ตำบลกรูด

DIARY ตำบลกรูด อำเภอกาญจนดิษฐ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี นั ก ศึ ก ษ า ฝึ ก ป ร ะ ส บ ก า ร ณ์ วิ ช า ชี พ ท า ง รั ฐ ป ร ะ ศ า ส น ศ า ส ต ร์ ม ห า วิ ท ย า ลั ย ร า ช ภั ฎ สุ ร า ษ ฎ ร์ ธ า นี

คณะผู้จัดทำ นายวิญญู แท่นนาค 6116209001134 นายพัทธพล พุ่มเพ็ชร 6116209001149

คำนำ หนังสือเล่มนี้ จัดทำขึ้นเพื่อการสำเร็จการศึกษาของนักศึกษา ระดับปริญญาตรีสาขารัฐประศาสนศาสตร์ วิชาฝึกงานประสบการณ์ วิชาชีพทางรัฐประศาสนศาสตร์ (BPA0602) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาความรู้เกี่ยวกับตำบลกรูด อำเภอกาญจนดิษฐ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งหนังสือเล่มนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับข้อมูลพื้นฐานตำบล โครงสร้างของ ชุมชน โครงสร้างเศรษฐกิจและอาชีพ สถานที่สำคัญ การวิเคราะห์ ศักยภาพชุมชน หนังสือเล่มนี้สามารถดำเนินการจนประสบความสำเร็จ ลุล่วงไปด้วยดี เนื่องจากได้รับความอนุเคราะห์และสนับสนุนเป็นอย่างดี ยิ่งจากอาจารย์อยับ ซาดัคคาน ที่ได้สละเวลาอันมีค่าแก่คณะผู้จัดทำ เพื่อให้คำปรึกษาและแนะนำตลอดจนตรวจทานแก้ไข้ข้อบกพร่องต่างๆ ด้วยความเอาใจใส่เป็นอย่างยิ่งจนหนังสือเล่มนี้สำเร็จสมบูรณ์ลุล่วงได้ ด้วยดี คณะผู้จัดทำขอกราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูงไว้ ณ ที่นี้ ขอ ขอบคุณเพื่อนร่วมงานที่ช่วยเหลือและให้กำลังใจในการทำหนังสือครั้งนี้ จนประสบความสำเร็จลุล่วงไปด้วยดี ขอขอบคุณผู้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับ ตำบลตลอดจนอำนวยความสะดวกในการลงพื้นที่รวมทั้งประสบการณ์ ดีๆที่ได้ทำร่วมกับชุมชนขอขอบคุณสาขารัฐประศาสนศาสตร์ที่มอบความ รู้อันเป็น ประโยชน์ รวมทั้งประสบการณ์ดีๆในการจัดทำหนังสือ ประวัติศาสตร์ตำบลกรูดประการสุดท้ายนี้คณะผู้จัดทำหวังว่าหนังสือเล่ม นี้คงเป็นประโยชน์สำหรับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและผู้ที่สนใจศึกษาต่อไป คณะผู้จัดทำ

สารบัญ 01 ส่วนที่ 1 ข้อมูลพื้ นฐาน 25 ส่วนที่ 4 สถานที่สำคัญ 02 ประวัติความเป็นมาของตำบล 26 แหล่งท่องเที่ยว 03 ขนาดและที่ตั้งของตำบล 28 ศาสนสถาน 04 สภาพทางเศรษฐกิจ 30 แหล่งเรียนรู้ / โรงเรียน 05 ทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญ 07 ลักษณะภูมิประเทศ / การเดินทาง 34 ส่วนที่ 5 การวิเคราะห์ ศักยภาพชุมชน 08 ส่วนที่ 2 โครงสร้างของชุมชน 09 ด้านการเมืองการปกครอง 35 ด้านสิ่งแวดล้อม 10 ข้อมูลประชากร 36 ด้านโครงสร้างพื้ นฐาน 12 ด้านการศึกษา / ศาสนา / สาธารณสุข 37 ด้านเศรษฐกิจ 14 บริบทสังคม / ความเป็นอยู่ 38 ด้านคุณภาพชีวิต 15 ความเชื่อ ประเพณี วัฒนธรรม 18 ส่วนที่ 3 โครงสร้างเศรษฐกิจ 39 บรรณานุกรม และอาชีพ 40 ภาคผนวก 19 แหล่งทุนทางธรรมชาติ 20 แหล่งอาหาร 21 พลิตภัณฑ์ขึ้นชื่อในตำบล 22 สถานภาพเศรษฐกิจของประชาชน 24 วิสาหกิจชุมชน

สารบัญรูปภาพ ภาพที่ 1 สวนยางพารา ภาพที่ 21แกงไตปลาแห้ง ภาพที่ 2 สวนผลไม้ ภาพที่ 22 สวนยางพารา ภาพที่ 3 คลองหวาด ภาพที่ 23 วิสาหกิจชุมชนปุ๋ยหมัก ภาพที่ 4 คลองนาแกล ภาพที่ 24 วิสาหกิจชุมชนน้ำยางสด ภาพที่ 5 คลองกำสน ภาพที่ 25 วิสาหกิจชุมชนเพาะเห็ด ภาพที่ 6 บ่อน้ำ ภาพที่ 26 บ่อน้ำพุ ร้อน ภาพที่ 7 บ่อน้ำพุ ร้อน ภาพที่ 27 ถ้ำเขานางเภา ภาพที่ 8 ค่ายลูกเสือ ภาพที่ 28 วัดเขานางเภา ภาพที่ 9 ไร่นา ภาพที่ 29 สำนักสงฆ์บ้านแม่โมกข์ ภาพที่ 10 ประเพณีอาบน้ำคนแก่ ภาพที่ 30 มัสยิดอันเซอรุลเลาะฮ์ ภาพที่ 12 ประเพณีลากพระ ภาพที่ 31 มัสยิดสิดรอตุลมุนตาฮา ภาพที่ 13 ประเพณีสารทเดือนสิบ ภาพที่ 32 โรงเรียนวัดเขานางเภา ภาพที่ 14 สระน้ำ ภาพที่ 33 โรงเรียนบ้านไสใน ภาพที่ 15 ฝาย ภาพที่ 34 โรงเรียนท่าเฟืองวิทยา ภาพที่ 16 ขนมจีน ภาพที่ 35 โรงเรียนบ้านแม่โมกข์ ภาพที่ 17 ต้มยำปลาช่อน ภาพที่ 18 ขนมสอดไส้ ภาพที่ 19 แกงส้มปลากระบอก ภาพที่ 20 แกงไตปลาแห้ง

สารบัญตาราง 9 ตารางที่ 1 เขตการปกครอง ตารางที่ 2 11 จำนวนประชากร ในตำบล 11 ตารางที่ 3 ช่วยอายุของ ประชากรในตำบล

1 ส่วนที่ 1 ข้อมูลพื้นฐาน

2 1.1ประวัติความเป็นมาของตำบล เมื่อประมาณ 60 ปีก่อน ในพื้นที่แห่งนี้มีต้นไม้ชนิดหนึ่งซึ่งมีอยู่เป็นจำนวน มาก นั่นคือ “ต้นมะกรูด” ต่อมาได้มีการตัดโค่นต้นไม้ดังกล่าวจนเกือบ หมดเพื่อใช้สอยพื้นที่ในการก่อสร้างที่อยู่อาศัยและใช้เป็นพื้นที่ทำการ เกษตร แต่ยังคงเหลือต้นมะกรูดให้เป็นเอกลักษณ์อยู่ต้นหนึ่ง อยู่ ประมาณ 100 กว่าปี จนกระทั่งปัจจุบันชาวบ้านได้เรียกว่า “บ้านกรูด” และทางราชการได้ตั้งชื่อว่า “ตำบลกรูด” ซึ่งประกอบด้วย 10 หมู่บ้าน การตั้งถิ่นฐานของประชาชนส่วนใหญ่ อพยพลงมาเห็นถึงสภาพ พื้นที่มี ความอุดมสมบูรณ์เหมาะ แก่การทำมาหาเลี้ยงชีพ ดั่งคำโบราณที่กล่าว ว่าในน้ำมีปลา ในนามีข้าว หมายถึง ความอุดมสมบูรณ์ของพื้นที่ โดย เฉพาะอย่างยิ่งส่วนใหญ่พื้นที่ที่เหมาะแก่การตั้ง ถิ่นฐานต้องเป็นพื้นที่โค้ง น้ำ หรือพื้นที่ที่เป็นจุดรวมของสายน้ำทำให้เป็น แหล่งอาหารของสัตว์น้ำ ทำมาหากินได้ เป็นแหล่งเพาะสัตว์น้ำและเป็น ที่ราบลุ่ม สามารถ ทำนาได้ และผู้นำในการตั้งถิ่นฐานต่อมามีผู้อพยพมาอยู่มากขึ้น กลายเป็นชุมชน ขนาดเล็ก และเมื่อมีการอพยพมามากขึ้นจนกลายเป็นหมู่บ้าน เดิม องค์การบริหารส่วนตำบลกรูด จัดตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติสภาตำบล และองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ. 2537 เมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2538 และได้ยกฐานะเป็นเทศบาลตำบลกรูดขึ้น ตามประกาศกระทรวง มหาดไทย เรื่อง จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลกรูด อำเกอกาญจน ดิษฐ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นเทศบาลตำบลกรูด ประกาศ ณ วันที่ 20 กันยายน 2554 โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 7 ตุลาคม 2554 มีพื้นที่ความรับผิด ชอบทั้งหมด 10 หมู่บ้านอยู่ในเขตพื้นที่เทศบาลตำบลกรูดทั้งหมด (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

