51 ใบงานที การทําบญั ชีครัวเรือน ให้ผ้เู รียนทําบญั ชีครัวเรือนมาคนละ เดือน ตามตวั อย่าง ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................
52 ใบงานที การพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแขง็ ใหผ้ เู้ รียนรวมกลมุ่ กนั - คน แลกเปลียนเรียนรู้ซึงกนั และกนั วา่ จะพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แข็ง อยา่ งไรในอาชีพทีประกอบการอยหู่ รืออาชีพทีผเู้ รียนสนใจ แลว้ สรุปผลการอภิปราย ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................
53 บทที โครงการพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแข็ง สาระสําคญั โครงการพฒั นาอาชีพให้มีความเข้มแข็ง เป็ นการวิเคราะห์ความเป็ นไปได้ของแผนการเขียน โครงการ การตรวจสอบ และการปรับปรุงแกไ้ ขโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แขง็ ตวั ชีวดั 1. วิเคราะห์ความเป็นไปไดข้ องแผนต่าง ๆ 2. เขียนโครงการการพฒั นาอาชีพ 3. ตรวจสอบความเป็นไปไดข้ องโครงการพฒั นาอาชีพ 4. ปรับปรุงโครงการพฒั นาอาชีพ ขอบข่ายเนอื หา เรืองที การวเิ คราะหค์ วามเป็นไปไดข้ องแผนต่าง ๆ เรืองที การเขียนโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แขง็ เรืองที การตรวจสอบความเป็นไปไดข้ องโครงการ เรืองที การปรับปรุงแกไ้ ขโครงการพฒั นาอาชีพ สือการเรียนรู้ / ใบงาน การวเิ คราะห์ความเป็นไปไดข้ องแผน ใบความรู้ที / ใบงาน การเขียนโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แข็ง ใบความรู้ที ใบความรู้ที การตรวจสอบความเป็นไปไดข้ องโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แขง็ ใบความรู้ที การปรับปรุงโครงการพฒั นาอาชีพ ใบงานที การตรวจสอบและปรับปรุงโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แขง็
54 ใบความรู้ที การวเิ คราะห์ความเป็ นไปได้ของแผน การปฏบิ ตั ิงานขององคก์ รก่อนทีจะทาํ งานในเรืองใด ไม่ว่าจะเป็นช่วงเวลาทีสนั หรือยาวตอ้ งกาํ หนด ล่วงหนา้ ว่าอนาคตทงั ใกลแ้ ละไกล ตามสภาพความจาํ เป็ นต่าง ๆ เราจะทาํ อะไรบา้ ง มีประสิทธิภาพและ ประสิทธิผล เพือใหง้ านทีทาํ บรรลุวตั ถุประสงค์เกิดประโยชน์สูงสุดต่อองคก์ รและประชาชนทุกดา้ นของ องค์กรจึงถูกกาํ หนด และออกแบบไวล้ ่วงหน้าโดย “แผน” ขององค์กร แผนจึงตอ้ งผ่านการวิเคราะห์ การประเมินอนาคต และกาํ หนดวตั ถุประสงคท์ ีพึงปรารถนา เพือเตรียมรับสถานการณ์ทีไม่แน่นอน และ เพือให้บุคคลใช้เป็ นแนวทางในการปฏิบตั ิงานว่าจะทาํ อะไร เพือใคร เพราะเหตุใดจึงตอ้ งทาํ และจะทาํ เมือใด 1. ความหมายของการวเิ คราะห์แผน แผน หมายถึง งานทุกด้านขององค์กรทีถูกกาํ หนดขึนอย่างมีเหตุผล เป็ นระเบียบวิธี หรือ ขนั ตอนทีเป็นระบบทีบุคลากรใชเ้ ป็นคู่มือหรือแนวทางการดาํ เนินงานขององคก์ ร การวิเคราะห์ หมายถึง การแยกแยะรายละเอียด ความเป็ นไปได้แล้วสังเคราะห์ให้เห็น ความสมั พนั ธแ์ ละเกิดกิจกรรมทีมเี ป้ าหมายทิศทางไปสู่ความสาํ เร็จ 2. ประเภทของแผน 1. แผนระยะยาว เป็นแผนทีมขี อบข่ายกวา้ งมคี วามยดื หยนุ่ สูง มรี ะยะเวลาตงั แต่ - ปี 2. แผนระยะปานกลาง เป็ นแผนทีมีความแน่นอนและเฉพาะเจาะจงมากกว่าแผนระยะยาว มีระยะเวลา - ปี 3. แผนระยะสัน เป็นแผนทีสามารถดาํ เนินการใหส้ าํ เร็จไดใ้ นเวลาอนั สนั อยทู่ ีองคก์ รกาํ หนด การวเิ คราะหค์ วามเป็นไปไดข้ องแผนในเรืองนี เป็ นการนาํ แผนต่าง ๆ ทีไดจ้ ดั ทาํ ไวใ้ นบทก่อน หนา้ นี ไดแ้ ก่ แผนการพฒั นาการตลาด แผนพฒั นาการผลิตหรือการบริการ การพฒั นาธุรกิจเชิงรุก นาํ มา วิเคราะหอ์ ีกครังหนึง เพือตรวจสอบความเป็นไปไดก้ ่อนทีจะเขียนเป็ นโครงการ เช่น แผนพฒั นาการผลิต ในการปลกู ผกั เกษตรอินทรีย์ มีตรวจสอบความเป็นไปไดจ้ ากการทาํ ป๋ ุยหมกั มาเป็ นการปลูกป๋ ุยพืชสดแลว้ ไถกลบ เนืองจากมคี วามเป็นไปไดม้ ากกวา่ เพราะไม่ตอ้ งจดั หาวสั ดุทาํ ป๋ ุยหมกั ทีไม่มีในทอ้ งถิน ทงั ยงั ตอ้ ง เสียค่าขนส่งทาํ ใหต้ น้ ทุนสูงขึน
55 ใบงานที การวเิ คราะห์ความเป็ นไปได้ของแผน คาํ สัง ใหผ้ เู้ รียนวิเคราะหแ์ ผนพฒั นาอาชีพทีประกอบการอยหู่ รืออาชีพทีสนใจ เพือตรวจสอบความเป็นไป ไดอ้ กี ครังหนึงก่อนนาํ ขอ้ มลู มาเขียนโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แข็ง . แผนพฒั นาการตลาด สิงทีตอ้ งปรับปรุง มีดงั นี ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... . แผนพฒั นาการผลติ /การบริการ สิงทีตอ้ งปรับปรุง มดี งั นี ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... . แผนการพฒั นาธุรกิจเชิงรุก สิงทีตอ้ งปรับปรุง มดี งั นี ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................
56 ใบความรู้ที การเขยี นโครงการพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแขง็ โครงการ เป็นการสรุปการดาํ เนินงานของการพฒั นาอาชีพ เพือใชเ้ ป็นแผนการปฏิบตั ิงานตรวจสอบโครงการ ไดว้ า่ บรรลุจุดประสงคข์ องโครงการทีกาํ หนดไวห้ รือไม่ ความหมายของโครงการ หมายถึง แผนงานยอ่ ยทีประกอบดว้ ยกิจกรรมหลายกิจกรรม หรือหลายงานทีระบุรายละเอียดชดั เจน ดงั นัน การเขียนโครงการขึนมารองรับแผนงาน ยอ่ มเป็ นสิงสําคญั และจาํ เป็ นยิง เพราะจะทาํ ให้ง่ายต่อการ ปฏิบัติ และง่ายต่อการติดตามและประเมินผล เพราะถา้ โครงการบรรลุผลสําเร็จ นันย่อมหมายความว่า แผนงานและนโยบายนนั บรรลผุ ลสาํ เร็จดว้ ย ความสําคญั ของโครงการ 1. ช่วยชีใหเ้ ห็นถงึ ปัญหา และภูมิหลงั ของการทาํ งาน 2. ช่วยใหป้ ฏบิ ตั ิงานตามแผนเป็นไปอยา่ งมปี ระสิทธิภาพ 3. ช่วยใหแ้ ผนงานมคี