โครงงานสเปรย์ปรับอากาศจากมะนาว

โครงงานวทิ ยาศาตร์ เรอ่ื ง สเปรยป์ รบั อากาศจากมะนาว จดั ทำโดย นางสาวเกตนส์ ริ ี ศรีดำ เลขที่ 14 นางสาวจนั ทนา มาลา เลขที่ 15 ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 6/1 โรงเรยี นเทศบาล ๔ (วัดโพธาวาส) อำเภอเมอื ง จงั หวัดสุราษฎรธ์ านี โครงงานเลม่ นี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงงานวิทยาศาสตรส์ งิ่ ประดิษฐ์ ตามหลกั สตู รห้องเรียนวทิ ยาศาสตร์ คณติ ศาสตร์ ณ โรงเรยี นเทศบาล ๔ (วัดโพธาวาส) อำเภอเมือง จงั หวัดสุราษฎรธ์ านี

โครงงานวทิ ยาศาตร์ เรื่อง สเปรย์ปรับอากาศจากมะนาว จัดทำโดย นางสาวเกตน์สริ ี ศรีดำ เลขท่ี 14 นางสาวจนั ทนา มาลา เลขท่ี 15 ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 6/1 ครูท่ปี รกึ ษา ปรดี า บวั ยก โรงเรยี นเทศบาล ๔ (วัดโพธาวาส) อำเภอเมอื ง จังหวัดสุราษฎร์ธานี โครงงานเลม่ นเี้ ปน็ สว่ นหนง่ึ ของโครงงานวิทยาศาสตรส์ ิง่ ประดษิ ฐ์ ตามหลกั สูตรหอ้ งเรียนวทิ ยาศาสตร์ คณติ ศาสตร์ ณ โรงเรยี นเทศบาล ๔ (วดั โพธาวาส) อำเภอเมือง จังหวดั สรุ าษฎรธ์ านี

ก บทคดั ย่อ โครงงานวิทยาศาสตร์เรื่องสเปรย์ปรับอากาศจากมะนาวจัดทำขึน้ มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาคุณสมบัติของ มะนาวในการลดกลิน่ (2) เพ่ือเปน็ การนำเอาวตั ถุดิบภายในครวั เรือนมาสรา้ งประโยชน์ ในการทดลองน้คี ณะผู้ต้องการศึกษาค้นคว้าเก่ยี วกับการชว่ ยลดกลิ่นของมะนาวที่ช่วยในการดับกล่ินภายในห้อง ต่างๆ โดยมีขั้นตอนการศึกษาค้นคว้า โดยนำมะนาวมาหัน คั้นน้ำมะนาวจากลูกมะนาวในปริมาณ 1 ถ้วย ใส่เบ กกิง้ โซดา 3 ช้อนโตะ๊ ใส่น้ำมะนาวลงครง่ึ ถ้วยคนให้เข้ากันแลว้ นำใส่กระบอก ทำการทำอีกสตู รโดยนำนำ้ มะนาวที่ เหลือครึ่งถว้ ยใสล่ งไปและเมือ่ นำไปฉีดจะเกดิ ผลอยา่ งไร ผลปรากฎว่า เมอ่ื นำไปฉีดทำให้ชว่ ยลดกล่ินอบั เพมิ่ ความ สดชืน สามารถทำใช้เองได้ภายในบ้านทำให้ช่วยประหยดค่าใช้จ่ายภายในบ้าน จากการที่เราศึกษาและได้ผลิต สเปรย์ปรับอากาศจากมะนาวออกมาใช้นั้นมีประสิทธิภาพในการดับกลิ่น ดังนั้นสเปรย์ปรับอากาศจากมะนาวที่ เราผลติ ขึน้ จึงเป็นผลิตภัฑด์ บั กลิ่นทางเลอื กใหมอ่ ีกทางหนงึ่

ข กิตตกิ รรมประกาศ โครงงานวจิ ยั ฉบับบนส้ี ำเรจ็ อยา่ งสมบูรณ์ไดด้ ว้ ยความชว่ ยเหลืออยา่ งยงิ่ จากคณุ ครูปรดี า บวั ยก คณุ ครูท่ีปรึกษา ที่ได้ให้คำแนะนำปรึกษา และให้ข้อมูลต่างๆขอกราบขอบพระคุณอย่างสูงซึ่งสละเวลาในการแนะแนวทางและให้ ความรู้ในการทำโครงงาน ผูว้ จิ ัยหวงั วา่ งานวิจัยฉบับนี้จะมีประโยชน์อยู่ไม่น้อย จึงขอมอบสว่ นท่ีทั้งหมดน้ีให้แก่เหล่าอาจารย์ได้ประสิทธ์ิ ประสาทวชิ าจนทำใหผ้ ลงานวชิ าจนทำให้ผลงานวจิ ยั เป็นประโยชน์ตอ่ ผเู้ กีย่ วขอ้ งและขอมอบความกตัญญกู ตเวทิตา บุญแด่บิดา มารดา และผู้มีพระคุณทุกท่านตลอดจนเพื่อนๆ ที่คอยให้ความช่วยเหลือและกำล้มีพระคุณทุกท่าน ตลอดจนเพอื่ นๆ ท่ีคอยใหค้ วามชว่ ยเหลอื และกำลังใจสำหรบั การทำโครงงาน คณะผู้จัดทำ

สารบัญ ค บทคัดย่อ หนา้ กิตติกรรมประกาศ สารบญั ก สารบัญตาราง ข สารบัญภาพ ค บทท่ี 1 บทนำ ง จ ที่มาและความสำคญั ของโครงงาน 1 วัตถุประสงค์ 1 ขอบเขตการศึกษา 2 สมมตุ ิฐานการทดลอง 2 ตวั แปลที่ศึกษา 2 นิยามศพั ท์ 2 บทที่ 2 เอกสารทเี่ กย่ี วข้อง 2 เอกสารทเี่ กย่ี วข้อง 3 โครงงานวทิ ยาศาสตร์ท่ีเกีย่ วขอ้ ง 3-4 บทที่ 3 วธิ ีดำเนินการทดลอง 5 บทท่ี 4 ผลการทดลอง 6 บทที่ 5 สรุปผลและอภิปรายผลการทดลอง 7 บรรณานกุ รม 8 ภาพผนวก 9 10-11

สารบัญตาราง ง ตารางที่ หน้า 4.1 ผลการวิเคราะหป์ ระสิทธิภาพของสเปปรบั อากาศจากมะนาว 7

สารบญั ภาพ จ ภาพท่ี หน้า 1 พชื มะนาว 3 4 2 ลกั ษณะของต้นมะนาว

1 บทที่ 1 บทนำ 1.1 ทีม่ าและความสำคัญ ในปัจจุบันสภาพอากาศในแต่ละพื้นท่ีต่างๆไมว่ ่าจะเป็นสถานท่ีสวนสาธารณะ บ้าน โรงเรยี น เป็นต้นลว้ นตา่ ง มีสภาพอากาศที่แย่ลงทุกวันและยังประสบปัญหาที่คนทั้งประเทศต้องพบเจอก็คือโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัสจนทำให้ ต้องหยุดอยูบ่ า้ นกนั เป็นเวลานานและยังทำให้ขาดรายไดจ้ นไมม่ ีกำลังทจ่ี ะซอ้ื เพราะราคาสนิ คา้ แพงข้ึนทกุ วนั พวกเราจึงได้ปรึกษาและหาวิธีในการลดภาระในค่าใช้จ่ายภายในครอบครัวจึงได้คิดค้นวิธีการศึกษาและการ ทำสเปรปรับอากาศจากมะนาวซึ้งเป็นสมุนไพรที่มาจากธรรมชาติหาได้ภายในครัวเรือนและในท้องถิ่นไม่เป็น อันตรายต่อสุขภาพของคนในครอบครัวและอาจเป็นการสร้างเวลาว่างให้เป็นประโยชน์ในยุคท่ีต้องอยู่บ้านกันเปน็ เวลานาน ดังนั้นผู้ที่สนใจหรอื คนในท้องถิ่นสามารถศึกษาวิธกี ารทำสเปรปรับอากาศได้ด้วยตนเองจากแหล่งสือ่ โซเชยี ล ตา่ งๆและเม่ือเรามีทักษะความรู้มากพออาจจะนำความรู้ไปเผยแพร่ต่อให้แกผู้ท่ตี ้องการจะศึกษานำไปทำตามหรือ นำไปทำเปน็ ผลิตภัณฑ์ของครอบครวั แล้ท้องถน่ิ ของตนเองไดเ้ พื่อเปน็ การเพม่ิ รายได้

2 1.2. วตั ถปุ ระสงค์ 1.2.1 เพื่อศกึ ษาคณุ สมบัตขิ องมะนาวในการลดกล่นิ 1.2.2 เพือ่ เปน็ การนำเอาวัตถดุ บิ ภายในครวั เรือนมาสร้างประโยชน์ 1.3. ขอบเขตการศกึ ษา 1.3.1 ศกึ ษาการลดกลิน่ จากมะนาว 1.3.2 ปรมิ าณของมะนาว 1.4. สมมตุ ิฐานการทดลอง มะนาวสามารถชว่ ยปรับอากาศได้ดี 1.5. ตวั แปลท่ีศึกษา 1.5.1 ตัวแปลต้น - มะนาว 1.5.2 ตวั แปลตาม - กำจดั กล่นิ ในสถานท่ีตา่ งๆ 1.5.3 ตัวแปลควบคมุ - อัตราสว่ นของมะนาว 1.6 นิยามศัพท์ สเปปรบั อากาศ คอื เปน็ ผลติ ภณั ฑส์ ำหรับกำจดั กลน่ิ อนั ไม่พงึ่ ประสงค์และทำให้อากาศหอม รวมถึงการฆ่าเชื้อ แบคทีเรยี ในอากาศ มะนาว เป็นไม้ผลชนิดหนึ่ง ผลมีรสเปรี้ยวจัด จัดอยู่ในสกุลส้ม (Citrus) ผลสีเขียว เมื่อสุกจัดจะเป็นสีเหลือง เปลอื กบาง ภายในมเี นือ้ แบ่งกลบี ๆ ช่มุ นำ้ มาก นับเป็นผลไมท้ ี่มีคณุ คา่ นยิ มใช้เปน็ เคร่อื งปรุงรส นอกจากนี้ยังถือว่า มคี ณุ ค่าทางโภชนาการและทางการแพทยด์ ้วย

3 บทที่ 2 เอกสารท่ีเก่ยี วขอ้ ง การตรวจสอยทางพฤษเคมี การทดสอบหาปริมาณและการทดสอบการออกฤทธิใ์ นมะนาวดว้ ยวิธกี ารสกัดร้อน โดย แยกเป็นหวั ข้อดงั น้ี - เอกสารที่เกยี่ วขอ้ ง - โครงงานวิทยาศาสตร์ท่เี กย่ี วข้อง 2.1 เอกสารที่เกี่ยวข้อง ขอ้ มูลพืช ภาพที่ 2.1 มะนาว มะนาว ชื่อวทิ ยาศาสาร์ Citrus aurantifolia (christm.) Swingle ชอ่ื วงศ์ Rutaceae ชอื่ สามญั Common lime ช่ืออนื่ สม้ นาว (สุราษฎรธ์ าน)ี บักนาว (สกลนคร) มะนาว (กรุงเทพ) มะลิ่ว (แมฮ่ อ่ งสอน) เปน็ ตน้

4 ภาพที่ 2.2 ลักษณะของต้นมะนาว ลักษณะทางพฤษศาสตร์มะนาม ไมพ้ ุ่ม ก่งิ อ่อนมหี นามแหลมเปลือกต้นเรียบ ใบ เป็นใบประกอบออกเรียงสลับกนั มีใบย่อยใบเดียว ลักษณะใบรูปรีหรือรปู ขอบขนาน ปลายใบแหลม โดย ใบมนแผน่ ใบสีเขียวเขม้ เปน็ มนั และมีตอ่ มนำ้ มันกระจายอยุ่ตามผิวใบ ดอก ออกดอกเป็นช่อสั้นๆประมาณ 5-7 ดอก หรือเป็นดอกเดี่ยวตามซอกใบที่ปลายกิ่ง กลีบดอกสีขาว ด้าน ท้องมีสมี ่วงปน เกสรตัวผู้เชอ่ื มติดกันเปน็ กลุ่มๆละ 4-8 อัน ดอกมีกลนิ่ หอม ผล ลักษณะเป็นรูปทรงกลม ผิวเรียบเกลี้ยงสีเขียวเข้ม ส่วนพลแก่จะมีสีเหลือง เนื้อในแบ่งเป็นซีกหรือห้อง แบบรัศมีประมาณ 5-40 หอ้ งมรี สเปรยี้ ว เมล็ด ภายในเน้ือผลแต่ละซกี หรอื หอ้ งมเี มล็ดลกั ษณะกลมรหี รอื รปู ไข่ สขี าวนวลหรือเหลอื งอ่อน นเิ วศวทิ ยา สามารถปลกู ไดด้ ีในดนิ เกือบทุกชนิด การขยายพนั ธ์ ตอนกิ่ง เพราะเมลด็ การชำ ประโยชน์ ใบ : ต้มนำ้ ดมื เป็นยาแกไ้ อ แกท้ ้องอืด ท้องเสีย ผล : บำรุงผิวพรรณให้สดใส บำรุงตา ดอก : แกไ้ อ อาเจยี ขบั เสมหะ เมลด็ : แกพ้ ิษตานซาง แกห้ ายใจขดั

5 2.2 โครงงานวทิ ยาศาสตร์ทเ่ี กี่ยวข้อง พรศิริ เกษนอก (2554) ได้ทำการศึกษาเรื่อง............................... พบว่า สมุนไพรที่จะเอามาดับกลิ่นคือ มะนาวเพื่อลดมะนาวที่มีมากเกินไปในชุมชน และเพื่อทำให้คนชุมชนมีรายได้เสริม ทำให้บริเวณของเราไม่มีกล่ิน และยังเป็นมติ รตอ่ ธรรมชาติและมะนาวเป็นตวั เลอื กทน่ี ่าสนใจ สุนิสา จนั ทา (2556) ได้ทำการศึกษาผลงานการทดลองสเปรย์สมนุ ไพรปรบั อากาศเพ่อื ทดลองประสิทธิภาพ ของสมุนไพรในการดับกลิ่นเหม็นอับต่างๆ ปัจจุบันสภาวะแวดล้อมมีกลิ่นเป็นมลพิษต่อระบบหายใจหากเราซื้อ น้ำยาดับกลิ่นตามท้องตลาดมาใช้นั้นจะมีราคาแพงซึ่งส่วนใหญ่จะผลิตจากสารเคมีทำให้เกิดอันต รายต่อ สภาพแวดล้อมมากข้นึ พบว่า.................................................

6 บทท่ี 3 วิธดี ำเนินการทดลอง วัตถดุ ิบ วัสดุอุปกรณ์ เครือ่ งมอื 1. วตั ุดิบ มะนาว 2 กิโลกรมั เบกก๊งิ โซดา 3 ชอ้ นโต๊ะ 2. วสั ดุอุปกรณ์และเครื่องมือ 2.1 กระบอกฉีดนำ้ 2 กระบอก 2.2 ขาม 1 ใบ 2.3 ชอ้ น 1 คนั 2.4 มดี 1 เลม่ วิธกี ารทดลอง สูตรที่ 1 1. นำมะนาวมาหน่ั แล้วค่นั นำ้ จากมะนาวในปรมิ าณครึ่งถ้วย 2. เอาเบกก๊ิงโซดาใส่ในชาม 3 ชอ้ นโตะ๊ 3. ให้น้ำมะนาวใส่ลงไปครง่ึ ถ้วยแล้วผสมใหเ้ ขา้ กนั 4. หลงั จากนน้ั ทำใส่กระบอกฉีดนำ้ สูตรท่ี 2 ทำการทดลองอีกคร้งั ใชเ้ บกก๊งิ โซดาปริมาณเท่าเดมิ แต่เพิ่มปริมาณน้ำมะนาวอีกครึง่ ถว้ ย

