คู่มือการถอดบทเรียนการบริหารจัดการงบประมาณรายจ่าย "เคล็ดลับง่ายๆ เบิกจ่ายได้100%"

เคล็ด็ ลับั ง่า่ ย ๆ เบิกิ จ่่ายได้้ การถอดบทเรียี นการบริิหารจัดั การงบประมาณรายจ่า่ ย

2 คำนำ “งบประมาณรายจ่่าย” หมายถึึง จำนวนเงิินอย่่างสููงที่่�อนุุญาตให้้จ่่ายหรืือ ให้ก้ ่อ่ หนี้้ผ� ูกู พันั ได้ต้ ามวัตั ถุปุ ระสงค์แ์ ละภายในระยะเวลาที่ก�่ ำหนดไว้ใ้ นกฎหมายว่า่ ด้ว้ ย งบประมาณรายจ่า่ ยประจำปีี การบริหิ ารงบประมาณมีีความสำคัญั และจำเป็น็ อย่า่ งยิ่ง� ต่อ่ การบริหิ ารงานขององค์ก์ ร เป็น็ สิ่่ง� ที่จ่� ะทำให้ก้ ารดำเนินิ งานขององค์ก์ รสามารถบรรลุุ ตามวัตั ถุปุ ระสงค์์และตามนโยบายขององค์์กรได้้ การบริิหารจััดการงบประมาณให้้เกิิด ประสิิทธิิภาพ จึึงเป็็นสิ่่�งที่�่ช่่วยให้้องค์์กรนั้้�นบรรลุุเป้้าหมายได้้เร็็วยิ่ �งขึ้�น โดยจะต้้องมีี การวางแผนตั้้�งแต่่การจััดทำงบประมาณ รููปแบบของงบประมาณ ลัักษณะของ งบประมาณ และการใช้้จ่่ายงบประมาณ โดยมีีส่่วนสำคััญ คืือ การนำงบประมาณ ที่่ไ� ด้ร้ ับั จัดั สรรไปใช้จ้ ่่ายจะต้้องมีีความโปร่ง่ ใส คุ้�มค่่า คำนึึงถึึงประโยชน์์ของประชาชน และประเทศชาติิเป็็นสำคััญ สำหรัับองค์์กรภาครััฐ ซึ่่�งเป็็นองค์์กรหลัักที่�่สำคััญในการ พััฒนาประเทศ ผู้�บริิหารองค์์กรควรให้้ความสำคััญกัับการควบคุุม กำกัับดููแล และ ติิดตามการใช้้จ่่ายงบประมาณให้้เป็็นไปตามวััตถุุประสงค์์และเป้้าหมายอย่่างมีี ประสิิทธิิภาพ ประสิิทธิิผล และเกิิดประโยชน์์สููงสุุดต่่อทางราชการ หากงบประมาณ ไม่ส่ ามารถเบิกิ จ่า่ ยได้ต้ ามเป้า้ หมายก็จ็ ะทำให้ก้ ารดำเนินิ โครงการเพื่่อ� การพัฒั นาในพื้้น� ที่่� ไม่เ่ ป็น็ ไปตามวัตั ถุปุ ระสงค์ท์ ี่ก่� ำหนดไว้้ ส่ง่ ผลให้ป้ ระชาชนขาดโอกาสที่จ่� ะได้ร้ ับั ประโยชน์์ จากการดำเนินิ งานของรัฐั รวมถึงึ การขยายตัวั ทางเศรษฐกิจิ ของประเทศไม่เ่ ป็น็ ไปตาม ที่ร�่ ัฐั บาลคาดหวัังไว้้ สำนักั งานปลัดั กระทรวงมหาดไทย โดยสำนักั นโยบายและแผน จึงึ ได้ถ้ อดบทเรีียน การบริิหารจััดการงบประมาณรายจ่่าย “เคล็็ดลัับง่่าย ๆ เบิิกจ่่ายได้้ 100%” โดย ได้ส้ ัมั ภาษณ์ผ์ู้�บริหิ ารและบุคุ ลากรผู้�ปฏิบิ ัตั ิงิ านจริงิ ของจังั หวัดั มาประมวลและจัดั ทำเป็น็ เอกสารเผยแพร่่ โดยหวังั เป็น็ อย่า่ งยิ่ง� ว่า่ จะเป็น็ ประโยชน์ต์ ่อ่ เจ้า้ หน้า้ ที่่� ผู้�ที่เ่� กี่ย�่ วข้อ้ ง และ ผู้�ที่ส่� นใจได้เ้ รีียนรู้�และใช้เ้ ป็น็ แนวทางในการดำเนินิ งาน ซึ่ง่� จะเป็น็ การเพิ่่ม� ประสิทิ ธิภิ าพ การบริหิ ารงบประมาณของจังั หวัดั /กลุ่่�มจังั หวัดั ให้เ้ ป็น็ ไปตามเป้า้ หมายที่ร�่ ัฐั บาลกำหนด และเป็็นการกระตุ้�นเศรษฐกิจิ ในภาพรวมของประเทศอีีกทางหนึ่่�ง สำนัักงานปลััดกระทรวงมหาดไทย

