บุคคลสำคัญสมบูรณ์ (1)

บคุ คลสำคญั เลม่ 2 เสนอ คณุ คร ู วฒุ ิชยั เช่ือมประไพ โรงเรยี นมธั ยมวดั หนองแขม สำนกั งำนเขตพ้ืนที่กำรศึกษำมธั ยมศึกษำเขต๑

บคุ คลสำคญั จดั ทำโดย นำยทกั ษไ์ ท เผือคำ เลขที่ ๓ นำยวชิระ นำยศภุ กร เจรญิ ศรี เลขท่ี ๘ นำยอนวุ ฒั น์ นำยธนพล สกลุ เกยี รติชยั เลขท่ี ๙ นำงสำวญดำพร นำงสำวรงุ้ ทอง กอ้ นทอง เลขท่ี ๑๐ นำงสำวสิรยิ ำกร วงศำโรจน์ เลขที่ ๑๑ ใจดี เลขท่ี ๑๗ ทองสอำด เลขท่ี ๒๓ บญุ ศรวี งค์ เลขท่ี ๓๕ ชนั้ มธั ยมศึกษำปี ที่ ๕.๑๑ เสนอ คณุ คร ู วฒุ ิชยั เช่ือมประไพ โรงเรยี นมธั ยมวดั หนองแขม สำนกั งำนเขตพ้ืนท่ีกำรศึกษำมธั ยมศึกษำเขต๑

คำนำ หนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนกิ สเ์ ล่มน้ี เป็ นส่วนหนง่ึ ของรำยวิชำ ประวตั ิศำสตร์ ชน้ั มธั ยมศกึ ษำปี ที่ ๕ โดยมีวตั ถุประสงคเ์ พอ่ื ศกึ ษำคน้ ควำ้ เกย่ี วกบั บคุ คลสำคญั ของประเทศไทย ท่ีเป็ น ประโยชนต์ ่อกำรศกึ ษำคน้ ควำ้ คณะผูจ้ ดั ทำหวงั เป็ นอย่ำงยง่ิ ว่ำ หนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ ล่มน้ี จะเป็ นประโยชนต์ ่อผูท้ ี่ไดม้ ำศกึ ษำและนำไปพฒั นำต่อไปได้ หำกมีขอ้ ผดิ พลำดประกำรใด คณะผูจ้ ดั ทำขออภยั มำ ณ ที่น้ี ดว้ ย คณะผูจ้ ดั ทำ

สำรบญั รำยกำร หนำ้ พระบำทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลำ้ เจำ้ อยู่หวั ๑ พระบำทสมเดจ็ พระปกเกลำ้ เจำ้ อยูห่ วั ๒ พระบำทสมเดจ็ พระปรเมนทรมหำอำนนั ทมหดิ ล ๓ พระอฐั มรำมำธิบดนิ ทร พระบำทสมเดจ็ พระบรมชนกำธิเบศร ๔ มหำภมู ิพลอดลุ ยเดชมหำรำช บรมนำถบพติ ร สมเดจ็ พระมหำสมณเจำ้ กรมพระยำวชริ ญำณวโรรส ๕ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมหลวงวงศำธิรำชสนทิ ๖ สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยำเทวะวงศว์ โรปกำร ๗ สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยำดำรงรำชำนภุ ำพ ๘ สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ เจำ้ ฟ้ ำกรมพระยำนรศิ รำนุวดั ตวิ งศ์ ๙ สมเดจ็ พระศรสี วรนิ ทิรำบรมรำชเทวี พระพนั วสั สำอยั ยกิ ำเจำ้ ๑๐ เจำ้ พระยำโกษำธิบดี (ปำน) ๑๑ หม่อมรำโชทยั (หม่อมรำชวงศก์ ระต่ำย อศิ รำงกูร) ๑๒ สมเดจ็ เจำ้ พระยำบรมมหำศรสี รุ ยิ วงศ์ (ช่วง บนุ นำค) ๑๓ ซมี ง เดอ ลำ ลแู บร ๑๔ พระสงั ฆรำชปัลเลอกวั ซ์ ๑๕ หมอบรดั เลย์ หรอื แดน บชี แบรดลยี ๑๖ พระยำรษั ฎำนปุ ระดษิ ฐม์ หิศรภกั ดี (คอซมิ บี๊ ณ ระนอง) ๑๗ พระยำกลั ยำณไมตรี (ฟรำนซสิ บ.ี แซร)์ ๑๘ ศลิ ป์ พรี ะศรี ๑๙ บรรณำนุกรม ๒๐-๒๑

พระบำทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลำ้ เจำ้ อยูห่ วั พระรำชประวตั ิ พระบาทสมเดจ็ พระปรเมนทรมหาวชริ าวุธฯ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั หรอื พระบาทสมเด็จพระรามาธบิ ดศี รสี นิ ทรมหา วชริ าวุธ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั เป็ น พระมหากษตั รยิ ไ์ ทยรชั กาลท่ี 6 แหง่ ราชวงศ์ จกั รี เสด็จพระราชสมภพเมือ่ วนั เสารท์ ี่ 1 มกราคม พ.ศ. 2424 เป็นพระราชโอรส พระองคท์ ่ี 32 ใพระบาทสมเดจ็ พระ จลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั เสวยราชสมบตั ิเมอ่ื วนั อาทติ ยท์ ่ี 23 ตุลาคม ปีจอ พุทธศกั ราช 2453 และเสดจ็ สวรรคตเมือ่ วนั พฤหสั บดที ่ี 26 พฤศจกิ ายน พ.ศ. 2468 ปีฉลู รวมพระ ชนมพรรษา 44 พรรษา พระรำชกรณยี กจิ - ทรงรเิ รมิ่ สรา้ งโรงเรยี นข้นึ แทนวดั ประจารชั กาล ไดแ้ ก่ โรงเรยี น มหาดเล็กหลวง (ปัจ ทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ใหต้ รา พระราชบญั ญตั คิ ลงั ออมสนิ พ.ศ. 2456 ข้นึ เพ่ือใหป้ ระชาชนรูจ้ กั ออม ทรพั ยแ์ ละเพ่ือความมน่ั คงในดา้ นเศรษฐกิจของประเทศ ปัจจบุ นั คอื โรงเรยี นวชริ าวุธวทิ ยาลยั ) - ทรงจดั ตง้ั กองเสอื ป่ าและทรงจดั ตงั้ กองลกู เสอื กองแรกข้นึ ทโี่ รงเรยี น มหาดเล็กหลวง (วชริ าวุธวทิ ยาลยั ในปัจจบุ นั )

