โลกของแม(ล)ง_6110600920

โโลลกกขขอองงแแมม(ลล)งง

คาํ นํา สารบญั หนา้ สามารถคลกิ ท่ีช่ือเร่อื งไดเ้ ลย 1-2 หนงั สอื เล่มน้จี ะใหค้ วามรเู้ รอ่ื งเกย่ี วกบั แมลงชนดิ ต่าง ๆ 3-4 ทค่ี ณุ อาจรหู้ รอื ไมเ่ คยรมู้ ากอ่ น และจดั ทาํ ขน้ึ เพอ่ื เป็นงานใน แมลงกบั แมงตา่ งกนั ยงั ไง ? รายวชิ า E-Media ตวั ไหนเป็นแมลงหรอื แมงกนั นะ 5-6 แลว้ บนโลกเรามแี มลงอะไรบา้ งนะ 7-8 *หนงั สอื เลม่ น้ีไมเ่ หมาะสาํ หรบั ผทู้ ไ่ี มช่ อบแมลง-แมง 9-10 ดว้ งกวา่ ง 11-12 ณฐั พงษ์ ตนั ตพิ รหม ผเี สอ้ื 13-14 6110600920 จง้ิ หรดี 15-16 มด 17-18 < ป่ มุ นีก้ ดแลว้ จะกลบั มาหนา้ สารบญั ผเู้ ขยี น ยงุ ผง้ึ จกั จนั ่

สารบญั หนา้ สารบญั หนา้ สามารถคลกิ ท่ีช่ือเร่อื งไดเ้ ลย 19-20 สามารถคลกิ ท่ีช่ือเร่อื งไดเ้ ลย 21-22 35-36 ตกั ๊ แตนหนวดสนั้ 23-24 แมงดาทะเล 37-38 แมลงวนั 25-26 เหบ็ 39-40 แตน 27-28 ไร 41-42 แมลงปอ 29-30 ชนั โรง 43-44 ไหม 31-32 แมลงสาบ แมงมมุ 33-34 แมงป่ อง แมงดานา

12 แมลง กบั แมง ต�างกันยงั ไง ? แมลง กบั แมง ตา� งกันยังไง ? “แมลง” “แมง” เป็นสตั วท์ ไ่ี มม่ กี ระดกู สนั หลงั เชน่ กนั มเี พยี ง 6 ขา เมอ่ื เป็นสตั วท์ ไ่ี มม่ กี ระดกู สนั หลงั มี 8 ขา หรอื 10 ขา เมอ่ื สตั ว์ เจรญิ เตบิ โตเตม็ ทร่ี า่ งกายจะแบง่ ออกเป็น 2 หรอื 3 สว่ นอยา่ ง จาํ พวกแมงเตบิ โตเตม็ ทร่ี า่ งกายจะแบง่ เป็น 2 สว่ น คอื เหน็ ไดช้ ดั ไดแ้ ก่ สว่ นหวั สว่ นอก สว่ นทอ้ ง และลกั ษณะท่ี สว่ นหวั กบั อกรวมกนั เป็นสว่ นเดยี วกนั หน่ึงสว่ น เหน็ ไดช้ ดั วา่ เป็นแมลงกค็ อื “ปีก” 1 คู่ หรอื 2 คู่ แมลงเป็น สตั วท์ ม่ี จี าํ นวนประชากรมากทส่ี ดุ ในโลก และสว่ นทอ้ งอกี หน่ึงสว่ น

3 แมง 4 ตัวไหนคอื แมง ตัวไหนคอื แมลงกนั นะ ? แมลง แมง คลกิ ทร่ี ปู เพอ่ื ดเู ฉลย แมลง แมลง แมง

5 6 แลว� บนโลกเรามแี มลงอะไรบา� งนะ ? ดว้ งกวา่ งมลี กั ษณะพเิ ศษทแ่ี ตกตา่ งจากแมลงปีกแขง็ จาํ พวกอ่นื ๆ ★1★ อยา่ งเหน็ ไดช้ ดั คอื ตวั ผมู้ ขี นาดทใ่ี หญ่ แลดบู กึ บนึ มปี ีกทพ่ี ฒั นาเป็นเปลอื กแขง็ ด้วงกว่าง 1 คหู่ ุม้ ลาํ ตวั ดา้ นบนทน่ี ูนอยเู่ หมอื นสวมชุดเกราะ มสี ดี าํ คล้าํ หรอื น้ําตาลเขม้ ทเ่ี งา งาม ขณะทบ่ี างชนิดอาจมสี อี อ่ นกวา่ หรอื แมก้ ระทงั่ สที องกม็ ี มจี ุดเดน่ ทเ่ี หน็ ไดช้ ดั คอื มอี วยั วะบรเิ วณสว่ นหวั ทง่ี อกยาวออกมาคลา้ ยเขาจาํ นวนอยา่ งน้อย 1 คู่ อยู่ ดา้ นบนและดา้ นลา่ งของสว่ นหวั ซง่ึ จะมจี าํ นวนและลกั ษณะสนั้ -ยาวแตกตา่ งกนั ออกไปตามสกุลและชนิด ซง่ึ พบมากทส่ี ดุ ไดถ้ งึ 5 เขา ขณะทต่ี วั เมยี จะมขี นาดเลก็ กวา่ และไมม่ เี ขา หรอื มแี ตส่ นั้ กวา่ มาก มผี วิ ลาํ ตวั ทข่ี รขุ ระหยาบและมขี ดี รอ่ งหรอื เรยี บกวา่ จุดแทง ทส่ี ว่ นปีกแขง็ มาก ตามลาํ ตวั ในบางชนิดมขี นออ่ นคลา้ ย กํามะหยส่ี เี หลอื งหรอื สนี ้ําตาลปกคลุมอยบู่ รเิ วณใตท้ อ้ งทงั้ ตวั ผแู้ ละตวั เมยี ขาคู่ หน้ามชี อ่ งทอ่ี ยใู่ นแนวขวางสามารถบดิ ขยบั ได้ มหี นวดเป็นรปู ใบไม้ ดว้ งกวา่ งจะใชเ้ ขาน้ีในการตอ่ สปู้ ้องกนั ตวั และตอ่ สกู้ นั เพอ่ื แยง่ ตวั เมยี ในการผสมพนั ธุ์ ซง่ึ อาจจะต่อสกู้ นั ขา้ มสายพนั ธุห์ รอื แมแ้ ต่ต่างวงศก์ นั ได้ เชน่ วงศด์ ว้ งคมี (Lucanidae) ทม่ี พี ฤตกิ รรมคลา้ ยกนั โดยจะใชเ้ ขาอนั น้ีขวดิ และ หนีบหรอื แมก้ ระทงั่ ยกคตู่ ่อสใู้ หล้ อยพน้ พน้ื ได้ ซง่ึ การตอ่ สขู้ องดว้ งกวา่ งนนั้ ไม่ ดุเดอื ดจนถงึ ขนั้ บาดเจบ็ หรอื ลม้ ตายกนั ไปขา้ งเหมอื นสตั วช์ นิดอ่นื อยา่ ง ปลากดั หรอื ไก่ชน แต่อาจจะทาํ ใหเ้ ขาหกั กนั ได้ รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ https://www.youtube.com/watch?v=m-Iqjj6pCHk&t=1s

7 8 ★2★ การเจรญิ เตบิ โตของผเี สอ้ื แตกตา่ งจากบรรดาแมลงชนิดอ่นื ทงั้ หลาย ผีเสือ้ โดยปรากฏเป็นจตุวฏั จกั ร ดงั น้ี คอื 1.ระยะไข่ (Egg Stage) 2.ระยะหนอนหรอื บุง้ (Caterpillar Stage หรอื Larva Stage) 3.ระยะดกั แด้ (Pupa Stage หรอื Chrysalis Stage) 4.ระยะเจรญิ วยั (Adult Butterfly Stage หรอื Imago Stage) อน่งึ มคี วามเชอ่ื อยา่ งแพรห่ ลายวา่ ผเี สอ้ื มวี งจรชวี ติ สนั้ ทงั้ น้ี ขน้ึ อยกู่ บั สายพนั ธุ์ ผเี สอ้ื บางพนั ธอุ์ าจมอี ายเุ พยี งหน่ึงสปั ดาห์ ในขณะท่ี บางพนั ธุม์ อี ายุยนื ถงึ หน่ึงปี โดยสว่ นใหญ่จะมอี ายยุ าวนานในระยะบงุ้ ในขณะทแ่ี มลงชนดิ อ่นื อาจหยุดการเจรญิ เตบิ โตไดใ้ นระยะไขห่ รอื ระยะ ดกั แดแ้ ลว้ จงึ ดาํ เนินชวี ติ ตอ่ ไปในฤดหู นาว รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ https://www.youtube.com/watch?v=CPk2Ahr1Imk&t

9 10 ★3★ จง้ิ หรดี ถอื เป็นแมลงทม่ี ขี นาดลาํ ตวั ปานกลางเมอ่ื เทยี บ จิ้งหรีด กบั แมลงโดยทวั่ ไป มปี ีก 2 คู่ คหู่ น้าเน้ือปีกหนากวา่ คหู่ ลงั ปีกเมอ่ื พบั จะหกั เป็นมมุ ทด่ี า้ นขา้ งของลาํ ตวั ปีกคหู่ ลงั บางพบั ไดแ้ บบพดั สอดเขา้ ไปอยใู่ ตป้ ีกคหู่ น้า ปากเป็นชนิดกดั กนิ หวั กบั อกมขี นาด กวา้ งไลเ่ ลย่ี กนั ขาคหู่ ลงั ใหญ่และแขง็ แรงใชส้ าํ หรบั กระโดด ตวั ผมู้ ี อวยั วะพเิ ศษสาํ หรบั ทาํ เสยี งเป็นฟันเลก็ ๆ อยตู่ ามเสน้ ปีกบรเิ วณ กลางปีก ใชก้ รดี กบั แผน่ ทาํ เสยี งทอ่ี ยบู่ รเิ วณทอ้ งปีกของปีกอกี ขา้ ง หน่ึง อนั เป็นเอกลกั ษณ์เฉพาะทเ่ี ป็นทร่ี จู้ กั กนั ดขี องจง้ิ หรดี ขณะทต่ี วั เมยี จะไมส่ ามารถทาํ เสยี งดงั นนั้ ได้ และจะมอี วยั วะสาํ หรบั ใชว้ างไข่ เป็นทอ่ ยาว ๆ บรเิ วณกน้ คลา้ ยเขม็ เหน็ ไดช้ ดั เจน รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ https://www.youtube.com/watch?v=nnTUn8kTRqk

11 มด เป็นแมลงในวงศ์ Formicidae อนั ดบั Hymenoptera มดมกี าร12 ★4★ สรา้ งรงั เป็นอาณาจกั รขนาดใหญ่ บางรงั มจี าํ นวนประชากรมากถงึ มด ลา้ นตวั มกี ารแบง่ วรรณะกนั ทาํ หน้าทค่ี อื วรรณะมดงาน เป็นมด เพศเมยี เป็นหมนั ทาํ หน้าทห่ี าอาหาร สรา้ งและซอ่ มแซมรงั รบั ชมวดิ ีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ ปกป้องรงั จากศตั รู ดแู ลตวั ออ่ น และงานอน่ื ๆ ทวั่ ไป เป็นวรรณะ http://youtube.com/watch?v=X5YaihAtnC4 ทพ่ี บไดม้ ากทส่ี ดุ วรรณะสบื พนั ธุ์ เป็นมดเพศผู้ และราชนิ ี เพศ เมยี มหี น้าทส่ี บื พนั ธุ์ เน่อื งจากมดเป็นสตั วใ์ นวงศ์ Formicidae จงึ สามารถผลติ กรดมดหรอื กรดฟอรม์ กิ ไดเ้ ป็นลกั ษณะเฉพาะของ สตั วใ์ นวงศน์ ้ี มดเป็นแมลงสงั คมทแ่ี ทจ้ รงิ (Eusocial insect) อาศยั อยรู่ วมกนั เป็นกลุ่ม (colony) ในแตล่ ะชนดิ มหี ลายรนุ่ ใน 1 กลุ่ม ภายใน กลุม่ แบง่ ออกเป็นวรรณะต่างๆ (ภาพท่ี 2 ) ดงั น้ี ราชนิ ี (queen) มี 1 หรอื มากกวา่ 1 ตวั เป็นเพศเมยี ทท่ี ส่ี บื พนั ธุไ์ ด้ มด เพศผู้ (male)

13 ยงุ เป็นแมลงทพ่ี บไดท้ วั่ โลกแต่พบมากในเขตรอ้ น 14 ★5★ และเขตอบอุน่ โดยปกติ ลกู น้ํามกั จะกนิ จาํ พวก แบคทเี รยี โปร ยงุ โตซวั ยสี ต์ สาหรา่ ย และพชื น้ําทม่ี ขี นาดเลก็ ยุงตวั เมยี กนิ น้ําหวานและเลอื ดเป็นอาหาร สว่ นตวั ผมู้ กั จะกนิ น้ําหวานจาก รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ ดอกไม้ ยงุ ยงั เป็นแมลงทเ่ี ป็นพาหะแพรเ่ ชอ้ื โรคอกี ดว้ ย https://www.youtube.com/watch?v=rD8SmacBUcU เชน่ ไขเ้ ลอื ดออก ยุงทวั่ โลกมอี ยปู่ ระมาณ 3450 ชนิด แต่พบใน ประเทศไทยประมาณ 412 ชนดิ แตท่ ค่ี ุน้ เคยกนั ดี คอื ยุงกน้ ปล่อง (Anopheles) และยงุ ลาย (Aedes) เมอ่ื ยงุ ดดู เลอื ดเหยอ่ื ยงุ จะปล่อยน้ําลายซง่ึ มโี ปรตนี บางอยา่ งออกมาดว้ ย และน้ําลายของยุงยงั อยใู่ นรอยเจาะ เป็น ตวั การทาํ ใหผ้ วิ หนงั หลงั่ สารฮสิ ตามนี (histamine) ออกมา ฮสิ ตามนี จะกระตุน้ เสน้ ใยประสาทใหส้ ง่ สญั ญาณไปทส่ี มองแลว้ ทาํ ใหเ้ กดิ อาการคนั และโปรตนี ในน้ําลายของยุงยงั ไปกระตุน้ การ ตอบสนองของภมู คิ ุม้ กนั อกี ดว้ ย ทาํ ใหบ้ รเิ วณทโ่ี ดนกดั (weal) จะเกดิ การบวมแดง แมว้ า่ ในทส่ี ดุ แลว้ การบวมจะหายไป แต่ อาการคนั ยงั คงอยจู่ นกวา่ ภมู คิ มุ้ กนั จะทาํ ใหโ้ ปรตนี นนั้ สลายไป

15 16 ★6★ ผงึ้ จดั อยใู่ นประเภทสตั วไ์ มม่ กี ระดกู สนั หลงั ไฟลมั อารโ์ ธรพอด จดั เป็นแมลงชนดิ ผงึ้ หน่ึงอาศยั รวมกนั อยเู่ ป็นฝงู โดยสว่ นใหญ่จะออกหาอาหารเป็นน้ําหวานจากเกสรของ ดอกไม้ ซง่ึ เป็นประโยชน์ตอ่ พชื ในการผสมพนั ธุ์ ผง้ึ ทาํ งานกนั เป็นระบบ มผี ง้ึ รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ นางพญาเป็นหวั หน้าใหญ่ https://www.youtube.com/watch?v=sAKkjD3nEv0 มนุษยร์ จู้ กั ผึง้ มานาน 7000 ปีแลว้ ฟาโรหเ์ มเนสของอยี ปิ ตโ์ ปรดใหผ้ ง้ึ เป็นสญั ลกั ษณ์ แหง่ อาณาจกั รของพระองค์ คาดวา่ ผง้ึ มมี ากกวา่ 30,000 ชนดิ ซง่ึ มากกวา่ มนุษย,์ ปลา และสตั วเ์ ลอ้ื ยคลานรวมกนั เสยี อกี ลกั ษณะทวั่ ไปของผง้ึ แบง่ ออกไดเ้ ป็น 3 สว่ น คอื 1.สว่ นหวั ประกอบดว้ ยอวยั วะรบั ความรสู้ กึ ตา่ ง ๆ ทส่ี าํ คญั คอื 2.สว่ นอก ประกอบดว้ ยปลอ้ ง 4 ปลอ้ ง สว่ นดา้ นลา่ งของอกปลอ้ งแรกมขี าคหู่ น้า อม ปลอ้ งกลางมขี าคกู่ ลางและดา้ นบนปลอ้ งมปี ีกคหู่ น้าซง่ึ มขี นาดใหญ่หน่งึ คู่ สว่ นลา่ งอก ปลอ้ งท่ี 3 มขี าคทู่ ส่ี ามซง่ึ ขาหลงั ของผง้ึ งานน้จี ะมตี ระกรอ้ เกบ็ ละอองเกสรดอกไม้ และดา้ นบนจะมปี ีกคหู่ ลงั อยหู่ น่งึ คทู่ เ่ี ลก็ กวา่ ปีกหน้า 3.สว่ นทอ้ ง สว่ นทอ้ งของผง้ึ งานและผง้ึ นางพญาเราจะเหน็ ภายนอกเพยี ง 6 ปลอ้ ง สว่ นปลอ้ งท่ี 8-10 จะหบุ เขา้ ไปแทรกตวั รวมกนั อยใู่ นปลอ้ งท่ี 7 สว่ นผง้ึ ตวั ผจู้ ะเหน็ 7 ปลอ้ ง

17 18 ★7★ จกั จนั ่ เป็นแมลงทม่ี ตี าขนาดใหญ่ อยดู่ า้ นขา้ งของหวั จกั จนั่ มปี ระสาทการรบั รทู้ ด่ี อี ยบู่ นปีก คน้ พบประมาณ 1,300 รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ ชนิดแลว้ บนโลก https://www.youtube.com/watch?v=mah26og11ms จกั จนั่ อาศยั อยใู่ นบรเิ วณเขตรอ้ น เป็นแมลงทเ่ี ป็นทร่ี จู้ กั กนั เป็นอยา่ งดี เพราะมขี นาดทใ่ี หญแ่ ละสามารถสง่ เสยี ง ทไ่ี พเราะได้ บางครงั้ จะถกู สบั สนกบั ตกั๊ แตนหนวด สนั้ (locust) ไมม่ เี หลก็ ในไวต้ ่อย และไมก่ ดั มนุษย์ บาง พน้ื ท่ี จกั จนั่ ถอื วา่ เป็นอาหารชนดิ หน่ึงทเ่ี ป็นทน่ี ยิ มและ ยงั จดั เป็นอาหารทใ่ี ชเ้ ป็นยาอกี ดว้ ย

19 20 ★8★ ลาํ ตวั ยาว 30-50 มลิ ลเิ มตร สนี ้ําตาลแก่ ลาํ ตวั มสี เี ขยี ว ตกั๊ แตนหนวดสนั้ ออ่ น ตวั อ่อนมสี ตี า่ งๆ กนั เชน่ เขยี วอ่อน เหลอื งออ่ น รบั ชมวดิ ีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ น้ําตาลแดง และดาํ ทงั้ ตวั หน้ามสี ดี าํ ใตท้ อ้ งมสี ดี าํ https://www.youtube.com/watch?v=DlTGzEBdWLM ตลอดตวั ตวั เตม็ วยั มสี เี หลอื งปนเขยี วหรอื น้ําตาลปน เหลอื ง หนวดแบบเสน้ ดา้ ย ปากแบบกดั กนิ ปีกแบบ (tegmina) คลา้ ยแผน่ หนงั บางเป็นเน้อื เดยี วตลอดปีก มลี กั ษณะเหนียว ขาคทู่ ่ี 1 และ 2 เป็นขาเดนิ (walking legs) ขาคทู่ ่ี 3 เป็นขากระโดด (jumping leng) ใหญ่ และยาวกวา่ ขาคอู่ น่ื ๆ ตารวม

21 22 ภาพขยายสว่ นหวั ของแมลงวนั (Musca domestica) แมลงวนั ออกลกู เป็นไขแ่ ละฟักเป็นหนอนแมลงวนั และระยะดกั แด้ จน ★9★ กลายเป็นตวั เตม็ วยั วงจรชวี ติ ของแมลงวนั ตงั้ แตไ่ ขจ่ นเป็นตวั เตม็ วยั กนิ แมลงวนั เวลาประมาณ 8-10 วนั รบั ชมวดิ ีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ ตวั เมยี จะวางไขใ่ กล้ ๆ แหลง่ อาหารเทา่ ทเ่ี ป็นไปได้ การเจรญิ เตบิ โต https://www.youtube.com/watch?v=tkK63pHFML0 เกดิ ขน้ึ อยา่ งรวดเรว็ ตวั หนอนจะกนิ อาหารมากทส่ี ดุ เทา่ ทเ่ี ป็นไปไดใ้ น ระยะเวลาสนั้ ๆ กอ่ นทเ่ี จรญิ เตบิ โตไปเป็นตวั เตม็ วยั ในบางครงั้ ไขจ่ ะฟัก ทนั ทหี ลงั จากถูกวางไข่ แมลงวนั บางชนดิ ตวั หนอนฟักภายในตวั แม่ ovoviviparous ตวั หนอนแมลงวนั หรอื เรยี กวา่ maggot ไมม่ ขี าจรงิ ระหวา่ งอกและทอ้ งมี การแบ่งสว่ นพน้ื ทเ่ี พยี งเลก็ น้อย หลายชนดิ แมแ้ ตห่ วั กไ็ มส่ ามารถแบง่ สว่ น พน้ื ทไ่ี ดช้ ดั จากสว่ นอน่ื บางชนดิ มขี าเทยี มเลก็ ๆทป่ี ลอ้ งตวั ตาและหนวด ลดรปู หรอื ไมม่ ี และทอ้ งไมม่ รี ยางค์ เชน่ cerci ลกั ษณะดงั กลา่ วเป็นการ ปรบั ตวั ต่อสภาพแวดลอ้ มทม่ี อี าหารเป็นจาํ นวนมาก เชน่ ในอนิ ทรยี ว์ ตั ถุ เน่าหรอื เป็นปรสติ ภายใน ดกั แดม้ หี ลายรปู แบบ บางครงั้ เขา้ ดกั แดใ้ นปลอกไหม หลกั จากออกจาก ดกั แด้ ตวั เตม็ วยั มอี ายปุ ระมาณ 2-3 วนั หน้าทห่ี ลกั เพอ่ื สบื พนั ธุแ์ ละหา แหลง่ อาหารใหม่

23 แตน (Hymenoptera) จดั เป็นแมลงจาํ พวกผง้ึ เพราะวา่ มี 24 ★10★ เหลก็ ในและการดาํ รงชวี ติ ทค่ี ลา้ ยคลงึ กนั แตนเป็นแมลงเอว แตน คอด ปีกบางสองคู่ แตนมหี ลายชนดิ สรา้ งรงั รปู แบบแปลกๆ สวยงาม แตนบวั หรอื แตนฝักบวั สรา้ งรงั คลา้ ยกบั ฝักบวั คว่าํ รบั ชมวดิ ีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ รงั น้ียดึ ตดิ แน่นกบั กง่ิ ไม้ ดา้ นลา่ งของรงั ทห่ี นั ลงดนิ แบง่ เป็น https://www.youtube.com/watch?v=i7VMcMJBjD4 ชอ่ งสาํ หรบั เป็นทอ่ี ยขู่ องตวั ออ่ น และเป็นทางเขา้ ออก แตน สรา้ งรงั โดยการเคย้ี วไมเ้ กา่ ๆ ผสมกบั น้ําลายซง่ึ จะแปรสภาพ เป็นเยอ่ื ไมแ้ ลว้ เอาไปเรยี งตอ่ กนั เป็นหอ้ งจนกลายเป็นรงั ภายหลงั ผสมพนั ธเุ์ สรจ็ เมอ่ื แมแ่ ตนสรา้ งรงั หรอื หอ้ งไดบ้ า้ ง แลว้ มนั จะไปหาอาหารมาทง้ิ ไวใ้ หล้ กู อ่อนกนิ อาหารตวั อ่อน ชอบกนิ คอื ตวั หนอนผเี สอ้ื หรอื แมงมมุ (ในบางสายพนั ธุ)์ ซง่ึ แมแ่ ตนจะต่อยใหส้ ลบแลว้ นํามาใสไ่ วใ้ นชอ่ งทเ่ี ตรยี มไวเ้ มอ่ื ไข่ ฟักเป็นตวั กจ็ ะมอี าหารกนิ แมลงจาํ พวกเดยี วกนั กบั แตนมี หลายชนิด เชน่ ต่อ ตอ่ หมารา่ รปู รา่ งคลา้ ยกนั แตส่ แี ตกต่าง กนั ไป สเี หลอื ง ดาํ สลบั เหลอื ง รงั อาจเป็นรปู กลมรี รปู กระปุก หรอื แบบลกู ฟูก แตนบางชนิดทาํ รงั ดว้ ยดนิ เชน่ หมารา่

25 โครงสรา้ งลาํ ตวั ของแมลงปอเสมอื นเกราะทป่ี ระกอบไปดว้ ยสารไคตนิ ปีก26 ★11★ ของแมลงปอมที งั้ หมด 2 คู่ ลกั ษณะบางใส โปรง่ แสง มองเหน็ เสน้ เลอื ดแดง แมลงปอ ตา่ ง ๆ ทส่ี านกนั เป็นโครงขา่ ย และดา้ นขอบปีกมสี ารคลา้ ยขผ้ี ง้ึ เคลอื บอยซู่ ง่ึ รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ ทาํ ใหป้ ีกของแมลงปอไมอ่ ุม้ น้ําเหมอื นใบบอน และกนั ฝ่นุ ละอองไดอ้ กี ดว้ ย https://www.youtube.com/watch?v=VZ29mr7_6Rs แมลงปอ มขี ากรรไกรลา่ งทแ่ี ขง็ แรง แหลมคม มขี นาดใหญ่ จบั แมลงต่าง ๆ เชน่ ยงุ , แมลงวนั , ตวั ต่อ, ผเี สอ้ื แมก้ ระทงั่ แมลงปอดว้ ยกนั กนิ เป็นอาหาร ดว้ ยเลบ็ เทา้ สามารถบนิ ไดเ้ รว็ ถงึ 130 กโิ ลเมตร/ชวั่ โมง ดว้ ยแรงสง่ ของลม และกระพอื ปีกประมาณ 500 ครงั้ /1 วนิ าที และสามารถบนิ สงู ไดน้ บั เป็นรอ้ ย เมตร แมลงปอ เมอ่ื เจรญิ เป็นตวั เตม็ วยั มอี ายสุ นั้ โดยมอี ายขุ ยั โดยเฉลย่ี เพยี ง 7-8 สปั ดาหเ์ ทา่ นนั้ ขณะทแ่ี มลงปอเขม็ ทม่ี ขี นาดเลก็ กวา่ มอี ายไุ ดเ้ พยี ง 1 สปั ดาหเ์ ทา่ นนั้ แมลงปอเมอ่ื อายมุ ากแลว้ ปีกบางสว่ นจะถูกทาํ ลายไป และสี ซดี ลง เมอ่ื ตายลง แมลงปอสจี ะซดี ดงั นนั้ ในทางกฏี วทิ ยา และนกั สะสม แมลง จงึ มกั ไมค่ อ่ ยเกบ็ แมลงปอไวเ้ หมอื นกบั แมลงจาํ พวกอน่ื อยา่ ง ผเี สอ้ื เพราะสปี ีกของแมลงปอจะซดี ลงไมเ่ หมอื นตวั ทย่ี งั มชี วี ติ อยู่ เน่อื งจาก สญู เสยี เมด็ สใี นตวั ไป

27 28 ★12★ ไหม เป็นผเี สอ้ื กลางคนื ชนิด Bombyx mori อยใู่ น ไหม วงศ์ Bombycidae ตวั อ่อนเรยี กวา่ ตวั ไหม หรอื หนอนไหม มี ความสาํ คญั ทางเศรษฐกจิ ในการปลกู หมอ่ นเลย้ี ไหม เน่อื งจาก รบั ชมวดิ ีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ มนั สามารถใหเ้ สน้ ใยเป็นเสน้ ไหม ผเี สอ้ื ไหมไมป่ รากฏในป่า https://www.youtube.com/watch?v=MNObIvwaij0 ตามธรรมชาติ การสบื พนั ธุแ์ ละดาํ รงชวี ติ ขน้ึ อยกู่ บั การดแู ล ของมนุษยเ์ ทา่ นนั้ อาหารทม่ี นั ชอบกค็ อื ใบหมอ่ นขาว (Morus alba) แต่อาจกนิ ใบของพชื ชนดิ อ่นื ไดด้ ว้ ย เชน่ Osage Orange หรอื Tree of Heaven เดมิ เป็นสตั วพ์ น้ื เมอื งของจนี

29 แมงมมุ จดั เป็นสงิ่ มชี วี ติ พวกสตั วข์ าปลอ้ ง หรอื อารโ์ 3ธ 0 ★13★ พอด เชน่ เดยี วกบั แมลง, กง้ิ กอื , ปู เป็นตน้ จดั อยใู่ นอนั ดบั แมงมมุ Araneae (/อา-รคั -เน/) มรี ปู ทรง ลกั ษณะ และขนาดแตกตา่ ง รบั ชมวดิ ีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ หลากหลายกนั ออกไป บางชนิดมลี าํ ตวั ทก่ี วา้ งมาก บางชนิดมี https://www.youtube.com/watch?v=UDtlvZGmHYk รปู รา่ งทเ่ี พรยี วยาว ขณะทบ่ี างชนิดกลบั มรี ปู รา่ งทค่ี ลา้ ยกบั สตั ว์ หรอื สง่ิ มชี วี ติ ประเภทอ่นื เชน่ มด หรอื ปู เพอ่ื ใชใ้ นการพรางตวั แมงมมุ พบไดใ้ นแทบทกุ ภมู ภิ าคของโลก ไมเ่ วน้ แมก้ ระทงั่ ในทะเลทรายทแ่ี หง้ แลง้ และรอ้ นอบอา้ ว หรอื ในถ้าํ ลกึ หรอื ภเู ขาสงู หรอื ในน้ํา แตท่ งั้ หมดเป็นสตั วก์ นิ เน้อื แมงมมุ กนิ อาหารจาํ พวก เพลย้ี ออ่ น, ตวั หนอน, ผเี สอ้ื , แมลงวนั , ยุง, ปลวก, ดว้ ง, มด เป็นตนั จงึ มคี วามสาํ คญั ในระบบ นเิ วศทางการเกษตร และระบบนเิ วศทวั่ ไป โดยสว่ นใหญ่เมอ่ื จะล่า เหยอ่ื จะสรา้ งใยเพอ่ื เป็นรงั อาศยั และดกั เหยอ่ื ในขณะทบ่ี างชนิด ไมส่ รา้ งใยกม็ ี ซง่ึ กจ็ ะมกี ารใชเ้ สน้ ใยทแ่ี ตกตา่ งกนั ออกไปในแตล่ ะ ชนดิ ขน้ึ อยกู่ บั รปู แบบการอยอู่ าศยั ของแมงมมุ ในแตล่ ะชนิดใน พน้ื ทน่ี นั้ ๆ

31 32 ★14★ แมงป่องเป็นสตั วม์ พี ษิ มรี ปู รา่ งคลา้ ยปู สว่ นหวั ตดิ กบั อก แมงป่ อง เป็นสว่ นเดยี วกนั รปู รา่ งคอ่ นไปทางสเ่ี หลย่ี มยาว ลาํ ตวั ยาวเป็นปลอ้ ง รบั ชมวดิ ีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ ๆ ประมาณ 2–10 เซนตเิ มตร มกี า้ มคลา้ ยกา้ มปู 1 คู่ และลาํ ตวั ตดิ กนั https://www.youtube.com/watch?v=bWwCzP9s70Y มขี าเป็นปลอ้ ง ๆ 4 คตู่ ดิ อยู่ ทอ้ งยาวออกไปเป็นหาง มี 5 ปลอ้ ง ท่ี ปลายหางมอี วยั วะสาํ หรบั ตอ่ ย ความยาวโดยเฉลย่ี 3–9 เซนตเิ มตร โดยแมงป่องทม่ี ขี นาดเลก็ ทส่ี ดุ ในโลกพบในถ้าํ มคี วามยาวเพยี ง 9 มลิ ลเิ มตรเทา่ นนั้ แมงป่องเป็นสตั วท์ โ่ี ดยปกตจิ ะสงบเงยี บ แตถ่ า้ หากถกู รบกวน จะยกหางชงู อ ๆ ทด่ี า้ นหลงั เพอ่ื ขู่ และจะตอ่ ยเพอ่ื ป้องกนั ตวั หรอื ออกล่าเหยอ่ื แมงป่องเป็นสตั วไ์ มช่ อบแสงสวา่ ง มกั จะหลบซอ่ นตวั อยู่ ตามสถานทม่ี ดื และชน้ื เชน่ ใตก้ อ้ นหนิ ใตก้ องไม้ ใตใ้ บไม้ หรอื ขดุ โพรงหรอื รอู ยตู่ ามป่าละเมาะ และออกหากนิ ในเวลากลางคนื ทวั่ โลกมี แมงป่องประมาณ 1,200 ชนิด

33 34 ★15★ แมงดานาเป็นจาํ พวกมวนน้ําทม่ี ขี นาดใหญท่ ส่ี ดุ ตวั โต แมงดานา เตม็ ทม่ี ขี นาดประมาณ 3-4 น้ิว ตวั ผมู้ ขี นาดเลก็ กวา่ ตวั เมยี มลี าํ ตวั ยาวเป็นรปู ไข่ ดา้ นทอ้ ง และทางดา้ นหลงั มลี กั ษณะแบน หวั สนี ้ําตาลแก่ปนเขยี ว ตาลสดี าํ ปากเป็นแบบเจาะดดู ลกั ษณะเป็นทอ่ ยาวออกมาจาก ดา้ นหน้าของสว่ นหวั และเกบ็ ซอ่ นไวด้ า้ นล่างของหวั ปลายปากมี ลกั ษณะคลา้ ยหนามแหลม ภาษาอสี านเรยี กวา่ “ไล” ใชแ้ ทงเขา้ ไป ในรา่ งกายเหยอ่ื แลว้ ฉดี เอนไซม์ เยอ่ื เน้ือเหยอ่ื เพอ่ื ดดู กนิ น้ําเหลวๆ ในตวั เหยอ่ื อาหารของแมลงดานา ไดแ้ ก่ ลกู กบ ลกู อ๊อดหรอื ฮวก ในภาษาอสี าน ลกู อง่ึ อา่ ง ปู ปลา กุง้ เขยี ด และแมลงน้ําต่างๆ รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ https://www.youtube.com/watch?v=r-vyMz4Rnpo

35 36 ★16★ แมงดาเป็นสตั วท์ ม่ี รี ปู รา่ งเหมอื นจานคว่าํ หรอื ชามขนาดใหญ่ มกี ลา้ มเน้อื แมงดา, แมงดาทะเล ทงั้ สน้ิ 750 มดั มหี วั ใจทย่ี าวเกอื บเทา่ ขนาดลาํ ตวั มอี ตั ราการเตน้ อยทู่ ่ี 32 รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ ครงั้ ต่อนาที (ชา้ กวา่ มนุษยถ์ งึ ครง่ึ หน่งึ ) มรี เู ปิด 8 คู่ มลี น้ิ เปิดปิดทค่ี วบคุม https://www.youtube.com/watch?v=Qzh_hsWk360 การไหลเวยี นของเลอื ดใหไ้ หลจากเหงอื กไปทข่ี าและอวยั วะทส่ี าํ คญั มี กระเพาะอาหารธรรมดา เมอ่ื เวลากนิ อาหาร แมงดาจะกนิ ทางปากจากนนั้ จงึ ผา่ นไปทส่ี มองกอ่ นจะไปถงึ กระเพาะ แลว้ จงึ คอ่ ยขบั ถา่ ยออกมา โดยมี อวยั วะเหมอื นแขนชน้ิ เลก็ ๆ ทาํ หน้าทจ่ี บั อาหารสง่ เขา้ สปู่ าก ซง่ึ สตั ว์ จาํ พวกอน่ื ทม่ี อี วยั วะแบบเดยี วกนั น้ี คอื แมงมมุ และแมงป่อง ซง่ึ เป็นสตั วท์ ่ี เป็นเสมอื นญาตใิ กลเ้ คยี งทส่ี ดุ อาหารของแมงดามดี ว้ ยกนั หลากหลาย ทงั้ สาหรา่ ยทะเลและสตั วน์ ้ํามเี ปลอื กขนาดเลก็ ๆ มสี มองทม่ี รี ปู รา่ งเหมอื น เฟือง ขาของแมงดามคี วามสามารถใชส้ าํ หรบั จบั การเคลอ่ื นไหวหรอื ดม กลน่ิ ได้ มดี วงตาหลายคทู่ ด่ี า้ นขา้ งและดา้ นหลงั ทเ่ี หมอื นกบั แมลง เหน็ ภาพ ไดเ้ ป็นสเกลหรอื ตาราง โดยมเี ซลลร์ บั แสงอยดู่ า้ นใน ต่างจากสตั วท์ วั่ ไปทม่ี ี อยตู่ รงกลาง แต่ตาหลกั จะชว่ ยในการมองเหน็ รปู รา่ งของแมงดาตวั อน่ื ๆ สว่ นตวั ผจู้ ะใชใ้ นการมองหาคู่ ตาคทู่ เ่ี ลก็ มคี วามไวกวา่ ใชต้ รวจจบั รงั สตี า่ ง ๆ ได้ เชน่ อลั ตราไวโอเลต็ รวมถงึ แสงจนั ทรเ์ พราะเป็นสตั วท์ ม่ี วี ถิ ชี วี ติ คกู่ บั น้ําขน้ึ น้ําลง และยงั มตี าทอ่ี ยดู่ า้ นทอ้ งทต่ี รวจจบั ทศิ ไดแ้ มล้ าํ ตวั จะหงายทอ้ ง กต็ าม และสว่ นหางกย็ งั ตรวจจบั แสงไดอ้ กี ดว้ ย แมจ้ ะมรี า่ งกายดเู หมอื น เทอะทะ แตท่ วา่ รา่ งกายของแมงดากลบั ยดื หยนุ่ ไดเ้ ป็นอยา่ งดี

37 38 เหบ็ (Ticks) เป็นปรสติ ภายนอกทส่ี าํ คญั อยา่ งหน่ึง ★17★ สาํ หรบั สตั วเ์ ลย้ี งในประเทศไทย มหี ลายสายพนั ธแุ์ ต่ เหบ็ สายพนั ธทุ์ พ่ี บไดม้ ากทส่ี ดุ ในสนุ ขั เลย้ี งในประเทศ ไทยคอื Rhipicephalus sanguineus มรี ปู รา่ ง รบั ชมวิดีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ แตกต่างกนั ขน้ึ กบั ชว่ งชวี ติ โดยเหบ็ ตวั เตม็ วยั จะมขี า https://www.youtube.com/watch?v=Jvvtr8xou0o 8 ขา และเหบ็ จะมสี ว่ นหวั ไมช่ ดั เจนแตจ่ ะเหน็ สว่ นท่ี เป็นปากยน่ื ออกมาทางตอนหน้าตวั เหบ็ จะใชส้ ว่ น ปากของมนั แทงผวิ หนงั ของสนุ ขั และฝังปากของมนั เขา้ ในชนั้ ใตผ้ วิ หนงั เพอ่ื เกาะบนตวั สนุ ขั แลว้ ดดู กนิ เลอื ดเป็นอาหาร

39 ตวั ไรนนั้ เป็นตวั ออ่ นขนาดเลก็ ของสตั วใ์ นตระกลู แมลงชน4ดิ 0 ★18★ หน่ึง ถงึ แมว้ า่ ตวั อ่อนน้ีจะมขี นาดเลก็ มาก แตก่ ารกดั ของพวกมนั กลบั ไร สง่ ผลรนุ แรง การทม่ี นั มขี นาดเลก็ ยงั ทาํ ใหค้ ุณไมส่ ามารถมองเหน็ เวลาท่ี พวกมนั กระโดดจากหญา้ มาเกาะทผ่ี วิ หนงั ของคณุ ไมร่ สู้ กึ เวลาทพ่ี วก มนั อาศยั อยบู่ นตวั คณุ และเวลาทค่ี ุณเรม่ิ รสู้ กึ ถงึ พวกมนั คณุ กม็ กั จะมี อาการคนั อยา่ งรนุ แรงแลว้ ตวั ไรนนั้ อาศยั อยใู่ นหญา้ ทส่ี งู ๆ ในพมุ่ เบอรร์ แ่ี ละในบรเิ วณท่ี เป็นป่า ซง่ึ อาจจะเป็นทห่ี ลงั บา้ นของคุณ ขา้ งทะเลสาบ หรอื ตามบรเิ วณ ทค่ี ณุ ไปปีนเขากไ็ ด้ พวกมนั ชน่ื ชอบอุณหภมู ทิ อ่ี บอุน่ ตวั ไรนนั้ มขี นาดเลก็ และมกั จะตอ้ งใชแ้ วน่ ขยายสอ่ งเพอ่ื ให้ มองเหน็ พวกมนั ตวั ไรทต่ี วั เตม็ วยั นนั้ มขี นาดประมาณ 1/60 เทา่ ของ 1 น้วิ และมขี า 8 ขา ตวั อ่อนนนั้ จะมสี แี ดง ไมม่ ปี ีก มี 6 ขา และมขี นาดเลก็ กวา่ 1/150 ของ 1 น้ิว แต่เน่อื งจากพวกมนั มสี แี ดง ทาํ ใหค้ ุณอาจจะ สงั เกตพวกมนั ไดเ้ วลาพวกมนั อยรู่ วมกนั เป็นกลุ่ม หลงั จากทพ่ี วกมนั มา อาศยั อยบู่ นผวิ หนงั ของมนุษย์ มนั กจ็ ะคอ่ ยๆ กลายเป็นสเี หลอื ง

41 ชนั โรงเป็นชอ่ื เรยี กแมลงจาํ พวกผง้ึ ทไ่ี มม่ เี หลก็ ใน 42 ★19★ จากการศกึ ษาพบวา่ ในปะเทศไทยไดม้ กี ารคน้ พบพนั ธุ์ ชนั โรง ชนั โรง จาํ นวน 23 ชนิด กระจายอยทู่ วั่ ทกุ ภาคของประเทศ รบั ชมวดิ ีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ ไทย ชนั โรงมชี อ่ื เรยี กแตกต่างกนั ไปในแต่ละภาคของประเทศ https://www.youtube.com/watch?v=L82X9-RoJqw ไทย ภาคกลางเรยี กรวม ๆ กนั วา่ ชนั โรง ภาคเหนอื เรยี กชนั โรง ตวั เลก็ วา่ ขต้ี งั ๋ นี เรยี กชนั โรงตวั ใหญว่ า่ ขย้ี า้ ภาคตะวนั ออกเรยี กวา่ อโี ลม ภาคตะวนั ตกเรยี กวา่ ตุง้ ตง้ิ ภาคอสี านเรยี กวา่ ขส้ี ดู สาํ หรบั ชนั โรงทท่ี าํ รงั ใตด้ นิ และภาคใตเ้ รยี กแมลงอง เป็นตน้ ชนั โรงมบี ทบาทสาํ คญั ในการชว่ ยผสมเกสรพชื โดยเฉพาะพชื ป่าและพชื พน้ื เมอื ง ชนั โรงเป็นแมลงทอ่ี ยรู่ วมกนั เป็นสงั คม มกี ารสรา้ งรวงรงั โดยแบง่ เป็นสดั สว่ น เป็นเซลลห์ รอื กระเปาะ ระหวา่ งกระเปาะเกบ็ เกสร กระเปาะเกบ็ น้ําหวาน และ กระเปาะสาํ หรบั วางไขแ่ ละเลย้ี งดตู วั ออ่ น ชนั โรงมกี ารเกบ็ รกั ษา อาหารไวใ้ ชใ้ นยามทข่ี าดแคลนอาหารตามธรรมชาติ

43 44 ★20★ แมลงสาบ (Cockroachs) เป็นแมลงทอ่ี ยใู่ นอนั ดบั แมลงสาบ Blattodea หรอื Blattaria จดั เป็นแมลงทม่ี วี งจรชวี ติ ไมส่ มบรู ณ์ คอื รบั ชมวดิ ีโอบน Youtube คลกิ \\/\\/\\/ ไมเ่ ป็นตวั หนอนและดกั แด้ ปัจจบุ นั เป็นแมลงทพ่ี บกระจายไปแลว้ https://www.youtube.com/watch?v=UgR4t5P ทวั่ โลก โดยตดิ ไปกบั ยานพาหนะต่าง ๆ พบไดถ้ งึ ขนาดบน MOQs&list=PLE1eU0NNyHpJx_zIKQ_m7Bvd เครอ่ื งบนิ โดยสาร ถอื เป็นสตั วท์ เ่ี ป็นพาหะนําโรค 5Xd9EFX2Z&index=7&t=0s โดยทวั่ ไปแลว้ มลี กั ษณะลาํ ตวั ยาวรเี ป็นรปู ไข่ เป็นสาํี หรอื สนี ้ําตาลเขม้ มสี ว่ นหวั ซอ่ นอยใู่ ตอ้ ก มหี นวดยาวคลา้ ย เสน้ ดา้ ย สว่ นขายาวมหี นามคลุม ตวั เตม็ วยั มที งั้ มปี ีกและไมม่ ปี ีก เป็นแมลงทห่ี ากนิ ตามพน้ื ดนิ เป็นหลกั ตามทม่ี ดื ๆ หรอื ในเวลา กลางคนื ไมช่ อบทจ่ี ะบนิ และวง่ิ ไดเ้ รว็ มาก

45 จดั ทําโดย 6110600920 นาย ณฐั พงษ� ตันตพิ รหม บรรณานกุ รม - รายการแมลง : กรมป่าไม้ http://biodiversity.forest.go.th/index.php?option=c om_dofinsect&view=all&Itemid=103 - คลปิ วดิ โี อจาก Youtube (ลง้ิ คท์ แ่ี นบมากบั แมลงแต่ละชนิด) - https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%87 - https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B8%A5 %E0%B8%87