แผลงานเครื่องยนต์ดีเซล หน่วยที่ 10

แผนการสอนมุ่งเน้นสมรรถนะ วิชางานเครื่องยนต์ดีเซล รหัสวิชา 20101-2002 หลักสูตาประกาศนียบัตรวิชาชีพ ประเภทวิชา อุตสาหกรรม งานระบบฉีดเชื้อเพลิงเครื่องหยนน่วต์ยดทีีเ่ ซ1ล0 นายธนาธิป ทองศิริ เเผนกวิชาช่างยนต์ วิทยาลัยเทคนิคชุมพร

แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่ 10 สอนครงั้ ท่ี 13

69 แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 10 ชอ่ื วชิ า งานเครือ่ งยนตด์ เี ซล เวลาเรยี นรวม 126 ช่ัวโมง ช่อื หนว่ ย งานระบบฉดี เครื่องยนต์ดีเซล สอนครงั้ ที่ 13 ช่ือเร่ือง งานระบบฉีดเคร่ืองยนตด์ เี ซล จานวนชวั่ โมง 7 ชว่ั โมง หวั ขอ้ เร่ือง 1 หนา้ ท่ีของระบบเชอื้ เพลิง 2 ประเภทของหอ้ งเผาไหมเ้ คร่อื งยนต์ดเี ซล 3 ชื้อและหน้าท่ีส่วนประกอบระบบฉดี เชื้อเพลงิ แบบใช้ปัม้ หัวฉดี แถวเรยี ง 4 หลักการระบบฉีดเชอ้ื เพลงิ แบบใชป้ ั้มหัวฉีดแถวเรยี ง 5 ขอ้ ดีข้อเสียของระบบฉีดเชื้อเพลิง 6 การถอดป้ัมความดันต่าและการตรวจสอบ 7 การประกอบป้ัมความดนั ต่า สาระสาคญั ระบบฉีดเชื้อเพลงิ เครือ่ งยนต์ดีเซลทด่ี สี ามารถลา่ เลียงนา้ มนั เช้ือเพลงิ จากถงั ไปยงั หอ้ งเผาไหม้ ได้อย่างมปี ระสิทธภิ าพและสามารถฉดี น้ามันเชอื้ เพลิงใหก้ ระจายเป็นฝอยละอองได้อยา่ งถูกต้องแม่นย่า ทาให้เกดิ การจุดระเบดิ เผาไหมอ้ ยา่ งมปี ระสิทธภิ าพได้กาลงั สูงสุด โดยอาศยั สว่ นประกอบในระบบฉีด เชือ้ เพลงิ ท่ีมีสภาพสมบรู ณ์ซึ่งสว่ นประกอบที่สาคัญในการสรา้ งน้ามันความดันสูงสง่ เขา้ สู่ระบบฉดี เชื้อเพลิง ได้แก่ป๊ัมหัวฉดี แบง่ ออกเป็นป๊ัมหัวฉดี แถวเรยี งและป๊ัมหวั ฉีดจานจา่ ยVE สมรรถนะหลัก (สมรรถนะประจาหน่วย) 1 แสดงความรเู้ กี่ยวกบั งานระบบฉดี เครื่องยนตด์ เี ซล 2 ถอดประกอบชิ้นสว่ นงานระบบฉีดเคร่ืองยนต์ดีเซลตามคู่มอื ซ่อม

70 แผนการจดั การเรยี นรูท้ ี่ 10 ช่อื วิชา งานเคร่อื งยนตด์ เี ซล เวลาเรียนรวม 126 ช่ัวโมง ชือ่ หนว่ ย งานระบบฉดี เครอ่ื งยนตด์ เี ซล สอนคร้ังที่ 13 ชอื่ เร่อื ง งานระบบฉดี เครอ่ื งยนตด์ ีเซล จานวนชว่ั โมง 7 ชวั่ โมง สมรรถนะย่อย (สมรรถนะการเรยี นรู)้ สมรรถนะทว่ั ไป (ทฤษฎ)ี 1 แสดงความรเู้ กีย่ วกบั หน้าที่ของระบบเชือ้ เพลิง 2 แสดงความรูเ้ ก่ียวกับประเภทของห้องเผาไหม้เคร่ืองยนตด์ เี ซล 3 แสดงความร้เู ก่ียวกับชื่อและหน้าท่ีสว่ นประกอบระบบฉีดเชอื้ เพลิงแบบใช้ปม้ั หวั ฉีดแถวเรยี ง 4 แสดงความรู้เกี่ยวกบั หลักการระบบฉีดเชอ้ื เพลงิ แบบใช้ป้ัมหวั ฉดี แถวเรียง 5 แสดงความรเู้ ก่ียวกับขอ้ ดีข้อเสียของระบบฉดี เชื้อเพลงิ สมรรถนะทพี่ งึ ประสงค์ (ทฤษฎี) เมอ่ื ผ้เู รยี นไดศ้ ึกษาเนอ้ื หาในบทนแี้ ลว้ ผเู้ รยี นสามารถ 1 บอกหนา้ ท่ีของระบบเช้ือเพลงิ ได้ถูกต้อง 2 จาแนกประเภทของห้องเผาไหมเ้ ครื่องยนต์ดีเซลได้ถกู ต้อง 3 บอกชือ่ และหน้าท่ีส่วนประกอบระบบฉีดเช้ือเพลิงแบบใช้ป้มั หวั ฉีดแถวเรยี งได้ถูกต้อง 4 อธบิ ายหลกั การระบบฉีดเชื้อเพลิงแบบใชป้ ้ัมหวั ฉีดแถวเรียงได้ถูกต้อง 5 บอกข้อดขี ้อเสียของระบบฉีดเชอ้ื เพลงิ ไดถ้ ูกต้อง สมรรถนะทวั่ ไป (ปฏบิ ตั )ิ 1 แสดงทกั ษะในการถอดปม้ั ความดันต่าและการตรวจสอบปัม้ ความดันต่า 2 แสดงทกั ษะในการการประกอบปั้มความดันต่าสมรรถนะท่พี งึ ประสงค์ (ปฏิบตั ิ) เมอ่ื ผูเ้ รยี นไดศ้ ึกษาเนอ้ื หาในบทนแี้ ลว้ ผเู้ รยี นสามารถ 1 สามารถถอดปัม้ ความดนั ต่าและการตรวจสอบปั้มความดนั ต่าเครอ่ื งยนต์ดเี ซลได้ถูกต้องตาม คมู่ อื 2 สามารถการประกอบปัม้ ความดนั ต่าเครื่องยนต์ดเี ซลได้ถูกตอ้ งตามคู่มอื

71 \\ แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี 10 ช่อื วิชา งานเครอ่ื งยนต์ดีเซล เวลาเรียนรวม 126 ชว่ั โมง ช่ือหน่วย งานระบบฉดี เครื่องยนต์ดเี ซล สอนคร้งั ท่ี 13 ช่อื เร่อื ง งานระบบฉีดเคร่อื งยนตด์ ีเซล จานวนชว่ั โมง 7 ชวั่ โมง กจิ กรรมการเรยี นการสอน ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชางานเคร่ืองยนต์ดีเซล ได้กาหนดกิจกรรมการเรียนการสอนให้ ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการจัดการเรียนรู้ฐานสมรรถนะเชิงรุก (Active Learning Competency Based) ด้านเทคนิคการจัดการเรียนการสอนแบบ MAIP โดยมีข้ันตอนในการดาเนินกิจกรรมการเรียนการ สอน ดงั นี้ กิจกรรมการเรยี นการสอน (สอนครัง้ ท่ี ๑ ) เวลา 7 ชวั่ โมง/สัปดาห์ ๑. ผู้สอนชี้แจงรายละเอียดเก่ียวกับจุดประสงค์รายวิชา สมรรถนะรายวิชา และคาอธิบาย รายวิชา การวัดและประเมินผลการเรียนรายวิชา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของรายวิชา และข้อตกลงใน การจดั การเรียนการสอนในรายวิชา ๒. ผสู้ อนแสดงตวั อยา่ งเกีย่ วกับงานระบบฉีดเคร่ืองยนตด์ เี ซล ๓. ผู้สอนถ่ายทอดความรู้ในหน่วยท่ี 10 เร่อื งงานระบบฉีดเครอื่ งยนต์ดีเซล ๔. ผู้สอนแสดงใบงานเร่อื งงานระบบฉดี เคร่อื งยนต์ดีเซลและอธบิ ายข้ันตอนวธิ กี ารในการ ปฏบิ ตั งิ านตามใบงานเรอ่ื งงานระบบฉดี เคร่ืองยนต์ดเี ซล ๕. ผู้สอนใหผ้ ู้เรียนปฏบิ ัตงิ านของตนตามใบปฏิบตั ิงานเรอื่ งงานระบบฉีดเคร่ืองยนต์ดเี ซล ๖. ผู้สอนประเมินผลการปฏบิ ตั งิ านของผู้เรียนและใหผ้ เู้ รยี นสรปุ สาระสาคญั ของเร่ืองทเี่ รียน ประจาสัปดาห์ สอ่ื การสอน ๑. เอกสารประกอบการสอน ๒. เอกสารประกอบการเรยี น ๓. สอื่ นาเสนอ PowerPointงานทมี่ อบหมาย/กจิ กรรม ให้นักเรยี นทาแบบฝกึ เสริมทักษะตามใบงานท้ายหน่วยการเรียนท่ี 10

