โ ร ค จิ ต PSYCHOSIS
โรคจิต คืออะไร ?
ตามความเป็นจริงแล้ว โรคจิต มีด้วยกนั หลายประเภท แต่ละชนดิ กม็ ีลกั ษณะอาการแตกต่างกนั ออกไปบ้าง อย่างไรกต็ าม ต้องมบี างอาการดงั ต่อไปน้ี จึงจะถอื ว่าเป็นโรคจิต
1. อาการหลงผดิ อาการหลงผดิ คอื การปักใจเช่ือในบางส่งิ บางอย่างอย่างฝงั แน่น ไม่ ว่าจะมใี ครมาช้ีแจงหรือมหี ลักฐานคัดค้านท่เี หน็ ชัดว่าส่งิ ท่เี ขาเช่ือน้ันผดิ เขา กย็ งั ฝงั ใจเช่ือเช่นน้นั อาการหลงผดิ น้บี างคร้ังกเ็ กดิ ข้นึ โดยท่ไี ม่มเี หตกุ าร หรือสถานการณ์ชวนให้เกดิ มาก่อน
2. อาการประสาทหลอน คาว่า ประสาทหลอน คอื เกดิ การรับร้สู ่งิ ต่าง ๆ ท้งั ท่ตี ามจริงแล้วไม่มสี ่งิ ท่ี รับร้นู ้นั เกดิ ข้ึน อาการประสาทหลอนเกดิ ข้ึนได้กบั การรับร้ทู ้งั ในด้าน รูป รส กล่ิน เสยี ง และสมั ผสั ตัวอย่างเช่น หูแว่ว ภาพหลอน หรือร้สู กึ ว่ามีอะไรมาชอนไชตาม ผวิ หนัง ส่งิ ท่เี กดิ ข้นึ น้ีอาจเป็นส่งิ ในชีวติ ประจาวัน เช่น เหน็ คนท่คี ุ้นเคยมาพูด ด้วย หรือได้ยินแต่เสยี ง หรืออาจเป็นภาพแปลกๆ เหน็ เทพ เหน็ องค์ต่าง ๆ กไ็ ด้
3. พฤติกรรมเปลยี่ นไปจากเดิมอย่างมาก มพี ฤตกิ รรมท่ไี ม่ว่าใครเหน็ กค็ ดิ ว่าผดิ ปกติ เช่น ร้องตะโกนโวยวาย ว่งิ ไปตามถนน ว่นุ วายตลอดไม่หยุด หรืออาจเป็นแบบอยู่น่งิ เฉย ไม่ทาอะไร หรือมที า่ ทางแปลก ๆ
กลุ่มของโรคจติ แบ่งได้ 6 กลุ่มดงง น้ี 1.โรคจิตเภท 2.โรคจิตหลงผดิ 3.โรคจิตท่เี กดิ จากโรคอารมณแ์ ปรปรวน 4.โรคจติ ชนดิ เฉียบพลัน 5.โรคจิตท่เี กดิ จากโรคทางร่างกาย 6.โรคจติ ท่เี กดิ จากสารต่าง ๆ หรือยา
โรคจติ ทเ่ี กดิ จากโรคทางร่างกาย มีลกั ษณะอาการดังต่อไปน้ี - อาการเป็นเรว็ เป็นเรว็ หมายความว่าจากเดมิ ท่ปี กตดิ อี ยู่ก่อนแล้วจู่ ๆ กม็ ีอาการข้นึ มาทนั ที โรคจติ โดยทว่ั ๆ ไปแล้วจะเร่ิมมอี าการแบบค่อยเป็น ค่อยไปอาจนานเป็นเดือน ๆ โดยญาตใิ กล้ชิดจะพอมองเหน็ ว่าผู้ป่ วยดผู ดิ ไปจากเดิม - มีโรคประจาตัว โดยเฉพาะโรคทางสมอง เช่น เคยเป็นอมั พฤกษ์
ลกง ษณะอาการ อาการของโรคแบ่งออกเป็น 3 ระยะ ได้แก่
