วันวิสาขบูชา

วนั วสิ าขบูชา ตรงกบั วนั เสาร์ ที่ 3 มถิ ุนายน 2566 ประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน วนั ขนึ้ 15 คา่ เดือน 6 ศูนย์ส่ งเสริมการเรียนรู้ อาเภอพทุ ธมณฑล

วสิ าขบูชา ตรงกบั วันท่ี 3 มถิ ุนายน 2566 วนั สำคญั ทำงพทุ ธศำสนำ กิจกรรมวนั วสิ ำขบชู ำ วนั หยดุ รำชกำร ประวตั คิ รง้ั แรกเม่ือสมยั สโุ ขทยั ควำมสำคญั คือวนั ท่ี พระพทุ ธเจำ้ ประสตู ิ ตรสั รู้ และปรนิ ิพพำน วันวิสาขบชู า นบั ว่ำเป็นวนั สำคญั สำกลทำงพระพทุ ธศำสนำ สำหรบั ชำวพทุ ธทกุ นกิ ำยท่วั โลก เป็นวนั หยดุ รำชกำรในหลำยๆ ประเทศ อีกทงั้ ยงั เป็นวนั สำคญั ใน ระดบั นำนำชำตติ ำมขอ้ มติของสมชั ชำใหญ่แห่งสหประชำชำติ เน่ืองจำกเป็นวนั คลำ้ ยวนั ท่ีเกิดเหตกุ ำรณส์ ำคญั ท่ีสดุ ในพระพทุ ธศำสนำ 3 เหตกุ ำรณ์ ไดแ้ ก่ กำร ประสตู ิ ตรสั รู้ และปรนิ ิพพำนของพระพทุ ธโคดม ซง่ึ ทง้ั 3 เหตกุ ำรณน์ ีไ้ ดเ้ กิดขนึ้ ตรงกนั ณ วนั ขนึ้ 15 ค่ำ เดือน 6 หรอื วนั เพญ็ แหง่ เดือนวิสำขะ (ตำ่ งปีกนั ) ชำวพทุ ธ จงึ ถือวำ่ เป็นวนั ท่ีรวมกำรเกิดเหตกุ ำรณอ์ นั น่ำอศั จรรยย์ ่งิ และเรียกกำรบชู ำในวนั นี้ วำ่ วสิ าขบูชา ยอ่ มำจำก วสิ าขปุรณมีบชู า หมำยถึง การบูชาในวันเพญ็ เดอื น วิสาขะ

ประวัตวิ ันวิสาขบชู าในประเทศไทย จำกหลกั ฐำนพบว่ำ วันวสิ าขบชู า ไดเ้ รม่ิ ขนึ้ ครง้ั แรกเม่ือสมยั สโุ ขทยั เป็นรำช ธำนี ซง่ึ สนั นษิ ฐำนวำ่ ไดร้ บั แบบแผนมำจำกลงั กำเม่ือประมำณ พ.ศ. 420 โดยพระเจำ้ ภำติกรุ ำช กษัตรยิ แ์ ห่งกรุงลงั กำไดเ้ ป็นผปู้ ระกอบพธิ ีวิสำขบชู ำขึน้ เพ่อื ถวำยเป็นพทุ ธ บชู ำ นบั จำกนน้ั กษัตรยิ แ์ ห่งลงั กำพระองคอ์ ่ืนๆ ก็ไดถ้ ือปฏบิ ตั ิประเพณีวิสำขบชู ำนีส้ ืบ ตอ่ กนั มำ สว่ นกำรเผยแพรเ่ ขำ้ มำในประเทศไทยนนั้ อำจเป็นเพรำะเม่ือครง้ั สมยั สโุ ขทยั ประเทศไทยมีควำมสมั พนั ธด์ ำ้ นพระพทุ ธศำสนำกบั ประเทศลงั กำอย่ำงใกลช้ ิด จะเหน็ ไดว้ ่ำมีพระสงฆจ์ ำกเมืองลงั กำหลำยรูปเดนิ ทำงเขำ้ มำเผยแพรพ่ ระพทุ ธศำสนำและนำ กำรประกอบพธิ ีวสิ ำขบชู ำเขำ้ มำปฏบิ ตั ใิ นประเทศไทยดว้ ย ซง่ึ กำรปฏบิ ตั ิพธิ ีวิสำขบชู ำ ในสมยั สโุ ขทยั นน้ั ไดม้ ีกำรบนั ทกึ เอำไวใ้ นหนงั สือ นำงนพมำศ สรุปใจควำมไดว้ ำ่ เมอื่ ถงึ วนั วสิ าขบูชา พระเจา้ แผน่ ดนิ ขา้ ราชบรพิ าร ทงั้ ฝ่ ายหนา้ และฝ่ ายใน ตลอดทงั้ ประชาชนชาวสโุ ขทยั จะชว่ ยกนั ประดบั ตกแตง่ พระนคร ดว้ ยดอกไม้ พรอ้ มกบั จดุ ประทปี โคมไฟใหด้ ูสวา่ งไสวไปท่วั พระนคร เป็นเวลา 3 วนั 3 คนื เพอื่ เป็นการบูชาพระ รตั นตรยั ขณะทพี่ ระมหากษตั รยิ ์ และบรมวงศานวุ งศ์ กท็ รงศลี และทรงบาเพญ็ พระ ราชกศุ ลตา่ ง ๆ ครนั้ ตกเวลาเยน็ กเ็ สดจ็ พระราชดาเนนิ พรอ้ มดว้ ยพระบรมวงศานวุ งศ์ และนางสนองพระโอษฐต์ ลอดจนขา้ ราชการทงั้ ฝ่ ายหนา้ และฝ่ ายในไปยงั พระอาราม หลวง เพอื่ ทรงเวยี นเทยี นรอบพระประธาน สว่ นชาวสโุ ขทยั จะรกั ษาศลี ฟงั ธรรม ถวายสลากภตั สงั ฆทาน อาหารบณิ ฑบาตแด่พระภกิ ษุสามเณร บรจิ าคทานแก่คน ยากจน ทาบญุ ไถ่ชวี ติ สตั ว์ ฯลฯ ต่อมำภำยหลงั จำกสมยั สโุ ขทยั ประเทศไทยไดร้ บั อิทธิพลของศำสนำพรำหมณเ์ พ่มิ มำกขนึ้ สง่ ผลใหใ้ นช่วงสมยั กรุงศรอี ยธุ ยำ ธนบรุ ี และรตั นโกสินทรต์ อนตน้ ไม่มีปรำกฏ หลกั ฐำนกำรประกอบพธิ ีวสิ ำขบชู ำ จนกระท่งั มำถึงในรชั สมยั ของพระบำทสมเดจ็ พระ พทุ ธเลิศหลำ้ นภำลยั รชั กำลท่ี 2 (พ.ศ. 2360) พระองคท์ รงมีพระรำชดำรทิ ่ีจะฟื้นฟพู ธิ ี วิสำขบชู ำขนึ้ ใหม่ โดยสมเด็จพระสงั ฆรำช (มี) สำนกั วดั รำชบรู ณะ ถวำยพระพรใหท้ รง ทำขนึ้ ครงั้ แรกในวนั ขนึ้ 14 ค่ำ 15 ค่ำ และแรม 1 ค่ำ เดือน 6 พ.ศ. 2360 โดยใหจ้ ดั ทำ ตำมแบบอยำ่ งประเพณีเดมิ ทกุ ประกำร เพ่อื ใหป้ ระชำชนไดท้ ำบญุ ทำกศุ ลท่วั หนำ้ กนั อีกทงั้ กำรรอื้ ฟื้นพธิ ีวิสำขบชู ำขนึ้ มำในครำนีถ้ ือวำ่ เป็นแบบอย่ำงปฏิบตั ิในกำรประกอบ พธิ ีวสิ ำขบชู ำต่อเน่ืองมำจนถึงปัจจบุ นั

