Εφημερίδα_Τεύχος 2 ΑΛΥΚΨ

ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ Α΄ ΑΡΣΑΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΨΥΧΙΚΟΥ Ψυχικό 2023

2ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ: 2

Συντακτική Ομάδα Κι ενώ η σχολική χρονιά οδεύει προς το τέλος, το 2ο Αρβανιτάκη Ελευθερία τεύχος του «Ερμή» είναι ακόμα μια απόδειξη ότι οι Γρηγοριάδου Αικατερίνη μαθητές μας δεν επαναπαύονται ποτέ. Μπουλανίκη Ειρήνη Πολύ πιο εστιασμένο σε κοινωνικά ζητήματα που είναι Μυριτζής Νικόλαος φλέγοντα και επίκαιρα, το νέο μας τεύχος αποδεικνύεται Μωρογιώργα Άννα-Μαρία-Ειρήνη μια ζωντανή φωνή της νεολαίας που βρίσκεται ακόμα σε Οικονόμου Κλειώ εγρήγορση. Παπαδαντωνάκη Βάλια Ένα προς ένα, τα άρθρα των παιδιών μας αποτελούν μια Παπαδοπούλου Αικατερίνη φρέσκια ματιά σε αγωνίες και ανησυχίες κοινές σε όλους. Παράσχη Ειρήνη Με ιδιαίτερη κατάπληξη είδα στις «συσκέψεις» για το 2ο Πατσιαούρας Ελευθέριος Ποριώτη Άλκηστις τεύχος, ότι τα παιδιά τρέφουν προβληματισμούς για το σχολικό εκφοβισμό, την ανισότητα μεταξύ των δύο Σχεδιασμός Εξωφύλλου φύλων στο χώρο εργασίας αλλά για την νεανική παραβα- Παπαδοπούλου Αικατερίνη τικότητα ή για την παιδική εργασία. Ακόμη, θα διαβάσου- Σελιδοποίηση-Μορφοποίηση με άρθρα, για το φονικό σεισμό που έπληξε τη γείτονα Παρασκευάς Χρήστος χώρα αλλά και για τη «σχολική» μόδα που μέχρι και σήμε- Καραντζά Κατερίνα ρα μπορεί να αποτελέσει φορέα διακρίσεων. Το κομμάτι των επιστημών αναδεικνύεται με ένα αφιέρωμα στον Υπεύθυνος Καθηγητής Γιοχάνες Κέπλερ. Φυσικά, δε θα παραλείπαμε να έχουμε Παρασκευάς Χρήστος, Φιλόλογος άρθρο απ’ τον «ειδικό απεσταλμένο» μας στη Μάνη για τη «δημοσιογραφική κάλυψη» της τριήμερης της Α΄ λυκείου. Συντονισμός Έργου Το εξώφυλλο είχε σαν αφορμή «μια τυπική Μαυροειδή Αμαλία, Φιλόλογος-Διευθύντρια μέρα στο σχολείο» ! Τελικά, φαίνεται εκ του αποτελέσματος ότι οι μαθητές έχουν ενσω- Περιεχόμενα ματώσει για τα καλά τις απαιτήσεις της σχολικής ζωής στην καθημερινότητά τους.  Editorial.........................................................σελ. 3 Από όλη αυτή τη θεματολογία, μόνο  Σχολικός Εκφοβισμός, αισιοδοξία μπορούμε να αντλήσουμε, αφού για άλλη μια φορά έρχονται οι μαθητές του της Άννας-Μαρίας-Ειρήνης Μωρογιώργα...σελ. 4 σχολείου αυτού να εκφράσουν με σθένος  Απομόνωση Εφήβων, την ενσυναίσθησή τους απέναντι σε τόσο σημαίνοντα για την εποχή ζητήματα και να της Άλκηστης Ποριώτη.................................σελ. 6 δώσουν και μια απάντηση σε εμάς τους  Η μετάβαση στο Λύκειο, μεγαλύτερους που συχνά κατηγορούμε τη νέα γενιά για ολιγωρία ή για ρηχότητα της Βάλιας Παπαδαντωνάκη........................σελ. 7 σκέψης.  Η εγκληματικότητα στους νέους, Αλλά ακόμα περισσότερη αισιοδοξία  του Ελευθέριου Πατσιαούρα......................σελ. 8 γεννάει το γεγονός ότι το θέμα κάθε  Οδοιπορικό στη Μάνη άρθρου ήταν προσωπική επιλογή του κάθε παιδιού. Αυτό είναι ένα κέρδος για όλους του Ελευθέριου Πατσιαούρα......................σελ. 10 μας. Και δείχνει ότι κάτι σπουδαίο  Η «σχολική» μόδα, γεννιέται· ότι η επόμενη γενιά ίσως να είναι από τώρα έτοιμη να αναλάβει το ρόλο της Ειρήνης Παράσχη..................................σελ. 13 που της ανήκει· ότι στο μέλλον θα μιλάμε  Γιοχάνες Κέπλερ, του Νικόλα Μυριτζή.......σελ. 14 για σημερινά ζητήματα σε παρελθόντα  Οι σεισμοί στην Ελλάδα, χρόνο. της Ειρήνης Μπουλανίκη............................σελ. 16 Χρήστος Παρασκευάς, Φιλόλογος  Παιδική Εργασία και Ανέχεια, της Ειρήνης Μπουλανίκη και Ελευθερίας Αρβανιτάκη..σελ. 18  Ίσα δικαιώματα-ένας άνισος αγώνας, της Αικατερίνης Παπαδοπούλου……….…….σελ. 19 3

Σχολικός Εκφοβισμός Φαινόμενο προς Εξάλειψη της Άννας-Μαρίας-Ειρήνης Μωρογιώργα Σχολικός εκφοβισμός, ενδοσχολική βία, Αρχικά, η συμπεριφο- bullying, βία στο σχολείο. ρά του παιδιού-θύτη προέρχεται κυρίως Όπως και να αναφερθούμε σε αυτό, αποτελεί από το οικογενειακό μια δυσάρεστη κατάσταση για το θύμα και τον του περιβάλλον. Σε περίγυρο του. Διακρίνεται σε διάφορα είδη και μια οικογένεια που τα έχει σοβαρές συνέπειες σ’ αυτόν που εκφοβίζει φαινόμενα βίας παρα- αλλά και εκφοβίζεται. Με αφορμή την τηρούνται καθημερινά Πανελλήνια Ημέρα κατά του σχολικού και οι σχέσεις των εκφοβισμού (6 Μαρτίου) το παρόν άρθρο έχει γονιών είναι τεταμέ- σκοπό να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές για νες, είναι πολύ πιθα- αυτό το κοινωνικό πρόβλημα. νόν να δημιουργηθεί η εντύπωση στο παιδί ότι αυτή η αντίδραση είναι Ας ξεκινήσουμε με το τι ορίζεται ως σχολικός σωστή και φυσιολογική. Ακόμη, η συχνή απουσία εκφοβισμός. Είναι μια επιθετική συμπεριφορά των γονιών από το σπίτι αφήνουν το παιδί να που εκδηλώνεται –τις περισσότερες φορές– αισθάνεται μόνο και αδύναμο, καθώς δεν σκόπιμα και περιλαμβάνει μια ανισορροπία υπάρχει ουσιαστική επικοινωνία ανάμεσα στην δύναμης και αντοχής. Πρόκειται για μια οικογένεια. Επομένως, αυτή η κατάσταση μπορεί συμπεριφορά που ασκείται και να οδηγήσει το παιδί σε δικά του ξεσπάσματα επαναλαμβάνεται στο χώρο του σχολείου, «εκεί που το παίρνει». συνήθως από μαθητές με κάποια σωματική υπεροχή και κοινωνική αποδοχή προς τους Στην εκδήλωση συμπεριφορών μίσους, παίζει αδύναμους και απομονωμένους συμμαθητές ρόλο και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Όταν σε τους. Είναι ένα φαινόμενο που αντί να μια κοινωνία η αντιμετώπιση σε οτιδήποτε δεν περιορίζεται, επεκτείνεται και άλλο. συνάδει με την νόρμα είναι ρατσιστική, προκαλείται στους νέους η αίσθηση πως είναι Ο σχολικός εκφοβισμός διακρίνεται σε πολλά αναγκαίο να υιοθετήσουν κι αυτοί την ίδια είδη. Αρχικά, έχει σωματική διάσταση, δηλαδή στάση απόρριψης. Επιπλέον, η κοινωνία φέρνει είναι οποιαδήποτε μορφή σωματικής επίθεσης κοντά τους νέους με τη βία, μέσα από τηλε- με σκοπό να βλάψει τα άτομα σωματικά. οπτικά προγράμματα που προβάλλονται σε καθημερινή βάση, οπότε η νέα γενιά εξοικειώ- Όμως, η πιο διαδεδομένη μορφή είναι η λεκτική νεται περισσότερο με αυτό. Τέλος, όσον αφορά το βία. Αφορά τη εκφορά λόγου με σκοπό να σχολείο, η επιδίωξη του παιδιού-θύτη να «πληγώσει» τα αισθήματα του ατόμου προβληθεί στους φίλους και συμμαθητές του, χρησιμοποιώντας κοροϊδευτικά ονόματα, μέσω της δυναμικής του υπεροχής σε έναν πιο εκβιασμούς, απειλές και υποτιμητικά σχόλια. αδύναμο μαθητή, δημιουργεί την αντίληψη πως μόνο έτσι θα γίνει αποδεκτός. Τέλος και η κοινωνική βία έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια. Ο σχολικός εκφοβισμός μέσω Η ενδοσχολική βία φαίνεται να έχει σοβαρές της κοινωνικής βίας έχει σκοπό να προκαλέσει επιπτώσεις στη ψυχολογία του παιδιού-θύματος. βλάβη στις κοινωνικές σχέσεις του ατόμου, Το παιδί–θύμα παρουσιάζει αισθήματα χρησιμοποιώντας συχνά κοινωνική απομόνωση ανασφάλειας και χάνει την αυτοπεποίθηση του, και παραμέληση. καθώς θεωρεί πως είναι υπεύθυνο για ό,τι του συμβαίνει και νιώθει ανάξιο προς τον εαυτό του Ο σχολικός εκφοβισμός είναι μια συμπεριφορά και τους γύρω του. που προέρχεται από βαθύτερα αίτια. 4