พระบำทสมเดจ็ พระปกเกลำ้ เจำ้ อยู่หวั พระรำชประวตั ิ พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ เจา้ อยูห่ วั เป็น โอรสองคท์ ี่ ๗๖ ประสตู ิ เม่ือวนั ที่ ๘ พฤศจกิ ารยน พ.ศ. ๒๔๓๖ ตรงกบั วนั พุธ แรม ๑๔ คา่ เดอื น ๑๑ ปีมะเสง็ ทรงพระ นามเดมิ วา่ \" เจา้ ฟ้ าชายประชาธิปกศกั ดิ เดช กรมหลวงสุโขทยั ธรรมราชา ข้นึ ครองราชย์ พ.ศ. ๒๔๖๘ - พ.ศ. ๒๔๗๗ เมื่อวนั ที่ ๒ มนี าคม พ.ศ. ๒๔๗๗ พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ เจา้ อยหู่ วั พระองคไ์ ดต้ ดั สนิ พระทยั สละราชสมบตั ิ ตอ่ มาไดเ้ สดจ็ สวรรคต เมื่อวนั ท๓ี่ ๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๔ดว้ ยโรคพระหทยั พิการ ณ ประเทศองั กฤษ พระรำชกรณยี กจิ - พระราชทานทนุ ทรพั ยส์ ว่ นพระองคต์ งั้ เป็นทนุ เลา่ เรยี นวชิ าวทิ ยาศาสตร์ คณะราษฎร เม่ือทาการปฎวิ ตั เิ สรจ็ ไดม้ กี ารประกาศแผนการศึกษาเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๕ มกี ารตง้ั มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์ และการเมืองตรา พระราชบญั ญตั จิ ฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั ใน พ.ศ. ๒๔๗๗ - ทรงพระราชทานรฐั ธรรมนูญฉบบั ชวั่ คราวให้ เม่ือวนั ท่ี ๒๗ มถิ ุนายน พ.ศ. ๒๔๗๕ - และไดพ้ ระราชทานรฐั ธรรมนูญฉบบั ถาวรใหเ้ มื่อวนั ที่ ๑๐ ธนั วาคม พ.ศ. ๒๔๗๕

พระบำทสมเดจ็ พระปรเมนทรมหำอำนนั ทมหดิ ล พระอฐั มรำมำธิบดนิ ทร พระรำชประวตั ิ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานนั ทมหดิ ล พระอฐั มรามาธบิ ดนิ ทร เสดจ็ พระราชสมภพ ณ เมืองไฮเดลแบรก์ ประเทศเยอรมนี วนั ท่ี ๒๐ กนั ยายน พ.ศ. ๒๔๖๘ เป็นพระโอรสในสมเดจ็ พระเจา้ พี่ยาเธอ เจา้ ฟ้ ามหดิ ลอดุลยเดช กรม หลวงสงขลานครนิ ทร์ (ภายหลงั ดารงพระอสิ รยิ ยศเป็นสมเด็จพระมหติ ลาธเิ บศร อดุลยเดชวกิ รม พระบรมราชชนก) และหม่อมศรสี งั วาลย์ (ภายหลงั ดารงพระยศ เป็น \"สมเด็จพระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนี“) พระบาทสมเดจ็ พระปรเมนทร มหาอานนั ทมหดิ ล เสด็จข้ึนทรงราชยเ์ ป็นพระมหากษตั รยิ ล์ าดบั ที่ ๘ แหง่ ราช จกั รวี งศ์ เมื่อวนั ที่ ๒ มนี าคม พ.ศ. ๒๔๗๗ ขณะทมี่ ีพระชนมายเุ พียง ๘ พรรษา จงึ มีการแตง่ ตง้ั คณะผสู้ าเร็จราชการแทนพระองคเ์ พ่ือทาหนา้ ทบี่ รหิ ารราชการ แผน่ ดนิ จนกวา่ พระองคจ์ ะทรงบรรลุนิตภิ าวะ พระรำชกรณยี กจิ - พระองคไ์ ดเ้ สด็จพระราชดาเนินไปในพระ ราชพิธีพระราชทานรฐั ธรรมนูญฉบบั ใหมใ่ น วนั ที่ 9 พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๙ -พระองคไ์ ดป้ ระกอบพิธีทรงปฏิญาณตน เป็นพุทธมามกะ ทา่ มกลางมณฑลสงฆใ์ น พระอโุ บสถวดั พระศรรี ตั นศาสดารามเมื่อ วนั ที่ ๑๙ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๔๘๑ - พระองคไ์ ดป้ ระกอบพิธที รงปฏิญาณตน เป็นพุทธมามกะ ทา่ มกลางมณฑลสงฆใ์ น พระอโุ บสถวดั พระศรรี ตั นศาสดารามเมื่อ วนั ท่ี ๑๙ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๔๘๑

พระบำทสมเดจ็ พระบรมชนกำธิเบศร มหำภมู ิพลอดลุ ยเดชมหำรำช บรมนำถบพติ ร พระรำชประวตั ิ พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภูมพิ ลอดลุ ยเดชมหาราช บรม นาถบพิตร พระองคเ์ สดจ็ พระราชสมภพเม่ือวนั ที่ ๕ ธนั วาคม พ.ศ. ๒๔๗๐ ทโ่ี รงพยาบาลเมาตอ์ อเบริ น์ เมอื งเคมบรดิ จ์ รฐั แมสซาชูเซตส์ สหรฐั เป็น พระราชโอรสในสมเดจ็ พระมหติ ลาธิเบศร อดุลยเดชวกิ รม พระบรมราช ชนก กบั สมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนี เสด็จข้นึ ครองราชย์ ตงั้ แต่ วนั ท่ี ๙ มถิ นุ ายน พ.ศ. ๒๔๘๙ เป็นพระมหากษตั รยิ ไ์ ทย รชั กาลท่ี ๙ แหง่ ราชวงศจ์ กั รี และเสดจ็ สวรรคตวนั ท่ี ๑๓ ตลุ าคม พ.ศ. ๒๕๕๙ พระรำชกรณยี กจิ - ทรงสง่ เสรมิ ใหช้ าวชนบทมีความรูใ้ นการ ประกอบอาชพี ตามแตล่ ะทอ้ งถิ่น - ทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ใหม้ ี คณะแพทยท์ ปี่ ระกอบดว้ ยผเู้ ชย่ี วชาญในแต่ ละสาขาจากโรงพยาบาลตา่ ง ๆ และลว้ นเป็น อาสาสมคั ร โดยเสด็จพระราชดาเนิน พรอ้ ม ดว้ ยเวชภณั ฑแ์ ละเครอื่ งมือแพทยพ์ รอ้ มให้ การรกั ษาพยาบาลราษฎรผปู้ ่ วยไข้ - พระราชทานพระราชทรพั ยส์ ว่ นพระองคจ์ ดั ตง้ั มลู นิธิอานนั ทมหดิ ลข้นึ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๐๒ โดยมีวตั ถุประสงคเ์ พ่ือพระราชทานทนุ แกน่ ิสติ นกั ศกึ ษาทมี่ ีผลการเรยี นดเี ดน่ ในดา้ นตา่ ง ๆ ใหน้ ิสติ นกั ศกึ ษาเหลา่ นน้ั ไดม้ โี อกาสไปศกึ ษาหาความรูว้ ชิ าการชน้ั สงู ในตา่ งประเทศ และนา ความรูน้ น้ั กลบั มาใชพ้ ฒั นาบา้ นเมอื ง

