LaoG1_Tb2 March2020-ปลดล็อก_removed

ລາວ ປດິ ເອົາ ໝາກມ່ວງ ໜງ່ຶ ໜວ່ ຍ. ສອງ ໜ່ວຍ, ສາມ ໜ່ວຍ, ສ່ີ ໜ່ວຍ. 26 ຕກິ ເລມ່ີ ຍາ່ ງ ໄປ ໂຮງຮຽນ. “ຂອ້ ຍ ມີ ໝາກມວ່ ງ ສ່ີ ໜວ່ ຍ ຈະ ໃຫ້ ນາຍຄ”ູ . ລາວ ພບົ ແມເ່ ຖາ້ົ ຜໜູ້ ຶ່ງ. “ແມເ່ ຖົ້າ ຢາກ ກນິ ໝາກມ່ວງ ບ່?ໍ ” “ຢາກ ແມ່ເຖ້າົ ຂໍ ແດ”່ . ຕກິ ເອາົ ໃຫ້ ລາວ ໜຶ່ງ ໜວ່ ຍ. ຕິກ ຍ່າງ ຕໍ່ໄປ. “ດຽວນ້ີ ຂ້ອຍ ຍັງ ມີ ໝາກມ່ວງ ສາມ ໜ່ວຍ ຈະ ໃຫ້ ນາຍຄ”ູ . ໙໕ 95

ລາວ ພົບ ເດກັ ຊາຍ ທ່ີ ຫິວເຂົາ້ ຜໜູ້ ງ່ຶ .ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ “ນ້ອງ ຢາກໄດ້ ໝາກມວ່ ງ ບ່ໍ?” “ໂອ! ຢາກໄດ້ ແທ້ ຂໍແດ”. ຕກິ ເອົາ ໙໖ ໃຫ້ ລາວ ໜຶງ່ ໜວ່ ຍ. 26 ຕກິ ຍາ່ ງ ຕໄ່ໍ ປ ອກີ . “ດຽວນ້ີ ຂອ້ ຍ ຍງັ ມີ ໝາກມວ່ ງ ສອງ ໜວ່ ຍ ຈະ ໃຫ້ ນາຍຄ”ູ . ລາວ ພົບ .............. “......... ຢາກໄດ້ ໝາກມ່ວງ ບ່?ໍ \"ໂອ! ຢາກໄດ້ ແທ້ ຂໍແດ່”. ຕກິ ເອົາໃຫ້ ......... ໜ່ງຶ ໜ່ວຍ. ຕກິ ຍາ່ ງ ຕໍ່ໄປ ອກີ . “ດຽວນ້ີ ຂອ້ ຍ ຍງັ ເຫອຼື ໝາກມວ່ ງ ໜງຶ່ ໜວ່ ຍ ໃຫ້ ນາຍຄູ”. ຕກິ ມາຮອດ ໂຮງ ຮຽນ ແລະ ພບົ ນາຍຄ.ູ ..................................... 96

6 ອ່ານ ແລວ້ ຕອບຄໍາຖາມຕາມຂ້ທໍ ີ 5 ແລ້ວຕອບຕາມຄວາມເປນັ ຈງິ 26 1. ທ້າວຕກິ ປດິ ໝາກມວ່ ງ ຈັກ ໜ່ວຍ ເພື່ອ ໃຫ້ ນາຍຄ?ູ 2. ລາວ ເອາົ ໝາກມວ່ ງ ໃຫ້ ນາຍຄູ ຈກັ ໜວ່ ຍ? 3. ທ້າວຕກິ ເອົາ ໝາກມ່ວງ ໃຫ້ ຜູອ້ ນື່ ຈັກໜວ່ ຍ? 4. ລາວ ເອົາ ໝາກມວ່ ງ ໃຫ້ ໃຜແດ?່ 5. ພວກຫາຼ ນ ເຄີຍ ເອາົ ຫຍັງ ໃຫ້ ໃຜແດ?່ ເລອື່ ງ ກນິ ດມີ ປີ ະໂຫຍດ 7 ຈັດລຽງຄໍາສັບ ແລະ ວະລໃີ ຫເ້ ປັນປະໂຫຍກ 1. ທາ້ ວຕກິ ຄອບຄວົ ມີ ໝາກມວ່ ງ ສວນ . 2. ແມ່ເຖ້ົາ ໄດ້ ບໍ່ ? ໝາກມວ່ ງ ຢາກ 3. ເວົ້າວ່າ: ເດີ . ຂອບໃຈ ຕກິ ນາຍຄູ 4. ສຸກ ຂອ້ ຍ ໝາກມວ່ ງ ກິນ ແຊບ ຫາຼ ຍ . ໙໗ 97

8 ຈດັ ລຽງຮູບພາບໃຫ້ຖືກຕອ້ ງຕາມລໍາດັບ ແລ້ວເລາົ່ ເຫດການທ່ເີ ກດີ ຂນ້ຶ ຢ່ໃູ ນບດົ ເລື່ອງ 1 2 26 ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ 34 ເລືອ່ ງ ຫາຼ ຂອງປາ້ ນີ ໙໘ 98