7 บทที่ 4 ผลการทดลอง จากการศึกษาเรื่องสเปรย์ปรับอากาศจากมะนาวมีจุดมุ่งหมายของการศึกษาขั้นตอนและวิธีการทำและ ประสิทธภิ าพของสเปรย์ปรบั อากาศจากมะนาว สามารถนำไปเสนอผลการวิเคราะหจ์ อ้ มูลตามลำดับ ดงั น้ี 4.1 ผลการวเิ คราะหป์ ระสิทธภิ าพของสเปปรับอากาศจากมะนาว จาการทดลองจากหอ้ งตัวอย่าง ตารางสตู รที่ 1 นำ้ มะนามคร่งึ ถว้ ย ห้องตวั อยา่ ง กลิ่นของสเปปรับอากาศจากมะนาว หอ้ งนอน หอม ไม่หอม หอ้ งนำ้ ✓ ห้องเก็บของ หอ้ งครัว ✓ ✓ ✓ ตารางสตู รที่ 2 น้ำมะนาว 1 ถว้ ย กลนิ่ ของสเปปรับอากาศจากมะนาว หอ้ งตัวอยา่ ง หอม ไม่หอม ห้องนอน ✓ หอ้ งนำ้ ✓ หอ้ งเก็บของ ✓ ห้องครัว ✓ จากการทดองกล่มุ ตวั อย่าง เม่ือฉีดทดลองสเปรย์ปรับปรบั อากาศจากมะนาวพบวา่ สเปรย์ปรับอากาศสูตร 2 มี ประสิทธภิ าพมากกว่าสูตร 2 4.2 ผลการวิเคราะห์ปญั หาและข้อเสนอแนะ - อายกุ ารใชง้ านสเปรยป์ รับอากาศจากมะนาวควรใชก้ ่อนไม่เกนิ 2 เดือน - หากทง้ิ ไว้เวลานานอาจทำให้มีกลนิ่ เหมน็ - หากตอ้ งการใชแ้ บบพกพาสามารถแบ่งใส่ขวดเลก็ ๆได้

8 บทท่ี 5 สรปุ ผลและอภิปรายผลการทดลอง สรปุ ผล จากการที่เราได้ศึกษาและได้ทำการผลิตสเปรย์ปรับอากาศจากมะนาวพืชสมุนไพรธรรมชาติมาใช้ สเปรย์มี ประสิทธิภาพในการช่ายใหร้ สู้ ึกสดชืน มีกลนิ่ หอมธรรมชาติ ผอ่ นคลาย ซ่งึ สเปรยป์ รับอากาศจากมะนาวของเรา นั้นมีส่วนผสมของมะนาวที่ช่วยให้สดชืน ส่วนเบกกิ๊งโซดาช่วยกำจัดกลิ่น ดังนั้นสเปรย์ปรับอากาศจากมะนาวท่ี เราไดผ้ ลิตขนึ้ นจ้ี งึ เปน็ ผลติ ภณั ฑ์ท่ีชว่ ยดบั กลน่ิ ทางเลือกใหม่ทีด่ ีอีกทางหนึง่ ซึง่ ชว่ ยลดค่าใช้จ่ายภายในครวั เรือน

9 บรรนาณุกรม Turducken 2551 วธิ ที ำสเปรยป์ รบั อากาศ อ.โชติอนนั ต์ และคณะ 2551 ช่อื วทิ ยาศาสตรข์ องมะนาว สำนักงานเกษตรและสหกรณ์ 2563 สรรพคุณและประโยชนข์ องมะนาว ผศ.ดร.อำมร อินทรส์ งั ข์ และทมี วจิ ยั ฉบับท่ี92หนา้ 42 งานวจิ ัยทเ่ี กีย่ วขอ้ ง

10 ภาคผนวก ภาพที่ 1.1 ภาพท่ี 1.2 ภาพที่ 1.3 ภาพท่ี 1.4 ภาพที่ 1.5 ภาพที่ 1.6

ภาพที่ 1.7 11 ภาพที่ 1.8