วารสารศึกษาศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน 41 ปท่ี 40 ฉบับท่ี 2 เมษายน – มิ ุถนายน 2560 การเปรียบเทียบผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนดวย การจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษากับการจัดการเรียนรู แบบปกติ สาํ หรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 The Comparision the Students with Learning Achievement with Integrated Learning Management by using Educated STEM in the Normal Learning for the Elementary School of four Grade Students กมลฉัตร กลอมอิม่ 1 Kamolchart Klomim1 1กลมุ วิชาหลกั สูตรและการสอน คณะครศุ าสตร มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏเพชรบูรณ บทคัดยอ การวิจัยครั้งน้ีมีวัตถุประสงคเพ่อื 1) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่เรียนดวยการจัดการ เรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษาระหวางกอนเรียนกับหลังหลังเรียน 2) เปรียบเทียบผลสัมฤทธ์ิทางการ เรียนของนักเรียนทีไ่ ดรบั การจัดการเรียนรแู บบบูรณาการสะเตม็ ศกึ ษากับการจัดการเรียนรแู บบปกติ กลุมตัวอยางท่ีใชในการวิจัยในครั้งนี้ คือ นักเรียนช้ันประถมศึกษาปท่ี 4 โรงเรียนชุมชนบานวัง กระดาษเงิน ตําบลทา ยดง อําเภอวังโปง จังหวัดเพชรบูรณ ภาคเรียนท่ี 2 ปการศึกษา 2559 จํานวน 50 คน แบง เปน 2 หองเรียน หองเรยี นละ 25 คน โดยสุมตัวอยา งแบบกลุม (Cluster Random Sampling) เพื่อใหไ ด หองเรียน จํานวน 2 หองเรียน ไดแก ป.4/1และ ป.4/2 แลวทําการสุมอยางงาย (Simple Random Sampling) อกี ครัง้ หนงึ่ ดว ยการจบั ฉลากหองเรยี นเปนกลมุ ทดลองและกลุมควบคมุ โดยกลุมทดลองไดรับการ จดั การเรียนรแู บบบรู ณาการสะเต็มศึกษา และกลมุ ควบคมุ ไดรบั การจดั การเรียนรูแบบปกติ เครื่องมือทใ่ี ชใ นการวิจัยประกอบดว ย 1) แผนการจัดการเรียนรแู บบบรู ณาการสะเต็มศกึ ษา จาํ นวน 4 แผน 2) แผนการจดั การเรียนรแู บบปกติ จํานวน 4 แผน 3) แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธทิ์ างการเรยี น จํานวน 30 ขอ ผลการวิจัย 1. นกั เรยี นทีไ่ ดร ับการจดั การเรยี นรแู บบบรู ณาการสะเตม็ ศกึ ษามีผลสมั ฤทธ์ิทางการเรยี นหลงั เรยี นสงู กวากอนเรยี น อยางมนี ัยสําคัญทางสถติ ิทีร่ ะดบั .01 2. นักเรียนท่ีไดรับการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษามีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงกวา นกั เรยี นท่ไี ดร ับการจดั การเรยี นรูแบบปกตอิ ยางมนี ัยสําคัญทางสถติ ทิ ่รี ะดับ.01 คําสําคญั : การจัดการเรยี นรแู บบบรู ณาการสะเต็มศึกษา,การจัดการเรยี นรูแบบปกติ 1 Corresponding author Tel.: 084-464-024-4 E-mail address: [email protected]
Vol.40.No.2, Apr-Jun., 2017 42 Journal of Education KHON KAEN UNIVERSITY Abstract The objectives of this research have the two main points.Firstly,the companision of the students learning achievement with integrated learning management by using educated STEM learns before and after in learning process.Seccondly,the comparision of the students learning achievement with integrated learning management by using educated STEM manages in the normal learning for students. The experimental group of this research is the elementary students of four grade at chumchonbaanwangkradadngiern school, Tambon Taidong,Wangpong district, Petchabun Province, The second semester in academic year 2016. There fore, 5 0 students were experimented and divided in two groups with the two classrooms. The researcher divides the experimental group with 25 students per classroom by using Cluster Random Sampling for getting the two classrooms such as4. 1 grade and 4. 