การดูแลของเพศหญิง 1 ทาความสะอาดดว้ ยนา้ สะอาด โดยเฉพาะบรเิ วณคลติ อรสิ ปากชอ่ งคลอด เพอื่ ป้ องกนั การตดิ เชอื้ ในชอ่ งคลอด การใชก้ ระดาษชาระตอ้ งเชด็ จากขา้ งหนา้ ไป ขา้ งหลงั ควรใชส้ บทู่ อี่ อ่ นโยนและลา้ งบรเิ วณสว่ นนอกเท่าน้ัน 2 ไม่ใชก้ างเกงในทรี่ ดั แน่นหรอื อบั เหงอื่ สวมชดุ ชน้ั ในทสี่ ะอาดเสมอ 3 หลงั การรว่ มเพศตอ้ งทาความสะอาดอวยั วะทกุ ครง้ั และ หลกี เลยี่ งการใชน้ ้าหอมหรอื สเปรยท์ อี่ วยั วะเพศ 4 ควรใชห้ อ้ งนา้ ทถี่ กู สขุ ลกั ษณะ ป้ องกนั การตดิ เชอื้ โรคได ้
การดูแลของเพศหญิง 5 หลกี เลยี่ งการสาาสอ่ นทางเพศ 6 หากมปี ระจาเดอื นจะตอ้ งใชผ้ า้ อนามยั และหม่นั ดแู ลความสะอาดของอวยั วะเพศให ้ ดเี ป็ นพเิ ศษ 7 หากมคี วามผดิ ปกตเิ กยี่ วกบั อวยั วะเพศ ระบบอวยั วะสบื พนั ธุ ์ และเตา้ นม ควรรบี ไป ปรกึ ษาแพทย ์ 8 ควรหลกี เลยี่ งการสบู บหุ รี่ การใชส้ ารเสพตดิ เครอื่ งดมื่ ทมี่ แี อลกอฮอล ์ เพราะจะทาใหส้ มรรถภาพทางเพศลดลง และทาใหข้ าดสตอิ าจนาไปสกู่ ารมเี พศสมั พนั ธโ์ ดยไม่ตง้ั ใจ
การสรา้ งเสรมิ และดารงประสิทธิภาพการทางานของระบบสืบพันธุ ์ 2. 3. หลกี เลยี่ งพฤตกิ รรมที่ หลกี เลยี่ งการใช ้ ทาลายการทางานของ สารเสพตดิ และดมื่ สมอง เครอื่ งดมื่ แอลกอฮอล ์ 1. 4. ระมดั ระวงั และ นอนหลบั ป้ องกนั การเกดิ พกั ผ่อนใหเ้ พยี งพอ อบุ ตั เิ หตุ
การสรา้ งเสรมิ การทางานของระบบประสาท 1 รบั ประทานอาหารทบี่ ารงุ สมอง อาหารทมี่ วี ติ ามนิ บี 1 อาหารทมี่ วี ติ ามนิ บี 12 อาหารทมี่ สี ารโอเมกา 3 อาหารทมี่ สี ารทอรนี ไทอะมนี (Thiamine) โคบาลามนิ (Cobalamin) (Omega 3) (Taurine)
การสรา้ งเสรมิ การทางานของระบบประสาท 2 การฝึ กสมอง หรอื นิวโรบกิ ส ์ เอ็กเซอรไ์ ซส ์ ปิ ดตาทากจิ กรรมเดมิ ๆ ปิ ดไฟในหอ้ ง เปลยี่ นเสน้ ทาง ทากจิ กรรม เพอื่ เปลยี่ นความเคยชนิ และใชม้ อื คลาทาง กลบั บา้ น พฒั นาสมอง