3 1.2 ขนาดและที่ตั้งของตำบล ตำบลกรูดเป็ นตำบลหนึ่ งของอำเภอกาญจนดิษฐ์จังหวัด สุราษฎร์ธานีห่างจากที่ว่าการอำเภอประมาณ 12กิโลเมตร ตั้งอยู่บนถนนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4010 และ ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4143 บรรจบกันและขยายตัว ออกไปตามถนนสายรองในบริเวณทางหลวงชนบท สฏ 3011 มีเนื้อที่ประมาณ 84.70 ตารางกิโลเมตร และมี อาณาเขต ดังนี้ 1) ทิศเหนือ ติดต่อกับตำบลพลายวาส 3) ทิศตะวันออก ติดต่อกับตำบลท่าอุแท 4) ทิศตะวันตก ติดต่อกับตำบลช้างซ้าย 2) ทิศใต้ ติดต่อกับตำบลป่าร่อน (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

1.3 สภา พทางเศรษฐกิจ 4 อาชีพราษฎรส่วนใหญ่ มีอาชีพ เกษตรกรรม ปลูกพืชเศรษฐกิจที่สำคัญ ยางพาราปาล์มน้ำมัน สวนผลไม้ เช่น เงาะ ทุเรียน มังคุด ลองกอง และทำไร่ เช่น ไร่ข้าวโพด ปลูก พืชผักเพื่อการ จำหน่าย เช่น ถั่วฝักยาว ภาพที่ 1 สวนยางพารา แตงกวา พริก เป็นต้น ค้าขายเลี้ยงสัตว์รับจ้างทั่วไป และรับราชการ อาชีพรองของประชาชน - อุตสาหกรรม ได้แก่การ ประกอบกิจการเกี่ยวกับการซ่อม เครื่องยนต์ รถจักรยานยนต์ รับทำ เหล็กดัด รับซื้อของเก่า โรงเลื่อย โรงโม่หิน ร้านรับซื้อน้ำยาง โรงรม - พาณิชยกรรมและบริการ ส่วนใหญ่เป็นกิจกรรมประเภทขาย ของชำ ขายอาหาร เครื่องดื่มและ ขายของเบ็ดเตล็ด สถานที่บริการ น้ำมันและร้านค้าปลีกน้ำมัน ฯลฯ ภาพที่ 2 สวนผลไม้ (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

1.4 ทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญ 5 ภาพที่ 3 คลองหวาด 1.4.1 แหล่งน้ำ คลองนางแกล ไหล คลองหวาด(คลอง ผ่าน หมู่ที่ 9,2,1,4,5, ตำบลกรูด หน้ าแล้งน้ำ กะแดะ)ไหลต่อเนื่ องจาก แห้งขอด มีน้ำขังเป็น ตำบลป่าร่อน ไหลผ่าน แอ่ง ไหลสู่ตำบลพลาย หมู่ที่ 6,2,1,3,5 ตำบล กรูด มีน้ำใช้ตลอดปี ไหล วาส สู่ตำบลกะแดะ ภาพที่ 4 คลองนางแกล ภาพที่ 5 คลองกำสน คลองกำสน ไหลผ่าน หมู่ที่ 10,9,8, ตำบล กรูด หน้ าแล้งน้ำแห้ง ขอด มีน้ำขังเป็นแอ่ง ไหลสู่ตำบลท่าอุแท (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

1.4.2 แหล่งน้ำอื่น ๆ 6 - ประปาหมู่บ้าน 6 แห่ง - บ่อน้ำตื้น 630 แห่ง - บ่อโยก 27 แห่ง - ฝาย 2 แห่ง - สระน้ำ 1 แห่ง - บ่อน้ำบาดาล 6 แห่ง ภาพที่ 6 บ่อน้ำ 1.4.3 ทรัพยากรธรรมชาติในเขตพื้ นที่ตำบลกรูด ภาพที่ 7 บ่อน้ำพุร้อน 1.บ่อน้ำพุ ร้อน ตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 5 ตำบล กรูด เป็นแหล่งท่องเที่ยว/ นันทนาการ ชมบ่อน้ำร้อน อาบและแช่น้ำแร่ ภาพที่ 8 ค่ายลูกเสือ 2. ค่ายลูกเสือ ตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 7 ตำบล กรูด บ้านแม่โมกข์เป็นแหล่ง เรียนรู้ด้าทรัพยากรธรรมชาติ เป็นลักษณะป่าพลุ มีพันธุ์ไม้ หลากหลายชนิดเกิดขึ้นเกิด แหล่งน้ำธรรมชาติที่ราษฎร ภายในหมู่บ้าน ใช้ร่วมกันโดย ดึงน้ำมาใช้ผ่านระบบประปา ผิวดิน (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

3. ถ้ำเขานางเภาตั้ง 7 อยู่ในพื้นที่หมู่ที่ 1 ตำบลกรูด บ้านกรูด อยู่ใน บริเวณวัด เขานางเภาโดยมีตำนานเล่าขานมา ตั้งแต่โบราณ ภายในถ้ำมีหินงอกและหินย้อย เกิดขึ้นสวยงามเหมาะกับการศึกษา และชม ความงามของถ้ำ 1.5 ลักษณะภูมิประเทศ สภาพภูมิประเทศของเทศบาลตำบลกรูดเป็น ที่ราบสูงสลับที่ราบลุ่ม และป่าสมบูรณ์ เหมาะกับ การทำการเกษตร สวนผลไม้ ยางพารา โดยมี คลองกะแดะเป็นคลองสายหลักของตำบล ช่วง ฤดูฝนอยู่ระหว่าง เดือนพฤศจิกายน-เดือน ธันวาคม จะเกิดน้ำทั่วบริเวณตำบล 1.6 การเดินทาง/คมนาคม การเดินทางไปตำบลกรูด อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอประมาณ12กิโลเมตร ตั้งอยู่บนถนนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4010 และทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 4143 บรรจบกัน และขยายตัวออกไปตามถนนสายรองในบริเวณ ทางหลวงชนบท สฏ 3011 (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565) .

8 ส่วนที่ 2 โครงสร้างของชุมชน

9 2.1ด้านการเมืองการปกครอง เขตการปกครอง ตารางที่ 1 เขตการปกครอง (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

10 2.2 ข้อมูลประชากร ตำบลกรูดมีประชากรทั้งหมด 9695 คน คิด เป็นจำนวนประชากรชาย 4,764 คน และจำนวน ประชากรหญิง 4,931 คน จำนวนหลังคาเรือน ในตำบลมี 3314 หลังคาเรือน ชาย 4,764 คน หญิง 4,931 คน 9695 คน (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

ตารางที่ 1จำนวนประชากรในตำบล 11 ตารางที่ 2 จำนวนประชากรในตำบล ตารางที่ 2 ช่วงอายุของประชาชนในตำบล ตารางที่ 3 ช่วงอายุของประชากรในตำบล (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565) .

12 2.3.ด้านการศึกษา/ศาสนา/สาธารณสุข 1.ด้านการศึกษา โรงเรียนประถมศึกษา (สพฐ.) 5 แห่ง - โรงเรียนบ้านกำสนราษฏร์อุทิศ - โรงเรียนบ้านบ่อน้ำร้อน - โรงเรียนบ้านแม่โมกข์ - โรงเรียนบ้านไสใน - โรงเรียนวัดเขานางเภา โรงเรียนมัธยม 2 แห่ง - โรงเรียนบ้านแม่โมก - โรงเรียนท่าเฟืองวิทยา ศูนย์พั ฒนาเด็กเล็ก มีจำนวน 1 แห่ง - ศูนย์พั ฒนาเด็กเล็กบ้านกรูด 2. ด้านศาสนา วัด 1 แห่ง - วัดเขานางเภา ม.1 สำนักสงฆ์ 5 แห่ง - สำนักสงฆ์บ้านไสใน ม.4 - สำนักสงฆ์บ้านแม่โมกข์ ม.7 - สำนักสงฆ์เขาฟ้าผ่า ม.10 - สำนักสงฆ์สำนักไฟ ม.1 - สำนักสงฆ์เขาพั บผ้าวารีเขต ม.8 (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

13 มัสยิด 4 แห่ง - มัสยิดสิดอันซอรุลลอฮ ม.9 - มัสยิดสิดอัสซอลามาตุ้ลอิสลาม ม.9 - มัสยิดสิดรอตุลมุนฮา ม.8 - มัสยิดสิดนูรุลอามาล ม.8 3.ด้านสาธารณสุข โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกรูด จำนวน 1 แห่ง ตั้งอยู่หมู่ที่ 1 บ้านกรูดมีเจ้าหน้าที่สาธารณสุขตำบลคอย ให้บริการแก่ประชาชนผู้มารับการรักษาจำนวน 5 คนนอก จากประชาชนจะใช้บริการจากสาธารณสุขแห่งนี้แล้วยัง นิยมเดินทางไปรับการรักษายังโรงพยาบาลกาญจนดิษฐ์ ตั้งอยู่ในเขตตำบลพลายวาส อำเภอกาญจนดิษฐ์ หาก คนไข้รายใดเจ็บป่วยหนักมักถูกส่งตัวมารับการรักษาที่ โรงพยาบาลประจำจังหวัด ซึ่งตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนคร สุราษฎร์ธานี (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

14 2.4 บริบทสังคม/ความเป็นอยู่ 2.4 บริบทสังคม/ความเป็นอยู่ 2.4.1 อาชีพหลักของประชากร อาชีพหลักของประชากรในตำบลส่วนใหญ่ มีอาชีพ เกษตรกรรมปลูกพื ชเศรษฐกิจที่สำคัญยางพารา ปาล์ม น้ำมัน สวนผลไม้ เช่น เงาะ ทุเรียน มังคุด ลองกอง และทำไร่ เช่น ไร่ข้าวโพด ปลูกพื ชผักเพื่ อการจำหน่าย เช่น ถั่วฝักยาว แตงกวา พริก เป็นต้น ค้าขายเลี้ยง สัตว์รับจ้างทั่วไปและรับราชการ 2.4.2 อาชีพรองของประชาชน - อุตสาหกรรม ได้แก่การประกอบกิจการเกี่ยวกับการ ซ่อมเครื่องยนต์ รถจักรยานยนต์ รับทำเหล็กดัด รับซื้อ ของเก่า โรงเลื่อย โรงโม่หิน ร้านรับซื้อน้ำยาง โรงรม - พาณิชยกรรมและบริการ ส่วนใหญ่เป็นกิจกรรม ประเภทขายของชำ ขายอาหาร เครื่องดื่มและขายของ เบ็ดเตล็ด สถานที่บริการน้ำมันและร้านค้าปลีกน้ำมัน ฯลฯ ภาพที่ 9 ไร่ (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

15 2.5 ความเชื่อ ประเพณีและวัฒนธรรม 2.5.1 ประเพณีอาบน้ำคนแก่ แก่ระหว่างวันที่ ๑๓-๑๕ เดือนเมษายน (เดือน ๕) ของทุก ภาพที่ 10 ประเพณีอาบน้ำคนแก่ ปี ซึ่งจะเลือกทำวันไหนก็ได้ จะเป็นตอนเช้า หรือตอนบ่าย ภาพที่ 11 ประเพณีอาบน้ำคนแก่ เป็นไปตามการนัดหมายของแต่ละครอบครัว แต่ละบ้าน โดยนัดหมายสถานที่และวันเวลาไว้ล่วงหน้าเป็นประจำทุก ปี ซึ่งอาจเป็นที่บ้านหรือที่วัดก็ได้ตามความเหมาะสม ความสำคัญ ประเพณีอาบน้ำคนแก่เป็นวิธีการแสดงออกซึ่งความ เคารพนับถือ แก่บิดามารดา และญาติคนแก่ (ผู้อาวุโส) ของตระกูล รวมทั้งผู้มีพระคุณและบุคคลที่ตนเคารพ นับถือ พิ ธีกรรม ก ารขอขมา เมื่อเชิญคนแก่ทั้งหลายนั่งในโรงพิ ธีเรียบร้อยแล้ว ลูก หลานและชาวบ้านที่มาร่วมพิ ธี จะรวมกลุ่มยืนอยู่ด้านหน้า ของคนแก่ทั้งหลาย ผู้นำในพิ ธีนำดอกไม้และจุดธูปเทียน พนมมือ แล้วกล่าวขอขมา ทุกคนว่าตามดังนี้ \"กายกรรมสาม วจีกรรมสี่ มโนกรรมสาม หากข้าพเจ้าทั้ง หลายเกิดประมาทพลาดพลั้งแก่ท่าน ด้วยกายก็ดี ด้วย วาจาก็ดี ด้วยใจก็ดี ต่อหน้าก็ดี ลับหลังก็ดี ไม่เจตนาก็ดี ขอให้ท่านอโหสิกรรมให้แก่ข้าพเจ้าด้วยเถิด และขอได้ โปรดอำนวยพรให้ข้าพเจ้าทั้งหลาย มีความสุขความ เจริญตลอดไป และขอตั้งจิตอธิษฐานขอให้ท่านเจริญ ด้วย อายุ วรรณะ สุขะ พละ ตลอดไป พิ ธีการอาบน้ำ การอาบน้ำเป็นการตักน้ำมารดอาบให้คนแก่จนเปียกโชก ทั้งตัว ปัจจุบันบางหมู่บ้านได้ปรับเปลี่ยนวิธีการในการ อาบน้ำ มารดน้ำที่มือทั้งสองของคนแก่แทนเพราะคนแก่ ที่มีอายุมาก มีลูกหลานและผู้ที่เคารพนับถือมาก พิ ธีการ อาบน้ำต้องใช้เวลานานจึงแล้วเสร็จ คนแก่เหล่านั้นอาจ รู้สึกหนาวสะท้าน ซึ่งเป็นเหตุให้เจ็บป่วยเป็นไข้ได้ ลูกหลานจะเข้าแถวตักน้ำที่เตรียมไว้ในโอ่ง มารดที่มือหรือ ที่ตัวคนแก่ และมอบเครื่องนุ่งห่มเครื่องใช้ให้คนแก่ พร้อมกับขอพร คนแก่ก็จะให้พรลูกหลาน การอาบน้ำจะ ทำไปตามลำดับจนครบทุกคน เมื่อเสร็จพิ ธี ลูกหลานจะนำเสื้อผ้าชุดใหม่มาผลัดเปลี่ยน ให้คนแก่ ทาแป้ง หวีผม แต่งตัวให้ เป็นอันเสร็จพิ ธีการ อาบน้ำ

2.5.2ประเพณีลากพระ (ชักพระ) 16 วันลากพระ จะทำกันในวันออกพรรษา คือวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๑ โดยตกลงนัดหมายลากพระไปยังจุดศูนย์รวม วันรุ่งขึ้น แรม ๒ ค่ำ เดือน ๑๑ จึงลากพระกลับวัด ความสำคัญ เป็นประเพณีทำบุญในวันออกพรรษา ปฏิบัติตามความ เชื่อว่า เมื่อครั้งที่พระพุ ทธเจ้าเสด็จไปจำพรรษา ณ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์เพื่ อโปรดพระมารดา เมื่อครบพรรษา จึงเสด็จกลับมายังโลกมนุษย์ พุ ทธศาสนิกชนไปรับเสด็จ แล้วอัญเชิญพระพุ ทธเจ้าประทับบนบุษบกแล้วแห่แหน พิ ธีกรรม การแต่งนมพระ นมพระ หมายถึงพนมพระเป็นพาหนะที่ใช้บรรทุกพระลาก นิยมทำ ๒ แบบ คือ ลากพระทางบก เรียกว่า นมพระ ลากพระทางน้ำ เรียกว่า \"เรือพระ\" นมพระสร้างเป็นร้าน ม้า มีไม้สองท่อนรองรับข้างล่าง ทำเป็นรูปพญานาค มี ล้อ ๔ ล้ออยู่ใต้ตัวพญานาค ร้านม้าใช้ไม้ไผ่สานทำฝาผนัง ตกแต่งลวดลายระบายสีสวย รอบ ๆ ประดับด้วยผ้าแพร สี ธงริ้ว ธงสามชาย ธงราว ธงยืนห้อยระยาง ประดับต้น กล้วย ต้นอ้อย ทางมะพร้าว ดอกไม้สดทำอุบะห้อยระย้า มีต้มห่อด้วยใบพ้ อแขวนหน้านมพระ ตัวพญานาคประดับ กระจกแวววาวสีสวย ข้าง ๆ นมพระแขวนโพน กลอง ระฆัง ฆ้อง ด้านหลังนมพระวางเก้าอี้ เป็นที่นั่งของพระ สงฆ์ ยอดนมอยู่บนสุดของนมพระ ได้รับการแต่งอย่าง บรรจงดูแลเป็นพิ เศษ เพราะความสง่าได้สัดส่วนของนม พระขึ้นอยู่กับยอดนม การอัญเชิญพระลากขึ้นประดิษฐานบนนมพระ พระลาก คือพระพุ ทธรูปยืน แต่ที่นิยมคือ พระพุ ทธรูป ปางอุ้มบาตร เมื่อถึงวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๑๑ พุ ทธบริษัท จะสรงน้ำพระลากเปลี่ยนจีวร แล้วอัญเชิญขึ้นประดิษฐาน บนนมพระ แล้วพระสงฆ์จะเทศนาเรื่องการเสด็จไป ดาวดึงส์ของพระพุ ทธเจ้า ตอนเช้ามืดในวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๑๑ ชาวบ้านจะมาตักบาตรหน้านมพระ เรียกว่า ตักบาตรหน้าล้อ เสร็จแล้วจึงอัญเชิญพระลากขึ้น ประดิษฐานบนนมพระ ในตอนนี้บางวัดจะทำพิ ธีทาง ไสยศาสตร์เพื่ อให้การลากพระราบรื่น ปลอดภัย การลากพระ ใช้เชือกแบ่งผูกเป็น ๒ สาย เป็นสายผู้หญิงและสาย ผู้ชาย โดยใช้โพน เป็นเครื่องตีให้จังหวะเร้าใจในการลาก พระ คนลากจะเบียดเสียดกันสนุกสนานและประสานเสียง ร้องบทลากพระเพื่ อผ่อนแรง

2.5.3ประเพณีสารทเดือนสิบ 17 ระยะเวลาของการประกอบพิ ธีสารทเดือนสิบมีขึ้นในวันแรม ๑ ค่ำถึงแรม ๑๕ ค่ำ เดือนสิบ นิยมทำบุญคือวันแรม ๑๓-๑๕ ค่ำ ความสำคัญ เป็นความเชื่อของพุ ทธศาสนิกชน ที่เชื่อว่าบรรพบุรุษอัน ได้แก่ ปู่ย่า ตายาย และญาติพี่ น้องที่ล่วงลับไปแล้ว หาก ทำความชั่วจะตกนรกกลายเป็นเปรต ต้องทนทุกข์ทรมาน ในอเวจี ต้องอาศัยผลบุญที่ลูกหลานอุทิศส่วนกุศลให้แต่ละ ปีมายังชีพ ดังนั้นในวันแรม ๑ ค่ำเดือนสิบ คนบาปทั้ง หลายที่เรียกว่าเปรตจึงถูกปล่อยตัวกลับมายังโลกมนุษย์ เพื่ อมาขอ ส่วนบุญจากลูกหลานญาติพี่ น้อง และจะกลับไป นรกในวันแรม ๑๕ ค่ำ เดือนสิบ ในโอกาสนี้เองลูกหลานและผู้ยังมีชีวิตอยู่จึงนำอาหารไป ทำบุญที่วัด เพื่ ออุทิศส่วนกุศลให้แก่ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว เป็นการแสดงความกตัญญูกตเวที การจัดสำรับ เริ่มในวันแรม ๑๓ ค่ำ ชาวบ้านจะเตรียมซื้ออาหารแห้ง พื ช ผักที่เก็บไว้ได้นาน ข้าวของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน และ ขนมที่เป็นสัญลักษณ์ของสารทเดือนสิบ การจัดสำรับ คือ การบรรจุและประดับด้วยสิ่งของ อาหาร ขนมเดือนสิบลงในภาชนะที่เตรียมไว้ เช่น ถาด กาละมัง เข่ง กระเชอ เป็นต้น ชั้นล่างสุดบรรจุอาหารแห้ง ชั้นสอง เป็นพื ชผักที่เก็บไว้นาน ชั้นสามเป็นของใช้ในชีวิตประจำวัน ขั้นบนสุด ประดับขนมสัญลักษณ์เดือนสิบ ได้แก่ ขนม พอง ขนมลา ขนมบ้า ขนมดีซำ การยกสำรับ ในวันแรม ๑๔ หรือ ๑๕ ค่ำ ชาวบ้านจะยกสำรับที่จัดเตรียม ไว้ไปวัด และนำภัตตาหารไปถวายพระด้วย โดยเลือกไปวัด ที่อยู่ใกล้บ้านหรือวัดที่บรรพบุรุษของตนนิยมไป การฉลองสำรับและบังสุกุล เมื่อนำหมฺรับไปวัดแล้ว จะมีการฉลองหฺมฺรับ และทำบุญ เลี้ยงพระเสร็จแล้วจึงมีการบังสุกุล การทำบุญวันนี้ เป็นการส่งบรรพบุรุษและญาติพี่ น้องให้กลับไปยังเมือง นรก การตั้งเปรต เสร็จจากการฉลองหมฺรับและถวายภัตตาหารแล้ว ชาวบ้าน จะนำขนมอีกส่วนหนึ่งไปวางไว้ตามบริเวณลานวัด ข้าง กำแพงวัด โคนไม้ใหญ่ เรียกว่า ตั้งเปรต เพื่ อแผ่ส่วนกุศล เป็นทานแก่ผู้ล่วงลับที่ไม่มีญาติ หรือญาติไม่มาร่วมทำบุญ ให้ การชิงเปรตจะทำตอนตั้งเปรตเสร็จแล้ว เพราะเชื่อว่า ถ้าหากใครได้กินของเหลือจากการเซ่นไหว้บรรพบุรุษ จะได้ รับกุศลเป็นสิริมงคลแก่ตนเอง

18 ส่วนที่ 3 โครงสร้างเศรษฐกิจ และอาชีพ

19 3.1 แหล่งทุนทางธรรมชาติ 3.1.1 แหล่งน้ำ คลอง 3 สาย คลองหวาด(คลองกะแดะ)ไหลต่อ เนื่องจากตำบลป่าร่อน ไหลผ่าน หมู่ที่ 6,2,1,3,5 ตำบล กรูด มีน้ำใช้ตลอดปี ไหลสู่ตำบลกะแดะ คลองนางแกล ไหลผ่าน หมู่ที่ 9,2,1,4,5, ตำบลกรูดหน้าแล้งน้ำแห้งขอด มีน้ำขังเป็นแอ่ง ไหลสู่ตำบลพลายวาส คลองกำสน ไหล ผ่าน หมู่ที่ 10,9,8, ตำบลกรูด หน้าแล้งน้ำแห้งขอด มีน้ำ ขังเป็นแอ่งไหลสู่ตำบลท่าอุแท 3.1.2 แหล่งน้ำอื่น ๆ ประปาหมู่บ้าน 6 แห่ง บ่อน้ำตื้น 630 แห่ง บ่อ โยก 27 แห่ง ฝาย 2 แห่ง สระน้ำ 1 แห่ง บ่อน้ำบาดาล 6 แห่ง (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด ภาพที่ 14 สระน้ำ ภาพที่ 15 ฝาย (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

20 3.2 แหล่งอาหาร อาหารพื้ นถิ่น ภาพที่ 16 ขนมจีน ภาพที่ 17 ต้มยำปลช่อน ขนมจีน ต้มยำปลาช่อน ภาพที่ 18 ขนมสอดไส้ ภาพที่ 19 แกงส้มปลากระบอก ขนมสอดไส้ แกงส้มปลากระบอก (นายจรงค์ ชุมสุข,สัมภาษณ์ 19 กันยายน 2564)

21 ผลิตภัณฑ์ของขึ้นชื่อในตำบล แกงไตปลาแห้ง “แกงไตปลา” เป็นอาหารที่มีเอกลักษณ์ประจำถิ่น รสชาติของ เนื้อปลาคุณภาพดี ที่ได้ความสดใหม่ และกลิ่นหอมของเครื่อง แกง ชาวชุมชน ได้มีการพั ฒนารูปแบบเพื่ อให้สามารถเก็บ รักษาไว้ได้นานโดยการแปรรูปผลิตภัณฑ์ “แกงไตปลา” แบบที่ คุ้นเคยให้เป็น “แกงไตปลาแห้ง” ที่ยังคงรักษารสชาติแบบ ดั้งเดิม จนกลายเป็นสินค้าของฝากประจำท้องถิ่น สำหรับแกงไตปลาแบบแห้งนี้ ภาพที่ 20 แกงไตปลาแห้ง นับเป็นอาหารเพื่ อสุขภาพ เนื่องจากปราศจากสารกันบูด รวมทั้งอุดมไปด้วยโปรตีนจาก ปลา และสมุนไพร เช่น กระเทียม ขมิ้น ตะไคร้ ข่า พริก ขี้หนู พริกไทย มะกรูด โดยเริ่ม จากการต้มไตปลานานประมาณ 30 นาที เพื่ อกรองเอาน้ำใส แล้วนำมาผสมเข้ากับเนื้อปลาก ระดี่ สมุนไพร กะปิ และน้ำตาล ทราย ก่อนบรรจุใส่ขวดแก้ว เพื่ อนำไปอบด้วยความร้อนสูง ซึ่งจะช่วยให้สามารถเก็บ ผลิตภัณฑ์ได้ยาวนานถึง 1 ปี แล้วนำไปปิดฝา โดยผนึกด้วย ซีลอย่างดี ภาพที่ 21 แกงไตปลาแห้ง (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

22 3.3 มวลชนจัดตั้ง 1) กลุ่มออมทรัพย์ 10 กลุ่ม 2) กลุ่มฌาปนกิจ 2 กลุ่ม 3) กลุ่มกองทุนหมู่บาน 10 กลุ่ม 4)กลุ่มสตรีอาสาพั ฒนา 5) ชมรมผู้สูงอายุ(จดทะเบียน) 3.4 สถานภาพเศรษฐ กิจของประชาชน ระบบเศรษฐกิจ 3.4.1 การเกษตร พื้ นที่การเกษตรในตำบลกรูด โดยจำแนกเป็นประเภทได้ ดังนี้ - พื้ นที่ปลูกยางพารา พื้ นที่ปลูกปาล์ม - พื้ นที่ปลูก เงาะ - พื้ นที่ปลูกลองกอง - พื้ นที่ปลูกมังคุด - พื้ นที่ ปลูกทุเรียน - พื้ นที่ทำสวนผสม - พื้ นที่ปลูกพื ชล้มลุก เช่น แตงกวา มะเขือ ภาพที่ 22 สวนยางพารา (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

23 3.4.2 หน่วยธุรกิจที่สำคัญ 6 แห่ง - สถานีบริการน้ำมัน - ร้านขายของชำ/มินิมาร์ท 71 แห่ง - ร้านซ่อม,มอเตอร์ไซด์,รถยนต์ 7 แห่ง - ร้านตีเหล็ก 1 แห่ง - ร้านรับซื้อของเก่า 1 แห่ง - โรงเลื่อยไม้ยางพารา 1 แห่ง - ลานไม้ 3 แห่ง - ลานปาล์ม 2 แห่ง - โรงโม่หิน 2 แห่ง - ร้านรับซื้อน้ำยาง 3 แห่ง - ร้านรับซื้อยางแผ่น 1 แห่ง - ร้านรับซื้อเศษยาง 1 แห่ง - สหกรณ์โรงรม 1 แห่ง - โรงรม(เอกชน) 2 แห่ง - บ้านเช่า,ห้องเช่า 31 แห่ง - ตู้เอทีเอ็ม 3 แห่ง - ฟาร์มหมู 2 แห่ง - โรงปูนขาว 1 แห่ง - คาร์แคร์ 4 แห่ง - ร้านวัสดุก่อสร้าง 2 แห่ง - โรงน้ำดื่ม/บริการน้ำดื่ม 2 แห่ง - ธนาคาร 1 แห่ง - ร้านเสริมสวย 10 แห่ง - ร้านขายยา 2 แห่ง - คลินิก 4 แห่ง - โรงโม่หิน 1 แห่ง (แผนพั ฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลกรูด 2561 - .2565)

24 3.5 วิสาหกิจชุมชน วิสาหกิจชุมชนกลุ่มปุ๋ยหมักบ้านท่า เฟือง 26/3 หมู่ 6 ต.กรูด อ.กาญจนดิษฐ์ จ.สุราษฎร์ธานี โทรศัพท์ 015358378 ภาพที่ 23 วิสาหกิจชุมชนปุ๋ยหมัก วิสาหกิจชุมชนกลุ่มรวบรวมน้ำ ยางสดท่าเฟือง2 173 หมู่ 2 ต.กรูด อ.กาญจนดิษฐ์ จ.สุราษฎร์ธานี โทรศัพท์ 010841565 ภาพที่ 25 วิสาหกิตชุมชนเพาะเห็ด ภาพที่ 24 วิสาหกิจชุมชนน้ำยางสด วิสาหกิจชุมชนเพาะเห็ดตำบล กรูด 2/8 หมู่ 7 ต.กรูด อ.กาญจนดิษฐ์ จ.สุราษฎร์ธานี รายงานรายชื่อวิสาหกิจชุมชน/เครือขาย ที่ผลิตสินคาหรือบริการบริการอื่น ๆ. [ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ28 สิงหาคม 2564)(HTTP://SMCE.DOAE.GO.TH/

25 ส่วนที่ 4 สถานที่สำคัญ

26 4.1 แหล่งท่องเที่ยว 4.1.1 บ่อน้ำพุ ร้อนกรูด การเดินทาง บ่อน้ำพุ ร้อน ตั้งอยู่ในพื้ นที่หมู่ที่ 5 จากศาลหลักเมืองสุราษฎร์ธานี ตำบลกรูด เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่ เลี้ยวซ้ายเพื่ อวิ่งไปยังถนนตลาด มีชื่อเสียงในอำเภอกาญจนดิษฐ์ ใหม่ วิ่งตรงไปใช้ถนนกาญจนวิถี จ.สุราษฎร์ธานี ซึ่งปัจจุบันจะมีนัก ระยะทาง 2..5 กม.และยังคงวิ่ง ท่องเที่ยวและชาวบ้านในพื้ นที่มา ตรงไปยังถนนสุราษฎร์ธานี- แช่ตัวกันถือว่าเป็นสถานที่ท่อง นครศรีธรรมราช สาย 401 ใช้ เที่ยวเชิงสุขภาพที่ไม่ควรพลาด ระยะ ทาง 26 กม. เจอสี่แยกให้ บ่อน้ำพุ ร้อนนี้จะมีตาน้ำอยู่ใต้ดิน เลี้ยวขวาเพื่ อวิ่งเข้าถนนสาย และมีอยู่ตลอดทั้งปีกับอุณหภูมิที่ 4010 ใช้ ระยะทาง 3.5 กม. เจอ พอเหมาะไม่ร้อนมาก จึงได้มีการ ทางแยกถนนสายหลัก ให้เลี้ยว สร้างเป็นบ่อหินล้อมรอบและทำ ซ้ายและ ชิดถนนช่องทางขวา ทางน้ำให้เดินไปยังบ่อและสระที่ เพื่ อจะรอกลับรถใช้ระยะทาง 1 สร้างไว้เพื่ อรองรับนักท่องเที่ยว กม. หลัง จากนั้นใช้ระยะทางต่อ และคนภายในชุมชน อีกทั้ง ประมาณ 500 เมตร เจอเห็นป้าย บริเวณภายในยังมีการจัดศาลาไว้ ทางเข้า บ่อน้ำร้อนกรูด และ ป้าย ให้พั กผ่อน มีห้องน้ำไว้บริการและ โรงเรียนบ้านบ่อน้ำร้อน ให้เลี้ยว มีสะพานเหล็กทอดยาวไปเพื่ อให้ ซ้าย ตรงไปตามเส้นทางใช้ระยะ ได้ชื่นชมธรรมชาติอีกด้วย ทาง 2.5 กม. ก็จะถึง บ่อน้ำร้อน กรูด ภาพที่ 26 บ่อน้ำร้อน ( : HTTPS://WWW.RAKBANKERD.COM/ ออนไลน์ .2011,สืบต้น เมื่อ 9 ตุลาคม 2564)

4.1.2 ถ้ำเขานางเภา 27 ถ้ำเขานางเภาตั้ง อยู่ในพื้ นที่ ภาพที่ 27 ถ้ำเขานางเภา หมู่ที่ 1 ตำบลกรูด บ้านกรูด อยู่ในบริเวณวัด เขานางเภา โดยมีตำนานเล่าขานมาตั้งแต่ โบราณ ภายในถ้ำมีหินงอก และหินย้อยเกิดขึ้นสวยงาม เหมาะกับการศึกษา และชม ความงามของถ้ำ โบราณวัตถุ ที่พบมี ทั้งในวัดและในถ้ำ ไม่ ปรากฎแน่ชัดว่าเป็นยุคสมัยใด แต่ส้นนิษฐานว่าเป็นสมัย อยุร ยา หลักฐานที่สำคัญได้แก่ หมู่ พระพุ ทรรูปในอุโบสถเก่าทำ จากศิลาทราย แดงเป็นฝีมือ ช่างพื้ นเมืองฐานเสมาที่ไม่ ปรากฏ ใบเสมาทำด้วยศิลา รอบๆ วัด สำหรับถ้ำเขานาง เภาภายในถ้ำมีชิ้นส่วนพระพุ ทรรูปศิลาทรายแดงมากมาย และ หมู่พระพุ ทรรูปต่างๆ อีก เป็นจำนวนมาก ( : HTTPS://CULTURALENVI.ONEP.GO.TH// ออนไลน์ .2011,สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2564)

28 4.2 ศาสนสถานของทุกศาสนา 4.2.1 วัดเขานางเภา วัดเขานางเภา ลักษณะภูมิประเทศเป็นที่ราบเชิงเขา รวมพื้ นที่ 2 แหล่งคือวัดและถ้ำ มีพื้ นที่เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ขนาดเนื้อที่ ประมาณ 12 ไร่ โบราณวัตถุที่พบมีทั้งในวัดและในถ้ำ ไม่ปรากฎ แน่ชัดว่าเป็นยุคสมัยใดแต่สันนิษฐานว่าเป็นสมัยอยุธยา หลัก ฐานที่สำคัญได้แก่ หมู่พระพุ ทธรูปในอุโบสถเก่าทำจากศิลา ทรายแดงเป็นฝีมือช่างพื้ นเมืองฐานเสมาที่ไม่ปรากฎ ใบเสมาทำ ด้วยศิลารอบๆ วัด สำหรับถ้ำเขานางเภาภายในถ้ำมีชิ้นส่วน พระพุ ทธรูปศิลาทรายแดงมากมาย และหมู่พระพุ ทธรูปต่าง ๆ อีกเป็นจำนวนมาก ภาพที่ 28 วัดเขานางเภา ( : HTTPS://CULTURALENVI.ONEP.GO.TH// ออนไลน์ .2011,สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2564)

29 4.2.2 สำนักสงฆ์บ้านแม่โมกข์ ภาพที่ 29 สำนักสงฆ์บ้านแม่โมกข์ สำนักสงฆ์แม่โมกข์ ตั้งอยู่ที่ ถนน ทางหลวงชนบท สฎ. 3011 ตำบลกรูด อำเภอ กาญจนดิษฐ์ จังหวัด สุราษฎร์ธานี ภาพที่ 30มัสยิดอันเซอรุลเลาะฮ์ 4.2.3 มัสยิดอันเซอรุลเลาะฮ์ มัสยิดอันเซอรุลเลาะฮ์ ตั้งอยู่ 44 หมู่ 9 ตำบลกรูด อำเภอ กาญจนดิษฐ์ จังหวัด สุราษฎร์ธานี 4.2.4 มัสยิดสิดรอตุลมุนตาฮา ภาพที่ 31มัสยิดสิดรอตุลมุนตาฮา มัสยิดสิดรอตุลมุนตาฮา ตั้งอยู่ หมู่ 8 ตำบลกรูด อำเภอกาญจนดิษฐ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี ( : HTTPS://CULTURALENVI.ONEP.GO.TH// ออนไลน์ .2011,สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2564)

4.3 แหล่งเรียนรู้/โรงเรียน 30 4.3.1 โรงเรียนวัดเ ขานางเภา โรงเรียนวัดเขานางเภา ตั้งอยู่ หมู่ 1 ตำบลกรูด อำเภอ กาญจนดิษฐ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี สำนักงานเขตพื้ นที่การ ศึกษาประถมศึกษาสุราษฎร์ธานี เขต 1 ระดับชั้นที่เปิดสอน ตั้งแต่ระดับอนุบาล 1 – ระดับประถมศึกษาปีที่ 6 โดย นาย ขุนภักดี สงคราม นายอำเภอ กาญจนดิษฐ์ ได้จัดตั้งขึ้นเมื่อ วันที่ 10 กุมภาพั นธ์ พ.ศ. 2464 เมื่อเปีดครั้งแรกตั้งอยู่ที่หมู่ 3 ตำบลกรูด ชื่อ โรงเรียนประชาบาลตำบลกรูด โดยมีนายก ล้ำ ศรีเกิด เป็นครูใหญ่ แต่การสัญจรไปมา ไม่สะดวก จึงย้าย มาส ร้างใหม่ที่วัดเขานางเภา หมู่ 1 ตำบลเดียวกัน เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ.2464 เปิดทำการสอนจนถึงปัจจุบัน ภาพที่ 32 โรงเรียนวัดเขานางเภา วิสัยทัศน์ \"โรงเรียนวัด เขานางเภา สามารถ จัดการศึกษาได้อย่าง ทั่วถึงและมีคุณภาพ ตามมาตรฐานการศึกษา มีสภาพ แวดล้อม และ ภูมิทัศน์เอื้อต่อการเรียน รู้ ใช้เทคโนโลยีที่ ทัน สมัย ชุมชนพึ งพอใจ และมีส่วนร่วมในการ พั ฒนา\" ( : HTTP://THAILAND.KAPOOK.COM/ ออนไลน์ .2011,สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2564)

31 4.3.2 โรงเรียนบ้านไสใน โรงเรียนบ้านไสใน ตั้งขึ้นเนื่องจาก ภาพที่ 33 โรงเรียนบ้านไสใน ชาวบ้านในหมู่บ้านนี้ได้เล็งเห็นถึงความ สำคัญของการศึกษา ซึ่งก่อนหน้านี้ เด็กๆในหมู่บ้านไสใน ต้องเดินทางไป เรียนหนังสือที่โรงเรียนวัดดอนยาด้วย ความยากลำบาก ด้วยเหตุนี้เอง นายก ลับ จรดิษฐ์ ซึ่งขณะนั้นได้ดำรง ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้าน ได้ชักนำชาวบ้าน จัดตั้งโรงเรียนด้วยเงินที่ร่วมกันสละ ส่วนตัว สร้างอาคารเรียนชั่วคราวเมื่อ ปี พ.ศ. 2480 ต่อมาชาวบ้านและ หัวหน้าหมวดการศึกษาสมัยนั้น คือ นายพุ่ ม แก้วกำเนิดได้ทำหนังสือขอนุ ญาตจัดตั้งต่อนายอำเภอและทาง อำเภอได้อนุญาต และได้ทำพิ ธีเปิดการ สอน เมื่อวันที่ 16 กันยายน 2483 มีนักเรียนทั้งหมด 36 คน มีครูทำการสอน 2 คน คือ นายเหี้ยม วิชัย ดิษฐ์ เป็นครูใหญ่ เปิดสอนตั้งแต่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นประถม ศึกษาปีที่ 4 ชาวบ้านจึงได้ร่วมแรงร่วมใจปลูกสร้างอาคารเรียน ชั่วคราวขึ้นในพื้ นที่ทางทิศใต้ของอาคารเรียน ป.1ข ในปัจจุบัน นับแต่ ก่อตั้ง โรงเรียนมีการพั ฒนามาโดยตลอด ปัจจุบันโรงเรียนมีอาคาร เรียน 2 หลัง อาคารประกอบ 3 หลัง รวมจำนวนห้องเรียนทั้งหมด 6 ห้อง ห้องปฏิบัติการคอมพิ วเตอร์ 1 ห้อง ห้องปฏิบัติการพิ เศษต่างๆ แบ่งครึ่งจากห้องเรียน ห้องวิทยาศาสตร์แบ่งครึ่งจากห้องเรียน ( : HTTP://THAILAND.KAPOOK.COM/ ออนไลน์ .2011,สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2564)

32 4.3.3 โรงเรียนท่าเฟืองวิทยา โรงเรียนท่าเฟืองวิทยา ตั้งอยู่ที่ หมู่ที่ 6 ตำบล กรูด อำเภอกาญจนดิษฐ์ จังหวัดสุราษฎร์ธานี สังกัด สำนักงานเขตพื้ นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 11 สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้ นฐานเปิด สอนตั้งแต่ระดับ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ถึงระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 6 มีเนื้อที่ 35 ไร่ 3 งาน 7 ตารางวา ในปี พ.ศ. 2527 นายจันทร์ วิชัยดิษฐ ผู้ใหญ่บ้านหมู่ ที่ 6 บ้านท่าเฟือง คณะกรรมการหมู่บ้าน และสภา องค์การบริหารส่วนตำบลกรูด ได้มีการประชุม พิ จารณาเห็นว่าที่ป่าสงวนสาธารณะประโยชน์ของ หมู่บ้าน จำนวน 35 ไร่ น่าจะนำมาใช้ประโยชน์ต่อส่วน รวมอย่างแท้จริง จึงได้พยายามรวบรวมข้อมูล ต่างๆ เกี่ยวกับการศึกษา เพื่ อขอจัดตั้งโรงเรียน มัธยมศึกษาประจำตำบล บนพื้ นที่ดังกล่าวนี้แต่ด้วย อุปสรรคและปัญหาต่างๆ ไม่สามารถดำเนินการได้ ภาพที่ 34 โรงเรียนท่าเฟืองวิทยา (: HTTPS://WWW.TFV.AC.TH/ ออนไลน์ .2011,สืบค้น เมื่อ 9 ตุลาคม 2564)

33 ในปี พ.ศ. 2540 นายสุขวิช รังสิตพล รัฐมนตรีว่าการกระทรวง ศึกษาธิการขณะนั้น ได้ลงนามในประกาศกระทรวงศึกษาธิการ จัดตั้งเป็นโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดกรมสามัญศึกษา เมื่อวัน ที่ 10 สิงหาคม 2540 ชื่อ ” โรงเรียนท่าเฟืองวิทยา ” โดยมี นายภิญโญ รินเกลื่อน อาจารย์ 2 โรงเรียนกาญจนดิษฐ์ วิทยาคม ดำรงตำแหน่งครูใหญ่ ตามคำสั่งกรมสามัญศึกษา โดยมีนายกว้าง รอบคอบ ลงนาม ตามคำสั่งที่ 268/2540 ลง วันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2540 4.3.3 โรงเรียนบ้านแม่โมกข์ โรงเรียนบ้านแม่โมกข์ ตั้งอยู่ 41 ภาพทีีี 35 โรงเรียนบ้านแม่โมกข์ หมู่ 7 ตำบลกรูด อำเภอ กาญจนดิษฐ์ จังหวัด สุราษฎร์ธานี สำนักงานเขตพื้ นที่ การศึกษาประถมศึกษา สุราษฎร์ธานี เขต 1 ระดับชั้นที่ เปิดสอนตั้งแต่ระดับอนุบาล 2 – ระดับมัธยมศึกษาชั้นปีที่ 3 ( HTTPS://WWW.EDUCATIONOFTHAILAND.COM ออนไลน์ .2011,สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2564)

34 ส่วนที่ 5 การวิเคราะห์ศักยภาพชุมชน

35 ด้านสิ่งแวดล้อม สิ่งที่ชุมชนทำได้ดี (จุดแข็ง) สิ่งที่ชุมชนต้องพัฒนา (จุดด้อย) การก่อสร้างระบบป้องกันน้ำท่วมโดยรอบ ขยะมูลฝอย ถ้าหากไม่มีการกำจัดขยะมูลฝอย การก่อสร้างคันกั้นน้ำตามแนวลำน้ำหรือ ให้ถูกต้องและเหมาะสมแล้ว ปัญหาความ ใกล้เคียง การยกระดับของถนนบางสาย สกปรกต่างๆ ที่เกิดจากขยะมูลฝอย ขยะ ให้สูงกว่าระดับน้ำหลากสูงสุด รวมถึงการ มูลฝอยนั้นไม่ได้มีผลกระทบต่อชุมชยฃน ทั้งนี้ ก่อสร้างประตูน้ำตามคู คลองต่างๆ เป็นเพราะผลกระทบที่เกิดขึ้นโดยตรงต่อชาว เป็นต้น เพื่ อปิดกั้นไม่ให้น้ำจากภายนอกเข้า บ้านในชุมชน ขยะมูลฝอยจะก่อให้เกิดปัญหา มาในพื้ นที่ป้องกันได้ ฝนที่ตกหนักลงใน ต่อสภาพแวดล้อม จะมีผลกระทบต่อสุขภาพ พื้ นที่โดยตรงโดยการแก้ไขปรับปรุงระบบ อนามัยของคนในชุมชน ทั้งโดยทางตรงและ ระบายน้ำให้มีประสิทธิภาพสามารถรองรับ ทางอ้อม ทั้งนี้ขยะมูลฝอยเป็นแหล่งอาหาร อัตราการไหลได้อย่างเหมาะสม และจัดหา และแหล่งเพาะพั นธุ์ของแมลงนำโรค เช่น พื้ นที่บาง ส่วนสำหรับทำท่อระบายน้ำ แมลงวันแมลงสาบ ยุง ฯลฯ และเป็นที่ซุกซ่อน พร้อมติดตั้งสถานีสูบน้ำเพื่ อสูบน้ำระบาย ของหนูและสัตว์อื่น ๆ ขยะมูลฝอยที่ตกอยู่หรือ ออกจากพื้ นที่กรณีที่น้ำภายนอกสูงกว่า ถูกทิ้งลงในคูคลอง หรือทางระบายน้ำ จะไป ระดับน้ำภายในพื้ นที่ป้องกัน สกัดกั้นการไหลของน้ำ ทำให้แหล่งน้ำสกปรก และเกิดการเน่า โอกาสของชุมชน อุปสรรคและความท้าทาย การป้องกันและการแก้ไขปัญหาของ ขยะมูลฝอย เริ่มต้นด้วย การสร้าง มีการจัดกิจกรรมรณรงค์ให้ประชาชน จิตสำนึกให้คนในชุมชนรู้จักรับผิดชอบ ในชุมชนรู้จักจิตสำนึกในการทิ้งขยะ ในการรักษาความสะอาด ทั้งในบ้าน แต่ด้วยสถานการณ์โควิดจึงทำให้เกิด เรือนของตัวเอง และภายนอกบ้าน ไม่ ความล่าช้าทำให้ไม่สามารถดำเนินการได้ ว่าจะเป็นถนนหนทาง สถานที่ทำงาน ปัจจุบันเนื่องด้วยสถานการณ์โควิด หรือที่สาธารณะอื่น ๆ ให้รู้จักทิ้งขยะ ระบาด ทำให้การการแพร่กระจายของ มูลฝอยลงในภาชนะให้เป็นที่เป็นทาง โรคและยังทำให้โครงการการพั ฒนา ไม่มักง่ายทิ้งขยะเกลื่อนกลาด ทั้งนี้ ด้านสิ่งแวดล้อมเป็นไปด้านอย่างล่าช้า เป็นการช่วยให้พนักงานเก็บขยะนำไป รวมทั้งปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ยัง สถานที่กำจัดได้สะดวกและ รวดเร็วขึ้น

36 ด้านโครงสร้างพื้นฐาน สิ่งที่ชุมชนทำได้ดี (จุดแข็ง) สิ่งที่ชุมชนต้องพัฒนา (จุดด้อย) การอำนวยความสะดวกแก่ประชาชน ปัญหาคุณภาพน้ำประปาไม่ได้ มาตรฐาน ซึ่ง ในระบบไฟฟ้าประปา ถนนสายหลัก ส่งผลกระทบต่อการดํารงชีวิตของประชาชน สายรอง สะพาน ท่อระบาย ให้ ส่วนใหญ่ เนื่องจากน้ำประปาถือเป็นระบบ ประชาชนได้รับการบริการอย่างทั่วถึง สาธารณูปโภคที่มีความสําคัญที่สุดสําหรับการ พั ฒนาโครงสร้างพื้ นฐานอย่างมี ใช้ชีวิตประจําวัน ไม่ว่าจะเป็นการอุปโภคบริโภค ระบบเร่งรัดพั ฒนาด้านสาธารณูปโภค การประกอบ อาหาร และการชําระล้างสิ่ง สาธารณูปการและมีการบริหาร สกปรก ซึ่งปัญหาคุณภาพน้ำประปาไม่ได้ สาธารณะในทุกด้านให้มีคุณภาพที่มี มาตรฐานสามารถเกิดขึ้นได้จากปัญหา และข้อ มาตรฐาน อันจะเป็นส่วนสำคัญใน จํากัดของระบบประปาเดิมท่อประปาที่จัดทํา การเพิ่ มความสะดวกในการดำรงชีวิต จากวัสดุเหล็กอาบสังกะสี หากระยะเวลาการใช้ การคมนาคมสัญจร และการประกอบ งาน นานเกิน อาจทําให้ท่อประปาคุณภาพ อาชีพของประชาชนโดยมีแนวทางใน เสื่อมลง ก่อให้เกิดเป็นสนิม ส่งผลให้น้ำประปา การพั ฒนา มีคราบแดงจากตะกอน สนิมมาปะปนในน้ำ ทํา ให้น้ำไม่สะอาด มีสี มีกลิ่น และส่งผลกระทบต่อ โอกาสของชุมชน สุขภาพผู้ใช้ งบประมาณซ่อมแซมแก้ อุปสรรคและความท้าทาย ปัญหาน้ำให้เป็นน้ำที่สะอาด สามารถทำได้ด้วยการปรับ ขาดงบประมาณในการซ่อมแซม และสภาพ สภาพของน้ำ อากาศไม่เอื้ออำนวยในการปฎิบัติงาน สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด19 มีผลกระทบต่อการทำงาน ซ่อมแซมหรือ ปรับปรุงโครงสร้างพื้ นฐานเพราะหน่วยงานที่ เกี่ยวข้องมีไม่มาก ไม่สามารถรวมตัวกันได้ มาก เพราะอาจจะเป็นแหล่งแพร่กระจายของ เชื้อโรคได้ 19

37 ด้านเศรษฐกิจ สิ่งที่ชุมชนทำได้ดี (จุดแข็ง) สิ่งที่ชุมชนต้องพัฒนา (จุดด้อย) สนับสนุนการท่องเที่ยวเป็นการดึงคนจาก ชาวบ้านในชุมชนไม่มีความรู้ในการ ภายนอกมาเรียนรู้ชุมชน สร้างแรงจูงใจ ประกอบอาชีพ ส่งเสริมให้ประชาชน ทำให้นักท่องเที่ยวเข้ามาในชุมชน คือ วิถีชีวิต เกิดความคิดริเริ่มในการฝึกปฏิบัติ ที่แตกต่าง วัฒนธรรมดั้งเดิม และแหล่ง จริงให้สามารถนำไปเป็นอาชีพ ตาม ท่องเที่ยวที่มีความอุดมสมบูรณ์ จุดดึงดูด หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพี ยง คือ วิถีชีวิตที่ เรียบง่ายและมีการดำารงชีวิต สร้างรายได้เลี้ยงตนเองและ ที่ผูกพั นกับธรรมชาติการท่องเที่ยวโดย ครอบครัว และสามารถ ต่อยอดอาชีพ ชุมชนจึงเป็นรายได้เสริมที่สามารถนำ รายได้ สู่ การรวมกลุ่มจัดตังเป็นกลุ่มอาชีพที่ นั้นไปดำรงชีพ โดยที่คนในชุมชนยังคง มีความเข้มแข็ง สร้างผลิตภัณฑ์เข้าสู่ ดำเนินวิถีดั้งเดิมหรือเป็นการสร้างทางเลือก ระบบ OTOP สร้างรายได้แก่ครัว เรื่องรายได้ให้กับ บางครอบครัว ในการ เรือน สู่เศรษฐกิจฐานรากที่เข้มแข็ง สร้างอาชีพเสริมที่เกี่ยวเนื่องกับการท่อง มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน เที่ยว สร้างงานให้กับคนในชุมชนการท่อง เที่ยว โดยชุมชน จัดสรรรายได้จากการท่อง อุปสรรคและความท้าทาย เที่ยวสนับสนุนกิจกรรมการพั ฒนาชุมชนและ สาธารณประโยชน์ เนื่องจากเกิดโรคระบาดโควิด 19 ทำให้เกิดผลกระทบหลาย โอกาสของชุมชน ด้าน รวมถึงด้านการเงิน เพราะประชาชนในชุมชนไม่ การส่งเสริมการขับเคลื่อนการสร้างอาชีพ สามารถออกไปทำงานได้ และ ชุมชน โดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ ราคาสิ่งของที่ช้ในชีวิตประจำ พอเพี ยง วันมีราคาสูงขึ้น ได้กำหนดกระบวนการขับเคลื่อนที่เริ่มต้น ด้วยการพั ฒนาทักษะการถ่ายทอดองค์ ความรู้ให้กับปราชญ์ชุมชน เพื่ อให้กลับไป สร้างทีม และจัดฝึกอบรมอาชีพให้กับครัว เรือนเป้าหมายที่ต้องการฝึกอาชีพใน หมู่บ้าน โดยใช้พื้ นที่ในชุมชนหรือศูนย์เรียน รู้ชุมชนเป็นแหล่งเรียนรู้ เพื่ อมุ่งหมายให้ ครัวเรือนที่เข้ารับการฝึกอาชีพมีความรู้ และปฏิบัติอาชีพได้จริง จนพั ฒนาเป็น อาชีพที่สร้างรายได้ให้กับครัวเรือน และ ต่อยอดสู่การรวมกลุ่มจัดตั้งเป็นกลุ่ม อาชีพที่มีความเข้มแข็ง

38 ด้านคุณภาพชีวิต สิ่งที่ชุมชนทำได้ดี (จุดแข็ง) สิ่งที่ชุมชนต้องพัฒนา (จุดด้อย) สนับสนุนมีโครงการเพื่ อประชาชนมี ปัญหาทางเศรษฐกิจที่ชุมชนที่สั่งสมมาอย่าง จิตสำนึกความรับผิดชอบเพื่ อส่วน ยาวนาน และต่อเนื่อง ปัญหาความยากจน รวมเพิ่ มขึ้น มีจิตใจประชาธิปไตยแบบ และหนี้สิน ปัญหาการว่างงานและขาดแคลน ใจกว้าง เคารพความหลากหลายทาง งานทำในชุมชน ปัญหาการพึ่ งพาเศรษฐกิจ วัฒนธรรม ความเชื่อ รักสันติ ความ ภายนอกชุมชน ปัญหาการขาดแคลน เป็นธรรม ความโปร่งใส ไม่คิดฉ้อโกง ทรัพยากรที่จะนำมาใช้ในการผลิต ปัญหา เอาเปรียบคนอื่น มีความไว้วางใจกัน ความยากจน ประกอบอาชีพหลักทางการ เอื้อเฟื้ อเผื่อแผ่ช่วยเหลือกันและกัน เกษตร ปัญหาความยากจน มาจากราคา ผลผลิตตกต่ำ ปัญหาความยากจนที่มีผลสืบ เนื่องมาจากสภาพดินฟ้าอากาศที่ไม่เอื้อ อำนวยต่อการประกอบอาชีพเกษตรกรรม ส่งผลให้ปริมาณผลผลิตทางเกษตรกรรม ตกต่ำ โอกาสของชุมชน อุปสรรคและความท้าทาย ส่งเสริมการสนับสนุนความเข้มแข็งของ เนื่องจากสถานการณ์การ ชุมชน หมู่บ้าน เน้นการมีส่วนร่วม กระจาย แพร่ระบาดของโรคโควิด19 อำนาจ ทรัพยากร งบประมาณ ความรู้ สู่ ทำให้ความเป็นอยู่และการ ท้องถิ่น เพื่ อสร้างอาชีพให้ประชาชน มี ดำเนินชีวิตของประชาชน อาชีพ ทำให้ชุมชนขนาดเล็กพึ่ งตนเองทาง เปลี่ยนไป ไม่สามารถรวมตัว เศรษฐกิจสังคมได้มากขึ้น ชุมชนสามารถ กันได้เพื่ อพู ดคุยถึงปัญหา ผลิต/บริโภคอาหารและปัจจัยที่จำเป็นต่อ ประชาชนบางคนก็ไม่ การดำรงชีพได้เอง หรือค้าขายแลกเปลี่ยน สามารถทำงานได้ เนื่องจาก ในระยะใกล้ๆ เพิ่ มการจ้างงานและผลผลิต ที่ทำงานได้ปิดลงทำให้ค่าใช้ การจัดตั้งสหกรณ์เพื่ อร่วมแก้ปัญหา จ่ายไม่พอใช้จ่ายในแต่ละวัน เศรษฐกิจในชุมชน เป็นการสร้างความร่วม 43 มือทางเศรษฐกิจให้เกิดขึ้นภายในชุมชน ใน รูปแบบของสหกรณ์ที่เปิดรับสมาชิก คือ คนในชุมชนเข้ามีส่วนร่วมในการดำเนินการ ทางเศรษฐกิจ

39 บรรณานุกรม แผนพัฒนาท้องถิ่นตำบลกรูด 2561-2564.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ 7 กันยายน 2564.( http://www.krut.go.th/) รายงานรายชื่อวิสาหกิจชุมชน/เครือขาย ที่ผลิตสินคา หรือบริการบริการอื่น ๆ.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ28 สิงหาคม 2564)(http://smce.doae.go.th/ โรงเรียนท่าเฟืองวิทยา.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2564 (https://www.educationofthailand.com ) โรงเรียนบ้านแม่โมกข์.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2564 (https://www.educationofthailand.com ) โรงเรียนบ้านไสใน.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2564 ( https://www.vitheebuddha.com/) มัสยิดสิดรอตุลมุนตาฮา.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2564 http://www.masjidthai.com/) มัสยิดอันเซอรุลเลาะฮ์.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2564 http://www.masjidthai.com/) สำนักสงฆ์แม่โมกข์.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2564 (https://klaiklai.com/) วัดเขานางเภา.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2564 ( https://culturalenvi.onep.go.th/) บ่อน้ำพุร้อน.[ออนไลน์]สืบค้นเมื่อ 9 กันยายน 2564 ( https://www.rakbankerd.com/ )

40 ภาคผนวก