สมเดจ็ พระมหำสมณเจำ้ กรมพระยำวชริ ญำณวโรรส พระประวตั ิ สมเดจ็ พระมหาสมณเจา้ กรมพระยาว ชริ ญาณวโรรส เป็นพระราชโอรสใน พระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อยูห่ วั และเจา้ จอมมารดาแพ ประสูตเิ มื่อวนั ท่ี ๑๒ เมษายน พ.ศ. ๒๔๐๓ เป็นสมเด็จ พระสงั ฆราช สกลมหาสงั ฆปรณิ ายก พระองคท์ ี่ ๑๐ แหง่ กรุงรตั นโกสินทร์ ส้นิ พระชนมเ์ มื่อวนั ท่ี ๒ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๔๖๔ สริ ริ วมพระชนั ษาได้ ๖๑ ปี ครองวดั บวรนิเวศวหิ ารนาน ๓๐ ปี ดารงตาแหนง่ สมเด็จพระสงั ฆราชอยู่ ๑๐ ปี ๗ เดอื น พระกรณยี กจิ - ทรงเรมิ่ พฒั นาการพระศาสนา โดยเรม่ิ ตน้ ทวี่ ดั บวรนิเวศวหิ าร ไดแ้ ก่ รเิ รม่ิ ใหภ้ ิกษุสามเณรทบ่ี วชใหม่ เรยี นพระธรรมวนิ ยั ในภาษาไทย มกี าร สอบความรูด้ ว้ ยวธิ เี ขยี น ตอ่ มาจงึ กาหนดใหเ้ ป็นหลกั สูตรการศึกษา สาหรบั คณะสงฆ์ เรยี กวา่ นกั ธรรม ทรงจดั ตง้ั มหามกุฎราชวทิ ยาลยั เป็นการรเิ รม่ิ จดั การศกึ ษาของพระภิกษุ สามเณรแบบใหม่ คอื เรยี น พระปรยิ ตั ธิ รรม ประกอบกบั วชิ าการอนื่ ทเ่ี อ้อื อานวยตอ่ การสอน พระพุทธศาสนา - ทรงปรบั ปรุงการปกครองคณะสงฆ์ เพื่อใหก้ ารปกครองคณะสงฆเ์ ป็ นไป ดว้ ยดี เอ้อื อานวยตอ่ การพฒั นาตนเอง และประเทศชาติ จงึ เกิด พ.ร.บ. ลกั ษณะปกครองคณะสงฆ์ ร.ศ. 121 (พ.ศ. 2445) ข้ึน ซง่ึ เป็น พระราชบญั ญตั คิ ณะสงฆฉ์ บบั แรกของไทย

พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมหลวงวงศำธิรำชสนทิ พระประวตั ิ พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมหลวงวงษาธิราชสนิท มพี ระนามเดมิ วา่ พระองคเ์ จา้ นวม ประสตู ิเมื่อ วนั เสาร์ แรม ๒ คา่ เดอื น ๘ ปีมะโรง จลุ ศกั ราช ๑๑๗๐ ตรงกบั วนั ท่ี ๙ กรกฎาคม พุทธศกั ราช ๒๓๕๑ พระองคส์ ้นิ พระชนมใ์ น รชั กาลท่ี ๕ เม่อื วนั พุธ เดอื น ๑๐ ข้นึ ๖ คา่ ปี มะเมยี โทศก ตรงกบั วนั ท่ี ๑๖ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๔๑๔ รวมพระชนั ษาได้ ๖๓ ปี ทรงเป็นตน้ ราชสกุลสนิทวงศ์ พระกรณยี กจิ - ทรงพระนิพนธน์ ิราศพระประธม เพลงยาวสามชาย เพลงยาวกลบท สงิ โตเลน่ หาง - ทรงแตง่ ตาราสรรพคณุ ยาสมุนไพรไทย จานวน ๑๖๖ ชนิด เป็นตารา สมุนไพรเลม่ แรกของไทยทเี่ ขียนแบบเอกสารทางวชิ าการ แจกแจง และ วเิ คราะหส์ ว่ นตา่ ง ๆ ของพืชสมุนไพรแตล่ ะชนิด ทรงเป็นแพทยไ์ ทย พระองคแ์ รกทไี่ ดร้ บั ประกาศนียบตั รถวายเป็นพระเกียรตยิ ศจากสถาบนั การแพทยข์ องยุโรป - พงศาวดารฉบบั พระราชหตั ถเลขา ทท่ี รงนิพนธข์ ้นึ ตามพระราชบญั ชา พระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั หนงั สอื จนิ ดามณีฉบบั พระ นิพนธพ์ ระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมหลวงวงษาธริ าชสนิท หรอื ประถมจนิ ดามณี เลม่ ๒

สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยำเทวะวงศว์ โรปกำร พระประวตั ิ สมเดจ็ พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยาเทวะวงศว์ โรปการ มีพระนาม เดมิ วา่ พระองคเ์ จา้ วญั อุไทยวงศ์ ประสูตเิ ม่ือวนั ท่ี ๒๗ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๔๐๑ เป็นพระเจา้ ลูกยาเธอองคท์ สี่ องในพระบาทสมเดจ็ พระ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั และเจา้ จอมมารดาเป่ียม เม่อื พ.ศ. ๒๔๕๙ ทรง เป็นมหาอามาตยย์ ศเทยี บเทา่ กบั จอมพลสมเด็จพระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยาเทวะวงศว์ โรปการส้นิ พระชนมเ์ ม่ือวนั ท่ี ๒๘ มถิ ุนายน พ.ศ. ๒๔๖๖ พระชนั ษา ๖๕ ปี ทรงเป็นตน้ ราชสกุลเทวกุล พระกรณยี กจิ - ทรงเป็นผูค้ ดิ ปฏิทนิ ไทยใชต้ ามสุรยิ คติ - ทรงวางระเบียบวธิ ีการเขยี นหนงั สือ ราชการ - ทรงรเิ รม่ิ ใหม้ ีการตงั้ ทตู ไทยประจาราช สานกั ตา่ งประเทศ เพื่อความสะดวกใน การเจรจากบั กงสุลตา่ งประเทศ และ ทรงดารทิ จ่ี ะทาสญั ญากบั องั กฤษจดั ตงั้ ศาลตา่ งประเทศข้ึนทเ่ี ชยี งใหม่ อนั เป็น การเรมิ่ นาคนในบงั คบั ตา่ งประเทศมา ไวใ้ นอานาจศาลไทย

สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยำดำรงรำชำนภุ ำพ พระประวตั ิ สมเด็จพระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยาดารงราชานุภาพ มพี ระนาม เดมิ วา่ พระเจา้ ลูกยาเธอ พระองคเ์ จา้ ดศิ วรกุมาร เป็นพระราชโอรส พระองคท์ ี่ ๕๗ ในพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั และเป็น พระองคเ์ ดยี วทป่ี ระสูตแิ ตเ่ จา้ จอมมารดาชุม่ ท.จ.ว. ณ พระบรมมหาราชวงั เมื่อวนั ท่ี ๒๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๐๕ เป็นองค์ ตน้ ราชสกุลดศิ กุล ทรงดารงตาแหน่งทสี่ าคญั ทางการทหารและพล เรอื น เชน่ เจา้ พนกั งานใหญ่ ผบู้ ญั ชาการทหารบก อธิบดกี รม ศกึ ษาธกิ าร และส้นิ พระชนมเ์ ม่ือวนั ท่ี ๑ ธนั วาคม พ.ศ. ๒๔๘๖ ท่ี วงั วรดศิ ถนนหลานหลวง สริ ริ วมพระชนั ษา ๘๑ ปี พระกรณยี กจิ - ในปี พ.ศ. ๒๔๒๒ ไดร้ บั พระราชทานพระ ยศเป็นนายรอ้ ยโท ผูบ้ งั คบั การทหารมา้ ใน กรมทหารมหาดเล็กและในปีเดยี วกนั น้ีไดร้ บั พระราชทานยศเป็น นายรอ้ ยเอก ราชองค์ รกั ษป์ ระจาพระองคพ์ ระบาทสมเดจ็ พระ จลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ขณะพระชนั ษา ๑๗ ปี - ปีพ.ศ. ๒๔๖๘ ดารงตาแหนง่ อภิรฐั มนตรี - ปีพ.ศ. ๒๔๖๙ ดารงตาแหน่งนายกราช บณั ฑิตยสภา

สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ เจำ้ ฟ้ ำกรมพระยำนรศิ รำนุวดั ติวงศ์ พระประวตั ิ สมเดจ็ พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ เจา้ ฟ้ ากรมพระยานรศิ รานุวดั ตวิ งศ์ เป็น พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ประสตู แิ ต่ พระสมั พนั ธวงศเ์ ธอ พระองคเ์ จา้ พรรณราย ประสตู เิ ม่ือวนั ท่ี ๒๘ เมษายน พ.ศ. ๒๔๐๖ พระองคท์ รงไดร้ บั แตง่ ตง้ั เป็นองคมนตรี เมื่อ วนั ท่ี ๓๐ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๓๐ หลงั จากทไ่ี ดร้ บั ราชการสนองพระ เดชพระคณุ ในตาแหนง่ ตา่ ง ๆ เชน่ เสนาบดกี ระทรวงโยธาธกิ าร เสนาบดกี ระทรวงพระคลงั เสนาบดกี ระทรวงกลาโหม จนกระทงั่ ไดร้ บั พระราชทานพระยศเป็น พลโท เม่ือวนั ที่ ๒๐ กนั ยายน พ.ศ. ๒๔๔๔ ส้นิ พระชนมว์ นั ท่ี ๑๐ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๙๐ พระกรณยี กจิ - ทรงเป็นเสนาบดหี ลายกระทรวง ประกอบไปดว้ ย กระทรวงโยธาธกิ าร กระทรวงพระคลงั มหาสมบตั ิ กระทรวงกลาโหม กระทรวงวงั ทงั้ ยงั ดารงตาแหน่งองคมนตรแี ละรฐั มนตรสี ภาและสมาชกิ สภาการคลงั - ออกแบบกอ่ สรา้ งพระอุโบสถวดั เบญจม บพิตร ถวายพระบาทสมเด็จพระ จลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั เมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๒ - ออกแบบตรากระทรวงตา่ ง ๆ

สมเดจ็ พระศรสี วรนิ ทิรำบรมรำชเทวี พระพนั วสั สำอยั ยกิ ำเจำ้ พระรำชประวตั ิ สมเดจ็ พระศรสี วรนิ ทริ า บรมราชเทวี พระพนั วสั สาอยั ยกิ าเจา้ เสดจ็ พระราช สมภพเม่ือวนั ท่ี ๑๐ กนั ยายน พ.ศ. ๒๔๐๕เป็นพระราชธดิ าใน พระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อยูห่ วั รชั กาลท่ี ๔ และสมเดจ็ พระปิยมาวดี ศรพี ชั รนิ ทรมาตา (เจา้ จอมมารดา เปี่ยม) เป็นพระอคั รมเหสใี น พระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั เป็นพระราชชนนีในสมเด็จ พระบรมโอรสาธริ าช เจา้ ฟ้ ามหาวชริ ุณ หศิ สยามมกุฎราชกุมาร ซง่ึ เป็นสยาม มกุฎราชกุมารพระองคแ์ รกของไทย พระรำชกรณยี กจิ - ทรงสนบั สนุนโรงศิรริ าชพยาบาล ในปี พ.ศ. ๒๔๓๑ ตง้ั แตเ่ รม่ิ กอ่ ตง้ั เรอ่ื ยมาตราบจนพระองคเ์ สดจ็ สวรรคต - พระองคไ์ ดพ้ ระราชทานพระราชทรพั ยเ์ พื่อบารุงโรงเรยี นตา่ ง ๆ ทง้ั ใน สว่ นกลางและสว่ นภูมภิ าค อาทเิ ชน่ โรงเรยี นราชนิ ี - ทรงเป็นเจา้ นายฝ่ ายในรุน่ แรกทไี่ ดต้ ามเสดจ็ พระบาทสมเดจ็ พระ จลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั เสดจ็ ประพาสตา่ งประเทศครงั้ แรกในปี พ.ศ. ๒๔๓๑

เจำ้ พระยำโกษำธิบดี (ปำน) ประวตั ิ เจา้ พระยาโกษาธบิ ดี (ปาน) (พ.ศ. ๒๑๗๕ – ๑๕ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๒๔๒) เป็นขา้ ราชการในอาณาจกั รอยธุ ยาสมยั สมเดจ็ พระนารายณ์ เป็น เอกอคั รราชทตู คนสาคญั ทเ่ี ดนิ ทางไปเจรญิ สมั พนั ธไมตรกี บั ราชสานกั ฝรง่ั เศสเมื่อ พ.ศ. ๒๒๒๙ ปานเป็นโอรสของเจา้ แม่วดั ดสุ ติ (หม่อมเจา้ หญงิ บวั ) ซงึ่ เป็นพระราชธิดาในสมเดจ็ พระเอกาทศรถ กบั หมอ่ มเจา้ เจดิ อาไพ เกิดในรชั สมยั สมเดจ็ พระเจา้ ปราสาททอง และเป็นพระราชนดั ดาใน สมเด็จพระเอกาทศรถ นอกจากน้ีเขายงั เป็นป่ ูของพระยาราชนิกูล (ทองคา) ซงึ่ เป็นบิดาของสมเดจ็ พระปฐมบรมมหาชนก พระราชบิดาของ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้ าจฬุ าโลกมหาราช เขาตดั สนิ ใจฆา่ ตวั ตายใน พ.ศ. ๒๒๔๓ บางคนวา่ เขาใชม้ ีดแทงตวั ตาย บางคนวา่ เขาถูกโบยดว้ ย เชอื กจนตาย ผลงำนที่สำคญั ไดร้ บั แตง่ ตงั้ เป็นทตู ออกไปเจริญ สมั พนั ธไมตรกี บั ฝรง่ั เศส ในสมยั ดงั กลา่ ว ฝรง่ั เศสมีอทิ ธิพลในราชสานกั ของพระนารายณม์ าก จดุ ประสงคข์ อง ฝรงั่ เศส คอื เผยแพรค่ รสิ ตศ์ าสนา และพยายามใหพ้ ระนารายณเ์ ขา้ รตี เป็นครสิ ตชน รวมทง้ั พยายามมีอานาจ ทางการเมอื งในอยธุ ยาดว้ ยการเจรจา ขอตงั้ กาลงั ทหารของตนทเ่ี มือง บางกอกและเมืองมะรดิ

หม่อมรำโชทยั (หม่อมรำชวงศก์ ระต่ำย อศิ รำงกูร) ประวตั ิ หมอ่ มราชวงศก์ ระตา่ ยเกดิ เมอื่ วนั ท่ี ๑๒ มถิ นุ ายน พุทธศกั ราช ๒๓๖๓ เมื่อ เจรญิ วยั บดิ าไดน้ าไปถวายตวั อยูก่ บั พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั เมื่อครงั้ ยงั ดารงพระอสิ รยิ ยศเป็นเจา้ ฟ้ า มงกุฎสมมุตเิ ทวาวงศพ์ งศาอศิ วร กระษตั รยิ ข์ ตั ตยิ ราชกุมาร และดว้ ย ความสามารถทางการใชภ้ าษาองั กฤษ จงึ ไดเ้ ลื่อนยศเป็น “ หม่อมราโชทยั ” หม่อมราโชทยั ถึงแกอ่ านิจกรรมเมอื่ วนั ท่ี ๓๑ กรกฎาคม พุทธศกั ราช ๒๔๑๐ เมื่อ อายไุ ด้ ๔๓ ปี ผลงำนสำคญั หมอ่ มราโชทยั (ม.ร.ว.กระตา่ ย อศิ รางกรู ) ลา่ มหลวงผมู้ ีพรสวรรคแ์ ตง่ “นิราศลอนดอน” และจดหมายเหตุประสบความสาเร็จ ทางราชการได้ จดั พิมพเ์ ป็นอนุสรณแ์ กค่ นรุน่ หลงั และเป็นการจารกึ ประวตั ศิ าสตรช์ าติ ไทยดว้ ยดใี นรชั กาลท่ี ๔ ทง้ั น้ี โดยหมอบรดั เลย์ พิมพจ์ าหนา่ ยครง้ั แรก เม่ือ พ.ศ.๒๔๐๒ ครงั้ ท่ี ๒ พ.ศ.๒๔๐๘

สมเดจ็ เจำ้ พระยำบรมมหำศรสี รุ ยิ วงศ์ (ช่วง บนุ นำค) ประวตั ิ สมเด็จเจา้ พระยาบรมมหาศรีวงศม์ นี ามเดมิ วา่ ชว่ ง บุนนาค เป็นบุตรชายคน ใหญข่ องสมเดจ็ เจา้ พระยาบรมมหาประยรู วงศ์ (ดศิ บุนนาค) กบั ทา่ นผหู้ ญงิ จนั ทร์ เกดิ เมื่อวนั ท่ี ๒๓ ธนั วาคม พ.ศ. ๒๓๕๑ มีพี่นอ้ งรว่ มบดิ ามารดาเดยี วกนั ๙ คน แตใ่ นสุดเหลอื ทา่ นกบั นอ้ งอกี ๔ คน นายชว่ ง บุนนาค ไดถ้ กู บดิ านาเขา้ ถวายตวั เป็นมหาดเล็กในพระบาทสมเดจ็ พระพุทธเลิศหลา้ นภาลยั เมื่ออายุราว ๑๖ ปี ไดเ้ ป็นนายไชยขรรค์ มหาดเล็ก หุม้ แพร นายไชยขรรคเ์ ป็นทโ่ี ปรดปรานของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั รชั กาลที่ ๓ สมเด็จเจา้ พระยาบรมมหาศรสี ุรยิ วงศถ์ งึ แกพ่ ิราลยั เม่ือวนั ที่ ๑๙ มกราคม พ.ศ. ๒๔๒๕ เวลา๕ ทมุ่ ผลงำนท่ีสำคญั - จดั ตงั้ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั บา้ นสมเดจ็ เจา้ พระยา - ไดม้ กี ารออกพระราชบญั ญตั ติ า่ ง ๆ ใหก้ าร พิจารณาคดใี นศาลรวดเรว็ ข้นึ เชน่ กฎหมาย ลงทะเบยี นทดี่ นิ การขายฝ่ิน - ทา่ นจงึ ไดส้ ง่ เสรมิ โดยการหาครูละครและ ดนตรมี าฝึกคณะละครของทา่ นจนไดช้ อื่ วา่ เป็นหน่ึงในสมยั นนั้ ทา่ นไดใ้ ห้ พระประดษิ ฐ์ ไพเราะ (มี ดรุ ยิ างกูร) หรอื ครูมีแขก แตง่ เพลงข้ึนใหม่ ซงึ่ ปรบั ปรุงมาจากเพลง เตา่ กนิ ผกั บุง้ พรอ้ มทงั้ สอดแทรกทานอง มอญเขา้ ไปในเพลง ทาใหเ้ กิดความไพเราะ ยง่ิ ข้นึ

ซมี ง เดอ ลำ ลแู บร์ ประวตั ิ ซมี ง เดอ ลา ลแู บร์ ( ๒๑ เมษายน พ.ศ. ๒๑๘๕-๒๖ มีนาคม พ.ศ. ๒๒๗๒) เป็นราชทตู ของพระเจา้ หลุยสท์ ี่ ๑๔ แหง่ ฝรง่ั เศส ได้ เดนิ ทางมาประเทศไทยในรชั สมยั สมเดจ็ พระนารายณม์ หาราชเพ่ือ เจรญิ สมั พนั ธไมตรกี บั ไทย โดยเดนิ ทางมาทก่ี รุงศรอี ยุธยาพรอ้ มกบั เจา้ พระยาโกษาธบิ ดี (ปาน) และทหารของฝรง่ั เศสจานวนประมาณ ๖๐๐ คน ผลงำนสำคญั เดนิ ทางมาอยุธยาเพ่ือเจรจาเรอ่ื ง ศาสนาและการคา้ ของฝรง่ั เศสใน อาณาจกั รอยุธยาเม่อื พ.ศ. ๒๒๓๐ ในการเจรจานนั้ อยุธยาไมส่ จู้ กั ยนิ ยอม รบั ขอ้ เสนอของฝรง่ั เศส ทาใหเ้ สยี เวลา ในการเจรจาหลายสปั ดาห์ เดอ ลา ลแู บร์ ยงั ไดร้ บั คาสงั่ ใหส้ งั เกตเรอื่ งราวตา่ ง ๆ เกี่ยวกบั อาณาจกั รอยุธยาและบนั ทกึ ขอ้ สงั เกตทง้ั หลายเหลา่ นนั้ กลบั ไป รายงานใหร้ าชสานกั ของพระเจา้ หลุยสท์ ี่ ๑๔ ไดร้ บั ทราบดว้ ย จดหมายเหตุเหลา่ น้ีไดก้ ลายเป็นหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตรท์ ม่ี ี คณุ คา่ ตอ่ แวดวงวชิ าประวตั ศิ าสตรไ์ ทยสมยั อยุธยา

พระสงั ฆรำชปัลเลอกวั ซ์ ประวตั ิ พระสงั ฆราชปัลเลอกวั ซเ์ กิดเม่ือวนั ท๒่ี ๔ ตุลาคม พ.ศ. ๒๓๔๘ ท่ี เมืองโกต-ดอร์ ประเทศฝรง่ั เศส เม่ือทา่ นอายไุ ด้ ๒๓ ปี ทา่ นก็ไดต้ ดั สนิ ใจบวชเป็นบาทหลวง เม่ือวนั ท่ี ๓๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๓๗๑ ทเี่ ซมินารขี องคณะมิสซงั ตา่ งประเทศแหง่ กรุงปารสี จากนนั้ ทา่ นก็ไดร้ บั มอบหมายใหไ้ ปเผยแผศ่ าสนาครสิ ตท์ ่ี อาณาจกั รสยาม ไดอ้ อกเดนิ ทางเมื่อ วนั ที่ ๓๑ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๓๗๑ ถึง สยามเมอื่ วนั ท่ี ๒๗ กุมภาพนั ธ์ พ.ศ. ๒๓๗๒ ในปี พ.ศ. 2381 และถึงแก่ มรณภาพทโี่ บสถอ์ สั สมั ชญั เมื่อวนั ที่ ๑๘ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๐๕ อายุ ๕๗ ปี ผลงำนท่ีสำคญั - ทา่ นไดร้ บั ตาแหนง่ อธกิ ารวดั คอนเซป็ ชญั ทา่ นไดป้ รบั ปรุงโบสถ์ แหง่ น้ี ซงึ่ สรา้ งข้ึนตงั้ แต่ พ.ศ. ๒๒๑๗ ในสมยั สมเด็จพระนารายณ์ มหาราช แลว้ จากถูกท้งิ รา้ งมานานแลว้ ยา้ ยไปอยทู่ โี่ บสถอ์ สั สมั ชญั ใน ปี พ.ศ. ๒๓๘๑ - ทา่ นไดส้ รา้ งตกึ ทาเป็นโรงพิมพภ์ ายในโบสถค์ อนเซป็ ชญั จดั พิมพ์ หนงั สอื สวด

หมอบรดั เลย์ หรอื แดน บชี แบรดลยี ประวตั ิ แดน บีช บรดั เลย์ เป็นชาวเมอื งมารเ์ ซลลสั รฐั นิวยอรก์ สหรฐั เกิด วนั ที่ ๑๘ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๓๔๗บุตรคนทหี่ า้ ของนายแดน บรดั เลยแ์ ละนางยนู ิช บีช บรดั เลย์ แดเนียล บชี บรดั เลย์ เป็น นายแพทยช์ าวอเมรกิ นั ทเี่ ขา้ มาเผยแพรศ่ าสนาครสิ ตใ์ นประเทศไทย สมยั รชั กาลท่ี ๓ และยงั เป็นผเู้ รม่ิ ตน้ การพิมพอ์ กั ษรไทยในประเทศ ไทยเป็นครงั้ แรก และทาการผา่ ตดั ในประเทศไทยเป็นครงั้ แรก ผลงำนสำคญั - หมอบรดั เลยไ์ ดท้ าการผา่ ตดั ครง้ั สาคญั ในประวตั ศิ าสตรก์ ารแพทยข์ องไทย โดยตดั แขนใหแ้ กภ่ ิกษุรูปหนึ่ง เม่ือวนั ที่ ๑๓ มกราคม ๒๓๘๐ - คมั ภีรก์ ารปลูกฝี - จดั ทารา่ งพจนานุกรมบาลี - พระราชพงศาวดาร ฉบบั หมอบรดั เลย์ - เป็นผรู้ เิ รม่ิ การพิมพห์ นงั สอื พิมพใ์ นแนว จดหมายเหตุ ทชี่ อื่ บางกอกรคี อเดอ ถือ เป็นหนงั สอื พิมพภ์ าษาไทยฉบบั แรก ฉบบั แรกออกเมื่อ ๔ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๓๘๗ เป็นเอกสารชน้ั ตน้ ซง่ึ บนั ทกึ ขา่ วสาร เหตกุ ารณส์ าคญั ทงั้ ในประเทศและ ตา่ งประเทศ

พระยำรษั ฎำนุประดษิ ฐม์ หิศรภกั ดี (คอซมิ บ๊ี ณ ระนอง) ประวตั ิ เกิดทจี่ งั หวดั ระนองเมื่อวนั พุธ เดอื นเมษายน พ.ศ. ๒๔๐๐เป็นบุตรคนสุดทอ้ ง ของพระยาดารงสุจรติ มหิศรภกั ดี (คอซเู จยี ง ณ ระนอง) และนางกิม ชอื่ \"ซมิ บ\"ี๊ เมื่ออายุได้ ๙ ปี ไดต้ ดิ ตามบดิ าเดนิ ทางกลบั ไปประเทศจนี และอาศยั อยทู่ น่ี น่ั เป็นเวลา ๒ ปี ทาใหไ้ ดเ้ รยี นรูส้ ง่ิ ตา่ ง ๆ และไดด้ ูแลกิจการแทนบดิ า ทง้ั ๆ ทม่ี ิไดเ้ รยี นหนงั สอื มีความรูห้ นงั สอื เพียงแคล่ งลายมือชอื่ ตนไดเ้ ทา่ นน้ั แตม่ คี วามสามารถพดู ไดถ้ ึง ๙ ภาษา บดิ าจงึ หวงั จะใหส้ บื ทอดกจิ การการคา้ แทนตน มไิ ดป้ ระสงคจ์ ะใหร้ บั ราชการเลย เขา้ เฝ้ าถวายตวั เป็นมหาดเล็กใน พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ไดร้ บั พระราชทานบรรดาศกั ดเ์ิ ป็น หลวงบรริ กั ษโ์ ลหวสิ ยั ตาแหนง่ ผชู้ ว่ ยราชการเมอื งระนอง ตอ่ มา ไดเ้ ลอ่ื นเป็น ผวู้ า่ ราชการเมืองกระบี่ บรรดาศกั ดิ์ พระอษั ฎงคตทศิ รกั ษา แลว้ ไดเ้ ลื่อน บรรดาศกั ดเิ์ ป็น พระยารษั ฎานุประดษิ ฐมหศิ รภกั ดี ตาแหนง่ ผูว้ า่ ราชการ จงั หวดั ตรงั พระยารษั ฎานุประดษิ ฐมหศิ รภกั ดี ถึงแก่อนิจกรรมเม่ือวนั ที่ ๑๐ เมษายน พ.ศ. ๒๔๕๖ ผลงำนท่ีสำคญั - จดั ตง้ั กองโปลศิ ภธู รข้ึนแลว้ ซ้อื เรอื กลไฟไวเ้ ป็น พาหนะตรวจลาดตระเวน บงั คบั ใหท้ กุ บา้ นเรอื นตอ้ ง มีเกราะตเี ตอื นภยั ไวห้ นา้ บา้ น หากบา้ นใดไดย้ นิ เสยี ง เกราะแลว้ ไมต่ รี บั จะมีโทษ - พระยารษั ฎานุประดษิ ฐม์ วี ธิ กี ารบรหิ าร ปกครองแบบไม่มใี ครเหมือน โดยใชห้ ลกั เมตตา เหมือนพ่อทมี่ ีตอ่ ลกู เชน่ ผใู้ ดไมป่ ฏิบตั ติ าม นโยบายก็จะถูกลงโทษอยา่ งหนกั แตก่ ารลงโทษ นนั้ ใหเ้ ป็นไปเพื่อประโยชนแ์ ก่คนผนู้ นั้ เชน่ ใหไ้ ป ทานา เป็นตน้

พระยำกลั ยำณไมตรี (ฟรำนซสิ บ.ี แซร)์ ประวตั ิ พระยากลั ยาณไมตรี (ฟรานซสิ บี. แซร)์ เกิดเมื่อวนั ที่ ๓๐ เมษายน พ.ศ. ๒๔๒๘ เป็นอาจารยค์ ณะนิตศิ าสตร์ มหาวทิ ยาลยั ฮารว์ ารด์ และเป็นบุตรเขย ของวูดโรว์ วลิ สนั อดตี ประธานาธิบดี สหรฐั อเมรกิ า เดนิ ทางมายงั ประเทศ สยาม ในฐานะเอกอคั รราชทตู สหรฐั ประจาสยาม เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๘ แลว้ กลบั สหรฐั อเมรกิ าใน พ.ศ. ๒๔๗๕ ผลงำนที่สำคญั เป็นผูแ้ ทนประเทศไทยไปเจรจาขอแกไ้ ขสนธิสญั ญากบั ประเทศในยุโรป ดร.แซร์ เรมิ่ ออกเดนิ ทางไปปฏิบตั งิ านใน พ.ศ. ๒๔๖๗ การเจรจาเป็นไปอยา่ ง ยากลาบากแตเ่ นื่องจาก ดร.แซร์ เป็นผมู้ ีวริ ยิ อุตสาหะ มีความสามารถทางการ ทตู และมคี วามตงั้ ใจดตี อ่ ประเทศไทย ประกอบกบั สถานภาพสว่ นตวั ของ ดร. แซร์ ทเี่ ป็นบุตรเขยของประธานาธบิ ดวี ูดโรว์ วลิ สนั แหง่ สหรฐั อเมรกิ า จงึ ทา ใหก้ ารเจรจาประสพความสาเรจ็ ประเทศในยุโรปทท่ี าสนธิสญั ญากบั ไทย ไดแ้ ก่ ประเทศองั กฤษ ฝรง่ั เศส เนเธอรแ์ ลนด์ สเปน โปรตุเกส เดนมารก์ สวเี ดน อติ าลี และเบลเยย่ี ม ยนิ ยอมแกส้ นธสิ ญั ญาใหเ้ ป็นแบบเดยี วกบั ที่ สหรฐั อเมรกิ ายอมแกใ้ ห้

ศลิ ป์ พรี ะศรี ประวตั ิ ศาสตราจารย์ ศลิ ป พีระศรี เกดิ เม่ือวนั ที่ ๑๕ กนั ยายน พ.ศ. ๒๔๓๕ ในเขต ซานโจวนั นี เมอื งฟลอเรนซ์ ประเทศอติ าลี เป็นบุตรของนายอาตโู ด เฟโรชี และนางซานตนิ า เฟโรชี ซง่ึ ประกอบธุรกจิ การคา้ คอรร์ าโดมีความสนใจใน วชิ าศลิ ปะมาตงั้ แตว่ ยั เดก็ เขามีความตง้ั ใจแน่วแนท่ จ่ี ะศกึ ษาวชิ าศลิ ปะและเป็น ศิลปินใหไ้ ด้ จงึ ไดเ้ ก็บสะสมเงินและเขา้ ศกึ ษาในสถาบนั ศิลปแหง่ นครฟลอ เรนซ์ และจบการศึกษาในปีพ.ศ. ๒๔๕๘ ในขณะทม่ี ีอายุ ๒๓ ปีดว้ ยเกียรติ นิยมอนั ดบั ทหี่ นึ่ง และไดร้ บั ประกาศนียบตั รชา่ งป้ันชา่ งเขียน ตอ่ มาไดส้ อบ คดั เลือกและไดร้ บั ตาแหนง่ เป็นศาสตราจารยป์ ระจาราชวทิ ยาลยั ศาสตราจารยค์ อรร์ าโดมคี วามรอบรูท้ างดา้ นประวตั ศิ าสตรศ์ ิลปะ วจิ ารณ์ ศลิ ป์ และปรชั ญาโดยเฉพาะมคี วามสามารถทางดา้ นศิลปะแขนงประตมิ ากรรม และจติ รกรรมเป็นอยา่ งสูง ไดส้ รา้ งสรรคผ์ ลงานศิลปะไวม้ ากมาย ผลงำนท่ีสำคญั - เป็นผูก้ อ่ ตง้ั และวางรากฐานใหแ้ ก่ มหาวทิ ยาลยั ศลิ ปากร - ไดร้ บั มอบหมายใหส้ รา้ งพระบรมรา ชานุสาวรยี แ์ ละอนุสาวรยี ส์ าคญั ของ ไทยมากมายหลายแหง่ - เป็นกาลงั หลกั ในการผลกั ดนั ใหเ้ กิด การประกวดวาดเสน้ จติ รกรรมและ ประตมิ ากรรม จนเกิดเป็นงานแสดง ศิลปกรรมแหง่ ชาตขิ ้นึ

บรรณำนกุ รม พระบำทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลำ้ เจำ้ อยู่หวั แหล่งที่มำ : https://th.wikipedia.org/wiki/พระบำทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลำ้ เจำ้ อยู่หวั พระบำทสมเดจ็ พระปกเกลำ้ เจำ้ อยูห่ วั https://th.wikipedia.org/wiki/พระบำทสมเดจ็ พระปกเกลำ้ เจำ้ อยู่หั พระบำทสมเดจ็ พระปรเมนทรมหำอำนนั ทมหิดล พระอฐั มรำมำธิบดนิ ทร แหล่งที่มำ : https://sites.google.com/site/tertgyhujio/rachkal-thi-8 พระบำทสมเดจ็ พระบรมชนกำธิเบศรมหำภูมิพลอดลุ ยเดชมหำรำช บรมนำถบพติ ร แหล่งท่ีมำ : https://th.wikipedia.org/wiki/พระบำทสมเดจ็ พระบรมชนกำธิเบศร มหำภูมิพลอดลุ ยเดชมหำรำช บรมนำถบพติ ร สมเดจ็ พระมหำสมณเจำ้ กรมพระยำวชริ ญำณวโรรส แหล่งที่มำ : http://www.gongtham.net/my_data/mydata_mahasamana/index.php เจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมหลวงวงศำธิรำชสนทิ แหล่งท่ีมำ : http://www.trueplookpanya.com/learning/detail/19548-029810 สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยำเทวะวงศว์ โรปกำร แหล่งที่มำ : https://sites.google.com/site/anatsayaboorapanoey/smdec-phracea- brm-wngs-thex-krm-phraya-the-wa-wngsw-ro-pkar สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยำดำรงรำชำนภุ ำพ แหล่งท่ีมำ : https://th.wikipedia.org/wiki/สมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยำดำรงรำ ชำนภุ ำพสมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศเ์ ธอ เจำ้ ฟ้ ำกรมพระยำนรศิ รำนุวดั ตวิ งศ์ แหล่งที่มำ https://sites.google.com/site/sorasak571910272/home/unc02 สมเดจ็ พระศรสี วรนิ ทิรำบรมรำชเทวี พระพนั วสั สำอยั ยกิ ำเจำ้ แหล่งที่มำ : http://www.queensavang.org/queensavang/พระรำชประวตั ิ/

บรรณำนกุ รม เจำ้ พระยำโกษำธิบดี (ปำน) แหล่งท่ีมำ : https://th.wikipedia.org/wiki/เจำ้ พระยำโกษำธิบด_ี (ปำน) หม่อมรำโชทยั (หม่อมรำชวงศก์ ระต่ำย อศิ รำงกูร) แหล่งท่ีมำ : http://www.trueplookpanya.com/learning/detail/19550-029812 สมเด็จเจำ้ พระยำบรมมหำศรสี รุ ยิ วงศ์ (ช่วง บนุ นำค) แหล่งที่มำ : https://www.baanjomyut.com/library_2/extension- 1/chung_boonnak/index.htmlซมี ง เดอ ลำ ลแู บร แหล่งท่ีมำ : https://th.wikipedia.org/wiki/ซมี ง เดอ ลำ ลแู บร พระสงั ฆรำชปัลเลอกวั ซ์ แหล่งที่มำ : http://www.trueplookpanya.com/learning/detail/19551-029813 หมอบรดั เลย์ หรอื แดน บชี แบรดลยี แหล่งที่มำ : https://sites.google.com/site/ratanakosin11/bukhkhl-sakhay/hmxb- rad-leyพระยำรษั ฎำนุประดษิ ฐม์ หศิ รภกั ดี (คอซมิ บ๊ี ณ ระนอง) แหล่งท่ีมำ : https://sites.google.com/site/hayhelngxxng/home/prawati-khx-sim-bi พระยำกลั ยำณไมตรี (ฟรำนซสิ บ.ี แซร)์ แหล่งที่มำ : https://thepeople.co/francis-sayre-drafter-outline-preliminary-draft/ ศลิ ป์ พรี ะศรี แหล่งท่ีมำ : https://th.wikipedia.org/wiki/ศลิ ป์ _พรี ะศรี