72 แผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 10 ชือ่ วิชา งานเครอ่ื งยนตด์ เี ซล เวลาเรยี นรวม 126 ช่ัวโมง ช่ือหน่วย งานระบบฉีดเครือ่ งยนต์ดเี ซล สอนครั้งท่ี 13 ชอ่ื เรอ่ื ง งานระบบฉีดเครอ่ื งยนตด์ เี ซล จานวนชวั่ โมง 7 ชวั่ โมง การวดั และประเมนิ ผล วดั ผล/ประเมนิ ผล วธิ กี าร เครือ่ งมอื เกณฑ์ ๑. สมรรถนะท่ีพึง - ทาแบบฝกึ เสรมิ ทักษะ - ผ่านเกณฑร์ ้อยละ ๖๐ ประสงค์ ท้ายหน่วย - แบบฝึกเสริมทกั ษะ ท้ายหน่วย - ผา่ นเกณฑ์ร้อยละ ๘๐ ๒. คุณลกั ษณะอนั พึง - ประเมินคณุ ลักษณะอนั - แบบประเมนิ ประสงค์ (Attitude) พงึ ประสงค์ คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์

85 ภาคผนวก ใบความรู้ – แบบทดสอบ ใบปฏิบตั งิ าน – สื่อการสอน

•209 1. นา้ ท่ีของระบบเชื้อเพลิงเครือ่ งยนต์ดีเซล 1.1 ลา่ เลยี งน้า่ มนั เช้ื เพลงิ จากถงั เก็บน่้ามันเช้ื เพลิงไป ง่ ยงั ้ งเผาไ ม้ในเครื่ งยนต์ดีเซล 1.2 ปรับการจ่ายปรมิ าณน้่ามนั เช้ื เพลงิ ใ ้เ มาะ มกับทุกร บภาระการท่างานข งเครื่ งยนต์ 1.3 ฉีดน้า่ มันเชื้ เพลิงใ ้กระจายเป็นฝ ยละ ง และตรงตามจงั ะการฉีดน้่ามันเชื้ เพลงิ (Fuel injection timing) ข งเคร่ื งยนต์ 1.4 กระจายน้่ามันเช้ื เพลิงทั่ ้ งเผาไ ม้ใ ้เป็นฝ ยละ ง (Atomization) เ มาะกับค าม ต้ งการข ง ้ งเผาไ ม้แตล่ ะแบบ กร งนา่้ มนั เช้ื เพลิง ท่ นา้่ มนั ค ามดัน ูง ป๊มั ั ฉีดแถ เรียง ปมั๊ ค ามดนั ต่า ภาพที่ 10-1 ระบบเชื้ เพลิงเคร่ื งยนต์ดีเซล (ทีม่ า: ธชั ชยั , 2558) 2. ประเภทของ อ้ งเผาไ ม้เคร่อื งยนตด์ เี ซล ้ งเผาไ ม้เป็น ิ่ง ่าคัญมาก ่า รับเครื่ งยนต์ดีเซล มี น้าที่ท่าใ ้เกิดการเผาไ ม้ ย่างมี ประ ิทธิภาพ และช่ ยเ ลื ่งเ ริมระบบฉีดเช้ื เพลิงใ ้มีประ ิทธิภาพ เน่ื งจากเครื่ งยนต์ดีเซล เป็นเครื่ งยนต์ท่ีจุดระเบิดด้ ยค ามร้ นจากการ ัด ากา ปรา จากประกายไฟจาก ั เทียน จา่ เปน็ ต้ งใช้ก่าลัง ัด ูงมากในการ ัด ากา ใ ้เกิดค ามร้ นจนถึงขั้นจุดระเบิดด้ ยตนเ งได้ ท่าใ ้ ต้ ง กแบบ ้ งเผาไ ม้ใ ้มีประ ิทธิภาพเ มาะ มกับระบบฉีดเช้ื เพลิง ท่าใ ้ ้ งเผาไ ม้และ ระบบฉดี เชื้ เพลิงเก่ยี ข้ งกันโดยตรงพจิ ารณาแยกจากกันไม่ได้ ดังน้ันการ กแบบ ้ งเผาไ ม้ใ ้ดี ท่ี ุดเป็น ่ิงจ่าเป็นและมีค าม ่าคัญ ย่างยิ่งต่ เคร่ื งยนต์ดีเซล ซึ่งเครื่ งยนต์ดีเซลในปัจจุบัน ต้ งการเคร่ื งยนต์ทมี่ ีขนาดเล็กลง ปรมิ าตรกระบ ก ูบลดลง น่า้ นักน้ ย ประ ยัดน่้ามันเช้ื เพลิง ปล่ ยมลพิ ไ เ ยี น้ ยแตใ่ แ้ รงบดิ มาก ใ ้ก่าลงั งาน งู และมีประ ิทธิภาพมากขึน้

•210 ้ งเผาไ มท้ ่ีใช้กับเคร่ื งยนต์ดเี ซลมี 3 แบบดังน้ี 1. ้ งเผาไ ม้ฉีดตรง รื ไดเรค็ นิ เจค็ ชน่ั (Direct injection) 2. ้ งเผาไ ม้ล่ ง นา้ (Pre - combustion chamber) 3. ้ งเผาไ ม้ มุน น รื เ ิรล์ แชมเบ ร์ (Swirl chamber) 2.1 ้องเผาไ ม้ฉดี ตรง (Direct injection) ้ งเผาไ ม้แบบนี้จะมี ้ งเผาไ ม้เพยี ง ้ งเดีย ยบู่ รเิ ณก่ึงกลางข ง ั ลูก ูบ กแบบ เป็น ย่างดี ่งเ ริมใ ้เกิดการ มุน นข ง ากา เ มาะ มกับการจุดระเบิด ลักการข ง ้ งเผาไ ม้ แบบนี้คื ใช้ ั ฉดี แบบรูซง่ึ ตดิ ตัง้ ไ ้ตรงกลาง ้ งเผาไ มพ้ ดี ฉดี น่้ามันเช้ื เพลิงเข้าไปตรงๆ ตรงกลาง ้ งเผาไ ม้ใ ้น่้ามนั เช้ื เพลิงกระจาย กดา้ นขา้ งทั่ ้ งเผาไ ม้ท่าใ ้ใช้น้่ามันเช้ื เพลิงปริมาณน้ ย โดยมี ้ งเผาไ ม้เพียง ้ งเดีย ยู่บริเ ณกึ่งกลางข ง ั ลูก ูบมีลัก ณะกลมๆ ลึกลงไปใน ั ลูก ูบ รื บางรุ่น าจมีลัก ณะเป็นรูปทรง ่ีเ ล่ียมภาพท่ี 10-2 ้ งเผาไ ม้ฉีดตรง รื ไดเร็ค ินเจ็คชั่น (Direct injection) ้ งเผาไ ม้ฉดี ตรง ภาพท่ี 10-2 ้ งเผาไ มฉ้ ีดตรง (ท่ีมา : ซี ซู ,ุ ม.ป.ป.) ั ฉีดที่ใช้กับ ้ งเผาไ ม้ฉีดตรง รื ไดเร็ค ินเจ็คช่ัน (Direct injection) ใช้ ั ฉีดแบบรูภาพที่ 10-3 แ ดงการฉดี นา่้ มันเช้ื เพลงิ ข ง ั ฉีดแบบรู

•211 ั ฉีดแบบรู การฉีดน่้ามันข ง ั ฉีด ภาพที่ 10-3 การทา่ งานข ง ั ฉีดแบบรู (ท่ีมา: http://qph.ec.quoracdn.net) 2.1.1 ข้ ดีข ง ้ งเผาไ มฉ้ ดี ตรง 2.1.1.1 จุดเดน่ และข้ ดีข ง ้ งเผาไ มแ้ บบนค้ี ื ประ ยดั นา้่ มันเช้ื เพลงิ 2.1.1.2 มปี ระ ิทธภิ าพค ามร้ น ูง (Thermal efficiency) และมคี าม นิ้ เปลื ง น้่ามันเช้ื เพลงิ ต่าก า่ ้ งเผาไ ม้แบบ น่ื ๆ ประมาณ 10 % 2.1.1.3 เครื่ งยนต์ ตาร์ตตดิ ง่ายไม่ต้ งใช้ ั เผา 2.1.1.4 ณุ ภูมแิ ก๊ ไ เ ียตา่ มกี าร ูญเ ียค ามร้ น ก ู่น้า่ ล่ เย็นน้ ยจึงท่าใ ้ ต้ งการน้า่ ล่ เย็นน้ ย ามารถ กแบบใ ้ ม้ น้่าและพดั ลมมีขนาดเล็กทา่ ใ ้ขนาดข งเคร่ื งยนต์ เลก็ ลงและไม่ค่ ยมีปัญ าเร่ื งเครื่ งยนต์ร้ นจดั (Over heat) 2.1.1.5 โครง รา้ งข ง ้ งเผาไ ม้ กแบบง่ายไม่ย่งุ ยาก 2.1.2 ข้ เ ียข ง ้ งเผาไ ม้แบบฉดี ตรง 2.1.2.1 เคร่ื งยนต์มเี ียงดังเนื่ งจากการฉดี น้า่ มนั เชื้ เพลิงเขา้ ไปตรงๆ ตรงกลาง ้ งเผาไ ม้ทา่ ใ ้เกดิ ค ามดนั จากการเผาไ ม้ งู เปน็ ผลใ เ้ คร่ื งยนต์มีเ ยี งดงั จากการจดุ ระเบิด 2.1.2.2 ั ฉีดต้ งมี มรรถนะท่ดี กี ารเผาไ มถ้ ึงจะมปี ระ ิทธิภาพ 2.1.2.3 ต้ งใช้น้า่ มนั ที่มีคณุ ภาพดเี พราะ ้ งเผาไ มแ้ บบนี้มีค ามไ ต่ คุณภาพ ข งนา่้ มนั เชื้ เพลงิ จะใช้นา้่ มันเช้ื เพลงิ ท่ีมีการปล มปนผ มใ ค้ ุณภาพนา่้ มันต่าลงไม่ได้ 2.1.2.4 เกดิ ค นั ด่าทค่ี ามเร็ ร บต่า

•212 รถยนต์ที่ใช้เครื่ งยนต์ดีเซลแบบ ้ งเผาไ ม้ฉีดตรง (Direct injection) ซ่ึงประ ยัดน่้ามันเชื้ เพลิง บา่ รุงรกั างา่ ยและราคาถูกภาพที่ 10-4 เครื่ งยนตด์ ีเซล แบบ ้ งเผาไ ม้ฉดี ตรง รถยนตท์ ่ใี ชเ้ คร่ื งยนตด์ ีเซล แบบ ้ งเผาไ มฉ้ ดี ตรง รถยนตท์ ี่ใช้เครื่ งยนต์ดีเซล แบบ ้ งเผาไ ม้ฉีดตรง ภาพที่ 10-4 รถยนตท์ ใี่ ช้เคร่ื งยนตด์ เี ซลแบบ ้ งเผาไ ม้ฉดี ตรง (ท่ีมา: ธัชชัย, 2558)

2.2 อ้ งเผาไ ม้ มุนวน (Swirl chamber) •213 ้ งเผาไ ม้ มุน น ฝา ูบ ภาพท่ี 10-5 ้ งเผาไ ม้ มุน น (ที่มา: http://vegburner.co.uk) ้ งเผาไ ม้ มุน น รื พา น ลักการคื จะมี ้ งเผาไ ม้จ่าน น 2 ้ งคื ้ งเผาไ ม้เล็ก และ ้ งเผาไ ม้ใ ญ่ ลัก ณะข ง ้ งเผาไ ม้จะเป็นทรงกลม ยู่ในฝา ูบเ นื ั ลูก ูบและมี ช่ งทางเชื่ มระ ่าง ้ งเผาไ ม้ ้ งเผาไ ม้ มุน นจะถูก กแบบมาใ ้มีการ มุน นข ง ากา ด้ ยค ามเร็ ูง มักนิยมเรียก ้ งเผาไ ม้น้ี ีกช่ื นึ่ง ่า “ ้ งเผาไ ม้แบบป่ันป่ น (Turbulence chamber)” ลักการข ง ้ งเผาไ ม้น้ีจะใช้ ั ฉีดแบบเดื ยฉีดน่้ามันเชื้ เพลิงจาก ้ งเผาไ ม้เล็ก เข้าปะทะกับ ากา ร้ นที่ถูก ัดตั มุน นด้ ยค ามเร็ ูงภายใน ้ งเผาไ ม้ เกิดการเผาไ ม้ ย่าง ร ดเร็ จาก ้ งเผาไ ม้เล็กค่ ยๆ ลามเข้าไปเผาไ ม้ใน ้ งเผาไ ม้ใ ญ่จึงท่าใ ้ไม่เกิดเ ียงดังจาก การจุดระเบิดมากเ มื นกับ ้ งเผาไ ม้ฉีดตรงภาพที่ 10-5 การฉีดน่้ามันเชื้ เพลิงใน ้ งเผาไ ม้ มนุ น (Swirl chamber) 2.2.1 ข้ ดีข ง ้ งเผาไ ม้ มุน น 2.2.1.1 ได้เปรียบด้านประ ิทธิภาพ ฎั จักร การเผาไ ม้ งู ใ ก้ ่าลังต่ แรงม้ามาก 2.2.1.2 เ ียงเขกข งเคร่ื งยนต์จากการจุดระเบิดมีน้ ย ท่าใ ้เ ียงข งเครื่ งยนต์ ไมด่ งั เ มื น ้ งเผาไ มฉ้ ดี ตรง 2.2.1.3 ใ ้ประ ิทธภิ าพเคร่ื งยนตท์ ่คี ามเร็ ร บปานกลางและร บ ูงไดด้ ี 2.2.1.4 ามารถใช้นา้่ มันคณุ ภาพตา่ ก ่ามาตรฐานได้

•214 รถยนต์ทใ่ี ชเ้ ครื่ งยนตด์ เี ซล แบบ ้ งเผาไ ม้ มนุ น รถยนต์ทีใ่ ช้เครื่ งยนต์ดเี ซล แบบ ้ งเผาไ ม้ มนุ น ภาพที่ 10-6 รถยนตท์ ีใ่ ช้เคร่ื งยนตแ์ บบ ้ งเผาไ ม้ มนุ น (ที่มา: ธชั ชยั , 2558) 2.2.2 ข้ เ ียข ง ้ งเผาไ ม้ มนุ น 2.2.2.1 มรรถนะข งเครื่ งยนตท์ ี่ค ามเร็ ร บต่าไม่ค่ ยดีจะดที ี่ค ามเร็ ร บ ปานกลางและร บ งู 2.2.2.2 มกี าร ูญเ ียค ามร้ นจากการ มนุ นมากจึงจา่ เป็นต้ งใช้ ั เผาในการ ่นุ ากา เพื่ ช่ ยในการ ตารต์ เคร่ื งยนต์ 2.2.2.3 ้ินเปลื งน้่ามนั เชื้ เพลงิ มากก ่า ้ งเผาไ ม้แบบฉดี ตรง 2.2.2.4 ถา้ ั เผาขาด รื ช่ารุดเครื่ งยนต์จะ ตารต์ ติดยาก

•215 2.3 อ้ งเผาไ ม้ล่วง น้า (Pre-combustion chamber) ้ งเผาไ ม้ล่ ง น้า รื ้ งเผาไ ม้ช่ ยมี ลักการคล้ายกับ ้ งเผาไ ม้ มุน น จะต่างกัน ใน ่ นข ง ากา โดยจะมี ากา เพียงบาง ่ นเท่านั้นท่ีถูก ัดเข้าไปใน ้ งเผาไ ม้ทรงกลมขนาดเล็ก ที่เป็น ้ งเผาไ ม้ล่ ง น้าซ่ึงเช่ื มต่ กับกระบ ก ูบ เมื่ ั ฉีดแบบเดื ยฉีดน่้ามันเช้ื เพลิงเข้าไป ปะทะกับ ากา ร้ นจะเกิดการเผาไ มจ้ าก ้ งเผาไ มล้ ่ ง น้า รื ้ งเล็กลามเข้าไปใน ้ งเผาไ ม้ ลัก รื ้ งใ ญ่ ้ งเผาไ ม้แบบน้ีจา่ เป็นต้ งใช้ ั เผาในการ ุ่น ากา ใ ้ร้ นก่ น ตาร์ตเพ่ื ช่ ย ใ เ้ ครื่ งยนต์ติดงา่ ยจุดเด่นข ง ้ งเผาไ ม้นี้คื เครื่ งยนต์มเี ียงเงยี บและใชน้ ่้ามนั คุณภาพตา่ ได้ ้ งเผาไ ม้ล่ ง น้า ภาพที่ 10-7 ้ งเผาไ ม้ล่ ง นา้ (ท่มี า: www.dieselhub.com) ภาพที่ 10-8 รถยนตท์ ่ีใช้เคร่ื งยนต์แบบ ้ งเผาไ ม้ล่ ง น้า (ทมี่ า: www.vrclassiccar.com)

•216 2.3.1 ข้ ดีข ง ้ งเผาไ มล้ ่ ง น้า 2.3.1.1 ใ ก้ ารเผาไ มท้ ี่ มบูรณ์ ปรา จากค นั ด่า 2.3.1.2 เ ยี งเงยี บก ่า ้ งเผาไ ม้ฉดี ตรง 2.3.1.3 ามารถเลื กใชน้ า่้ มันทม่ี คี ุณภาพต่าได้ 2.3.2 ข้ เ ียข ง ้ งเผาไ ม้ล่ ง น้า 2.3.2.1 ประ ทิ ธภิ าพค ามร้ นต่า ้นิ เปลื งน้่ามนั เชื้ เพลิง 2.3.2.2 ุณ ภมู ิแก๊ ไ เ ีย ูงมปี ัญ าเร่ื งเคร่ื งร้ น 2.3.2.3 เครื่ งยนต์ ตารต์ ตดิ ยากถ้าปรา จาก ั เผา 2.3.2.4 การผลติ ฝา บู ค่ นข้าง ลบั ซบั ซ้ น 3. ช่อื และ นา้ ที่ ่วนประกอบของระบบฉีดเช้ือเพลิงแบบใช้ปั๊ม ัวฉีดแถวเรียง ภาพที่ 10-9 ระบบฉีดเช้ื เพลงิ แบบใช้ป๊มั ั ฉีดแถ เรียง (ท่ีมา: http://arrc.ebscohost.com) 3.1 ถงั น้า่ มนั เชื้ เพลิง (Fuel tank) มี นา้ ทเ่ี ก็บน้่ามันเช้ื เพลิงและรับน้่ามันเชื้ เพลิง ่ นที่เ ลื จาก ั ฉีดและป๊มั ั ฉดี ผา่ นท่ นา้่ มันไ ลกลับเข้าถังน่้ามันเช้ื เพลิง โดยติดต้ัง ยู่ ่างจากเครื่ งยนต์ เพ่ื ป้ งกนั บุ ัตเิ ตุทจี่ ะท่าใ เ้ กิด ัคคภี ยั ภายในถังจะถูกเคลื บด้ ย ารชนิดพิเ ป้ งกัน นิม

•217 ถงั นา่้ มันเชื้ เพลิง ภาพท่ี 10-10 ถังน่้ามันเช้ื เพลงิ (ที่มา: ธัชชัย, 2558) 3.2 ปั๊มค ามดันต่า รื ปั๊มป้ นเชื้ เพลงิ (Feed pump) มี น้าท่ีดูดน้่ามันจากถังน่้ามันเช้ื เพลิง ผ่านกร งเข้าไปในเ ื้ ปั๊ม ั ฉีดแถ เรียง ระบบฉีดเช้ื เพลิงแบบใช้ปั๊ม ั ฉีดแถ เรียงน้ีปั๊มค ามดันต่า จะติดตั้ง ยู่กับตั ปั๊ม ั ฉีดแถ เรียงภาพท่ี 10-11 ปั๊มค ามดนั ต่า ภาพท่ี 10-11 แ ดงปั๊มค ามดันต่า (ท่ีมา: ธัชชัย, 2558)

•218 ภาพที่ 10-12 ่ นประก บภายในปั๊มค ามดนั ต่า (ท่ีมา: โตโยต้า, ม.ป.ป.) 3.3 ป๊ัม ั ฉีดแถ เรียง (Injection pump inline type) มี น้าที่รับน่้ามันจากป๊ัมค ามดันต่า น่ามาผลติ เป็นนา่้ มันเช้ื เพลิงค ามดัน ูงจา่ ยผ่านท่ น้า่ มันเชื้ เพลิงใ ้กับ ั ฉีด ปั๊ม ั ฉดี แถ เรียง ปม๊ั ค ามดันต่า ภาพท่ี 10-13 ป๊ัม ั ฉดี แถ เรยี ง (ที่มา: ธชั ชัย, 2558)

•219 ภาพท่ี 10-14 ่ นประก บภายในป๊ัม ั ฉดี แถ เรียง (ท่มี า: โตโยตา้ , ม.ป.ป.)

•220 3.4 กร งน้่ามันเช้ื เพลิง (Fuel filter) มี น้าที่ดักจับกร งเ ่ิง กปรกฝุ่นผงท่ีปะปนมากับ น้่ามนั เช้ื เพลงิ ใ ้เ ลื เฉพาะนา้่ มันเชื้ เพลิงที่ ะ าดผ่านเข้า ูร่ ะบบน่้ามนั เชื้ เพลงิ กร งนา่้ มันเชื้ เพลิง ภาพที่ 10-15 กร งน้า่ มันเชื้ เพลงิ (ที่มา: ธชั ชัย, 2558) 3.5 ม้ ดักน้่า รื ม้ กร งโซล่า มี น้าที่ดักจับและแยกน้่าที่ปะปนเข้ามากับน้่ามันเชื้ เพลิง เก็บไ ้ภายในตั กร งโดยน้่าจะ ยู่ด้านล่างข งตั กร งและน้่ามันจะล ย ยู่ด้านบน เม่ื น่้าเต็มกร ง ิตช์ไฟเตื นจะ ่ง ญั ญาณไฟฟ้าไปเตื นที่ น้าปัด นา่้ เป็น าเ ตุ ่าคัญท่ีท่าใ ้เกิด นิมท่าใ ้ช้ิน ่ น ตา่ งๆ ภายในปั๊ม ั ฉดี ร มถงึ ั ฉีดเ ยี าย ม้ ดักน่า้ มีขนาดรูปรา่ งยา ก า่ กร งน้า่ มนั เชื้ เพลงิ ม้ ดักน้่า ภาพท่ี 10-16 ม้ ดักน่้า (ท่ีมา: ธชั ชัย, 2558) 3.6 ั ฉีด (Injector) มี น้าท่ีฉีดน้่ามันเช้ื เพลิงและกระจายน้่ามันเชื้ เพลิงค ามดัน ูงใ ้เป็น ฝ ยละ งท่ั ้ งเผาไ ม้ข งเคร่ื งยนต์ ั ฉีดจ่าเป็นต้ งมีค ามดันในการฉีดเช้ื เพลิงที่เ มาะ ม กับ ้ งเผาไ ม้เพื่ ใ ้น่้ามัน ามารถกระจายตั เป็นฝ ยละ งได้ดี ั ฉีดมี ลายแบบแต่ละแบบถูก กแบบมาใ ้มีค ามเ มาะ มกับ ้ งเผาไ ม้ ้ งเผาไ ม้ มุน นและ ้ งเผาไ ม้ล่ ง น้า จะใช้

•221 ั ฉีดแบบเดื ย ่ น ้ งเผาไ ม้ฉีดตรง รื ไดเร็ค ินเจ็คช่ัน (Direct injection) จะใช้ ั ฉีดแบบรู และแบบ ลายรู ั ฉีดแบบรู ภายใน ั ฉดี แบบรู ภาพท่ี 10-17 ั ฉดี แบบรู (ทมี่ า: มูลนธิ กิ ลุ่ม ีซูซุ, 2558) ภายใน ั ฉดี แบบเดื ย ั ฉดี แบบเดื ย ภาพที่ 10-18 ั ฉดี แบบเดื ย (ทมี่ า: มลู นธิ กิ ลมุ่ ซี ซู ุ, 2558)

•222 3.7 ท่ นา้่ มันเช้ื เพลงิ เปน็ ท่ เ ล็กกลม ่า รับใ ้นา่้ มันเช้ื เพลิงไ ลผา่ น ท่ น้่ามันเชื้ เพลงิ ภาพท่ี 10-19 ท่ น่า้ มนั เชื้ เพลงิ (ทม่ี า: ธัชชยั , 2558) 4. ลักการของระบบฉีดเชื้อเพลิงแบบใชป้ ั๊ม ัวฉีดแถวเรยี ง เมื่ ตาร์ต เครื่ งยนต์ มุนขับเพลาลูกเบ้ีย ใ ้ มุนพาลูกเบ้ีย ดันตั เลื่ นใ ้เคลื่ นที่ขึ้น ตั เล่ื นจะ ัดน่้ามันเชื้ เพลิง กจากกระบ ก ูบด้ ยค ามดัน ูง น้่ามันจะไ ลผ่าน าล์ ล่าเลียงไป ยัง ั ฉีดในกระบ ก ูบ ป๊ัม ั ฉีดน้ีจะมีกลไกปรับล่ ง น้าซึ่งจะปรับไทมิ่งข งการฉีดน้่ามันเช้ื เพลิง ใ เ้ กดิ ข้นึ ล่ ง น้า กรณที ่ีค ามเร็ ร บข งเคร่ื งยนต์เพิ่มขึ้นการป้ นน่้ามันเช้ื เพลิงเข้ากระบ ก ูบ จะเกิดข้ึนเร็ ก ่าปกติเพ่ื ใ ้โ กา แก่น้่ามันเชื้ เพลิงมีเ ลาในการเผาไ ม้มากขึ้น และมีผลต่ ก่าลัง ข งเคร่ื งยนต์ไทมิ่งข งการฉีดน่้ามันเชื้ เพลิงจะถูกค บคุมโดยกัฟเ ร์เน ร์ (governor) ซ่ึง ยู่ ภายในป๊ัมปริมาณข งน้่ามันเช้ื เพลิงท่ีฉีดจะเปลี่ยนแปลงไปตามระยะชักยังผล (effective stroke) ข งตั เล่ื น เม่ื เครื่ งยนต์มีก่าลังต่าและต้ งการน้่ามันน้ ยระยะชักยังผลข งตั เลื่ นจะ ั้น แต่ถ้า เคร่ื งยนต์ต้ งการน่้ามนั มากขน้ึ ระยะชกั ยังผลจะยา มากขึ้น ระยะชัก (actual stroke) ข งตั เล่ื น มีค่าคงเดิม แต่ปริมาณน้่ามันเช้ื เพลิงที่ถูกฉีด กมาไม่เท่ากัน เม่ื มีการ มุนตั เลื่ นที่ ่ นบนข ง ตั เลื่ นแต่ละตั มีร่ งบากเ ียงเป็นเกลีย ในขณะท่ี มุนตั เล่ื นไปจากต่าแ น่งเดิม ระยะชักยังผล จะเปล่ียนแปลง ตั เลื่ นถูกท่าใ ้ มุนไปโดยการเคลื่ นท่ีข งก้านค บคุมซ่ึงต่ กับแป้นคันเร่ง ผา่ นกฟั เ รเ์ น รแ์ ละกา้ นต่ ดงั น้ันเม่ื แปน้ คันเรง่ ขยับตั ตั เล่ื นจะถกู ทา่ ใ ้ มุน เมื่ เพลาขบั มุนจะทา่ ใ โ้ รเต ร์ มุนพาใบพัดก าดน่้ามัน มุนท่าใ ้น้่ามันท่ีถูกก าดไปถูกบีบ ใ ้เกิดค ามดัน ูง ่งไปยังเรื นป๊ัมเพื่ จ่ายใ ้กับ ุปกรณ์ต่างๆ ภายในป๊ัม ภายในเรื นปั๊ม ั ฉีดจะมี

•223 น้่ามันเชื้ เพลิง ยู่เต็มช่ ย ล่ ลื่นชิ้น ่ นต่างๆ ภายในปั๊มโดยใช้ลิ้นค บคุมค่าค ามดัน(Regulating valve) ซึ่งมีลัก ณะเป็นลูก ูบมี ปริงกดใ ้บ่าข ง าล์ แนบกับช่ งทางระบายน้่ามัน ถ้าค ามดัน น้่ามัน ูงลูก ูบจะถูกยกขึ้นท่าใ ้น้่ามันระบาย กไป ค ามดันน้ีจะไปท่า น้าท่ีค บคุมจัง ะการฉีด น้่ามันเชื้ เพลงิ ใ เ้ ร็ รื ช้า ัมพนั ธ์กับค ามเร็ ร บข งเครื่ งยนต์ การค บคุมการจา่ ยน่า้ มนั เชื้ เพลงิ ข งลูกปั๊ม ต่าแ น่ง ยุดจ่ายน่้ามันเชื้ เพลิงเฟื งบรรทัดจะ เล่ื นไปทางซ้าย ุด ก่ นที่ ั ลูกปั๊มจะเคลื่ นที่ข้ึนไปถึงข บบนข งรูป้ นน่้ามัน ข บบนบ่าเ ียงค ลกู ปัม๊ จะตรงกบั ข บลา่ งข งรูป้ นน้่ามันพ ดจี งึ ท่าใ ไ้ ม่มกี าร ่งน่้ามนั กภาพท่ี 10-20 กระบ กป๊ัม ลกู บู ภาพที่ 10-20 ต่าแ นง่ ยดุ จ่ายน้่ามนั เช้ื เพลงิ (ทีม่ า: โตโยตา้ , ม.ป.ป.) การค บคุมการจ่ายน้่ามันเชื้ เพลิงข งลูกปั๊ม ต่าแ น่งจ่ายน่้ามันเชื้ เพลิงปานกลาง เฟื งบรรทัดจะเล่ื นไปทางข าทิ ทางตามลูก รเป็นการ มุนลูกป๊ัมเคล่ื นที่ท นเข็มนา ิกา ประมาณครึ่ง น่ึงข งช่ งเฟื งบรรทัดเคลื่ นที่ ูง ุด ในต่าแ น่งน้ีระยะ ่งน่้ามันและการ ่งน้่ามัน เช้ื เพลิง เริ่มตั้งแต่ช่ งท่ีข บ ั ลูกป๊ัมปิดรูป้ นน่้ามันเชื้ เพลิงจนกระทั่งข บบนข งบ่าเ ียง ค ลูกปั๊มไปตรงกับข บล่างข งรปู ้ นท่าใ ้ ิ้น ดุ การ ่งน่้ามนั ภาพที่ 10-21

•224 รบู รรจนุ ้่ามัน ระยะ ่งนา้่ มนั เฟื งบรรทัดเล่ื นไปตามลูก ร ภาพที่ 10-21 ต่าแ นง่ จ่ายน้า่ มันปานกลาง (ทม่ี า: โตโยตา้ , ม.ป.ป.) รบู รรจุน่า้ มนั ระยะ ่งน้า่ มัน เฟื งบรรทัดเลื่ นไปข า ุด ภาพท่ี 10-22 ตา่ แ น่งจ่ายน้า่ มนั เช้ื เพลงิ ูง ุด (ทมี่ า: โตโยต้า, ม.ป.ป.)

•225 การค บคุมการจ่ายน่้ามันเชื้ เพลิงข งลูกปั๊ม ต่าแ น่งจ่ายน้่ามันเชื้ เพลิง ูง ุดเฟื งบรรทัด จะเล่ื นต่ ไปทางข า ุดต่ จากต่าแ น่งจ่ายน้่ามันเช้ื เพลิงปานกลาง ท่าใ ้ลูกป๊ัม มุนไปต่าแ น่ง เรง่ ุดเปน็ ระยะ ่งน้่ามนั งู ดุ ภาพท่ี 10-22 5. ข้อดีขอ้ เ ยี ของระบบฉีดเช้ือเพลิงแบบใชป้ ๊ัม ัวฉดี แถวเรยี ง 5.1 ข้ ดีข งระบบน้่ามนั เชื้ เพลงิ แบบใช้ปัม๊ ั ฉดี แถ เรียง 5.1.1 ตั ป๊มั มขี นาดใ ญ่ แข็งแรง ทนทาน 5.1.2 กแบบง่าย ราคาถูก 5.1.3 เปน็ ระบบกลไกไมใ่ ชไ้ ฟฟา้ จากแบตเต ร่ีท่าใ ้บ่ารุงรกั างา่ ย ประ ยดั คา่ ใช้จา่ ย 5.2 ข้ เ ียข งระบบนา้่ มนั เช้ื เพลงิ แบบใช้ป๊มั ั ฉดี แถ เรยี ง 5.2.1 ปั๊มมขี นาดใ ญ่ทา่ ใ ม้ ีน้า่ นักมาก 5.2.2 ต บ น งการเร่งชา้ ร ร บและร บเครื่ งยนต์ไม่ ูง 5.2.3 ค ามดันในการฉดี ต่าเผาไ มไ้ ม่ มบูรณ์ ค ันดา่ 5.2.4 ใชก้ ารดบั เคร่ื งยนตโ์ ดยใช้กลไกดึงดบั ทา่ ใ ้ดับเคร่ื งยนต์ได้ช้า

ระบบน้ำมันเชื้อเพลงิ เคร่ืองยนต์ดีเซล หนา้ ท่ีของระบบฉีดน้ามนั เช้ือเพลิง • ปริมาณน้ามนั เช้ือเพลิง ( Metering • เวลาในการฉีดน้ามนั เช้ือเพลิง ( Timing • อตั ราการฉีดน้ามนั เช้ือเพลิง ( Rate comtrol) • ฝอยละออง ( Atomization ) • การกระจายละอองของน้ามนั เช้ือเพลิง ( Distribution

วธิ ีกำรทำให้น้ำมนั เชื้อเพลงิ เป็ นฝอยละอองใน เคร่ืองยนต์ดีเซล ระบบฉีดน้ามนั เช้ือเพลิงดว้ ยอากาศ ( Air injection ) ระบบฉีดน้ามนั เช้ือเพลิงแบบกลไก ( Mecchanical injection system ) ลำ้ ดับข้นั ตอนกำรทำ้ งำนของป๊ัมฉีดน้ำมันเช้อื เพลิง อุปกรณ์เร่งการฉีดน้ามนั เช้ือเพลิงอตั โนมตั ิ ( Automatic timer หวั ฉีด ( Injection nozzle or Injector ) หวั ฉีดแบบเปิ ด ( Open type ) หวั ฉีดแบบปิ ด ( Closed type

หลกั กำรทำงำนระบบคอมมอนเรล ไดเรกอนิ แจค็ ชั่น (Common rail Direct Injection) ระบบคอมมอนเรล ประกอบด้วย ปั๊มแรงดันสงู ,รางร่วม,หัวฉีดโซลนิ อย,และ อซี ียู (ECU)

ชิ้นส่ วนในระบบฉีดเชื้อเพลงิ ปั๊มแรงดนั สูง สามารถฉีดน้ามนั ใหม้ ีความดนั ไดส้ ูงถึง 1,800 บาร์ หรือ 180MPa ข้ึนอยกู่ บั เคร่ืองยนตแ์ ต่ละรุ่นและผผู้ ลิตแตล่ ะเจา้ แรงดนั ที่สูงน้ีทาใหน้ ้ามนั แตกตวั เป็น ละอองไดด้ ีกวา่ การใชห้ วั ฉีดแบบเก่ามาก หรือที่เรียกวา่ Fuel Atomisation รางร่วม มี ลกั ษณะเป็นท่อเลก็ ๆยาวๆ ท่ีมีความหนามากเพ่ือทนต่อแรงดนั สูง รางร่วมน้ีจะรักษาความ ดนั ใหค้ งที่และช่วยใหล้ ะอองน้ามนั ท่ีจ่ายไปยงั หอ้ งเผาไหมท้ ุกหอ้ งมีลกั ษณะเหมือนกนั

ชิ้นส่ วนในระบบฉีดเชื้อเพลงิ หัวฉีดโซลนิ อย ช่วยทาใหส้ ามารถควบคุมเวลาของการฉีดน้ามนั และปริมาณน้ามนั ท่ีฉีดเขา้ ไปในหอ้ งเผาไหม้ ไดอ้ ยา่ งละเอียด อีซียู หรือ Electronic Control Unit ทาหนา้ ท่ีควบคุมการทางานของท้งั ระบบใหเ้ หมาะสมกบั การขบั ขี่ ไม่วา่ จะเป็น การเร่งเครื่อง การขบั ดว้ ยความเร็วสูง หรือความเร็วต่า นอกจากน้ีอีซียยู งั สามารถสั่งใหม้ ีการฉีดน้ามนั เลก็ นอ้ ย เขา้ ไปในหอ้ งเผาไหมก้ ่อนท่ีจะมีการฉีดน้ามนั ตาม รอบ ไดอ้ ีกดว้ ย เรียกวา่ ไพลอ็ ต อินเจค็ ชน่ั (Pilot Injection) เพื่อที่จะลด ความรุนแรงของการระเบิดใน รอบการจุดระเบิด ดงั น้นั ลดเสียงดงั และการส่นั สะเทือน ซ่ึงเป็นขอ้ เสียของเครื่องยนตด์ ีเซลแบบเก่า นอกจากน้ี ไพลอ็ ต อินเจค็ ชน่ั ยงั ช่วยให้

เครื่องยนต์สำมำรถสร้ำงกำลงั งำนอย่ำงต่อเนื่องอกี ด้วย ดว้ ยกลไกการทางานขา้ งตน้ ระบบคอมมอนเรล จึงทางานไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพมากกวา่ ระบบเก่า ดงั น้นั จึงช่วยประหยดั น้ามนั ปล่อยมลพิษนอ้ ยกวา่ อีกท้งั ยงั เงียบกวา่ และมีการส่ันสะเทือนนอ้ ยกวา่ เคร่ืองยนตแ์ บบเก่าอีกดว้ ย ปัจจุบนั ระบบคอมมอนเรล ไดถ้ ูกน้ามาใชใ้ นรถกระบะในประเทศไทย เกือบทุกค่าย โดยมีชื่อเรียกทางการตลาดท่ีแตกต่างกนั ไป สาหรับรถยนตน์ ง่ั น้นั เครื่องยนตด์ ีเซลยงั ไม่เป็น ที่นิยมมากนกั ในประเทศไทย แต่ในยโุ รปซ่ึงนิยมใชร้ ถเคร่ืองยนตด์ ีเซล เพราะมีมลพิษต่ากวา่ ระบบคอม มอนเรลน้ี ไดร้ ับการยอมรับอยา่ งแพร่หลาย ประวตั ิของระบบคอมมอนเรล เคร่ืองยนตร์ ะบบคอมมอนเรลถูกคิดคน้ ไดเ้ ป็นสาเร็จคร้ังแรก โดยบริษทั Bosch ของเยอรมนั โดยในคร้ังแรกระบบคอมมอนเรลถูกใชก้ บั เคร่ืองจกั รขนาดใหญ่ (โดยเป็นคอมมอน เรลระบบกลไกลูกเบ้ียวเปิ ดหวั ฉีดช่วย) ต่อมา Bosch สามารถลดขนาดของระบบลงได้ และติดต้งั กบั รถยนตเ์ มอร์เซเดส-เบนซ์ เป็นคร้ังแรก (ปี 2540) ปัจจุบนั ระบบน้ี ไดม้ ีบริษทั ช้นั นาผลิตออกมาเพอื่ จาหน่ายใหแ้ ก่บริษทั รถยนตเ์ ช่น Nippon-Denso, Delphi เป็นตน้

กำรทำงำนของเครื่องยนต์ดเี ซลคอมมอนเรลระบบน้ามนั เช้ือเพลิงแบบใชท้ ่อร่วม(Common–rail) ขอ้ จากดั ของเคร่ืองยนตด์ ีเซลรุ่นเดิมๆ อยา่ งระบบสเวริ ์ลแชมเมอร์ และไดเร็คอินเจคชนั่ ดว้ ยความล้าหนา้ ของ เทคโนโลยดี ีเซล สมยั ใหม่ที่ สามารถตอบสนองต่อการขบั ขี่ไดอ้ ยา่ งสมบูรณ์แบบ ท้งั ดา้ นสมรรถนะ อตั ราความสิ้นเปลือง น้ามนั เช้ือเพลิง และความทนทาน ของการใชง้ าน ระบบคอมมอนเรล ไดเร็คอินเจคชน่ั หรือ CDI (Commonrail Direct Injection) ไดถ้ ูกพฒั นาข้ึนมา เพอื่ ใชง้ านกบั รถยนตน์ ง่ั ในระดบั หรูหราที่เนน้ ท้งั แรงมา้ -แรงบิด และความนุ่มนวลในการ ทางานบนพ้ืนฐานความประหยดั น้ามนั เช้ือเพลิง ในคร้ังน้ี เราจะอธิบายหลกั การทางานของเครื่องยนตค์ อมมอนเรล ไดเร็ค อินเจคชน่ั ละเอียดมากข้ึน หวั ใจสาคญั ของระบบคอมมอนเรล คือการสร้างแรงดนั น้ามนั สูงรอไวใ้ นท่อเพ่ือจ่ายน้ามนั ได้ อยา่ งแม่นยาและต่อเน่ือง น้ามนั ที่ ถูกฉีดเขา้ สู่หอ้ งเผาไหม้ จะมีลกั ษณะเป็นละอองฝอยคลา้ ยละอองแป้ง เพอ่ื เพม่ิ ความสามารถในการผสมกบั ไอดี และเพม่ิ ประสิทธิภาพ การเผาไหมใ้ หส้ มบูรณ์ยงิ่ ข้ึน การทางานท้งั หมด จะเริ่มตน้ โดย อาศยั ปั๊มแรงดนั สูง ที่สามารถจ่ายน้ามนั เช้ือเพลิงดว้ ยแรงดนั ที่สูงถึง 1,377 บาร์ หรือสูงกวา่ เครื่องยนตด์ ีเซล ไดเร็คอินเจคชน่ั ทว่ั ไปถึง 8 เท่า น้ามนั เช้ือเพลิงจะถูกสูบผา่ นเขา้ มารอในรางน้ามนั คอมมอนเรลดว้ ยแรงดนั สูง โดยท่ีปลายของรางส่งน้ามนั จะติดต้งั ตวั จากดั แรงดนั น้ามนั และเซ็นเซอร์ ตรวจจบั แรงดนั น้ามนั เพื่อทาหนา้ ที่รักษาและควบคุมแรงดนั ของน้ามนั ที่ถูก ส่งมาจากป๊ัมแรงดนั สูงใหอ้ ยใู่ นระดบั ท่ีเหมาะสมกบั การขบั ขี่ ก่อนที่ หวั ฉีดอิเลก็ ทรอนิกส์ซ่ึงมีรูฉีดน้ามนั ถึง 6 รูต่อหวั จะ จ่ายน้ามนั ท่ีมีลกั ษณะเป็นฝอยเขา้ สู่หอ้ งเผาไหมโ้ ดนตรง โดยการทางานของหวั ฉีดจะเป็นแบบ 2 คร้ังใน 1 จงั หวะ ดว้ ยการ ฉีดน้ามนั นาร่อง (Pilot Injection) ก่อนทาการฉีดจริง ซ่ึงจะช่วยลดระดบั เสียงดงั ที่เกิดจากการจุดระเบิด

•226 แบบฝกึ ัดที่ 10.1 คา ั่ง จงท่าเครื่ ง มาย  นา้ ข้ ค ามท่เี ็น ่าถูกและทา่ เครื่ ง มาย X นา้ ข้ ค ามทเ่ี น็ า่ ผิด ………….1. ระบบเช้ื เพลิงมี น้าทลี่ ่าเลียงนา้่ มนั เชื้ เพลงิ จากถงั ไปยงั ้ งเผาไ ม้ ………….2. ระบบเชื้ เพลิงมี นา้ ที่จา่ กดั ปริมาณนา้่ มนั เชื้ เพลิงใ ้เคร่ื งยนต์ใช้งาน ………….3. การฉีดน้า่ มนั เช้ื เพลงิ ใ ถ้ ูกต้ งตามจงั ะเป็น นา้ ที่ข งระบบเช้ื เพลงิ ………….4. การกระจายน่้ามันเชื้ เพลงิ ใ เ้ ป็นฝ ยละ งเป็น น้าท่ีข งปั๊ม ั ฉีดแถ เรยี ง ………….5. ้ งเผาไ ม้ฉีดตรงคื การฉีดน้่ามนั เช้ื เพลิงเข้าไปตรงๆ ตรงข บ ้ งเผาไ ม้ ………….6. ข้ ดีข ง ้ งเผาไ มฉ้ ีดตรงคื ประ ยัดเช้ื เพลงิ ………….7. จดุ เด่นข ง ้ งเผาไ มฉ้ ดี ตรงคื ุณ ภูมิแก๊ ไ เ ยี ต่าไมม่ ปี ัญ าเครื่ งร้ น ………….8. ข้ เ ยี ข ง ้ งเผาไ มฉ้ ดี ตรงคื ิ้นเปลื งน่้ามันเชื้ เพลิง ………….9. ้ งเผาไ ม้ มนุ นจะฉดี นา่้ มนั เขา้ ไปใน ้ งเผาไ ม้ทรงกลมขนาดเล็ก ……….10. ลกั การข ง ้ งเผาไ ม้ มนุ นคื มี ากา มุน นใน ้ งเผาไ ม้จ่าน น 3 ้ ง ……….11. ข้ ดีข ง ้ งเผาไ ม้ มุน นคื ใ ค้ ามเร็ ร บ ูง ……….12. ข้ เ ยี ข ง ้ งเผาไ ม้ มนุ นคื ตาร์ตติดยากถ้าปรา จาก ั เผา ……….13. ลกั การ ้ งเผาไ ม้ล่ ง น้าคล้ายกบั ้ งเผาไ ม้ฉดี ตรง ……….14. ้ งเผาไ มล้ ่ ง นา้ จะเผาไ มจ้ าก ้ งเลก็ ลามไป ้ งใ ญ่ ……….15. ข้ เ ยี ข ง ้ งเผาไ ม้ล่ ง นา้ คื เ ียงดัง

•227 แบบฝกึ ดั ที่ 10.2 คา ั่งตอนที่ 1 จงน่าตั ัก ร น้าข้ ค ามดา้ นข ามื มาใ ใ่ นช่ ง ่าง น้าเลขข้ ดา้ นซ้ายมื ใ ้ ถูกต้ งและไดใ้ จค าม มบูรณ์ ................1.ป๊ัม ั ฉดี แถ เรยี ง A.ฉีดน้า่ มันใ ้เปน็ ฝ ยละ ง ................2. น้าท่ีข ง ั ฉดี B.จะท่าใ ้โรเต ร์ มนุ ................3.ปัม๊ ค ามดนั ต่า C.จะมนี ่้ามันเช้ื เพลงิ ยูเ่ ตม็ ป๊ัม ................4.กร งนา่้ มันเชื้ เพลงิ D.ข้ เ ยี ข งปั๊ม ั ฉดี แถ เรียง ................5. ม้ ดักน้่า E.ต บ น งการเร่งชา้ ................6.เม่ื เพลาขับ มุน F.ดดู น่้ามันจากถงั ง่ ไปใ ้ปั๊ม ั ฉดี ................7.ภายในปั๊มมีลน้ิ ค บคมุ ค ามดนั G.ปมั๊ ั ฉีดแรงดนั ูงชนิด น่ึง ….............8.เม่ื โรเต ร์ มนุ H.จะพาใบพดั ก าดน้่ามัน มุนไปด้ ย ................9.ค ามดันภายในปั๊ม I.ค บคุมค ามดนั นา่้ มันภายในปม๊ั …............10.ภายในเรื นป๊ัม J.จะท่า นา้ ท่ีค บคมุ จัง ะการฉดี น่า้ มนั …............11.ข้ ดีข งปั๊ม ั ฉีดแถ เรยี ง K.กร ง ง่ิ กปรกฝนุ่ ผง …….........12.ข้ เ ยี ข งป๊ัม ั ฉีดแถ เรยี ง L.แขง็ แรงทนทาน …............13.ใช้กลไกในการดึงดับ M.ข้ ดีข งปัม๊ ั ฉดี แถ เรียง …............14.ราคาถูก N.ทต่ี ั ป๊ัม ั ฉีดแถ เรียง …............15.เครื่ งยนตร์ บไม่ ูง P.ดกั จบั น่้าทปี่ นมากบั น้่ามันเช้ื เพลงิ คา ั่งตอนที่ 2 จงบ กชื่ ่ นประก บข งระบบฉีดเชื้ เพลิงโดยเตมิ คา่ ลงในช่ ง า่ งตาม มายเลข 1. 2. 4. 5. 3.

•228 ใบงานท่ี 10.1 งานถ ดประก บป๊ัมค ามดันต่า จุดประ งค์การเรียนรู้ 1. ถ ดป๊มั ค ามดันตา่ 2. ตร จ บปมั๊ ค ามดันตา่ 3. ประก บป๊ัมค ามดนั ต่า 4. มีเจตคตแิ ละกิจนิ ัยทีด่ ีในการเรยี นและในการปฏบิ ัตงิ าน เครื่องมอื วั ดุอปุ กรณ์ในการปฏิบตั ิงาน 1. ปมั๊ ั ฉดี แถ เรียง 2. ชดุ เคร่ื งมื ถ ดป๊มั แท่นยดึ ปัม๊ ชดุ ประแจร ม ขั้นตอนการปฏิบตั ิงาน 1. เตรยี มเคร่ื งมื ั ดุ ปุ กรณ์ ชุดเคร่ื งมื ถ ดปั๊ม แท่นยึดป๊ัม ปากกาจับชิน้ งาน

•229 2. ตดิ ตั้งปัม๊ ั ฉดี แถ เรียงเขา้ กบั แท่นยดึ ปมั๊ ใชป้ ระแจกระบ กขันน็ ตทิ ทางตามเข็ม นา ิกายึดปั๊มเข้ากับแท่นยึดปั๊มใ แ้ นน่ ขนั น็ ตยดึ ป๊ัม เข้ากบั แท่นยดึ ปัม๊ 3. ถ ดปัม๊ ค ามดันตา่ รื ปั๊มป้ นเชื้ เพลงิ ใช้ประแจคลายน็ ตยดึ ป๊มั ค ามดันตา่ ทิ ทางท น เข็มนา ิกา น็ ตยึดปั๊มค ามดันต่ามีจ่าน น 3 ตั คลาย กคร้ังละน้ ย ลับกันทั้ง 3 ตั จากน้ันใ ้ ถ ดปม๊ั ค ามดนั ต่า กจากปัม๊ ั ฉดี แถ เรยี ง ใช้ประแจคลายน็ ต ยดึ ปั๊มค ามดันต่า เขา้ กบั แท่นยดึ ป๊ัม

•230 4. ตดิ ตงั้ ป๊มั ค ามดนั ต่าเข้ากับปากกาจับชน้ิ งาน ใช้ไมร้ งปากกาจับช้ินงานเพื่ ป้ งกนั ปม๊ั ค ามดันตา่ เ ีย าย ติดต้งั ปั๊มค ามดันต่า เขา้ กับปากกาจบั ชนิ้ งาน 5. ถ ดแยกปัม๊ ค ามดนั ต่า ใชป้ ระแจปากตายคลายน็ ตปั๊มไลล่ ม รื ปม๊ั มื ในทิ ทางท นเข็ม นา กิ าจากน้ันถ ดปั๊มมื กจากปม๊ั ค ามดนั ตา่ ปมั๊ มื ใชป้ ระแจปากตาย คลายน็ ตปมั๊ มื

•231 6. ถ ดท่ น่้ามนั ดา้ นลน้ิ กันกลับดา้ นดดู น้า่ มนั ใชป้ ระแจคลายน็ ตยดึ ท่ นา้่ มนั ดา้ นลิ้นกนั กลับ ด้านดูดน่้ามันเช้ื เพลิงในทิ ทางท นเข็มนา ิกา จากนั้นถ ดท่ น่้ามันถ ดลิ้นกันกลับด้านดูดน้่ามัน และถ ดลนิ้ กันกลับดา้ น ่งนา้่ มนั ใช้ประแจคลายน็ ตยึดท่ น้า่ มนั ดา้ นล้ินกนั กลับ ถ ดลน้ิ กันกลับ ด้านดูดน้่ามัน ถ ดลนิ้ กันกลบั ดา้ น ง่ นา้่ มัน

•232 7. ถ ดน็ ตยดึ ฝาปดิ ลูก บู ปั๊ม ใชป้ ระแจแ นคลายน็ ตยึดฝาปดิ ลกู ูบป๊ัมทิ ทางท นเขม็ นา กิ าจากนัน้ ถ ดน็ ตฝาปิดลูก บู ปม๊ั กจากเรื นปั๊มค ามดนั ต่า ถ ดน็ ตยดึ ฝาปดิ ลกู ูบป๊ัม 8. ถ ด ปริงลูก บู ป๊มั ใชเ้ คร่ื งมื ดึง ปรงิ ลูก บู ป๊ัม กจากเรื นปั๊มค ามดันตา่ ด้ ยค าม ระมัดระ ังและจดั เรยี งตามล่าดับใ ้เรยี บร้ ย ถ ด ปริงลูก บู ป๊ัม 9. ถ ดลูก บู ป๊มั กจากปม๊ั ค ามดนั ต่า ใชเ้ คร่ื งมื จบั ลูก บู ปั๊ม กจากเรื นปั๊มค ามดนั ต่า ด้ ยค ามระมัดระ ังและจัดเรียงตามล่าดับใ ้เรียบร้ ย ถ ดลูก บู ปั๊ม