1. ระยะเริ่มมอี าการ ระยะน้ีเป็นระยะท่เี ร่ิมมอี าการน้อย ๆ ส่วนใหญ่การเปล่ียนแปลง จะค่อยเป็นค่อยไปมกั มปี ัญหาในด้านหน้าท่คี วามรับผดิ ชอบหรือ ด้านสมั พันธภาพการเรียนหรือการทางานญาตหิ รือคนใกล้ชิดมักเหน็ ว่าผู้ป่ วยเปล่ียนไปไม่เหมอื นคนเดมิ
2. ระยะอาการกาเริบ ผู้ป่ วยบางคนอาจมีระยะเร่ิมต้นไม่ถงึ เดอื น อาการกเ็ ป็นมากข้นึ เร่ือย ๆ จนถงึ ข้นั อาการกาเริบเลย พบว่าคนท่เี ป็นโรคจิตเภทมักมีอาการในระยะกาเริบท่พี บบ่อย ๆ ดังน้ี -อาการหลงผดิ -อาการประสาทหลอน -อาการด้านความคิด -อาการด้านพฤตกิ รรม -อาการด้านลบ
3. ระยะอาการหลงเหลอื ส่วนใหญ่แล้วอาการต่าง ๆ ท่กี าเริบจะเป็นอยู่ช่วงหน่ึง เม่อื รักษา กจ็ ะทุเลาลง อาการหลงผดิ หรือประสาทหลอนจะหายไป หรืออาจมีแต่ก็ น้อยหรือเป็นนาน ๆ คร้ัง พูดจาฟังร้เู ร่ืองข้นึ อย่างไรกต็ ามผู้ป่ วยมกั ยงั มี อาการหลงเหลืออยู่บ้าง เช่น มคี วามคดิ แปลก ๆ เช่ือในเร่ืองไสยศาสตร์ หรือโชคลาง อาการด้านลบมกั พบบ่อยในระยะน้ี
ลกง ษณะของอาการ พบว่าผู้ป่ วยมกั มีนิสยั เดมิ เป็นคนเกบ็ ตัวมาต้งั แต่เดก็ หรือวยั ร่นุ เป็นคนไม่ช่างพูด มีเพ่ือนไม่ก่คี น ชอบเพ้อฝนั ไม่ชอบเล่นกฬี าหรือการแข่งขัน ชอบกจิ กรรมท่ที าคนเดยี ว ไม่ชอบเท่ยี ว ส่วนใหญ่จะชอบอ่านหนังสอื ฟังเพลง ดูโทรทศั นอ์ ยู่กบั บ้าน ฯลฯ ระยะเร่ิมมีอาการจะค่อยเป็นค่อยไปตามท่กี ล่าวมาแล้ว และมักพบ อาการกาเริบเม่ือผู้ท่เี ป็นประสบกบั ความกดดนั ด้านจิตใจมาก ๆ
การวินจิ ฉยง ของแพทย์ ตามเกณฑก์ ารวนิ ิจฉัย ผู้ท่เี ป็นโรคจิตจะต้องมอี าการท่เี ข้าเกณฑ์ ดังน้ี ก. มอี าการต่อไปน้ตี ้งั แต่ 2 อาการข้นึ ไป นาน 1 เดอื น 1. อาการหลงผดิ 2. อาการประสาทหลอน 3. พูดจาสบั สนมาก มกั เปล่ียนเร่ืองจนฟังไม่เข้าใจ 4. พฤตกิ รรมเร่ือยเป่ื อย ว่นุ วาย หรือมที ่าทางแปลกๆ 5. อาการด้านลบ ได้แก่ อารมณเ์ ฉยเมย ไม่ค่อยพดู หรือเฉ่ือยชา หมายเหตุ แม้มเี พียงอาการเดยี วกถ็ อื ว่าเข้าเกณฑ์ หากเป็นอาการหลงผดิ ท่มี ีลักษณะ แปลกพิลึก หรือหูแว่วเสยี งคุยกนั เร่ืองผู้ป่ วย หรือแว่วเสยี งวิจารณ์ตัวผู้ป่ วย
การวนิ จิ ฉยง ของแพทย์ (ต่อ) ข. กจิ กรรมต่าง ๆ ท่เี ก่ยี วกบั หน้าท่กี ารงาน การคบหาพูดคุยกบั ผู้อ่นื แย่ลง มาก หรือไม่สนใจดูแลสขุ อนามัยของตนเองอย่างมาก ค. มีอาการต่อเน่อื งกนั นาน 6 เดอื นข้นึ ไป โดยต้องมรี ะยะอาการกาเริบ (ตาม ข้อ ก) นาน อย่างน้อย 1 เดอื น และระยะท่เี หลืออาจเป็นระยะเร่ิมมีอาการ หรือระยะอาการหลงเหลือ
การวนิ จิ ฉยง ของแพทย์ (ต่อ) นอกจากการพิจารณาว่าอาการของผู้ป่ วยเข้าได้กับ เกณฑเ์ หล่าน้หี รือไม่แล้ว แพทย์ยงั ซักถามประวตั อิ ่นื ๆ เช่นความเจ็บป่ วยทางจิตในญาติ ๆ ประวัติส่วนตัว การเล้ียงดู ลกั ษณะอปุ นสิ ยั การปรับตวั เป็นต้น
สาเหตุหลกง ของโรคจติ 1. กรรมพันธุ์ 2. ระบบสารเคมีในสมอง 3. ความผดิ ปกตใิ นส่วนอ่นื ๆ ของสมอง หมายเหตุ : ตราบจนปัจจุบนั ยงั ไม่ทราบสาเหตทุ ่แี น่ชัด เช่ือว่าโรคจติ เป็นกลุ่มอาการซ่งึ เป็นมาจากหลาย ๆ สาเหตุ
วธิ ีการรกง ษาของแพทย์ การรักษามีหลายวธิ ซี ่ึงแพทยม์ กั ใช้ร่วมกนั โดยมรตัวหลักคอื ยา 1. ยารกั ษาโรคจิต การรักษาด้วยยารักษาโรคจิตน้ันเป็นหัวใจของการรักษา นอกจากเพ่ือการ ควบคุมอาการแล้ว ยงั สามารถลดการกาเริบซา้ ของโรคได้ พบว่าผู้ป่ วยท่กี ลับมี อาการกาเริบซา้ อยู่บ่อย ๆ น้ัน ส่วนใหญ่มีปัญหามาจากการขาดยา
วิธีการรกง ษาของแพทย์ (ต่อ) 2. การรกั ษาดว้ ยไฟฟ้ า การรักษาด้วยไฟฟ้ า เป็นการใช้กระแสไฟฟ้ าผ่านบริเวณศรี ษะของ ผู้ป่ วยในปริมาณน้อย ๆ เพ่ือทาให้เกดิ การชกั เหมือนกบั ในโรคลมชัก กระแสไฟท่ใี ช้มขี นาดต่ามาก ไม่มอี นั ตรายต่อสมองอย่างแน่นอน ปัจจุบนั วิธกี ารทาก้าวหน้าข้นึ มาก การชักท่เี กดิ ข้นึ น้นั อาจเหน็ เพียงปลายแขนขยับ เลก็ น้อย
วธิ ีการรกง ษาของแพทย์ (ต่อ) 3. การดูแลรกั ษาดา้ นจิตใจและสงั คม 1) การช่วยเหลือด้านจิตใจ 2) การให้คาแนะนาแก่ครอบครัว 3) กล่มุ บาบดั 4) นิเวศน์บาบดั
THANK YOU FOR YOUR ATTENTION
Search
Read the Text Version
- 1 - 21
Pages: