เหนื่อยแล้วสบายตลอดไป ดีกว่าสบายแล้วเหนื่อยตลอดไป

เหนื่อยแล้วสบายตลอดไป ดกี ว่าสบายแล้วเหนื่อยตลอดไป เขียนโดย ณฐั สิมา พลแสน วทิ ยาลยั อาชีวศึกษานครราชสีมา

เหน่ือยแล้วสบายตลอดไป ดกี ว่าสบายแล้วเหนือ่ ยตลอดไป ความดี สิ่งดี ๆ ที่ทาใหม้ นุษยเ์ รามีชีวติ เจริญข้ึน เช่น การต่ืนแต่เชา้ การทางานบา้ น การเป็นคนขยนัไม่ด่าวา่ คนอ่ืน การไม่โกรธ ไมถ่ ือตวั ไม่พดู ร้าย ๆ ใหใ้ ครไดย้ นิ การไม่พดู ตลกลอ้ เล่นไร้สาระทีเป็นบาปการไมเ่ ท่ียวกลางคืน การเวน้ จากการเสพอารมณ์ทางเพศ และยงั มีอีกมากมาย สิ่งเหล่าน้ี บางคร้ัง กิเลสก็หลอกเราวา่ ทาแลว้ ลาบากเหลือเกิน ควรจะนอน ฟังเพลง เที่ยว ดูหนงั ส่องกระจกแตง่ ตวั ท้งั วนั วา่ งกส็ าเร็จความใคร่ตามอารมณ์กิเลส พดู ไร้สาระตามปากดีกวา่ ไม่พูดแลว้ เหมือนมีอะไรคา้ งคาใจ พอใหท้ าอะไรตามใจแตไ่ มด่ ี เตม็ ใจทา แต่สิ่งดี ๆ ที่ทาแลว้ ไม่เสียใจกลบั ไมม่ ีแรงทา แทบทุกลมหายใจที่คนเราต่างทาแตส่ ่ิงที่ทาแลว้ เสียใจทีหลงั เพราะการปล่อย ความเลินเล่อ ท้งั ที่รู้วา่สิ่งไม่ดีทุกอยา่ งท้งั สิ้น จะพาใคร หรือแมแ้ ตต่ วั เขาเองไปสู่จุดไหน เพราะไมย่ อมพจิ ารณาใหเ้ ห็นวา่ โทษของสิ่งไม่ดี ท่ีแสดงออกทางกาย วาจา ใจ เป็นอยา่ งไร ทาส่ิงท่ีดี หมดแรง แตท่ าส่ิงที่ไมด่ ี ทาได้- พอทางานหนา้ คอมพิวเตอร์ สามส่ีชวั่ โมงก็เหนื่อย แตใ่ ห้เล่นเกมส์ค่อนวนั กไ็ มเ่ หน่ือย- พออา่ นหนงั สือก็ง่วงนอน แต่ดูหนงั สือโป๊ อ่านไดต้ ลอด- พอช่วยงานแม่ ไมย่ อม งอ้ แม่ ไม่ยอม นวดแม่ใหแ้ ม่หายเม่ือย ไมย่ อม และยงั ทาใหแ้ ม่โกรธบอ่ ย ๆ แต่แฟนโกรธนิดเดียว งอ้ จะเป็นจะตาย ร้องห่มร้องไห้ ใหท้ าอะไรก็ยอม

มนุษยเ์ รา เวลาที่ทางานเหนื่อยๆ ก็บน่ อยากพกั แตห่ ลายคร้ัง เมื่อไดพ้ กั แลว้ ก็นอนเฉย ๆ หรือประมาท ไมท่ าอะไรใหเ้ กิดประโยชน์ เม่ือเวลา ท่ีเป็นโอกาสดี ๆ เหล่าน้นั ผา่ นไป ปุถุชนก็จะถามอีก วา่เมื่อไหร่จะไดพ้ กัหลายคร้ังท่ีปล่อยจิตใหค้ ิดเรื่องเพศ แอบชายตามองเพศตรงขา้ มตามสบาย นง่ั ตามสบาย กินตามสบาย พดูตามสบาย นอนตามสบาย แต่เมื่อสุดทา้ ย ถึงเวลาที่เดือดร้อนก็ไมม่ ีท่ีพ่ึง เพราะไม่ไดส้ ร้างกศุ ลไว้ ไมไ่ ดฝ้ ึกจิตใหส้ ารวมไว้ ความสุขลวก ๆ ท่ีปุถุชนเสพแลว้ คิดวา่ ไมเ่ ป็ นไร ปล่อยไปกไ็ ด้ เป็นของไมม่ ีแก่นสาร ไม่ยงั่ ยนื เมื่อปุถุชนเสพความสุขใด ความสุขน้นั กจ็ ะสลายไปในท่ีสุดเพราะความไมเ่ ท่ียง ไมใ่ ช่ของตน แลว้ ความทุกข์ ก็จะกลบั มาหาเขาอีกคร้ัง ถึงเวลาน้นั ก็จะพบกบั ทรมานอีก วนเวยี นเป็นวฏั จกั รท่ีไมม่ ีดี ตรงกนั ขา้ ม หากสละความสุข มาพบกบั ความยากลาบากในการ ปรับจิตของตนเอง ใหส้ ูงข้ึนจากความสุขเหล่าน้นั เม่ือใชค้ วามพยายามความต้งั ใจใหจ้ ิตพน้ จากสุขลวก ๆ อยา่ งน้นั แลว้ มีจิตท่ีสมบูรณ์ข้ึนมองสิ่งตา่ ง ๆ ไดช้ ดั เจน มีความมนั่ คงทางใจมากข้ึน ยอ่ มจะไดร้ ับความสุขมากข้ึน และไมต่ อ้ งไปเสพสุขไร้สาระแลว้ ตามมาดว้ ยปัญหาอยา่ งท่ีเคยเสพมาท้งั หมด ข้ึนอยกู่ บั เรา วา่ เราจะยอมแลก ความสุขท่ีไม่จริง ซ่ึงพาเราไปเจอความทุกขจ์ ริง ๆ กบั การพบความทุกขบ์ า้ ง ท่ีจะพาเราไปเจอความสุขจริง ๆ ซ่ึงท้งั หมดกอ็ ยทู่ ่ีตวั เราเองเลือกเท่าน้นั

ขณะทเี่ วลาเราทากุศล อาจเหนื่อยบ้าง แต่เป็ นความเหนื่อยทไ่ี ม่เสียกาลงั ของลูกผู้ชาย (หรือลูกผ้หู ญงิ ) กิเลส เหมือนศตั รู คนท่ีนอนในสนามรบจะมีโอกาสเดียวเทา่ น้นั คือตาย แต่ในทางตรงกนั ขา้ ม หากวา่เราลุกข้ึนสู้ เราจะไมต่ ายในสนามรบ การรบอาจมีแพ้ มีชนะบา้ ง แตก่ ารรบกบั กิเลส เราต่างมีอาวธุ อศั จรรย์ เมื่อใครไดน้ ามาใชแ้ ลว้จะมีกาลงั มีเวทยม์ นตเ์ อาชนะศตั รูไดเ้ ดด็ ขาด ไดแ้ ก่ ธรรมะของพระพุทธเจา้ การตอ่ สู้กบั กิเลส บางคร้ังอาจจะอ่อนลา้ เหน็ดเหน่ือย ทอ้ แท้ อยากตาย เครียด ร้องไห้ แต่ไม่ควรยอม นอ้ ยใจ หรือร้องไห้ ศตั รูลอ้ มเราไว้ รอบดา้ น ท้งั เกิดแก่เจบ็ ตาย เหน่ือยกบั ทามาหาเล้ียงชีพจากท่ีเกิดมา เหนื่อยกบั ความร้อนเร่าเพราะรักโลภโกรธหลง มีทางเอาตวั รอดทางเดียวเท่าน้นั คือ \"สู้\"เพราะเมื่อเรา \"สู้\" เสร็จแลว้ ศตั รูกต็ ายแลว้ หลงั จากน้นั เราจะนอนหลบั สบายทุกคืน ไม่ร้องไห้ ไม่เจบ็ ปวดเพราะถูกศตั รูแทง ...บางคนใส่เส้ือผา้ น่ารักๆ แตง่ ตวั ดูดี แตค่ นเหล่าน้นั พออยใู่ กลแ้ ลว้ กลบั ไมไดร้ ู้สึกดีดว้ ยเลย เราไดเ้ พยี งแค่รู้สึกดีท่ีดูดว้ ยดวงตา แตเ่ ม่ือดูดว้ ยใจเรากลบั พบกบั สิ่งที่ไมเ่ ห็นสวย ไมเ่ ห็นดี ไมเ่ ห็นมีอะไรน่ามองเลยสักอยา่ ง ไมม่ ีความงดงามเอาเสียเลย แตบ่ างคน แมไ้ มไ่ ดแ้ ต่งตวั เลย อาจจะดูธรรมดา เรียบ ๆ แต่เพราะอะไรมองแลว้ ถึงรู้สึกวา่ ทาไมเราปล้ืมคนคนน้ีจงัคาตอบกค็ ือโบราณสอนวา่\"คนจะงาม งามทใี่ จ ใช่ใบหน้าคนจะสวย สวยจรรยา(นิสัย) ใช่ตาหวานคนจะแก่ แก่ความรู้ ใช่อย่นู านคนจะรวย รวยศีลทาน ใช่บ้านโต\"ในพระพุทธศาสนา ทา่ นสอนวา่ หากคนเรา มีส่ิง 2 สิ่งตอ่ ไปน้ี จะเรียกไดว้ า่ \"เป็นคนสวย\" , \"เป็นคนงาม\" ,\"เป็นคนสง่า \", เป็นคนน่ารัก\" , เป็นคนน่ามองหรือเป็นแมแ้ ตไ่ อดอลของคนทวั่ ไป แมว้ า่ จะมีทรงผมกระเซอะกระเซิง ไมไ่ ดแ้ ต่งหนา้ ไม่มีเส้ือผา้ สวยๆ ใส่

แต่คนท่ีมองแลว้ กลบั รู้สึกชื่นใจ ชอบใจ และรู้สึกดี บางคร้ัง สิ่งน้ีอาจทาใหค้ นท่ีเห็นหรือแมแ้ ตไ่ ดย้ นิ ศรัทธาในตวั เรา และขนลุกได้2 ส่ิงน้ันคอื ส่ิงทเี่ รียกว่า \"ขนั ติ\" และ \"โสรัจจะ\"ขนั ติ ในภาษาไทยเราใชค้ าวา่ ความอดทน แต่คาวา่ อดทนน้ีฟังแลว้ ดูเหมือนวา่ เราช่างพบเจอกบั เร่ืองหนกั เสียเหลือเกินจึงตอ้ งอดทน แตท่ ี่จริงแลว้ ความหมายตามตวั ในพระบาลีน้นั คาวา่ ขนั ติ ท่านแปลวา่ \"ความใจเยน็ \", \"ความไมใ่ จร้อน\" , \"ความเยน็ ใจ\" , \"ความช่ืนใจ\" , \"ความไม่ดุร้าย\" , ความไม่ปากร้าย\" , \"ความไมเ่ กร้ียวกราด\"หรือเรียกไดว้ า่ ความมีอารมณ์แจ่มใส ไมท่ าอะไรใหเ้ ครียด น้ีกเ็ ขา้ ในความหมายของขนั ติได้คนท่ีมีขนั ติ จะเป็นคนท่ีผอู้ ่ืนศรัทธา เพราะโดยปรกติแลว้ เราไมค่ ่อยไดเ้ ห็นวา่ ใครเป็ นคนที่ดีจริง จนกวา่ เราจะไดเ้ ห็นเขาอยใู่ นสถานการณ์บางอยา่ ง เช่น สถานการณ์กดดนั หรือถูกต่อวา่ หรือพบกบั เร่ืองขดั ใจ หากในสถานการณ์แบบน้นั ใครสักคนแสดงใหเ้ ราเห็น หรือเราแสดงใหใ้ ครเห็นไดว้ า่ สบายๆ กบั เร่ืองน้นั ๆ ไม่เครียด ไม่ด่าตอบ ไม่วา่ ตอบ ไม่โกรธตอบ เขาใส่อารมณ์มา ไมใ่ ส่อารมณ์กลบั ภายในไม่กี่วนั เทา่ น้นั