ບົດທີ 27 ບົດຝກຶ ຫັດ 27 1 ອ່ານ, ເລືອກເອາົ ຄໍາສບັ ແລະ ວະລີ ແລວ້ ແຕ່ງປະໂຫຍກປາກເປາົ່ ຫຼາຍ ໜ້ອຍໜ່ຶງ ຈາໍ ນວນ ຈກັ ຄນົ ບເໍ່ ຫຼືອ ຄືກນັ ຕາ່ ງກັນ 2 ອ່ານ, ເລືອກເອາົ ຄໍາສບັ ແລະ ວະລີ ຈາກຂທ້ໍ ີ 1 ຕ່ືມໃສບ່ ອ່ ນວາ່ ງ 1. ຂອ້ ຍ ໄປ ຊ້ື ກະແລມັ ແຕ່ ຜຂູ້ າຍ ບອກວາ່ ….. ແລວ້ . 2. ພວກເຂາົ ແມນ່ ຝາແຝດ ແຕ່ ໜາ້ ຂອງ ເຂາົ ເຈາ້ົ ….. . 3. ຊາວນາ ..... ຄອບຄວົ ມີ ຄວາຍ. 4. ເສອ້ື ກລິ າ ຂອງ ໂຮງຮຽນ ພວກຂອ້ ຍ ເປນັ ສີ ..... ໝດົ . 5. ພວກຂອ້ ຍ ໄປ ເກບັ ໝາກຖວ່ົ ແຕ່ ເກບັ ໄດ້ ..... . 6. ຂອ້ ຍ ມກັ ໝາກຖວ່ົ ລຽນ ແຕ່ ຄນົ ..... ໜງ່ຶ ບ່ໍ ມກັ . 7. ມີ ນກັ ຮຽນ ..... ທ່ີ ຂຽນ ແລວ້ ? ໙໙ 99

3 ຈັດລຽງປະໂຫຍກລ່ມຸ ນີ້ໃຫຖ້ ືກຕ້ອງຕາມລໍາດັບຂອງບົດເລອ່ື ງ 1. ຖມົ່ ຢາຖູແຂວ້ ອອກ ແລະ ບວ້ ນປາກ. 2. ເອົາ ຢາຖູແຂວ້ ໃສ່ ຟອຍຖແູ ຂ້ວ. 27 3. ຖູ ໄປ ທ່ົວ ແຂວ້ . 4. ຫຼານ ຄວນ ຖູ ແຂວ້ ຕອນເຊາ້ົ ແລະ ກ່ອນນອນ. ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ 4 ອາ່ ນ ແລະ ສົນທະນາເພ່ອື ຊອກຫາຄວາມໝາຍຂອງຄາໍ ສັບ ແລະ ວະລີ ການອໍາພາງໂຕ ງາ່ ຍ ສີ ຕົນໂຕ ແບບຮບູ ລາຍ ຂນົ ລາຍຈດຸ ມົວ ເບງິ່ ຄື ນົກເຄົ້າ ງູເຫືອຼ ມ ແມງໄມ ້ ສຂີ ຽວ ສເີ ທາົ ສີນາ້ໍ ຕານ 5 ອ່ານບົດເລ່ອື ງ ການອໍາພາງໂຕ ມີ ສດັ ຫາຼ ຍ ປະເພດ ທ່ີ ສາມາດ ອາໍ ພາງໂຕ ໄດງ້ າ່ ຍ ຍອ້ ນ ສີ ແລະ ຕນົ ໂຕ ຂອງມນັ . ລກັ ສະນະນ້ີ ເອນ້ີ ວາ່ ການອາໍ ພາງໂຕ. 100 ໑໐໐

ຂນົ ຂອງ ເສືອ ລາຍ ມນັ ຈງຶ່ 27 ລ້ີ ໃນ ບ່ອນ ມີ ຫຍ້າ ໄດ້ດີ. 101 ຂນົ ຂອງ ນົກເຄົາ້ ມີລາຍຈຸດ ມັນ ຈ່ງຶ ລ້ີ ຢູ່ ງາ່ ໄມ້ ໄດດ້ .ີ ສີ ຂອງ ງູເຫອຼື ມ ລາຍ ມນັ ຈຶງ່ ລ້ີ ຢບູ່ ່ອນ ມີ ໃບໄມ້ ແຫງ້ ໄດດ້ ີ. ຂນົ ຂອງ ຊ້າງ ໝນົ່ ມນັ ຈງ່ຶ ລີ້ ຢູ່ ຮ່ມົ ຕົນ້ ໄມ້ ໄດດ້ ີ. ໑໐໑

ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດແມງໄມ້ ທີ່ ອາໄສ ຢູ່ ເທິງ ໃບໄມ້ ສ່ວນຫາຼ ຍ ເປັນ ສີຂຽວ. ແມງໄມ້ ທ່ີ ອາໄສ ຢູ່ ເປອື ກ ຕົ້ນໄມ້ ສ່ວນ 27 ຫຼາຍ ແມນ່ ສີ ຂ້ີເທ່ົາ ຫືຼ ສີ ຕບັ ໝ.ູ ຮບູ ຮ່າງ ຂອງ ແມງໄມ້ ຈໍານວນ ໜງຶ່ ເຮດັ ໃຫ້ ມນັ ເບ່ງິ ເປນັ ຄື ຫງາ່ ຫືຼ ກງິ່ ໄມ,້ ໃບໄມ້ ຫືຼ ດອກໄມ້. ສັດ ໃຊ້ ການ ອໍາພາງໂຕ ເພ່ືອ ຫາ ອາຫານ ແລະ ລ.ີ້ ຈົ່ງ ຄດິ ຫາ ສດັ ຫຼື ແມງໄມ້ ທ່ີ ເຈົ້າ ຮູ້. ສັດ ຫືຼ ແມງໄມ້ ເຫາຼົ່ ນ້ນັ ຢໃູ່ ສ? ມນັ ອາໍ ພາງໂຕ ແນວໃດ? 102 ໑໐໒

6 ອ່ານຄາໍ ຖາມ ແລວ້ ຂຽນຄາໍ ຕອບຕມ່ື ໃສ່ບ່ອນວ່າງ 27 1. ການອໍາພາງໂຕ ແມນ່ ຫຍງັ ? ການອາໍ ພາງໂຕ ແມນ່ ການ ໃຊ້ ....... ແລະ ....... ເພືອ່ ລ້ີ. 2. ແມ່ນຫຍງັ ທີ່ ເຮັດ ໃຫ້ ຊາ້ ງ ລີ້ ຢູ່ ບ່ອນຮມົ່ ໄດ້ດີ ? ....... ຂອງ ຊາ້ ງ ເຮັດ ໃຫ້ ມນັ ລີ້ ໃນ ....... ໄດ້ດີ. 3. ຕນົ ໂຕ ຂອງ ແມງໄມ້ ຈໍານວນ ໜ່ຶງ ເປັນ ແນວໃດ? ແມງໄມ້ ຈາໍ ນວນ ໜຶ່ງ ມີ ຕນົ ໂຕ ຄື ......., ....... ຫືຼ ........ . 4. ຈົ່ງ ຂຽນ ຊື່ ຂອງ ສັດ ທີ່ ອໍາພາງໂຕ ໄດ້ ໜຶ່ງ ຫາ ສາມ ໂຕ. ສັດ ທ່ີ ອໍາພາງໂຕ ໄດ້ ທ່ີ ຂ້ອຍ ຮູ້ ມີ ................... ເລອ່ື ງ ຍາດຕພິ ີນ່ ້ອງຂອງຂອ້ ຍ 103 ໑໐໓

7 ຈັດລຽງຄໍາສບັ ແລະ ວະລີໃຫເ້ ປນັ ປະໂຫຍກສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ 1. ເປັນສຂີ ເ້ີ ທາ່ົ ແມງໄມ້ ຢເູ່ ປອື ກໄມ້ ໑໐໔ ຫຼື ສຕີ ບັ ໝູ ທອ່ີ າໄສ . 27 2. ນກົ ເຄາ້ົ ຂົນ ມລີ າຍຈດຸ ມັນຈງ່ຶ ລີ້ ຢູ່ ງາ່ ໄມໄ້ ດດ້ີ . 3. ໃຫເ້ ຂ້າົ ກັບ ສາມາດປ່ຽນສີ ສດັ ຈາໍ ນວນໜງ່ຶ ບອ່ ນໃດກໄໍ ດ້ . 4. ຄົນ ໄດ້ ກສໍ າມາດ ອາໍ ພາງໂຕ . 104

8 ນາໍ ໃຊ້ຄາໍ ຖາມສົນທະນາກ່ຽວກັບເສືອ ແລ້ວສົນທະນາກ່ຽວກັບນົກເປັດນ້າໍ 27 1. ມນັ ແມ່ນໂຕຫຍັງ ແລະ ອາໄສ ຢ່ໃູ ສ? 2. ມັນ ມີ ຮບູ ຮ່າງ, ຂະໜາດ ແລະ ສີ ຫຍັງ? 3. ມນັ ມີ ຫຍັງແດ?່ 4. ມັນ ຫາ ອາຫານ ແນວໃດ? 4 1 23 ເລ່ືອງ ແມ່ກວາງກັບແມແ່ ຂ້ 105 ໑໐໕

ບດົ ທີ 28 ບດົ ຝກຶ ຫດັ 1 ອ່ານ, ເລອື ກເອາົ ຄາໍ ສບັ ແລະ ວະລີ ແລ້ວແຕງ່ ປະໂຫຍກປາກເປົາ່ ເວົ້າວ່າ ບອກ ເວ້ົາ ເລົາ່ 28 ສນົ ທະນາ ຖາມ ຕອບ ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ 2 ອາ່ ນ, ເລອື ກເອາົ ຄໍາສັບ ແລະ ວະລີ ຈາກຂໍທ້ ີ 1 ຕືມ່ ໃສບ່ ່ອນວ່າງ 1. ພ່ໍ ....... “ພວກເຮາົ ຕອ້ ງ ໄປ ໄວໄວນ”້ີ . 2. ຂອ້ ຍ ....... ນກັ ຮຽນ ໃໝ່ ວາ່ “ເຈາ້ົ ຊ່ື ຫຍງັ ?” 3. ລາວ ....... ວາ່ “ຂອ້ ຍ ຊ່ື ສມົ ບນູ ”. 4. ຍາ່ ....... ນທິ ານ ໃຫ້ ເດກັ ນອ້ ຍ ຟງັ . 5. ພວກ ຜຊູ້ າຍ ....... ຢູ່ ຮມ່ົ ຕນ້ົ ໄມ.້ 6. ສມົ ບນູ ....... ຄູ ວາ່ ມນ້ື ້ີ ທາ້ ວຕກິ ບ່ໍ ສະບາຍ. 7. ເວລາ ຄູ ....... ພວກເຮາົ ຕອ້ ງ ຟງັ ? 106 ໑໐໖

