สื่อการสอน วรรณคดี แพทย์ สมบูรณ์

คมั ภรี ฉ์ ันทศาสตร์ แพทยศ์ าสตร์ สงเคราะห์

ประวตั คิ วามเป็ นมาและความสาคัญ ร.5 ใหร้ วบรวมตำรำแพทย์ และก่อตงั้ ร.ร.แพทยำลยั จงึ จดั พมิ พต์ ำรำแพทยศ์ ำสตรส์ งเครำะหข์ นึ้ ก่อตงั้ รร.เวชสโมสร จงึ จดั พิมพแ์ พทยศ์ ำสตรส์ งเครำะห์ จดั พมิ พส์ มบรู ณโ์ ดย พระยำพิษณปุ ระสำทเวชช (คง ถำวรเวช) วนั ท่ี 1 มีนำคม 2540

สังเขปเนือ้ หา มีเนือ้ หำเก่ียวกบั อำกำรของโรค คณุ สมบตั ิของแพทยผ์ รู้ กั ษำโรค และกำรรกั ษำโรคแบบกวำ้ ง ๆ ลกั ษณะแพทยท์ ่ีดี และแพทยไ์ มด่ ี

เรื่องยอ่ ควำมสำคญั ของอวยั วะในรำ่ งกำย (กำยนคร) จิตใจ กษัตรยิ ์ นำ้ ดี (ปิดตงั ) วงั หนำ้ โรค ขำ้ ศกึ แพทย์ ทหำร อำหำร เสบียง หวั ใจ นำ้ ดี อำหำร แพทยค์ วรใหค้ วำมสำคญั

ลกั ษณะของแพทยท์ ่ีควรจะเป็น - เลือกครูท่ีมีควำมรู้ - ไม่ควรเรยี นกบั ครูท่ีไม่รูต้ ำรำแพทย์ - อย่ำดหู ม่นิ ตำรำ - อยำ่ อวดรู้ อวดชำนำญ - อยำ่ คำดคะเนวำ่ โรคเกิดจำกกรรม - อยำ่ หลงในลำภ ส่งิ ของ

ลกั ษณะของแพทยท์ ่ีดี - อยำ่ เดำโรค รูเ้ พยี งสง่ิ เดียวก็มำคำดคะเนรกั ษำคน - อยำ่ ประมำทโรค โรคย่งิ หนกั ตอ้ งใชย้ ำท่ีดี - อยำ่ กลวั ตำมอำเภอใจวำ่ โรคนีเ้ คยรกั ษำหำยมำแลว้ - คนตำ่ งกนั ตอ้ งรกั ษำตำ่ งกนั - อยำ่ โทษยำไมด่ ี โรคเป็นแลว้ เป็นอกี ได้ - อยำ่ อวดสรรพคณุ ยำ พอรกั ษำไมห่ ำยก็โทษภตู ผิ ีปีศำจ - รูน้ อ้ ยอยำ่ ทำรูมำก - อยำ่ เรง่ ใหย้ ำ อำกำรจะแยล่ ง - พิจำรณำปรมิ ำณยำใหเ้ หมำะสม

ทบั ๘ ประการ ทบั คือ อำกำรของโรคอย่ำงหน่ึงซ่งึ เกิดแทรกซอ้ นโรคหน่ึงท่ีเป็นอยกู่ ่อน ทำใหม้ ีอำกำรรุ นแรงมำกขึน้ ในคมั ภีร์ ฉนั ทศำสตรก์ ลำ่ วถงึ ทบั ๘ ประกำร ซง่ึ เป็นอำกำรท่ีเกิดกบั เด็กมีช่ือตำ่ ง ๆ ดงั นี้ ๑.ทบั สองโทษ อาการกอ่ นทบั : แม่ซำงมำกระทำ มีไข้ ใหท้ อ้ งขนึ้ มือเทำ้ เยน็ อจุ จำระเหมน็ ผิดปกติ อาการทบั : อำเจียน ลงทอ้ ง กระหำยนำ้ เช่ือมมวั ปวดหวั ตวั รอ้ น ปลำยมือปลำยเทำ้ เย็น การรักษา : เชำ้ ยำตรหี อม เท่ียงวนั ยำหอมผกั หนอก เย็น ยำประสะนิลนอ้ ย

๒.ทับสารอก อาการก่อนทบั :เป็นเสมหะบำ้ ง เป็นเม็ดมะเขือบำ้ ง ๓.ทบั ละออง อาการทบั : มีเม็ดขนึ้ ในคอ ทำใหไ้ อ นอนผวำ ไม่กินนม ไม่กินขำ้ ว เด๋ียวรอ้ นเด๋ียว ๔. ทับกาเดา หนำว แลบำงครำวเป็นท่อน รำ่ งกำยเย็นและรอ้ นเป็น สว่ น ๆ ตำมกั ชอ้ นขนึ้ บน การรักษา : - อาการก่อนทับ : ทำรกมีละอองซำงเกิดขึน้ ในคอ ไอกำเริบเป็นหมู่ ๆ (ไอถ่ี ๆ เป็นชดุ ๆ) ทอ้ งเดิน อจุ จำระเป็นมกู มีกล่นิ คำวและเปรยี้ ว อาการทบั : ซมึ เซำ เช่ือมมวั ตวั รอ้ นจดั ดงั เปลวไฟ การรักษา : - อาการก่อนทับ : มีไข้ ไอ ปวดศีรษะ ตวั รอ้ นดงั เปลวไฟ ถอนใจใหญ่ (หำยใจ แรง) หำยใจสนั้ ปำกคอแหง้ หลบั ๆ หวำดผวำ อาการทบั : เกิดเมด็ ในลำคอ ในอก ไม่กินขำ้ ว ไม่กินนม ทอ้ งขนึ้ แข็ง การรักษา : ใหย้ ำเย็นและสขุ มุ

๕. ทบั กุมโทษ อาการกอ่ นทบั : อจุ จำระเป็นมกู เลอื ด มีสีดำหรอื สแี ดงสด ปวดเบง่ มำก ๖. ทบั เชอ่ื มมัว อาการทบั : ตวั รอ้ นมำกตลอดทงั้ ตวั เช่ือมมวั ทอดไม่สมปฤดี หำยใจขดั กระหำยนำ้ การรักษา : เชำ้ ใหย้ ำนำ้ สมอไทย , ยำมเท่ียง ใหย้ ำหอมผกั หนอก ๗. ทับซาง อาการกอ่ นทบั :ทำรกเป็นไขก้ ำเดำ ซมึ เซำเช่ือมมวั ปวดหวั ตวั รอ้ นจดั ทอ้ งขึน้ หอบไอแหง้ ๆ อาการทบั : มีอำกำรอจุ จำระเป็นมกู เลอื ด ลงมิไดเ้ ป็นเวลำ ปวดเบง่ เป็นกำลงั กระหำยนำ้ การรักษา : - อาการก่อนทับ : เป็นไข้ ซำงกินปอด ตบั อย่ภู ำยใน ถ่ำยออกมำคลำ้ ยนำ้ ส่ำเหลำ้ บำ้ ง คลำ้ ย นำ้ ไข่ เน่ำบำ้ ง มีกล่นิ เหม็นคำว สดุ ทำ้ ยถ่ำยเป็นมกู เลอื ด ปวดเบง่ หิว กระหำยนำ้ อาการทับ :ใหต้ บั ทรุด อำกำรหนกั ขึน้ ถ่ำยออกมำเป็นเลือดเสลดเน่ำ ตวั รอ้ น ทอ้ งขึน้ มือเทำ้ เยน็ หำยใจขดั ยำกจะรกั ษำ การรักษา : -

๘. ทบั ชา้ ใน อาการก่อนทับ :ขัดยอกในกำยเหตหุ กลม้ อกและสีขำ้ งกระแทก (ตบั ไดร้ บั กำรกระทบ กระแทก) ชอกชำ้ ภำยใน (ตบั ) อยนู่ ำนมำ จบั ไข้ ตวั รอ้ นเป็นเวลำ หนำ้ ตำไม่มีสี( ซดี ) อาการทับ :ใหม้ ีอำกำรตบั ทรุด อจุ จำระเป็นส่ำเหลำ้ แลไข่เน่ำแลว้ เป็นมกู เลือด ปวดเบ่ง ตวั รอ้ นหำยใจสะอืน้ ขดั มือเทำ้ เด๋ยี วเยน็ เด๋ยี วรอ้ น มีโทษถงึ ตำย การรักษา : -

ตวั อยำ่ งลกั ษณะคำประพนั ธ์

บทเดน่ อนง่ึ จะกลำ่ วสอน กำยนครมีมำกหลำย ประเทียบเปรยี บในกำย ทกุ หญิงชำยในโลกำ ดวงจิตคือกระษัตรยิ ์ ผ่ำนสมบตั ิอนั โอฬำร์ ขำ้ ศกึ คอื โรคำ เกิดเข่นฆ่ำในกำยเรำ เปรยี บแพทยค์ ือทหำร อนั ชำนำนรูล้ ำเนำ ขำ้ ศกึ มำอยำ่ งใจเบำ หอ้ มลอ้ มรอบทกุ ทศิ ำ

ประเมนิ คำ่ วรรณคดี คณุ คำ่ ทำงวรรณศลิ ป์ คณุ คำ่ ดำ้ นเนือ้ หำ ควำมเช่ือคณุ คำ่ ดำ้ น

คณุ คำ่ ทำง วรรณศลิ ป์ อน่งึ ท่ำนไดก้ ลำ่ วถำม อยำ่ กลำ่ วควำมบงั อำจอำ เภอใจวำ่ ตนจำ เพศไขน้ ีอ้ นั เคยยำ ใชโ่ รคสง่ิ เดียวดำย จะพลนั หำยในโรคำ ตำ่ งเนือ้ ก็ตำ่ งยำ จะชอบโรคอนั แปรปรวน บำงทีก็ยำชอบ แตเ่ ครำะหค์ รอบจ่ึงหนั หวน หำยคลำยแลว้ ทบทวน จะโทษยำก็ผิดที

คุณคา่ ดา้ น เนือ้ หา เหน็ ลำภจะใครไ่ ด้ นิยมใจไมเ่ กรงกรรม รูน้ อ้ ยบงั อำจทำ โรคระยำเพรำะแรงยำ โรคนนั้ คือโทโส จะภิยโยเรง่ วฒั นำ แพทยเ์ รง่ กระหน่ำยำ กย็ ่งิ ยบั ระยำเยิน

คณุ คำ่ ทำงควำมเช่ือ อวดยำครนั้ ใหย้ ำ เห็นโรคำไมถ่ อยหนี กลบั กลำ่ ววำ่ แรงผี ท่ีแทท้ ำไมร่ ูท้ ำ ผใู้ ดจะเรยี นรู้ พเิ ครำะหด์ ผู อู้ ำจำรย์ เท่ียงแทว้ ำ่ พสิ ดำร ทงั้ พทุ ธไสยจง่ึ ควรเรยี น

สรุป ควำมเจรญิ ทำงกำรแพทยข์ องคนไทยในอดีต เป็นสิง่ ท่ีควรศกึ ษำเรยี นรูเ้ พรำะเกิดจำกกำรส่งั สมจำก สติปัญญำ และประสบกำรณ์ ของบรรพบุรุษ มีกำรพิสจู นม์ ำแลว้ ดว้ ยผลกำรรกั ษำและกำลเวลำ แพทยแ์ ละเภสชั กรไทยสำมำรถนำองคค์ วำมรูจ้ ำกตำรำแพทยศ์ ำสตรส์ งเครำะห์ ไปใชไ้ ดโ้ ดยไม่ตอ้ ง จดทะเบียนใหม่ ย่อมเป็ นหลักฐำนยืนยันได้ว่ำ ควำมรู้จำกตำรำแพทย์เล่มนี้นำไป ใช้ใน ชีวิตประจำวนั ไดจ้ รงิ นอกจำกควำมรูด้ ำ้ นกำรแพทยแ์ ลว้ คมั ภีรฉ์ นั ทศำสตรแ์ พทยศ์ ำสตรส์ งเครำะห์ นี้ ยงั สอนเก่ียวกบั จรรยำบรรณแพทย์ ซ่ึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่ำงย่ิงสำหรบั ผู้ประกอบอำชีพแพทยท์ งั้ ปวง ไมว่ ำ่ จะเป็นในอดตี หรอื ปัจจบุ นั

ผจู้ ดั ทำ นำงสำวอำรฟี ะ มำหะมะ รหสั 6206510008 สำขำ ภำษำไทย คณะศกึ ษำศำสตรแ์ ละศิลปศำสตร์ มหำวิทยำลยั หำดใหญ่