e book งานธุรกิจ

S งานธุรกจิE-BOOK ส่ืออเิ ลก็ ทรอนิกส์เร่ือง งานธุรกจิ Wo T ธีร์ ปัญญาตระกลู โรงเรียนโพธิสมั พนั ธพ์ ิทยาคาร

วชิ าโปรแกรมประยกุ ต์ด้านธุรกจิ บทท่ี 1 ความรู้เบอื้ งต้นเกยี่ วกบั ธุรกจิ

ความหมายของธุรกจิ ในสมัยโบราณธุรกิจได้เร่ิมขึ้นในลักษะของทางแลกเปล่ียน สินค้าอย่างหนึ่งกบั สินค้าอกี อย่างหน่ึง เช่น เอาไข่ 10 ใบ มาแลก ผลไม้ 5 ผลเป็ นต้น ต่อมาการแลกเปลย่ี นขยายวงกว้างออกไปเรื่อย ๆ จนถงึ ปัจจุบนั โดยใช้เงนิ เป็ นส่ือกลางในการแลกเปลยี่ น

ความหมายของธุรกจิ สรุปว่า ธุรกจิ หมายถงึ กจิ กรรมใดกต็ ามที่ทาให้เกดิ สินค้า แ ล ะ บ ริ ก า ร ขึ้ น แ ล ะ มี ก า ร แ ล ก เ ป ล่ี ย น ซื้ อ ข า ย กั น แ ล ะ มี วตั ถุประสงค์จะได้ประโยชน์จากการกระทากจิ กรรมน้ัน คอื  มีการผลติ สินค้าหรือบริการ  มีการซื้อขาย แลกเปลย่ี น จาหน่ายและกระจายสินค้า  มีประโยชน์จากกจิ กรรม (กาไร)

ความหมายของธุรกจิ สินค้า (Goods) คือส่ิงของทีม่ ีตัวตน มองเห็น จบั ต้องได้แก่ เสื้อผ้า อาหาร ส่ิงของ เครื่องใช้ต่าง ๆ บริการ (Services) คือสินค้าทีไ่ ม่มีตัวตน มองไม่เห็น จบั ต้องไม่ได้ มีการกาหนดราคาซื้อขายกนั ได้แก่ การขนส่ง บริการด้านการติดต่อสื่อสาร การโฆษณา ประชาสัมพนั ธ์ บริการ ของโรงแรม ภัตตาคาร บริการการท่องเทย่ี ว สถานเริงรมณ์ บริการ ซ่อมแซม ซักรีด บริการด้านการเงิน เป็ นต้น

วตั ถุประสงค์ของธุรกจิ 1. ธุรกจิ ต้องการความอยู่รอด (surbival) เจา้ ของกิจการ เมื่อไดล้ งทุนลงแรงไปแลว้ กต็ อ้ งดาเนินกิจการต่อไป เรื่อยๆ เพอื่ ผลิตสินคา้ และบริการเพือ่ สนองความตอ้ งการของประชาชนและ ความตอ้ งการน้ีไม่มีที่สิ้นสุดมีแตจ่ ะเพมิ่ ข้ึน 2. ธุรกจิ ต้องเจริญเตบิ โต (Growth) เมื่อธุรกิจอยรู่ อดแลว้ ยงั ตอ้ งการเจริญเติบโตน้นั คือตอ้ งขยายขนาดของ ธุรกิจตอ้ งผลิตสินคา้ และบริการเพมิ่ ข้ึนมีพนกั งาน ฐานะทางการเงินและมี สินทรัพยเ์ พม่ิ มากข้ึน

วตั ถุประสงค์ของธุรกจิ 3. ต้องมีกาไร (Profit) กาไร คือ ผลตอบแทนของการลงทุนลงแรงและเป็นเคร่ืองจูงใจให้ กระทากิจการตอ่ ไป 4. ธุรกจิ ต้องรับผดิ ชอบต่อสังคม (Social Responsibilities) ธุรกิจตอ้ งใหค้ วามเป็นธรรมต่อลกู คา้ และสังคม รับผดิ ชอบต่อสินคา้ ท่ี ตน ผลิตอยตู่ อ่ สภาพแวดลอ้ มและตอ้ งช่วยพฒั นาสังคมและชีวติ ความเป็นอยู่

ประโยชน์และความสาคญั ของธุรกจิ 1. ธุรกิจผลิตสินคา้ และบริการเพอ่ื ความตอ้ งการของมนุษยย์ 2. ธุรกิจช่วยกระจายสินคา้ จากผผู้ ลิตไปสู่ผบู้ ริโภค 3. ธุรกิจช่วยใหค้ นมีงานทา 4. ช่วยเสียภาษยีใหร้ ัฐบาล 5. ธุรกิจช่วยพฒั นาบา้ นเมือง 6. ธุรกิจช่วยพฒั นาเศรษยฐกิจของชาติ

หน้าทขี่ องธุรกจิ 1 การผลติ 2 การจดั หาเงนิ ทุน 3 การจัดหาทรัพยากรด้านกาลงั คน 4 การบริหารการตลาด

หน้าทขี่ องธุรกจิ 1 การผลติ กิจกรรมท่ีทำใหเ้ กิดสินคำ้ หรือบริกำรประกอบดว้ ย กำรจดั ต้งั สถำนท่ีประกอบกำร กำรติดต้งั เครื่องมือเคร่ืองจกั ร กำรจดั ซ้ือวตั ถุดิบ กำรดำเนินกำรผลิต กำรเก็บรักษำวสั ดุต่ำง ๆ ในโรงงำน ผปู้ ระกอบธุรกิจจะตอ้ งมีควำมรู้ในกำรผลิตอยำ่ งดี จึงจะทำใหไ้ ดส้ ินคำ้ หรือ บริกำรท่ีมีคุณภำพดี มีตน้ ทุนที่เหมำะสม ซ่ึงปัจจยั สำคญั ท่ีผปู้ ระกอบธุรกิจตอ้ งพจิ ำรณำ ไดก้ ก่ • กำรเลือกทำเลท่ีต้งั • กำรวำงผงั โรงงำน • กำรออกกบบสิ้นคำ้ • กำรกำหนดตำรำงเวลำกำรผลิต • กำรตรวจสอบสินคำ้

หน้าทขี่ องธุรกจิ 2 การจัดหาเงนิ ทุน เป็ นปัจจยั ท่ีมีความสาคญั ในการประกอบธุรกิจ ผูป้ ระกอบธุรกิจจึงตอ้ งมีการ บริหารเงินทุนอยา่ งมีประสิทธิภาพ ท้งั การจดั สรรเงินทุนในการดาเนินงานใหเ้ กิดประโยชน์ สูงสุด และการจดั หาเงินทุนมาใชใ้ นการประกอบธุรกิจ ซ่ึงมีแหล่งเงินทุน 2 แหล่ง ดงั น้ี • แหล่งเงินทุนภายใน • แหล่งเงินทุนภายนอก

หน้าทข่ี องธุรกจิ 3 การจัดหาทรัพยากรด้านกาลงั คน เป็นปัจจยั ท่ีมีความสาคญั ที่สุดในการประกอบธุรกิจ ผปู้ ระกอบธุรกิจจะตอ้ งจดั หา บุคคลที่มีคุณภาพ และเหมาะสมกบั ตาแหน่งงานโดยใชห้ ลกั การ “จดั คนให้เหมาะกบั งาน” (Put the right man in the right job) ในการจดั หาทรัพยากรดา้ นกาลงั คน ผปู้ ระกอบธุรกิจควรพจิ ารณา ดงั น้ี • การวางแผนกาลงั คน • การสรรหากาลงั คน • การคดั เลือกและการบรรจุ • การฝึกอบรม • การประเมินผลการปฏิบตั ิงาน

หน้าทข่ี องธุรกจิ 4 การบริหารการตลาด กิจกรรมที่ทาใหส้ ินคา้ หรือบริการท่ีผลิตเสร็จไปถึงมือผบู้ ริโภค เพื่อตอบสนอง ความตอ้ งการและสร้างความพงึ พอใจสูงสุดแก่ผบู้ ริโภค ซ่ึงการบริหารการตลาดผปู้ ระกอบ ธุรกิจตอ้ งอาศยั ส่วนประสมทางการตลาด หรือเรียกวา่ 4 P’s ไดแ้ ก่ • ผลิตภณั ฑ์ (Product) • ราคา (Price) • การจดั จาหน่าย (Place) • การส่งเสริมการตลาด (Promotion)

ปัจจยั ในการดาเนินธุรกจิ 1 คน (Man) 2 เงนิ (Money) 3 วสั ดุหรือวตั ถุดบิ (Material) 4 วธิ ีปฏบิ ตั งิ าน (Method)

ปัจจัยในการดาเนินธุรกจิ 1 คน (Man) เป็ นปัจจยั ท่ีสาคญั ที่สุด เพราะธุรกิจต่าง ๆ เกิดข้ึนไดต้ อ้ งอาศยั ความคิด ของคน มีคนเป็ นผดู้ าเนินการหรือเป็ นผจู้ ดั การ จึงจะทาให้เกิดกจิ กรรมทางธุรกิจ หลายรูปแบบ ซ่ึงในวงจรธุรกิจมีคนหลายระดบั หลายรูปแบบ ท้งั ระดบั ผบู้ ริหาร ผูใ้ ชแ้ รงงานร่วมกนั ดาเนินการ จึงจะทาให้ประสบความสาเร็จในการประกอบ ธุรกิจ

ปัจจยั ในการดาเนินธุรกจิ 2 เงนิ (Money) เงินทุนเป็ นปัจจยั ในการดาเนินธุรกิจอีกชนิดหน่ึงท่ีตอ้ งนามาใชใ้ นการ ลงทุนเพื่อใหเ้ กิดการประกอบธุรกิจ โดยธุรกิจแต่ละประเภทใชป้ ริมาณเงินทุนที่ แตกต่างกนั ธุรกิจขนาดใหญ่ยอ่ มให้เงินทุนสูงกว่าธุรกิจขนาดเล็กกว่า ดงั น้ัน ผู้ ประกอบธุรกิจจึงตอ้ งมีการวางแผนในการใชเ้ งินทุน

ปัจจยั ในการดาเนินธุรกจิ 3 วสั ดุหรือวตั ถุดบิ (Material) ในการผลิตสินคา้ ตอ้ งอาศยั วตั ถุดินในการผลิตค่อนขา้ งมาก ผบู้ ริหารจึง ตอ้ งรู้จกั การบริหารวตั ถุดิบใหม้ ีประสิทธิภาพ เพ่ือใหเ้ กิดตน้ ทุนดา้ นวตั ถุดิบต่าสุด อนั จะส่งผลใหธ้ ุรกิจมีกาไรสูงสุดตามมา

ปัจจัยในการดาเนินธุรกจิ 4 วธิ ีปฏบิ ตั งิ าน (Method) เป็นวธิ ีการในการปฏิบตั ิงานในแต่ละข้นั ตอนของการดาเนินธุรกิจ ซ่ึง ตอ้ งมีการวางแผน และควบคุม เพื่อใหก้ ารปฏิบตั ิงานมีประสิทธิภาพ เกิดความ คล่องตวั สอดคลอ้ งกบั สภาพแวดลอ้ มท้งั ภายในและภายนอกกิจการ

ความหมายของการประกอบธุรกจิ การประกอบธุรกจิ (Business Activities) หมายรวมถงึ กระบวนการ ประกอบการผลติ กระบวนการประกอบการจาหน่าย กระบวนการ ประกอบการบริหาร เพอื่ ให้ได้ถึงมอื ผู้บริโภค

ประเภทของการประกอบธุรกจิ การแบ่งประเภทของธุรกจิ ตามลกั ษณะของกจิ กรรมทที่ าได้คอื 1. ธุรกจิ การเกษตร (Agriculture) ผทู้ ี่ประกอบธุรกิจตน้ การเกษยตรกรรมได้ แก่ ผมู้ ี อาชีพทานา ทาสวน ทาไร่ ประมง ป่ าไม้ ปศุสตั ว์ 2. ธุรกจิ เหมอื งแร่ (Mineral) การทาเหมอื งแร่ ขดุ เจาะนาเอาทรัพยากรธรรมชาติ ตา่ งๆ มาใชร้ วมถึงถา่ นหิน หินน้ามนั หินออ่ น 3. ธุรกจิ อตุ สาหกรรม (Manufacturing) ผผู้ ลิตสินคา้ เพอื่ อุปโภคทว่ั ไปแบง่ เป็น อุตสาหกรรมภายในครัวเรือน อุตสาหกรรมโรงงาน และธุรกิจการเงิน

ประเภทของการประกอบธุรกจิ (ต่อ) การแบ่งประเภทของธุรกจิ ตามลกั ษณะของกจิ กรรมทท่ี าได้คอื 4. ธุรกจิ การก่อสร้าง (Construction) ไดแ้ ก่ การปลกู สร้างอาคาร ที่อยอู่ าศยั ถนน โรงพยาบาล การสร้างสะพาน เขื่อน อุโมงค์ เป็นตน้ 5. ธุรกจิ การพาณชิ ย์ (Commercial) เป็นธุรกิจทาหนา้ ที่เป็นผกู้ ระจายสินคา้ ไปสู่ ผบู้ ริโภคหรือผใู้ ช้ ไดแ้ ก่ พอ่ คา้ คนกลาง คา้ ส่ง คา้ ปลีก ตวั แทนนายหนา้ คา้ สินคา้ ตา่ ง ๆ 6. ธุรกจิ การเงนิ (Finance) เป็นธุรกิจท่ีใหค้ วามช่วยเหลือดา้ นการเงิน ซ่ึงผปู้ ระกอบ ธุรกิจอาจมีเงินทุนไม่เพียงพอหรือมีปัญหาหมุนเงินไม่ทนั ที อาจพ่งึ ธุรกิจน้ีได้ เช่น ธนาคารประเภทตา่ ง ๆ บริษยทั ประกนั ภยั บริษยทั เงินทุน เป็นตน้

ประเภทของการประกอบธุรกจิ (ต่อ) การแบ่งประเภทของธุรกจิ ตามลกั ษณะของกจิ กรรมทท่ี าได้คอื 7. ธุรกจิ ทใ่ี ห้บริการ (Services) ไม่ผลิตสินคา้ แต่ทาหนา้ ที่ใหบ้ ริการ เช่น โรงภาพยนตร์ สถานเริงรมณ์ ธุรกิจโรงแรม 8. ธุรกจิ ประเภทอนื่ ๆ คือ ผปู้ ระกอบอาชีพอิสระตา่ ง ๆ เช่น ครู แพทย์ เภสัชกร จิตรกรรม ประติมากรรม เป็นตน้

สภาพแวดล้อมทางธุรกจิ แบ่งออกเป็ น 2 ประเภท สภาพแวดล้อม สภาพแวดล้อม ทค่ี วบคุมได้ ทไี่ ม่สามารถ ควบคุมได้

สภาพแวดล้อมทางธุรกจิ สภาพแวดล้อมทค่ี วบคุมได้ หมายถึง สภาพแวดลอ้ มภายในองค์กรที่เก่ียวขอ้ งกบั การดาเนินการ ภายในธุรกิจ เป็ นสภาพแวดล้อมท่ีผู้ประกอบการสามารถควบคุมหรื อ เปล่ียนแปลงได้ มีดงั น้ี คือ วตั ถุประสงคข์ องธุรกิจ, ทรัพยากรของธุรกิจและการ จดั การ

สภาพแวดล้อมทางธุรกจิ สภาพแวดล้อมทคี่ วบคุมไม่ได้ หมายถึง สภาพแวดลอ้ มภายนอกกิจการที่ผปู้ ระกอบธุรกิจไม่สามารถ ควบคุมได้ แต่เป็ นสภาพแวดลอ้ มที่มีผลต่อการดาเนินการของธุรกิจท้งั ทางตรง และทางออ้ ม ดงั น้ัน ผปู้ ระกอบการจึงตอ้ งให้ความสนใจศึกษยาและติดตามการ เปลี่ยนแหลงตลอดเวลา สภาพแวดล้อมดังกล่าวได้แก่ สภาพแวดล้อมทาง เศรษยฐกิจ, สภาพแวดล้อมทางสังคม, สภาพแวดล้อมทางเทคโนโลยีและ สภาพแวดลอ้ มทางการแขง่ ขนั

ธุรกจิ สมยั ก่อน * ใชค้ วามทรงจาและการจดบนั ทึก * ไม่ไดน้ าหลกั ทางวชิ าการเขา้ ใชม้ าช่วยคิดวเิ คราะห์ แต่อาศยั จากส่ิงที่รู้ ที่เคยเจอ จากประสบการณ์ หรือ การเดา * ไม่มีการวางแผน ไม่มีหลกั เกณฑ์

ธุรกจิ ยุคการส่ือสารทางอเิ ลก็ ทรอนิกส์ * ใชก้ ารจา้ งคนมาบริหาร โดยใชห้ ลกั ทางวชิ าการเขา้ มาช่วย * มีการนาเทคโนโลยเี ขา้ ประยกุ ตใ์ ชม้ ากข้ึน * การบนั ทึกขอ้ มูลต่างๆน้นั จะเกบ็ ในลกั ษยณะท่ีเป็น ฐานขอ้ มลู

ธุรกจิ ยุคการส่ือสารทางอเิ ลก็ ทรอนิกส์ * การสื่อสารน้นั รวดเร็วข้ึน เพราะมีการนาคอมพวิ เตอร์เขา้ มาช่วย *ทาใหเ้ มื่อเกิดปัญหาข้ึนผบู้ ริหารสามารถทราบไดท้ นั ที *ผบู้ ริหารนาขอ้ มูลมาช่วยในการบริหาร เช่นในการวเิ คราะห์การ ขาย หรือวางแผนการผลิต * มีการนาไอซีทีมากาหนดยทุ ธ์ศาสตร์เชิงรุกเพอื่ ใหน้ าหนา้ คู่แขง่

ตวั อย่างทางธุรกจิ ยคุ อเิ ลก็ ทรอนิกส์ * ธนาคาร เช่น ATM, E-Banking * โรงแรม เช่น การจองหอ้ งพกั , การจดั เกบ็ ขอ้ มูลลูกคา้ เพื่อการใหบ้ ริการในอนาคต * บริษยทั อุตสาหกรรม เช่น ออกแบบผลิตภณั ฑ,์ คานวณ ความตอ้ งการวตั ถุดิบและชิ้นส่วน

ตวั อย่างทางธุรกจิ ยุคอเิ ลก็ ทรอนิกส์ * ร้านคา้ ขนาดเลก็ เช่น การตดั รายการสินคา้ ท่ีขายแลว้ ออกจากบญั ชี, การทาบญั ชี * บริษยทั ขายสินคา้ ทางอินเทอร์เน็ต เช่น จดั ทาเวบ็ เพอ่ื โฆษยณาสินคา้ ทางอินเทอร์เน็ต, ร่วมกบั ธนาคารรับการ ชาระเงินผา่ นอินเทอร์เน็ต

รูปแบบของงานประยุกต์ปัจจุบัน •การเกบ็ ขอ้ มลู เช่น กรมอุตุเกบ็ ประมาณน้าฝน จดั เกบ็ ขอ้ มูลเพราะเป็นหนา้ ที่ แต่จะนามาใชเ้ มื่อตอ้ งการทราบ ขอ้ มลู ยอ้ นเพอื่ ทาอะไรสกั อยา่ งหน่ึงไดแ้ ก่ เข่ือน * การนาเสนอขอ้ มลู เช่น ใช้ Web แนะนาหน่วยงาน หรือองคก์ ร ไดม้ าจากการเกบ็ ขอ้ มูล

รูปแบบของงานประยุกต์ปัจจุบัน * การประมวลผลขอ้ มลู คือ เกบ็ ขอ้ มลู มาแลว้ กน็ ามา ประมวลผลใหต้ รงเป้ ามากข้ึน เช่นเราเอาขอ้ มลู ซ้ือขายมา แลว้ เอามาทาเป็นระบบบญั ชี ใครซ้ือไปเท่าไหร่ ไดร้ ับเงิน มาเท่าไหร่ ขายอะไรไดบ้ า้ ง ขายไดเ้ ม่ือไหร่ ทาใหร้ ู้ความ เป็นไปของบริษยทั ในเชิงอดีต การประยกุ ตม์ าถึงปัจจุบนั รู้ เหตุการณ์ที่เกิดข้ึนแลว้ จะทาอยา่ งไร เมื่อเห็นผลของประมวล ขอ้ มลู แลว้ จะไปใชป้ ระโยชนไ์ ดต้ อ้ งมีความรู้ หน่วยงานน้นั จึงจะทางานไดด้ ี

รูปแบบของงานประยุกต์ปัจจุบัน * การวเิ คราะห์สารสนเทศ เพ่อื จะนาไปพยากรณ์สิ่งที่จะ เกิดข้ึน เช่น 3 เดือนแรกขายไดเ้ ท่าน้ี อีก 3 เดือนหลงั จะ เป็นอยา่ งไร พอเรามองเห็นส่ิงท่ีจะเกิด บวก กบั ความรู้ใน เรื่องของงานท่ีเรากาลงั ทาอยู่ ทาใหเ้ ราสามารถตดั สินใจได้ ดีข้ึนเช่น สินคา้ น้ีขายไม่ไดก้ เ็ ลิกผลิตการควบคุมระบบอื่น เช่น ระบบไฟแดงไฟเขียว, Office Automation

การประยุกต์คอมพวิ เตอร์ยุคแรก * จะเป็นธุรกิจขนาดใหญ่เป็นกลุ่มแรกท่ีใชค้ อมพวิ เตอร์ ในงานธุรกิจ เหตุผลสาคญั กค็ ือ คอมพวิ เตอร์มีราคาแพง และเทคโนโลยมี ีความจากดั มาก การนามาใชจ้ ึงตอ้ งเนน้ ท่ี งานซ่ึงจะไดผ้ ลตอบแทนมากจริงๆ เช่นลดค่าใชจ้ ่าย ลด จานวนพนกั งาน เป็นตน้

การนาไปใช้ในยุคแรกๆ * ระบบ Inventory เพอ่ื ลดค่าใชเ้ ก่ียวกบั การควบคุม วตั ถุดิบใหเ้ หมาะสมไม่เกิด Shortage หรือมีคา้ งใน Inventory มากเกินไป * ระบบบญั ชีพ้ืนฐาน ทาใหส้ ามารถรู้ Cash Flow ของ บริษยทั ไดร้ วดเร็ว ช่วยใหผ้ บู้ ริหารตดั สินใจ ไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว * งานจดั เกบ็ ขอ้ มลู พ้ืนฐาน ทาใหส้ ามารถเรียกขอ้ มลู ที่จา เป็นไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว

การประยุกต์ใช้ในยุคต่อมา * งานบางอยา่ งเป็น อตั โนมตั ิมากข้ึน ทาใหค้ วาม ผดิ พลาดนอ้ ยลงจากทาดว้ ย Manual * เนน้ การนาขอ้ มูลมาจดั ทาเป็น MIS มีการประยกุ ตใ์ ช้ งานน้นั แบ่งออกเป็น 2 ส่วน 1) การประยกุ ตใ์ ชส้ ่วนหนา้ ไดแ้ ก่ การใหบ้ ริการ ลกู คา้ บนั ทึกขอ้ มลู ธุรกรรม และจดั ทารายงานเบ้ืองตน้ ส่วนใหญ่จะเป็นงานในลกั ษยณะ Interactive คือตอ้ ง ตอบสนองกบั ลูกคา้ ทนั ที่ เช่น ATM

การประยุกต์ใช้ในยุคต่อมา 2) การประยกุ ตใ์ ชส้ ่วนหลงั ไดแ้ ก่ระบบ บญั ชีเงินเดือน และการทาบญั ชีประเภทต่างๆส่วนใหญ่ จะเป็นงานในลกั ษยณะ Batch Processing คือไม่ตอ้ ง ตอบสนองในทนั ที่ เช่นการบนั ทึกบญั ชี สามารถทา ตอนสิ้นวนั

ความสัมพนั ธ์ของงานหลกั ต่างๆทางธุรกจิ Orders Parts Sends report Sales Dept. Customer Customers Accounting Demographic Files Files Accounting Checks for Parts Calls back “Not in stock” Sends report “We ordered the parts” Sends report Invoices Ships parts accounting Vendor Order is placed with Vendor “We Need parts #XX” Warehouse Purchasing Inventory Files Files Purchasing “We ordered the parts”

สุดาทิพย์ ตันตินิกุลชัย.และศุภวัฒน์ ตันตินิกุลชัย.ธุรกิจทั่วไป. กรุงเทพฯ : สานักพมิ พ์เอมพนั ธ์, 2549 http://gold.rajabhat.edu/learn/management/business/