3 ຈດັ ລຽງປະໂຫຍກໃຫຖ້ ືກຕ້ອງຕາມລໍາດັບເຫດການຂອງບດົ ເລື່ອງ 1. ຂົນລາຍ, ຂົນລາຍຈຸດ ແລະ ຕົນໂຕ ຊວ່ ຍ ໃຫ້ ສດັ ອາໍ ພາງໂຕ ໄດ.້ ດີ 2. ການ ອາໍ ພາງໂຕ ແມນ່ ເພ່ືອ ຫາອາຫານ 28 ແລະ ລີ.້ 3. ແມງໄມ້ ສາມາດ ອໍາພາງໂຕ ຄື ກບັ ຫງາ່ ຫຼື ກິ່ງໄມ້ ຫືຼ ດອກໄມ.້ 4. ສັດ ປດິ ບັງ ຕນົ ໂຕ ຫືຼ ສີ ເພອື່ ລ້ີ ເອີນ້ ວ່າ ການອໍາພາງໂຕ. 5. ສັດ ອາໄສ ຢູ່ ບ່ອນ ທ່ີ ເຂ້ົາກບັ ສີ ຂອງ ມັນ ເພ່ອື ອໍາພາງໂຕ. 4 ອ່ານ ແລະ ສນົ ທະນາເພອ່ື ຊອກຫາຄວາມໝາຍຂອງຄໍາສັບ ແລະ ວະລີ ຂຄ້ໍ ວາມ ຂ່າວດີ ພາກສ່ວນ ເວລາ ກໍາລັງ ກຽ່ ວກບັ ຜາ່ ນ ໑໐໗ 107

ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ5 ອາ່ ນບົດເລອື່ ງ ມໜ້ື ງ່ຶ ແມ ເ່ ວາ້ົ ກບັ ນາງສມົ ໃຈ ວາ່ : ໄປ ຫາ ພ່ໍ ເດ.ີ ບອກ ພໍ່ ວ່າ: ໃຫ້ ກັບເຮືອນ ເວລາ 5 ໂມງ. 28 ລງຸ ຈະ ມາ ບອກ ຂ່າວດີ ໃຫ້ ພໍ່ ຮູ້. ແມ່ ໃຫ້ ສມົ ໃຈ ເວົ້າຄືນ. ສມົ ໃຈ ເວ້ົາວາ່ “ໜງຶ່ : ກບັ ເຮືອນ ເວລາ 5 ໂມງ. ສອງ: ລຸງ ຈະ ມາຫາ. ສາມ: ລງຸ ຈະ ບອກ ຂ່າວດີ”. ສມົ ໃຈ ໄປ ຫາ ພໍ.່ ລາວ ທັງຍ່າງ ທງັ ເລາົ່ ເອົາ ຂໍ້ຄວາມ ສາມ ຂໍ້ ທແ່ີ ມ່ບອກ. ເມ່ອື ເຫັນ ພ່ໍ ແລ້ວ ລາວ ກໍ ບອກ ໃຫ້ ເພ່ິນ ຮູ້. ພ່ໍ ຖາມວາ່ “ຂາ່ ວດີ ຈາກ ລຸງ ແມນ່ ຫຍງັ ?” “ລູກ ບ່ໍຮູ”້ ສມົ ໃຈ ຕອບ. ພ່ໍ ເວາ້ົ ວ່າ: ລກູ ກບັ ເມອື ບອກ ແມ່ ພໍ່ ຈະ ເມືອ ຮອດ ເຮືອນ 4 ໂມງ ເດ.ີ ສົມໃຈ ກບັ ເຮືອນ ແລະ ບອກ ໃຫ້ ແມ່ ຮ້.ູ 108 ໑໐໘

6 ອາ່ ນ ແລ້ວຕອບຄາໍ ຖາມ 28 1. ແມ່ ໃຫ້ ສມົ ໃຈ ໄປ ບອກ ພ່ໍ ແນວໃດ? 2. ພໍ່ ຖາມ ສມົ ໃຈ ວ່າແນວໃດ? 3. ພໍ່ ບອກ ສົມໃຈ ໃຫ້ໄປ ເວາົ້ ກບັ ແມ່ ແນວໃດ? ເລອ່ື ງ ຍາດຕພິ ີ່ນ້ອງຂອງຂ້ອຍ 7 ຈັດລຽງຄໍາສບັ ແລະ ວະລີໃຫເ້ ປນັ ປະໂຫຍກ 1. ເຫັນພໍແ່ ລວ້ ເມື່ອ ຂຄ້ໍ ວາມ ຮູ້ ໃຫເ້ ພນ່ິ ລາວບອກ . 2. ບອກ ຈະ ລງຸ ຂາ່ ວດີ . 3. ຂາ່ ວດີ ໃໝ່ ຈາກລງຸ ແມ່ນ ລດົ ລາວມີ . 4. ລາວ ທຸກຄົນ ເອາົ ໄປ ຂລີ່ ດົ ຫຼ້ນິ . ໑໐໙ 109

8 ຈດັ ລຽງຮບູ ພາບໃຫຖ້ ືກຕອ້ ງຕາມລາໍ ດບັ ແລ້ວເລ່າົ ເຫດການທີເ່ ກີດຂຶ້ນຢູ່ໃນບົດເລື່ອງ 12 28 34 ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ ເລື່ອງ ຕນ່ື ສວາຍ ໑໑໐ 110

ບດົ ທີ 29 ທວນຄນື 29 1 ບອກ​ແລະ ອ​ ອກສຽງພ​ ະຍ​ ນັ​ ຊ​ ະນ​ ະ ດ ນ ຈ ພ ອ ຜ ຍ ຮ ຖ ຫງ ຫຍ ໝ ໜ ກວ ຄວ 2 ບອກຊື່ ແລະ ອອກສຽງສະຫຼະທມ່ີ ຕີ ວົ ສະກົດ xນິ ແxນ xຶນ xານ ເxນັ xອງ xງີ xງັ ເxິງ xຸງ xາວ xມຶ xາຍ xບົ xອກ ເxັດ xຽກ xອຍ 3 ອາ່ ນຄໍາສັບ ໄດ  ເຈົ້າ ມນີ ້ ເຮືອ ເພາະວາ່ ເຝີ ເຊາ້ົ ບໍ ່ ຢູ  ຕະາດ ຖງົ ງວົ ເຈຍ ກວາງ ຂອ ຍ ແລວ ຂຽນ ແລນ ເຮັດ ກບັ ອອກ ວຽກ ເກ່ງັ ທາວ ຊວຍ ເບ່ງິ ອາ ນ ໑໑໑ 111

4 ເລືອກເອົາຄາໍ ສັບຈາກຂທ້ໍ ີ 3 ຕື່ມໃສບ່ ອ່ ນວາ່ ງ 1. ແມ່ ຖາມວ່າ “..... ລູກ ຢາກ ໄປນາໍ ແມ່ ບ?ໍ່ ” 29 2. ມື້ນີ້ ພໍ່ ຕ່ືນ ແຕເ່ ຊົ້າ ..... ຈະ ໄປ ຕະຫາຼ ດ. 3. ດຽວນ້ີ ຂອ້ ຍ ສາມາດ ອ່ານ ແລະ ..... ໄດ້ ແລວ້ . ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ 5 ອ່ານຕວົ ຢາ່ ງ ແລ້ວແຍກສຽງຄໍາສບັ ຕວົ ຢາ່ ງ: ເຂ້າົ ໜຽວ ຂ-ເxາົ -x ້ ໜ-xຽວ ປາດ ກບັ ເຂັມ ນອ ຍ ໝາກຖ່ົວ 6 ອາ່ ນຕົວຢາ່ ງ ແລວ້ ປະກອບສຽງເປັນຄາໍ ສບັ ຕົວຢາ່ ງ: ຄ-xອບ ຄ-xົວ ຄອບຄົວ ງ xາມ ມ ແxວ ສ xະ ອ xາດ ມ ເxອື ຍ x່ ຮ ເxັດ, ວ xຽກ ທວນຄນື ເລອື່ ງໃດໜຶ່ງທຮີ່ ຽນຜ່ານມາ ໑໑໒ 112

7 ແຕ່ງປະໂຫຍກຕາມຮບູ ພາບ 2 1 29 8 ອ່ານຄໍາສບັ ແລະ ມ ີ ໄປ ຢ ູ່ ຂອງ ໃຫ້ ເປັນ ວ່າ ມາ ກໍ ດ ີ ຮຽນ ໜຶງ່ ເອາົ ໄມ ້ ຄນົ ກນັ ແມ່ ເຮົາ ນ້າໍ ແຕ່ ໃສ່ ໃນ ຈຶງ່ ຈະ ຫາຼ ຍ ມັນ ພວກ ມນັ ທີ່ ກນິ ຄ ູ ພວກ ນີ້ ຄວາມ ຫອ້ ງ ໃຊ ້ ຈາກ ນັ້ນ ບາ້ ນ ໂຮງຮຽນ ທວນຄືນເລອື່ ງໃດໜຶງ່ ທ່ຮີ ຽນຜ່ານມາ ໑໑໓ 113

ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ ນິທານ ກະຕ່າຍ ແລະ ເຕ່າົ ກະຕາ່ ຍ ມັກໂອ້ອວດວາ່ ຕນົ ເອງ ແລ່ນໄວກວ່າສດັ ອນື່ ໆ. ເຕົາ່ ລາໍ ຄານ ຕ່ໍຄວາມໂອອ້ ວດ ຂອງ ກະຕາ່ ຍ. ດງ່ັ ນນ້ັ ມນັ ຈງ່ຶ ທາ້ ແຂງ່ ຄວາມໄວກບັ ກະຕາ່ ຍ. ການແຂງ່ ຂນັ ໄດເ້ ລມ່ີ ຕນ້ົ ຂນ້ຶ . ບດ່ໍ ນົ ຕມ່ໍ າ ກະຕາ່ ຍ ກໍ ແລນ່ ກາຍເຕາ່ົ ໄປໄກ. ກະຕາ່ ຍ ຫຽຼ ວຄນື ຫງັຼ ແລະ ຫວົ ຂວນັ ເຕາ່ົ ທ່ີ ພວມຄານມາຊ້າໆ. ກະຕ່າຍ ອວດວ່າໂຕເກັ່ງກໍນອນພັກ ຜ່ອນຢູ່ກອ້ ງຮົ່ມໄມ້ ເພື່ອລໍ ຖ້າໃຫ້ເຕ່ົາມາທັນ. ກະຕ່າຍກໍເລຍີ ນອນຫັບຼ . ເມື່ອກະຕ່າຍຕນື່ ນອນ ເຫນັ ເຕາ່ົ ໄປໃກຈ້ ະຮອດເສນ້ັ ໄຊແລວ້ . 114 ໑໑໔

ນທິ ານ ກະຕາ່ ຍ ຟາ້ ວແລນ່ ແລ່ນ, ແຕ່ມັນກໍບໍ່ທັນເຕົ່າ. ດງັ່ ນ້ັນ ເຕາ່ົ ຈງ່ຶ ໄດໄ້ ຊຊະນະ. ນທິ ານ ເລອ່ື ງນ້ີ ສອນໃຫຮ້ ູ້ ວາ່ : ຄວາມໂອອ້ ວດບສໍ່ າມາດ ຊະນະຜອູ້ ນ່ື ໄດ.້ ບຄ່ໍ ວນໂອອ້ ວດ. ຊຽງໝຽງ້ ຕວົ ະພະຍາ ຊຽງໝຽ້ ງ ແມນ່ ເສນາ ຂອງພະຍາ ຜທູ້ ມ່ີ ີ ຊສ່ື ຽງ ໂດງດງັ ວາ່ ເປນັ ຄນົ ສະຫາຼ ດ. ທກຸ ເທອ່ື , ພະຍາກປໍ ອງເອາົ ຊະນະຊຽງໝຽ້ ງ. ມື້ໜຶ່ງ ພະຍາ ໄດ້ເອີ້ນ ໄພ່ຟ້າ ແລະ ເສນາທງັ ຫາຼ ຍ ມາຊມຸ ນມຸ ກນັ ຢໃູ່ ກໜ້ ອງ. ພະຍາ ປະກາດວາ່ “ມນ້ື ້ີ ຖາ້ ຜໃູ້ ດ ສາມາດ ຕວົ ະໃຫເ້ ຮາົ ລງົ ໜອງໄດ້ ເຮາົ ຈະໃຫລ້ າງວນັ ”. ໑໑໕ 115

ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ ນິທານ ບັນດາ ໄພຟ່ າ້ ແລະ ເສນາ ທງັ ຫາຼ ຍ ບກ່ໍ າ້ ຮບັ ຄາໍ ທາ້ ຂອງ ພະຍາ. “ໂຕເດ ຊວິ າ່ ຈງ່ັ ໃດ ຊຽງໝຽ້ ງ?” ພະຍາຖາມ. “ໂອ ພະຍາເອຍີ . ຂາ້ ນອ້ ຍ ບມ່ໍ ີ ປນັ ຍາ ຕວົ ະ ໃຫທ້ າ່ ນລງົ ໜອງ ໄດດ້ ອກ ແຕ່ ຖາ້ ທາ່ ນຫາກລງົ ໄປ ຢໜູ່ ອງແລວ້ ຂາ້ ນອ້ ຍ ໝັ້ນໃຈວ່າ ຈະສາມາດຕົວະໃຫ້ທ່ານ ຂຶ້ນ ຈາກໜອງ ໄດ້”. ຊຽງໝຽ້ ງ ຕອບ. ພະຍາ ຫວົ ກາກຂນ້ຶ ແລວ້ ໂຕນລງົ ໜອງ ທງັ ເວາ້ົ ວາ່ “ເອາົ , ບດັ ນຕ້ີ ວົ ະ ໃຫເ້ ຮາົ ຂນ້ຶ ຈາກໜອງ ແມ”. ຊຽງໝຽ້ ງ ຕອບວາ່ “ໂອ ທາ່ ນ ພະຍາ ເອຍີ , ຂາ້ ນອ້ ຍ ສາມາດຕວົ ະໃຫທ້ າ່ ນ ລງົ ໜອງ ແລວ້ ເດ”. 116 ໑໑໖

ນທິ ານ ເປັນຫຍັງເຈຍຈ່ງຶ ຢຜູ່ ູ້ດຽວ ໃນ ກາລະ ຄັ້ງໜຶ່ງ, ຍັງ ມີຝູງນກົ ແລະ ຝງູ ໜູ ຜິດຖຽງ ກນັ . ພວກມັນ ຕົກລົງຕສໍ່ ກູ້ ນັ . ກອ່ ນ ການຕສໍ່ ູ້ ພວກມນັ ໄດ້ ເລີ່ມຈັດກຸ່ມກັນ. ນົກ ໄດຂ້ ໍໃຫ້ເຈຍ ເຂາ້ົ ຮວ່ ມກມຸ່ ຕນົ , ແຕເ່ ຈຍ ເວາ້ົ ວາ່ “ບ.່ໍ ຂອຍ້ ບແ່ໍ ມນ່ ນກົ ເບງ່ິ ແມ ຂອ້ ຍມຫີ ູໄດ”. ພວກໜໄູ ດຂ້ ໃໍ ຫເ້ ຈຍ ເຂາ້ົ ຮ່ວມກມຸ່ ຕົນ, ແຕ່ເຈຍ ເວາ້ົ ວາ່ “ບ.່ໍ ຂອ້ ຍບແ່ໍ ມນ່ ໜູ ເບງ່ິ ແມ ຂອ້ຍ ມປີ ກີ ໄດ”. ໑໑໗ 117

ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ ນິທານ ສດຸ ທາ້ ຍ, ກມຸ່ ນກົ ແລະ ໜູ ສາມາດ ເຂາົ້ ໃຈກັນໄດ,້ ມີຄວາມ ປອງດອງ ບໍ່ມີ ການຕໍ່ສກູ້ ັນ. ທງັ ສອງກມຸ່ ມກີ ານ ສະຫອຼ ງ ຢາ່ ງຍງ່ິ ໃຫຍ.່ ເຈຍ ຂໍ ເຂາ້ົ ຮວ່ ມ ກຸ່ມ ກັບນົກ ແຕ່ ພວກນກົ ໄລ່ ມັນໜີ. ຈາກນນັ້ ເຈຍ ກໍໄປ ຂໍເຂ້ົາ ຮວ່ ມກ່ມຸ ກັບໜູ ແຕ່ ກຖໍ ກື ໄລ່ ໜີ ຄກື ນັ . ເຈຍ ໜາ້ ອາຍ ຈ່ງຶ ໄດ້ ໜີ ໄປຢ່ໃູ ນຖໍ້າ ຈນົ ເຖງິ ທຸກ ມ້ືນ້.ີ 118 ໑໑໘