วามชดั เจน โดยบุคคลทีเกียวขอ้ งมคี วามเขา้ ใจและรับรู้ถึงปัญหาร่วมกนั 4. ช่วยใหแ้ ผนงานมที รัพยากรใชอ้ ยา่ งเพยี งพอ เหมาะสมกบั สภาพปฏบิ ตั ิจริง เพราะมีรายละเอียด การใชท้ รัพยากรทีชดั เจน 5. ช่วยใหแ้ ผนงานมคี วามเป็นไปไดส้ ูงเพราะมผี รู้ ับผดิ ชอบ และมีความเขา้ ใจในการดาํ เนินงาน 6. ช่วยลดความขดั แยง้ และขจดั ความซาํ ซอ้ นในหนา้ ทีความรับผดิ ชอบของหน่วยงาน เพราะแต่ ละหน่วยงานมีโครงการทีไดร้ ับผดิ ชอบเป็นการเฉพาะ เหมาะสมกบั ความรู้ความสามารถของ บุคคลในหน่วยงาน 7. สร้างทศั นคติทีดีต่อบุคลากรในหน่วยงาน เป็นการเสริมสร้างความสามคั คีและความรับผดิ ชอบ ร่วมกนั ตามความรู้ ความสามารถ และศกั ยภาพของแต่ละบุคคลอยา่ งเตม็ ที 8. สร้างความมนั คงให้กบั แผนงาน และสร้างความมนั ใจในการดาํ เนินงานให้กบั ผมู้ ีหน้าที รับผดิ ชอบ 9. สามารถควบคุมการทาํ งานไดส้ ะดวก ไม่ซาํ ซอ้ น เพราะงานไดแ้ ยกออกเป็ นส่วนต่าง ๆ ตาม ลกั ษณะเฉพาะของงาน
57 ลกั ษณะสําคญั ของโครงการ การเขียนโครงการ มลี กั ษณะการเขียนแตกต่างไปจากการเขียนประเภทอืน ๆ โครงการทีดีควรมี ลกั ษณะดงั ต่อไปนี 1. ตอ้ งมีระบบ โครงการตอ้ งประกอบดว้ ยส่วนต่าง ๆ ทีมีความสมั พนั ธเ์ กียวขอ้ งเป็นกระบวนการ ถา้ ส่วนใดเปลยี นแปลงไป จะเกิดการเปลียนแปลงในส่วนอืน ๆ ตามไปดว้ ย 2. ตอ้ งมีวตั ถุประสงคช์ ดั เจน โครงการตอ้ งกาํ หนดวตั ถุประสงคส์ อดคลอ้ งกบั ความเป็ นมาของ โครงการ มีความเป็ นไปไดช้ ดั เจน และเป้ าหมายของโครงการตอ้ งประกอบดว้ ยเชิงปริมาณ และเชิงคุณภาพ 3. ตอ้ งเป็นการดาํ เนินงานอนาคต เนืองจากการปฏิบตั ิงานทีผ่านมามีขอ้ บกพร่อง และควรแกไ้ ข ปรับปรุง โครงการจึงเป็นการดาํ เนินงานเพอื อนาคต 4. เป็นการทาํ งานชวั คราว โครงการเป็นการทาํ งานเฉพาะกิจเป็นคราว ๆ เพอื แกไ้ ขปรับปรุง และ พฒั นา ไม่ใช่การทาํ งานทีเป็นการทาํ งานประจาํ หรืองานปกติ 5. มกี ารกาํ หนดระยะเวลาทีแน่นอน โครงการตอ้ งกาํ หนดระยะเวลาทีแน่นอน โดยกาํ หนดเวลา เริมตน้ และเวลาทีสินสุดใหช้ ดั เจน ถา้ ไม่กาํ หนดเวลาหรือปล่อยใหด้ าํ เนินไปเรือย ๆ ย่อมไม่ สามารถประเมนิ ผลสาํ เร็จได้ ซึงจะกลายเป็นการดาํ เนินงานตามปกติ 6. มีลกั ษณะเป็ นงานทีเร่งด่วน โครงการตอ้ งเป็ นกิจกรรมทีจดั ขึนเพือสนองนโยบายเร่งด่วน ทีตอ้ งการจะพฒั นางานใหก้ า้ วหนา้ อยา่ งรวดเร็ว ทนั ต่อเหตุการณ์ หรือเป็นงานใหม่ 7. ตอ้ งมีตน้ ทุนการผลติ ตาํ การดาํ เนินงานตามโครงการตอ้ งมีการใชท้ รัพยากรหรืองบประมาณ ซึงโครงการจะมีประสิทธิภาพ กต็ ่อเมือมกี ารลงทุนนอ้ ยแต่ไดร้ ับประโยชนส์ ูงสุด 8. เป็ นการริเริมหรือพฒั นางาน โครงการตอ้ งเป็ นความคิดริเริมทีแปลกใหม่เพือแกป้ ัญหาและ อปุ สรรค และพฒั นางานใหเ้ จริญกา้ วหนา้ ลกั ษณะของโครงการทดี ี โครงการทีดีนนั ควรมลี กั ษณะดงั ต่อไปนี 1. สามารถแกป้ ัญหาขององคก์ รหรือหน่วยงานนนั ได้ 2. มรี ายละเอยี ด วตั ถปุ ระสงค์ และเป้ าหมายต่าง ๆ ชดั เจน สามารถดาํ เนินงานได้ 3. รายละเอียดของโครงการต่อเนืองสอดคลอ้ งสมั พนั ธก์ นั 4. ตอบสนองความตอ้ งการของกลุ่มชน สงั คมและประเทศชาติ 5. ปฏบิ ตั ิแลว้ สอดคลอ้ งกบั แผนงานหลกั ขององคก์ ร 6. กาํ หนดขึนอยา่ งมขี อ้ มลู ความจริงและเป็นขอ้ มลู ทีไดร้ ับการวิเคราะห์อยา่ งรอบคอบ 7. ไดร้ ับการสนบั สนุนจากผบู้ ริหารทุกดา้ น โดยเฉพาะดา้ นทรัพยากรทีจาํ เป็น 8. มรี ะยะเวลาในการดาํ เนินงานแน่นอน ระบุวนั เวลาเริมตน้ และสินสุด 9. สามารถติดตามประเมนิ ผลได้
58 โครงสร้างของโครงการ 1. ชือโครงการ 2. ชือผทู้ ีทาํ โครงการหรือชือกลุม่ ทีร่วมทาํ โครงการ 3. ชือทีปรึกษาโครงการ 4. หลกั การและเหตุผล โดยใหอ้ ธิบายถงึ สาเหตุทีเลือกทาํ โครงการและบอกประโยชน์ ของโครงการทีมตี ่อการพฒั นาอาชีพ 5. วตั ถุประสงคข์ องโครงการ ใหบ้ อกจุดประสงคใ์ นการทาํ โครงการใหช้ ดั เจนวา่ เมอื ทาํ โครงการนีแลว้ จะสามารถนาํ ความรู้ทีไดร้ ับไปประยกุ ตใ์ ชพ้ ร้อมพฒั นาอาชีพได้ อยา่ งไร 6. เป้ าหมาย ควรระบุเป้ าหมายใหช้ ดั เจนวา่ จะเกิดอะไรขึนกบั ใคร 7. ขนั ตอนการดาํ เนินงาน ใหอ้ ธิบายถงึ ขนั ตอนการปฏิบตั ิงานอยา่ งละเอียดตงั แต่ การศึกษาขอ้ มลู ขนั ตอนการปฏิบตั ิงานตามลาํ ดบั ขนั กาํ หนดระยะเวลาในการปฏบิ ตั ิ ทุกขนั ตอน การประเมินผลในแต่ละขนั ตอนเพอื หาทางแกไ้ ข 8. ระยะเวลาดาํ เนินการ กาํ หนดวนั เริมตน้ ทาํ งาน จนถึงวนั ทีปฏิบตั ิงานเสร็จ 9. สถานทีปฏบิ ตั ิงาน ใหร้ ะบุสถานทีปฏบิ ตั ิงานใหช้ ดั เจน 10. งบประมาณค่าใชจ้ ่าย ค่าใชจ้ ่ายถา้ มคี วรระบุใหช้ ดั เจน เช่น ค่าวสั ดุอุปกรณ์ ค่าจา้ ง (บริการ) เช่น ค่าถา่ ยเอกสาร และระบุแหล่งทีมาของเงินคา่ ใชจ้ ่ายดว้ ย 11. ผลทีคาดวา่ จะไดร้ ับ ใหร้ ะบุว่าเมือทาํ โครงการนีเสร็จเรียบร้อยแลว้ ผเู้ รียนคาดว่าจะ ไดร้ ับอะไร 12. ตวั ชีวดั ผลสาํ เร็จของโครงการ - ตวั ชีวดั ผลผลติ หมายถงึ ตวั ชีวดั ทีแสดงผลงานเป็นรูปธรรมในเชิงปริมาณ และหรือคุณภาพอนั เกดิ จากงานตามวตั ถปุ ระสงคข์ องโครงการ - ตวั ชีวดั ผลลพั ธ์ หมายถงึ ตวั ชีวดั ทีแสดงถงึ ผลประโยชน์จากผลผลิตทีมีต่อ บุคคล ชุมชน สิงแวดลอ้ ม เศรษฐกิจและสงั คมโดยรวม
59 ตวั อย่างโครงการพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแขง็ 1. ชือโครงการ การปลกู พชื สมุนไพรป้ องกนั กาํ จดั ศตั รูพชื 2. ชือผ้รู ับผดิ ชอบโครงการ นายเด่น ดวงดี . ชือทปี รึกษาโครงการ ผใู้ หญ่บา้ นแดง มีความสามารถ . เหตุผลความจาํ เป็ น อาชีพการเกษตรในปัจจุบันมีการพฒั นาอย่างต่อเนืองตลอดเวลาในการทาํ ให้พืชปลอดสารเคมี เนืองจากสารเคมีทีใชจ้ ะก่อใหเ้ กิดมลภาวะเป็ นพิษ กระทบต่อสภาพแวดลอ้ มและชีวิตความเป็ นอยขู่ อง เกษตรกร คือ เสียงต่อการเป็นมะเร็งสูงมาก จนเกษตรกรผใู้ ชเ้ องก็เริมตระหนกั ถึงผลทีเกิดขึนกบั สมาชิกใน ครอบครัวทีมีสุขภาพเสือมโทรม รวมทงั ส่งผลต่อผลผลิตการเกษตรทีเป็ นสินคา้ ส่งออกไปต่างประเทศ เนืองจากสารพษิ ตกคา้ งทีมเี กินกวา่ ค่าความปลอดภยั นอกจากนีแลว้ สารเคมีทางการเกษตรทีสงั เคราะห์ขึน ยงั ทาํ ให้ศตั รูธรรมชาติลดนอ้ ยลง และประสิทธิภาพในการทาํ ลายแมลงศตั รูพืชก็ลดลง เนืองจากเกิดการ ตา้ นทานของโรคและแมลงศตั รูพืช และทาํ ใหต้ อ้ งเสียค่าใชจ้ ่ายสูงในการซือสารเคมี ดงั นัน เพือเป็ นการ แกป้ ัญหาทีเกิดขึนจากการใชส้ ารเคมที างการเกษตรชนิดสงั เคราะห์ จึงตอ้ งหาสิงทดแทน คือ สารธรรมชาติ จากพชื ทีมศี กั ยภาพในการป้ องกนั กาํ จดั ศตั รูพืช ซึงมคี ุณสมบตั ิ ดงั นี . เกษตรกรสามารถทาํ ใชเ้ องได้ . สามารถสลายตวั ไดเ้ ร็ว ไมก่ ่อปัญหาสารพษิ ตกคา้ งในพชื และสิงแวดลอ้ ม . ไมเ่ กิดปัญหาสิงแวดลอ้ มเป็นพษิ . ไมท่ าํ ใหโ้ รคและแมลงสร้างความตา้ นทานไดเ้ ร็วกว่าสารสงั เคราะห์ เรืองการปลกู พชื สมนุ ไพร ป้ องกนั กาํ จดั ศตั รูพชื เพือนาํ สารธรรมชาติจากพชื สมุนไพรชนิดต่าง ๆ มาสกดั สารออกฤทธิที สามารถใชป้ ้ องกนั กาํ จดั ศตั รูพชื แทนการใชส้ ารเคมสี งั เคราะห์ 5. วตั ถุประสงค์ เพือใหก้ ารพฒั นาอาชีพมคี วามเขม้ แข็ง โดยการปลกู พชื สมุนไพรมาใชป้ ้ องกนั กาํ จดั ศตั รูพืช ทาํ ใหผ้ ล ผลิตเป็นทีตอ้ งการของลกู คา้ สูง . เป้ าหมาย ปลกู พืชสมนุ ไพรป้ องกนั กาํ จดั ศตั รูพชื ไร่ สาํ หรับใชก้ บั พืชทีปลกู ไร่
60 7. การดําเนินงาน 7.1 ประชุมประสานงานทกุ ฝ่ ายทีเกียวขอ้ ง จดั ทาํ ร่างโครงการ 7.2 ศึกษาดงู านผทู้ ีประสบความสาํ เร็จหรือหน่วยงานต่าง ๆ ทีเกียวกบั การสกดั สารธรรมชาติ 7.3 เปิ ดเวทีสมั มนาแลกเปลยี นเรียนรู้ซึงกนั และกนั 7.4 ดาํ เนินการโดยใหแ้ ต่ละคนไปปฏบิ ตั ิจริงยงั แปลงของตนเอง 7.5 นาํ ผลการดาํ เนินงานมาสมั มนาแลกเปลียนเรียนรู้ซึงกนั และกนั 7.6 แต่ละคนบนั ทกึ สรุปเป็นความรู้ของตนเองเพือพฒั นาต่อไป . ระยะเวลาดาํ เนนิ การ วนั ที เดือนพฤษภาคม พ.ศ. ถงึ วนั ที เดือนกนั ยายน พ.ศ. 9. พนื ทดี ําเนินการ หอ้ งประชุม กศน.ตาํ บล............อาํ เภอ........จงั หวดั ... 10. งบประมาณ , บาท เป็นค่าใชจ้ ่ายดงั นี .1 การไปศกึ ษาดงู าน 4,000 บาท . ค่าวสั ดุฝึกในการสาธิต 1,000 บาท . ประโยชน์ทีคาดว่าจะได้รับ 11.1 มีการพฒั นาพืชสมนุ ไพรสาํ หรับป้ องกนั กาํ จดั ศตั รูพชื 11.2 สามารถใชส้ ารธรรมชาติจากพืชสมุนไพร 11.3 ใชพ้ ชื สมนุ ไพรในการป้ องกนั และกาํ จดั ศตั รูพืชไดถ้ กู ตอ้ ง . ตวั ชีวดั ความสําเร็จของโครงการ สามารถใชพ้ ชื สมนุ ไพรกาํ จดั ศตั รูพืชในพนื ที ไร่
61 การเขยี นแผนปฏบิ ัตกิ าร เมือจดั ทาํ โครงการพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แขง็ เสร็จแลว้ เพือใหน้ าํ สู่การปฏิบตั ิไดค้ วรทาํ แผน ดาํ เนินการลาํ ดบั งานก่อน หลงั ตามภารกิจของงานนนั ๆ เช่น การพฒั นาอาชีพโดยการปลกู พชื สมนุ ไพรใช้ ป้ องกนั กาํ จดั ศตั รูพชื ในแปลงปลกู พชื ตวั อย่าง แผนปฏบิ ตั กิ าร ที กิจกรรมดาํ เนินงาน ระยะเวลาดาํ เนินการปี ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. จดั เตรียมปัจจยั การปลูกพชื สมุนไพร เพอื นาํ มาใชพ้ ฒั นา อาชีพ เตรียมดิน ปลกู พืชสมุนไพร ดูแลรกั ษาพชื สมนุ ไพร การทยอยเกบ็ เกียว สกดั สารจากพชื สมุนไพร นาํ ไปใชใ้ นแปลงปลูกพชื ฯลฯ
62 ใบงานที การเขยี นโครงการพฒั นาอาชีพให้เข้มแขง็ คาํ สัง ใหผ้ เู้รียนเขียนโครงการพฒั นาอาชีพใหเ้ ขม้ แขง็ ในอาชีพของท่านหรืออาชีพทีสนใจ จาํ นวน โครงการ . โครงการพฒั นาอาชีพให้เข้มแข็ง...................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... .............................................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... . แผนปฏบิ ตั กิ าร............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................
63 ใบความรู้ที 3 การตรวจสอบความเป็ นไปได้ของโครงการพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแขง็ . ตรวจสอบความถกู ตอ้ งของโครงการโดยการเชค็ ขอ้ มลู รายการต่าง ๆ ทีเกียวขอ้ งกบั การนาํ มาใชเ้ ขียน โครงการ เช่น ตรวจสอบหลกั การและเหตุผลว่าสอดคลอ้ งกบั สิงทีจะตอ้ งทาํ หรือไม่ เป็นเหตุเป็นผลกนั หรือไม่ หรือเขียนโครงการมคี วามชดั เจน เป็นรูปธรรมหรือไม่ ดงั ตวั อยา่ ง ตวั อยา่ งแบบ แบบรายงานการตรวจสอบโครงการ ชือโครงการ............................................................................................... รายการตรวจสอบ ผลการตรวจสอบ ขอ้ เสนอแนะ มี ไม่มี . หลกั การและเหตุผล 1.1 มีขอ้ มลู ยนื ยนั ชดั เจน . มีความเป็นเหตุเป็นผลน่าเชือถือ . มคี วามสอดคลอ้ งกบั นโยบายของหน่วยงาน . วตั ถุประสงคข์ องโครงการ . มคี วามชดั เจนเฉพาะเจาะจง . มคี วามเป็นไปไดใ้ นการดาํ เนินการ . สามารถวดั และประเมนิ ได้ . มเี ป้ าหมายทีชดั เจน . วิธีการดาํ เนินการของโครงการ . สอดคลอ้ งกบั วตั ถุประสงค์ . ความสมั พนั ธต์ ่อเนืองระหว่างกิจกรรม . วธิ ีดาํ เนินงานชดั เจนและเขา้ ใจง่าย . กิจกรรมเป็นไปตามทฤษฎีหรือหลกั การทีเหมาะสม . ช่วงเวลาในการดาํ เนินงานมคี วามเหมาะสม มีแผนการดาํ เนินงานทีชดั เจน . ค่าใชจ้ ่ายเหมาะสมกบั โครงการ . มกี ารกาํ หนดตวั ชีวดั . มรี ะบบการตดิ ตามและประเมินทีชดั เจน
รายการตรวจสอบ ผลการตรวจสอบ 64 มี ไมม่ ี ขอ้ เสนอแนะ . มคี วามสมั พนั ธต์ ่อเนืองกนั ระหว่างองคป์ ระกอบต่าง ๆ ของ โครงการ หลกั การและเหตุผล วตั ถปุ ระสงค์ วธิ ีการดาํ เนินการ ระยะเวลาและงบประมาณ . เป็นประโยชนต์ ่อกล่มุ เป้ าหมายอยา่ งชดั เจน . แกไ้ ขปัญหาไดอ้ ยา่ งชดั เจน . โครงการมคี วามสมั พนั ธก์ บั กิจกรรมอืน ๆ . ตรวจสอบความค้มุ ทุน โดยตรวจสอบจากบญั ชีรายรับ – รายจ่ายทีทาํ ไวว้ ่าควรเปลียนแปลงรายการใด เช่น นาํ เครืองจกั รมาใชแ้ ทนแรงงานคน จะทาํ ใหป้ ระหยดั กวา่ และใชร้ ะยะเวลานอ้ ย ประโยชน์ของการตรวจสอบโครงการพฒั นาอาชีพ . ช่วยใหข้ อ้ มลู และสารสนเทศต่าง ๆ เพือนาํ ไปใชใ้ นการตดั สินใจเกียวกบั การวางแผนงานและ โครงการ ตรวจสอบความพร้อมของทรัพยากรต่าง ๆ ทีจาํ เป็นในการดาํ เนินโครงการ ตลอดจนตรวจสอบ ความเป็นไปไดใ้ นการจดั กิจกรรม . ช่วยทาํ ใหก้ ารกาํ หนดวตั ถปุ ระสงคข์ องโครงการมคี วามชดั เจน . ช่วยในการจดั หาขอ้ มลู เกียวกบั ความกา้ วหนา้ ปัญหาและอุปสรรคของการดาํ เนินโครงการ . ช่วยใหข้ อ้ มลู เกียวกบั ความสาํ เร็จ และความลม้ เหลวของโครงการเพือนาํ ไปใชใ้ นการตดั สินใจ และวนิ ิจฉยั ว่าจะดาํ เนินโครงการในช่วงต่อไปหรือไม่ จะยกเลิกหรือขยายการดาํ เนินโครงการต่อไป . ช่วยใหไ้ ดข้ อ้ มลู ทีบ่งบอกถึงประสิทธิภาพของการดาํ เนินงานโครงการว่าเป็ นอย่างไร คุม้ ค่า กบั การลงทุนหรือไม่ . เป็ นแรงจูงใจให้ผปู้ ฏิบตั ิการงานโครงการ เพราะการประเมินโครงการด้วยตนเอง จะทาํ ให้ ผปู้ ฏิบัติงานไดท้ ราบผลการดาํ เนินงาน จุดเด่น จุดด้อย และนําข้อมูลไปใช้ในการปรับปรุงและพฒั นา โครงการใหม้ ีประสิทธิภาพยงิ ขึน
65 ใบความรู้ที การปรับปรุงโครงการพฒั นาอาชีพ การปรับปรุงโครงการ เป็ นการปรับปรุงโครงการพฒั นาอาชีพทีได้จดั ทาํ ไวแ้ ลว้ เพือใหไ้ ดโ้ ครงการทีมีความ เป็นไปไดใ้ หม้ ากทีสุด การกาํ กบั ติดตามเป็ นกิจกรรมของผบู้ ริหาร เพือหาคาํ ตอบและตอบคาํ ถามการใช้ ทรัพยากรไดค้ รบตรงตามวตั ถปุ ระสงคห์ รือไม่ โครงการเป็นไปตามแผนทีกาํ หนดไวห้ รือไม่ งบประมาณ เพยี งพอและเป็นประโยชน์ต่อประชาชนเพยี งใด ซึงขอ้ มลู ทีไดม้ าจะเป็ นประโยชน์อย่างยิงต่อการปรับปรุง โครงการดาํ เนินไปตามเป้ าหมายแลว้ เสร็จภายในเวลา ประโยชน์ของการปรับปรุงโครงการ การปรับปรุงโครงการเป็ นกิจกรรมทีสําคัญทีสุดในวงจรการวางแผนและการบริหาร โครงการ พอสรุปไดด้ งั นี . ช่วยใหต้ ดั สินใจการใชท้ รัพยากรทีจาํ เป็นและความเป็นไปไดข้ องกิจกรรมต่าง ๆ ในโครงการ . ช่วยใหก้ ารกาํ หนดวตั ถุประสงคข์ องโครงการมีความชดั เจน . ช่วยใหไ้ ดข้ อ้ มลู ความกา้ วหนา้ ปัญหา อปุ สรรคของโครงการ . ช่วยใหร้ ู้ขอ้ มลู ความสาํ เร็จหรือลม้ เหลวของโครงการเพอื นาํ ไปใชใ้ นการตดั สินใจ . ช่วยบ่งบอกประสิทธิภาพของการดาํ เนินโครงการว่ามีคุณค่ากบั การลงทุนหรือไม่
66 ใบงานที 3 การตรวจสอบและปรับปรุงโครงการพฒั นาอาชีพให้มคี วามเข้มแขง็ ใหผ้ เู้ รียนตรวจสอบและปรับปรุงโครงการพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แขง็ ทีไดจ้ ดั ทาํ ไวแ้ ลว้ แลว้ บนั ทึก ดงั นี . โครงการพฒั นาอาชีพใหม้ ีความเขม้ แขง็ ของท่านมีวิธีการตรวจสอบอยา่ งไร พบขอ้ บกพร่องอะไรบา้ ง ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... .............................................................................................................. . โครงการพฒั นาอาชีพใหม้ คี วามเขม้ แขง็ ของท่าน เมอื พบขอ้ บกพร่องแลว้ ปรับปรุงอยา่ งไร ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................
67 คณะผู้จัดทาํ ทปี รึกษา 1. นายประเสริฐ บุญเรือง เลขาธิการ กศน. รองเลขาธิการ กศน. 2. ดร.ชยั ยศ อมิ สุวรรณ์ 3. นายวชั รินทร์ จาํ ปี รองเลขาธิการ กศน. 4. ดร.ทองอยู่ แกว้ ไทรฮะ ทีปรึกษาดา้ นการพฒั นาหลกั สูตร กศน. 5. นางรักขณา ตณั ฑวฑุ โฒ ผอู้ าํ นวยการกลุ่มพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน ผ้เู ขยี นและเรียบเรียง นายอุทยั หนูแดง ขา้ ราชการบาํ นาญ ผ้บู รรณาธกิ าร และพฒั นาปรับปรุง . นายพชิ ิต แสงลอย ผอู้ าํ นวยการ กศน. อาํ เภอนครชยั ศรี จงั หวดั นครปฐม . นางดุษฎี ศรีวฒั นาโรทยั กล่มุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน . นางพรทิพย์ เขม็ ทอง กล่มุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน . นางสาวเยาวรัตน์ คาํ ตรง กลุม่ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน คณะทาํ งาน . นายสุรพงษ์ มนั มะโน กลุม่ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน . นายศภุ โชค ศรีรัตนศลิ ป์ กลมุ่ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน . นางสาววรรณพร ปัทมานนท์ กล่มุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน 4. นางสาวศริญญา กลุ ประดิษฐ์ กลุ่มพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน . นางสาวเพชรินทร์ เหลอื งจิตวฒั นา กลุ่มพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน ผ้พู ฒั นาและปรบั ปรุงครังที (วนั ที - พฤศจกิ ายน ) . นางอญั ชลี ธรรมะวธิ ีกลุ . นางดุษฎี ศรีวฒั นาโรทยั . นายสุธี วรประดิษฐ์ . นางสาวกฤษณา โสภี . นายสุภาพ เมอื งนอ้ ย . นางสาวทิพวรรณ วงคเ์ รือน
68 ผ้พู มิ พ์ต้นฉบบั กลุม่ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน . นางสาวเพชรินทร์ เหลืองจิตวฒั นา กลุ่มพฒั นาการศึกษานอกโรงเรียน . นางสาวปิ ยวดี คะเนสม กลมุ่ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน . นางสาวชาลินี ธรรมธิษา
Search
