Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича ДАЙЖЕСТ

COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича ДАЙЖЕСТ

Published by nozimtuygunov, 2021-01-22 10:53:35

Description: COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича
ДАЙЖЕСТ

Search

Read the Text Version

№132, 22 январь, 2021 й. COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича ДАЙЖЕСТ Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник ахборот маркази Тошкент-2021

Жаҳонда пандемия билан боғлиқ вазият 2021 й. 21 январь ҳолатига кўра Умумий зарарланганлар сони – 97 420 873 (+ 673 955) Соғайганлар – 70 000 157 (+ 562 674) Вафот этганлар – 2 086 118 (+ 17 289) Мамлакатлар бўйича беморлар сони АҚШ – 25 000 309 (+ 189 330) Ҳиндинстон – 10 611 719 (+ 13 277) Бразилия – 8 639 868 (+ 64 126) Россия – 3 655 839 (+ 21 887) Буюк Британия – 3 505 754 (+ 38 905) Франция (+ 26 784) – 2 965 117 Италия – 2 414 166 (+ 13 568) Туркия – 2 406 216 (+ 6 435) Испания – 2 412 318 (+ 41 576) Ўзбекистон – 78 219 (+ 71) Манба: https://www.worldometers.info/coronavirus/ 2

Ўзбекистонда Хитойнинг COVID-19га қарши вакцинаси клиник синовлари III босқичи бўйича оралиқ ҳисобот 2021 й. 21 январь ҳолатига кўра БИР КУНЛИК МАЪЛУМОТИ Скринингга келганлар сони - 370 Розилик билдирганлар сони - 340 Экспресс тест топширганлар - 340 Улардан ПЦР топширганлар - 259 ПЦР анализи учун кечаги жавоблар– - 186 манфий натижалар ВАКЦИНАЦИЯ 1 - 116 ВАКЦИНАЦИЯ 2 - 28 Вакцинация қилинмаганлар - 58 Тиббй кўрикдан сўнг рад этилганлар - 79 Бошқа сабабларга кўра сўнг рад - - этилганлар ВАКЦИНАЦИЯ БАРЧА ДАВРЛАРИ УЧУН МАЪЛУМОТ Скринингга келганлар сони - 8523 Розилик билдирганлар сони - 7748 Экспресс тест топширганлар - 7617 Улардан ПЦР топширганлар - 6149 ВАКЦИНАЦИЯ 1 - 4033 ВАКЦИНАЦИЯ 2 - 150 Вакцинация қилинмаганлар - 700 Тиббй кўрикдан сўнг рад этилганлар - 2063 Бошқа сабабларга кўра сўнг рад - 846 этилганлар Манба: Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги томонидан тақдим этилган маълумотларга мувофиқ 3

Ўзбекистонда коронавирусга қарши оммавий эмлашни бошлаш муддатлари эълон қилинди Ўзбекистонда коронавирусга қарши оммавий эмлашни февраль ойининг охири ёки март ойида бошлаш режалаштирилган. Бу ҳақда Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги хизмати бошлиғи ўринбосари Ботиржон Қурбонов хабар берди. Ўнинг сўзларига кўра, Pfizer/BioNTech вакцинасининг биринчи партияси бир ойдан сўнг етказиб берилади. «Эмлаш жараёни бутун Ўзбекистонни қамраб олади, аммо бу босқичма-босқич амалга оширилади. Биринчи босқичда Pfizer вакцсинаси 10000 дозада буюрилди, кейинги босқичда бошқа лицензияга эга вакциналар пайдо бўлиши билан улар ҳам қўлланилади », - деди Қурбонов. Аввал хабар кўра, Ўзбекистон GAVI (Вакциналар ва иммунизация бўйича глобал альянс) билан ҳамкорликда COVAX дастури доирасида АҚШнинг Pfizer компанияси ва Германиянинг BioNTech компанияси томонидан ишлаб чиқарилган Comirnaty cоронавирусга қарши вакцинанинг 100 минг дозасини импорт қилиш бўйича ишлар олиб борилмоқда [3]. Эмлаш жараёнига тайёргарлик кўриш мақсадида GAVI томонидан Ўзбекистонга 17 та сиғимли музлатгич ва 206 та миниван этказиб берилди. Ҳозирги кунда уларни республиканинг барча вилоят ва туманларига этказиб бериш ишлари олиб борилмоқда. 4

Буюк Британияда COVID-19 га қарши вакцинанинг биринчи “жонли” синови бошланди Американинг Codagenix биотехника компаниясининг сусайтирилган Covi-Vac (CDX-CoV) тирик вакцинасини биринчи клиник синовлари босқичи доирасида Буюк Британиянинг 48 соғлом кўнгиллиларига SARS-CoV-2 коронавирусининг заифлашган варианти юқтирилди. Бу ягона 160дан ортиқ антиковид вакциналарининг тирик патогенга асосланган варианти ва номзоди[4]. Препарат хитойликлар томонидан вируснинг шифрланган геноминини тарқатганидан кейин дастлабки кунларда ривожлана бошлади. Инсонларга синов 2021 йилнинг 11 январидан бошланди. Буюк Британияда барча жараёнлар ушбу соҳада 30 йилдан ортиқ тажрибага эга hVIVO (Open Orphan) компанияси томонидан назорат қилинмоқда [5]. Кўнгиллилар турли дозаларда олишди: ушбу босқичда асосан препаратнинг хавфсизлиги / реактогенлиги аниқланади. Covi-Vacнинг иммунитетга жавоб бериш қобилиятига оид текширувлар бошланади: антителлар титрлари, бурун ва оғиз бўшлиғи маҳаллий иммунитет даражаси, шунингдек Т- ва Б ҳужайралари тизимли иммунитети аниқланади. Ноу- хау Codagenix – технологиси бу вирусни \"кучсизлантиручи\"дир. Генетика бўйича мутаҳассислар «ҳарфлар ёрдамида» рақамланган патоген геномини олиб, патентланган алгоритм ёрдамида кетма-кетликни таҳлил қиладилар, улар уни деоптималлаштиради - улар геном таркибига баъзи ҳудудларни киритиш ёки йўқ қилиш билан қайта ёзадилар, шунда бундай «тўхтаб қолган» вирус қурбон ҳужайрасига киргандан сўнг, унинг механизмлари «буйруқларига» вирус жуда секин бўйсунади [6]. Назарий жиҳатдан, бундай вакциналар коронавируснинг оддий турига иммунитетни четлаб ўтадиган штаммларга қарши самарали бўлади. The New England Journal of Medicine ёзишича бундай вакциналар «ҳар қандай» вирусларга қарши самарали бўлиш имкониятига эга деб тахмин қилмоқда [7]. Препарат бурун бўшлиғига битта инъекция учун мўлжалланган: уни сақлаш учун нина, шприц ёки ўта паст ҳарорат талаб қилинмайди: оддий совутгич етарли. 5

Италияда миллиондан ортиқ аҳоли коронавирусга қарши вакцинани қабул қилди Италия Европа Иттифоқидаги коронавирусга қарши бир миллиондан ортиқ вакцинани амалга оширган биринчи мамлакат бўлди, яъни ҳозирги вақтда аҳолининг деярли икки фоизи вакцинани олди, дея хабар беради миллий туризм агентлиги (ENIT) матбуот хизмати[8, 9]. Айни пайтда мамлакат эмланганлар сони бўйича дунёда еттинчи, Европада эса учинчи ўринни эгаллаб турибди [1]. Агентликда аниқланишича, ўтган йилнинг 27 декабрида мамлакат ўз дастурининг биринчи босқичини амалга оширишни бошлаган ва аллақачон барча тиббиёт ходимлари эмланган. Италия ҳукумати январь ойи охирига қадар 80 ёшдан ошган барча одамлар ва қариялар уйлари аҳолиси вирусдан ҳимояланади ва эмланганларнинг умумий сони икки миллионга етишига умид қилмоқда. Дастурнинг февральдан июньга қадар мамлакат эмлашнинг иккинчи босқичида яна 21 миллион кишини, шу жумладан асосий касаллик шароитида бўлган одамларни, ўқитувчиларни ва 60 ёшдан ошганларни қамраб олишни режалаштирмоқда. Эмлашнинг учинчи босқичда барча хизмат ходимларга таклиф қилинади ва тўртинчи, якуний босқичда, аҳолининг қолган қисмини 2021 йил декабрь ойининг охирига қадар эмлашни режалаштирмоқда [10]. 6

БАА коронавирусга қарши “Спутник V” вакцинани рўйхатдан ўтказмоқда Бирлашган Араб Амирликлари соғлиқни сақлаш ва профилактика вазирлиги Россиянинг коронавирусга қарши “Спутник V” вакцинасини тезлаштирилган процедура доирасида тасдиқлади. «Спутник V вакцинаси Россияда 33 мингдан зиёд одамни қамраб олган III босқич клиник синовлари натижаларига кўра Бирлашган Араб Амирликлари тезлаштирилган процедура доирасида рўйхатдан ўтказилди», - дейди Фонд. [11] Аввалроқ Россиянинг инвестиция жамғармаси (РДИФ) Россиянинг “Спутник V” коронавирусига қарши вакцинаси Венгрия миллий фармакология ва озиқ-овқат институти томонидан рўйхатдан ўтганлигини тасдиқлади. 7

Мутаҳассислар COVID-19га қарши учта рус вактцинасининг фарқлари ҳақида гапириб беришди Мутаҳассисларнинг фикрига кўра, Россиянинг “Спутник V”, «ЭпиВакКорона» ҳамда «КовиВак» вакциналари яқин кунда рўйхатдан ўтишини ва қисқа вақт ичида аҳолининг 70-80 фоизини эмлаш ва иммунитетини яратиш учун фойдаланиш мумкин [12]. “Учта вакцина ёрдамида буни анча тезроқ амалга ошириш мумкин. Бундан ташқари, бугунги кунда эмлашдан кейинги иммунитет умрбод бўлмайди, ревакцинация талаб қилинади деб ҳисоблашмоқда. Учта дорининг мавжудлиги ва бу уларни изчил ишлатиш энг яхши эчим бўлиши мумкин”, - дея таъкидлади Михаил Каган, Россияда хизмат кўрсатган шифокор, Врачу.ру хизматининг этакчи илмий муҳаррири, “Известия” ахборот агентлигига берган интервьюсида. Дори-дармонларнинг ҳар бири ўзига хос афзалликларга эга, деб тушунтирди мутаҳассислар. Гамалеи марказдан олинган «Спутник V» вакцинасининг қадр- қиммати - кўп қиррали, Вектор марказидаги «ЭпиВакКорона» - аллергик касалликларга чалинган одамлар учун ҳавфсиз, Чумаков номидаги марказ вакцинаси «КовиВак» эса – сақлаш ва ташишда учун осонроқ. Бироқ, ҳар бир вакцинанинг таъсири ҳақида тўлиқ маълумот тахминан бир йил ичида олинади [13]. 8

Манбалар 1. Reported Cases and Deaths by Country, Territory, or Conveyance // https://www.worldometers.info/coronavirus/ (20.01.2021 г.) 2. Названы сроки начала массовой вакцинации от коронавируса в Узбекистане // https://uzreport.news/society/nazvani-sroki-nachala-vaktsinatsii-ot-koronavirusa-v-uzbekistane (20.01.2021 г.) 3. Узбекистан получит 100 тыс. доз вакцины от Pfizer/BioNTech в рамках программы COVAX // https://uzreport.news/society/uzbekistan-poluchit-100-tis-vaktsin-pfizer-biotech-v-ramkah- programmi-covax (20.01.2021 г.) 4. Safety and Immunogenicity of COVI-VAC, a Live Attenuated Vaccine Against COVID-19 // https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04619628 (20.01.2021 г.) 5. Codagenix and Serum Institute of India Initiate Co-Development of a Scalable, Live-Attenuated Vaccine Against the 2019 Novel Coronavirus, COVID-19 // https://www.biospace.com/article/releases/codagenix-and-serum-institute-of-india-initiate-co- development-of-a-scalable-live-attenuated-vaccine-against-the-2019-novel-coronavirus-covid-19/ (20.01.2021 г.) 6. 48 британцев заразили коронавирусом: начались испытания первой \"живой\" вакцины от COVID- 19 // https://news.liga.net/world/news/48-britantsev-zarazili-koronavirusom-nachalis-ispytaniya- pervoy-jivoy-vaktsiny-ot-covid-19 (20.01.2021 г.) 7. Clinical implications of basic research - Attenuation by a Thousand Cuts // https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMcibr0805820 (20.01.2021 г.) 8. Italy Hits 1 Million COVID-19 Vaccinations, Most In The E.U. // https://www.travelagentcentral.com/europe/italy-hits-1-million-covid-19-vaccinations-most-e-u (20.01.2021 г.) 9. Italy has vaccinated more than one million people against Covid-19 // https://www.thelocal.it/20210115/italy-has-vaccinated-almost-one-million-people-against-covid-19 (20.01.2021 г.) 10. В Италии вакцину от коронавируса получили более миллиона жителей // https://ria.ru/20210121/italiya-1593971289.html (20.01.2021 г.) 11. ОАЭ зарегистрировали вакцину от коронавируса «Спутник V» // https://russian.rt.com/world/news/824371-oae-vakcina-koronavirus (20.01.2021 г.) 12. Эксперты рассказали о различиях трех российских вакцин от COVID-19 // https://iz.ru/1114226/2021-01-21/eksperty-rasskazali-o-razlichiiakh-trekh-rossiiskikh-vaktcin-ot- covid-19 (20.01.2021 г.) 13. Названы различия трех российских вакцин от COVID-19 // https://moika78.ru/news/2021-01- 21/541791-nazvany-razlichiya-treh-rossijskih-vaktsin-ot-covid-19/ (20.01.2021 г.) 9

Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник ахборот маркази Тошкент-2021


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook