2.6 ธาตุกัมมันตรังสี

ธาตุทีม่ ีองคป์ ระกอบภายใน นวิ เคลยี ส (Nucleus) ไม่เสถยี ร ส่งผลใหเ้ กดิ การสลายตวั หรือ การปลอ่ ยรงั สขี องธาตอุ ยู่ ตลอดเวลา

การมสี ดั สว่ นหรอื จานวนโปรตอน ต่อจานวนนวิ ตรอน ภายในอะตอม ไม่เหมาะสม ทาใหธ้ าตดุ งั กล่าวขาด เสถียรภาพและเกดิ การปลอ่ ยรงั สี ออกมา

นวิ เคลยี สไมเ่ สถยี ร เกดิ ไดจ้ าก จานวนโปรตอน จานวนโปรตอน และนวิ ตรอน มมี ากเกนิ ไป มีมากเกนิ ไป



รงั สี เปน็ ปรากฏการณธ์ รรมชาติ บางชนดิ เปน็ คล่นื แมเ่ หลก็ ไฟฟา้ รงั สที ไี่ ดจ้ ากธาตกุ มั มนั ตรงั สมี ี 3 ชนดิ คือ รังสแี อลฟา รงั สบี ีตา และรงั สแี กมมา

a รงั สีแอลฟา คือ นวิ เคลยี สของอะตอมธาตฮุ เี ลยี ม 42He มีประจไุ ฟฟา้ +2 มีมวลมาก ความเรว็ ตา่ อานาจทะลทุ ะลวงนอ้ ย ไม่สามารถผา่ นแผน่ กระดาษบางๆ ได้ เกดิ จากนวิ เคลยี ส มโี ปรตอน และนวิ ตรอนมากเกนิ ไป ได้แกธ่ าตทุ ม่ี เี ลขอะตอม > 83

22868Ra + +22826Rn 42He จานวนโปรตอนและนวิ ตรอน มีมากเกนิ ไป (มเี ลขอะตอม มากกวา่ 83) ฟ

มีสมบตั เิ หมอื นอเิ ลก็ ตรอน มปี ระจุ -1 สามารถผ่าน แผ่นโลหะบางๆ ได้ มคี วามเรว็ สูงมากใกลเ้ คียงกบั ความเรว็ แสง เกิดจากนวิ เคลยี ส มีนวิ ตรอนมากกวา่ โปรตอน มาก

นวิ ตรอน มีมากเกนิ ไป เปลยี่ นนวิ ตรอนไปเปน็ โปรตอน และอิเลก็ ตรอน ฟ

https://freesvg.org + / 173N 163C โปรตอน มมี ากเกนิ ไป เปลย่ี นโปรตอนไปเปน็ นวิ ตรอน ฟ

เปน็ รงั สที ไี่ มม่ ปี ระจไุ ฟฟา้ มีอานาจในการทะลทุ ะลวงไดส้ งู มาก ไมเ่ บย่ี งเบนในสนามแมเ่ หลก็ และสนามไฟฟ้า เกดิ จากนวิ เคลยี สที่เกดิ ใหม่ มีพลงั งานสงู และไมเ่ สถยี ร

23952U 42He 29301 Th** 29301 Th (พลงั งานสูง) (พลังงานตา่ ลง)



สญั ลกั ษณ์ ชนิดของประจุ และมวลของรงั สี * 1 amu = 1 atomic mass unit = 1.66 x 10-24 g.





ครง่ึ ชวี ิต , t1/2 (half life) หมายถงึ ระยะเวลาทนี่ วิ เคลยี ส ของไอโซโทปกมั มนั ตรงั สสี ลายตัวจนเหลอื ครงึ่ หนงึ่ ของปรมิ าณ เดมิ Na มคี รึ่งชวี ติ = 15 ชม. ฟ 15 ชม. 15 ชม. Na-24 (100%) Na-24 (50%) Na-24 (25%)

I-128 มีครึ่งชีวิต เท่ากับ 24 นาที 24 นาที 24 นาที 24 นาที I-128 60 กรัม 30 กรัม 15 กรัม 7.5 กรัม













ปฏิกิริยาลูกโซ่