พระสังฆราช

เน่อื งในมงคลสมยั พระชนมายคุ รบ 8 รอบ 26 มถิ นุ ายน 2566 เจ้าพระคณุ สมเดจ็ พระอรยิ วงศาคตญาณ สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ควรมคิ วรแล้วแตจ่ ะโปรด เกล้ากระหมอ่ ม คณะผบู้ รหิ าร ข้าราชการครู และบุคลากร สกร.อาเภอพทุ ธมณฑล

พระประวตั ิ “สมเดจ็ พระสงั ฆราช” องค์ที่ 20 มงคลพระชนั ษา 96 ปี สมเด็จพระสงั ฆราช ทรงเป็นบตุ รคนโตในจานวน บตุ รธิดา 9 คน ของ นายนบั กบั นางตาล ประสตั ถพงศ์ ประสตู ิท่ีบา้ นตาบลบางป่า อาเภอเมืองราชบรุ ี จงั หวดั ราชบรุ ี เม่ือวนั อาทิตยท์ ่ี 26 มถิ นุ ายน พ.ศ. 2470 ทรงศกึ ษาชน้ั ประถมท่ีโรงเรยี นเทวานเุ คราะห์ กองบนิ ท่ี 4 ตาบลโคกกระเทียม อาเภอเมืองลพบรุ ี จงั หวดั ลพบรุ ี จนทรงจบประถมศกึ ษาปีท่ี 1 และทรง ศกึ ษาต่อ ณ โรงเรยี นประชาบาลวดั พเนนิ พลู ตาบลบางป่า อาเภอเมืองราชบรุ ี จงั หวดั ราชบรุ ี จนทรงสาเรจ็ ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 4 เม่ือ พ.ศ.2480 การบรรพชาอุปสมบท เม่ือมีพระชนมายุ 13 พรรษา จงึ ไดท้ รงบรรพชา ณ วดั สตั ตนารถปรวิ ตั ร ตาบล หนา้ เมือง อาเภอเมืองราชบรุ ี จงั หวดั ราชบรุ ี เม่ือทรงเป็นสามเณร ไดเ้ สดจ็ ไปทรงเลา่ เรยี น พระปรยิ ตั ธิ รรมใน สานกั ของพระอธิการโสตถิ์ สมุ ติ ฺโต ซง่ึ ต่อมาไดร้ บั พระราชทานสมณศกั ดิ์ เป็นพระราชาคณะ ท่ีพระศรธี รรมานศุ าสน์ เจา้ คณะอาเภอเมืองบางแพ (ธรรมยตุ ) ณ วดั ตรี ญาติ ตาบลพงสวาย อาเภอเมือง ราชบรุ ี จงั หวดั ราชบรุ ี ทรงสอบนกั ธรรมและบาลี ประโยค ตา่ งๆ ในสานกั เรยี นวดั ตรญี าติ ไดน้ กั ธรรม ชนั้ เอก และเปรยี บธรรม 4 ประโยค เม่ือ พ.ศ.2490 ไดท้ รงพบกบั พระจินดากรมนุ ี (ทองเจือ จินฺตากโร) ซง่ึ ตอ่ มาไดร้ บั พระราชทาน สถาปนาชนั้ เป็น สมเด็จพระพทุ ธปาพจนบดี ชกั ชวนใหท้ รงเขา้ มาพานกั เพ่ือ ทรงศกึ ษาเล่าเรยี น พระปรยิ ตั ิธรรม ในสานกั เรยี นวดั ราชบพธิ สถิตมหาสีมาราม กรุงเทพมหานคร