Σημαντική συνέπεια είναι ότι το παιδί μπορεί Παράλληλα, το σχολείο να οργανώνει προ- εξαιτίας των συναισθημάτων αυτών να γράμματα που να προωθούν την αξία της εκδηλώσει ψυχοσωματικά προβλήματα, όπως διαφορετικότητας και προγράμματα αντί- πονοκεφάλους, κατάθλιψη, αϋπνίες. bullying, ώστε τα περιστατικά να περιοριστούν ή ακόμη και να εξαλειφθούν. Τέλος, να γίνουν Τέλος, σε ορισμένα θύματα του σχολικού δραστηριότητες που να φέρνουν τους μαθητές εκφοβισμού προκαλούνται αυτοκτονικές τάσεις εγγύτερα, για να δημιουργηθούν σχέσεις φιλίας και φαίνεται το παιδί να κλείνεται στον εαυτό και να περιοριστούν οι εντάσεις. του, αφού πιστεύει πως δεν τυγχάνει πλήρους αποδοχής. Οι γονείς διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη Ωστόσο, συνέπειες υπάρχουν όχι μόνο στο παιδί διαμόρφωση του χαρακτήρα του παιδιού και στην που το βιώνει, αλλά και σε αυτό που το αντιμετώπιση του φαινόμενου. Οφείλουν να διαπράττει. Είναι σίγουρο ότι το σχολείο του θα βρίσκονται κοντά στα παιδιά και θα πρέπει να λάβει τα αναγκαία μέτρα για τον παραδειγμα- τους μάθουν να σέβονται κάθε τι διαφορετικό τισμό του. Επίσης, αυτά τα άτομα όταν αλλά -το βασικότερο- και να υπερασπίζονται τα ενηλικιωθούν είναι πιο πιθανό να εκδηλώσουν παιδιά που είναι θύματα του σχολικού βίαιη συμπεριφορά στους συντρόφους και εκφοβισμού. Τέλος, οφείλουν να είναι στα παιδιά τους και αδυνατούν να κρατήσουν παρατηρητικοί με το παιδί τους, καθώς τις σταθερές σχέσεις. Τέλος, αυτά τα παιδιά περισσότερες φορές τα παιδιά δεν τα συζητάνε υφίστανται κοινωνικό αποκλεισμό και έχουν με τους γονείς. Αν αντιληφθούν πως μπορεί να πιο αυξημένες πιθανότητες κατάχρησης ουσιών συμβαίνει κάτι παρόμοιο, να δείξουν πως είναι και εμπλοκής σε βανδαλισμούς και καυγάδες. ανοικτοί για συζήτηση. Αν θεωρούν ότι δεν ξέρουν πώς να βοηθήσουν, καλό είναι να Λόγω της διάστασης του φαινομένου αυτού και συμβουλευτούν κάποιον ειδικό. των επιπτώσεων του, κρίνεται αναγκαία η παρέμβαση του σχολείου. Εκείνο που είναι Ο σχολικός εκφοβισμός αποτελεί στις μέρες μας απαραίτητο από τους εκπαιδευτικούς είναι η ένα φαινόμενο που έχει πάρει σημαντική έκταση. εκδήλωση ενδιαφέροντος, έτσι ώστε κάθε Όλα ξεκινούν από την οικογένεια και την πιθανή ένδειξη να αντιμετωπίζεται γρήγορα ανατροφή που έχει δώσει στο παιδί. Λόγω της και με διαφάνεια. Μόλις αντιληφθούν σοβαρότητας των επιπτώσεων στα παιδιά, οποιαδήποτε περίεργη συμπεριφορά από μαθη- κρίνεται αναγκαίο να εφαρμοστούν οι τρόποι τές να ειδοποιούν αμέσως τους γονείς, έτσι ώστε αντιμετώπισης όσο πιο γρήγορα γίνεται! η αντίδραση να είναι πιο άμεση. Φωτογραφίες από δράσεις, αφιερώματα και εκδηλώσεις των Αρσακείων Σχολείων σχετικά με το σχολικό εκφοβισμό και την ψυχική υγεία των παιδιών 5

Απομόνωση Εφήβων της Άλκηστης Ποριώτη Η απομόνωση του ανθρώπου κατά την ηλικία της εφηβείας είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο στην εποχή μας. Ειδικά κατά την περίοδο της πρόσφατης πανδημίας δημιουργήθηκαν όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις για την έξαρση αυτού του φαινομένου. Δυστυχώς, όμως η απομόνωση επικράτησε και ύστερα από την λήξη της καραντίνας. Μία από τις κυριότερες αιτίες της απομόνωσης του εφήβου αποτελούν τα ΜΜΕ. Η άκριτη χρήση τους και η διατήρηση παθητικού χαρακτήρα απέναντι στην κατανάλωση του περιεχομένου τους οδηγούν στον εγκλωβισμό του νέου στο δωμάτιό του με μοναδική του ανάγκη την σύνδεση στο wi-fi. Πρωταγωνιστικό ρόλο στην απομόνωση διαδραματίζουν οι ψυχικές διαταραχές. Κατά την εφηβική ηλικία περίπου 20% των νέων εμφα- νίζουν κάποιο καταθλιπτικό επεισόδιο. Οι αρρώστιες αυτού του είδους συχνά οδηγούν στην καλλιέργεια μιας εσωστρεφούς προσωπικότητας. Επίσης, η ανασφάλεια του νέου να εξέλθει από την «ζώνη ασφάλειας/άνεσης» που έχει διαμορφώσει ο ίδιος τον αποτρέπει από την γνωριμία ατόμων. Αυτό συμβαίνει διότι ο φόβος της έκθεσης τον καθοδηγεί προς την αποφυγή καταστάσεων που θεωρεί θα νιώσει ευάλωτος. «20% των νέων εμφανίζουν κάποιο καταθλιπτικό επεισόδιο» Οι συνέπειες της απομόνωσης είναι επιβαρυντικές σε ατομικό αλλά και σε συλλογικό επίπεδο. Αν η απομόνωση φτάσει στα άκρα, τότε είναι πολύ πιθανή η στοχοποίηση και τα περιστατικά εκφοβισμού να πολλαπλασιαστούν. Σύμφωνα με το άρθρο «Επίθεση και καταστροφή - «Προβληματικοί» νέοι και προβληματική κοινωνία» (που εκδόθηκε στο ΒΗΜΑ) του Μάριου Πλωρίτη μια από τις σοβαρότερες συνέπειες είναι η εμφάνιση βίαιης συμπεριφοράς. Η ρίζα του προβλήματος ξεκινάει από το σημείο που ο νέος αρχίζει να αισθάνεται την απόρριψη από την κοινωνία. Ως επακόλουθο, αφού δεν μπορεί να ταιριάξει και να ευθυγραμμιστεί μαζί της έρχεται κόντρα σε αυτήν. Η «άρνηση του συστήματος» οδηγεί στην απόκτηση μίας απαθούς στάσης για τον κόσμο. Ωστόσο οι ενήλικες θα χρειαστεί να παραδώσουν την σκυτάλη στην επόμενη γενιά κάποια στιγμή. Οπότε οι νέοι πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι έχουν το μέλλον στα χέρια τους. Προσωπικά, θεωρώ ότι η απομόνωση, όταν δεν φτάνει στα όρια της αντικοινωνικότητας ή του εγκλεισμού, δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό. Πιστεύω ότι δεν αποκτούν την προαναφερθείσα συμπεριφορά όλοι οι έφηβοι που επιλέγουν να περνάνε ένα μεγάλο μέρος του ελεύθερου χρόνου τους μόνοι. Υποστηρίζω αυτό διότι απαιτείται μια απομάκρυνση από τον περίγυρο, ώστε οι νέοι να γνωρίσουν καλύτερα τους εαυτούς τους και να κάνουν μια σοβαρή ενδοσκόπηση. Βέβαια, για να επιτευχθεί ένας τέτοιος στόχος πρέπει ο χρόνος που αφιερώνουν οι έφηβοι να χρησιμοποιείται εποικοδομητικά. Πιο συγκεκριμένα, είναι απαραίτητο να είναι εμπλουτισμένος από δραστηριότητες που ενισχύουν την ψυχική τους ενδυνάμωση και την δημιουργικότητά τους. Συνεπώς, κατά την γνώμη μου η απομόνωση μολονότι μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνες συμπεριφορές, σε λογικά πλαίσια ωφελεί τους νέους σε μεγάλο βαθμό. 6

Η μετάβαση στο Λύκειο της Βάλιας Παπαδαντωνάκη Σε λίγες μέρες το σχολικό έτος τελειώνει και έρχεται σε όλους μας η σκέψη πόσο γρήγορα έφυγε η πρώτη χρονιά στο Λύκειο. Κι ενώ το βλέμμα μας είναι στραμμένο στη Β΄ λυκείου, δεν ξέρω κατά πόσο έτοιμοι νιώθουμε για το επόμενο βήμα, που προϋποθέτει επιλογή κατεύθυνσης και επαγγέλματος. Η μετάβαση από το Γυμνάσιο στο Λύκειο, νομίζω, ήταν πολύ απότομη για όλους μας. Προσωπικά, επηρέασε τόσο τη λογική όσο και το συναίσθημά μου. Ο τρόπος σκέψης αλλάζει, καθώς καλούμαστε καθημερινά να αναπροσαρμοστούμε σε απαιτήσεις που στο Γυμνάσιο θεωρούνταν εξωπραγματικές. Το διάβασμα που στις προηγούμενες τάξεις θεωρούνταν υπερβολικό, τώρα στο Λύκειο δεν αρκεί για να καλυφθούν οι απαιτήσεις σε εβδομαδιαίο επίπεδο. Σίγουρα, όμως μαθαίνουμε πιο πολλά και αμιγώς σχετιζόμενα με αυτό που μελλοντικά θέλουμε να κάνουμε. Όταν πρωτοξεκίνησε η φετινή χρονιά είχα μέσα μου έναν ενθουσιασμό απαράμιλλο που τον έδειχνα κιόλας σε πολύ κοντινούς μου ανθρώπους. Άρχισα να γνωρίζω νέα συμμαθητές, να κάνω καινούργιες φιλίες και πρωτόγνωρες δραστηριότητες. Συνεργάστηκα με νέους καθηγητές και είδα τα πράγματα από άλλο πρίσμα. Έγινα πιο ώριμη σε σχέση με το παρελθόν. Προφανώς, είναι λίγο απότομο για ένα παιδί ξαφνικά να αναλαμβάνει την υποχρέωση του συστηματικού διαβάσματος. Αρχίζει πια να εξαρτάται από την απόδοσή του και σίγουρα το σχολείο αποτελεί καταλυτικό παράγοντα σε ζητήματα της καθημερινότητας. Ο χρόνος πια δεν αρκεί, αφού τόσο τα καθήκοντα του σχολείου όσο και των εξωσχολικών δραστηριοτήτων αρχίζουν «μαγικά» να συσσωρεύονται και απαιτείται χειρουργική λεπτομέρεια, για να έρθουν όλα σε μια ισορροπία. Το πρωί 8 ώρες σχολείο, το απόγευμα 3 ώρες φροντιστήριο κι άλλες τόσες μαθήματα ξένων γλωσσών ή αθλήματα. Χρειάζεται, σίγουρα, καλή διαχείριση χρόνου και τα απαραίτητα αποθέματα ψυχραιμίας για να μπορέσουμε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Όσο προχωράμε από τη μία τάξη στην άλλη, το επίπεδο θα δυσκολεύει και τα καθήκοντα θα γίνονται πιο δυσβάσταχτα. Αν άρχιζε αύριο η νέα σχολική χρονιά της Α΄ λυκείου, θα ήξερα ότι ο χρόνος περνάει πολύ γρήγορα και θα τον εκμεταλλευόμουν περισσότερο. Θα ήμουν πιο προετοιμασμένη και θα ήξερα πώς ότι δεν προλάβω σήμερα θα με δυσκολέψει ακόμα περισσότερο την επόμενη μέρα, που θα έχουν προστεθεί τα διπλάσια. Τώρα πια ξέρω ότι το σχολείο διδάσκει οργάνωση και πειθαρχία. Χρειάστηκε αρκετός καιρός για να προσαρμοστώ στις συνθήκες αυτές αλλά νομίζω ότι η επόμενη χρονιά θα είναι πολύ καλύτερη. 7

Η εγκληματικότητα στους νέους του Ελευθέριου Πατσιαούρα Κατά την διάρκεια της έξαρσης το ιού CoVid και του Αυτό, στις περισσότερες των περιπτώσεων αποκλεισμού μεταξύ των ανθρώπων που αυτός γίνεται με τρόπο βίαιο και χαρακτηρίζεται από προκάλεσε, παρατηρήθηκε έντονη αύξηση σε νέ- καβγάδες και αντιπαραθέσεις, άρα χρήση ους εμπλεκόμενους σε εγκληματικές οργανώσεις. λεκτικής και κάποιες φορές σωματικής βίας. Αυτές οι συμμορίες εφήβων, δρουν πανομοιότυπα Τέλος, μείζονα ρόλο παίζουν το εκπαιδευτικό με αυτές ενηλίκων κακοποιών, ανεξαρτήτως της σύστημα και τα πρότυπα. Αρχικά, το μεγάλης διαφοράς ηλικίας. Το γεγονός αυτό, αν εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να εισάγει και δυσάρεστο, ήταν αναμενόμενο. ανθρωπιστική εκπαίδευση και να προωθήσει την Οι έφηβοι μπορούν να παρομοιαστούν με όγκο πρακτική παιδεία. Με τον τρόπο αυτό οι νέοι θα πετρελαίου: το μόνο που χρειάζεται προκειμένου αποκτήσουν σταθερές αξίες και ικανότητα για να χαθεί ο έλεγχος και να επικρατήσει το χάος, πρόοδο προσωπική εξέλιξη. είναι μια μικρή σπίθα. Και όπως αναφέρθηκε Τα λανθασμένα πρότυπα από την άλλη, προηγουμένως, η σπίθα αυτή ήταν η απαγόρευση καθοδηγούν έναν μη έμπειρο έφηβο στην συμμε- κυκλοφορίας που προκάλεσε ο CoVid. τοχή του σε παραβατικές ενέργειες. Αυτό γίνεται, Παρ’όλα αυτά, η προαναφερόμενη απαγόρευση διότι τα πρότυπα αυτά, αλλοιώνουν την πραγμα- δεν αποτελεί παρά την αφορμή για αυτήν την τικότητα για το πως πραγματικά είναι η ζωή στο έκρηξη βίας. Από το 2008 οι ληστείες, κλοπές και έγκλημα, κάνοντάς την να μοιάζει ως μία ιδανική απάτες αυξήθηκαν κατά 30%, 22% και 152% αντί- επιλογή, ή ως «περιπέτεια» χωρίς συνέπειες. στοιχα. Έχοντας επίγνωση της μεγάλης οικονομι- Εάν όμως αναλογιστεί κάποιος τις πιθανότητες κής κρίσης που η χώρα μας πέρασε το διάστημα το έγκλημα να αποφέρει μεγάλο χρηματικό αυτό, τα παραπάνω ποσοστά δεν προκαλούν κέρδος -κάτι στο οποίο αποσκοπούν άμεσα ή καμία έκπληξη. έμμεσα όλοι όσοι υιοθετούν αυτόν τον τρόπο Η ίδια η οικονομική κρίση, αποτελεί κύριο αίτιο ζωής- χωρίς να επιβαρυνθεί ο ίδιος, είτε νομικά, της αύξησης της εγκληματικότητας, στους νέους. φυσικά ή ψυχολογικά, τότε καταλαβαίνει πως Σε αρκετά παιδιά, η οικονομική ανασφάλεια αυτές είναι μηδαμινές. προκαλούσε τόσο άγχος, ώστε να αναγκάστηκαν Συνεπώς, είναι φυσιολογικό κάποιος να να προβούν σε έκνομες δραστηριότητες, αναρωτηθεί το εξής: «Τι είναι αυτό που ωθεί έναν προκειμένου να εξασφαλίσουν έστω και ένα μικρό έφηβο, που δεν βιώνει συνθήκες απόλυτης ποσό. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί πως, φτώχειας, στην εγκληματικότητα;». σύμφωνα με έρευνα του WSU, η ηλικία κατά την Η απάντηση, σύμφωνα με τα προηγούμενα, οποία ένα άτομο είναι πιο πιθανό να κάνει χρήση μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Μία που ναρκωτικών, είναι αυτή των δεκαπέντε ετών. ξεχωρίζει όμως είναι η απελπισμένη απόπειρα Επιπρόσθετα, η νοοτροπία ενός εφήβου τον ελκύει εισαγωγής σε μία παρέα, που εξελίσσεται σε να λάβει μέρος σε τέτοιες δραστηριότητες. Η συμμορία, εγκλωβίζοντας έτσι όλα τα μέλη της εφηβική ηλικία είναι φάση κατά την οποία ένα Αφού λοιπόν αναλύθηκαν τα αίτια, ας άτομο κάνει τις πρώτες προσπάθειες να αναφερθούν και οι συνέπειες. Αρχικά, δεν μπορεί ανεξαρτητοποιηθεί από τους κηδεμόνες του. 8

παραλειφθεί η μακράν πιο κοινή συνέπεια, τα Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφέρω κάποιους από νομικά προβλήματα. Το Ελληνικό Δίκαιο τους τρόπους εξάλειψης του φαινομένου αυτού. αναφέρει πως οποιοδήποτε πρόσωπο από την Οι κηδεμόνες πρέπει να παραχωρούν ορι- ηλικία των 15 και πάνω, μπορεί να καταδικαστεί σμένες ελευθερίες στο παιδί τους. Παράλληλα σε φυλάκιση (προφανώς σε φυλακές ανηλίκων). όμως, πρέπει να θέτουν όρια, τα οποία αν Επιπλέον, ακόμα και το μικρότερο παράπτωμα παραβιάσουν οι νέοι, θα τιμωρηθούν. Επιπλέον, ο μπορεί να οδηγήσει σε ποινική δίωξη, όπως ίδιος ο έφηβος πρέπει να συνειδητοποιήσει νωρίς μηνύσεις, καταγγελίες και αγωγές. τι είναι καλό για τον ίδιο και να πράξει Στην συνέχεια, ίσως και η θλιβερότερη από τις αναλόγως. Τα σχολεία, από την μεριά τους, συνέπειες, είναι η καταστροφή των οφείλουν να προσελκύσουν τον έφηβο, κυρίως οικογενειακών σχέσεων. Από την στιγμή που μέσω του εκμοντερνισμού, ούτως ώστε ο ίδιος να ένας έφηβος διαπράξει ένα έγκλημα, σίγουρη τα βλέπει ως «προνόμιο» και όχι ως αγγαρεία. επίπτωση είναι ο «κατεδαφισμός» της Συνοψίζοντας, το φαινόμενο της εγκληματικό- εμπιστοσύνης του κηδεμόνα του. τητας στους νέους, αποτελεί κοινωνική μάστιγα Τέλος, οι αρνητικές συνέπειες για τον ίδιο τον που δύσκολα μπορεί να εξαλειφθεί τελείως. έφηβο είναι καταστροφικές. Απομάκρυνση από Ενδεχομένως, όμως, να μπορεί να μειωθεί σε πρώην ασχολίες, ανεπαρκής σχολική παρουσία, τέτοιο βαθμό που οι περιπτώσεις εφήβων με μείωση ελεύθερου χρόνου, απουσία παιδικής παραβατικές συμπεριφορές να αποτελούν την ζωής, άγχος. εξαίρεση, και όχι τον κανόνα. Αν σας ενδιαφέρει το θέμα, μη διστάσετε να αναζητήσετε τις παρακάτω ταινίες: Επαναστάτης χωρίς αιτία Γκραν Τορίνο West Side Story 9

Οδοιπορικό στη Μάνη του Ελευθέριου Πατσιαούρα Από τις παραμονές της τριήμερης μας στη Μάνη, ένα κύμα ενθουσιασμού, ανυπομονησίας και χαράς είχε κατακλύσει τους πάντες. Η ημέρα έφθασε, οι βαλίτσες φορτώθηκαν και το ταξίδι ξεκίνησε! Πρώτη στάση για εμάς... Μυστράς ! Υπό τη συνοδεία των Μυστράς έμπειρων καθηγητών μας και του ξεναγού που μας παρείχε πλήθος πληροφοριών για το ιστορικό αυτό μνημείο απολαύσαμε μια ενδιαφέρουσα περιήγηση στην καταπράσινη -αυτή την εποχή- Καστροπολιτεία του Μυστρά. Κι αν ο καιρός ήταν μουντός με ψιλόβροχο και ο χρόνος της ξενάγησης συντομευμένος λόγω αυτού, η διάθεση παρέμενε στα ύψη ! Κατεβαίνοντας απ’ το λόφο, φθάσαμε σε μια μικρή ταβέρνα με έναν ωραίο πλάτανο στον εξωτερικό της χώρο όπου γεμίσαμε τις μπαταρίες μας για τη συνέχεια της διαδρομής μας. Σε λίγο θα φθάναμε στο Οίτυλο και σε ένα υπερπολυτελές ξενοδοχείο, που έμελλε να γίνει η βάση μας για δύο βράδια ! Αρχίσαμε τις ετοιμασίες για τη βραδινή μας έξοδο. Την επόμενη μέρα, ο άνεμος είχε κοπάσει και ένας λαμπρός ήλιος ξεπρόβαλλε στον Ταΰγετο. Το πρόγραμμα ήταν σφιχτά οργανωμένο, όμως, και έπρεπε να βιαστούμε. Μυστράς Και πού δεν πήγαμε εκείνη τη μέρα! Σπήλαια Διρού, όπου Μυστράς είδαμε τις μαγευτικές αίθουσες με τους σταλακτίτες και σταλαγμίτες· επίσκεψη στον Μητροπολίτη Μάνης, όπου ακούσαμε έναν πολύ εμπνευσμένο λόγο· το γραφικό Γύθειο, που σου παίρνει την ανάσα από το πρώτο δευτερόλεπτο. Αφού φάγαμε μεσημεριανό, το απόγευμα κατευθυνθήκαμε προς Αρεόπολη με την ιστορική πλατεία, όπου υψώθηκε το λάβαρο της Επανάστασης του 1821! Γνωρίσαμε την πόλη και μετά πάλι πίσω στο ξενοδοχείο για μια ανάπαυλα και προετοιμασία για το βράδυ. Η τρίτη μέρα μας βρήκε με ανάμεικτα συναισθήματα. Γύθειο Από τη μία, ενθουσιασμός για την επικείμενη επίσκεψή μας στη Μονεμβασία και απ’ την άλλη, μελαγχολία για την αναμενόμενη επιστροφή μας στο κλεινόν άστυ. 10

Η διαδρομή για τη Μονεμβασία ήταν μεγάλη αλλά και γεμάτη με απίστευτα τοπία. Βουνό και θάλασσα σε μία εικόνα. Ελιές και πορτοκαλιές παντού! Οι μουσικές στα πούλμαν είχαν τον πρώτο λόγο. Το ίδιο ευδιάθετοι, όλες αυτές τις μέρες, και οι συνοδοί μας! Μονεμβασιά Αποβιβαστήκαμε και αρχίσαμε να εξερευνούμε την καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς. Βρήκαμε το σπίτι του ποιητή Γιάννη Ρίτσου και φθάσαμε πέρα μέχρι το Φάρο. Πρέπει κάποιος να το επισκεφθεί το μέρος αυτό, για να καταλάβει τη μαγεία του ! Συνολικά, ήταν απίστευτη εμπειρία. Περιμέναμε με αγωνία την πρώτη μας απόδραση ως μαθητές Λυκείου, αλλά η πραγματικότητα ξεπέρασε κάθε μας φαντασία. Νέες παρέες σχηματίστηκαν, νέες εικόνες αποκτήθηκαν, νέα συναισθήματα γεννήθηκαν. Η εκδρομή αυτή ήρθε την κατάλληλη στιγμή. Χρειαζόταν μια μεγάλη ανάσα ξεγνοιασιάς, για να αρχίσουμε τώρα να βάζουμε μπρος τις μηχανές για τις εξετάσεις. Φυσικά, τίποτα από αυτά δε θα είχε γίνει χωρίς την οργάνωση της Διεύθυνσης που είχε σχεδιάσει μια εκδρομή που συνδυάζει την διασκέδαση με την απόκτηση νέων γνώσεων σε μέρη που μέχρι σήμερα δεν είχαμε δει. Επίσης, θα ήταν παράλειψη να μην Μονεμβασιά πούμε και ένα ευχαριστώ στους συνοδούς που εξασφάλισαν την κάλυψη όλων μας των αναγκών. Εις το επανιδείν ! 11

12

Η «σχολική» μόδα της Ειρήνης Παράσχη Στη σημερινή εποχή η μόδα έχει επηρεάσει πολύ την κοινωνία και ιδιαίτερα τους νέους. Οι άνθρωποι πλέον θεωρούν πολύ σημαντικό τον τρόπο με τον οποίο ντύνονται καθώς θέλουν να κυριαρχήσουν, και συχνά μιμούνται την μόδα που προβάλουν τα κοινωνικά δίκτυα ή και επονομαζόμενοι influencers. Ειδικότερα, ο πιο σημαντικός φορέας επιρροής των νέων είναι το σχολείο. Παλιότερα, στα σχολεία υπήρχε «η στολή» που φορούσαν οι μαθητές, που ήταν πολύ σημαντική, καθώς η οποιαδήποτε -μεταξύ τους- διαφορά απαλειφόταν και φαίνονταν όλοι ίσοι. «οι άνθρωποι πλέον Ευτυχώς, έχουν διατηρηθεί στο δημοτικό. Σε αυτή την κρίνονται από ηλικία, τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα και δεν μπορούν να τον τρόπο ένδυσης» διαχειριστούν τα αρνητικά σχόλια, που ίσως δεχτούν από συμμαθητές τους. Πολλές φορές, παιδιά που ζουν σε μια οικονομικά ευημερούσα οικογένεια αποτρέπονται από το να κάνουν παρέα με παιδιά «κατώτερης» οικονομικής/κοινωνικής τάξης. Και η ενδυμασία είναι ένας άτυπος παράγοντας αντίστοιχων διακρίσεων. Δυστυχώς, όσον αφορά τους νέους, οι περισσότεροι δεν μπορούν να κατανοήσουν την πραγματική αξία της μόδας: ότι είναι τρόπος έκφρασης των συναισθημάτων και της προσωπικότητας του ατόμου. Όμως, στη σημερινή εποχή κυριαρχεί ο μιμητισμός και η καχυποψία, δηλαδή το άτομο δεν αποκαλύπτει την πραγματική του ταυτότητα γιατί φοβάται μήπως δεν γίνει αποδεκτός από τους συμμαθητές του και από την κοινωνία, όποτε «αντιγράφει» αυτό που θεωρεί αποδεκτό από τους περισσότερους. Με μια γρήγορη μάτια στα περισσότερα σχολεία, πλέον, μοιάζουν όλοι ίδιοι, καθώς ο ένας επηρεάζεται από τον άλλο. Εξαίρεση αποτελούν κάποιοι νέοι που κάνουν την διαφορά, έχοντας επιλέξει τον δικό τους τρόπο ένδυσης χωρίς να φοβούνται για τα αρνητικά σχόλια και για το τι θα πει η κοινωνία. Επιπλέον, τα σχολεία έχουν γίνει χώρος επίδειξης πλούτου καθώς οι μαθητές ανάλογα με την οικονομική τους δυνατότητα φορούν ακριβά ρούχα ή ρούχα οίκων μόνο και μόνο για να αναδειχθούν μέσω των χρημάτων. Οι διαφημιστικές εταιρείες σήμερα πλουτίζουν από Επιπρόσθετα, κάποιοι νέοι επιλέγουν την παρέα τη λεγόμενη βιομηχανία της «σχολικής μόδας» τους με κριτήριο τον τρόπο ένδυσης και των χρημάτων που αντανακλώνται από αυτόν χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα των παιδιών που συναναστρέφονται. Τέλος, οι άνθρωποι πλέον κρίνονται από τον τρόπο ένδυσης. Συμπερασματικά, οι νέοι επικεντρώνονται στα ανούσια ζητήματα της καθημερινότητας, όπως το τι θα φορέσουν ώστε να «κυριαρχήσουν» έναντι των υπολοίπων· να φανούν πιο πλούσιοι, ώστε να ισχυροποιήσουν την παρουσία τους στο σχολικό περιβάλλον. Κι αυτό είναι κάτι που θα έχει αντίκτυπο στο κοινωνικό σύνολο. 13

