง (พลเอกเปรม ตณิ สูลานนท์ ๒๕๓๗ : ๑) ใจความสาคัญ.................................................................................................................................................................................................

๒. ในสมัยก่อนเม่ือใกล้วันสารท ชาวบ้านจะนิยมกวนขนมที่เรียกกันว่า กระยาสารทกันแทบทกุ บ้าน แต่ปัจจุบันทากันในบางท้องถิ่นเท่าน้ัน ผู้ท่ีไม่ได้ทาก็มัก เตรียมจัดซ้ือขนมดังกล่าว ซึ่งจะมีขายโดยท่ัวไปเมื่อถึงเทศกาลนี้ กระยาสารท คือ ขนมหวานชนิดหน่ึงทาด้วยข้าวเม่า ข้าวตอก ถั่วงา มะพร้าว กวนกับน้าตาล สามารถเก็บไว้ได้นาน เม่ือกวนหรือหาซ้ือมาแล้วก็จัดแบ่งเป็นส่วน ๆ ห่อด้วยใบตอง เปน็ จานวนมากน้อยตามต้องการเพื่อนาไปตกั บาตร เน่ืองจากกระยาสารทเป็นขนมที่ มรี สหวานจดั หากรับประทานกับกล้วยไข่สุกจะทาให้รับประทานกระยาสารทได้มาก ผู้ทาบญุ จงึ นยิ มนากล้วยไข่ไปตกั บาตรคกู่ บั กระยาสารทเพ่ือให้มีรสดขี น้ึ (สานักงานคณะกรรมการวฒั นธรรมแหง่ ชาติ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ๒๕๓๐ : ๕๙) ใจความสาคญั ..............................................................................................................................................................................................................................

ทบทวนบทเรียนเรื่อง ...การอ่านจบั ใจความสาคัญ... ทม่ี า https://www.freepik.com/premium-photo/love-reading-book-concept_3916006.htm 13-05-62 torianime