ນທິ ານ ຕ້ນົ ໝາກມ່ວງ ແຕ່ກີ້ ມີຕົ້ນໝາກມ່ວງໃຫຍ່ ຕົ້ນໜຶ່ງ ເກີດຢູ່ ໃນປ່າ. ທຸກໆປີ ເດັກນ້ອຍ ຢູ່ບ້ານໃກ້ຄຽງ ພາກັນ ໄປເກັບເອົາ ໝາກມ່ວງສຸກ ມາກິນ. ມຢີ ູ່ ປໜີ ງ່ຶ ເມ່ອື ເດກັ ນ້ອຍ ໄປຮອດ ຕ້ົນໝາກມວ່ ງ ເຂາົ ເຈົ້າ ເຫັນວ່າ ມຮີ ວ້ົ ອ້ອມໄວ.້ ມີຊາຍແປກໜາ້ ຜໜູ້ ຶງ່ ແລະ ໝາໃຫຍ່ 2 ໂຕ ຢທູ່ ນ່ີ ນ້ັ . ຊາຍຜນູ້ ນ້ັ ເວາ້ົ ວາ່ “ໜໄີ ປໄກໆ! ຕົ້ນໝາກມ່ວງ ນແ້ີ ມນ່ ຂອງລງຸ ແລວ້ ”. ເດກັ ນອ້ ຍ ຕອບວາ່ “ບແ່ໍ ມນ່ ຕນ້ົ ໝາກມວ່ ງນ້ີ ເປນັ ຂອງໝົດທຸກຄົນ”. ແຕ່ຊາຍ ແປກໜ້າ ຜ້ນູ ັ້ນ ສ່ງັ ໃຫ້ໝາ ໄລ່ເດັກນອ້ ຍ ໃຫແ້ ລ່ນໜໄີ ປ. ເດກັ ນອ້ ຍ ກັບບານ້ ແລະ ເລົ່າເຫດການ ໃຫ້ ພ່ໍ ແມ່ ຟງັ ຫງັຼ ຈາກນັ້ນ ກພໍ ້ອມກນັ ວາງແຜນ ເພອ່ື ຈະໄລ່ ຊາຍແປກໜ້າ ຜູນ້ ນັ້ ອອກໄປ ຈາກຕົ້ນ ໝາກມ່ວງ. ໑໑໙ 119

ນທິ ານ ມຶື້ຕໍ່ມາ ເດັກຍິງ ຜູ້ໜຶ່ງ ກັບໄປຫາ ຕົ້ນໝາກມ່ວງ ອີກ. ລາວເອົາ ອາຫານໃຫ້ ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດໝາ ແລະ ໃນຂະນະ ທີ່ໝາ ກິນອາຫານ ຢູ່ນັ້ນ ເດກັ ຍງິ ກຟໍ ້າວປີນຮົ້ວ ເຂ້ົາໄປທາງໃນສວນ ຢາ່ ງໄວວາ ແລວ້ ໄປປິດເອົາ ໝາກມ່ວງ ໜຶ່ງ ໜ່ວຍ. ເມ່ອື ຊາຍແປກໜ້າ ແລນ່ ເຂ້າົ ມາໃກ້ ເດັກຍງິ ຜູ້ນນ້ັ ກໍຟາ້ ວ ກັດ ໝາກມ່ວງ. ທັນໃດນັ້ນ, ລາວ ກໍ ຮ້ອງກາກຂຶ້ນ ແລ້ວ ລົ້ມລົງ ນອນ ຢູ່ ຂ້ີດິນ ບ່ໍເໜງັ ບຕ່ໍ ງີ . ພດໍ ີ ນາຍບ້ານ ມາ ເຫັນ ເຫດການ ພໍດີ ແລ້ວເວາ້ົ ວາ່ “ໂອຍ ເຫດການນ້ີ ເກດີ ຂນ້ຶ ອກີ ແລວ້ ! “ຊາຍແປກໜາ້ ຜູ້ນັ້ນ ຖາມວ່າ “ລາວ ເປນັ ຫຍງັ ?” ນາຍບ້ານຕອບວ່າ “ຕົ້ນໝາກ ມວ່ ງຕ້ົນນີ້ ໑໒໐ 120

ນິທານ ແປກປະຫຼາດ ບາງປີ ໝາກມ່ວງ ເປັນພິດໝົດຕົ້ນ”. ເວົ້າແລ້ວ ນາຍບ້ານ ກໍກົ້ມລົງ ອຸ້ມເອົາ ເດັກຍິງ ກັບເຂົ້າໄປ ໃນບ້ານ. ມຕ້ື ່ມໍ າ ນາຍບາ້ ນ ໄດພ້ າ ເດກັ ນ້ອຍ ກບັ ໄປຫາ ຕນົ້ ໝາກ ມວ່ ງ ອກີ . ເມອ່ື ໄປຮອດ ເຂາົ ເຈາ້ົ ເຫນັ ວາ່ ຮວ້ົ , ຊາຍແປກໜາ້ ແລະ ໝາ ກໍຫາຍໄປໝົດແລວ້ ດງັ່ ນ້ນັ ເດັກນ້ອຍ ຈຶ່ງເກັບເອົາ ໝາກມ່ວງ ດ້ວຍຄວາມສະບາຍໃຈ ເໝືອນແຕກ່ ອ່ ນ. ພະຍາເສອື ກັບ ໜູ ນ້ອຍ ມໜ້ື ງ່ຶ ເສອື ນອນຫບັຼ ຢໃູ່ ນ ປາ່ . ໜນູ ອ້ ຍ ເຂາ້ົ ໄປ ໃກປ້ າ່ ນນ້ັ ແຕບ່ ເ່ໍ ຫນັ ເສອື ແລະ ມນັ ບງັ ເອນີ ໄຕເ່ ທງິ ຄງີ ເສອື . ເສອື ຕນ່ື ນອນດວ້ ຍ ຄວາມໃຈຮາ້ ຍ ແລະ ຄບຸ ເອາົ ໜ.ູ ໑໒໑ 121

ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ ນິທານ ໜູ ອອ້ ນວອນ ເພອ່ື ຂໃໍ ຫເ້ ສອື ໄວຊ້ ວີ ດິ ວາ່ : ທາ່ ນ ພະຍາເສືອ ເອີຍ ໄວ້ຊີວິດ ຂ້ານ້ອຍດ້ວຍເຖີ້ນ. ວັນໜຶ່ງ ຂ້າງໜ້າ ຂ້ານ້ອຍ ອາດໄດ້ຕອບແທນ ບນຸ ຄນຸ ທ່ານ ຖ້າທາ່ ນ ປ່ອຍ ຂ້ານອ້ ຍໄປ. ພະຍາເສອື ຫວົ ສຽງດງັ ແລະ ເວາ້ົ ວາ່ : ໜນູ ອ້ ຍເອຍີ ໂຕເຈາ້ົ ນອ້ ຍປານນ້ີ ຈະຊວ່ ຍຫຍງັ ຂອ້ ຍໄດ້ ແຕເ່ ສອື ກປໍ ອ່ ຍໜໄູ ປ. ສອງ ສາມ ອາທດິ ຕມ່ໍ າ ເສືອໄດ້ອອກໄປ ຊອກຫາ ອາຫານ ເລີຍໄປຖືກແຮ້ວ ຂອງນາຍພານ. ເສອື ເສຍໃຈ ແລະ ໃຈຮາ້ ຍ ທສ່ີ ດຸ ທບ່ີ ສ່ໍ າ ມາດ ອອກຈາກແຮວ້ ໄດ້ ມນັ ຈງ່ຶ ຮອ້ ງແຮງ ສດຸ ສຽງ. ສຽງຮອ້ ງ ຂອງເສອື ດງັ ກອ້ ງ ໄປທວ່ົ ປາ່ . 122 ໑໒໒

ນິທານ ເມອ່ື ໜູ ໄດຍ້ ນິ ສຽງຮອ້ ງ ຂອງເສອື , ມນັ ຟາ້ ວ ອອກໄປ ຊອກຫາ ວາ່ ມຫີ ຍງັ ເກດີ ຂນ້ຶ . ໜເູ ຫນັ ເຊອື ກແຮວ້ ຮດັ ເສອື ຢູ່ ມນັ ຈງ່ຶ ແຫນ້ ແລະ ໃຊເ້ ວລາ ບດ່ໍ ນົ ເຊອື ກກຂໍ າດ ແລວ້ ເສອື ກໍສາມາດອອກຈາກແຮ້ວໄດ້. ເສືອດີໃຈ ແລະ ເວົ້າວ່າ: ຂອບໃຈ ສ່ຽວໜູຫາຼ ຍໆ ຜາ່ ນມາ ເຮາົ ເຄຍີ ຫວົ ຂວນັ ໂຕ ດຽວນ້ີ ເຮາົ ຮແູ້ ລວ້ ວາ່ ສຽ່ ວເປນັ ສດັ ໂຕນອ້ ຍ ກສໍ າມາດເປນັ ສຽ່ ວກບັ ສດັ ທຍ່ີ ງ່ິ ໃຫຍໄ່ ດ.້ ນບັ ແຕນ່ ນ້ັ ມາ ເສອື ແລະ ໜູ ກກໍ າຍເປນັ ສຽ່ ວກນັ ຈນົ ເຖງິ ທກຸ ມນ້ື .້ີ ໑໒໓ 123

ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດຕາຕະລາງ ພະຍນັ ຊະນະ ໝວດອັກ ໝວດອັກ ໝວດອກັ ສອນກາງ ສອນສູງ ສອນຕໍາ່ ກຂຄ ງ ຈ ສຊຍ ດຕຖທ ນບປຜ ຝພຟມ 124 ໑໒໔

ຕາຕະລາງ ພະຍັນຊະນະ ຢຣລວ ຫອຮ ຫງ ຫຍ ໜ ໝ ຫຼ ຫວ ພະຍັນຊະນະ ໝວດອກັ ສອນກາງ. ພະຍັນຊະນະ ໝວດອກັ ສອນສງູ . ພະຍນັ ຊະນະ ໝວດອກັ ສອນຕາໍ່ . ໑໒໕ 125

ຕາຕະລາງ ສະຫະຼ ສຽງສັ້ນ ສຽງຍາວ ສະຫະຼ ພເິ ສດ xະ xາ xິ xີ ສ ວ ສ ສະຫງວນລິຂະສິດ xັx xາx xິx xີx xຶ xື xຸ xູ xຶx xືx xຸx xູx ເxະ ເx ແxະ ແx ເxັx ເxx ແxັx ແxx ໂxະ ໂx ເxາະ xໍ xົx ໂxx xັອx xອx 126 ໑໒໖

ຕາຕະລາງ ສະຫຼະ ເxິ ເxີ ເxຍັ ເxຍ ເxິx ເxີx xັຽx xຽx xວົ ະ xົວ ເxອຶ ເxອື xັວx xວx ເxຶອx ເxືອx ໄx ໃx ເxົາ xໍາ x ແມນ່ ຕາໍ ແໜ່ງຂອງຕວົ ງ, ນ, ມ, ຍ, ວ, ກ, ດ ຫືຼ ບ. ສະຫະຼ ສຽງສ້ັນ. ສະຫຼະສຽງຍາວ. ສະຫະຼ ພິເສດ. ໑໒໗ 127