วัฒนธรรมทางจารีตและขนบธรรมเนียมประเพณี

วฒั นธรรมทางจารีตหรือขนบธรรมเนียมประเพณี เป็นวฒั นธรรมที่มีลกั ษณะเป็นการประพฤติของคนในสงั คม

ระเบียบแบบแผนหรือแนวทางการประพฤติปฏิบตั ิท่ีสืบทอดกนั มา ชา้ นานและเป็นท่ียอมรับของคนในสงั คมซ่ึงแต่เดิมน้นั กฎหมายกม็ ีที่มา หรือไดร้ ับแนวทางจากจารีตประเพณีเป็นทุนเดิมอยแู่ ลว้ แต่จารีต ประเพณีท่ีจะนามาอุดช่องวา่ งของกฎหมายตามประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชยม์ าตรา

ขนบธรรมเนียมประเพณีไทย เป็นคาที่ใชเ้ รียกรวมกนั หมายถึง สิ่ง ที่คนในสงั คมยดึ ถือปฏิบตั ิสืบต่อๆกนั มานาน มีคุณค่าทางชีวติ มกั แฝง ไปดว้ ยศีลธรรมจรรยา ความคิด ความเชื่อ เช่น มารยาทไทย การปฏิบตั ิ ตนอยา่ งถกู กาลเทศะ รวมถึงการมีประเพณีต่างๆซ่ึงเป็นเอกลกั ษณ์ที่ สาคญั ของชาติไทย ขนบธรรมเนียมแบ่งออกเป็น 6 ประเภท

ขนบธรรมเนียมประเพณีส่วนบุคคล เป็นเร่ืองเกี่ยวกบั ครอบครัวโดยเฉพาะ เช่น ประเพณีการเกิด ประเพณี เกี่ยวกบั การศึกษา ประเพณีการบวช ประเพณีการแต่งงาน ประเพณีการตาย ประเพณีการแต่งงาน ประเพณีการบวช

ขนบธรรมเนียมประเพณีสงั คม เป็นขนบธรรมเนียมประเพณีที่ทุกคนในชาติตอ้ งกระทาร่วมกนั เช่น วนั สงกรานต์ วนั ลอยกระทง ถือเป็นขนบธรรมเนียมประเพณีที่ ก่อใหเ้ กิดความสมั พนั ธ์อนั ดี วนั สงกรานต์ วนั ลอยกระทง

เป็นธรรมเนียมประเพณีท่ีปฎิบตั ิกนั ในวนั สาคญั ทางศาสนา โดยศาสนิกชนจะพร้อมใจกนั ไปร่วมงานท่ีวดั หรือศาสนสถานของ ศาสนาน้นั ๆถา้ เป็นพระพทุ ธศาสนา เช่น วนั วสิ าขบชู า วนั มาฆบชู า วนั อาสาฬหบชู า วนั เขา้ พรรษา วนั ออกพรรษา วนั วสิ าขบชู า วนั มาฆบชู า วนั อาสาฬหบชู า

ขนบธรรมเนียมประเพณีเก่ียวกบั อาชีพ เป็ นขนบธรรมเนียมประเพณีที่เกิดจากความเชื่อเกี่ยวกบั อาชีพทอ้ งถ่ิน เช่น ประเพณีแห่นางแมว ประเพณีสู่ขวญั ขา้ ว ประเพณีบุญบ้งั ไฟ ประเพณีบุญบ้งั ไฟ ประเพณีสู่ขวญั ขา้ ว

เป็นงานที่พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯให้ จดั ต้งั ตามพระราชประเพณี โดยพระองคเ์ สดจ็ พระราชดาเนินไปปฎิบตั ิพระ ราชกรณียกิจน้นั ๆหรือโปรดเกลา้ ฯใหพ้ ระบรมวงศานุวงศไ์ ปปฎิบตั ิแทน พระองค์ เช่น การถวายผา้ พระกฐินหลวง พระราชพิธีพชื มงคลจรดพระนงั คลั แรกนาขวญั พระราชพิธีฉตั รมงคล การถวายผา้ พระกฐินหลวง พระราชพธิ ีพืชมงคล จรดพระนงั คลั แรกนาขวญั

รัฐพิธี เป็นงานที่คณะรัฐมนตรีมีมติใหก้ าหนดข้ึนเพื่อจดั เฉลิมฉลองงาน ระดบั ชาติ เช่น งานวนั เฉลิมพระชนมพรรษา งานถวายบงั คมพระบรม ราชานุสาวรีย์