3 สารบััญ 5 7 4 ส่ว่ นที่่� 2 ส่ว่ นที่่� 3 ส่่วนที่่� 1 กระบวนการ แนวทางปฏิบิ ััติทิ ี่่�ดีี ในการจัดั การ (Best Practice) ความเป็น็ มา งบประมาณ ของจัังหวััดสระบุรุ ีี 13 ส่ว่ นที่่� 4 1. ปัญั หาอุปุ สรรคที่่�ทำให้้การเบิกิ จ่า่ ยงบประมาณต่่ำกว่่าเป้้าหมาย 2. ข้้อเสนอแนะหรืือความต้อ้ งการการสนับั สนุนุ จากส่่วนกลาง 15 ส่ว่ นที่่� 5 การถอดบทเรียี นการบริิหารจัดั การงบประมาณรายจ่่าย “เคล็ด็ ลับั ง่่าย ๆ เบิิกจ่า่ ยได้้ 100%”

4 ส่ว่ นที่่� 1 ความเป็็นมา ผู้้�ว่่าราชการจัังหวััด เป็็นผู้้�มีีบทบาทสำคััญในการกำหนดแนวทางและขัับเคลื่่�อน แผนงานโครงการตามแผนปฏิบิ ัตั ิริ าชการประจำปีขี องจังั หวัดั /กลุ่่�มจังั หวัดั ซึ่ง�่ หากทุกุ จังั หวัดั สามารถดำเนินิ การและใช้จ้ ่า่ ยงบประมาณได้ต้ ามแผนฯก็จ็ ะส่ง่ ผลให้ก้ ารใช้จ้ ่า่ ยงบประมาณ เป็น็ ไปตามเป้า้ หมายที่ร�่ ัฐั บาลกำหนด และจากการศึกึ ษาข้อ้ มูลู การใช้จ้ ่า่ ยงบประมาณ 3 ปีี ย้อ้ นหลังั (พ.ศ. 2562 - พ.ศ. 2564) พบว่า่ จังั หวัดั สระบุรุ ีีมีีผลการเบิกิ จ่า่ ยงบประมาณสูงู สุดุ สามารถเบิกิ จ่า่ ยได้ร้ ้อ้ ยละ100ติดิ ต่อ่ กันั 3ปีีซึ่ง�่ ในช่ว่ งเวลาดังั กล่า่ วนายแมนรัตั น์์รัตั นสุคุ นธ์์ ดำรงตำแหน่่งผู้้�ว่่าราชการจัังหวััดสระบุุรีี จึึงเป็็นที่�่มาของการถอดบทเรีียนการบริิหาร จัดั การงบประมาณรายจ่า่ ย “เคล็็ดลับั ง่่าย ๆ เบิิกจ่า่ ยได้้ 100%” โดยนำแนวทางปฏิบิ ััติทิ ี่�ด่ ีี (Best Practice) ของจัังหวััดสระบุุรีีมารวบรวมและเผยแพร่่แนวทางการบริิหาร งบประมาณของจัังหวััดให้้ผู้�บริิหารและเจ้้าหน้้าที่่�ผู้�ปฏิิบััติิงานในพื้้�นที่�่ หรืือผู้�ที่่�เกี่�่ยวข้้อง ได้ใ้ ช้้ประโยชน์์ต่่อไป จังั หวััดสระบุรุ ีี มีีผลการเบิิกจ่่าย งบประมาณสูงู สุุด 3 ปีี ติดิ ต่่อกันั ร้้อเบยิกิลจะ่่า1ยไ0ด้0้

5 ส่ว่ นที่่� 2 กระบวนการในการจัดั การ งบประมาณ กระบวนการงบประมาณ หมายถึงึ กิจิ กรรมที่เ่� กี่ย่� วข้อ้ งกับั การกำหนดการใช้จ้ ่า่ ยเงินิ แหล่่งที่่�มาของรายได้้ประจำปีี การพิิจารณาอนุุมััติิและตราเป็็นพระราชบััญญััติิ ประกาศ เป็น็ กฎหมาย ใช้เ้ ป็น็ กรอบในการบริหิ ารและการติดิ ตามประเมินิ ผลการใช้จ้ ่า่ ยงบประมาณ ประจำปีี ประกอบด้้วย 5 ขั้น� ตอน ได้แ้ ก่่ กระบวนการงบประมาณ 1. การวางแผนงบประมาณ 1) การทบทวนงบประมาณ 2) การวางแผนงบประมาณ 2. การจัดั ทำงบประมาณ 1) การทำโครงสร้้างแผนงานตาม ยุทุ ธศาสตร์์ 2) การจััดทำคำของบประมาณ 3) การพิจิ ารณาคำของบประมาณ 4) การจััดทำร่่างพระราชบัญั ญัตั ิิ งบประมาณ 5) การเสนอร่า่ งพระราชบัญั ญััติิ งบประมาณ

6 3. การอนุุมัตั ิิงบประมาณ 4. การบริิหารงบประมาณ 1) การพิจิ ารณาร่า่ ง 1) การจัดั ทำแผนปฏิบิ ัตั ิงิ าน พระราชบััญญัตั ิิงบประมาณ 2) การจัดั ทำแผนใช้จ้ ่า่ ย 2) การตราพระราชบัญั ญััติิ งบประมาณ 3) การจัดั สรรงบประมาณ 4) การใช้้จ่า่ ยงบประมาณ ฿฿ ฿ ฿ ฿ ฿ 5. การประเมินิ ผล 1) ก่่อนการดำเนินิ งาน 2) ระหว่า่ งการดำเนินิ งาน 3) หลัังการดำเนินิ งาน

7 ส่่วนที่่� 3 แนวทางปฏิิบัตั ิทิ ี่่ด� ีี (Best Practice) ของจังั หวัดั สระบุรุ ีี 1 “การดำเนินิ โครงการล่า่ ช้า้ ” จะทำให้้ประชาชน วิิสััยทัศั น์์และทัศั นคติิ เสีียโอกาส ผลการเบิิกจ่่ายงบประมาณของ นายแมนรัตั น์์ รัตั นสุคุ นธ์์ จัังหวััด เป็็นตััวชี้�วััดที่�่ง่่ายและชััดเจนที่่�สุุด ผู้้�ว่่าราชการจังั หวััดสระบุรุ ีี ของผู้้�ว่่าราชการจัังหวััดเนื่่�องจากการ ดำเนิินโครงการล่่าช้้าจะทำให้้ประชาชน เสีียโอกาสและการเบิิกจ่่ายงบประมาณได้้ ตามเป้้าหมายยัังเป็็นการกระตุ้ �นเศรษฐกิิจ ในภาพรวมของประเทศอีีกทางหนึ่่�งด้้วย

8 2 1) สมรรถนะและองค์ค์ วามรู้�ที่�จำเป็น็ ในการ บริหิ ารงบประมาณของผู้้�ว่า่ ราชการจัังหวััด สมรรถนะและ องค์ค์ วามรู้�ที่จ� ำเป็น็ สำหรับั โครงการที่ต่� ้อ้ งการให้ค้ วามสำคัญั เป็น็ พิเิ ศษอาจมีี การเร่่งรััดการดำเนิินงานวัันต่่อวััน หาวิิธีีการทั้้�งในและนอก ในการบริิหาร รููปแบบเพื่่�อให้้งานสำเร็็จ ทั้้�งนี้้� จะต้้องไม่่ผิิดกฎหมายและ งบประมาณ ระเบีียบของทางราชการ ไม่่นำปััญหาและอุุปสรรคมาเป็็น เงื่�อนไขที่่�ทำให้้งานล่่าช้้า โดยให้้ความสำคััญกัับเป้้าหมายและ ผลสำเร็จ็ ของโครงการ 2) สมรรถนะและองค์ค์ วามรู้�ที่�จำเป็็นของ บุุคลากรของจัังหวััดในการสนัับสนุนุ การ ขับั เคลื่่อ� นการดำเนินิ งานให้ป้ ระสบความสำเร็จ็ และมีีผลการเบิกิ จ่า่ ยให้เ้ ป็็นไปตามเป้า้ หมาย การพััฒนาองค์์ความรู้�หลากหลายรููปแบบ ให้้ครอบคลุุม ทุกุ กลุ่่�มเป้า้ หมายอย่า่ งต่อ่ เนื่่�อง และเป็็นระบบ

9 3 1) การสร้้างการมีีส่่วนร่่วมในการจัดั ทำแผนพััฒนาจังั หวััด (1) การมีีส่ว่ นร่ว่ มผ่า่ นกระบวนการ One Plan แนวทางปฏิบิ ััติิ (2) การมีีส่ว่ นร่ว่ มผ่า่ นการสำรวจความต้อ้ งการจากประชาชน ในการบริหิ ารโครงการ • โดยตรง และงบประมาณ การนำระบบเทคโนโลยีีสารสนเทศมาปรัับใช้้เพื่่�อ อย่่างมีปี ระสิทิ ธิภิ าพ ให้ก้ ารรวบรวมความต้อ้ งการมีีประสิทิ ธิภิ าพมากยิ่่ง� ขึ้น� เปิิดโอกาสให้้ประชาชนเสนอความต้้องการตรงมายััง สูงู สุุด • ผู้ �บริิหาร จัังหวััดเคลื่่�อนที่�่ ผู้้�ว่่าราชการจัังหวััดลงตรวจเยี่�่ยม ประชาชนและเปิิดโอกาสให้้ผู้ �นำชุุมชน/ประชาชน เสนอโครงการ/ความต้้องการโดยตรง เมื่่�อได้้ความ ต้อ้ งการแล้ว้ คัดั กรองโครงการตามแผนความต้อ้ งการ ของอำเภอ และความต้้องการของประชาชนจาก ระบบมาจััดทำ “คลัังโครงการ : Project Bank” สำหรัับใช้้ประกอบการเสนอของบประมาณจาก แหล่ง่ งบประมาณต่า่ ง ๆ ตามความสำคัญั และเร่ง่ ด่ว่ น ของโครงการ การจััดทำโครงการตรงกับั ความต้อ้ งการ ของประชาชนและการแก้้ไขปััญหาได้้ตรงจุุด ทัันต่่อ สถานการณ์์ในปััจจุุบััน จะช่่วยลดปััญหาเรื่�องมวลชน และข้อ้ พิิพาทระหว่า่ งส่ว่ นราชการกัับประชาชน 2) การเตรียี มความพร้้อมในการดำเนิินโครงการตามแผน พัฒั นาจังั หวััด (1) ประชุุมซัักซ้้อมความเข้้าใจกัับส่่วนราชการที่่�ได้้รัับจััดสรร งบประมาณตามแผนปฏิิบัตั ิริ าชการประจำปีี (2) เตรีียมความพร้อ้ มในการอนุมุ ัตั ิโิ ครงการและจัดั ซื้้อ� จัดั จ้า้ ง (3) เ ริ่ � ม ด ำ เ นิิ น ก า ร จัั ดซื้้� อ จัั ดจ้้ า ง ทัั น ทีี ที่่� ก า ร พิิ จ า ร ณ า ร่่างพระราชบัญั ญัตั ิงิ บประมาณผ่า่ นวาระที่�่ 2

10 3) การบริหิ ารโครงการและงบประมาณตามแผนพััฒนาจัังหวััด • (1) แนวทางการบริิหารงาน มอบอำนาจเต็็มรููปแบบและเต็็มวงเงิินให้้หััวหน้้าส่่วนราชการที่�่ได้้รัับ งบประมาณเพื่่อ� ความคล่อ่ งตัวั ในการจัดั ซื้้อ� จัดั จ้า้ งส่ง่ ผลให้ด้ ำเนินิ งานได้ท้ ันั • ในปีีงบประมาณ สร้้างความรู้�และความเข้้าใจร่่วมกััน เกี่�่ยวกัับนโยบายและแนวทาง • ในการบริิหารโครงการและงบประมาณตั้้�งแต่่ต้้นปีีงบประมาณ กำหนดแนวทางที่่�ชััดเจนและเป็็นระบบ เพื่่�อให้้สามารถปฏิิบััติิตามได้้ • อย่่างเป็็นเอกภาพ วางแผนการจััดซื้้�อจััดจ้้างและการเบิิกจ่่ายร่่วมกััน โดยกำหนดเป้้าหมาย การเบิกิ จ่า่ ยที่ร�่ ้อ้ ยละ 100 • (2) แนวทางการกำกับั ติิดตาม ติิดตามการดำเนิินโครงการอย่่างใกล้ช้ ิิด - แบบเป็็นทางการ : ประชุุมติดิ ตามงาน - แบบไม่่เป็็นทางการ : ติิดตามการดำเนิินงานโดยการลงสำรวจพื้้�นที่่� • ดำเนิินการจริิง ประเมิินความเสี่�่ยงในการดำเนิินโครงการอย่่างต่่อเนื่่�อง เพื่่�อให้้สามารถ • แก้ไ้ ขปััญหาได้ท้ ันั ทีี เน้้นการสื่่�อสารแบบไม่่เป็็นทางการกัับส่่วนราชการ ลดการประชุุม ติิดตามโครงการ ใช้้การสื่่�อสารผ่่านทางโทรศััพท์์ แอปพลิิเคชัันไลน์์ และการลงตรวจพื้้�นที่่�จริิงเพื่่�อทราบความก้้าวหน้้า ปััญหาอุุปสรรคในการ ดำเนิินโครงการอย่า่ งทัันท่่วงทีี (3) มาตรการในการควบคุมุ การเบิกิ จ่า่ ยงบประมาณของส่ว่ นราชการ (มีกี ลไก • การสร้า้ งแรงจูงู ใจ/การลงโทษ) สร้า้ งแรงจูงู ใจ : การประเมินิ ขั้น� พิเิ ศษให้ห้ ัวั หน้า้ ส่ว่ นราชการ และเจ้า้ หน้า้ ที่�่ • ที่ด�่ ำเนิินโครงการได้้สำเร็จ็ ตามเป้า้ หมาย การลงโทษ : หััวหน้้าส่่วนราชการชี้�แจงข้้อเท็็จจริิงต่่อผู้้�ว่่าราชการจัังหวััด หากดำเนินิ การไม่เ่ ป็น็ ไปตามเป้้าหมาย

11 4. ปััจจัยั ความสำเร็็จในการบริิหารงบประมาณ ที่่ม� ีีประสิิทธิิภาพ 1) ปััจจััยภายใน 2) ปััจจััยภายนอก ความชำนาญของ ความชำนาญและ การไม่่ประสบกัับ ความพร้อ้ มและ สำนักั งานจัังหวััด ความพร้อ้ มของ ภัยั ธรรมชาติิ สภาพคล่อ่ งของ ด้า้ นระเบีียบ/การจัดั ทำ หน่่วยดำเนินิ การ บริษิ ัทั ผู้้�รับั จ้้าง แผน/โครงการ/การบริหิ าร งบประมาณ/การเบิิกจ่่าย การจัดั เตรียี ม การทำความเข้้าใจ การไม่ถ่ ูกู ต่อ่ ต้า้ น ฿ เอกสารที่่� และการมีสี ่ว่ นร่่วม จากประชาชนในพื้้น� ที่่� ครบถ้้วนถูกู ต้้อง ของประชาชน ในพื้้�นที่่� 5. ฿ การขยายผลปััจจััยความสำเร็จ็ ในการเบิกิ จ่่าย งบประมาณและแนวทางการบริหิ ารไปยังั จัังหวััดอื่่�น ๆ 1) 2) 3) 4) ผู้�บริิหารต้อ้ ง ผู้�บริหิ าร การดำเนินิ การ การวางแผนการจัดั ซื้้�อ ให้้ความสำคััญ และบุุคลากรต้้อง ด้้วยความรวดเร็ว็ / จัดั จ้า้ งและการเบิกิ จ่า่ ย มีอี งค์ค์ วามรู้�/ ทัันการ งบประมาณที่่�ดีี ความชำนาญที่่�จำเป็น็ เพีียงพอ 5) 6) 7) ส่่วนราชการให้้ การติิดตามโครงการ การประเมินิ ความเสี่่ย� ง ความร่ว่ มมือื และมีี อย่า่ งใกล้ช้ ิดิ ในการดำเนิินโครงการ ความเข้้าใจตรงกันั อย่่างต่อ่ เนื่่�อง ฿ ฿

12 ทุกุ หน่ว่ ยงานต้อ้ งเข้้าใจร่่วมกันั ว่่าต้้องเบิกิ จ่า่ ยได้้ 100% จัังหวััดสระบุุรีีมีีรููปแบบการทำงานเน้้นการประสานงานแบบไม่่เป็็นทางการ เพื่่อ� ลดระยะเวลาในทุกุ ๆ ขั้น� ตอน โดยกำหนดวันั ที่ด่� ำเนินิ โครงการสำเร็จ็ ซึ่ง่� หน่ว่ ยงาน ที่�่รัับผิิดชอบจะต้้องดำเนิินการให้้ได้้ตามแผน มีีการติิดตามโครงการทั้้�งในและนอก รููปแบบที่�่ไม่่ผิิดระเบีียบของทางราชการ สำหรัับการบริิหารงบประมาณจะใช้้ หลากหลายวิธิ ีี เช่น่ มีีการระบุใุ นสัญั ญาเรื่อ� งการกำหนดเบิกิ เงินิ งวดให้พ้ อดีีและเบิกิ เงินิ งวดแรกให้ม้ ากที่ส่� ุดุ หรือื กรณีีเงินิ เหลือื จ่า่ ยจะต้อ้ งรู้�วงเงินิ เหลือื จ่า่ ยตั้้ง� แต่ไ่ ตรมาสที่่� 1 ซึ่ง่� ในรอบปีงี บประมาณมีีการใช้เ้ งินิ เหลือื จ่า่ ยสูงู สุดุ ถึงึ 4 ครั้้ง� เรีียกว่า่ “ใช้เ้ งินิ เหลือื แล้ว้ เหลือื อีีก” หมายถึงึ เมื่่อ� โครงการ Y1 เสร็จ็ สิ้้น� ตามเป้า้ หมายแล้ว้ มีีเงินิ เหลือื จ่า่ ย สามารถ นำเงิินเหลืือจ่่ายมาเพิ่่�มเป้้าหมายของโครงการ Y1 หรืือไปดำเนิินการโครงการ Y2 หากดำเนิินการแล้้วยัังมีีเงิินเหลืือจ่่ายอีีก ก็็นำมาต่่อยอดโดยการเพิ่่�มเป้้าหมาย โครงการตามโครงการ Y1 หรืือดำเนิินโครงการอื่�นตามโครงการ Y2 การบริิหาร เงิินงบประมาณของจัังหวััดสระบุุรีีจะไม่่รอจนวัันสุุดท้้าย มีีการติิดตาม สอบถาม วางมาตรการเร่่งรัดั การดำเนินิ งานและการใช้จ้ ่า่ ยงบประมาณให้ไ้ ด้ร้ ้อ้ ยละ 100 เพื่่อ� จะได้ไ้ ม่่ต้อ้ งส่่งคืืนเงิินงบประมาณและต้อ้ งบริหิ ารงบประมาณให้้เกิดิ ประโยชน์ส์ ูงู สุดุ

13 ส่่วนที่่� 4 1 ปััญหาอุปุ สรรคที่่�ทําํ ให้ก้ ารเบิิกจ่่าย งบประมาณต่ํ �ากว่่าเป้้าหมาย การเปลี่่�ยนแปลงโครงการ 1) เนื่่อ� งจากการจัดั ทํําแผนพัฒั นาจังั หวัดั ต้อ้ งทําํ ล่ว่ งหน้า้ 2 ปีี จึงึ ซ้ํ�าซ้้อนกัับโครงการและงบประมาณของหน่ว่ ยงานอื่น� ที่�่ได้ร้ ัับงบประมาณภายหลััง เช่น่ งบเงินิ อุดุ หนุุน เฉพาะกิิจขององค์์กรปกครองส่ว่ นท้อ้ งถิ่ �น การเปลี่่ย� นแปลงรายละเอียี ดของโครงการ 2) เช่่น พื้้น� ที่ด่� ําํ เนินิ การ แบบรูปู รายการ และปัญั หา ความไม่พ่ ร้้อมของพื้้น� ที่�ด่ ําํ เนิินการ กรณีีไม่่ได้้รัับอนุญุ าต ให้ใ้ ช้พ้ ื้้น� ที่จ�่ ากหน่ว่ ยงานที่�เ่ ป็น็ เจ้้าของพื้้น� ที่่� ฯลฯ 3) การโอนเปลี่่�ยนแปลงงบประมาณปกติิ ที่่�เหลือื จากการเปลี่่�ยนแปลงโครงการ จําํ เป็น็ ต้้องขอทํําความตกลงกับั สํํานักั งบประมาณ ปัญั หาในกระบวนการจััดซื้�อ้ จััดจ้า้ ง 4) เช่่น แก้ไ้ ขร่า่ งขอบเขตของงาน (TOR) และแบบรูปู รายการ หลายครั้้�ง ไม่่มีีผู้้�ประกอบการยื่่น� เสนอราคา หรือื ยื่่น� เสนอราคาเพีียงรายเดีียว ฯลฯ

14 ส่ว่ นที่่� 4 2 ข้้อเสนอแนะหรือื ความต้้องการ การสนัับสนุุนจากส่ว่ นกลาง การประสานส่ว่ นราชการ/หน่ว่ ยงานที่่�เกี่ย� วข้อ้ ง 1) ในการปรัับปรุงุ แก้้ไข ระเบีียบ ขั้น� ตอน หลักั เกณฑ์ท์ ี่�่เกี่�่ยวข้อ้ ง กับั การจัดั ทําํ การเสนอโครงการ และการบริิหารงบประมาณ เพื่่�อให้้เกิดิ ความคล่่องตัวั รวดเร็ว็ 2) การให้ค้ วามสําํ คััญกัับการพััฒนาทัักษะ และองค์ค์ วามรู้� ให้้แก่่บุุคลากร เพื่่�อนําํ ไปสู่่�การปฏิิบัตั ิิงานในพื้้�นที่�ไ่ ด้อ้ ย่า่ งมีีประสิิทธิิภาพสูงู สุุด การอบรมซัักซ้้อมแนวทางปฏิิบััติิให้้แก่ผ่ ู้้�อําํ นวยการ กลุ่�มงานยุทุ ธศาสตร์์และข้้อมูลู เพื่่�อการพัฒั นาจัังหวััด 3) ควรเชิญิ หัวั หน้า้ สำนักั งานจัังหวัดั ที่�่เคยดํํารงตําํ แหน่่งผู้้�อําํ นวยการ กลุ่่�มงานยุทุ ธศาสตร์แ์ ละข้อ้ มูลู เพื่่�อการพััฒนาจัังหวััดมาเป็็น วิิทยากร ให้ค้ วามรู้้�ถ่่ายทอดประสบการณ์เ์ นื่่�องจากหลายจัังหวััด ประสบปัญั หาในลัักษณะเดีียวกััน การมอบอำนาจให้แ้ ก่่ผู้้�ว่่าราชการจังั หวััด 4) หน่ว่ ยราชการในส่ว่ นกลาง ควรพิจิ ารณามอบอำนาจให้แ้ ก่่ ผู้้�ว่่าราชการจังั หวัดั ในการพิจิ ารณาเรื่�องที่�ม่ ีีความจํําเป็น็ เร่่งด่ว่ น เช่่น การขออนุญุ าตใช้้พื้้น� ที่�่ เพื่่อ� เป็็นการลดขั้้น� ตอนและ ดําํ เนิินการได้้รวดเร็ว็ ขึ้�น

15 ส่ว่ นที่่� 5 การถอดบทเรีียนการบริิหารจัดั การ งบประมาณรายจ่า่ ย “เคล็ดลับงา่ ย ๆ เบกิ จา่ ยได้ 100%” โครงการทมี คี วามสําคัญ/ One Plan 1. การสรา้ งการมีสว่ นรว่ ม สรา้ งทศั นคติ การดําเนินโครงการ จาํ เปนลาํ ดับแรก (Y1) ในการจัดทําแผน ล่าชา้ จะทาํ ให้ประชาชน ใชเ้ ทคโนโลยี พัฒนาจงั หวัด เสยี โอกาส โครงการทมี คี วามสาํ คัญ/ จาํ เปนรองลงมา (Y2) คลงั โครงการ 2.การเตรยี ม (Project Bank) ความพรอ้ มทมี งาน ก่อนได้รับงบประมาณ พัฒนาทักษะ/ การเบกิ จ่าย ความรู้ การจัดซือ/จดั จา้ ง ทราบวงเงนิ งบประมาณ (วาระ 2) กาํ หนดเปาหมาย การเบิกจ่ายรว่ มกนั การขอใช้พืนที สถานทดี ําเนนิ การ 3. การประเมนิ ความเสยง เพียงพอ งบประมาณ 4.การเตรยี มพรอ้ ม ซําซ้อน ดําเนนิ งาน เตรยี มกระบวนการจัดซอื จดั จ้าง หน่วยดําเนินการ หน่วยงานทเี กยี วข้อง เตรียมสถานทดี ําเนนิ การ ผมู้ สี ว่ นไดส้ ว่ นเสยี คณะกรรมการ ฯลฯ ระเบียบ/กฎหมายทเี กยี วขอ้ ง ซกั ซ้อมความเขา้ ใจกบั ส่วนราชการ ไดร้ ับงบประมาณตาม พ.ร.บ. มอบอาํ นาจอยา่ งเต็มรปู แบบ 5. การวางแนวทาง การบรหิ ารงาน สือสาร/วางเปาหมายการเบิกจ่าย 6.การวางแนวทาง ทวั ถึงทกุ ระดับ การกํากบั ตดิ ตาม ทมี งานกํากบั ตดิ ตาม เปดช่องทางการติดต่อสือสาร บริหารงบประมาณ กําหนดแผน/เปาหมาย รูปแบบการกํากับ/ติดตาม เปนทางการ การเบิกจ่ายงบประมาณรว่ มกัน ความถใี นการกํากบั /ติดตาม ไมเ่ ปนทางการ กําหนดเบิกเงนิ งวดในสัญญา 7.การวางกลไก รายสปั ดาห์ ใหส้ อดคลอ้ งกับเปาหมายการเบิกจ่าย การบรหิ าร/ ความเขม้ ข้นในการกํากับ/ ใชจ้ า่ ยงบประมาณ ตดิ ตาม รายเดือน เรง่ ดาํ เนินการจดั ซอื /จัดจ้างเพือใหท้ ราบ ประชมุ รายงาน วงเงนิ งบประมาณเหลอื จา่ ยภายในไตรมาส 1 ความก้าวหนา้ ลงพืนทดี ูหนา้ งาน เพิมเปาหมายโครงการ Y1 วางแผนการใช้ วางกลไกสร้างแรงจงู ใจและการลงโทษ โครงการ Y2 งบประมาณเหลือจา่ ย การเปลียนแปลงโครงการ วางกลไกการแกไ้ ขปญหา งบประมาณซาํ ซ้อน อยา่ งเร่งด่วน (กรณไี ม่สามารถ ใช้งบประมาณได้)

สืืบค้น้ ข้อ้ มููลเพิ่่ม� เติมิ ได้้ที่่� จัดั ทำโดย สำนักั งานปลััดกระทรวงมหาดไทย สําํ นักั นโยบายและแผน สํํานักั งานปลััดกระทรวงมหาดไทย เว็บ็ ไซต์์ www.ppb.moi.go.th ขอขอบคุุณ หััวข้้อ ลิิงก์ร์ ะบบงาน การบริิหารงบประมาณของกระทรวงมหาดไทย สถาบันั ดําํ รงราชานุุภาพ สํํานัักงานปลัดั กระทรวงมหาดไทย นายแมนรัตั น์์ รััตนสุุคนธ์์ ผู้้�ว่า่ ราชการจังั หวััดสระบุรุ ีี เว็็บไซต์์ www.stabundamrong.go.th นายจำลัักษ์์ กัันเพ็็ชร์์ รองผู้้�ว่่าราชการจังั หวััดลำปาง หัวั ข้้อ Best Practice ถอดบทเรีียนการบริิหารงบประมาณที่่ด� ีีเพื่่�อ นายชุุติเิ ดช มีจี ัันทร์์ รองผู้้�ว่่าราชการจังั หวััดพะเยา เพิ่่�มประสิทิ ธิิภาพการใช้จ้ ่า่ ยงบประมาณของจังั หวััดและกลุ่่�มจังั หวัดั สํํานัักงบประมาณ กรมการพัฒั นาชุมุ ชน เว็บ็ ไซต์์ www.bb.go.th สำนักั พัฒั นาและส่่งเสริิมการบริิหารราชการจัังหวััด หัวั ข้อ้ คู่่�มือื /ขั้�นตอน คู่่�มืือสําํ หรัับส่่วนราชการ ขั้น� ตอนในกระบวนการ สำนักั งานปลััดกระทรวงมหาดไทย งบประมาณ ที่่ไ� ด้้สนัับสนุุนข้้อมูลู และรูปู ภาพประกอบ สําํ นักั งบประมาณของรัฐั สภา เว็็บไซต์์ www.parliament.go.th หัวั ข้้อ ผลการเบิิกจ่่ายงบประมาณแผ่น่ ดิิน