วันวิสาขบูชามคี วามสาคัญอยา่ งไร ? วนั วสิ ำขบชู ำ เป็นวนั ท่ีระลกึ ถึงวนั ท่ีองคส์ มเด็จพระสมั มำสมั พทุ ธเจำ้ ทรงประสตู ิ ตรสั รู้ และปรนิ ิพพำน ซง่ึ ตรงกบั วนั เพญ็ เดือนวสิ ำขมำส (เดือน 6) บรรจบกนั ทงั้ 3 ครำว ไดแ้ ก่ •เชำ้ วนั ศกุ ร์ ขนึ้ 15 ค่ำ เดือน 6 ปีจอ ก่อนพทุ ธศกั รำช 80 ปี เจำ้ ชำยสทิ ธตั ถะ ทรง ประสตู ิท่ีพระรำชอทุ ยำนลมุ พนิ ีวนั ซง่ึ ตงั้ อยรู่ ะหวำ่ งกรุงกบลิ พสั ดกุ์ บั เทวทหะ •เชำ้ มืดวนั พธุ ขนึ้ 15 ค่ำ เดือน 6 ปีระกำ ก่อนพทุ ธศกั รำช 45 ปี เจำ้ ชำยสทิ ธตั ถะ ทรงตรสั รูเ้ ป็นพระสมั มำสมั พทุ ธเจำ้ เม่ือมีพระชนมำยไุ ด้ 35 พรรษำ ณ ใตร้ ม่ ไมศ้ รี มหำโพธิ์ รมิ ฝ่ังแม่นำ้ เนรญั ชรำ ตำบลอรุ ุเวลำเสนำนิคม ภำยหลงั จำกกำรออก ผนวชได้ 6 ปี ปัจจบุ นั สถำนท่ีแหง่ นีเ้ รยี กว่ำ พทุ ธคยำ เป็นตำบลหน่งึ ของเมืองคยำ แห่งรฐั พหิ ำร ประเทศอินเดีย •ภำยหลงั จำกกำรตรสั รู้ องคพ์ ระสมั มำสมั พทุ ธเจำ้ ทรงออกประกำศพระธรรมวินยั และโปรดเวไนยสตั วเ์ ป็นเวลำ 45 ปี เม่ือมีพระชนมำยไุ ด้ 80 พรรษำ พระองคก์ ็ เสดจ็ ดบั ขนั ธปรนิ ิพพำน เม่ือวนั องั คำร ขนึ้ 15 ค่ำ เดือน 6 ปีมะเสง็ ณ สำลวโน ทยำน ของมลั ลกษัตรยิ ์ เมืองกสุ ินำรำ แควน้ มลั ละ ปัจจบุ นั อยใู่ นเมืองกสุ ีนคระ รฐั อตุ ตรประเทศ ประเทศอินเดีย เน่ืองจำกเหตกุ ำรณส์ ำคญั ทงั้ 3 เหตกุ ำรณ์ เกิดขนึ้ ตรงกนั ในวนั เพ็ญเดือน 6 ชำว พทุ ธจงึ เรยี กกำรบชู ำในวนั นีว้ ำ่ วันวิสาขบูชา ซง่ึ หมำยถงึ การบูชาในวันเพญ็ เดอื น 6 บำงแหง่ อำจเรยี กว่ำ วันพระพทุ ธเจ้า หรอื พทุ ธชยนั ตี

กจิ กรรมวันวิสาขบูชา วนั วิสำขบชู ำ ถือว่ำเป็นวนั สำคญั ย่งิ ท่ีชำวพทุ ธท่วั โลกจะมำรวมตวั กนั เพ่อื จดั พธิ ีทำบญุ ใหญ่ หรอื จดั กิจกรรมต่ำงๆ เพ่อื เป็นกำรบำเพญ็ กศุ ลระลกึ ถงึ พระพทุ ธเจำ้ โดยในฐำนะท่ีวนั วิสำขบชู ำไดร้ บั กำรยกยอ่ งใหเ้ ป็นวนั สำคญั ของ โลก เม่ือวนั วสิ ำขบชู ำมำถึง องคก์ ำรสหประชำชำติ ณ มหำนครนวิ ยอรก์ ประเทศสหรฐั อเมรกิ ำ จะมีกำรอญั เชิญพระเจดียว์ สิ ำขบชู ำนสุ รณ์ สกลโลก ประกำศบชู ำวนั วสิ ำขะ ภำยในประดษิ ฐำนพระบรมสำรรี กิ ธำตุ ประดิษฐำนอยู่ ณ สำนกั งำนใหญ่องคก์ ำรสหประชำชำติเป็นกำรถำวรและเปิดใหป้ ระชำชนเดนิ ทำงเขำ้ มำสกั กำระ ในประเทศไทย นอกจำกพทุ ธศำสนิกชนจะเดินทำงเขำ้ วดั บำเพญ็ กศุ ล ถือศีล ฟังธรรมแลว้ ยงั นยิ มกำรปลอ่ ยนกปล่อยปลำ และเวียนเทียนรอบพระ อโุ บสถในชว่ งค่ำเพ่อื ถวำยเป็นพทุ ธบชู ำอีกดว้ ย เม่ือวนั วสิ ำขบูชำมำถงึ พทุ ธศำสนิกชนชำวไทยนิยมทำบญุ ตกั บำตรในตอนเชำ้ และตลอดวนั ก็จะมีกำร บำเพญ็ กศุ ลควำมดีอ่ืนๆ อำทิ ตงั้ ใจรกั ษำศีล 5 ศีล 8 งดเวน้ กำรทำบำปทงั้ ปวง ทำบญุ ถวำยสงั ฆทำน ใหอ้ สิ ระทำน หรอื กำรปลอ่ ยนกปล่อยปลำ ฟังพระธรรม เทศนำ รวมถึงเดนิ ทำงไปเวียนเทียนรอบพระอโุ บสถตง้ั แตช่ ่วงเย็นกนั เป็น จำนวนมำก ก่อนท่ีจะเรม่ิ ทำกำรเวียนเทียน พทุ ธศำสนกิ ชนควรรว่ มกนั กล่ำวบทสวด มนตแ์ ละคำบชู ำในวนั วิสำขบชู ำ ซง่ึ โดยปกติตำมวดั ต่ำงๆ จะจดั ใหม้ ีกำรทำวตั ร สวดมนตก์ ่อนท่ีจะเรม่ิ เวียนเทียน ส่วนใหญ่นิยมปฏบิ ตั ิพธิ ีกำรเวียนเทียนกนั อย่ำงเป็นทำงกำร มีพระสงฆเ์ ป็นผนู้ ำเวียนเทียนในเวลำประมำณ 20 นำฬกิ ำ หรอื 2 ทมุ่ โดยบทสวดมนตท์ ่ีพระสงฆน์ ยิ มสวดก่อนเรม่ิ กำรเวียนเทียนท่ีมีทง้ั บำลีและคำแปลตำมลำดบั ดงั นี้ 1.บทบชู ำพระรตั นตรยั 2.บทนมสั กำรนอบนอ้ มบชู ำพระพทุ ธเจำ้ 3.บทสรรเสรญิ พระพทุ ธคณุ 4.บทสรรเสรญิ พระพทุ ธคณุ สวดทำนองสรภญั ญะ 5.บทสรรเสรญิ พระธรรมคณุ 6.บทสรรเสรญิ พระธรรมคณุ สวดทำนองสรภญั ญะ 7.บทสรรเสรญิ พระสงั ฆคณุ 8.บทสรรเสิรญพระสงั ฆคณุ สวดทำนองสรภญั ญะ 9.บทสวดเน่ืองในวนั วสิ ำขบชู ำ เม่ือสวดจบแลว้ ก็จะมีกำรจดุ ธูปเทียนและถือดอกไมเ้ ป็นเคร่ือง สกั กำรบชู ำ จำกนน้ั จงึ เดนิ เวียนรอบปชู นียสถำน 3 รอบ โดยในขณะท่ีเดินพงึ ตง้ั จติ ใหส้ งบ พรอ้ มสวดระลกึ ถงึ พระพทุ ธคณุ ดว้ ยกำรสวดบท อติ ปิ ิโส (รอบท่ีหนง่ึ ) ระลกึ ถึงพระธรรมคณุ ดว้ ยกำรสวด สวากขาโต (รอบท่ีสอง) และระลกึ ถึง พระสงั ฆคณุ ดว้ ยกำรสวด ปะฏิปันโน (รอบท่ีสำม) จนกว่ำจะเวียนครบ 3 รอบ เม่ือเดินเวียนครบแลว้ ใหน้ ำธปู เทียน ดอกไมไ้ ปบชู ำตำมปชู นียสถำนจงึ เป็นอนั เสรจ็ พธิ ี

บรรณานุกรม http://event.sanook.com/day/visakha/