สิ่งประดิษฐ์จากหวาย

ส่ิงประดษิ ฐจ์ ากหวาย จัดทาโดย น.ส.รชั นกี ร พรหมเพช็ ร ช้ันม.4/5 เลขที่ 21 เสนอ คณุ ครูผกาวรรณ์ ตลุ าพันธ์ุ โรงเรยี นลาปางกัลยาณี

คำนำ รายงานเล่มน้จี ัดทาข้ึนเพอ่ื เป็นสว่ นหนง่ึ ของ วิชาคหกรรม ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี๔ เพื่อใหไ้ ด้ศกึ ษาหาความรใู้ นเรือ่ งสง่ิ ประดิษฐจ์ ากหวายและไดศ้ ึกษาอยา่ งเข้าใจเพ่อื เป็นประโยชน์กบั การเรียน ผู้จดั ทาหวงั ว่า รายงานเลม่ น้ีจะเปน็ ประโยชนก์ บั ผอู้ า่ น หรือนกั เรยี น นักศกึ ษา ท่ี กาลงั หาข้อมลู เรื่องนอี้ ยู่ หากมีข้อแนะนาหรอื ข้อผิดพลาดประการใด ผู้จดั ทาขอ น้อมรับไวแ้ ละขออภัยมา ณ ทนี่ ีด้ ว้ ยคะ่

สารบัญ เร่ือง หนา้ หนา้ ปก ก คานา ข สารบญั ค เน้อื หา 1-11 บรรณานกุ รม 12

หวายเปน็ พืชตระกลู ปาล์มชนดิ หนง่ึ ท่เี ปน็ เถาเลอื้ ยไปตามต้นไม้ใหญ่ และหวายมี หนาม คณุ สมบตั ิใช้ประโยชน์ในการทาเฟอรน์ ิเจอร์ หวายส่วนใหญ่ท่นี ามาใช้ ประโยชนไ์ ดม้ าจากหวายธรรมชาติ ส่วนทน่ี ามาใชป้ ระโยชนข์ องหวาย เป็นส่วน ของลาตน้ ทีล่ อกเอากาบใบออกแลว้ นามาจักสานเปน็ เครอ่ื งใชใ้ นชีวิตประจาวัน หวายทุกชนดิ สามารถนามาใชป้ ระโยชนใ์ นลกั ษณะแตกตา่ งกนั ไป ประโยชน์ เบ้ืองตน้ ของหวาย ได้แก่ การนามาใชผ้ ูกมดั สงิ่ ของต่าง ๆ ผลนามาใช้กิน ลักษณะของตน้ หวายจะเปน็ ลาตน้ กลมมีขอ้ ยอดและหนอ่ ของหวายสามารถ นามารับประทานได้ และแปรรูปอาหารไดม้ ากมาย ทงั้ เปน็ ยาสมุนไพร เช่น \"หวายน่ัง\" รากเปน็ ยารักษาโรคมะเรง็ หวายสามารถปลูกไดใ้ นท่ีท่มี ีความชื้น หรือ มแี หลง่ นา้ ชายเขา ป่าดบิ ในประเทศไทยมกี ารปลกู หวายในเขตอาเภอกดุ บาก จงั หวดั สกลนคร เขตท้องทจ่ี ังหวดั อุดรธานี การปลกู เพอื่ กินหนอ่ และคา้ ขาย ในส่วนเขตภาคใต้ของไทย แถบปา่ ฮาลาบาลา จังหวัดนราธิวาส เปน็ หวายป่า ดิบสามารถนามาใช้ประโยชน์ในงานจักสาน หรือเฟอร์นเิ จอร์

หวายทีพ่ บในจังหวัดสรุ นิ ทร์ และแนวชายแดนประเทศกมั พูชาชาวบ้านเรยี กชอ่ื ต่างกนั ว่าเช่น \"หวายหางหน\"ู ซง่ึ เป็นหวายทมี่ ีความเหนียว เส้นเล็กมีผวิ มันใน ตวั \"หวายน้า\" ลาต้นใหญ่เท่านวิ้ ก้อย ชอบขึ้นรมิ น้า ชาวบ้านนามาจกั สาน เช่นกัน โดยเฉพาะชาวบ้านบทุ ม จงั หวัดสุรนิ ทร์ นาหวายหางหนแู ละหวายน้า มาทาจกั สานตะกร้าชนดิ ต่าง ๆ ทเ่ี ป็นเอกลักษณโ์ ดดเดน่ ชนดิ ของหวายหวาย มี คุณสมบตั พิ ิเศษ คือ สามารถดัดได้ มีความเหนียวเป็นลักษณะเฉพาะ มลี าตน้ ขนาดเท่ากันตามชนิด มคี วามมนั ในระดบั ผิว จงึ เหมาะตอ่ การจกั สาน ทา เฟอร์นิเจอร์ ขนาดของลาตน้ จะมีตั้งแต่ 3 - 60 มม. ความยาวตามสิง่ แวดล้อม เชน่ อาศัยไมท้ ่ปี ีนป่ายมีความยาวต้งั แต่ 10-20 เมตร อายกุ ารใช้งาน 7-10 ปี หวายมหี ลายชนิด ทกุ ประเภททาจักสาน เฟอรน์ เิ จอร์ธรรมชาติ แตข่ ้อเสยี ของหวายกม็ เี ชน่ กัน คือเม่อื ใช้ไปนาน ๆ เฟอร์นิเจอรท์ ่ที าจากหวายก็จะทรุด โทรมได้งา่ ยกว่าวัสดชุ นดิ อื่นและยังเป็นอาหาร รวม 23 ชนิด

เคร่ืองใชใ้ นชีวติ ประจาวนั ของชาวบา้ น หวายน้า เปน็ หวายเสน้ ใหญก่ ว่าหวายหางหนู ลาต้นกลม ใหญป่ ระมาณน้วิ กอ้ ย ผูใ้ หญ่ มีความยาว 8 -10 เมตร ชอบขึ้นตามรมิ นา้ เช่น แม่นา้ ชี แมน่ ้ามูล ใชท้ าโครงสร้างของงานจักสานหรือนามาจักตอกเป็นเสน้ กไ็ ด้ หวายนม่ิ เปลอื กสผี ิวมันวาวคลา้ ยหวายตะคา้ ทอง ลาตน้ ยาวเสมอ ขนาดเทา่ กับ หวายนา้ ซึง่ มีเสน้ ผ่าศนู ยก์ ลาง 10 -15 มม. แตม่ ลี าต้นยาวถงึ 10-50 เมตร ขน้ึ ในปา่ ดิบ ใช้ทาโครงสร้างงานจกั สาน อ่อนนิ่ม ดดั ง่าย แก่เนอื้ เหนยี ว

การตกแตง่ เพ่ือให้เกดิ ความสวยงาม 1. การทาความสะอาดเม่อื ตะกร้าสกปรก มีเช้อื รา ฝนุ่ จับ โดยมากชาวบา้ นใชว้ ิธี ธรรมชาติ เชน่ นาผลมะเฟอื งสกุ รสเปร้ยี ว ถูท่ตี ัวตะกรา้ หรอื จะเปน็ มะนาวก็ได้ ต่อจากนนั้ จึงลา้ งตากให้แหง้ จะได้ตะกรา้ ทส่ี ะอาด สวยงามตามธรรมชาติ 2. การทาน้ามนั เพอื่ ใหต้ ะกร้ามเี งา ผวิ มนั สวยเป็นสีไม้ธรรมชาติ และป้องกันเชื้อรา ไดด้ ว้ ย ควรใชน้ า้ มันวานชิ สีใสเคลอื บเงาหรอื แลคเกอร์เบอร์ 6 ทาตามวิธที ่ีกาหนด ในกระปอ๋ ง การดูแลรกั ษาหวาย 1. ผึง่ แดดให้แห้งสนิท 2. ไมค่ วรเก็บหวายไว้ในท่ชี น้ื พนื้ ซเี มนตค์ วรมอี ากาศถ่ายเทได้ 3. ใสส่ งิ่ ของให้เหมาะกับขนาดตะกรา้

หวายเป็นไมเ้ ลือ้ ยจาพวกตระกลู ปาล์มมีลกั ษณะลาตน้ กลมยาวและโตเสมอกัน ตง้ั แตโ่ คนจนถงึ ปลาย ไส้ตนั กาบหุ้มคลา้ ยตน้ หมาก ที่กาบและกา้ นใบมีหนาม ผวิ เกลย้ี งเหนียวเป็นมนั ใบคล้ายใบจาก มหี นามตามรบิ ใบ หวายเจรญิ งอกงามขึ้น เองตามธรรมชาติ มีมากในภูมปิ ระเทศท่เี ป็นปา่ เขา ดงดิบ น้าตก ชอบขน้ึ ใน บรเิ วณพ้นื ทเี่ ป็นดนิ ร่วนช่มุ ชืน้ ไมช่ อบดนิ ทราย หรอื ดนิ ท่มี ีกรวดหนิ หวายมีอยู่ ตามป่าทวั่ ไปในเขตรอ้ นของทวีปเอเชีย เชน่ ประเทศไทย ศรีลังกา ฟลิ ิปปินส์ เปน็ ตน้ ในประเทศไทยไม่มีการปลกู หวาย แตห่ วายจะขน้ึ อยเู่ องตามธรรมชาติ มีมากทางภาคใตใ้ นแถบจงั หวัดชมุ พร ตรงั พังงา สุราษฏ์ธานี นครศรีธรรมราช และทางภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื มมี ากตามป่าในจังหวัดอุบลราชธานหี วายเปน็ วัสดทุ ้องถิน่ อกี ชนดิ หนง่ึ ท่ีสามารถนามาใช้ประโยชน์ได้ ส่วนมากเราใชห้ วายทา เปน็ เครือ่ งจักสานประกอบเครื่องจักสานไมไ้ ผ่ แตก่ ็มีการนาหวายมาทาเครอ่ื งจัก สานโดยตรงหลายอย่าง เช่น ตะกรา้ กระเปา๋ ฝาชี ถาดผลไม้ เกา้ อี้

ตะกร้ำหวำย การนาหวายมาสานเป็นตะกรา้ ทาใหต้ ะกรา้ สามารถรบั น้าหนักได้ดี และไมเ่ กิดหักระหวา่ งการใชง้ านเปน็ ภาชนะชนิดหนง่ึ ท่มี ไี ว้สาหรบั ใส่ของ ให้มี ความระเบยี บเรียบรอ้ ย แตค่ ณุ ประโยชนข์ องตะกรา้ หวายสามารถเปน็ ได้มากกว่า น้ัน นอกจากไว้ใช้เกบ็ ของ กระจกุ กระจิกแล้ว ยงั ประยกุ ตเ์ ป็นเฟอรน์ เิ จอรไ์ ด้อกี ด้วย เช่น ตะกรา้ หวายขนาดใหญท่ าเป็นโต๊ะรบั แขก เป็นเก้าอี้ทมี่ เี บาะรองนงั่ เป็นลน้ิ ชักใส่ของเกบ็ ไวใ้ ตเ้ ตียง ใต้ม้านั่ง หรือสามารถนามาติดกบั ผนัง เปน็ ช้ันใส่ ของติดผนงั ก๊บิ ๆ เก๋ๆ เป็นตน้ ตะกรา้ หวาย

ใหท้ ัง้ ความสะดวกในการหยิบใชง้ าน ความเปน็ ระเบียบสบายตา และให้ ความเปน็ ธรรมชาติ ทเ่ี ป็นความสวยงามแบบยั่งยนื อกี ดว้ ย ปจั จบุ ัน มีให้ เลือกทั้งแบบหวายแท้ ตระกรา้ หวายเทยี ม และตระกรา้ หวายพลาสสติ ิก หากให้ดี แนะนาให้ซอ้ื สินคา้ OTOP หัตถกรรมตา่ งๆ เป็นการช่วยให้พอ่ ค้า แม่คา้ รายย่อย ยงั คงสามารถอยูไ่ ด้ และเป็นการสง่ เสริม วิถชี ีวิตคนไทย ดว้ ยกนั อกี ดว้ ย

กระเปำ๋ หวำย กระเป๋าสาน อกี หนง่ึ สินค้าทไ่ี ดร้ บั การนิยม โดยใชห้ วายมาสาน ดว้ ย ความทีห่ วายสามารถดดั งอ และยืดหยนุ ไดง้ ่าย เราจึงจะพบเห็น กระเปา๋ หวายในรปู แบบตา่ ง ๆ

เก้ำอี้หวำย เก้าอหี้ วายมีหลากหลายรปู แบบ สามารถปรบั ไดต้ ามสไตลท์ ี่ตอ้ งการ ไม่ วา่ จะแบบปกติ หรือโมเดริ ์นและรองรบั น้าหนกั ไดด้ ี

ถำดรอง/ถำดเสริ ฟ์ หวำย ถาดรอง/ถาดเสิรฟ์ หวายสามารถทาให้เป็นเสน้ เลก็ ๆ และทาเครอ่ื งใชช้ ิ้น เล็กได้

โตะ๊ หวำย จะชว่ ยตกแตง่ หอ้ งใหด้ ูเปน็ ธรรมชาติมากขน้ึ ช่วยทาใหอ้ ารมณ์ของหอ้ งดผู ่อน คลายไมเ่ ปน็ ทางการ เหมาะสาหรับผทู้ ี่ชื่นชอบใชช้ วี ิตใกลช้ ดิ ธรรมชาติ

บรรณนุกรม http://productsilathong.blogspot.com/2018/07/blog-post_28.html https://goterrestrial.com/2019/10/17/%E0%B8%AB%E0%B8%A7%E0 %B8%B2%E0%B8%A2-rattan-%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0- %E0%B8%9C%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%95%E0%B8%9A%E 0%B8%8A%E0%B8%A7%E0%B8%B2-water-hyacinth- %E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B8%A1%E0%B8%B2/ https://sites.google.com/site/menawaporn/khxngdi-praca- canghwad/kheruxng-hway