แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนนิ งำนเพศวิถีศกึ ษำสคู่ ุณภำพผู้เรยี น | 47 กลมุ่ ท่ี 2 กรณีศกึ ษาท่ี 1: ณีกบั สทิ ธิ์ สิทธ์ิเป็นนักกีฬำโรงเรียน มีแฟนชื่อณี ณีเป็นลูกสำวคนเดียวของพ่อแม่ และเป็นหญิงสำวเรียบร้อย ณรี ักสทิ ธ์ิมำก ณีพำสทิ ธ์ไิ ปร้จู ักพ่อแม่ โดยแนะนำว่ำเป็นแฟน สทิ ธ์ิเป็นแฟนคนแรกของณี แต่ก่อนหน้ำจะคบณี สิทธ์ิมีแฟนมำหลำยคนแล้ว เพ่ือน ๆ ของณีเตือนณีเสมอว่ำ ให้ระวังจะถกู ทิง้ เพรำะสิทธิ์หนำ้ ตำดี มสี ำว ๆ มำรมุ เยอะ แต่ณีเชอ่ื ใจสทิ ธิ์ เพรำะสทิ ธบ์ิ อกเสมอวำ่ เขำไมม่ คี นอ่นื หลังจำกคบกันได้หกเดือน สิทธิ์ก็ขอเลกิ กับณี โดยมำบอกว่ำ “เรำเป็นแคเ่ พ่ือนกนั เถอะนะ” บันทกึ ของณี วนั นีส้ ิทธ์ิมาบอกในสงิ่ ทเี่ พื่อน ๆ เตือน และเรากลัวมาตลอด สิทธิ์บอกวา่ ใหเ้ รา เป็นแค่เพื่อนกันเถอะนะ เรา....................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ................................................................................................... .................................. ............................................................................................................................. ........ ....................................................................................... .............................................. ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศกึ ษำส่คู ุณภำพผเู้ รียน | 48 กลมุ่ ที่ 3 กรณีศกึ ษาท่ี 2: จำ๋ กบั พล จ๋ำเป็นแฟนกับพลตั้งแต่เข้ำมำเรียนท่ีโรงเรียนแห่งนี้ในปีแรก จ๋ำมีแฟนอีกคนอยู่โรงเรียนเก่ำ ซึ่งคบกัน แบบห่ำง ๆ แต่ไม่เคยบอกเลิกกัน พลเคยถำมจ๋ำว่ำมีแฟนมำกี่คน จำ๋ เล่ำเพียงว่ำมีคนมำจีบหลำยคน แต่ตอนน้ีเป็น แฟนพลคนเดยี วเท่ำน้ัน พลกับจ๋ำมีอะไรกันแล้ว และพลใช้ถุงยำงอนำมัยเสมอเพรำะพลรักจ๋ำมำก และไม่ต้องกำรให้เกิดอะไรข้ึน ระหว่ำงทจ่ี ๋ำยังเรยี นอยู่ พลตั้งใจอยำ่ งมำกว่ำคบจ๋ำจรงิ จัง และต้งั ควำมหวังว่ำสกั วนั จะแต่งงำนกบั จ๋ำเมอ่ื เรียนจบ อยมู่ ำวนั หนงึ่ พลแอบเห็นขอ้ ควำมในโทรศัพทม์ ือถอื ของจ๋ำโดยบงั เอิญ เป็นข้อควำมท่ีจำ๋ สง่ ให้ผู้ชำยคนอ่ืน พลปวดใจมำก เมือ่ ถำมจำ๋ จ๋ำจงึ บอกว่ำอยำกเลิกกบั พล และเชือ่ ว่ำพลจะหำแฟนใหม่ได้ดีกว่ำจำ๋ เพรำะพลเป็นคนดี บนั ทึกของจ๋า วนั นีเ้ ราบอกพลว่า อยากเลกิ กนั เรา......................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ................................................................................................................................. .... ............................................................................................................................. ........ ............................................................................................................................. ........ .................................................................................................................. ................... ............................................................................................................................. ........ ...................................................................................................... ............................... ............................................................................................................................. ........ .......................................................................................... ........................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ .....................................................................................................................................
แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศึกษำสคู่ ุณภำพผู้เรียน | 49 กล่มุ ที่ 4 กรณศี ึกษาท่ี 2: จำ๋ กบั พล จ๋ำเป็นแฟนกับพลต้ังแต่เข้ำมำเรียนที่โรงเรียนแห่งนี้ในปีแรก จ๋ำมีแฟนอีกคนอยู่โรงเรียนเก่ำ ซึ่งคบกัน แบบห่ำง ๆ แต่ไม่เคยบอกเลิกกัน พลเคยถำมจ๋ำว่ำมีแฟนมำกี่คน จ๋ำเล่ำเพียงว่ำมคี นมำจีบหลำยคน แต่ตอนน้ีเป็น แฟนพลคนเดยี วเท่ำน้ัน พลกับจ๋ำมีอะไรกันแล้ว และพลใช้ถุงยำงอนำมัยเสมอเพรำะพลรักจ๋ำมำก และไม่ต้องกำรให้เกิดอะไรข้ึน ระหว่ำงทจ่ี ๋ำยังเรียนอยู่ พลตัง้ ใจอยำ่ งมำกว่ำคบจำ๋ จริงจงั และตัง้ ควำมหวงั วำ่ สักวนั จะแต่งงำนกับจ๋ำเม่อื เรียนจบ อยู่มำวนั หนงึ่ พลแอบเห็นข้อควำมในโทรศัพท์มือถือของจ๋ำโดยบังเอญิ เป็นข้อควำมท่ีจำ๋ สง่ ให้ผู้ชำยคนอ่ืน พลปวดใจมำก เมื่อถำมจ๋ำ จ๋ำจึงบอกวำ่ อยำกเลกิ กบั พล และเช่อื วำ่ พลจะหำแฟนใหม่ได้ดีกวำ่ จำ๋ เพรำะพลเป็นคนดี บันทึกของพล คุยกับจ๋าวันน้เี รื่อง SMS จ๋าเลยบอกวา่ ใหเ้ ลิกกนั เรา........................................... ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ .................................................................................................................................... . ............................................................................................................................. ........ ............................................................................................................................. ........
แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนนิ งำนเพศวถิ ีศึกษำสคู่ ุณภำพผู้เรียน | 50 กลมุ่ ท่ี 5 กรณศี กึ ษาท่ี 3: ตก๋ี บั ชัย ตีต๋ กลงเป็นแฟนกับชยั อยำ่ งเงยี บ ๆ โดยไม่ยอมใหใ้ ครร้วู ่ำท้ังคู่เปน็ เกยแ์ ละรักกนั ท้ังคู่ใชว้ ิธโี ทรคยุ กัน แทบทกุ คืน และใช้เวลำอยดู่ ว้ ยกนั ท่บี ้ำนใครคนใดคนหนงึ่ เสมอในวนั เสำร์-อำทิตย์ แต่พอผ่ำนไปสำมเดือน ชัยก็โทรหำต๋ีน้อยลง และไม่มำหำท่ีบ้ำนเหมือนเมื่อก่อน ตี๋เข้ำใจว่ำชัยกำลังจะตีจำก เพรำะมีแฟนใหม่ ตี๋จงึ คิดจะเป็นฝ่ำยบอกเลิกชยั จำกน้ัน ต๋จี งึ ไม่รับโทรศัพท์ชัย เจอหน้ำกไ็ ม่ยอมพดู ด้วย จนวันหนง่ึ ชัยส่ง SMS มำบอกวำ่ ขอเลิก ตร๋ี ้องไหเ้ สยี ใจอยำ่ งหนกั และไม่กล้ำระบำยกบั ใคร บนั ทกึ ของตี๋ ชยั SMS มาบอกว่าขอเลกิ กนั เรา......................................................................... ............................................................................................................................. ........ .......................................................................................................................... ........... ............................................................................................................................. ........ .............................................................................................................. ....................... ............................................................................................................................. ........ .................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ........ ...................................................................................... ............................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........
แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนนิ งำนเพศวถิ ีศึกษำส่คู ุณภำพผู้เรยี น | 51 กลุ่มท่ี 6 กรณีศึกษาท่ี 3: ตี๋กบั ชัย ตี๋ตกลงเป็นแฟนกบั ชยั อยำ่ งเงยี บ ๆ โดยไมย่ อมใหใ้ ครรู้ว่ำทงั้ คเู่ ปน็ เกย์และรักกัน ทัง้ คู่ใช้วธิ ีโทรคยุ กัน แทบทกุ คืน และใช้เวลำอย่ดู ้วยกันท่ีบำ้ นใครคนใดคนหนึง่ เสมอในวันเสำร์-อำทิตย์ แต่พอผ่ำนไปสำมเดือน ชัยก็โทรหำตี๋น้อยลง และไม่มำหำที่บ้ำนเหมือนเมื่อก่อน ตี๋เข้ำใจว่ำชัยกำลังจะตีจำก เพรำะมีแฟนใหม่ ตีจ๋ ึงคดิ จะเปน็ ฝำ่ ยบอกเลกิ ชัย จำกน้ัน ตี๋จงึ ไม่รับโทรศพั ท์ชยั เจอหน้ำก็ไม่ยอมพูดดว้ ย จนวันหน่ึงชยั ส่ง SMS มำบอกวำ่ ขอเลิก ตรี๋ อ้ งไห้เสยี ใจอยำ่ งหนกั และไมก่ ล้ำระบำยกับใคร บันทึกของชยั เราตัดสนิ ใจส่ง SMS ไปบอกเลิกกับตวี๋ ันนี้ เรา.......................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ........ .................................................................................................................................... . ............................................................................................................................. ........ ............................................................................................................................. ........ ..................................................................................................................... ................ ............................................................................................................................. ........ ......................................................................................................... ............................ ............................................................................................................................. ........ ............................................................................................. ........................................
แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศึกษำสคู่ ุณภำพผู้เรยี น | 52 ตัวอย่างเกณฑ์การตรวจแผนการจดั การเรยี นรู้ เกณฑก์ ารตรวจแผนการจัดการเรยี นรู้ ประเด็นการ คะแนน ประเมิน 3 21 1. เป้ำหมำยกำร เรียนรู้ กำหนดจุดประสงคก์ ำร กำหนดจุดประสงคก์ ำร กำหนดจุดประสงค์กำร 2. กจิ กรรมกำร เรียนรู้/ผลกำรเรยี นรู้ เรียนร้/ู ผลกำรเรยี นรู้ เรียนรู้/ผลกำรเรยี นรู้ เรียนรู้ สำระสำคัญถูกต้อง สำระสำคัญถูกต้อง และ สำระสำคญั ถูกต้อง 3. สอ่ื กำรเรียนรู้ ครอบคลุมใน ๖ มิติและ สอดคล้องกับตัวชวี้ ัดแต่ไม่ ครอบคลุมใน ๖ มติ แิ ต่ไม่ สอดคลอ้ งกบั ตวั ชว้ี ัด ครอบคลุม ใน ๖ มิติ สอดคล้องกบั ตวั ช้วี ัด กจิ กรรมกำรเรยี นรูส้ ง่ เสริมให้ กิจกรรมกำรเรียนรสู้ ง่ เสรมิ กิจกรรมกำรเรยี นรู้ให้ ผ้เู รียนไดล้ งมอื ปฏิบัติ คน้ คว้ำ ใหผ้ ูเ้ รยี นได้ลงมือปฏิบตั ิ ผู้เรียนไดล้ งมอื ปฏบิ ัติ สรำ้ งองค์ควำมรู้ และสรุป ค้นคว้ำ สร้ำงองคค์ วำมรู้ ค้นคว้ำ สรำ้ งองคค์ วำมรู้ องค์ควำมรู้ ผ่ำนกระบวนกำร และสรุปองค์ควำมรู้ จำก และสรุปองค์ควำมรู้ จำก คิดและตดั สินใจที่เกิดจำก สถำนกำรณจ์ รงิ ในรูปแบบ กำรกำหนดของครู สถำนกำรณ์จริงในรูปแบบ ตำ่ ง ๆ เช่น ภำพ คลปิ VDO ตำ่ ง ๆ เชน่ ภำพ คลปิ VDO YouTube YouTube โดยกำรใช้คำถำม เพ่อื ให้ผเู้ รยี นเกิดควำมสงสยั และต้องกำรได้คำตอบหรือ แกป้ ญั หำจนถึงขนั้ มีวิธกี ำร/ นวตั กรรมในกำรแก้ปัญหำ ส่ือกำรเรียนรสู้ ง่ เสริมให้ สื่อกำรเรยี นรสู้ ง่ เสริมให้ สือ่ กำรเรียนรู้สง่ เสรมิ ให้ ผ้เู รียนเกิดกำรเรยี นรู้ เกดิ ผเู้ รียนเกดิ กำรเรียนรู้ เกิด ผเู้ รียนเกิดกำรเรียนรู้ เกดิ ทักษะที่คงทนตำม ทักษะตำมกิจกรรมกำร ทักษะแต่ไมส่ อดคลอ้ งกับ จุดประสงค์กำรเรียนรู้/ผล เรยี นรู้ กจิ กรรมกำรเรยี นรู้ กำรเรียนรู้ 4. กำรวัดและ วิธกี ำร/เครอ่ื งมือวดั และ วธิ ีกำร/เคร่ืองมือวัดและ วธิ ีกำร/เคร่ืองมือวดั และ ประเมนิ ผล เกณฑ์กำรประเมนิ เกณฑ์กำรประเมิน เกณฑ์กำรประเมนิ สอดคล้องแต่ไม่เหมำะสม และครอบคลมุ กับ สอดคลอ้ ง/เหมำะสม/ สอดคลอ้ ง/เหมำะสมแต่ไม่ จดุ ประสงค์กำรเรยี นร้/ู ผล กำรเรียนรู้ ครอบคลุมกับจุดประสงค์กำร ครอบคลุมกบั จุดประสงค์ เรยี นร้/ู ผลกำรเรยี นรู้ กำรเรยี นรู้/ผลกำรเรียนรู้
แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศึกษำสคู่ ุณภำพผู้เรยี น | 53 ประเด็นการ 3 คะแนน 1 ประเมนิ แผนกำรจัดกำรเรยี นรู้ 2 แผนกำรจัดกำรเรยี นรู้ 5. คณุ ภำพของ มีองคป์ ระกอบสำคัญครบถ้วน มอี งคป์ ระกอบสำคญั แผนกำรจัดกำร เชน่ ชอ่ื แผน ระดบั ชัน้ แผนกำรจัดกำรเรยี นรู้ ครบถว้ นเชน่ ชอื่ แผน เรยี นรู้ ในภำพรวม มำตรฐำนกำรเรยี นรู้/ตวั ชว้ี ัด มีองคป์ ระกอบสำคัญ ระดับช้นั มำตรฐำนกำร สำระสำคญั /จุดประสงค์กำร ครบถว้ นเช่น ชือ่ แผน เรียนรู้/ตวั ช้ีวัด เรียนร้หู รอื ผลจดั กำรเรยี น/ ระดบั ชนั้ มำตรฐำนกำร สำระสำคญั /จุดประสงค์ กิจกรรมกำรเรยี นรู้ สื่อและ เรยี นร/ู้ ตวั ชว้ี ัด กำรเรียนรหู้ รือผลจดั กำร แหล่งเรียนรู้ กำรวดั และ สำระสำคัญ/จดุ ประสงค์ เรยี น/กจิ กรรมกำรเรียนรู้ ประเมินผล กำรเรียนรู้หรือผลจดั กำร ส่ือและแหลง่ เรียนรู้ กำร มคี วำมสอดคล้องกนั และ เรยี น/กิจกรรมกำรเรยี นรู้ วัดและประเมนิ ผล ปรำกฏเนือ้ หำ ๖ มติ ิ สื่อและแหลง่ เรยี นรู้ กำร และไม่ปรำกฏเน้ือหำ ๖ วดั และประเมนิ ผล มิติ และขำดควำม และปรำกฏเนื้อหำ ๖ มติ ิ สอดคล้องในบำงประเดน็ แตข่ ำดควำมสอดคลอ้ งใน บำงประเด็น เกณฑ์การให้คะแนนและระดับคณุ ภาพ หมำยถงึ ดี คะแนน 12 – 15 คะแนน หมำยถึง พอใช้ คะแนน 8 – 11 คะแนน หมำยถึง ปรับปรุง ตำ่ กวำ่ 8 คะแนน
แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนนิ งำนเพศวถิ ีศึกษำสคู่ ุณภำพผู้เรียน | 54 สว่ นท่ี 5 กำรนเิ ทศกำรดำเนินงำน เพศวถิ ศี ึกษำสคู่ ณุ ภำพผเู้ รยี น ทำอยำ่ งไร
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวิถีศึกษำสู่คุณภำพผูเ้ รยี น | 55 กำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศึกษำส่คู ุณภำพผ้เู รยี น กำรพัฒนำคุณภำพกำรศึกษำ จะสำเร็จได้ตำมเป้ำหมำย จำเป็นต้องมีองค์ประกอบสำคัญในกำรพัฒนำ คือ กระบวนกำรบริหำร กระบวนกำรจัดกำรเรียนรู้ และกระบวนกำรนิเทศ ที่ต้องร่วมกันสนับสนุนส่งเสริม ไปด้วยกันในลักษณะของ “เกลียวเชือก” กระบวนกำรนิเทศกำรศึกษำ เป็นกระบวนกำรที่ทำให้เกิดกำรพฒั นำและ ปรับปรุงกระบวนกำรเรียนรู้ของครู โดยมุ่งให้เกิดกำรจัดกำรเรียนรู้ท่ีมีประสิทธิภำพส่งผลถึงคุณภำพของผู้เรียน กระบวนกำรนิเทศกำรศึกษำช่วยทำให้เกิดกำรพัฒนำคน พัฒนำงำน สร้ำงกำรประสำนสัมพันธ์ และขวัญกำลังใจ ซึ่งต้องดำเนินงำนให้ประสำนสัมพันธ์กับกระบวนกำรอ่ืนในกำรพัฒนำคุณภำพกำรศึกษำให้บรรลุตำมเป้ำหมำย ทำให้เกิดกำรพัฒนำที่ยั่งยืนถำวร ดังที่ สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำข้ันพื้นฐำน (สำนักงำนคณะกรรมกำร กำรศึกษำขั้นพื้นฐำน, ๒๕๔๙ : ๕๒) กล่ำวว่ำ “การจัดการที่ดีเป็นกุญแจนาไปสู่ความสาเร็จขององค์กร การนิเทศ ท่ดี นี าไปส่กู ารจดั การทีด่ ี” นอกจำกน้ันกระบวนกำรนิเทศกำรศึกษำในระดับสถำนศึกษำ คือ กำรนิเทศภำยในโรงเรียน เป็นกิจกรรมสำคัญในกำรสนับสนุน ส่งเสริม กำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ภำยในโรงเรียนให้ดำเนินไปอย่ำงมี ประสิทธภิ ำพ ซึ่งเปน็ หนำ้ ที่ท่ีสำคญั อยำ่ งหนงึ่ ของผู้บริหำรสถำนศึกษำตอ้ งดำเนินกำรให้เกิดขึ้นภำยในโรงเรยี นและ ครูได้ปรับปรุงคณุ ภำพกำรจดั กระบวนกำรเรียนรู้ภำยในช้ันเรียนและโรงเรยี นให้มีประสิทธภิ ำพมำกข้ึน รวมท้งั เป็น กระบวนกำรประกันคุณภำพของโรงเรียนว่ำ โรงเรียนสำมำรถบริหำรจัดกำรภำยในโรงเรียนจนถึงเป้ำหมำยสุดท้ำย คือ คุณภำพผู้เรียนตำมมำตรฐำนหลักสูตรและเป้ำหมำยท่ีตั้งไว้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำข้ันพื้นฐำน จึงได้กำหนดแนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนินงำนเพศวิถีศึกษำสู่คุณภำพผู้เรียน ใน 2 ส่วน คือ ๑) กำรนิเทศกำร ดำเนินงำนเพศวิถีศึกษำสู่คุณภำพผู้เรียน และ ๒) กำรนิเทศกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้เพศวิถีศึกษำสู่คุณภำพ ผูเ้ รยี น โดยใช้กระบวนกำรชแี้ นะ (Coaching) โดยแต่ละส่วนมขี นั้ ตอนในกำรดำเนินกำรนิเทศ ดงั น้ี ๑. การนเิ ทศการดาเนินงานเพศวิถีศกึ ษาสู่คณุ ภาพผเู้ รยี น สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรศกึ ษำขั้นพื้นฐำน กำหนดขน้ั ตอนในกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ี ศกึ ษำสคู่ ณุ ภำพผเู้ รยี น ๕ ขัน้ ตอน ดงั นี้ ขนั้ ที่ ๑ การศกึ ษาสภาพปัจจบุ ันปญั หาและความตอ้ งการ เป็ น ก ำ ร ก ำห น ด ปั ญ ห ำ แ ล ะ ค ว ำ ม ต้ อ งก ำร ใน แ ก้ ปั ญ ห ำ ห รื อ พั ฒ น ำก ำ ร ขั บ เค ลื่ อ น กำรดำเนนิ งำนเพศวิถีศกึ ษำ ซง่ึ ศกึ ษำนิเทศกจ์ ะตอ้ งดำเนนิ กำรต่อไปนี้ ๑.๑ กำรจัดทำข้อมูลสำรสนเทศพื้นฐำน เพ่ือเป็นข้อมูลในกำรพิจำรณำวำงแผน กำรดำเนินงำน เช่น กำรบริหำรจัดกำรเรียนรู้เรื่องเพศวิถีศึกษำ ข้อมูลครูท่ีเข้ำรับกำรอบรมและผ่ำนกำรอบรม เพศวิถีศึกษำ ควำมสำมำรถในกำรออกแบบกระบวนกำรเรียนรู้และกำรจัดกำรเรียนรู้เพศวิถีศึกษำ กำรวัดและ ประเมนิ ผลกำรจัดกำรเรยี นรู้เพศวถิ ีศกึ ษำ และผลกำรจดั กำรเรียนรู้ (ปญั หำของนกั เรยี น) เปน็ ตน้ ๑.๒ กำรแลกเปล่ียนระดมควำมคิด วิเครำะห์เพ่ือหำสภำพปัญหำท่ีเกิดข้ึนและควำม ต้องกำรในกำรพัฒนำและกำรขับเคล่ือนกำรจัดกำรเรียนรู้เพศวิถีศึกษำตำมบริบทของเขตพื้นที่ และสถำนศึกษำ ระหว่ำงศกึ ษำนเิ ทศก์และผเู้ ก่ยี วข้อง เช่น นกั วิชำกำรศึกษำ นกั จติ วทิ ยำ กลมุ่ สง่ เสริมกำรจัดกำรศึกษำ เปน็ ตน้ ๑.๓ กำรจดั ลำดับปญั หำและเลอื กปัญหำทเ่ี ปน็ ควำมจำเปน็ หรือตอ้ งกำรในลำดับเรง่ ดว่ น หรือลำดบั ทเี่ ห็นว่ำสำคญั ทสี่ ดุ
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนนิ งำนเพศวถิ ีศึกษำสู่คุณภำพผู้เรยี น | 56 ๑.๔ กำรสร้ำงกำรรับรู้ระหว่ำงผู้นิเทศและผู้รับกำรนิเทศ ด้วยวิธีกำรต่ำง ๆ เช่น กำรประชมุ กำรสัมมนำ ฯลฯ เพือ่ สรำ้ งวิสัยทศั น์หรอื สร้ำงเปำ้ หมำยร่วมกนั ในกำรดำเนินงำน ขั้นท่ี ๒ การวางแผนการนิเทศ เป็นกำรนำปัญหำและควำมต้องกำร จำกกำรวิเครำะห์ในขั้นที่ 1 เพื่อกำหนด รำยละเอยี ดของกจิ กรรมในกำรจดั ทำแผนนิเทศของผู้เกีย่ วข้อง ดงั น้ี ๒.๑ กำหนดแนวทำง/วิธีกำรกำรพัฒนำท่ีหลำกหลำยตำมปัญหำท่ีเกิดข้ึน ตำมควำม ต้องกำรและจำเป็น เช่น กำรใช้ชุมชนกำรเรียนรู้เชิงวิชำชีพ (Professional Learning Community : PLC) กำรพัฒนำบทเรียนร่วมกัน (Lesson Study) ฯลฯ เป็นเคร่ืองมือสำคัญในกำรพัฒนำวิชำชีพครูและกำรพัฒนำ ผูเ้ รียนอยำ่ งเป็นระบบและต่อเน่อื ง ๒.๒ เลือกแนวทำง/วิธีกำรในกำรพัฒนำโดยกำรมีส่วนร่วมของทุกฝ่ำยท่ีเกี่ยวข้อง ตำมบริบทของเขตพ้ืนท่ี และสถำนศกึ ษำ ๒.๓ วำงแผนกำรดำเนินงำนกำรนิเทศ ดังนี้ ๑) กำรประชุมเตรียมกำรนิเทศ ระหว่ำงผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ำย เพื่อสร้ำงควำมรู้ ควำมเขำ้ ใจร่วมกนั ๒) สรำ้ งคณะนเิ ทศ เป็นทมี งำนในกำรนิเทศร่วมกนั ๓) กำหนดประเด็นกำรนเิ ทศ เปน็ กำรกำหนดเน้ือหำท่ีจะนิเทศ ๔) กำหนดระยะเวลำในกำรนิเทศ โดยกำหนดระยะเวลำในกำรนิเทศ ทเี่ หมำะสมกับกำรแกป้ ญั หำและกำรขบั เคลือ่ นกำรจัดกำรเรียนรูเ้ พศวิถีศกึ ษำ ๕) กำหนดวิธีกำรนิเทศและกิจกรรมกำรนิเทศที่เหมำะสมตำมสภำพปัญหำ และควำมต้องกำร เช่น กำรประชุมสัมมนำ กำรแลกเปลี่ยนเรียนรู้ กำรสังเกตช้ันเรียน กำรสำธิต กำรบันทึกวิดีโอ และกำรถ่ำยภำพ กำรสัมภำษณ์ กำรช้ีแนะและกำรเป็นพี่เลี้ยง (Coaching & Mentoring) ฯลฯ โดยเน้นกำรใช้ ICT ในรปู แบบต่ำง ๆ เชน่ - กำรนิเทศ Online ได้แก่ กำรใช้ Line Application, Clip Video, Video Conference, You Tube, Facebook Live, Platform ตำ่ ง ๆ เปน็ ตน้ - กำรนเิ ทศ On Site ได้แก่ กำรเย่ยี มช้นั เรยี น เป็นตน้ ๒.๔ จัดทำแผนนิเทศ ประกอบด้วย หลักกำรและเหตุผล วัตถุประสงค์ เป้ำหมำย แผนกำรดำเนินกำร กิจกรรมสำคัญ ปฏิทินกำรปฏิบัติงำน ทรัพยำกรที่ต้องกำร เครื่องมือนิเทศ ผลที่คำดว่ำ จะไดร้ ับ เป็นตน้ ข้นั ท่ี ๓ การสรา้ งส่ือและเครื่องมือนเิ ทศ สื่อและเคร่ืองมือนิเทศเป็นสิ่งที่จะช่วยให้กำรนิเทศมีประสิทธิภำพ บรรลุวัตถุประสงค์ และเป็นสิ่งที่จะช่วยเก็บรำยละเอียดท่ีผู้รับกำรนิเทศไม่สำมำรถแสดงออกมำได้ และสำมำรถเก็บข้อมูล นำมำเปรียบเทยี บผลท่ีเกิดข้นึ เพ่อื เปน็ แนวทำงในกำรพัฒนำ และเป็นส่งิ ทีท่ ำใหม้ ีควำมเขำ้ ใจตรงกนั ระหว่ำงผู้นเิ ทศ และผ้รู บั กำรนเิ ทศ โดยดำเนนิ กำร ดังน้ี
แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนนิ งำนเพศวถิ ีศกึ ษำสูค่ ุณภำพผู้เรียน | 57 ๓.๑ สร้ำงส่ือกำรนิเทศ เพื่อทำให้กำรนิเทศบรรลุวัตถุประสงค์ เช่น วิธีกำรนิเทศ ทักษะ กำรนิเทศ เทคนิคกำรนิเทศ โดยเป็นส่ือที่สอดคล้องในยุคศตวรรษท่ี ๒๑ และกำรจัดกำรเรียนรู้เพศวิถีศึกษำ เน้ น กำรใช้ ICT ใน รูป แ บ บ ต่ ำง ๆ เช่ น กำรใช้ Line Application, Clip Video, Video Conference, You Tube, Facebook Live, Platform ต่ำง ๆ เป็นตน้ ๓.๒ สร้ำงเครื่องมือกำรนิเทศ เพื่อเก็บข้อมูลเป็นแนวทำงในกำรแก้ปัญหำและพัฒนำ ตรวจสอบ ตดิ ตำมควำมก้ำวหน้ำของกำรดำเนินงำนกำรนิเทศ และกำรประเมินผลกำรดำเนินงำนกำรนิเทศ ซ่ึงเป็น เคร่ืองมือที่มีคุณภำพ ใช้ง่ำย สำมำรถเก็บข้อมูลที่ตอบประเด็นปัญหำควำมต้องกำร และเป็นประโยชน์ในกำร แกป้ ญั หำ ปรับปรงุ และกำรขบั เคลอ่ื นกำรจดั กำรเรยี นรเู้ พศวิถศี ึกษำ ข้นั ท่ี ๔ การปฏิบัตกิ ารนิเทศ ดำเนินกำรนเิ ทศตำมวธิ ีกำรกำรนิเทศและกจิ กรรมกำรนเิ ทศท่กี ำหนด ๔.๑ ประชุมเตรียมกำรก่อนกำรนิเทศ เพื่อสร้ำงควำมเข้ำใจของผู้นิเทศ ให้กำรนิเทศ เป็นไปอยำ่ งมีประสทิ ธภิ ำพ ๔.๒ นิเทศตำมขน้ั ตอน ระยะเวลำ และใช้เคร่ืองมอื ตำมทกี่ ำหนด ๔.๓ กำรสะทอ้ นผลกำรนเิ ทศ ๔.๔ ปรับปรงุ และพัฒนำกำรดำเนินงำนกำรขบั เคลอ่ื นกำรจัดกำรเรียนรเู้ พศวถิ ีศึกษำ ข้ันท่ี ๕ การประเมนิ ผลและรายงานผลการนเิ ทศ ๕.๑ ประเมนิ ควำมก้ำวหน้ำกำรดำเนินงำนของผู้รบั กำรนิเทศ เพ่ือนำผลไปปรับปรุงแนว ทำงกำรดำเนนิ งำน เช่น กำรบรหิ ำรกำรขับเคล่ือนกำรจดั กำรเรยี นรู้เพศวิถีศึกษำ กำรออกแบบกระบวนกำรเรียนรู้ และพฤติกรรมกำรจัดกำรเรยี นรู้ของครู พฤติกรรมกำรเรียนรูข้ องผูเ้ รยี น ๕.๒ ประเมินผลกำรนิเทศเมื่อเสร็จส้ินกำรปฏิบัติกำรนิเทศตำมระยะเวลำที่ต้องกำร ในกำรนำผลไปใช้ในกำรพฒั นำ หรือในแตล่ ะปกี ำรศึกษำ ตำมบริบทของเขตพ้นื ที่ และสถำนศึกษำ ๕.๓ รำยงำนผลกำรนเิ ทศต่อผ้เู ก่ยี วขอ้ ง ๕.๔ นำผลกำรนิเทศที่เป็นปัญหำ อุปสรรคและข้อเสนอแนะไปพัฒนำกำรนิเทศในครั้ง ตอ่ ไปหรอื ในปกี ำรศึกษำตอ่ ไป กระบวนกำรนเิ ทศกำรดำเนนิ งำนเพศวถิ ีศึกษำส่คู ณุ ภำพผูเ้ รียน สรุปไดต้ ำมภำพที่ 8
แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศกึ ษำสคู่ ุณภำพผเู้ รียน | 58 ภำพท่ี 8 กระบวนกำรนเิ ทศกำรดำเนนิ งำนเพศวิถศี กึ ษำ กิจกรรมการนเิ ทศ กิจกรรมกำรนิเทศกำรศึกษำ เป็นเครื่องมือสำคัญเพ่ือส่งเสริมและพัฒนำกำรปฏิบัติงำน ซ่ึงจะช่วยให้กำร ดำเนินกำรนิเทศบรรลุเป้ำหมำย ผู้นิเทศสำมำรถเลือกใช้ให้เหมำะสมกับจุดมุ่งหมำยของกำรนิเทศ สำมำรถ แก้ปัญหำและควำมต้องกำรแต่ละคร้ัง เพ่ือให้เกิดประโยชน์สูงสุด ดังน้ัน ผู้นิเทศจึงต้องมีควำมรู้ ควำมเข้ำใจ เก่ยี วกบั กจิ กรรมกำรนิเทศ โดยขอนำเสนอกจิ กรรมกำรนิเทศท่ีสำคญั ดงั นี้ กจิ กรรมการนิเทศ ระดับสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พน้ื ฐานและสานกั งานเขตพืน้ ท่ี การศกึ ษา ๑. กำรประชมุ สรำ้ งควำมเขำ้ ใจในกำรดำเนนิ งำน ๒. กำรชี้แนะและกำรเป็นพ่ีเลี้ยง (Coaching & Mentoring) ๓. กำรประชุมปฏิบัติกำรเพ่ือให้เกิดควำมรู้ใหม่ ๆ (Knowledge) ทักษะ (Skill) และเจตคติ (Attitude) ๔. กำรสัมมนำเป็นกำรแลกเปลี่ยนควำมคิดเห็นท้ังท่ีจัดเองภำยในหน่วยงำนหรือไปร่วม ซึ่งจัด โดยหน่วยงำนอื่น ๕. กำรระดมควำมคดิ กำรรับฟังควำมคิดเห็นของคนอ่นื
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนนิ งำนเพศวิถีศกึ ษำสู่คุณภำพผู้เรียน | 59 ๖. กำรสำธิตกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้เป็นกิจกรรมสำคัญท่ีควรจัดให้มีในโรงเรียน กำรเรียนรู้ หรอื เลยี นแบบจำกผูเ้ ชีย่ วชำญ เพอ่ื ประหยัดเวลำและไดร้ ับประสบกำรณต์ รง ๗. กำรสนทนำวิชำกำรในวงวิชำกำร ควรมีหลำยรูปแบบ เช่น กำรเชิญผู้เช่ียวชำญเฉพำะเร่ือง มำบรรยำย อำจใชเ้ วลำพกั กลำงวนั ซงึ่ ไมก่ ระทบตอ่ กำรทำงำน ทกุ คนมีเวลำว่ำงมำกพอทจ่ี ะเข้ำรว่ มกิจกรรมได้ ๘. กำรเยี่ยมนิเทศชั้นเรียน เป็นเทคนิคกำรนิเทศเพ่ือช่วยครูปรับปรุงกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ ใหด้ ีขึน้ มขี ัน้ ตอนทจ่ี ะต้องปฏิบัติร่วมกนั ของผู้ใหแ้ ละผรู้ ับกำรนเิ ทศบนพื้นฐำนวตั ถปุ ระสงคร์ ่วมกนั ๙. อน่ื ฯลฯ กิจกรรมการนเิ ทศระดับโรงเรยี น ๑. กำรประชมุ ปรึกษำหำรือเตรียมกำรด้ำนต่ำง ๆ ก่อนเปดิ ภำคเรียน ๒. กำรปฐมนิเทศแนะนำบุคลำกรใหม่ให้คุ้นเคยสำมำรถปรับตัวเข้ำกับสภำพแวดล้อม ระเบียบ ข้อปฏบิ ัติต่ำง ๆ ท่ีเก่ียวข้อง ๓. กำรใหค้ ำปรึกษำแนะนำ ๔. กำรประชุมปฏิบัติกำรมุ่งเน้นให้เกิดควำมรู้ใหม่ ๆ (Knowledge) ทักษะ (Skill) และเจตคติ (Attitude) ลงมอื ปฏิบัตมิ ำกกว่ำกำรบรรยำย ๕. กำรอบรม ๖. กำรสัมมนำเป็นกำรแลกเปลี่ยนควำมคิดเห็นท้ังท่ีจัดเองภำยในหน่วยงำนหรือไปร่วม ซ่ึงจัด โดยหนว่ ยงำนอนื่ ๗. กำรระดมควำมคิด กำรรับฟงั ควำมคิดเหน็ ของคนอ่นื ๘. กำรสำธิตกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้เป็นกิจกรรมสำคัญที่ควรจัดให้มีในโรงเรียน กำรเรียนรู้ หรอื เลยี นแบบจำกผู้เช่ยี วชำญ เพอื่ ประหยัดเวลำและได้รับประสบกำรณ์ตรง ๙. กำรศกึ ษำเอกสำรวิชำกำร เป็นกำรเพม่ิ พูนควำมรู้ด้วยกำรอำ่ น ๑๐. กำรสนทนำวิชำกำรในวงวิชำกำรนั้นควรมีหลำยรูปแบบ เช่น กำรเชิญผู้เชี่ยวชำญเฉพำะเรื่อง มำบรรยำย อำจใชเ้ วลำพกั กลำงวัน ซึง่ ไม่กระทบต่อกำรทำงำน ทุกคนมีเวลำว่ำงมำกพอทจ่ี ะเข้ำรว่ มกิจกรรมได้ ๑๑. กำรสังเกตช้ันเรียน เป็นเทคนิคกำรนิเทศเพ่ือช่วยครูปรับปรุงกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ให้ดีข้ึน มขี ้นั ตอนทจี่ ะตอ้ งปฏิบตั ิร่วมกันของผใู้ หแ้ ละผูร้ บั กำรนเิ ทศ บนพ้ืนฐำนกำรกำหนดวัตถุประสงคร์ ่วมกัน ๑๒. กำรศึกษำดูงำน มีผลตรงในกำรปรับปรุงงำน ศึกษำข้อดี ข้อบกพร่อง ข้อจำกัดเมื่อต้อง นำมำปรับปรงุ ควำมพร้อมดำ้ นตำ่ ง ๆ ๑๓. กำรวิจัยเชิงปฏิบัติกำร ในด้ำนกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ หนังสือแบบเรียน สื่อ เป็นต้น หรอื แมแ้ ต่กำรนเิ ทศสำมำรถทำกำรวจิ ัยเชิงปฏิบัติได้ ๑๔. กำรเขียนเอกสำรหรอื ทดสอบทำงวิชำกำร ๑๕. กำรชี้แนะ (Coaching) กำรพัฒนำสถำนศึกษำให้เป็นองค์กรแห่งกำรเรียนรู้ (Learning Organization) ซ่ึงกำรชี้แนะ เป็นเทคนิคหน่ึงท่ีสำคัญท่ีจะช่วยสง่ เสริมกำรเรียนรู้ให้กับครู อันจะเป็นตัวจักรสำคัญ ทจ่ี ะนำไปสู่ควำมสำเรจ็ โดยมุ่งเน้นให้ครมู ีควำมสำมำรถ มผี ลกำรปฏิบัติงำนท่ีดขี ึน้ และสถำนศกึ ษำท่ีมคี วำมพร้อม ท่จี ะรับกำรเปลีย่ นแปลง
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนนิ งำนเพศวิถีศึกษำสู่คุณภำพผเู้ รียน | 60 ๑๖. กำรเป็นพ่ีเลี้ยง (Mentoring) หมำยถึง กำรมีผู้ที่มีควำมรู้ ควำมสำมำรถ ควำมเช่ียวชำญ เป็นที่ยอมรับ ที่สำมำรถเป็นแบบอย่ำง ให้คำปรึกษำและแนะนำช่วยเหลือครู ให้พัฒนำศักยภำพสูงข้ึน เพื่อสำมำรถจัดกจิ กรรมกำรเรียนรไู้ ด้อยำ่ งมีคุณภำพ ๑๗. กำรใช้ ICT ในกำรนิเทศ เป็นกำรนิเทศ โดยกำรประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสำรสนเทศและกำร สื่อสำรที่หลำกหลำย เพือ่ ส่งเสริม สนบั สนุน และพัฒนำคุณภำพกำรจัดกำรศึกษำตำมบรบิ ทของสถำนศึกษำ ๑๘. กำรสร้ำงชุมชนกำรเรียนรู้เชิงวิชำชีพ (PLC) เป็นกำรร่วมมือรวมพลังกันของครู ผู้บริหำร และผู้ทมี่ สี ว่ นเกย่ี วข้องในโรงเรียน เพือ่ พัฒนำกำรจัดกำรเรยี นรูส้ ู่คุณภำพผเู้ รยี น
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศึกษำสู่คุณภำพผู้เรียน | 61 ตัวอย่างแบบบันทกึ การนิเทศการดาเนนิ งานเพศวิถศี ึกษาสู่คณุ ภาพผูเ้ รยี น ฉบบั สำนกั เขตพื้นที่กำรศกึ ษำ แบบนเิ ทศ ตดิ ตาม การดาเนนิ งานเพศวถิ ีศกึ ษา ครัง้ ท่ี ................ สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พนื้ ฐาน ....................................................................................... ขอ้ มูลทัว่ ไป 1. สำนกั งำนเขตพ้ืนทกี่ ำรศกึ ษำ.................................................................................................................. 2. จำนวนโรงเรียนท้งั หมด................โรง ครูผ้สู อนทง้ั หมด.............คน นกั เรียนรวมทัง้ หมด …………คน 3. จำนวนโรงเรียนท่จี ัดกำรเรียนกำรสอนเพศวถิ ีศกึ ษำท้ังส้ิน ..............โรง 4. จำนวนครูผสู้ อนเพศวถิ ศี ึกษำ ทั้งหมด.......................คน 5. จำนวนนกั เรยี นที่ได้เรียนเพศวิถศี ึกษำทั้งสิน้ .........................คน ข้อมูลการนิเทศ ประเดน็ กำรนิเทศ กำรดำเนนิ งำนของ ข้อคน้ พบจำกกำร ร่องรอยหลักฐำน (ถ้ำมี) สำนกั งำนเขตพ้ืนที่ นิเทศ ตดิ ตำม กำรศกึ ษำ ๑. กำรดำเนินงำนเพศวิถีศึกษำสู่คุณภำพผู้เรียนระดบั สำนักงำนเขตพ้ืนที่กำรศึกษำ ๑.๑ สำนกั งำนเขตพน้ื ที่กำรศึกษำ มโี ครงกำร /กิจกรรมกำรขับเคลื่อนเพศ วิถศี กึ ษำ อะไรบ้ำง) 1.๒ สำนกั งำนเขตพน้ื ท่ีกำรศึกษำ มีวธิ ีกำร กระบวนกำร ดำเนินงำนเพศ วิถีศกึ ษำสู่คณุ ภำพผู้เรียนอยำ่ งไร ๑.๓ สำนกั งำนเขตพน้ื ที่กำรศึกษำ มนี วัตกรรมในกำรนเิ ทศติดตำมกำร ดำเนินงำนเพศวิถีศึกษำหรือไม่อย่ำงไร (วิธีกำร /กระบวนกำร)
