สัตว์อสูรในตำนานเทพกรีก-โรมัน

เร่อื งสัตวอ สรู ในเทพกรีก-โรมนั

สมาชกิ กลมุ 1.นางสาว เขมมิกา รตั นัง เลขที่ 17 2.นางสาว ถนิมพร วงคษาสุข เลขท่ี 18 3.นางสาว นิมติ ตา วรรณวงศ เลขที่ 20 4.นาย ภาวศทุ ธิ์ ปกกํ่า เลขท่ี 22 5.นาย พีรพล จิโนเขยี ว เลขที่ 28 6.นางสาว ธนาภรณ วงศช ัยวะ เลขท่ี 29 7.นางสาว สุนทรารัตน อคั คะ เลขท่ี 33

กระนัน้ สดุ ทา ยแลว เรอ่ื งราวเหลา นี้ก็เปนบทพสิ ูจนถึงคุณคาและความหมายในเชงิ นามธรรม ของเร่ืองเลาดวยกนั แทบท้ังสนิ้ ไมว าในเทพปกรณมั ของชาติใดในโลก แนนอนทีส่ ดุ วา มกั จะ ปรากฏเรือ่ งราวของบรรดาสตั วป ระหลาดทม่ี าในรูปของคน หรือสัตวแทบท้งั สิ้น สวนหน่ึงมองกนั วา สาเหตุที่ทําใหคนเราจติ นาการเรื่องราวข้นึ มาน้ัน กเ็ พราะพืน้ ฐานของการ ไมรโู ดยเฉพาะในอดีตทร่ี บั รแู ละเขา ในทางชวี วิทยายังมนี อยและทง้ั การเรยี นรูด านภูมิศาสตรยงั ไม กวางขวาง ทําใหจ นิ ตนาการความแปลกและแตกตางน้นั ออกไปไกลเสียจนบางครั้งยากทจ่ี ะเขาใจ ได กระน้นั ส่งิ ท่ีพสิ จู นแ ละยอมรับกันแลว ก็คอื แทจ รงิ เร่อื งราวท่ีเกดิ ข้ึนซึ่งมักจะเก่ียวของกับบรรดา เทพและตอ งมีสัตวป ระหลาดนั้น มกั จะสามารถตคี วามไดตามโครงเรอ่ื งท่จี ะตอ งมกี ารแบง แยกคูตรง ขา มเอาไวอยางชัดเจน เปน คตู รงขามทเี่ ปน ความดีกับความชว่ั เทพกบั มาร ขาวกับดําหรือคนกบั สัตว

อคี ิดนา (Echidna) อคี ิดนา (Echidna) ในตาํ นานของกรกี นั้นเปน สตรีทีง่ ดงาม แตทอนลา งเปนงูขนาดยักษ เปน ภรรยาของไทฟอน อคี ดิ นาถกู ยกั ษร อ ยตาอารก ัส ซ่งึ เปนผูรับใชของฮรี าสังหาร นางเปน อสรู กายทไี่ มค อ ยมีบทบาทมากนกั ในจาํ นวนอสรู กายที่ออกอาละวาดในยคุ ตาํ นาน เทพกรกี แตสาเหตุที่ทําใหชือ่ เสียงของอสูรกายตนนเ้ี ปนท่ีปรากฏไดห รอื ไดร ับการกลาวถึง ก็ เพราะนางเปนมารดาผูใหก ําเนดิ อสูรกายทีโ่ ดงดงั ถึง 6 ตวั ไดแ ก มังกรสองรอยตาลาดอน (Ladon) สฟงซ(Sphinx)อสรู คนคร่งึ นก ไฮดรา(Hidra)อสรู กาย 9 หวั อสรู กายราชสหี นีเมียน (Nemean) คิเมรา (Chimera)อสูรซงี่ มีหัวเปน สิงโต แพะ และงู เซอรเ บอรัส(Cerberus)สุนขั 3 หัว