Γιοχάνες Κέπλερ του Νικόλα Μυριτζή Ο Γιοχάνες Κέπλερ (27 Δεκεμβρίου 1571-15 Νοεμβρίου 1630) ήταν πρωταγωνιστικό πρόσωπο στην επιστημονική επανάσταση του 16ου αιώνα. Ήταν φυσικός, μαθηματικός, φιλόσοφος και συγγραφέας. Το έργο του εστιάζει στη φυσική, ιδίως στη μελέτη των πλανητικών κινήσεων εντός του ηλιακού μας συστήματος. Ο Κέπλερ υλοποίησε το έργο του, κυρίως, στο γερμανικό πανεπιστήμιο Tubingen. Πνευματική συνεισφορά Τελικά δύο χρόνια Πριν την εν μέρει ανάλυση ορισμένων πτυχών μετά, έπειτα από τη του έργου του, απαραίτητη είναι και η αναφορά συλλογή πολύ χρή- στην πνευματική επιρροή του στο κόσμο. Πιο σιμων πληροφο- συγκεκριμένα από την εποχή του Πλάτωνα και ριών για τη φύση του Αριστοτέλη μέχρι και την εποχή του των εκρήξεων Νεύτωνα, η Αριστοτελική Φυσική αποτελούσε αυτών, απέδειξε ότι την καλύτερη εξήγηση των φυσικών το άστρο ήταν στην φαινομένων. Παρ’ όλα αυτά, ενώ ορισμένες πραγματικότητα θεωρίες του Αριστοτέλη ήταν έγκυρες (όπως η μια έκρηξη super ευθύγραμμη ομαλή κίνηση), ως επί το πλείστων nova. Η ανακάλυψη απουσίαζε η μαθηματική τεκμηρίωση. Ερευνητές αυτή του προσέδωσε κύρος στην επιστημονική όπως ο Νεύτωνας, ο Γαλιλαίος και ο Κέπλερ κοινότητα της εποχής και του επέτρεψε να αναθεώρησαν τόσο το κοσμολογικό μοντέλο της αναλάβει πολύ πιο σύνθετα ερευνητικά εκκλησίας όσο και των αρχαίων Ελλήνων. Για προγράμματα. Εξαιτίας των τεχνολογικών αυτό το λόγο και θεωρούνται από πολλούς οι περιορισμών της εποχής που δεν του επέτρεψαν πρώτοι «Πραγματικοί φυσικοί». να παρατηρήσει την προαναφερθείσα έκρηξη στον Με αυτόν τον τρόπο πήραν νέα ώθηση ο επιστη- επιθυμητό βαθμό, αποφάσισε να μελετήσει την μονικός τρόπος σκέψης και ο ορθολογισμός που ανατομία του ανθρώπινου ματιού. Στόχος του οδήγησαν στην επιστημονική επανάσταση του ήταν η βιολογία και η αστροφυσική να 15ου αιώνα και συνέβαλαν στην Αναγέννηση. συνδυαστούν για την βελτιστοποίηση των τηλεσκοπίων. Έργο Οι βιολογικές ανακαλύψεις του Κέπλερ Συνδυάζοντας το ηλιοκεντρικό μοντέλο του αναμφισβήτητα επηρέασαν τον κόσμο, ιδιαίτερα Κοπέρνικου, τα πλατωνικά στερεά και τις για όσους από εμάς πάσχουν από μυωπία ή γεωμετρικές ανακαλύψεις του Πυθαγόρα, υπερμετρωπία. Αφού μελέτησε τον ανθρώπινο συνέθεσε το βιβλίο Mysterium Cosmographicum. οφθαλμό εκτεταμένα, ήταν ο πρώτος άνθρωπος Σύμφωνα με την ομώνυμη θεωρία, οι τροχιές των που κατάφερε να εξηγήσει την όραση με διάθλαση τότε 6 γνωστών πλανητών χωρίζονταν από τα μέσα στο μάτι. Το συγκεκριμένο επίτευγμα πλατωνικά στερεά. Με αυτόν τον τρόπο, ο αποτέλεσε την αρχή πολλαπλών ερευνών που Κέπλερ ανακάλυψε μια σύνδεση μεταξύ του αναβάθμισαν την ιατρική. Επιπρόσθετα, μεγέθους της τροχιάς ενός πλανήτη με την σχεδίασε τα πρώτα μυωπικά και υπερμετρωπικά περίοδο περιφοράς του γύρω από τον ήλιο. Αν γυαλιά τα οποία και δώρισε πειραματικά σε και η ανακάλυψη αυτή απορρίφθηκε από τον μοναχούς. Παράλληλα ανακάλυψε το λόγο ίδιο, αργότερα χρησιμοποιήθηκε για τη σύνθεση ύπαρξης δύο αντί ενός ματιών. Λαμβάνοντας υπ’ του δεύτερου νόμου του Κέπλερ και έναν αιώνα όψιν τις τεράστιες προσπάθειες του να αργότερα βοήθησε τον Νεύτωνα στην ανάπτυξη αναβαθμίσει την τεχνολογία των τηλεσκοπίων, το του νόμου της παγκόσμιας έλξης. 2009 η NASA ονόμασε το -έως και σήμερα Το δεύτερο μεγάλο επίτευγμα του Γερμανού φυ- λειτουργικό τηλεσκόπιο της- «Κέπλερ». σικού ήταν η διαφοροποίηση μιας έκρηξης super Βέβαια, παρά τις βιολογικές και γεωμετρικές του nova από τα υπόλοιπα αστέρια του ουρανού. ανακαλύψεις, σημαντικότερο του έργο ήταν Το 1604 ξεκίνησε τη συστηματική παρατήρηση αναμφισβήτητα οι νόμοι του. ενός ύποπτου αστεριού το οποίο φαινόταν να πάλλεται. 14

Νόμοι Κέπλερ. Ο Νεύτωνας βασίστηκε γενικότερα στο έργο του Κέπλερ εξ ου και η φράση του σε επιστολή του 1ος Νόμος: Η τροχιά των πλανητών είναι προς τον Άγγλο φυσικό John Hook (αυτός με τα ελλειπτική με τον Ήλιο να βρίσκεται στη μία ελατήρια!): «Αν κατάφερα να δω πιο πέρα ήταν εστία της έλλειψης Ο Νόμος αυτός επειδή στεκόμουν πάνω σε ώμους γιγάντων» επαληθεύτηκε και με το Νόμο της παγκόσμιας Με το συμπέρασμα αυτό του Νεύτωνα, το παρόν έλξης του Νεύτωνα. άρθρο φθάνει στο τέλος… Οφείλουμε να δημιουργήσουμε ένα αύριο βασιζόμενοι στο χτες 2ος Νόμος: Oι πλανήτες σαρώνουν ίσα εμβαδά και όχι προκατειλημμένοι να απορρίπτουμε το σε ίσους χρόνους. Για αυτό το λόγο ενώ η γη έργο των προηγουμένων. Οφείλουμε το μοντέρνο απομακρύνεται και μετά εστιάζει τον ήλιο, το τρόπο ζωής μας και τις αρετές του σήμερα, (π.χ. καλοκαίρι, η άνοιξη, ο χειμώνας και το υπολογιστές, μοντέρνα ιατρική, αυτοκίνητα, φθινόπωρο διαρκούν ίσα χρονικά διαστήματα. τρεχούμενο νερό) στο έργο που αυτοί οι πρώτοι Και ο νόμος αυτός επαληθεύτηκε από το νόμο «Πραγματικοί φυσικοί» επέδειξαν. της παγκόσμιας έλξης. Το διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA, «Κέπλερ» 3ος Νόμος: Όταν η τροχιά ενός πλανήτη είναι μικρότερη, ο πλανήτης κινείται ταχύτερα κατά μέσο όρο. Ο νόμος αυτός δεν στηρίχθηκε σε μαθηματικές αποδείξεις από τον Κέπλερ αλλά επαληθεύτηκε αργότερα από το Νεύτωνα με τη διατύπωση του νόμου της παγκόσμιας έλξης. Από την Επιτομή της Κοπερνίκειας Αστρονομίας (1621) του Γ. Κέπλερ η οποία θα έπαιζε σημαντικό ρόλο στην αποδοχή του ηλιοκεντρικού συστήματος κατά τον επόμενο αιώνα. 15