2 grade students. students. The researcher uses sample random sampling again with drawing lots for deviding into the experimental classroom group and the controlled classroom group then. Moreover, the experimental group was managed by integrated learning with educated STEM, and the controlled group was learnt by the normal learning system. The there main materials of this research are significant. First, the four plans of the integrated learning management with educated STEM, the four normal learning management plans, the 30 topics of the learning achievement are managed. The results of this research 1. The students were managed with integrated learning by using educated STEM resulting the post-test scores are higher than the pre-test scores at 0.1 level significantly. 2. The students were studied by using educated STEM with integrated learning management having the learning achievement higher than the students who were managed by the normal learning management at 0.1 level significantly. Keywords: Learning Management by using Educated STEM, Normal Learning ความเปนมาและความสาํ คัญของปญหา แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแหง ชาติฉบบั ที่สบิ สอง พ.ศ.2560-2564 ใหค วามสําคญั กับพฒั นาเด็ก วัยเรียนและวัยรนุ ใหมที ักษะการคิดวเิ คราะหอ ยางเปนระบบ มคี วามคิดสรา งสรรค มีทกั ษะการทํางานและการ ใชชีวติ ทพี่ รอมเขาสูตลาดแรงงาน ดังน้ี 1) ปรับกระบวนการเรยี นรูท ่ีสงเสริมใหเดก็ มกี ารเรียนรจู ากการปฏิบัติ จริงสอดคลองกบั พฒั นาการของสมองแตล ะชว งวัย เนนพัฒนาทกั ษะพ้นื ฐานดา นวิทยาศาสตร เทคโนโลยี ดาน วิศวกรรมศาสตร ดา นคณติ ศาสตร ดา นศิลปะ และดา นภาษาตางประเทศ 2) สนบั สนนุ ใหเดก็ เขารว มกิจกรรม
วารสารศึกษาศาสตร มหาวทิ ยาลัยขอนแกน 43 ปท่ี 40 ฉบับท่ี 2 เมษายน – มิ ุถนายน 2560 ท้ังในและนอกหองเรียนทเ่ี อ้ือตอการพัฒนาทักษะชีวิตและทักษะการเรยี นรูอยางตอเน่ือง อาทิ การอาน การ บําเพญ็ ประโยชนทางสังคม การดแู ลสขุ ภาพ การทาํ งานรว มกันเปนกลุม การวางแผนชีวิต อนึ่งสะเต็มศึกษา (STEM Education) เปนแนวทางการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการ วิทยาศาสตร เทคโนโลยี วิศวกรรม และคณิตศาสตร ที่มุงใหผูเรียนนําความรูไปใชแกปญหาในชีวิตจริง โดยจะพัฒนา กระบวนการหรือผลผลิตใหมที่เปนประโยชนตอการดําเนินชีวิตและการประกอบอาชีพ ผานประสบการณใน กิจกรรมการเรียนรูแบบโครงงานเปน ฐาน (Project-Based Learning) หรือกิจกรรมการเรียนรแู บบใชป ญหา เปนฐาน (Problem-Based Learning) ท่ีชวยสงเสริมใหผูเรียนมีทักษะและสมรรถนะที่สอดคลองกับความ ตอ งการที่เปล่ยี นแปลงไปตามสงั คมปจ จุบนั และความกาวหนา ในศตวรรษที่ 21 (กมลฉตั ร กลอมอ่ิม, 2559) โดยมีกระบวนการการออกแบบเชิงวิศวกรรมเปน ข้ันตอนของการแกปญ หาหรือสนองความตองการ ซึ่งมีไดหลายรปู แบบแตมีข้ันตอนหลักๆดังนี้ 1) ระบุปญหา (Problem Identification) เปนขั้นตอนท่ีเริม่ ตน จากการที่ผแู กป ญหาตระหนักถงึ สง่ิ ท่เี ปน ปญ หาในชีวติ ประจาํ วนั และจาํ เปน ตอ งหาวธิ ีการหรอื สรา งสงิ่ ประดษิ ฐ (Innovation) เพ่ือแกไขปญหาดังกลาว 2) รวบรวมขอมูลและแนวคิดท่ีเก่ียวของกับปญหา (Relate Information Search) หลังจากผแู กป ญหาทาํ คามเขา ใจปญหาและสามารถระบปุ ญ หายอย ข้ันตอนตอไปคอื การรวบรวมขอมูลและแนวคิดที่เก่ียวของกับการแกปญหาดังกลาว ในการคนหาแนวคิดท่ีเก่ียวของกับการ แกปญหาดังกลาว 3) ออกแบบวิธีการแกปญ หา (Solution Design) หลังจากเลอื กแนวคิดที่เหมาะสมในการ แกปญหาแลวข้ันตอนตอไป คือการนําความรูท่ีไดรวบรวมมาประยุกตเพื่อออกแบบวิธีการ กําหนด องคประกอบของวิธีการหรือผลผลิต ท้ังน้ี ผูแกปญหาตองอางอิงถึงความรูวิทยาศาสตร คณิตศาสตร และ เทคโนโลยีทีร่ วบรวมได ประเมิน ตัดสินใจเลอื กและใชความรูท ไ่ี ดม าในการสรางภาพรา งหรือกําหนดเคา