พระราชประวัติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

พระราชประวตั ิ สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจกั รีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภกั ดี สิริกจิ การิณีพรี ยพฒั น รัฐสีมาคุณากรปิ ยชาติ สยามบรมราชกมุ ารี

สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา เจา้ ฟ้ามหาจกั รีสิรินธร มหา วชิราลงกรณวรราชภกั ดี สิริกิจการิณีพรี ยพฒั น รัฐสีมาคุณากรปิ ยชาติ สยามบรมราชกมุ ารี เป็นสมเดจ็ พระเจา้ ลูกเธอพระองคท์ ่ี ๓ ในพระบาทสมเดจ็ พระชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถ บพิตร และสมเดจ็ พระนางเจา้ สิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพนั ปี หลวง ทรงพระราช สมภพเม่ือวนั เสาร์ท่ี ๒ เมษายน พทุ ธศกั ราช ๒๔๙๘ ณ พระที่นง่ั อมั พรสถาน พระราชวงั ดุสิต ไดร้ ับ พระราชทานพระนามวา่ สมเดจ็ พระเจา้ ลูกเธอ เจา้ ฟ้าสิรินธรเทพรัตนสุดา กิติวฒั นาดุลโสภาคย์

เม่ือพระบาทสมเดจ็ พระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพล ราชวรางกรู กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม บรมนาถบพติ ร พระวชิรเกลา้ เจา้ อยหู่ วั เสดจ็ เถลิงถวลั ยราชสมบตั ิบรมราชาภิเษกในวนั ที่ ๔ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ทรงพระราชดาริวา่ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา เจา้ ฟ้ามหาจกั รีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิ ยชาติ สยามบรมราชกมุ ารี เป็น พระโสทรกนิษฐภคินีท่ีไดท้ รงร่วมสุขร่วมทุกขม์ าแต่ทรงพระเยาว์ เมื่อทรงเจริญพระชนมายุ กไ็ ดท้ รง ปฏิบตั ิพระราชกรณียกิจสนองพระเดชพระคุณดว้ ยพระวริ ิยอุตสาหะ เป็นคุณูปการแก่ประเทศชาติ และอาณาประชาราษฎร์ คร้ันในรัชกาลปัจจุบนั กไ็ ดท้ รงปฏิบตั ิพระราชกรณียกิจแทนพระองคแ์ ละ ช่วยแบ่งเบาพระราชภารกิจนอ้ ยใหญใ่ หด้ าเนินลุล่วงไปดว้ ยความเรียบร้อย เป็นท่ีไวว้ างพระราช หฤทยั สมควรจะยกยอ่ งพระเกียรติยศตามฐานะแห่งพระบรมราชวงศ์ จึงมีพระบรมราชโองการโปรด เกลา้ โปรดกระหม่อมใหส้ ถาปนาพระราชอิสริยยศเป็น สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา เจา้ ฟ้ามหาจกั รีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภกั ดี สิริกิจการิณีพีรยพฒั น รัฐ สีมาคุณากรปิ ยชาติ สยามบรมราชกมุ ารี

ในดา้ นการทรงรับราชการ ทรงเขา้ ปฏิบตั ิหนา้ ที่อาจารยส์ อนวชิ าประวตั ิศาสตร์และ สงั คมวทิ ยาท่ีโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกลา้ ต้งั แต่พทุ ธศกั ราช ๒๕๒๓ ทรงดารงพระยศพล เอก ตาแหน่งผอู้ านวยการกองวชิ าประวตั ิศาสตร์ และทรงเกษียณอายรุ าชการในพทุ ธศกั ราช ๒๕๕๘

สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรง จดั ต้งั โครงการต่างๆ เพ่อื พฒั นาคุณภาพชีวติ เดก็ และเยาวชนผยู้ ากไร้ในชนบท โดยเฉพาะการส่งเสริม สุขภาพอนามยั จึงทรงริเริ่มโครงการเกษตรเพ่ืออาหารกลางวนั ในโรงเรียนตารวจตระเวนชายแดน ต้งั แต่ พทุ ธศกั ราช ๒๕๒๓ ทรงเห็นความสาคญั ของการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน จึงพระราชทานพระราชทรัพยใ์ ห้ ก่อสร้างโรงเรียนในถ่ินทุรกนั ดาร ศูนยก์ ารเรียนชุมชนสาหรับชาวไทยภูเขา หอ้ งเรียนเคล่ือนที่ ท้งั พระราชทานพระราชทรัพยเ์ ป็นค่าตอบแทนครูผสู้ อน และทรงจดั หาอุปกรณ์การเรียนการสอน พระราชทาน เพ่ือใหเ้ ยาวชนมีโอกาสไดร้ ับการศึกษาที่เหมาะสม จะไดม้ ีความสามารถในการพ่ึงตนเอง และเป็นที่พ่งึ ของครอบครัวไดใ้ นอนาคต ทรงติดตามการดาเนินงานโครงการตามพระราชดาริอยา่ ง ใกลช้ ิด และเสดจ็ พระราชดาเนินไปทรงเยย่ี มราษฎรในโครงการดว้ ยพระองคเ์ องเสมอ

สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงสนพระทยั ในงานศิลปวฒั นธรรมไทยเป็นอยา่ งยงิ่ มีพระราชดาริวา่ ควรจะมีการถ่ายทอดงาน ดา้ นวฒั นธรรมไปสู่เดก็ และเยาวชนรุ่นใหม่ผา่ นกระบวนการจดั การศึกษาอบรม ท้งั การศึกษาใน ระบบ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอธั ยาศยั เพอื่ ใหค้ นรุ่นใหม่เหล่าน้ีไดเ้ รียนรู้ ตระหนกั ความสาคญั รักและผกู พนั ในศิลปวฒั นธรรมของชาติ สามารถสืบทอดเพื่อการอนุรักษ์ และอาจพฒั นาเป็นอาชีพได้ ทรงสนบั สนุนการดาเนินกิจกรรมเพ่อื อนุรักษแ์ ละสืบทอดมรดกทาง ศิลปวฒั นธรรมของไทย

ในปัจจุบนั สมเดจ็ พระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงสนพระทยั ศึกษาและฝึกฝนเรียนรู้ทกั ษะภาษาและวิชาการตา่ งๆ อยมู่ ิไดข้ าด เช่น ภาษาฝร่ังเศส ภาษาเยอรมนั ภาษาจีน เทคโนโลยสี ารสนเทศ ดารา ศาสตร์ เทคโนโลยชี ีวภาพ เป็นตน้ พระปรีชาสามารถดา้ นภาษาเป็นท่ีประจกั ษโ์ ดยทวั่ หนา้ นอกจากน้ี ยงั ทรงสนพระทยั เขา้ ร่วมการประชุม แลกเปลี่ยนขอ้ คิดเห็น ทรงศึกษาดู งาน และทรงพบปะสนทนากบั ปราชญด์ า้ นต่าง ๆ อยเู่ ป็นประจา เพื่อทรงรับความรู้ ใหม่ๆ และทนั สมยั อยเู่ สมอ