Οι σεισμοί στην Ελλάδα της Ειρήνης Μπουλανίκη Με αφορμή τον πρόσφατο σεισμό που έγινε στην Τουρκία στις 6/2/2023 με μέγεθος 7,8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, επανήλθε στο προσκήνιο η ανησυχία για ενδεχόμενο μεγάλο σεισμό στην Ελλάδα. Ο κίνδυνος για ανθρώπινες απώλειες είναι πανταχού παρών ενώ ανυπολόγιστες θα είναι και οι συνέπειες που θα μπορούσαν να προκληθούν στα κτήρια. Πριν όμως αναλυθούν οι τρόποι περιορισμού των ζημιών, πρέπει πρώτα να γίνει μία αναδρομή στους παλαιότερους σεισμούς που έχουν λάβει χώρα στην Ελλάδα. Όπως είναι γνωστό, σεισμοί γίνονται στον ελλαδικό χώρο από την αρχαιότητα, αφού η Ελλάδα κατέχει παγκοσμίως την 6η θέση στη λίστα με τις πιο σεισμογενείς χώρες. Εκτιμάται από τους επιστήμονες ότι έχουν συμβεί περίπου 570 σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο από 6 ρίχτερ. Αυτό σημαίνει ότι σεισμοί αυτού του μεγέθους είναι κάτι αναμενόμενο στην περιοχή. Εικόνες του πρακτορείου Reuters ύστερα από τον τελευταίο φονικό σεισμό στη γείτονα χώρα Κάποιοι από τους πιο γνωστούς σεισμούς στη σύγχρονη εποχή είναι: 1) Ο μεγαλύτερος σε μέγεθος σεισμός έγινε στη Ρόδο στις 12/10/1856 και είχε μέγεθος 8,2 ρίχτερ και 618 νεκρούς. 2) Ο πιο θανατηφόρος σεισμός έγινε στις 3/4/1881 στην Χίο με μέγεθος 7,3 ρίχτερ με 4.200 θύματα. 3) Μεγάλος σε μέγεθος και θύματα σεισμός υπήρξε στις 16/2/1810 στην Κρήτη, με μέγεθος 7,8 ρίχτερ και 2.500 θανάτους. 4) Ο σεισμός που έγινε στην Κεφαλονιά στις 9-12/8/1953 ισοπέδωσε την πόλη, είχε 455 νεκρούς, και έπαιξε σημαντικό ρόλο για τη δημιουργία του πρώτου αντισεισμικού κανονισμού της Ελλάδας το έτος 1959. 5) Σεισμό έχουν βιώσει και θυμούνται οι περισσότεροι Αθηναίοι στις 7/9/1999 με επίκεντρο την Πάρνηθα, με μέγεθος 5,9 ρίχτερ και 143 νεκρούς, ο οποίος επέφερε ριζικές αλλαγές και βελτιώσεις στον ισχύοντα Αντισεισμικό Κανονισμό. 16

Είναι φανερό λοιπόν ότι το μέγεθος του σεισμού δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας από τον οποίο εξαρτώνται οι συνέπειες αυτού. Αντίθετα, κρίσιμο ρόλο παίζουν και οι ακόλουθοι παράγοντες: 1) Το βάθος του εδάφους στο οποίο εκδηλώνεται ο σεισμός. Όσο πιο βαθιά στο έδαφος εκδηλώνεται τόσο λιγότερες είναι οι συνέπειές του. 2) Η θέση του σεισμού: Αν εκδηλωθεί υποθαλάσσια τότε οι συνέπειες δεν είναι σημαντικές, επειδή το νερό απορροφά μεγάλο μέρος της δόνησης. 3) Η εγγύτητα του σεισμού σε κατοικημένες περιοχές. Αν ο σεισμός συμβεί κοντά σε πόλεις, τότε γίνονται μεγάλες καταστροφές σε αυτές. Όμως, για όλα τα παραπάνω, ο άνθρωπος δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Πιο συγκεκριμένα, δεν ξέρει σε τι βάθος θα γίνει ο σεισμός ούτε ποια θα είναι η εστία του σεισμού. Παρ’ όλα αυτά μπορεί να προστατευτεί -μέχρι κάποιο βαθμό- κατασκευάζοντας κατάλληλες αντισεισμικές κατασκευές, σχεδιασμένες να αντιστέκονται σε αυτούς. Προϋποθέσεις για την κατασκευή αντισεισμικών κτιρίων είναι: 1) Ο σωστός σχεδιασμός του κτιρίου, δηλαδή η τοποθέτηση υποστυλωμάτων (κολώνες) στην σωστή θέση και απόσταση μεταξύ τους. 2) Η χρησιμοποίηση υλικών (σκυρόδεμα, σιδηρός οπλισμός κλπ.) σχεδιασμένων και κατασκευασμένων να έχουν τη μέγιστη αντισεισμική συμπεριφορά. 3) Η ανάθεση του σχεδιασμού και της κατασκευής του κτιρίου στους επαγγελματίες που έχουν την κατάλληλη κατάρτιση προς την κατεύθυνση αυτή, δηλαδή σε πολιτικούς μηχανικούς και όχι σε εμπειροτέχνες οικοδόμους. Συμπερασματικά, ακολουθώντας τους παραπάνω κανόνες, η πιθανότητα να υπάρξουν ζημιές στις κατασκευές στην περίπτωση μεγάλου σεισμού δεν εξαφανίζονται μεν αλλά περιορίζονται σημαντικά. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται ένα καλύτερο και πιο ελπιδοφόρο μέλλον, όπου οι σεισμογενείς χώρες δεν χρειάζεται να αντιμετωπίσουν την ίδια κατάσταση σαν αυτή που δυστυχώς βίωσε η Τουρκία. Εικόνα από το σεισμό του 1999 στην Αθήνα (πάνω) και Εικόνα από το σεισμό του 2020 στη Σάμο (πάνω) και από πρωτοσέλιδο εφημερίδας την επομένη του από το σεισμό του 2017 στην Κω (κάτω) σεισμού του 1953 στην Κεφαλονιά (κάτω) 17

Παιδική Εργασία και Ανέχεια από την Ειρήνη Μπουλανίκη και την Ελευθερία Αρβανιτάκη Έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποιος φτιάχνει τα ρούχα Ειδικότερα η κοινωνία δεν δίνει ίσες ευκαιρίες σας; Νομίζω πως όλοι μάλλον το έχουμε στους αλλοεθνείς εξαιτίας των αντιλήψεων της σκεφθεί. Η απάντηση σε αυτό είναι περίπλοκη. κατωτερότητας αυτών. Ας ξεκινήσουμε από την αρχή. Τα παιδιά, με αυτόν τον τρόπο, δεν έχουν Σε κάποιες χώρες, το καθεστώς ή άλλες πρόσβαση στην μόρφωση και άρα αναγκάζονται κοινωνικοπολιτικές συνθήκες δεν επιτρέπουν να εργαστούν σε στους ανθρώπους να αναπτυχθούν σε διάφορους ανθυγιεινά τομείς, κυρίως στον οικονομικό. Εκεί, τα άτομα - περιβάλλοντα, για ακόμη και τα πιο νεαρά- οδηγούνται να δουλεύ- να βιοπορίσουν την ουν σε εργοστάσια που όχι μόνο δεν αμείβονται οικογένεια τους. κατάλληλα, αλλά και οι συνθήκες εργασίας είναι Αυτό έχει ως αποτέ- απάνθρωπες. Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει μόνο σε λεσμα να γίνονται ενήλικες που προσπαθούν να βγάλουν τα προς αντικείμενα το ζην, αλλά και σε παιδιά που το περιβάλλον εκμετάλλευσης και τους τα εξαναγκάζει να εργαστούν, δημιουργώ- να προσβάλλεται η ντας το φαινόμενο της παιδικής εργασίας. σωματική ακεραιότητά τους. Ο όρος «παιδική εργασία» αναφέρεται στην Πού μπορούν να οδηγήσουν όλα αυτά; Χωρίς εκμετάλλευση των παιδιών μέσω οποιασδή- επιφύλαξη, θα πούμε ότι στο πλαίσιο της παιδικής ποτε μορφής εργασίας που τους αφαιρεί το εργασίας, οι ανήλικοι ‘’εργαζόμενοι’’ μακροχρόνια δικαίωμα από την εκπαίδευση. Κυμαίνεται σε θα υποφέρουν από αναπνευστικά προβλήματα, παιδιά μεταξύ 5-14 ετών. Πιο συγκεκριμένα, 122,3 κακώσεις στη σπονδυλική στήλη, έλλειψη εκατομμύρια παιδιά εργάζονται στην περιοχή βιταμινών και κακής σωματικής ανάπτυξης. Ασίας-Ειρηνικού· 49,3 εκατομμύρια εργάζονται Αναμφισβήτητα, δε μπορούμε να παραμελήσουμε στην Υποσαχάρια Αφρική· 5,7 εκατομμύρια και τα ψυχολογικά προβλήματα που έχουν να εργάζονται στη Λατινική Αμερική και την αντιμετωπίσουν. Για αρχή, η πολύωρη Καραϊβική. Ως απόρροια προκύπτει η κοινωνική, απασχόληση υπό φρικτές συνθήκες καλύπτει το ηθική και ψυχολογική κατάπτωση. μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους, αφού αναγκάζονται να δουλέψουν για πολύ Ποιοι λόγοι, όμως, λειτουργούν συναινετικά στην περισσότερο από το κανονικό για να βγάλουν έξαρση το ζητήματος αυτού; Αρχικά, οι έναν επαρκή μισθό. κοινωνικές συνθήκες των χωρών στις οποίες επικρατεί η παιδική εργασία, αναγκάζουν τα Έτσι, δεν έχουν χρόνο να κοινωνικοποιηθούν σε παιδιά να εργάζονται. Αναλυτικότερα, η αυτή την κρίσιμη ηλικία και κυρίως να περάσουν φτώχεια αποτελεί ένας από τους σημαντικό- πολύτιμο χρόνο με την οικογένεια τους. Επιπλέον, τερους παράγοντες. Τα οικονομικά προβλήματα λόγω της μη φυσιολογικής ανάπτυξης τους, τα των οικογενειών στις οποίες ανήκουν τους παιδιά αυτά δεν έχουν κατακτήσει επαρκώς ή αποτρέπουν από ένα κατάλληλο βιοτικό καθόλου γνώσεις που απαιτούνται, με επίπεδο, που θα τους προσφέρει δυνατότητες για αποτέλεσμα να νιώθουν μειονεκτικά, να μια ολοκληρωμένη ζωή. Επιπρόσθετα, λόγω των κατακλύζονται από αισθήματα κατωτερότητας ιδεολογιών που δεν υποστηρίζουν την ισότητα και να μην έχουν αυτοπεποίθηση. των δύο φύλων, οι μεγαλύτεροι προτιμούν την Συμπερασματικά, γίνεται αντιληπτή από όλους η επιμόρφωση των αγοριών έναντι των κοριτσιών. σοβαρότητα του θέματος και είναι επιτακτική η Έτσι παρουσιάζεται ένα μεγαλύτερο ποσοστό ανάγκη για την επίλυση αυτού μέσω της ανήλικων θηλέων στον εργασιακό χώρο. ευαισθητοποίησης της παγκόσμιας κοινότητας. Απαιτείται, εξάλλου, η θέσπιση των κατάλληλων Παράλληλα, η εθνικότητα των παιδιών μέτρων για την προστασία τους. Άλλωστε, ποιος επηρεάζει άμεσα τον τρόπο ζωής και την επιθυμεί να φοράει ρούχα φτιαγμένα από παιδιά εκμετάλλευση των παιδιών. σε άθλιες συνθήκες; 18

Ίσα δικαιώματα – ένας άνισος αγώνας [ή ίσα δικαιώματα – μια άνιση πραγματικότητα] της Κατερίνας Παπαδοπούλου Στις μέρες μας έχει παρατηρηθεί ανισότητα δικαίωμα των γυναικών στην εκπαίδευση, πυροβο- ανάμεσα στη γυναίκα και στον άντρα στον λήθηκε στο κεφάλι. Όταν επανήρθε από το τραγικό εργασιακό και μαθητικό χώρο. Με βάση αυτό το της ατύχημα αποφάσισε να αφιερώσει τη ζωή στον φαινόμενο αποφάσισα να γράψω αυτό το άρθρο αγώνα για την ίση αντιμετώπιση των γυναικών στην προκειμένου να παρουσιάσω την κατάσταση που εκπαίδευση και τον χώρο εργασία. επικρατεί αλλά και να εκφράσω τη γνώμη μου γι’ αυτό το σοβαρό ζήτημα. Οι ανισότητες αυτές έχουν προκαλέσει Το φαινόμενο αυτό πηγάζει από πολλά μοιραίες συνέπειες. στερεότυπα. Αρχικά, μια προκατάληψη που Λόγω της υποτίμη- ξεκινά από το σχολικό περιβάλλον είναι η σής των γυναικών επιλογή κατεύθυνσης με κριτήριο το φύλο. Πιο στον εργατικό χώ- συγκεκριμένα, κυριαρχεί η αντίληψη ότι ο ρο, αλλά και του κλάδος των θετικών επιστημών απευθύνεται μειωμένου μισθού στους άντρες και αντίστοιχα αυτός των που τους προσφέ- ανθρωπιστικών στις γυναίκες. Ως επακόλουθο, η ρουν καθίστανται παραπάνω προκατάληψη αποτελεί τροχοπέδη οικονομικά εξαρτη- της επιτυχίας των γυναικών σε αυτό τον κλάδο. μένες από τον άντρα. Με αυτό τον Πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανισότητα αποτελεί τρόπο, το γυναικείο η ενδεχόμενη κυοφορία της γυναίκας. Δηλαδή, φύλο χάνει την οι εταιρείες γνωρίζοντας ότι η γυναίκα είναι επι- ανεξαρτησία και φορτισμένη με την κύηση, δεν προχωρούν στην την ελευθερία του αφού δεν μπορεί να ζήσει χωρίς πρόσληψή της εξαιτίας της αναγκαίας απουσίας την υποστήριξη του άλλου φύλου. της και της καταβολής επιδόματος που απαιτείται στην υπάρχουσα συνθήκη. Επιπροσθέτως, οι γυναίκες παραγκωνίζονται απ’ την εκπαίδευση βλέποντας πως στη συνέχεια δεν Είναι γεγονός ότι η ωριαία αμοιβή εργασίας γίνονται αποδεκτές στην ανταγωνιστική αγορά για τις γυναίκες είναι μικρότερη από αυτή των εργασίας. Γενικότερα, αναπτύσσουν αισθήματα ανδρών σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για το ανασφάλειας, υποτίμησης και ανικανότητας να 2017, τα ακαθάριστα ωριαία κέρδη των γυναικών πετύχουν σε κάποιο κλάδο φυσικών επιστημών. ήταν κατά μέσο όρο 16% λιγότερα από αυτά των ανδρών στην Ε.Ε. Λαμβάνοντας υπόψη τις καταστροφικές συνέπειες του φαινομένου αυτού, οφείλουμε να δράσουμε Τέλος, το πρόβλημα κορυφώνεται στις καίρια. Τόσο ατομικά όσο και συλλογικά οφείλουμε τριτοκοσμικές χώρες όπου το κράτος να προασπιστούμε δικαιώματα που ακόμα δεν έχουν απαγορεύει στις γυναίκες όχι μόνο να κατοχυρωθεί. Κι αν το σχολείο παίξει ενεργό ρόλο σε εργαστούν αλλά και να μορφωθούν. αυτό, τότε θα δούμε στο εγγύς μέλλον μια νεολαία Χαρακτηριστικό παράδειγμα συνιστά η Malala που έχει γαλουχηθεί να αγωνίζεται για την ισότητα. Yousafzai η οποία μετά την ομιλία της για το 19

20