โครง ของวิธีการแกปญหา 4) วางแผนและดําเนินการแกปญหา (Planning and Development) หลังจากที่ได ออกแบบวิธีการและกําหนดเคาโครงของวิธีการแกปญหาแลว ข้ันตอนตอไปคือการพัฒนาตนแบบ (Prototype) ของส่ิงที่ไดออกแบบไวในข้ันตอนน้ี 5) ทดสอบ ประเมินผลและปรับปรุงแกไขวิธีการแกปญ หา หรอื ชิ้นงาน (Testing Evaluation and Design Improvement) เปน ขน้ั ตอนทดสอบและประเมนิ การใชงาน ตนแบบเพื่อแกปญหา ผลที่ไดจากการทดสอบและประเมินอาจถูกนํามาใชปรับปรุงและพัฒนาผลลัพธใหมี ประสทิ ธิภาพในการแกปญ หามากข้ึน การทดสอบและประเมนิ ผลสามารถเกดิ ข้ึนไดหลายคร้งั ในกระบวนการ แกปญหา 6) นําเสนอวิธีการแกปญหา ผลการแกปญหาหรือชิ้นงาน (Presentation) หลังจากการพัฒนา ปรบั ปรงุ ทดสอบและประเมนิ วิธกี ารแกปญ หาหรอื ผลลัพธจนมปี ระสทิ ธภิ าพตามที่ตอ งการแลว ผูแ กป ญหาตอง นําเสนอผลลัพธต อ สาธารณชน โดยตอ งออกแบบวธิ กี ารนําเสนอขอมูลทเี่ ขา ใจงา ยและนานสนใจ (ศูนยสะเต็ม ศึกษาแหง ชาต,ิ 2559) ซึง่ รปู แบบการจัดการเรยี นรแู บบบรู ณาการสะเตม็ ศึกษา (สสวท, 2557) ไดกลา วบทบาทผูเ รียนไวด ังน้ี 1) ผูเรียนมีทกั ษะการคิดวิเคราะห คิดสรางสรรค คิดแกปญหาในชีวิตจริงและสรา งนวัตกรรมทีใ่ ชสะเตม็ เปน พ้ืนฐาน 2) ผูเรียนเรียนรูอ ยางมคี วามสุขและมองเห็นเสนทางการประกอบอาชีพในอนาคต 3) ผลสัมฤทธใ์ิ น การเรียนวิทยาศาสตร คณติ ศาสตรและเทคโนโลยสี ูงขึ้น 4) ผูเรียนลงมอื ออกแบบกจิ กรรมการเรียนรูท่ที าทาย ความรูความสามารถกระบวนการคิดและการแกปญหาโดยใชสถานการณที่เปนปญหาในโลกปจ จุบัน ทําให ผูเรียนมีความตั้งใจเรียน ในสวนบทบาทครูตอการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษา จํารัส อินทลาภาพร และคณะ (2558) ไดกลาวถึงบทบาทของผูสอน ดังน้ี 1) จัดบรรยากาศและสภาพแวดลอมท่ี
Vol.40.No.2, Apr-Jun., 2017 44 Journal of Education KHON KAEN UNIVERSITY ตื่นเตน นาสนใจ สนุกสนาน มีชีวิตชีวาเพื่อสงเสริมใหผูเรียนพัฒนากระบวนการคิดและการแกปญหาใน สถานการณจริง 2) ออกแบบกิจกรรมการเรียนรูตามแนวทางสะเต็มศึกษาที่ทาทายความรูความสามารถ กระบวนการคิดและการแกป ญหาของผูเรยี น โดยใชส ถานการณที่เปน ปญหาในโลกปจ จุบัน 3) จัดกิจกรรมทใี่ ห ผเู รยี นลงมือปฏิบตั ิ 4) จัดกิจกรรมการเรยี นรแู บบบูรณาการใน 3 สาระไดแ ก สาระวทิ ยาศาสตร คณิตศาสตร และเทคโนโลยี โดยสอดแทรกกระบวนการออกแบบเชงิ วศิ วกรรม 5) จดั กิจกรรมการเรยี นรูแบบโครงงานเปน ฐาน (Project-based learning) โดยสรางสถานการณที่เปนปญหาเกี่ยวกับชีวิตจริงและทาทายกระบวนการ คิดของผูเรียน เพ่ือกระตุนใหผ เู รียนเกิดกระบวนการคิดหาคําตอบโดยใชวิธีการทางวิทยาศาสตรและสามารถ สรางองคความรูไดดวยตนเอง 6) ผูสอนเปนโคช (Coach) 7) ผูสอนเปนพี่เล้ียงทางวิชาการ (Mentor) 8) ผสู อนเปน ผูต ั้งคาํ ถามเพ่อื กระตนุ ใหผูเ รียนคดิ สอดคลอ งกับ จณาพชิ ญ อาสนาชัย และคณะ, (2556) ไดกลา ว ไววาวิธีท่ีจะทําใหเ กิดการเรยี นรไู ดดี จะตองไดฝก การคิดสรางความรูดวยตนเอง รูจักไตรตรองปญหารวมกับ ผูอน่ื ในระบบกลุม ไดเ ผชิญปญหาไดลงมอื ปฎิบัตไิ ดร ับประสบการณตรงและอภิปรายแลกเปล่ยี นความคิดเห็น ซึ่งเปนการจดั กิจกรรมทีส่ อดคลองกับความตองการและความสนใจของนักเรียนท้งั ยังไดร บั ความรูและประสบ การใหมๆในการเรยี นและมพี ฤติกรรมทพี่ งึ ประสงคท ี่ดีขนึ้ ดังนั้นจากปญหาดังกลาวทําใหผูวิจัยสนใจท่ีจะนํารูปแบบการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็ม ศึกษาซึ่งเปนรูปแบบการสอนที่จะชวยใหผูเรียนมคี วามสามารถและสงเสริมใหนักเรียนมีทักษะกระบวนการ แกปญหาผูเรียนไดพัฒนาทักษะในการคิด การแกปญหา และสามารถนําความรูที่ไดรับไปใชเพ่ือตัดสินการ แกปญหาตางๆ ไดอยางมีหลักการและเหตุผล ซ่ึงยุทธวิธีในการฝกใหบุคคลเกิดนิสัยตางๆดังกลาวมาขางตน จําเปนท่ีจะตองคํานึงถึงองคประกอบดานทักษะในการคิด ความรูสึก การแกปญหา การลงมอื ปฏิบัติ รวมทงั้ ลักษณะนิสยั ทด่ี ีพรอมในดานตางๆของผูเรยี น ซึ่งสงผลใหเด็กเกิดความพรอมในการเรียนรูและสามารถแสดง