ความดีตรงน้ีจะถูกกระจายไปปากตอ่ ปาก และไมน่ านเลย เราก็จะเป็นท่ีรักของคนหลายๆ คน และหากเรารักษาความดีน้ีไวไ้ ดเ้ สมอตน้ เสมอปลาย ทุกๆ วนั ทุกๆ เวลา เรากจ็ ะมีความสุขและความสบายใจอยทู่ ุกเวลาถ้าใจเยน็ ไม่เป็ น ไม่รู้จักยบั ย้งั ชั่งใจ ไม่อดทน สิ่งทจี่ ะได้รับกค็ ือ1. ผไู้ มอ่ ดทนยอ่ มไมเ่ ป็นท่ีรัก ไม่เป็นที่ชอบใจของคนเป็ นอนั มาก2. ยอ่ มเป็นผโู้ หดร้าย3. ยอ่ มเป็นผเู้ ดือดร้อน (ตรงกนั ขา้ ม คนท่ีใจเยน็ สุขมุ จริง ยอ่ มไม่เดือดร้อนกบั เรื่องอะไรเลย)4. ยอ่ มเป็นผหู้ ลงก่อนสิ้นใจ (เช่น เห็นอกุศลนิมิตที่น่ากลวั ก่อนตาย)5. เม่ือตายไปยอ่ มเขา้ ถึงอบาย ทุคติ วนิ ิบาต นรก ๑ ดูกรภิกษุท้งั หลายโทษของความไมอ่ ดทน ๕ ประการ

สาหรับขอ้ ที่ 2 \"โสรัจจะ\"คาวา่ โสรัจจะน้นั มีความหมายวา่ \"ความสงบเสง่ียม\"แต่ความสงบเสง่ียมน้ี ไมไ่ ดแ้ ปลวา่ \"นิ่ม\" ในสายตาของใครๆ แต่ตามความหมายจากพระไตรปิ ฎกวภิ งั ค์หมายถึง \"การไม่ล้าขอบเขต\" , \"การไม่ล่วงเลยเขตแดน\" ทางการการแสดงออกและคาพูด (ทางกายและวาจา) เพราะถา้ ไดเ้ ลยขอบเขตออกไปแลว้ จะเป็นการกระทาท่ีน่ารังเกียจหรือมีโทษทนั ทีการไมล่ ่วงเลยเขตแดนโดยหลกั ใหญ่ มีทางการแสดงออก 3 และทางคาพดู 4 ค่ะ นน่ั คือทางกาย ได้แก่1. การฆ่าสัตว์ หรือแมแ้ ต่การทาร้ายสัตวห์ รือสิ่งมีชีวต บางทีอาจจะไม่ฆ่า แตก่ แ็ กลง้ ใหเ้ ขาเดือดร้อนแบบตา่ งๆ ฆา่ สัตวใ์ หญื่ถือวา่ ใจร้าย ฆา่ สัตวเ์ ลก็ ถือวา่ ใจดา จิตใจท่ีสูงส่ง และมีความสง่า ลกั ษณะแรกท่ีตอ้ งมีประจาคือ \"ความรัก\" ความเอ็นดู ยง่ิ ถา้ ไมท่ าร้ายสตั วต์ วั เล็ก ๆ สักตวั ก็แปลไดว้ า่ จิตใจเราออกจากการทาลายชีวติ ของใครแลว้ พอเราไมท่ าลายชีวติ ใคร ชีวติ ของเรากจ็ ะไดร้ ับแต่ส่ิงดี ๆ จิตที่ขาวพาข้ึนที่สูง จิตท่ีดาพาลงท่ีต่า การทาร้าย การฆา่ หรือแมแ้ ต่การเอา่่มือตบ เอามือบ้ี แสดงวา่ จิตแสดงความเห็นแก่ตวั ออกมา และเป็นสีดา สีดาไมเ่ คยใหค้ วามสวา่ งกบั ใครเลย2. การขโมยของ3. การเกนิ เลยกบั คนรักคนอ่ืนสามขอ่้ น้ีใหท้ อ่ งไวใ้ นใจวา่ ฆา่ สตั วใ์ นดา ขโมยของสกปรก เป็นชูน้ ่ารังเกียจทางคาพูดได้แก่1. พูดโกหกทุกอย่าง แมแ้ ตค่ าลอ้ เล่นกไ็ มไ่ ด้ (อา้ ง:ม.ม.๑๒๗) เราคงไม่ชอบใครที่มาโกหกกบั เรา ไมว่ า่ เป็ นเพอ่ื น หรือเป็นแฟน เพราะคาโกหก มนั ทาใหค้ นคนน้นั ไมม่ ีตวั ตนอีกเลย2. นินทา การนินทาน้ีก็มีสองเหตุผล คือ นินทาเพราะอยากใหเ้ คา้ แตกแยกกนั เพราะไมช่ อบจริงๆ กบั นินทาเพราะจอ้ งจะเอาใจวา่ เราเป็ นพวกเคา้ กเ็ ลยนินทาอีกฝ่ ายให้ฟัง ท้งั สองขอ้ น้ี ทาใหเ้ ราสกปรกมากๆ

3. การพดู คาหยาบ แบ่งออกเป็น พดู คาหยาบเพราะโกรธจริงๆ อยากจะด่าออกไป กบั พดู จาใชค้ าคะนอง ฟังแลว้ ไม่น่าฟัง4. พูดเพ้อเจ้อไร้สาระ ไมม่ ีประโยชน์ รวมไปถึง พดู ไมถ่ ูกเวลา พดู พร่าเพรื่อ พูดไมม่ ีที่สุดหรือไม่รู้จบ พดูลอยๆ แบบไม่คิด ขาดเหตุผล กร็ วมอยใู่ นขอ้ น้ีหากเพอ่ื นๆ ค่อยๆ สังเกตุทีละขอ้ เพือ่ นๆ จะเห็นไดว้ า่ ทุก ๆ ขอ้ หากใครทาลงไปกจ็ ะทาใหค้ นคนน้นั ดูไม่น่าชอบเอาเสียเลย คงไมม่ ีใครอยากอยกู่ บั คนที่พดู มากท้งั วนั หรืออยกู่ บั คนที่นินทาคนอื่น เป็ นตน้แต่ขยายออกไปกวา่ น้นั คาวา่ \"สงบเสง่ียมน้ี รวมไปถึงการไม่คะนองมือคะนองเทา้ เช่น นงั่ กระดิกเทา้ การไม่ทาตวั ตลก การไมเ่ ล่น การไม่โยกหวั เอียงคอไปมา หรืออาการคะนองอ่ืนๆ ท่ีเรามองไดว้ า่ เป็นอาการคะนองท้งั หมดน้ี เรียกวา่ \"โสรัจจะ\" ผลของการมีโสรัจจะน้ี ที่เราเห็นไดช้ ดั เจนคือ เมื่อเราอยกู่ บั ผหู้ ลกั ผใู้ หญ่ ท่านจะมองเดก็ ท่ีมีสัมมาคารวะ และมีความไมค่ ึกคะนองวา่ เป็ นคนดี และท่านจะเอน็ ดู หากเป็นคนรุ่นเดียวกนัเคา้ ก็จะใหเ้ กียรติกบั เรา และหากเป็นรุ่นนอ้ งๆ ลงไป เคา้ ก็จะเคารพนบั ถือเรา และปล้ืมเราและนอกจากขนั ติและโสรัจจะ ยงั มีธรรมอีกสองขอ้ ที่ทาใหเ้ ราพบเจอความสิ่งดี ๆ และงามสง่าไดอ้ ีก คือการใชค้ าพดู อ่อนหวาน และการตอ้ นรับแขก ท้งั การตอ้ นรับแขกจริง ๆ เช่นการรินน้าใหด้ ื่ม หรือการกล่าวคาทกั ทาย ส่ิงเหล่าน้ีช่วยใหจ้ ิตใจเราสะอาด ส่งผลใหเ้ กิดความรู้สึกดีต่อกนั ได้ และลดอตั ตา ทิฎฐิ ลดความกระดา้ งของจิตจากความหยง่ิ ที่จะมีต่อกนั ได้ เพราะเกิดความเกรงใจซ่ึงกนั และกนั