•233 10. ถ ดแ นล็ กลกู กล้งิ ใช้คีมปากแ ลมดงึ แ นล็ กลูกกลิ้ง กจากร่ งแ นล็ ก ถ ดแ นล็ กลกู กลิ้ง กจากร่ งแ น 11. ถ ดชดุ ลูกกลิง้ ใชค้ มี ปากแ ลมดงึ ชุดลกู กลิ้ง กจากเรื นป๊มั ค ามดนั ต่าด้ ยค าม ระมัดระ ัง ถ ดชดุ ลูกกล้ิง 12. ท่าค าม ะ าดใชน้ า่้ มนั ดีเซลลา้ งทา่ ค าม ะ าดลูก ูบป๊ัม ปริงลูก ูบปมั๊ ลิ้นกนั กลับ ดา้ น ง่ น้า่ มนั ลิน้ กันกลับด้านดูดนา้่ มนั ใช้ลมเป่าทา่ ค าม ะ าด ทา่ ค าม ะ าดลูก ูบ ปั๊มและชิ้น ่ นตา่ งๆ

•234 ท่าค าม ะ าดป๊ัมมื การตรวจ อบปม๊ั ความดันต่า 1. ตร จ บลกู ูบปมั๊ โดยตร จ บการเคลื่ นท่ีขึ้นลงข งลกู บู ปัม๊ างเรื นปม๊ั ค ามดันตา่ ในแน ดิง่ จากนน้ั างลูก ูบปั๊มลงไปในกระบ กป๊ัม ปล่ ยใ ้ลูก ูบปั๊มเคลื่ นท่ีลงภายในกระบ กปั๊ม ลูก ูบปม๊ั ภาพดีต้ งเคล่ื นท่ีลงในแน ดงิ่ ได้เ ง ย่าง ะด ก ตร จ บลูก ูบป๊มั 2. ตร จ บป๊มั มื ตร จ บค ามดนั ภายในปม๊ั มื โดยใช้ ั แมม่ ื ุดทางเข้าป๊ัมมื จากน้ัน ใช้มื กี ขา้ ง นึ่งกดปั๊มมื ชา้ ๆ ตร จ บค ามดนั ทีเ่ กดิ ขึน้ ภายในปั๊มมื ตร จ บปมั๊ มื

•235 การประกอบปมั๊ ความดันต่า 1. ประก บชุดลูกกลิ้งเข้ากบั กระบ กป๊มั งั เกตร่ ง ลกั ทช่ี ุดลกู กล้งิ ตรงกับกระบ กปม๊ั ประก บชดุ ลูกกลงิ้ ร่ ง ลักกระบ กปมั๊ 2. ประก บแ นล็ กชุดลกู กลงิ้ ใชค้ ีมปากแ ลมดึง ปรงิ ยดึ แ นล็ กชุดลูกกลง้ิ ใ ้เขา้ กับ ร่ งแ นล็ กทเี่ รื นปม๊ั ค ามดนั ตา่ ดังภาพ ประก บแ นล็ ก ลูกกลิ้งเข้ากับร่ งแ น 3. ประก บลูก บู ป๊มั เข้ากับกระบ กปั๊มในเรื นปมั๊ ค ามดนั ต่าดังภาพ ประก บลกู ูบปม๊ั

•236 4. ประก บ ปรงิ เข้ากบั ลูก ูบปั๊มซึ่ง ยู่ภายในเรื นปั๊มค ามดันต่าดังภาพ ประก บ ปรงิ เข้ากับลกู บู ปั๊ม 5. ประก บน็ ตยดึ ฝาปดิ ลกู ูบปั๊ม จากน้นั ขันเข้าในทิ ทางตามเขม็ นา ิกาใ แ้ น่น ประก บน็ ตยึดฝาปิดลูก ูบปัม๊ 6. ประก บลน้ิ กันกลับดา้ น ง่ นา่้ มันและล้นิ กนั กลับดา้ นดดู น้่ามันด้ ยค ามระมัดระ ัง ประก บลิ้นกันกลบั ด้าน ง่ น่า้ มนั

•237 ประก บลิ้นกนั กลับ ดา้ นดดู น่้ามัน 7. ประก บน็ ตยดึ ท่ นา่้ มนั ลน้ิ กันกลบั ดา้ น ง่ น้า่ มัน ขันเข้าในทิ ทางตามเข็มนา ิกาจากนน้ั ขนั ใ ้แน่นด้ ยประแจในทิ ทางตามเข็มนา ิกา ประก บน็ ตยึดท่ น้่ามนั ลิ้น กันกลับด้าน ง่ น่้ามนั 8. ประก บปั๊มมื เขา้ กบั ปม๊ั ค ามดนั ต่า จากนนั้ ขันใ แ้ น่นด้ ยประแจทิ ทางตามเข็มนา ิกา ประก บปม๊ั มื

•238 ขันใ ้แน่นด้ ยประแจ 9. ประก บป๊มั ค ามดนั ต่าเขา้ กบั ปม๊ั ั ฉีดแถ เรียงขนั น็ ตยดึ ปั๊มค ามดนั ต่าเข้ากบั ป๊ัม ั ฉีด ทิ ทางตามเข็มนา ิกา โดยขนั เขา้ ครง้ั ละน้ ย ลับกนั ท้งั 3 ตั จากนนั้ ขันใ แ้ นน่ ด้ ยประแจ ประก บป๊ัมค ามดันต่า ขนั ป๊มั ค ามดนั ต่าใ ้ แน่นด้ ยประแจ 10. ท่าค าม ะ าดจดั เก็บเครื่ งมื ั ดุ และ ุปกรณ์

•239 ใบ ่งั งานที่ 10.1 งานถ ดประก บปมั๊ ค ามดนั ต่า คา ั่ง ใ ้ถ ดและประก บป๊ัมค ามดันต่า (เ ลา 30 นาท)ี คา ั่งย่อย 1. ทา่ เ รจ็ ถึงข้นั ต นท่ี 3 ร ตร จ บ 2. ท่าเ รจ็ ถึงขัน้ ต นที่ 4 ร ตร จ บ 3. ท่าเ ร็จถึงขนั้ ต นท่ี 5 ร ตร จ บ ลาดับขนั้ การปฏิบตั งิ าน 1. เตรยี มเครื่ งมื ั ดุและ ุปกรณ์ 2. ถ ดปม๊ั ค ามดนั ต่า กจากป๊ัม ั ฉดี แถ เรยี ง 3. ถ ดแยกปมั๊ ค ามดันต่า 4. ตร จ บปั๊มค ามดนั ตา่ 5. ประก บป๊ัมค ามดนั ต่า 6. ท่าค าม ะ าดจัดเก็บเคร่ื งมื ั ดุ ุปกรณ์ เครอ่ื งมอื 1. ปัม๊ ั ฉดี แถ เรยี ง 2. เคร่ื งมื ชุดประแจกระบ ก ชุดประแจร ม ประแจปากตาย ปากกาจบั ช้นิ งาน วั ดอุ ุปกรณ์ ผ้า ะ าด น่า้ มัน ล่ ลืน่ และถงุ มื

•240 ใบประเมนิ ผลปฏิบตั งิ านท่ี 10.1 งานถ ดประก บป๊ัมค ามดันต่า ช่ื นกั เรยี น....................................................................................... นั /เดื น/ป.ี ................................... เร่ิมปฏบิ ัติงานเ ลา.................................เ ร็จเ ลา.......................ร มเ ลาปฏบิ ตั งิ าน........................... จดุ ประเมิน ผลการประเมนิ มายเ ตุ ผ่าน ไม่ผา่ น 1. ล่าดบั ขน้ั การปฏบิ ัติงาน 1.1 เตรยี มเคร่ื งมื ั ดแุ ละ ปุ กรณ์ 1.2 ถ ดปั๊มค ามดนั ต่า กจากปั๊ม ั ฉีดได้ 1.3 ถ ดแยกปั๊มค ามดันต่าได้ 1.4 ตร จ บปม๊ั ค ามดันตา่ ลกู ูบปั๊ม ปม๊ั มื ได้ 1.5 ประก บป๊ัมค ามดนั ต่าได้ 1.6 ประก บปั๊มค ามดนั ต่าเข้ากับปั๊ม ั ฉีดได้ 1.7 ทา่ ค าม ะ าดจัดเก็บเคร่ื งมื ั ดุ ปุ กรณ์ 2. คุณภาพข งผลงาน ( ัดได้) 2.1 ปัม๊ ั ฉีดไมไ่ ด้รบั ค ามเ ยี าย 2.2 ปม๊ั ค ามดันตา่ ไมไ่ ด้รับค ามเ ีย าย 2.3 ปม๊ั มื ไมไ่ ด้รับค ามเ ีย าย 2.4 ลกู บู ปั๊มไมไ่ ดร้ ับค ามเ ีย าย 2.5 ล้นิ กนั กลับดา้ น ่งและดดู ไม่ได้รบั ค ามเ ยี าย จุดประเมิน ผลการประเมิน มายเ ตุ ดีมาก ดี พ ใช้ แก้ไข 2. คณุ ภาพข งผลงาน ( ัดไม่ได้) - ค ามประณตี - ค ามเรยี บร้ ย ร บค บ 3. เจตคติกจิ นิ ยั ทดี่ ีในการท่างาน - ค ามรบั ผดิ ช บ - ค าม ะ าด - ค ามปล ดภัย ผลการประเมนิ : ไม่ผ่าน เน่ื งจาก ผ่าน ………………………….………………………………………. ข้ เ น แนะ................................................................................................................... ........................ ............................................................................................................................................................... ลงช่ื ผู้ประเมิน: ……………………………………….