ส รุป ร ะ บ บ ป ร ะ ส า ท ความสาคญั การทางาน การดารงประสทิ ธภิ าพ ศนู ยก์ ลางควบคมุ รา่ งกาย ระบบประสาท ระบบประสาท ระบบประสาท การดแู ลและป้ องกนั (8ขอ้ ) รบั ความรสู ้ กึ ความคดิ ส่วนกลาง สว่ นปลาย อตั โนมตั ิ การสรา้ งเสรมิ ระบบประสาท รกั ษาความสมดลุ ของรา่ งกาย อาหารบารงุ สมอง การฝึ กสมอง สมอง ไขสนั หลงั เสน้ เสน้ พารา ซมิ ประ ประ ซมิ พาเท สมองสว่ นหนา้ สาท สาท พาเท ตกิ สมองส่วนกลาง สมอง ไขสนั ตกิ สมองสว่ นทา้ ย หลงั
ระบบตอ่ มไรท้ อ่ ENDOCR NE SYSTEM
“ ต่อมไรท้ ่อ เป็ นต่อมทไี่ ม่มีท่อ ทาหนา้ ทสี่ รา้ งสารประกอบอนิ ทรยี ์ “ เ ค มี ที่ เ รีย ก ว่ า ฮ อ ร โ์ ม น ( Hormone) ซึ่ง มี ค ว า ม ส า คัญ ต่ อ การมชี วี ติ ของคนเรามาก ฮอรโ์ มนจะซมึ เขา้ สู่กระแสเลอื ดไปยงั ส่วนต่าง ๆ ของรา่ งกายเพอื่ ทาหนา้ ทเี่ ฉพาะอยา่ งและมอี ทิ ธพิ ลตอ่ อวยั วะตา่ ง ๆ
ต่อมไรท้ ่อในร่างกาย ตอ่ มไพเนียล ตอ่ มใตส้ มอง ตอ่ มไทรอยด ์ ตอ่ มพาราไทรอยด ์ ตอ่ มไทมสั ตอ่ มทอี่ ย่ใู นตบั ออ่ น ตอ่ มหมวกไต ตอ่ มเพศ
ตอ่ มใตส้ มอง (Pituitary Gland) แบง่ ออกเป็ น 2 สว่ น ไดแ้ ก่ ตอ่ มใตส้ มองสว่ นหนา้ ตอ่ มใตส้ มองสว่ นหลงั
ต่อมใตส้ มอง ต่อมใตส้ มองส่วนหนา้ (Anterior Pituitary) ผลติ ฮอรโ์ มนตา่ ง ๆ ไดแ้ ก่ • ฮอรโ์ มนควบคมุ การเจรญิ เตบิ โตของ รา่ งกาย • ฮอรโ์ มนทกี่ ระตนุ ้ ตอ่ มไทรอยด ์ • ฮอรโ์ มนทีก่ ระตุน้ ต่อมหมวกไตส่วน นอก • ฮอรโ์ มนกระตนุ้ ตอ่ มเพศ • ฮอรโ์ มนที่กระตุน้ การเจรญิ เติบโต ของเตา้ นมและตอ่ มนา้ นม
ต่อมใตส้ มอง ต่อมใตส้ มองส่วนหลงั (Posterior Pituitary) • ผ ลิ ต ฮ อ ร ์โ ม น อ อ ก ซิ โ ต ซิ น (Oxytocin) ทีม่ ีผลต่อการหล่งั ของ นา้ นม และการบบี ตวั ของมดลกู ขณะ คลอดบตุ ร • ผ ลิ ต ฮ อ ร ์โ ม น ว า โ ส เ พ ร ส ซิ น (Vasopressin) ควบคุมสมดุลน้า ของรา่ งกาย
ต่อมไทรอยด ์ (Thyroid Gland) • เป็ นต่อมที่มีขนาดใหญ่กว่า ทกุ ตอ่ มไรท้ ่ออนื่ ๆ มี 2 ขา้ ง • ท า ห น้ า ที่ ผ ลิ ต ฮ อ ร ์โ ม น ไทรอกซนิ (Thyroxin) • ฮอรโ์ มน Thyroxin ควบคุม การเจรญิ เติบโตของรา่ งกาย ผ่านระบบเผาผลาญพลงั งาน (Metabolism)
ต่อมพาราไทรอยด ์ (Parathyroid Gland) • อย่ดู า้ นลา่ งของตอ่ มไทรอยด ์ • เป็ นตอ่ มทเี่ ล็กทสี่ ดุ มี 2 คู่ • ผ ลิ ต ฮ อ ร โ์ ม น พ า ร า ไ ท ร อ ย ด ์ (Parathyroid) ควบคุมป รมิ าณ ข อ ง แ ค ล เ ซ ีย ม แ ล ะ ฟ อ ส เ ฟ ตใ น เลอื ด
ต่อมไทมัส (Thymus Gland) • ตงั้ อย่บู รเิ วณทรวงอก • ผ ลิ ต ฮ อ ร โ์ ม น อ อ ก ม า ค ว บ คุ ม การทางานของระบบภูมิตา้ นทาน โรค (Antibody) ของรา่ งกาย
ต่อมไพเนี ยล (Pineal Gland) • เป็ นตอ่ มขนาดเล็ก • อยู่บรเิ วณกึ่งกลางของสมอง สว่ นเซรบี รมั (Cerebrum) • ส ร า้ ง ฮ อ ร โ์ ม น เ ม ล า โ ท นิ น ( Melatonin) เ พื่ อ ยั บ ย้ั ง การเจรญิ เติบโตของต่อมเพศ ในชว่ งกอ่ นวยั รนุ่
ต่อมที่อยู่ในตับอ่อน (Islets of Langerhans) • ทาหนา้ ทผี่ ลติ ฮอรโ์ มนอนิ ซลู นิ ( Insulin) ค ว บ คุ ม ป ริม า ณ น้าตาลในรา่ งกาย
ต่อมหมวกไต (Adrenal Gland) • มรี ปู รา่ งแบนคลา้ ยหมวก ครอบอย่บู นไต • ทาหนา้ ทผี่ ลติ ฮอรโ์ มนดงั นี้ กลโู คคอรต์ คิ อยด ์ (Glucocorticoid Hormone) • เกยี่ วกบั การเผาผลาญคารโ์ บไฮเดรต ไขมนั และ โปรตนี มเิ นอราโลคอรต์ คิ อยด ์ (Mineralocorticoid) • ควบคมุ จานวนนา้ และเกลอื (Electrolyte) ฮอรโ์ มนเพศ (Sex Hormone) • ร่วมผลิตฮอรโ์ มนเพศเล็กน้อย ไดแ้ ก่ แอนโดรเจน (Androgen) เอสโทรเจน (Estrogen) และ โพรเจสเทอโรน(Progesterone)
ต่อมเพศ (Gonad) ต่อมเพศของผูช้ าย คือ อัณฑะ ต่อมเพศของผูห้ ญิง คือ รงั ไข่ อณั ฑะ (Testis) รงั ไข่ (Ovary) • สรา้ งอสจุ ซิ งึ่ เป็ นเซลลส์ บื พนั ธเุ ์ พศชาย • สรา้ งเซลลไ์ ขซ่ งึ่ เป็ นเซลลส์ บื พนั ธเุ ์ พศหญงิ • ส ร า้ ง ฮ อ ร โ์ ม น เ พ ศ ห ญิ ง คื อ เ อ สโ ท ร เ จ น • สรา้ งฮอรโ์ มนเพศชาย คอื เทสโทสเทอโรน ทาหน้าที่ควบคุม (Estrogen) โพรเจสเทอโรน(Progesterone) (Testosterone) ทาหนา้ ที่ควบคุมพฒั นาการความเป็ นหญิง เชน่ เสยี งเล็ก เอวคอด มีประจาเดอื น เตา้ นมใหญ่ขึน้ พฒั นาการในความเป็ นชาย เชน่ หนวด ใบหนา้ แกม้ เปลง่ ปลง่ั สะโพกขยาย เครา การหล่งั น้าอสุจิ ขนหน้าแขง้ เสียง หา้ ว
การสรา้ งเสรมิ และ ดารงประสิทธภิ าพ การทางานของ ระบบต่อมไรท้ ่อ