ครน้ั วนั ท่ี 9 พฤษภาคม พ.ศ.2491 ไดท้ รงอปุ สมบทเป็น พระภกิ ษุ ณ มหาพนั ธ สีมาวดั ราชบพธิ สถิตมหา สีมาราม เขตพระนครกรุงเทพมหานคร ทรงไดร้ บั พระสมณ ฉายาว่า “อมฺพโร” มีสมเด็จพระสงั ฆราชเจา้ กรมหลวงชนิ วราลงกรณ ขณะทรงสมณศกั ดิ์ ท่ีพระเทพโมลีเป็น พระอปุ ัชฌาย์ ไดท้ รงศกึ ษาพระปรยิ ตั ธิ รรม แผนกบาลีในสานกั เรยี น วดั ราชบพธิ จนทรง สาเรจ็ เปรยี ญธรรม 6 ประโยค หลงั เป็นเปรยี ญ 5 ประโยค พระองคไ์ ดศ้ กึ ษาต่อท่ีมหาวิทยาลยั มหามกฏุ ราชวิทยาลยั เป็นนกั ศกึ ษารุน่ ท่ี 5 จบศาสนศาสตรบณั ฑิต เม่ือปี พ.ศ. 2500 และทรงเดินทางไปศกึ ษา ต่อระดบั ปรญิ ญาโท ณ มหาวทิ ยาลยั พาราณสี (Banaras Hindu University) ประเทศอนิ เดีย จบการศกึ ษาเม่ือปี พ.ศ. 2512 ดา้ นประวตั ิศาสตรแ์ ละโบราณคดี ปี พ.ศ. 2552 สภามหาวิทยาลยั มหามกฏุ ราชวทิ ยาลยั ถวายศาสนศาสตรดษุ ฎี บณั ฑิตกิตติมศกั ดิ์ สาขาวิชาพทุ ธศาสตร์ ปี พ.ศ. 2553 สภามหาวิทยาลยั มหาจฬุ าลงกรณราชวทิ ยาลยั ถวายปรญิ ญาพทุ ธ ศาสตรดษุ ฎีบณั ฑิตกิตติมศกั ดิ์ สาขาวิชาธรรมนิเทศ

สมเดจ็ พระสังฆราช พระบาทสมเดจ็ พระวชริ เกลา้ เจา้ อย่หู วั ทรงสถาปนาสมเด็จพระมหามนุ ีวงศข์ ึน้ เป็น สมเดจ็ พระสงั ฆราชพระองคท์ ่ี 20 แห่งกรุงรตั นโกสินทร์ เม่ือวนั ท่ี 12 กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. 2560 ณ วดั พระศรรี ตั นศาสดาราม โดยพระนามเต็มของ สมเด็จพระอรยิ วงศาคตญาณ (อมพฺ รมหาเถร) สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสงั ฆปรณิ ายก ท่ีจารกึ ในพระสพุ รรณบฏั คือ “สมเด็จพระอรยิ วงศาคตญาณ สขุ มุ ธรรมวธิ านธารง สกลมหาสงฆปรณิ ายก ตรปี ิฎกธราจารย อมั พราภธิ านสงั ฆวสิ ตุ ปาพจนตุ ตมสาสนโสภณ กิตตนิ ริ มลครุ ุฐานียบณั ฑิต วชริ าลงกรณนรศิ รป สนั นาภิสติ ประกาศ วสิ ารทนาถธรรมทตู าภิวฒุ ทศมนิ ทรสมมตุ ปิ ฐมสกลคณาธิเบศร ปวิธเนตโย ภาสวาสนวงศวิวฒั พทุ ธบรษิ ัทคารวสถาน วบิ ลู สีลสมาจารวตั รวปิ ัสสนสนุ ทร ชนิ วรมหามนุ ีวงศา นศุ ษิ ฏ บวรธรรมบพติ ร สมเดจ็ พระสงั ฆราช” ในหนงั สือพระประวตั ิสมเดจ็ พระอรยิ วงศาคตญาณ (อมพฺ รมหาเถร) สมเดจ็ พระสงั ฆราช สกลมหาสงั ฆปรณิ ายก ระบคุ วามหมายไวว้ ่า “สมเดจ็ พระผมู้ ีญาณสืบมาแต่วงศพ์ ระอรยิ เจา้ ทรงเป็นผมู้ ีธรรมวิธีอนั ละเอียดออ่ น ทรงเป็นผนู้ า พระสงฆห์ ม่ใู หญ่ทงั้ ปวง ทรงเป็นอาจารยผ์ ทู้ รงไวซ้ ง่ึ พระปรยิ ตั ธิ รรม คือ พระไตรปิฎก ปรากฏพระ นามฉายาในทางสงฆว์ ่า อมฺพโร ทรงงดงามในพระศาสนาดว้ ยทรงพระปรชี ากวา้ งขวางในพระ อดุ มปาพจน์ คือพระธรรมวนิ ยั ทรงดารงพระเกียรตโิ ดยปราศจากมลทนิ และทรงเป็นครู สมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงสถาปนาดว้ ยเหตทุ ่ีทรงพระราชศรทั ธาเล่ือมใส ทรงเป็นท่ีพง่ึ ผูแ้ กลว้ กลา้ และมี พระปรชี าฉลาดเฉลียว ทรงเป็นผยู้ งั ความเจรญิ แก่กิจการพระธรรมทตู ทรงเป็นใหญ่ในสงฆท์ ง้ั ปวง (คือทรงเป็นสมเด็จพระสงั ฆราช) พระองคแ์ รกท่ีไดร้ บั พระราชทานสถาปนาในรชั กาลท่ี 10 ทรงยงั แสงสว่างแหง่ แบบอย่างอนั ดีงามใหบ้ งั เกิด โดยเจรญิ รอยตามสมเดจ็ พระอปุ ัชฌาย์ คือ สมเดจ็ พระสงั ฆราช (วาสนมหาเถร) ทรงเป็นท่ีตงั้ แห่งความเคารพของพทุ ธบรษิ ัท ทรงงดงามใน พระวิปัสสนาธุระ ทรงพระศีลาจารวตั รอนั ไพบลู ย์ ทรงเป็นอนศุ ิษยผ์ สู้ ืบวงศส์ มณะมาแตพ่ ระเจา้ ว รวงศเ์ ธอ กรมหลวงชินวรสริ วิ ฒั น์ สมเดจ็ พระสงั ฆราชเจา้ ทรงเป็นเจา้ ผเู้ จรญิ ในทางธรรม ทรงเป็น ราชาแห่งหมสู่ งฆ”์ ทงั้ นีเ้ คร่อื งยศสมณศกั ดขิ์ องสมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสงั ฆปรนิ ายก ประกอบดว้ ย พระตราตาแหนง่ สมเด็จพระสงั ฆราช, พดั ยศ, ไตรแพร, บาตรพรอ้ มดว้ ยฝาและเชิงบาตรถมปัด, พานพระศรี (มงั สี 2 ตลบั พู่ 1 จอก 1 ซองพลู 1 พรอ้ มพล)ู , ขนั นา้ พานรองมีจอก, ถาดสรงพระ พกั ตร,์ ขนั นา้ พานรองมีจอก คลมุ ตาดรูปฝาชี, หีบตราจกั รี (หีบหลงั เจียด), หีบพระโอสถหลงั นนู , คนโท, กาทรงกระบอก, หมอ้ ลกั จ่นั , ป่ินโตกลม 4 ชน้ั , สพุ รรณราช และ สพุ รรณศรี

พระกรณียกจิ ดา้ นการปกครอง •พ.ศ. 2531 - พ.ศ. 2550 เจา้ คณะภาค 14-15 (ธรรมยตุ ) •พ.ศ. 2539 - ปัจจบุ นั กรรมการมหาเถรสมาคมคณะธรรมยตุ •พ.ศ. 2550 - ปัจจบุ นั ท่ีปรกึ ษาเจา้ คณะภาค 14-15 (ธรรมยตุ ) •พ.ศ. 2551 - ปัจจบุ นั เจา้ อาวาสวดั ราชบพธิ สถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร •พ.ศ. 2560 - ปัจจบุ นั สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสงั ฆปรณิ ายก •พ.ศ. 2560 - ปัจจบุ นั เจา้ คณะใหญ่คณะธรรมยตุ •พ.ศ. 2560 - ปัจจบุ นั ประธานกรรมการมหาเถรสมาคม ดา้ นการศกึ ษา •พ.ศ. 2554 - ปัจจบุ นั นายกสภามหาวิทยาลยั มหามกฏุ ราชวิทยาลยั พระกรณียกิจดา้ นการ เผยแพร่ •พ.ศ. 2558 - ปัจจบุ นั แมก่ องงานพระธรรมทตู

บรรณานุกรม https://www.pptvhd36.com/