ไทฟอน (Typhon) ไทฟอน (Typhon) เปนอสรู กายยักษซ่ึงไดเ กดิ มาจากพระแมธรณีไกอา (บา งคมั ภรี บ อกวาเปนเจอา ไกอา หรือไมอา) กับปศาจทารท ารสั ซึ่งถอื กําเนิดเปนไทฟอน (ในหนังสอื Mythology ของเฮดธิ แฮมิลตน อธิบายไว วาไทฟอนเปนอสุรกายรอยหวั ตาลุกไฟ และสามารถพน ไฟได) บา งกว็ า รางกายเปนคน น้ําตาเปน พิษ มีหวั รอยหัว ซง่ึ เจอาไดส่งั ใหไทฟอนไปโคนเขาโอลิมปส พลังของไทฟอนรา ยกาจถงึ ข้ันสามารถกางปก ปด โลกได เมอ่ื เคลอ่ื นไหวรา งกายจะกลายเปน พายุขนาดใหญ นอกจากนไี้ ทฟอนยงั เปน บดิ าของปศาจทง้ั ปวง สว นมารดา ของปศ าจทงั้ ปวงน้นั คอื อคี ดิ นา และตอมาผูคนทเ่ี คยเรยี กพายุนวี้ า ไทฟอน กเ็ พ้ียนมาเปน ไตฝ ุน จนถึงทุกวันน้ี

ลาดอน[Ladon] ลาดอน มังกรรอยหวั [Ladon] เปนบตุ รของไทฟอน(Typhon) และอคี ดิ นา(Echidna) ลกั ษณะท่ีเหมอื นๆกนั ในหลายตํานานคือ เปน มังกร ท่ีมีหวั ถึงหนงึ่ รอ ยฟหัว) มหี นา ท่ี เฝาสวนแหง เทพธดิ าเฮสปริดสี (Hespirides) ธิดาแหง รัตติกาล ท่ีซงึ่ วากนั วาเปน ท่ีเก็บ แอปเปล ทองคาํ ซ่ึงสวนแหง น้ี มีท่ตี ง้ั อยู ณ สดุ ขอบโลก มันมักจะเลนซอ นแอบกบั เฮส ปริดิสอยใู นสวนของนาง…

สฟงซ(sphinx) สฟงซของกรกี เปนหน่งึ ในลูก ๆ ของอคี ิดนาและไทฟอน สฟงซม ใี บหนาและทรวงอกของหญิงสาว ทอ นลางเปน สิงโตและมปี กแบบนกอนิ ทรี มลี กั ษณะนสิ ยั ชอบทรยศหักหลัง กาวราวรุนแรง และกระหายเลือด และพวกนี้ยังชอบ กินคนเปน อาหารดวย ลักษณะทีเ่ ดนชัดของสฟงซ กรกี อกี อยางหนง่ึ ก็คือ ความคลายแมว หรือจะวา อีกทกี ค็ ลา ยผหู ญงิ ดวย น่นั คอื มนั จะพดู คยุ หยอกเหยอื่ ของมนั กอ นทจ่ี ะกินเขาไป แตอยางไรกต็ าม ถา หากเกิดเหยอ่ื หนรี อดไปได สฟงซจ ะบนิ ด่ิงท้งิ ตวั กระแทกพ้นื หรืออะไรสกั อยา ง ดว ยความโกรธเกร้ยี วจนตายไปเอง

ไฮดรา (Hydra) ไฮดรา (Hydra) เปน สตั วประหลาดในเทพปกรณมั กรกี มลี ักษณะเดน คือ มหี ลายหวั แตละหัวคลา ยงู ไฮดรามี หัวทั้งหมด 9 หวั เม่ือแตละหวั ที่ถูกตัดจะมหี วั งอกข้ึนใหมไ ดไ มม ที ี่สน้ิ สุด บางปกรณัมกลา ววา มี 100 หวั บางกว็ า ไฮดรามลี าํ ตัวคลา ยสุนขั รางกายปกคลุมดวยเกลด็ และมีหางเหมือนมังกร ลมหายใจของไฮดรา มีอันตรายถงึ ขนาด ที่ทาํ ใหผ ทู ีเ่ ขาใกลถงึ แกความตาย ไฮดราเปน ทายาทของไทฟอนและอีคิดนา ไฮดรา อาศัยอยทู ี่ทะเลสาบเลอนา และถูกปราบโดยเฮราคลีส จดั เปน หนึง่ ในภารกจิ 12 ประการของเฮราคลสี

ราชสีหนเี มยี นNemean ราชสหี นีเมยี น Nemean เปนลูกของอสูรกายไทฟอน และอสรู กายอคิ ิดนา มันคือหลานของ กีอา (Gaea) พระ แมธ รณีน่นั เอง นีเมยี นอาศยั อยทู ี่บา น Nemea ลักษณะและอิทธิฤทธข์ิ องอสกู ายนีเมยี น นเี มียนเปนสิงโตยกั ษ์หนงั เหนยี ว อาวุธธรรมดาไมสามารถทําอนั ตรายมนั ได เม่ือ เฮอรค ิวลิส (Hercules) ซ่ึง เปนบตุ รของเทพเจาซีอุส และเจาหญิงแอลคมนี ี (Alcmene) ไดร ับคําสง่ั จาก ยูริทสู (Eurytheus) กษัตริย แหง ไมซินี ซง่ึ เปนญาติแตไ มค อ ยชอบหนาเฮอรค ิวลสิ เทาใดนัก สง่ั ใหเ ขาทํางาน เสยี่ งอนั ตราย 12 อยา ง เพ่ือ เปน การไถบาปตามคําทาํ นายของคนทรงจากเทวาลยั พยากรณแหงเดลฟ งานชน้ิ แรกยูรทิ ูสไดส่ังใหเ ฮอรค ิวลิ ส ไปจดั การ กับเจาอสูรากายราชสีหนีเมยี น

คเิ มียรา (Chimera) คิเมียรา (Chimera) เปนสัตวใ นเทพปกรณมั กรกี เปนลูกของอคี ิดนาและไทฟอน เปนพี่ชายของเซอรเบอรสั คิเมยี รามีรา งกายกํายาํ และเปน ทร่ี วมของสัตวร า ย 3 ชนดิ คอื สวนหวั ถงึ หนาอกเปน สงิ โต ลาํ ตวั เปน แพะบนั้ ทา ยเปน มงั กรหรืองู นอกจากน้ี ยงั สามารถพนไฟไดเหมอื นมังกรอีกดว ย คิเมียราถกู วีรบุรษุ เบลเลอโรฟอนผขู มี่ าบินเพกา ซสั แทงตายดว ยหอก เพราะคเิ มยี ราประกอบดว ยสว นของสตั วราย 3 ชนิดทีไ่ มนารวมกนั ได ปจจุบนั คําวา คิเมยี รา จึงเปน ช่ือเรยี กส่งิ มชี วี ิตรปู รา งแปลกประหลาดหลายชนิด เชน ปลาทะเลน้าํ ลึกกระดกู ออนจาํ พวกหน่ึง

เซอรเบอรัส (Cerberus) เซอรเ บอรัส หรือ เครเบรอส (Cerberus) ในเทพปกรณัมกรีกและโรมนั เปนหมาหลายหัว (ปกติมสี าม) มี หางอสรพิษ พงั พานงู และกรงเล็บสิงโต มนั เฝาทางเขาโลกบาดาลเพ่อื ปองกันคนตายมใิ หห ลบหนีและคน เปนมใิ หเ ขา เซอรเบอรสั ปรากฏในวรรณกรรมกรีกและโรมนั โบราณหลายงาน และในงานศิลปะและ สถาปตยกรรมทั้งโบราณและสมัยใหม แมการพรรณนาเซอรเบอรสั แตกตางกันแลวแตต คี วาม ความแตก ตางที่สําคญั ท่สี ดุ คือ จํานวนหัว แหลง ขอ มูลสว นมากอธบิ ายหรือบรรยายไวส ามหัว แตแ หลง อ่นื แสดง เซอรเบอรสั มีสองหวั หรือหวั เดียว มแี หลงนอยกวา น้นั ท่แี สดงจํานวนตาง ๆ บางวาหา สิบหรือกระท่ังหนงึ่ รอย

เพกาซัส (Pegasus) เพกาซสั หรือ เปกาซอส หมายถึง แข็งแรง เปนสตั วใ นเทพนยิ ายกรีก มีลักษณะเปนมารา งกาํ ยํา พวงพีสีขาวบรสิ ทุ ธิ์ และมีปก อนั กวางสงา งามเหมอื นนกพิราบ ประวัติของเพกาซัสตวั น้ีคอนขางจะนาขนลุกอยสู กั หนอ ย เรอ่ื งเริม่ มาจากนางการก อนเมดูซา ถูก วรี บรุ ุษเพอรซอี ุสฟนคอขาดตาย ในขณะท่ีนางสนิ้ ใจตายนัน้ มรี า งของมา กํายําพวงพี พรอมดวยปกอนั กวาง สงา งามกระโจนออกมาจากลําคอของนาง มา ตัวนนั้ คอื เพกาซัสนน่ั เอง เมื่อออกมาแลวมนั กแ็ ผลงฤทธิ์ จนไมม ใี ครสามารถปราบได ทั้งทีเ่ พกาซสั เปน ความหวังของใครหลายๆ คน นอกจากความเกงกลา ในการว่งิ และบนิ แลว เพกาซัสยงั มีความสามารถอีกอยางคือตอนทมี่ ันเกดิ มาใหม ๆและออกว่งิ อยางคกึ คะนองน้นั น้าํ ทก่ี ระเซ็นจากรอยเทา ทม่ี ันว่ิงกอ ใหเ กดิ น้าํ พสุ วยงามทกี่ วแี ละศิลปน ช่นื ชมกนั นกั หนา คอื นา้ํ พุฮปิ โปครนี ี (Hippocrene) ที่รูจกั ในวรรณคดกี รีกโบราณ

กรฟิ ฟน (griffin) กริฟฟอน หรอื กริฟฟน (griffin, gryphin, griffon หรอื gryphon) คอื สัตวใ นเทพนยิ ายรางกายเปนครึ่งนกอินทรี ครึ่งสิงโต โดยสวนหวั ขาคูหนาและปก เปนนกอนิ ทรี สวนลาํ ตวั และขาคูหลงั เปนสงิ โต และมหี างเปนงู บางจาํ พวกกม็ ี หางของสิงโต ขนบนหลังเปน สีดาํ ขนทอี่ ยูขา งหนา เปนสีแดง สว นขนปก เปนสีขาว อาศยั อยใู นถ้ําตามภเู ขา ตามตาํ นานกรกี กริฟฟนเปนสัตวเทพผูพทิ ักษเ หมืองทองคาํ ของดนิ แดนไฮเปอรโบเรีย (ดนิ แดนในตํานานซง่ึ อยู ทางข้ัวโลกเหนือ มแี สงอาทติ ย และความอุดมสมบูรณต ลอดกาล) เปนรูปจําแลงของเทพีเนเมซสิ เทพแหง ความ พยาบาท ซึ่งทําหนา ที่หมนุ วงลอ แหงโชคชะตา, นอกจากนยี้ ังเปนผูลากรถมาของพระอาทติ ย (เทพอพอลโล) อีกดวย กริฟฟนน้ันเปนสัญลักษณข องพลังอาํ นาจ และบางคร้ังยังถือวากริฟฟน เปนสัญลักษณข องความหย่ิงยโสอกี ดวย

เมดูซา (Medusa) เมดูซาเปนสตั วประหลาด กอรกอน ท่วั ไปอธบิ ายวา มใี บหนามนุษย มีงูพิษเปนผม หากจองเธอโดยตรงจะถกู เปล่ยี นเปน หนิ แหลง ขอมลู สว นมากอธบิ ายวาเธอเปน ธิดาของฟอรซีสและซโี ต เมดซู าถูกวรี บรุ ษุ เพอรซิอุสตดั หวั จากนั้นเขาใชศรี ษะเธอเปนอาวุธ[1] กระทัง่ เขาถวายแดเ ทพีอะธนี าซึ่งนาํ ไป ติดบนโลข องพระนาง ในสมยั โบราณคลาสสิก ภาพศรี ษะเมดูซาปรากฏในอปุ กรณขับไลความช่ัวรา ย เรยี ก กอรกะ เนยี น

นมิ ฟ (nymph) นิมฟ (nymph) คือสตรีท่ีเปน รางตัวแทนของส่ิงตา งๆ ในธรรมชาติ ไมวาจะเปนรางที่ยดึ ติดกับสถานท่ีแหงใด แหงหนงึ่ หรือเปนผตู ดิ ตามของเหลาทวยเทพ ซึ่งโดยปกตแิ ลวมักจะตกเปน เปาหมายของเหลา ซาไทร (satyr) ตณั หาจัด วอลเตอร เบอรเ คิรต (Walter Burkert) กลา ววา \"ความคดิ ที่วา แมน ํา้ คอื เทพเจา และน้าํ พุคอื นมิ ฟนนั้ ไมได เปนแคค วามนกึ คดิ ของนักกวี หากแตยังเปนถงึ ความเช่ือและพธิ กี รรมอกี ดวย การบชู าเทพเจา เหลานี้ถูกจาํ กดั อยู เพียงสถานท่ีหนึ่งที่ใดทีพ่ วกเขาไมสามารถแยกออกจากสถานทแ่ี หง นน้ั ได\" นิมฟน บั เปน บุคคลาธิษฐานของการ สรรสรางของธรรมชาติ ซ่งึ บอยครัง้ มกั ใชเปนสญั ลกั ษณข องน้ําพุ

เซนทอร (centaur) เซนทอร (centaur) เปนสตั วช นิดหน่ึงในเทพปกรณัมกรกี มรี างสว นบนเปนมนุษยผ ชู าย แตสว นลาํ ตัวลงไป เปนมา หนมุ ท่ีมกี ลามเน้อื เปน มดั ๆ สงางาม อาศยั อยแู ถบภเู ขาของอาคาเดีย และเทสสาลใี นประเทศกรีซ เซนทอรม สี องตระกลู โดยตระกลู หน่งึ เกดิ จาก อิคซอน อันธพาลแหงสวรรคทข่ี ้นึ ชื่อ กับอกี ตระกูลที่เกดิ จากโค รนสั ฝายหลังมอี ุปนสิ ัยดแี ตกตางจากฝา ยแรกมาก เซนทอรต ระกลู อคิ ซอน เกดิ จากอิคซอนกบั เนฟล ี มีพละกําลงั มาก ชอบดืม่ ไวนก ับชอบไลควาผหู ญิง ซํ้าชอบ ทะเลาะเวลาเมา เซนทอรจึงถูกมองวา เปน พวกข้เี มาไมกลัวใครท้ังสน้ิ

ฟอน (faun ฟอน (faun) เปน สตั วใ นเทพปกรณัมโรมัน ทอนบนจากศรี ษะลงไปถึงเอวเปน มนษุ ยแตม เี ขาและหูของแพะ ทอ นลา งจากเอวถงึ เทา เปน แพะ อาศยั อยใู นปา มคี วามเก่ียวของกบั เซเทอรในเทพปกรณัมกรีก ฟอนสรา งความกลัวใหแ กมนษุ ยที่กําลงั เดินทางในสถานที่ทเ่ี ปลี่ยว และหางไกลจากเมือง แตส ามารถชว ย บอกทางใหแกม นษุ ยท กี่ าํ ลงั หลง สงิ่ น้พี บไดในนิทานเร่อื ง เซเทอรแ ละนกั เดนิ ทาง (The Satyr and the Traveller) ซื่งชื่อเรอ่ื งในภาษาละตินคอื เฟานุส (Faunus; แปลวา ฟอน ในภาษาละติน) เดิมที ฟอนกับเซ เทอรเปนสตั วท ตี่ างกันมาก คอื ฟอนเปน สตั วค รง่ึ มนษุ ยค รึง่ แพะ สว นเซเทอรเปนคนแคระทอ่ี ัปลักษณ อว น ลา่ํ สนั และมขี นมาก หรอื บางทีเช่ือวาเปน คนปา มหี ูและหางของมาหรือลา นอกจากน้ี เคยเช่อื กนั วา เซ เทอรมเี สนหกบั มนุษยเพศหญงิ มากกวาฟอน และฟอนไมฉลาดเหมือนเซเทอร