การสรา้ งเสรมิ และดารงประสิทธิภาพการทางานของระบบต่อมไรท้ ่อ 1. 2. • กนิ อาหารทมี่ คี ณุ คา่ ครบทง้ั 5 หมู่ • หลีกเลี่ยงแอลกอฮอลแ์ ละผลิตภัณฑท์ ี่ • กนิ ผกั และผลไมเ้ ป็ นประจา เป็ นยาสูบ รวมทง้ั เครอื่ งดื่มที่มีคาเฟอีน • ลดอาหารทผี่ ่านการแปรรปู หรอื อาหารขดั เชน่ นา้ อดั ลม กาแฟ และชา สี เช่น ขา้ วขาว พาสตา น้าตาล คุกกี้ • หาก ดื่มเป็ นป ระจ าอาจส่ง ผลต่อกา ร เคก้ อาหารสาเรจ็ รปู ทางานของตอ่ มไทรอยด ์
การสรา้ งเสรมิ และดารงประสิทธิภาพการทางานของระบบต่อมไรท้ ่อ 3. 4. 5. กนิ อาหารทะเลหรอื เกลอื ทมี่ ี ดื่มน้าในป รมิ าณที่เพียงพอ ออกกาลงั กายอย่างสม่าเสมอ ธาตไุ อโอดีน (Iodine) เพื่อ วนั ละ 6 – 8 แกว้ เพราะน้า อย่างนอ้ ยสปั ดาหล์ ะ 3 วนั วนั ป้ องกนั โรคคอพอก ชว่ ยในการผลติ ฮอรโ์ มน ชว่ ย ล ะ 30 น า ที เ พื่ อ เ พิ่ ม ใหไ้ ตทางานไดด้ ี และกาจัด ประสิทธภิ าพใหอ้ วยั วะต่าง ๆ ไขมนั ไดอ้ ยา่ งเต็มที่ รวมทั้งต่อมไรท้ ่อทางานได ้ ปกติ
การสรา้ งเสรมิ และดารงประสิทธิภาพการทางานของระบบต่อมไรท้ ่อ 6. • พกั ผ่อนใหเ้ พยี งพออยา่ งนอ้ ยวนั ละ 8 ชว่ั โมง • ทากจิ กรรมนันทนาการเพอื่ ผ่อนคลายความเครยี ด 7. • ตรวจสขุ ภาพอยา่ งนอ้ ยปี ละ 1 ครงั้ • หมน่ั ตรวจสขุ ภาพตนเองเป็ นประจา เชน่ ชง่ั นา้ หนัก วดั สว่ นสงู เพอื่ ควบคมุ น้าหนักใหอ้ ยใู่ นเกณฑป์ กติ
ระบบประสาท ระบบตอ่ มไร้ทอ่ ระบบสืบพนั ธุ์ ความสมั พนั ธข์ องการทางานของระบบตา่ ง ๆ ในรา่ งกาย
ตวั อยา่ งความสมั พนั ธข์ องการทางานของระบบตา่ ง ๆ ในรา่ งกาย ระบบประสาททาหนา้ ที่ ระบบประสาททางาน ระบบตอ่ มไรท้ อ่ ทางาน รบั ความรสู ้ กึ ตอบสนอง สมั พนั ธก์ บั ระบบ ประสานสมั พนั ธก์ บั ตอ่ สงิ่ แวดลอ้ ม เมอื่ พบ สบื พนั ธใุ ์ นการรบั รู ้ ระบบสบื พนั ธทุ ์ มี่ ผี ลตอ่ กบั สงิ่ เรา้ ทไี่ ม่คาดคดิ ก็ ความรสู ้ กึ ทางเพศ การบบี ตวั ของมดลกู จะทางานสมั พนั ธก์ บั คลอดบตุ ร และการหลง่ั ระบบตอ่ มไรท้ ่อ นา้ นม
สรุป ระบบต่อมไรท้ ่อ ระบุชื่อต่อมไรท้ ่อต่อไปนี้ใหถ้ ูกตอ้ ง ตอ่ มไพ? เนียล ตอ่ มใ?ตส้ มอง ตอ่ มพาร?าไทรอยด ์ ตอ่ มไ?ทรอยด ์ ตอ่ มไ?ทมสั ตอ่ มห?มวกไต ตอ่ มทอี่ ย?่ใู นตบั ออ่ น ตอ่ ม?เพศ
Search
