E-book เอกสารประกอบการสอน เรื่อง บำเหน็จ

วิชาคณิตศาสตรพ์ าณิชยกรรม ระดบั ปวช.2 รหสั วิชา 2000-1406 1

บำเหน็จ แนวคดิ ในกำรประกอบกจิ กำรต่ำงๆ เจ้ำของกจิ กำรไม่สะดวกในกำรดำเนินกำรเอง จงึ มคี นกลำงทำให้เกดิ กำรทำสัญญำซื้อหรือขำยขนึ้ ลกั ษณะเช่นนี้เรียกว่ำเป็ นตัวแทน หรือนำยหน้ำ โดยได้รับผลตอบแทนเป็ นเงินบำเหนจ็ สำระกำรเรียนรู้ 1. บำเหน็จตัวแทน 2. รำยงำนกำรซื้อและกำรขำย 3. บำเหนจ็ นำยหน้ำ ผลกำรเรียนรู้ทค่ี ำดหวงั 1. มีควำมเข้ำใจเกยี่ วกบั กำรคำนวณในเรื่องบำเหน็จได้ 2. แก้ปัญหำในสถำนกำรณ์จริงโดยใช้ควำมรู้เรื่องบำเหน็จได้ 3. นำควำมรู้และทกั ษะทไ่ี ด้จำกกำเรียนรู้เร่ืองบำเหน็จไปเชื่อมโยงในกำร เรียนรู้งำนอำชีพ และดำรงชีวติ ประจำวนั 2

บำเหน็จตัวแทน กำรประกอบกจิ กำรต่ำงๆ เจ้ำของกจิ กำรจะดำเนินกำรด้วยตนเอง หรือมพี ลงั งำนในหน่วยงำนน้ันๆ เป็ นผู้ดำเนินกำร แต่งำนบำงอย่ำงเจ้ำของ กจิ กำรอำจจะไม่สะดวกทจ่ี ะดำเนินกำรเอง หรือมคี วำมจำเป็ นทจี่ ะให้ผู้อ่ืนทำ หน้ำทใ่ี นกำรซื้อหรือขำยแทน หรือเป็ นคนกลำงให้เกดิ กำรทำสัญญำซื้อหรือ ขำยขึน้ ลกั ษณะเช่นนีเ้ รียกว่ำเป็ นตัวแทนหรือนำยหน้ำ โดยจะได้รับ ผลตอบแทนเป็ นเงนิ บำเหน็จ เจ้ำของกจิ กำรทมี่ อบหมำยให้บุคคลอื่นดำเนินกำรซื้อหรือขำยแทนตน เรียกว่ำ ตวั กำร ส่วนผู้ทรี่ ับมอบหมำยเหล่ำน้ัน เรียกว่ำตัวแทน ตวั แทนทีท่ ำ หน้ำทซ่ี ื้อสินค้ำแทนตวั กำรเรียกว่ำ ตวั แทนในกำรซื้อ ตวั แทนท่ีทำหน้ำทขี่ ำย สินค้ำแทนตัวกำร เรียกว่ำ ตัวแทนในกำรขำย เช่น มะลิ เป็ นตวั แทนในกำรขำยสินค้ำแทนบริษทั ศรีเรือน จำกดั ดงั น้ัน มะลเิ ป็ นตวั แทนในกำรขำย และบริษทั ศรีเรือนจำกดั เป็ นตวั กำร

4

ตวั อยา่ งท่ี 3 ตวั แทนผหู้ น่ึงทาหนา้ ท่ีซ้ือสินคา้ แทนตวั การเป็นเงิน 35,000 บาท โดย ไดร้ ับบาเหน็จ 1,400 บาท อตั ราบาเหน็จเท่ากบั เท่าไหร่ วธิ ีทา บาเหน็จในการซ้ือ = อตั ราบาเหน็จ x ยอกซ้ือ 1,400 = อตั ราบาเหน็จ x 35,000 อตั ราบาเหน็จ = 1,400/35,000 = 0.04 = 4% ดงั น้นั อตั ราบาเหน็จเท่ากบั 4% บำเหน็จนำยหน้ำ นายหนา้ หมายถึง คนกลางท่ีทาหนา้ ที่ช้ีช่องใหบ้ ุคคลฝ่ ายหน่ึงเขา้ ทาสญั ญากบั บุคคลอีกฝ่ ายหน่ึง หรือจดั การใหบ้ ุคคลท้งั สองฝ่ ายได้ สญั ญากนั สญั ญาที่เกิดข้ึนจาก การช้ีช่องจะผกู พนั เฉพาะคู่สญั ญาเท่าน้นั ไม่เก่ียวพนั ถึงนายหนา้ แต่ประการใด ผลตอบแทนที่นายหนา้ ไดร้ ับ เรียกวา่ บาเหน็จนายหนา้ พนกั งานขายทาหนา้ ที่เป็นนายหนา้ ประเภทหน่ึง ไดร้ ับผลตอบแทนในรูป เงินเดือนหรือบาเหน็จนายหนา้ การคานวณบาเหน็จนายหนา้ ดงั น้ี

ตวั อยา่ งท่ี 7 อานวยเป็นนายติดต่อขายที่ดินแปลงน้ีหน่ึงราคา 650,000 บาท ไดร้ ับบาเหน็จ นายหนา้ ในอตั รา 5% จงหาบาเหน็จนายหนา้ วธิ ีทา บาเหน็จนายหนา้ = อตั ราบาเหน็จ x ยอดขาย = 5% x 650,000 = 32,000 ดงั น้นั อานวยไดบ้ าเหน็จ 32,000 บาท ตวั อยา่ งที่ 8 ส่องศรีเป็นพนกั งานขายเครื่องสาอางบริษทั แห่งหน่ึง ไดร้ ับเงินเดือนๆ ละ 3,500 บาท และบาเหน็จอีก 2% ของยอดขาย ถา้ ในเดือนพฤศจิกายน ส่องศรีขายสินคา้ ได้ 20,135 แต่ มีสินคา้ ส่งคืน 1,035 บาท อยากทราบวา่ ส่องศรีจะมีรายไดใ้ นเดือนน้ีเท่าไร วธิ ีทา ยอดขายสุทธิ = ยอดขาย – สินคา้ ส่งคืน = 20,135 – 1,035 = 19,100 บาท บาเหน็จนายหนา้ = อตั ราบาเหน็จ x ยอกขายสุทธิ = 2% x 19,100 = 382 บาท = 3,500 + 382

ตวั อยา่ งที่ 9 จาเรียงเป็นพนกั งานขายของบริษทั แห่งหน่ึง ไดร้ ับเงินเดือนๆ ละ 2,500 บาทและ บาเหน็จ 3% จากยอดขาย และจะไดบ้ าเหน็จพเิ ศษอีก 2% สาหรับยอดขายส่วนที่เกิน 30,000 บาท ถา้ ในเดือนธนั วาคม จาเรียงสามารถขายสินคา้ ได้ 50,000 บาท จงหารายไดข้ องจาเรียง ในเดือนน้ี วธิ ีทา บาเหน็จนายหนา้ = อตั ราบาเหน็จ x ยอดขาย ยอดขาย 50,000 บาทไดร้ ับบาเหน็จ 3% เป็นเงิน = 3% x 50,000 = 1,500 บาท ยอดขายส่วนที่เกิน 30,000 บาท คือ 50,000 – 30,000 = 20,000 บาท ไดน้ บั บาเหน็จพิเศษอีก 2% เป็นเงิน = 2% x 20,000 = 400 จานวนเงินที่ไดร้ ับ = เงินเดือน + บาเหน็จ = 2,500 + 1,500 + 400 = 4,400 บาท ดงั น้นั รายไดท้ ้งั หมดของจาเรียงในเดือนธนั วาคม 4,400 บาท 7



ตวั อยา่ งท่ี 2 18 คิดเป็นก่ีเปอร์เซ็นตข์ อง 40 วิธีทา ให้ 18 มีคา่ เท่ากบั c % ของ 40 18 = 40/100 x b 18/40 = c /100 18/40 x 100 = c c = 45 ตวั อยา่ งที่ 3 20 คิดเป็น 40 % ของจานวนใด วธิ ีทา ให้ 20 มีค่าเท่ากบั 40 % ของ b 20 = 40/100 x b 20 x 100 = 40 x b 20 x 100 /40 = b b = 50 ดงั น้นั 20 คิดเป็น 40 % ของ 50 9

ตวั อยา่ งที่ 4 จงหาคา่ 1) 20 % ( 10% ของ 3500) 2) 100% - (80% x 70%) วิธีทา 1) 20% (10% ของ 3500) = 20% x 10% x 3500 = 20/100 x 10/100 x 3500 = 70 ดงั น้นั 20 % (10%ของ 3500) มีค่าเท่ากบั 70 2) 100% - (80%x 70%) = 1- (0.8 x 0.7) = 1- 0.56 = 0.44 ดงั น้นั 100% -( 80 % x 70%) เท่ากบั 0.44 หรือ 44%

การนาร้อยละไปใชใ้ นงานอาชีพ ในชีวิตประจาวนั และในทุกสาขาอาชีพ จาเป็นตอ้ งใชค้ วามรู้เร่ืองร้อยละ หรือเปอร์เซ็นตเ์ พ่ือช่วยในการคานวณเสมอ เช่น ลดราคาพิเศษของสินคา้ 30-50 % ป๋ ุยแอมโมเนียมไนเตรตมีธาตุไนโตรเจนเป็นองคป์ ระกอบอยู่ 25 % เงินออม 20 % ของรายไดต้ ่อเดือน คา่ กระแสไฟฟ้าเพมิ่ ข้ึนอีก 5 % เป็นตน้ ตวั อยา่ งที่ 5 เพกาสอบวชิ าคณิตศาสตร์พ้นื ฐานไดค้ ะแนน 32 คะแนน จากคะแนน เตม็ 40 คะแนน จงหาวา่ เพกาสอบไดก้ ่ีเปอร์เซ็นต์ วธิ ีทา ใหเ้ พกาสอบได้ a % คะแนนท่ีสอบได้ a คะแนน จากคะแนนเตม็ 100 คะแนน เขียนเป็นสดั ส่วนไดด้ งั น้ี a/100 = คะแนนท่ีสอบได/้ คะแนนเตม็ a/100 = 32/40 a = 32/40 x 100 a = 80 ดงั น้นั เพกาสอบได้ 80 %

ตวั อยา่ งที่ 6 ลดาวลั ยม์ ีรายไดเ้ ดือนละ 34,600 ตอ้ งจ่ายคา่ น้ามนั รถคิดเป็นร้อยละ 20 ของรายไดท้ ้งั หมด อยากทราบวา่ ลดาวลั ยจ์ ่ายคา่ น้ามนั เดือนละเท่าใด วิธีทา ใหค้ า่ น้ามนั รถท่ีจ่ายประจาเดือนเป็น p บาท และคา่ น้ามนั รถคิดเป็น จานวน 20% ของรายไดห้ รือ p = 20% ของ 34,600 p = 20/100 x 34,600 = 6,920 ดงั น้นั ลดาวลั ยจ์ ่ายค่าน้ามนั รถเดือนละ 6,920

สรุป ร้อยละ หมายถึง การเปรียบเทียบจานวนหน่ึงกบั จานวนหน่ึงร้อยหรือต่อ ร้อย ซ่ึงอาจเขียนอยใู่ นรูปอตั ราส่วนท่ีมีจานวนหลงั ของอตั ราใชค้ าวา่ เปอร์เซ็นต์ เขียนแทนสัญลกั ษณ์ดว้ ย % 1. การเขียนร้อยละใหอ้ ยใู่ นรูปเศษส่วนและทศนิยม การเขียนร้อยละใหอ้ ยใู่ นรูปเศษส่วน * เปลี่ยนร้อยละใหเ้ ป็นเศษส่วนที่มีตวั ส่วนเป็น 100 * ทาใหเ้ ป็นเศษส่วนอยา่ งต่า การเขียนร้อยละใหอ้ ยใู่ นรูปทศนิยม * เปล่ียนร้อนละของเลขจานวนเตม็ เศษส่วน ทศนิยมใหเ้ ป็นส่วนที่มีส่วน เป็น 100 * เลื่อนจุดทศนิยมไปทางซา้ ยอีก 2 ตาแหน่ง 2. การเขียนเศษส่วนและทศนิยมใหอ้ ยใู่ นรูปแบบร้อยละ การเขียนเศษส่วนใหเ้ ป็นร้อยละมี 2 แนวคิด ดงั น้ี

•ทาเศษส่วนใหต้ วั ส่วนเป็น 100 แลว้ จึงเปล่ียนใหเ้ ป็นร้อยละ • เปล่ียนเศษส่วนใหเ้ ป็นทศนิยมแลว้ จึงเปล่ียนทศนิยมใหเ้ ป็นร้อยละ การคานวณเกี่ยวกบั ร้อยละ ทาโดยใชส้ ดั ส่วนดงั น้ี a / b = c / 100 การเขียนทศนิยมใหเ้ ป็นร้อยละ มี 2 แนวคิด ดงั น้ี •เปล่ียนทศนิยมใหเ้ ป็นเศษส่วนก่อนและทาเศษส่วนใหต้ วั ส่วนเป็น 100 แลว้ จึง เปลี่ยนใหเ้ ป็นร้อยละ •โดยการนา 100% คูณกบั จานวนทศนิยมแลว้ เล่ือนจุดทศนิยมไปทางขวาอีก 2 ตาแหน่ง



16

17