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวิถีศกึ ษำส่คู ุณภำพผู้เรียน | 62 ประเดน็ กำรนเิ ทศ กำรดำเนนิ งำนของ ขอ้ คน้ พบจำกกำร รอ่ งรอยหลักฐำน สำนกั งำนเขตพน้ื ที่ นเิ ทศ ติดตำม (ถ้ำมี) 1.4 ผลกำรดำเนนิ งำนนิเทศเพศวถิ ี ศึกษำเป็นอยำ่ งไร กำรศกึ ษำ 1) ผลทเ่ี กดิ ขึ้นกบั ครู 2) ผลทีเ่ กดิ ข้นึ กบั นักเรยี น 1.5 สำนักงำนเขตพนื้ ท่ีกำรศึกษำ มแี นวทำงในกำรพัฒนำต่อยอดกำร ดำเนินงำนอยำ่ งไร 2. สำนกั งำนเขตพนื้ ท่ีกำรศกึ ษำมีควำม ต้องกำรรบั กำรสนบั สนุนจำกหน่วยงำน ตน้ สงั กัด ในกำรขบั เคล่ือนกำร ดำเนินงำนเพศวถิ ศี ึกษำในระดับเขต พนื้ ทีก่ ำรศกึ ษำ ในประเด็นใด ผลสาเรจ็ ท่ปี ฏิบัติเปน็ แบบอย่างได้ ................................................................................................................................................................................. ... ............................................................................................................................. ....................................................... ปญั หาและอุปสรรค ............................................................................................................................. ....................................................... .................................................................................................................................. .................................................. ข้อเสนอแนะและความตอ้ งการของหน่วยงานที่รับการนเิ ทศ ........................................................................................................................................................... ......................... ......................................................................................................... ........................................................................... ข้อเสนอแนะของคณะนเิ ทศ ............................................................................................................................. ....................................................... ............................................................................................................................. ....................................................... ลงชือ่ ......................................................................... ผู้นเิ ทศ (..............................................................................) วันที่.............เดือน..............................พ.ศ...................
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวิถีศึกษำสคู่ ุณภำพผู้เรยี น | 63 แบบนเิ ทศ ติดตามการดาเนินงานเพศวิถศี ึกษา ฉบับ โรงเรยี น ครัง้ ที่ ................ สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน ....................................................................................... ขอ้ มูลทั่วไป 1. โรงเรียน......................................................................................... ................................................... 2. สำนกั งำนเขตพืน้ ทกี่ ำรศึกษำ........................................................................................................... 3. ครแู ละบุคลำกรทำงกำรศึกษำ จำนวนทง้ั หมด.............คน นกั เรียนจำนวนทงั้ หมด……………….……คน 4. ระดับชัน้ ที่จดั กำรเรียนกำรรู้เพศวิถีศึกษำ........................................................................................ 5. ครูผ้สู อนเพศวถิ ีศึกษำ จำนวน .................คน นกั เรยี นที่ได้เรียนเพศวิถีศึกษำ จำนวน...................คน ข้อมูลการนเิ ทศ ประเดน็ กำรนิเทศ กำรดำเนินงำนของ ข้อค้นพบจำกกำร ร่องรอยหลกั ฐำน นเิ ทศ ติดตำม (ถำ้ มี) โรงเรยี น ๑. กำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศกึ ษำสูค่ ณุ ภำพผู้เรียนระดบั โรงเรียน ๑.๑ โรงเรียนมีโครงกำร /กิจกรรม กำรขบั เคล่ือนเพศวถิ ีหรือไม่ อยำ่ งไร (ฐำนข้อมลู นกั เรียนที่ได้เรยี นเพศวิถี ศึกษำ, กำรพฒั นำคร,ู ระบบดูแล ช่วยเหลือนกั เรยี น, กำรนเิ ทศภำยใน ฯลฯ) 1.๒ โรงเรยี นมีวิธกี ำร กระบวนกำร ดำเนินงำนเพศวถิ ศี ึกษำสู่คุณภำพ ผู้เรียนอย่ำงไร (1. กำรขบั เคลอื่ นกำรดำเนินงำนเพศ วถิ ศี ึกษำในโรงเรยี น 2. กำรจดั กำร เรียนรู้เพศวถิ ีศึกษำ) ๑.๓ โรงเรียนกำรมกี ำรนิเทศภำยใน เพ่ือส่งเสรมิ กำรจดั กำรเรียนรู้เพศวิถี ศึกษำหรือไมอ่ ย่ำงไร (วธิ ีกำร /กระบวนกำร)
แนวทำงกำรนิเทศกำรดำเนินงำนเพศวิถีศกึ ษำส่คู ุณภำพผู้เรียน | 64 ประเด็นกำรนเิ ทศ กำรดำเนินงำน ขอ้ ค้นพบจำกกำร รอ่ งรอยหลกั ฐำน ของโรงเรยี น 1.4 ผลกำรดำเนินงำนนิเทศเพศวิถี นิเทศ ตดิ ตำม (ถ้ำมี) ศึกษำเปน็ อยำ่ งไร 1) ผลทเ่ี กิดขน้ึ กับครู 2) ผลท่ีเกิดข้นึ กับนักเรียน 1.5 โรงเรียนมแี นวทำงในกำรพัฒนำ ตอ่ ยอดกำรดำเนนิ งำนอยำ่ งไร 2. โรงเรยี นมคี วำมต้องกำรรับกำร สนบั สนนุ จำกหนว่ ยงำนตน้ สังกัด ใน กำรขบั เคลื่อนกำรดำเนินงำนเพศวถิ ี ศึกษำในระดับโรงเรียน ในประเดน็ ใด ผลสาเรจ็ ที่ปฏิบตั เิ ปน็ แบบอยา่ งได้ ............................................................................................................................. ....................................................... ................................................................................................................................................. ................................... ปัญหาและอปุ สรรค .................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ....................................................... ข้อเสนอแนะและความต้องการของหน่วยงานทรี่ ับการนเิ ทศ ............................................................................................................................. ....................................................... ............................................................................................................................. ....................................................... ข้อเสนอแนะของคณะนเิ ทศ ................................................................................................................................................................................ .... ............................................................................................................................. ....................................................... ลงช่ือ ......................................................................... ผู้นิเทศ (..............................................................................) วันท.่ี ............เดอื น..............................พ.ศ...................
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศกึ ษำสูค่ ุณภำพผูเ้ รียน | 65 2. การนเิ ทศการจัดกระบวนการเรยี นรู้เพศวถิ ีศึกษาสู่คุณภาพผเู้ รยี น โดยใช้กระบวนการ ชี้แนะ (Coaching) แนวทางการชแี้ นะกระบวนการเรียนรูเ้ พศวถิ ศี กึ ษา กำรพัฒนำครูให้มีศักยภำพในกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้เพศวิถีศึกษำ ใน ๖ มิติ ตำมแนวคิดหลักในกำร พัฒนำกำรเรียนรู้เรื่องเพศวิถีศึกษำ1 คือ พัฒนำกำรของมนุษย์ สัมพันธภำพ ทักษะส่วนบุคคล พฤติกรรมทำงเพศ สุขภำพทำงเพศ สังคมและวัฒนธรรม โดยใช้กิจกรรมกำรเรยี นรู้ที่เป็นลักษณะเชิงรุก (Active Learning) ผู้นเิ ทศก์ จะใช้วิธีกำรชแี้ นะที่เป็นมิตร มีบทบำทเป็นผู้จัดกระบวนกำรพูดคยุ หลังกำรสังเกตกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้กับครู โดยใช้เทคนิคกำรต้ังคำถำมกระตุ้นให้ครูได้ทบทวนพฤติกรรมกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ และสะท้อนแนวทำงกำร ปรับปรุงกำรจัดกิจกรรมกำรเรียนรู้ด้วยตัวเอง ท้ังน้ี มีควำมมุ่งหวังให้ครูได้ปรับเปลี่ยนวิธีกำรจัดกระบวนกำร จัดกำรเรยี นรู้ใหม้ ปี ระสิทธิภำพมำกยิ่งขน้ึ วตั ถุประสงค์ของการช้ีแนะ เพอื่ เสรมิ สรำ้ งทกั ษะกำรจัดกระบวนกำรเรยี นรู้เพศวิถีศกึ ษำสำหรบั ผู้เรียนในแต่ละระดับช้นั หลกั การสาคญั ของการช้แี นะ ใชค้ ำถำมปลำยเปิด สร้ำงควำมรูส้ ึกปลอดภัยในกำรพูดคยุ เปดิ โอกำสใหค้ รมู สี ว่ นร่วมและสะท้อนกำรปรับปรุงกำรจัดกระบวนกำรเรยี นรู้ของตนเอง เนน้ พูดคุยแลกเปล่ียนไมใ่ ชก่ ำรประเมินหรือตัดสนิ ผู้ช้แี นะเปน็ ผฟู้ ังทีด่ ี ฟงั อยำ่ งเอำใจใส่ ข้นั ตอนการชแี้ นะ 1. ขัน้ เตรยี มการ ๑.๑ ผูน้ เิ ทศกห์ รือผู้ชี้แนะควรมีกำรประสำนงำนลว่ งหนำ้ กับครู เพอ่ื นัดหมำยวันเวลำ และขอแผนกำรจดั กำรเรยี นรทู้ ีจ่ ะลงชี้แนะ ๑.๒ ช้ีแจงและยำ้ กับครวู ำ่ กำรช้ีแนะเปน็ กำรเยยี่ มห้องเรยี นเพอ่ื สงั เกตกำรจดั กำรเรียนรู้ ในหอ้ งเรียนตลอดชวั่ โมง โดยครูควรจดั กำรเรียนรู้ตำมปกติ ผู้ชี้แนะจะไมร่ บกวนกำรจดั กิจกรรมกำรเรยี นรู้ของครู ๑.๓ ศึกษำแผนกำรจดั กำรเรียนรู้ ใหเ้ ข้ำใจเน้อื หำสำระสำคญั และวธิ ีกำรจดั กำรเรยี นรู้ ของแผน ๑.๔ ผู้ชแ้ี นะสำมำรถออกแบบแบบบนั ทึก เพ่ือใชป้ ระกอบกำรชี้แนะ (**ตัวอย่ำงแบบบนั ทกึ ) 2. ข้นั ตอนการชี้แนะ กำรชแี้ นะจะเริ่มจำกกำรสงั เกตกำรจัดกระบวนกำรเรยี นรู้ (๕๐ นำที หรอื ๑ ช่ัวโมง) และกำรพดู คุยหลังกำรจดั กระบวนกำรเรยี นรู้ (๓๐-๔๐ นำท)ี โดยผู้ชแี้ นะมีแนวปฏบิ ตั ดิ งั น้ี 1 Guidelines for Comprehensive Sexuality Education (Kindergarten-12th Grade), National Guideline Task Force, SIECUS, และ UNESCO
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนนิ งำนเพศวิถีศกึ ษำส่คู ุณภำพผู้เรยี น | 66 ๒.๑ ก่อนเริม่ สังเกตกำรจดั กระบวนกำรเรยี นรู้ ผู้ชีแ้ นะควรพดู คุยกบั ครูกอ่ นเข้ำสู่ห้องเรยี น เพื่อสร้ำงควำมเปน็ กนั เองและลดควำมวิตกกงั วลของครู ๒.๒ เมอ่ื เข้ำสหู่ อ้ งเรยี นและระหว่ำงกำรสังเกตกำรจัดกระบวนกำรเรยี นรู้ ผู้ชีแ้ นะไม่ควร ดึงควำมสนใจของผู้เรียนหรือครูในระหว่ำงกำรจัดกำรเรียนรู้ ควรปล่อยห้องเรียนให้เป็นไปตำมธรรมชำติ แต่ควร สงั เกตและบันทึกผลตำมแบบฟอร์มท่ีเตรียม และโนต้ ประเด็นสำคัญทั้งข้อดีและข้อควรปรับปรงุ ในด้ำนพฤติกรรม กำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ของครู พฤติกรรมของผู้เรียนทีต่ อบสนองกบั กจิ กรรมกำรเรยี นรู้ ๒.๓ เมือ่ สน้ิ สดุ กำรสงั เกตกำรจดั กระบวนกำรเรียนรู้ ควรหยดุ พักสกั เลก็ น้อย เพ่ือให้ครู ได้เตรียมพร้อมสำหรับกำรพูดคุย โดยผู้ชี้แนะควรใช้แนวคำถำม เพ่ือชวนสะท้อนและหำแนวทำงกำรพัฒนำหรือ ปรบั ปรุงกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ ดังน้ี Q : มีความร้สู ึกพึงพอใจตอ่ การจดั กระบวนการเรียนรู้ครั้งนี้อยา่ งไรบา้ ง เพราะอะไร Q : มสี ่ิงใดท่ีรูส้ กึ ว่าตวั เองทาได้ดี Q : มีสิง่ ใดที่อยากปรับปรงุ แก้ไข Q : มขี ้อสังเกตตอ่ พฤตกิ รรมหรอื ผลลัพธข์ องผ้เู รียนอย่างไรบ้าง Q : หากจะใชแ้ ผนนอ้ี กี ครัง้ อยากจะปรบั ปรงุ อยา่ งไร (*คาถามเหล่าน้ี เป็นแนวทางให้ครูสะท้อนความคิดความเห็นจากการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของตนเอง ดังน้ัน ผู้ช้ีแนะต้องตั้งใจฟัง และจาเป็นต้องใช้คาถามต่อเนื่อง เจาะลงไป เพื่อเช่ือมโยงให้ครูคน้ พบสาเหตุหรือปัญหาที่เกิด จากการขาดองค์ความรู้ ขาดทักษะการจัดการเรียนรู้ลักษณะเชิงรุก (Active Learning) การยึดติดกับการใช้แนว การจัดกระบวนการเรียนรู้แบบเดิมทคี่ งเน้นการใหค้ วามรู้ ครูป้อนความรู้ แต่ขาดเทคนิคการกระตุ้นให้ผเู้ รยี นมีส่วน ร่วม ไมส่ รา้ งบรรยากาศการเรียนรใู้ หม้ ีการแลกเปลี่ยนกนั ...) ๒.๔ ผู้ช้แี นะสำมำรถเพมิ่ เตมิ ใหข้ ้อเสนอแนะจำกกำรสงั เกตกำรจัดกระบวนกำรเรียนรู้ ได้ โดยกำรใช้คำถำมเพอื่ นำเขำ้ สู่ประเดน็ ท่ตี ้องกำรแนะนำ เช่น Q : คุณครูคิดวา่ ได้จัดการเรียนรบู้ รรลุวัตถุประสงคอ์ ยา่ งไร (การจดั กระบวนการเรียนรู้ พาไปไมถ่ ึงวัตถปุ ระสงค)์ Q : ในช่วงที่ครสู ่งั ให้ตวั แทนกลุม่ นาเสนอ..... ครูไดส้ ังเกตเหน็ ปฏกิ ิริยาของผูเ้ รียนคน อนื่ อยา่ งไร (เด็กอน่ื ไม่ฟงั เสียงดงั ) Q : ตอนทใ่ี ชค้ าถาม... ครูตอ้ งการข้อมูลอะไรบ้าง (ใช้คาถามไมช่ ัด เดก็ ตอบไมไ่ ด้ เด็กเงยี บ) Q : กรณีท่มี ีผ้เู รยี นตอบเพียงสองสามคน ครูคดิ วา่ จะมีวธิ ีการใดอกี บ้างทท่ี าให้ผูเ้ รียน อื่น ๆ มีโอกาสตอบคาถาม (ครูไมใ่ สใ่ จเดก็ หลังห้อง ส่อื สารหรอื สนใจกบั เดก็ ไมก่ ่คี น) Q : การท่เี รารบี ร้อนบอกคาตอบ จะทาใหเ้ ดก็ เรียนรู้อย่างไร (ครูถามเองตอบเอง) ๒.๕ ในช่วงทำ้ ย เมื่อสนิ้ สุดกำรชี้แนะควรใหก้ ำลังใจครู ด้วยกำรชนื่ ชมสงิ่ ท่ีครทู ำไดด้ ี โดยกำรยกตัวอย่ำงทเี่ ป็นรปู ธรรมและระบเุ จำะจงทค่ี รไู ด้ทำจริง และใหก้ ำลงั ใจในกำรปรบั ปรงุ กำรจัดกำรเรยี นรู้
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศกึ ษำสู่คุณภำพผู้เรยี น | 67 ตวั อย่างแบบบันทกึ การชแี้ นะ (Coaching) การจัดกระบวนการเรียนรู้ แบบสงั เกตการจดั กระบวนการเรียนรู้เพศวิถีศึกษา (บนั ทกึ การนิเทศ) ครง้ั ท.ี่ ...................................... ช่อื ผู้ชี้แนะ (Coach) ……………………………………….....……………………………………………………………………………………… วนั ท่ี ……………………………………………………………………………………………………………..เวลำ………………………………….. ช่อื ครูผู้สอน……………………………………..............…………………………………………………………………………………………….. ชอ่ื สถำนศึกษำ…………………………………….………..อำเภอ……………………………………จงั หวดั ………………………………….. ช่อื แผนกำรจัดกำรเรียนรู้……………………......…………………………………………………………………………………………………. ช้ันท่ีสอน………............……………………………………………………………….…………………ห้อง…………………………………….. ก. บนั ทึกการสังเกตการจดั กระบวนการเรียนรู้ ๑. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ประเดน็ การสังเกต ปฏบิ ตั ิ ไม่ ปฏบิ ตั ิ ๑. กำรนำเข้ำสู่บทเรยี น ๒. กำรอธิบำยข้ันตอนกำรดำเนนิ กิจกรรมชัดเจน ๓. กำรต้ังคำถำมเพ่ือสร้ำงกำรเรียนรู้ ๔. กำรเปดิ โอกำสใหผ้ ู้เรียนแสดงควำมคดิ เหน็ ซักถำม ๕. กำรฟงั และกำรจับประเดน็ สำคญั ๖. กำรสรุปและสะท้อนเป็นระยะ ๆ ใหผ้ ู้เรยี นตดิ ตำมควำมคดิ และกำรเรียนรู้ของกลุ่ม ๗. กำรเช่อื มโยงควำมคดิ เหน็ ผเู้ รียนสู่กำรสรุปแนวคดิ หลกั ของบทเรยี น ๘. กำรลำดับควำมคิดและประเด็นกำรเรียนรู้ เพ่อื นำไปสูข่ ้อสรปุ ทง้ั หมดของคำบเรยี น โดยสอดคลอ้ งกับวัตถุประสงคข์ องแผนกำรจัดกำรเรยี นรู้ สิ่งที่ครูทาได้ดี ข้อเสนอแนะ …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวิถีศึกษำสคู่ ุณภำพผเู้ รียน | 68 ๒. ทศั นะและท่าทขี องครูผูส้ อน ปฏบิ ัติ ไม่ ปฏบิ ัติ ประเด็นการสงั เกต ๑. ทำ่ ทีเปน็ มิตร ทำใหผ้ ้เู รยี นมีสว่ นร่วม และไมอ่ ดึ อดั ๒. ไมช่ ้ถี กู ผิด หรอื บอกควรทำ/ไม่ควรทำ ๓. ไม่โนม้ นำ้ วให้คดิ เหมอื นครู สงิ่ ท่คี รูทาได้ดี ขอ้ เสนอแนะ ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ๓. การใหข้ ้อมูลของครผู สู้ อน ปฏิบัติ ไม่ ปฏบิ ัติ ประเด็นการสังเกต ๑. กำรให้ข้อมูลรอบดำ้ น ไมป่ ดิ บงั ๒. กำรใหข้ ้อมลู ถูกตอ้ ง ไมค่ ลำดเคล่อื น ๓. อธิบำยได้ชดั เจน สิ่งทีค่ รทู าได้ดี ขอ้ เสนอแนะ ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศึกษำสูค่ ุณภำพผู้เรยี น | 69 ข. สิง่ ที่ผู้ช้ีแนะ เหน็ วา่ เปน็ อุปสรรคในการจัดการเรียนรูค้ รง้ั นี้ (กรณุ าระบุ) เวลำ (มำก/น้อย) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ผ้เู รียน (จำนวน/ควำมสนใจ) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... กิจกรรม (ควำมสอดคลอ้ งกบั ผเู้ รียน) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ครู (กำรเตรยี มตวั /ขอ้ มูล/ทกั ษะ) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... อปุ กรณ/์ ส่ือ/หอ้ งเรยี น ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... อ่ืน ๆ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ค. ขอ้ สังเกตอน่ื ๆ ของผชู้ ้แี นะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….....
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวิถีศกึ ษำสู่คุณภำพผ้เู รียน | 70 ง. การพูดคยุ กบั ครหู ลงั การจัดกระบวนการเรยี นรู้ ผู้ช้แี นะไดพ้ ูดคยุ กับครหู ลงั การจดั กระบวนการเรียนรู้ ใช่ (กรณุ ำให้ข้อมูลในขอ้ ต่อไป) ไมใ่ ช่ เพรำะ ครูมคี ำบสอนตอ่ เนื่อง ผูช้ ี้แนะติดภำรกิจ อื่น ๆ ความรู้สกึ ของครูตอ่ การใชแ้ ผนการจดั การเรียนร้คู ร้งั นี้ มาก ปานกลาง นอ้ ย ประเดน็ 1. มกี ำรตง้ั คำถำมเพ่อื สรำ้ งกำรเรียนรู้ มำกกวำ่ กำรบอก ๒. เปดิ โอกำสให้ผเู้ รียนซักถำม แสดงควำมคดิ เหน็ ๓. กำรฟงั เพอ่ื จับประเดน็ สำคัญ ๔. สรปุ โดยเชือ่ มโยงประเดน็ จำกผ้เู รียน ๕. มีควำมชัดเจนในเนือ้ หำ กระบวนกำร ๖. ควำมมนั่ ใจในกำรจดั กำรเรยี นรู้ ๗. สำมำรถจดั กำรเรียนรู้ได้บรรลวุ ัตถุประสงค์ ส่ิงท่คี รคู ดิ วา่ ทาได้ดีในคร้งั นี้ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... สิง่ ทค่ี ดิ วา่ ควรปรับปรงุ เพ่ือทาให้ดีขึ้นในการจัดครั้งตอ่ ไป คอื ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ข้อเสนอแนะของครู ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..... ผถู้ กู ช้ีแนะไดร้ บั ทราบการชแี้ นะครั้งนี้ พร้อมท้งั ไดล้ งลายมือชือ่ ไว้เปน็ หลกั ฐาน ลงชอ่ื ………………………………………………………….. (................................................................) วันที่ ...........เดอื น......................พ.ศ.......
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศกึ ษำสู่คุณภำพผู้เรยี น | 71 บรรณำนกุ รม กระทรวงศกึ ษำธกิ ำร. (2553). หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน พุทธศกั ราช 2551. พิมพ์คร้ังท่ี 3. กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พ์ชมุ นุม สหกรณ์กำรเกษตรแหง่ ประเทศไทย. กฎกระทรวง กำหนดประเภทของสถำนศกึ ษำและกำรดำเนินกำรของสถำนศกึ ษำในกำรป้องกันและแก้ไขปัญหำ กำรต้ังครรภ์ในวัยรนุ่ พ.ศ. ๒๕๖๑. ราชกิจจานเุ บกษา, เลม่ ที่ 135 ตอนท่ี 81 ก, (วนั ท่ี 12 ตลุ ำคม 2561). พระรำชบญั ญตั ิควำมเท่ำเทยี มทำงเพศ พ.ศ. ๒๕๕๘. ราชกิจจานุเบกษา, เล่มที่ 132 ตอนท่ี 18 ก, (วันท่ี 13 มีนำคม 2558). พระรำชบัญญตั ิกำรป้องกนั และแก้ไขปัญหำกำรต้งั ครรภใ์ นวัยรนุ่ พ.ศ. ๒๕๕๙. ราชกจิ จานุเบกษา, เล่มท่ี 133 ตอนท่ี 30 ก, (วันท่ี 31 มีนำคม 2559). มหำวิทยำลัยมหิดล, องค์กำรทุนเพ่ือเดก็ แห่งสหประชำชำติ (UNICEF), สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำ ขัน้ พนื้ ฐำน (สพฐ.), สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรอำชีวศึกษำ (สอศ.) กระทรวงศึกษำธิกำร, องค์กำร กำรศึกษำ วิทยำศำสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชำชำติ (UNESCO) และกองทนุ ประชำกรแห่ง สหประชำชำติ (UNFPA). (๒๕๕9). รายงานผลการวจิ ยั เพอ่ื ทบทวนการสอนเพศวิถศี ึกษาใน สถานศึกษาไทย. กรุงเทพฯ : UNICEF. องค์การเพื่อการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ, และยูเนสโก สานักงานกรุงเทพฯ, สานัก เลขาธกิ ารโครงการเอดส์แห่งสหประชาชาติ, กองทุนประชากรแหง่ สหประชาชาต,ิ องค์การทุนเพื่อเดก็ แหง่ สหประชาชาต,ิ องค์การเพือ่ การส่งเสรมิ ความเสมอภาคระหว่างเพศ และเพ่ิมพลงั ของผู้หญิงแห่ง สหประชาชาติ, และองค์การอนามัยโลก. (2561). พิมพ์ครัง้ ท่ีสอง. แนวปฏบิ ัตสิ ากลทางวชิ าการเร่อื ง เพศวถิ ศี ึกษา. กรงุ เทพฯ : ยูเนสโก. สำนกั งำนคณะกรรมกำรพัฒนำกำรเศรษฐกจิ และสังคมแห่งชำติ. (2562). ยุทธศาสตรช์ าติ พ.ศ. 2561 – 2580. พมิ พ์ครัง้ ท่ี2. ม.ป.ท. สำนักงำนคณะกรรมกำรพฒั นำกำรเศรษฐกิจและสังคมแห่งชำต.ิ (2562). แผนพฒั นาเศรษฐกิจและสังคม แห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑๒ (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔). ม.ป.ท. SIECUS & UNESCO. Guidelines for Comprehensive Sexuality Education (Kindergarten-12th Grade), National Guideline Task Force.
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนนิ งำนเพศวถิ ีศกึ ษำสคู่ ุณภำพผู้เรยี น | 72 ภำคผนวก การวจิ ยั ของ UNICEF รว่ มกับ สพฐ. ตวั อย่างแผนการจดั การเรียนร้เู พศ และสถาบนั วิจยั ประชากร มหาวิทยาลัยมหดิ ล ๑ วิถีศึกษา ป.๔-๖ และ ม.๑-๖ www.teenpath.net ๒ แนวปฏบิ ตั สิ ากลทางวชิ าการเรอ่ื ง เพศวิถีศกึ ษา ๓ กรอบเนอ้ื หาเพศวิถีศกึ ษา ๔ (Key concept) การพฒั นาเพศวิถีศึกษาในระบบ การศึกษาขั้นพื้นฐาน ๕ คมู่ ือครสู ขุ ภาวะ การวดั และ ๖ ประเมนิ ผลการจดั การเรียนรสู้ ุข ภาวะ ๗ ล้ิงค์อน่ื ๆ ท่ีเกี่ยวขอ้ ง https://www.teenpath.net/d 1. เอกสารทเ่ี ก่ยี วของหนว่ ยงานตา่ ง ata/hbook/00001/tpfile/0 ๆ พรบ. กฎกระทรวง ประกาศ 0002.pdf กระทรวง 2. http://cse- elearning.obec.go.th 3. www.esdc.go.th 4. http://academic.obec.go.th 5. http://obecspc.com/about- us 6. https://www.thaihealth.or.th
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศึกษำสู่คุณภำพผู้เรียน | 73 คณะผู้จัดทาเอกสาร ทปี่ รกึ ษา เลขำธิกำรคณะกรรมกำรกำรศกึ ษำขั้นพืน้ ฐำน รองเลขำธิกำรคณะกรรมกำรกำรศึกษำขัน้ พนื้ ฐำน นำยอมั พร พินะสำ ผเู้ ชีย่ วชำญพิเศษ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำข้ันพน้ื ฐำน นำยสนิท แยม้ เกสร ข้ำรำชกำรบำนำญ นำงเบญจลกั ษณ์ นำ้ ฟ้ำ นำงลำวัณย์ ตรเี นตร คณะผู้จดั ทา นำงรวภิ ัทร เหลำ่ คุ้ม ศึกษำนเิ ทศก์ชำนำญกำรพเิ ศษ สำนักงำนเขตพนื้ ทีก่ ำรศึกษำ มธั ยมศกึ ษำกรุงเทพมหำนคร เขต ๑ ชว่ ยปฏบิ ตั ริ ำชกำร หน่วยศกึ ษำนิเทศก์ สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำ ข้ันพ้ืนฐำน ปฏิบัติหนำ้ ท่ีแทน หัวหน้ำหน่วยศกึ ษำนิเทศก์ สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศกึ ษำขนั้ พื้นฐำน นำงบัวบำง บญุ อยู่ ขำ้ รำชกำรบำนำญ นำงสำวภิญญำพัชญ์ เชื้อจนั ทรย์ อด ศกึ ษำนเิ ทศก์ชำนำญกำรพเิ ศษ สำนกั งำนเขตพ้ืนที่กำรศึกษำ ประถมศึกษำนำ่ น เขต 2 ช่วยปฏบิ ัตริ ำชกำร หน่วยศกึ ษำนเิ ทศก์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรศกึ ษำขนั้ พนื้ ฐำน นำงสำวสุวมิ ล อนิ ทปันตี ศึกษำนเิ ทศก์ชำนำญกำร สำนักงำนเขตพ้นื ทกี่ ำรศกึ ษำมัธยมศกึ ษำ กรุงเทพมหำนคร เขต 2 ช่วยปฏบิ ตั ริ ำชกำร หน่วยศึกษำนิเทศก์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขัน้ พืน้ ฐำน นำงนจั รีภรณ์ ทุมสงครำม ศึกษำนิเทศก์ชำนำญกำรพิเศษ สำนักงำนเขตพื้นทกี่ ำรศึกษำประถมศกึ ษำเลย เขต 1 นำยทวที รพั ย์ มำละอินทร์ ศกึ ษำนิเทศกช์ ำนำญกำรพิเศษ สำนักงำนเขตพน้ื ท่ีกำรศกึ ษำประถมศกึ ษำสกลนคร เขต 3 นำงสำวกรรณกิ ำร์ ทองแทง่ ใหญ่ ศกึ ษำนเิ ทศก์ชำนำญกำร สำนกั งำนเขตพน้ื ท่กี ำรศกึ ษำประถมศึกษำนครปฐม เขต 1 พันจ่ำเอกแดงรตั น์ชัย คงสม นักวิชำกำรศกึ ษำชำนำญกำรพเิ ศษ สำนกั วิชำกำรและมำตรฐำนกำรศึกษำ นำงสำวชนำภัทร ปิยะเสถียร นักวิชำกำรศึกษำปฏบิ ตั กิ ำร สำนักวิชำกำรและมำตรฐำนกำรศึกษำ นำงสุขเกษม เทพสิทธิ์ นกั วิชำกำรศึกษำชำนำญกำรพเิ ศษ สำนกั วชิ ำกำรและมำตรฐำนกำรศึกษำ ชว่ ยปฏิบัตริ ำชกำร ศูนยเ์ ฉพำะกิจคุ้มครองและช่วยเหลือเด็กนักเรียน นำงสำวแสงจันทร์ เมธำตระกูล มลู นธิ แิ พธทเู ฮลท์
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนนิ งำนเพศวิถีศึกษำสูค่ ุณภำพผเู้ รียน | 74 นำยธวชั ชยั พำช่นื มลู นิธิแพธทูเฮลท์ นำงสำวธติ พิ ร ดนตรพี งษ์ มูลนิธแิ พธทเู ฮลท์ คณะบรรณาธกิ ารกจิ นำงบัวบำง บญุ อยู่ ขำ้ รำชกำรบำนำญ นำงสำวภญิ ญำพัชญ์ เชอ้ื จันทร์ยอด ศกึ ษำนเิ ทศก์ชำนำญกำรพิเศษ สำนกั งำนเขตพืน้ ท่กี ำรศึกษำ ประถมศึกษำน่ำน เขต 2 ชว่ ยปฏิบตั ิรำชกำร หน่วยศึกษำนเิ ทศก์ สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศกึ ษำ พันจ่ำเอกแดงรตั น์ชัย คงสม นักวชิ ำกำรศึกษำชำนำญกำรพิเศษ สำนกั วชิ ำกำรและมำตรฐำนกำรศกึ ษำ นำงสำวชนำภัทร ปิยะเสถยี ร นักวิชำกำรศกึ ษำปฏบิ ตั กิ ำร สำนักวชิ ำกำรและมำตรฐำนกำรศกึ ษำ ออกแบบกราฟฟิก นำงสำวกรรณิกำร์ ทองแท่งใหญ่ ศกึ ษำนเิ ทศก์ชำนำญกำร สำนกั งำนเขตพื้นทก่ี ำรศกึ ษำประถมศึกษำนครปฐม เขต 1 นำงสำวศภุ ธิดำ พทิ กั ษร์ กั ษำเลิศ พนักงำนจ้ำงเหมำบรกิ ำร หน่วยศึกษำนเิ ทศก์ สำนกั งำนคณะกรรมกำรกำรศกึ ษำข้ันพนื้ ฐำน
แนวทำงกำรนเิ ทศกำรดำเนินงำนเพศวถิ ีศกึ ษำส่คู ุณภำพผ้เู รยี น | 75
Search