ออกมาไดในทักษะกระบวนการแกป ญ หา ตามรปู แบบบูรณาการสะเตม็ ศกึ ษาเปนกระบวนการในการแกป ญ หา การตัดสินอยางเปน ระบบ หากนํามาใชในการเรียนการสอน จะชว ยใหผเู รยี นเกดิ การเรยี นรูอยา งเปน ระบบซึ่ง สามารถสงผลสมั ฤทธิ์ทางการเรยี นวิทยาศาสตร คณิตศาสตร และเทคโนโลยี ใหสงู ขนึ้ ซ่ึงเปนความตอ งการของ สังคมในปจจุบัน วตั ถปุ ระสงคการวิจัย 1. เปรียบเทียบผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนที่เรียนดวยการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษา ระหวางกอนเรยี นกบั หลังหลงั เรียน 2. เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนทีไ่ ดร ับการจดั การเรียนรูแบบบรู ณาการสะเตม็ ศกึ ษากับการจดั การเรยี นรูแ บบปกติ สมมติฐานของการวจิ ัย การวจิ ยั ในครงั้ น้ี มีสมมติฐาน ดังน้ี 1. นกั เรียนท่ไี ดร ับการสอนดวยการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษามีผลสัมฤทธิ์สูงกวา กอนเรียน 2. นกั เรยี นที่ไดรบั การสอนดวยการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษามผี ลสมั ฤทธสิ์ ูงกวา การจัดการเรียนรแู บบปกติ
กรอบแนวคดิ ของการวจิ ยั วารสารศกึ ษาศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน 45 ปท่ี 40 ฉบับท่ี 2 เมษายน – มิ ุถนายน 2560 ตวั แปรอสิ ระ ตวั แปรตาม ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรยี น การจดั การเรียนรูแบง เปน 1. การจัดการเรียนรแู บบบูรณาการสะเตม็ 2. การจัดการเรยี นรแู บบปกติ วิธีดาํ เนนิ การวิจยั 1. ประชากรและกลมุ ตัวอยา ง กลมุ เปาหมายในการวิจยั ครง้ั น้ี 1) ประชากรท่ใี ชใ นการวจิ ยั ในครั้งน้ี คอื นกั เรยี นทก่ี าํ ลังศกึ ษาอยู ในช้ันประถมศึกษาปท ่ี 4 ภาคเรียนท่ี 2 ปการศกึ ษา 2559 โรงเรียนชุมชนบานวงั กระดาษเงนิ จาํ นวน 50 คน 2 หองเรียน 2) กลุมตัวอยางท่ีใชในการวิจัยในครั้งนี้ คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปท่ี 4 ภาคเรียนท่ี 2 ป การศึกษา 2559 โรงเรียนชุมชนบานวังกระดาษเงินไดมาโดยการสุมตัวอยางแบบกลุม (Cluster random sampling) จํานวน 2 หองเรยี น 50 คน ดังนี้กลุมตัวอยางท่ี 1 (หองเรียนท่ี 1) ไดรับการจดั การเรยี นรูสะเต็ม ศึกษากลุมตัวอยา งท่ี 2 (หองเรยี นที่ 2) ไดร บั การจัดการเรียนรแู บบปกติ 2. กลมุ ตวั อยางทีใ่ ชใ นการวิจยั กลุมตัวอยางท่ีใชในการวิจัยคร้ังนี้ เปนนักเรียนช้ันประถมศึกษาปที่ 4 โรงเรียนชุมชนบานวัง กระดาษเงิน ตําบลทายดง อําเภอวังโปง จังหวัดเพชรบูรณ สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา เพชรบูรณ เขต 1 ภาคเรียนที่ 2 ปการศึกษา 2559 กลุมตัวอยางไดมาโดยการสุมแบบ (Cluster random sampling) แลวแบงเปน กลุมทดลอง นกั เรียน 25 คน ไดรบั การจัดการเรยี นรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษา กลมุ ควบคมุ นักเรียน 25 คน ไดร ับการจัดการเรยี นรแู บบปกติ 3. ตวั แปรท่ศี กึ ษา 3.1 ตัวแปรอิสระ ไดแก การจดั การเรียนรู จาํ แนกเปน 1) การจัดการเรยี นรูแบบบูรณาการสะเตม็ ศกึ ษา 2) การจัดการเรยี นรูแ บบปกติ 3.2 ตัวแปรตาม ไดแ ก ผลสมั ฤทธทิ์ างการเรยี น 4. เน้อื หาที่ใชใ นการวิจยั เน้ือหาท่ีใชในการวิจัยคร้ังนี้ เปนเน้ือหาจากคูมือกิจกรรมสะเต็มระดับชั้นประถมศึกษาปที่4-6 สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (สสวท, 2558) ซึ่งแบงเนื้อหาออกเปน 1) เครื่องดัก
Vol.40.No.2, Apr-Jun., 2017 46 Journal of Education KHON KAEN UNIVERSITY แมลงวัน จาํ นวน 4 ชั่วโมง 2) ขนมวุนแสนอรอย จาํ นวน 4ช่ัวโมง 3) นักโภชนาการนอย จาํ นวน 4ชั่วโมง 4) รถของเลนไฟฟา จํานวน 4 ช่ัวโมง 5. ระยะเวลาในการทดลองใช ผูวิจัยไดกําหนดระยะเวลาท่ีใชในการทดลองการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของ นักเรียนที่เรียนดวยการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษากับการจัดการเรียนรูแบบปกติ สําหรับ นักเรียนช้ันประถมศึกษาปที่ 4 ภาคเรียนท่ี 2 ปการศึกษา 2559 โดยผูวิจัยไดดาํ เนินการทดลองสอนดวย ตนเอง การเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนดวยการจัดการเรียนรูแบบ บูรณาการสะเต็มศึกษากับการจัดการเรียนรูแบบปกติ สําหรับนักเรียนช้ันประถมศึกษาปท่ี 4 การสรางเครื่องมือ 1. แผนการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษา ผูวิจัยไดดําเนินการสรางตามขั้นตอน ดังนี้ 1.1 ศึกษาเอกสารกิจกรรมสะเต็มศึกษาระดับประถมศึกษาปท่ี 4-6 เพื่อเปนแนวทางในการ จดั การเรียนรแู บบบรู ณาการ วทิ ยาศาสตร คณิตศาสตร เทคโนโลยี วศิ วกรรม 1.2 ศึกษาเอกสารและงานวจิ ยั ท่ีเกยี่ วขอ งการจดั การเรยี นรสู ะเต็มศึกษา เพื่อกาํ หนดกรอบการ จดั การเรยี นรู มกี ระบวนการดงั นี้ 1) ระบปุ ญหา 2) รวบรวมขอ มลู และแนวคดิ ทเ่ี กย่ี วขอ งกับปญหา 3)ออกแบบ วธิ กี ารแกป ญ หา 4)วางแผนและดําเนินการแกปญหา 5) ทดสอบประเมินผลและปรบั ปรงุ แกไขวธิ ีการแกป ญ หา หรือช้ินงาน 6) นําเสนอวิธีการแกปญหาผลการแกปญหาหรือช้ินงาน ดังแผนภาพท่ี 1 แสดงกระบวนการ ออกแบบเชิงวศิ วกรรม ระบปุ ญ หา นาํ เสนอวิธีการ กระบวนการ รวบรวมขอ มูล แกป ญ หาผล และแนวคดิ ท่ี การแกปญหา เกีย่ วของกบั หรอื ชิน้ งาน ปญหา ออกแบบเชิง ทดสอบ ภาพที่ 1กระวบิศววกรนรมการออกแบบเชงิ วศิ วกรรม ประเมินผลและ ออกแบบ วธิ ีการ ปรับปรงุ แกไข วิธีการแกปญ หา หรือชน้ิ งาน แกปญ หา วางแผนและ ดําเนนิ การ แกป ญหา แผนภาพที่ 1 แสดงกระบวนการออกแบบเชงิ วิศวกรรม ภาพท่ี 1 แสดงกระบวนการออกแบบเชงิ วิศวกรรม
วารสารศกึ ษาศาสตร มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน 47 ปท่ี 40 ฉบับท่ี 2 เมษายน – มิ ุถนายน 2560 1.3 ดําเนินการสรางแผนการจัดการเรยี นรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษา ใชเวลาในการเรยี น 16 ชว่ั โมง ซ่งึ แผนการจัดการเรยี นรปู ระกอบดวย สาระสําคญั ตัวชวี้ ดั สาระการเรยี นรู ผังมโนทัศน จุดประสงค การเรยี นรู อปุ กรณ แนวการจัดการเรยี นรู ส่ือและแหลง เรียนรู เกณฑก ารใหคะแนน 1.4 นําแผนการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษาท่ีปรับปรุงแกไขแลวเสนอแก ผูเชี่ยวชาญ จํานวน 5 ทาน ตรวจสอบความเหมาะสมของแผนการจัดการเรียนรใู นองคประกอบตางๆซง่ึ เปน แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดับ ดังนี้ โดยพิจารณาระดับความเหมาะสมในภาพรวมของผูเช่ียวชาญ วิเคราะหขอมูลดวยการหาคา เฉลี่ย (Mean) และสว นเบ่ียงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ซึ่งเกณฑข น้ั ตํ่าในการพิจารณาวาแผนการจัดการเรยี นรูม ีความเหมาะสมตอ งมีคาเฉลยี่ ต้งั แต 3.50 ขึ้นไป และหาคาสว น เบยี่ งเบนมาตรฐาน (SD.) ไมเกิน 1.00 1.5 นําแผนการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษาไปทดลองใชกับนักเรียนช้ัน ประถมศึกษาปท ่ี 4 ภาคเรยี นท่ี 2 ปการศึกษา 2559 โรงเรยี นชุมชนบานวังกระดาษเงนิ ตําบลทายดง อําเภอ วังโปง จงั หวดั เพชรบูรณ สงั กดั สาํ นักงานเขตพืน้ ทีก่ ารศึกษาประถมศกึ ษาเพชรบูรณ เขต 1 2. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ เปนแบบทดสอบท่ผี ูวิจยั สรางข้ึนตามจุดประสงคและเนื้อหาวิชา เปน แบบทดสอบปรนยั ชนิดเลอื กตอบ 4 ตัวเลือก จํานวน 30 ขอ โดยมขี ั้นตอนในการสรา ง ดงั น้ี 2.1 ศึกษาทฤษฎี วิธีการสราง เทคนิคการเขียนขอสอบแบบเลือกตอบ ศึกษาแบบเรียน คูมือ กิจกรรมสะเต็มและคูม ือการวัดและประเมินผลท่เี กี่ยวขอ ง 2.2 สรางแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธท์ิ างการเรียนแบบปรนยั ชนิดเลอื กตอบ 4 ตวั เลือก 2.3 นําแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิทส่ี รา งขึ้นเสนอผเู ชี่ยวชาญดานการสอนวิทยาศาสตร จํานวน 3 ทาน เพ่ือตรวจสอบความสอดคลอ งระหวางขอสอบกับจดุ ประสงคเชิงพฤติกรรม (Index of item objective Congruence: IOC) และความถูกตอ งดา นภา ตวั เลอื กและการใชคาํ ถามแลว นาํ มาปรบั ปรงุ แกไขแลวคดั เลือก ขอสอบท่มี ีคา ดัชนีความสอดคลอ งระหวาง 0.67-1.00 ซ่งึ ผเู ช่ยี วชาญใหคะแนนตามเกณฑด งั น้ี ใหค ะแนน +1 เม่ือแนใจวาขอความนัน้ วัดตามจุดประสงคนั้นจริง ใหคะแนน 0 เม่ือแนใจวาขอคําถามน้ันวัดตามจุดประสงค น้นั หรือไม ใหค ะแนน -1 เมือ่ แนใ จวาขอคําถามนน้ั ไมวัดตามจดุ ประสงคน้ัน 2.4 นาํ แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธ์ไิ ปทดลองใช (try out) กบั นกั เรียนชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ 4 ท่ไี มใ ช กลุม ตวั อยาง 2.5 นําคะแนนที่ไดจากการทดสอบมาวเิ คราะหห าคาความยาก (p) และคาอํานาจจาํ แนก (r) แลว คัดเลอื กขอทมี่ คี าความยาก ระหวา ง 0.38-0.75 และคา อาํ นาจจาํ แนกตง้ั แต 0.23 ข้ึนไป 2.6 นาํ แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธ์ิไปทดลองใช (Try out) ครั้งท่ี 2 ท่ไี มใชกลมุ ตวั อยาง จาํ นวน 30 ขอระยะเวลาทาํ แบบทดสอบ 50 นาที 2.7 นําคะแนนมาวิเคราะหเพื่อหาคาความเชื่อมั่นของแบบทดสอบทั้งฉบับ โดยใชสูตร kuder- Rechardson 20 (KR 20) ซงึ่ มีคา เทากับ 0.94 2.8 นาํ แบบทดสอบวดั ผลสัมฤทธ์ิ จาํ นวน 30 ขอไปใชก ับกลุมตวั อยา งตอ ไป 6. การวิเคราะหข อ มูล 6.1 เปรยี บเทยี บผลสัมฤทธิท์ างการเรียนของนกั เรยี นกลมุ ทดลองกอ นและหลงั การทดลองโดยใช สถติ ิ T-test for Independent Sample
Vol.40.No.2, Apr-Jun., 2017 48 Journal of Education KHON KAEN UNIVERSITY 6.2 เปรียบเทยี บผลสัมฤทธ์ทิ างการเรียนของนักเรยี นกลมุ ทดลองและกลมุ ควบคมุ โดยใชสถติ ิ T- test for Independent Sample สรปุ และอภิปรายผลการวจิ ัย สรปุ ผลการวิจยั ตาราง 1 แสดงผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่เรียนดวยการจัดการเรียนรูแบบ บูรณาการสะเต็มศึกษาระหวางกอ นเรียนกบั หลังหลงั เรียนดงั แสดงในตาราง กลุมทดลอง คะแนนเตม็ S.D. t p (N=25) กอ นทดลอง 30 18.40 1.41 23.50 .000** 25.84 0.62 หลงั ทดลอง 30 ** มีนยั สําคญั ทางสถิติทรี่ ะดบั .01 จากตารางพบวา นักเรียนช้นั ประถมศกึ ษาปท่ี 4 ทไ่ี ดร ับการจดั การเรียนรแู บบบูรณาการสะเต็มศกึ ษา มีผลสัมฤทธทิ์ างการเรยี นหลังทดลองสูงกวากอนการทดลองอยางมนี ยั สําคัญทางสถิตทิ รี่ ะดับ.01 ตาราง 2 แสดงผลการเปรียบเทียบผลสมั ฤทธิ์ทางการเรียนของนกั เรยี นที่ไดรับการจดั การเรยี นรูแบบ บรู ณาการสะเตม็ ศึกษากับการจดั การเรียนรแู บบปกติ กลุมตัวอยา ง คะแนนเต็ม S.D t P กลมุ ทดลอง (N= 30 25.84 0.62 25) 30 17.28 0.68 40.995 .000** กลมุ ควบคุม (N=25) **มีนัยสาํ คญั ทางสถิติทร่ี ะดบั .01 จากตารางพบวา นักเรียนชน้ั ประถมศกึ ษาปท่ี 4 ทไี่ ดร ับการจดั การเรียนรูแ บบบูรณาการสะเตม็ ศกึ ษา มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรยี นสูงกวานักเรียนที่ไดรับการจัดการเรียนรูแ บบปกติอยางมนี ัยสําคัญทางสถิติท่รี ะดบั .01 ผลการวจิ ยั พบวา 1. นกั เรียนท่ีไดร บั การจัดการเรียนรูแบบบรู ณาการสะเต็มศึกษามีผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนหลงั เรยี นสงู กวา กอ นเรียนอยา งมีนัยสําคัญทางสถิตทิ ี่ระดบั .01 2. นักเรียนที่ไดรับการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษามีผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนสูงกวา นกั เรียนทไี่ ดร ับการจัดการเรียนรแู บบปกตอิ ยา งมนี ัยสําคญั ทางสถติ ทิ ีร่ ะดบั .01
วารสารศึกษาศาสตร มหาวทิ ยาลยั ขอนแกน 49 ปท่ี 40 ฉบับท่ี 2 เมษายน – มิ ุถนายน 2560 อภปิ รายผลการวจิ ัย 1. นกั เรียนทีไ่ ดรับการจดั การเรียนรูแบบบรู ณาการสะเต็มศึกษามีคะแนนผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนหลงั เรยี นสงู กวา กอนเรยี นอยา งมีนัยสาํ คญั ทางสถติ ิท่รี ะดับ.01ซง่ึ เปนไปตามสมมติฐานทีต่ ง้ั ไวเ นอื่ งมาจากกิจกรรม การเรียนรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษา เปนการเรียนรูผานกิจกรรมหรือโครงงานท่ีบูรณาการการเรียนรู วิทยาศาสตร คณิตศาสตร เทคโนโลยี ผนวกกบั กระบวนการออกแบบเชงิ วิศวกรรม โดยผเู รยี นจะไดท ํากจิ กรรม เพ่ือพัฒนาความรูความเขาใจและฝกทักษะดานวิทยาศาสตร คณิตศาสตรและเทคโนโลยี และนําความรูมา ออกแบบช้นิ งาน ซง่ึ ลกั ษณะสาํ คัญของสะเต็มศึกษาประกอบดวย 5 ประการ 1) เปด โอกาสใหผเู รียนไดบ รู ณา การความรูและทักษะของวิชาที่เก่ียวของในสะเต็มศึกษาในระหวางการเรียนรู 2) มีการทาทายผูเรียนใหได แกปญหาหรือสถานการณท่ีผูสอนกําหนด 3) มีกิจกรรมกระตุนการเรียนรูแบบแอกทีฟ (Active Learning) ของผูเรียน 4) ชวยใหผูเรียนไดพัฒนาทักษะในศตวรรษที่21 ผานการทํากิจกรรมหรือสถานการณที่ผูสอน กาํ หนดให และ 5)สถานการณหรือปญหาทใ่ี ชในกจิ กรรมมีความเช่ือมโยงกับชวี ติ ประจําวนั ของผเู รยี นหรอื การ ประกอบอาชีพในอนาคต (สสวท, 2559) สอดคลองกับงานวิจัย พลศักด์ิ แสงพรมศรีและคณะ (2558) การ เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรขั้นสูงและเจตคติตอการเรียนเคมี ของนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปที่ 5 ท่ีไดรับการจัดการเรียนรสู ะเต็มศึกษากับแบบปกติ พบวาหลังเรียนสงู กวา กอนเรียนอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ .01 และสอดคลองกับงานวิจยั ดวงพร สมจันทรตา (2559) การ พัฒนาความสามารถในการแกป ญหาทางวิทยาศาสตรของนกั เรียนระดับชั้นมะยมศกึ ษาตอนปลายที่ไดรับการ เรยี นตามแนวทางสะเตม็ ศกึ ษาเร่ือง กายวิภาคศาสตรของพืช พบวาการจัดการเรยี นรตู ามแนวทางสะเต็มศกึ ษา ทําใหผ ลสมั ฤทธิท์ างการเรียนเรื่องกายวิภาคของพืช หลงั เรียนสูงกวา กอ นเรยี นอยางมนี ยั สําคญั ทางสถิตทิ รี่ ะดบั .01 2. เปรียบเทียบผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของนักเรยี นท่ีไดรับการจัดการเรียนรูแบบบูรณาการสะเตม็ ศึกษากับการจัดการเรยี นรูแบบปกติ นักเรียนท่ีไดรับการจัดการเรยี นรูแบบบูรณาการสะเต็มศึกษามคี ะแนน ผลสัมฤทธท์ิ างการเรียน หลังเรียนสูงกวานักเรียนทไี่ ดรับการจดั การเรยี นรูแบบปกติ อยา งมนี ยั สําคญั ทางสถติ ทิ ่ี ระดบั .01 ซง่ึ เปน ไปตามสมมติฐานทต่ี งั้ ไว เนื่องมาจากกิจกรรมการจดั การเรยี นรแู บบบูรณาการสะเต็มศกึ ษาที่ ผูวิจัยไดออกแบบตามกระบวนการดังน้ี 1) ระบุปญหา (Problem Identification) 2) รวบรวมขอมูลและ แนวคดิ ท่เี กีย่ วขอ งกับปญ หา (Relate Information Search) 3) ออกแบบวิธกี ารแกปญหา (Solution Design) 4) วางแผนและดําเนินการแกปญหา (Planning and Development) 5) ทดสอบ ประเมินผลและปรบั ปรงุ แกไขวิธีการแกปญหาหรือชิ้นงาน (Testing Evaluation and Design Improvement) 6) นําเสนอวิธีการ แกป ญหา ผลการแกป ญ หาหรือช้ินงาน (Presentation) (สสวท, 2559) เพราะวากระบวนการดงั กลา วสงเสรมิ ใหผูเรียนไดพัฒนาทักษะการคิดอยางมีวิจารณญาณ (Critical thinking) ทักษะการทํางานเปนทีม (Collaboration skill) ทักษะการส่ือสาร (Communication skill) และความคิดสรางสรรค (Creativity) รวมทั้งใหผูเรียนสรางองคความรูดวยตนเอง ผูเรียนไดลองผิดลองถูกในชิ้นงาน จึงทําใหผลสัมฤทธ์ิทางการ เรียนสูงกวาการจัดการเรียนรูแบบปกติ ซ่ึงสอดคลอ งกับงานวิจัย Scott (2012) ท่ีไดศึกษาการจดั การเรียนรู บูรณาการวทิ ยาศาสตร เทคโนโลยีวิศวกรรมและคณติ ศาสตรใ นโรงเรียนในประเทศสหรัฐอเมรกิ า ผลการศึกษา ชใี้ หเ หน็ วา นักเรียนที่สมคั รใจเขารวมหองเรยี น STEM มคี วามสามารถในการแกป ญหาตางๆไดดกี วานกั เรยี นใน ระดับเดยี วกนั ท่ีไมไ ดเ ขา รวม
Vol.40.No.2, Apr-Jun., 2017 50 Journal of Education KHON KAEN UNIVERSITY ขอ เสนอแนะ จากการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนดวยการจัดการเรียนรูแบบ บูรณาการสะเต็มศึกษากับการจัดการเรียนรูแบบปกติ สําหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปที่ 4 ผวู ิจัยมีขอ คนพบในการวิจัยและขอเสนอแนะขอคิดเหน็ บางประการ เพื่อเปน ประโยชนสําหรับบุคคลทีจ่ ะนํางานวิจัยไป ศกึ ษาในลําดบั ตอไปดงั นี้ ขอ เสนอแนะในการนําผลการวิจัยไปใช 1.1 การจัดการเรียนรูแ บบบูรณาการสะเต็มศึกษาควรใชสถานการณท่อี ยูใกลต ัวนักเรยี นและมีความ ทา ทายเพื่อดงึ ดดู ความสนใจจากนกั เรียน 1.2 กอนการสรางชิ้นงานครูควรแจงเกณฑใ หน ักเรียนฟง อยางละเอยี ดเพือ่ ใหน ักเรยี นเขา ใจไดด ียง่ิ ขึน้ 1.3 การจดั การเรยี นรแู บบบูรณาการสะเตม็ ศึกษาควรมีใบกิจกรรม ใบงาน ใบความรเู พอ่ื เปนแนวทาง ใหก บั นักเรียน เนอื่ งจากการจัดการเรยี นรตู ามแนวทางสะเตม็ ศกึ ษาเปน การบรู ณาการหลายศาสตรเ ขา ดวยกัน ใบกจิ กรรม ใบงานและใบความรจู งึ ชว ยใหน กั เรียนมีความรคู วามเขาใจในการทาํ กิจกรรมมากขนึ้ ขอเสนอแนะในการทาํ วจิ ยั ครง้ั ตอไป 2.1 ควรทําการศึกษาผลการจัดการเรียนรูทเ่ี กิดจากการจัดการเรียนรูแ บบบรู ณาการสะเต็มศึกษากับ ตวั แปรอน่ื ๆ เชน ความสามารถในการคดิ ขัน้ สูง ความสามารถในการคิดแกป ญ หาอยางมวี ิจารณญาณ 2.2 ควรทําการวจิ ัยอยา งตอเนอ่ื งในกลุมเดมิ จะทาํ ใหผ เู รยี นเกิดการเรยี นรทู มี่ ีประสทิ ธิภาพยง่ิ ขึ้น เอกสารอางองิ กมลฉตั ร กลอมอมิ่ . (2559). การจดั การเรยี นรูแบบบรู ณาการสะเตม็ ศกึ ษาสาํ หรบั นกั ศึกษาวชิ าชพี คร.ู วารสารศึกษาศาสตร มหาวทิ ยาลยั นเรศวร, 18(4), 334-335. จณาพชิ ญ อาสนาชัย, วลั ลภา อารีรัตน และ อรุณศรี อ้งึ ประเสรฐิ . (2556). การพฒั นากจิ กรรมการเรยี นรู คณติ ศาสตร โดยใชร ูปแบบการจัดการเรยี นรูต ามแนวคดิ คอนสตรัคตวิ ิสตทเี่ นนทักษะการคิดวิเคราะห เรื่อง รปู สามเหล่ยี ม ช้ันประถมศกึ ษาปท ่ี 5. วารสารศกึ ษาศาสตร มหาวทิ ยาลัยขอนแกน , 36(4), 33-34. จาํ รสั อินทลาภาพร มารตุ พัฒผล วชิ ยั วงษใหญ และ ศรีสมร พมุ สะอาด. (2558). การศึกษาแนวทางการ จดั การเรยี นรูตามแนวสะเต็มศึกษาสาํ หรับผูเรยี นระดบั ประถมศกึ ษา. วารสารวิชาการ Viridian E- journal, 8(1), 61-73 ดวงพร สมจนั ทรต า. (2559). การพฒั นาความสามารถในการแกปญหาทางวิทยาศาสตรข องนกั เรยี น ระดับชน้ั มัธยมศึกษาตอนปลายที่ไดร ับการเรยี นตามแนวทางสะเตม็ ศึกษา เรือ่ งกายวภิ าคศาสตร ของพืช. วิทยานพิ นธปรญิ ญาการศกึ ษามหาบัณฑติ สาขาชวี วทิ ยา บัณฑติ วิทยาลยั มหาวิทยาลัยศรี นครนิ ทรวิโรฒ. พลศักดิ์ แสงพรมศรี ,ประสาท เนอื งเฉลมิ , และปย ะเนตร จนั ทรถิระติกลุ . (2558). การเปรียบเทียบ ผลสัมฤทธ์ิทางการเรยี น ทกั ษะกระบวนการทางวทิ ยาศาสตรข้ันสูงและเจตคตติ อการเรียนเคมขี อง นักเรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 5 ทไี่ ดรบั การจัดการเรียนรสู ะเตม็ ศึกษากบั แบบปกต.ิ วารสาร ศกึ ษาศาสตร มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 9(ฉบบั พเิ ศษ), 410-411.
วารสารศึกษาศาสตร มหาวทิ ยาลัยขอนแกน 51 ปท่ี 40 ฉบับท่ี 2 เมษายน – มิ ุถนายน 2560 ศนู ยส ะเตม็ ศกึ ษาแหงชาติ. (2559). คมู อื หลกั สูตรอบรมครสู ะเต็มศึกษา. กรงุ เทพฯ: สถาบนั สงเสรมิ การสอน วทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยี, กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี. (2557). สะเต็มศึกษา. กรุงเทพฯ: สถาบันสงเสรมิ การ สอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี, กระทรวงศึกษาธกิ าร. _______. (2558). คูมอื จัดกิจกรรมสะเต็มศกึ ษา ระดับชนั้ ประถมศกึ ษาปที่ 4-6. กรงุ เทพฯ: องคการคา ของ สกสค. สํานักงานคณะกรรมการพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง ชาต.ิ (2559). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คม แหงชาติฉบับที่ 12 (พ.ศ.2560-2564). คนเมื่อ 10 กมุ ภาพันธ 2560, จาก http://www.ratchakitcha.soc.go.th. Roger, Sebraw and Ronning. (1997). Experimental Design: Procedure for the BehavioralSciences. 3rd ed . California: Brooks/Cole. Scott, C. (2012). An Investtigation of Science,Tecnology,Engineering and Mathematics (STEM) Focused High School in the U.S. Journal of STEM Education, 13(5), 30-39. Weir , John Joseph. (1974). Problem Solving is Every body’s Problem. The Science Teacher. 4(April), 16–18.
Search
Read the Text Version
- 1 - 11
Pages: