Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича ДАЙЖЕСТ

COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича ДАЙЖЕСТ

Published by nozimtuygunov, 2021-01-24 08:43:41

Description: COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича
ДАЙЖЕСТ

Search

Read the Text Version

№134, 24 январь, 2021 й. COVID-19 га қарши вакциналарнинг ишланмалари бўйича ДАЙЖЕСТ Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник ахборот маркази Тошкент-2021

Жаҳонда пандемия билан боғлиқ вазият 2021 й. 23 январь ҳолатига кўра Умумий зарарланганлар сони – 98 988 019 (+ 670 673) Соғайганлар – 71 130 976 (+ 487 597) Вафот этганлар – 2 122 160 (+ 16 385) Мамлакатлар бўйича беморлар сони АҚШ – 25 404 756 (+ 187 532) Ҳиндинстон – 10 654 656 (+ 20 242) Бразилия – 8 768 280 (+ 68 466) Россия – 3 698 273 (+ 20 921) Буюк Британия – 3 617 459 (+ 33 552) Франция (+ 23 292) – 3 011 257 Испания – 2 603 472 (+ 42 885) Италия – 2 455 185 (+ 26 964) Туркия – 2 424 328 (+ 11 823) Ўзбекистон – 78 317 (+ 98) Манба: https://www.worldometers.info/coronavirus/ 2

Ўзбекистонда Хитойнинг COVID-19га қарши вакцинаси клиник синовлари III босқичи бўйича оралиқ ҳисобот 2021 й. 23 январь ҳолатига кўра БИР КУНЛИК МАЪЛУМОТИ Скринингга келганлар сони - 506 Розилик билдирганлар сони - 369 Экспресс тест топширганлар - 374 Улардан ПЦР топширганлар - 276 ПЦР анализи учун кечаги жавоблар– - 404 манфий натижалар ВАКЦИНАЦИЯ 1 - 150 ВАКЦИНАЦИЯ 2 - 51 Вакцинация қилинмаганлар - 250 Тиббй кўрикдан сўнг рад этилганлар - 44 Бошқа сабабларга кўра сўнг рад - - этилганлар ВАКЦИНАЦИЯ БАРЧА ДАВРЛАРИ УЧУН МАЪЛУМОТ Скринингга келганлар сони - 9596 Розилик билдирганлар сони - 8643 Экспресс тест топширганлар - 8513 Улардан ПЦР топширганлар - 6795 ВАКЦИНАЦИЯ 1 - 4281 ВАКЦИНАЦИЯ 2 - 251 Вакцинация қилинмаганлар - 1167 Тиббй кўрикдан сўнг рад этилганлар - 1962 Бошқа сабабларга кўра сўнг рад 819 этилганлар Манба: Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги томонидан тақдим этилган маълумотларга мувофиқ 3

АҚШда COVID-19га турли вациналарни аралаштиришга рухсат берилди АҚШ касалликларни назорат қилиш ва олдини олиш маркази (CDC) коронавирус вакцинасини биринчи битта доза билан , иккинчисини эса бошқа доза билан амалга оширишга рухсат берди. Бу ҳақда марказ веб-сайтида хабар берилди. [2, 3]. CДC АҚШ томонидан тасдиқланган вакциналарни «бир-бири билан ёки бошқа COVID-19 вакциналари билан алмаштириш мумкин эмаслигини» таъкидлади. Шу билан бирга, марказнинг фикрига кўра, иккинчи дозани олиш учун истисно ҳолатларда коронавирусга қарши мавжуд бўлган ҳар қандай МРНА вакцинасидан фойдаланиш мумкин. Бундай ҳолатда, биринчи инъекциядан кейин камида 28 кун ўтиши лозим. Емлашни бошқа дори билан якунланиши фақат айрим ҳолатда, масалан, агар бемор дастлаб олган вакцинанинг иккинчи дозаси мавжуд бўлмаса ёки биринчи вакцинанинг ишлаб чиқарувчиси номаълум бўлган ҳолатда рухсат берилади. Маҳсулотлар сериясини аралаштириш хавфсизлиги ва самарадорлиги ҳали баҳоланмаган\", - дея таъкидлади марказ [4]. Шунингдек, CДC биринчи ва иккинчи дозаларни қабул қилиш оралиғини олти ҳафтага оширишга рухсат берди. CДC вакили Кристен Нордланднинг айтишича, бундай вазият \"шифокорларга алоҳида ҳолатларда мослашувчанликни таъминлаш учун мўлжалланган.\"[5] 4

Латвияда COVID-19 га қарши вакцинанинг ножўя таъсирлари аниқланди Мамлакатда 28 декабрдан COVID-19 қарши эмлаш бошлангандан, Латвия давлат тиббиёт агентлигига 60 та салбий реакциялар ҳақида хабар олинди [6]. Латвияда 20 январьга қадар иккинчи марта Pfizer / BioNTech вакцинаси билан эмлангандан кейин 14 маротаба юзага келиши мумкин бўлган ножўя таъсирлар рўйхатдан ўтказилди. Шу вақт ичида Латвияда 2126 киши ушбу препаратнинг иккинчи дозасини қабул қилишди, эмланганларнинг 1 фоизидан камроғида ножўя таъсир қайд этилди [7]. Вакцинанинг иккинчи дозасидан кейинги ножўя таъсирлар қуйидагиларни қайд этди: инексия жойида оғриқ ва шиш, чарчоқ, иситма ва мушак оғриғи. Агентликнинг таъкидлашича, ножўя таъсирлар биринчи эмлашдан кейин тез- тез содир бўлиши мумкин - бу иммунитет механизмининг ўзига хос жавоб бериш хусусиятларига боғлиқ [7]. Шу билан бирга, бу реакциялар инсонда COVID-19 ривожланиб бораётганлигини билдирмайди, чунки вакциналар «ўлик». Умуман олганда, 20 январгача 16 278 киши эмланди. Биринчи ва иккинчи дозаларни ҳисобга олган ҳолда умумий эмлашлар сони 18404 кишини ташкил қилди. Ушбу даврда дори-дармон агентлиги COVID-19 вакцинасининг ножўя таъсирлари ҳақида 60 та маълумот, шу жумладан Moderna (13 январдан фойдаланиш бошланди) вакцинасига қарши ножўя таъсирлар тўғрисида бешта маълумот va Pfizer / BioNTech вакцинасига (28 декабрьдан фойдаланиш бошланди ) 55 та ножўя таъсирлар тўғрисида маълумот келиб тушди. 5

Ҳиндистон коронавирусга қарши эмлаш бўйича рекорд ўрнатди Ҳиндистонда ўтган кун давомида коронавирус инфексиясига қарши емлаш 347,058 нафар фуқарога амалга оширилди ва бу 16 январ кунидан бошланган умуммиллий емлаш кампаниясининг бутун вақт давомида рекорд даражага етди. Шанба куни Ҳиндистон Соғлиқни сақлаш ва оилавий фаровонлик вазирлигининг маълумотларига кўра, эмлашнинг биринчи ҳафтасида мамлакатда 1 миллион 390 минг 592 киши эмланган [8]. Аввалроқ, кунлик хисоботга кўра енг кўп емланганлар сони 21-январ, пайшанба куни қайд етилган бўлиб, 237,050 киши вакцинани қабул қилган эди. Умимий ҳисобда, кампаниянинг дастлабки етти кун давомидаги хисоботига кўра эмланганларнинг ўртача кунлик сони 198 656 кишини ташкил этди [9]. Вазирликнинг таъкидлашича, эмлаш марказларига тобора кўпроқ одам мурожаат қилмоқда. Дастлабки кунларда эмлаш режа қилинганидан камроқ бўлган: масалан, акциянинг биринчи кунида 300 минг киши укол олишлари режалаштирилган эди, аммо фақат 207229 киши вакцинага келган. 16 январ куни Ҳиндистонда маҳаллий ҳокимият органлари \"дунёдаги энг массив\" деб ном олган умуммиллий коронавирусга қарши емлаш кампанияси иш бошлади. Биринчи босқичда 30 миллионга яқин одам : - 10 миллион соғлиқни сақлаш ходими ва хавф остида қолган 20 миллион – полиция ходилари, ҳарбий хизматчилар, мудофаа хизмати идоралари ходимларини эмлаш бўйича қабул қилиш режалаштирилган. Сўнг 50 ёшдан ошган ва 50 ёшгача бўлган шахслар (жами 270 млн. га яқин киши) эмланади. Ҳиндистон жорий йилнинг июль ойигача 300 миллионга яқин одамни эмлашни режалаштирмоқда. Эмлаш ихтиёрий равишда амалга оширилади. [10]. Биринчи босқичда вакциналарнинг иккита тури - AstraZeneca ва Bharat Biotech билан эмлаш амалга оширилади [11]. 6

Туркия «Спутник V» вакцинасини ишлаб чиаради Россиянинг тўғридан-тўғри инвестиция фонди (РДИФ) Туркияда «Спутник V» коронавирусга қарши вакцинасини ишлаб чиқариш бўйича келишувлар олиб борилди ва технологиялар трансфери бошлаб юборилди. Туркиядаги етакчи фармацевтика маҳсулотлари ишлаб чиқарувчи билан шартнома имзоланди. Келишув қайси компания билан тузилгани ҳозирча маълум қилинмади [12, 13]. «Спутник V» вакцинасини потенциал ишлаб чиқариш ҳажми йилига миллионлаб дозани ташкил этади. Келажакда ишлаб чиқаришни кенгайтириш масаласи ҳам муҳокама қилинмоқда. Вакцина Туркиянинг ички бозорига ҳам, бошқа мамлакатларга ҳам етказиб берилади », - деди РДИФ [14]. «Спутник V» вацинаси Беларуссия, Аргентина, Бирлашган Араб Амирликлари, Венгрия, Сербия, Боливия, Жазоир, Фаластин, Венесуела, Парагвай ва Туркманистонда ҳам меъёрий тасдиқдан ўтган. Европа иттифоқи препаратни рўйхатга олиш жараёнини бошланган. 7

Туркманистонда Россиянинг COVID-19 га қарши иккинчи вакцинаси рўйхатдан ўтказилади Туркманистон Президенти Гурбангули Бердимуҳамедов иккинчи рус коронавирусга қарши вакцинаси - \"ЭпиВакКорона\"ни рўйхатга олиш ишларни амалга ошириш бўйича кўрсатма берди, дея хабар бермоқда жума куни Туркманистон телевиденияси [15]. Давлат раҳбари соғлиқни сақлаш ва тиббий саноат вазири Нурмуҳаммед Аманнепесовга ҳукумат йиғилишида видеоалоқа орқали шундай буйруқ берди. \"Президент Гурбангули Бердимуҳамедов Соғлиқни сақлаш ва тиббиёт саноати вазири Нурмухаммад Аманнепесовга Туркманистонда Россиянинг коронавирусига қарши вакцинаси \"ЭпиВакКорона\"ни ҳамда бошқа давлатлар томонидан ишлаб чиқилган вакциналарни рўйхатга олиш ишларини амалга ошириш ҳақида кўрсатма берди\", - дейилади маҳаллий телеканалда. Расмий маълумотларга кўра, Туркманистонда коронавирус ҳолатлари маълум қилинмаган. Аммо мамлакатда умумий қонунлар асосида ниқоб тақиш режими ва бошқа чекловлар жорий етилган [16]. 8

Манбалар 1. Reported Cases and Deaths by Country, Territory, or Conveyance // https://www.worldometers.info/coronavirus/ (23.01.2021 г.) 2. Interim Clinical Considerations for Use of mRNA COVID-19 Vaccines Currently Authorized in the United States // https://www.cdc.gov/vaccines/covid-19/info-by-product/clinical-considerations.html (23.01.2021 г.) 3. C.D.C. Eases Coronavirus Vaccine Rules for ‘Exceptional Circumstances’ // https://www.nytimes.com/2021/01/22/us/politics/cdc-coronavirus- vaccines.html?searchResultPosition=1 (23.01.2021 г.) 4. CDC разрешил смешивать разные вакцины от коронавируса // https://www.gazeta.ru/social/news/2021/01/23/n_15524594.shtml (23.01.2021 г.) 5. Регулятор США разрешил смешивать разные вакцины от COVID-19 // https://www.rbc.ru/rbcfreenews/600b895a9a79472c1f4e71ce (23.01.2021 г.) 6. В Латвии раскрыли статистику по побочным эффектам от вакцин против COVID-19 // https://lv.sputniknews.ru/Latvia/20210122/15055839/V-Latvii-raskryli-statistiku-po-pobochnym- effektam-ot-vaktsin-protiv-COVID-19.html (23.01.2021 г.) 7. Получено 14 сообщений о возможных побочных эффектах после второй дозы вакцины от Covid-19 // https://rus.tvnet.lv/7162321/polucheno-14-soobshcheniy-o-vozmozhnyh-pobochnyh-effektah-posle- vtoroy-dozy-vakciny-ot-covid-19 (23.01.2021 г.) 8. India vaccinates almost 350,000 citizens per day // https://report.az/en/other-countries/india- vaccinates-almost-350-000-citizens-per-day/ (23.01.2021 г.) 9. More than 300k people receive COVID-19 vaccine in one day in India // https://menafn.com/1101479158/More-than-300k-people-receive-COVID-19-vaccine-in-one-day-in-India (23.01.2021 г.) 10. India is carrying out vaccinations at a record pace // https://verietyinfo.com/ukraineeng/india-is-carrying- out-vaccinations-at-a-record-pace/ (23.01.2021 г.) 11. В Индии установили рекорд по вакцинации от коронавируса // https://news.mail.ru/society/44979164/ (23.01.2021 г.) 12. Turkey says it aims to produce Russia's Sputnik V vaccine at home // https://www.reuters.com/article/us- health-coronavirus-turkey-russia/turkey-says-it-aims-to-produce-russias-sputnik-v-vaccine-at-home- idUSKBN2930YL (23.01.2021 г.) 13. Russia’s RDIF signs vaccine production deal with Turkey // https://www.arabnews.com/%20node%20/%201797141%20/%20%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%B6% D0%BD%D0%B8%D0%B9%20%D0%B2%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BA (23.01.2021 г.) 14. В Турции начнут производство вакцины \"Спутник V\" // https://ria.ru/20210123/sputnik-v- 1594264813.htm (23.01.2021 г.) 15. Телеканал Altyn Asyr // https://telecom.tm/ru/onlinetv (23.01.2021 г.) 16. В Туркмении зарегистрируют вторую российскую вакцину от COVID-19 // https://ria.ru/20210122/vaktsina-1594222175.html (23.01.2021 г.) 9

Ўзбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник ахборот маркази Тошкент-2021


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook