Ανακύκλωσε Τον Μάρτιο τού 2022, τα παιδιά τού τμήματος νηπίων Ν.5 πήραν μια πολύ σημαντική απόφαση. Οι μικροί ενσυνείδητοι μαθητές θέλησαν να ενημερώσουν τους συμμαθητές κι εσύ τους, για το πόσο σημαντικό είναι να προστατεύουμε τον πλανήτη μας από τα απορρίμμα- για να σώσουμε τα και από τη ρύπανση. τη Γη Αποφάσισαν, λοιπόν, να …διαδηλώσουν στους χώρους τού Νηπιαγωγείου! Με σύνθημα Ανακύκλωσε κι εσύ για να σώσουμε τη Γη και κρατώντας στα χέρια τους πλα- κάτ και μία μεγάλη αφίσα που φιλοτέχνησαν με τη βοήθεια τής νηπιαγωγού τους, κ. Ναταλίας Ηλιάδη, επισκέφτηκαν όλα τα τμήματα τού Νηπιαγωγείου μας και προσπάθησαν να ευαισθητοποιήσουν τα προνήπια και τα νήπια, για το πόσο σημα- ντική είναι η προστασία τού Πλανήτη μας. H προστασία τής Γης μας! Η Υγεία Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, στις 7 Απριλίου, τα παιδιά τού τμήματος πάνω απ’ όλα νηπίων Ν.1 μαζί με τη νηπιαγωγό τους, κ. Αγγελική Παλαιοκαστρίτου, πραγματοποίησαν διαδήλωση στους κεντρικούς διαδρόμους και στον αύλειο χώρο τού Νηπιαγωγείου μας. Με πολλή χαρά και με μεγάλο ενθουσιασμό, κρατώντας μία μεγάλη αφίσα και πλακάτ, απέδωσαν με δυνατή φωνή τα συν- θήματα, που αφορούσαν στους προ- βληματισμούς τους, σχετικά με τη Διατροφή και την Υγεία στον κόσμο. Η Υγεία πάνω απ’ όλα, ρίξε λαχανικά στην κατσαρόλα! Να πίνεις μπόλικο νερό, στην Υγεία κάνει καλό! Να μην τρως πολλά γλυκά, για να έχεις Υγεία και δόντια καθαρά! Τις τοξίνες διώξε στη στιγμή, με πολλή γυμναστική! Γιάτρεψε τα φτωχά παιδιά, έχουν δικαίωμα στην Υγεία κι αυτά! Ευτυχώς που υπάρχει ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον, με Eνεργούς Πολίτες τέτοιας ποιότητας! 49
AΠO THN EΛΛHNIKH MYΘOΛOΓIA ΣTIΣ ΔIAΣTHMIKEΣ AΠOΣTOΛEΣ THΣ NASA H αξία της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας στην πολιτισμική μας παράδοση είναι πολύ μεγάλη. Οι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι δεν είναι απλά παραμύθια. Όλοι μιλούν για τους θεούς, τους ημιθέους-ήρωες και γενικά τις υπερβατικές δυνάμεις στις οποίες πίστευαν οι Έλληνες, επομένως αποτελούν τη θρησκεία, αντιπροσωπεύουν τη θρησκευτική πίστη και πράξη των αρχαίων, η οποία ήταν τότε πολύ στενά συνυφασμένη με την ιδιωτική αλλά και τη δημόσια ζωή. Οι μύθοι αποτελούν εικόνες του κόσμου και της λειτουργίας του που προέκυψαν από τη διαχρονική εμπειρία αυτών που τους έπλασαν, εικόνες ολοκληρωμένες που δεν αμφισβητούνται από την πεπερα- σμένη ανθρώπινη λογική. Αφού η ελληνική μυθολογία αναπτύχθηκε σε πολύ πρώιμους χρόνους – ήδη στα Ομηρικά έπη όλοι οι θεοί είναι παρόντες – η κοινωνία που την ανέπτυξε είχε κυρίως αγροτοποιμενικό χαρακτήρα. Στην κοινωνία αυτή η ευφορία της γης και η υγεία των ανθρώπων και των ζώων αποτελούσε τη βάση της ζωής και της ευημερίας. Γι’ αυτό και ο βασικός χαρακτήρας της αρ- χαίας θρησκείας και των μύθων, με άλλες λέξεις της θεολογίας της, ήταν ο γονιμικός και ευετηριακός, δηλαδή η θεοποίηση των δυ- νάμεων και των διαδικασιών της φύσης με τις οποίες αυτή συντηρείται, γονιμοποιείται και ανανεώνεται. Οι θεοί της κατοικούν στον Όλυμπο, είναι ουράνιοι, όμως συχνά επικοινωνούν με τον Άδη, ενώ οι ήρωες, κατηγορία υπερβατικών όντων που μετέχουν της αθά- νατης αλλά και της θνητής φύσης, εκπροσωπούν περισσότερο τις γενεσιουργές δυνάμεις της γης, μέσα στην οποία κατοικούν. Είναι χαρακτηριστικό της διαλεκτικής αυτής σχέσης θανάτου και αναγέννησης το δεύτερο όνομα του θεού του Κάτω Κόσμου. Ο Άδης ονο- μαζόταν και Πλούτων, ο θεός από τον οποίο πήγαζε ο πλούτος, η ευφορία. Πέραν από τη σημασία που έχει η σύλληψη αυτή του κόσμου για τη σημερινή κοινωνία, η οποία αναζητεί πλέον τρόπους να απο- καταστήσει την αναγκαία σχέση της με το περιβάλλον και τη φύση, η γονιμική άποψη του κόσμου εμπλουτίσθηκε με την εμπειρία της ζωής των κλασικών χρόνων, στην οποία αναπτύχθηκαν όλες οι υψηλές ιδέες του δυτικού πολιτισμού. Αυτό γίνεται κυρίως φανερό με την τροφοδοτημένη από τον μύθο αρχαία ελληνική τραγωδία και κωμωδία, έργα που διαχρονικά παραμένουν πάντα επίκαιρα. Έτσι η ελληνική μυθολογία κατέληξε να αποδίδει με εξαιρετική πλαστικότητα όλο το φάσμα των ανθρωπίνων εμπειριών και να αποτελεί ένα δυναμικό διηγηματικό υλικό, με το οποίο μπορεί κανείς να εκφράσει, ή πάνω στο οποίο μπορεί να οικοδομήσει επισημάνσεις, σκέψεις και ιδέες για την ανθρώπινη ζωή και τον κόσμο, και έτσι να εμπνέει διεθνώς τη λογοτεχνία και την τέχνη. Κορυφαίο μεταξύ πολλών δείγμα του δημιουργικού ζωηρού ενδιαφέροντος της διεθνούς κοινότητας για την ελληνική μυθολογία είναι η έκδοση του τετράγλωσσου οκτάτομου Εικονογραφικού Λεξικού Kλασικής Μυθολογίας (Lexicon Icongraphicum Mythologiae Classicae [LIMC]), το οποίο εκδόθηκε μεταξύ των ετών 1984 έως 2000 και με τη συνεργασία οργανωμένων γραφείων 40 χωρών από όλο τον πλανήτη συγκέντρωσε και περιέλαβε σε κείμενο και εικόνες όλες τις γνωστές αρχαίες μυθολογικές παραστάσεις, και χαρακτηρίσθηκε ως το σπουδαιότερο εγκυκλοπαιδικό έργο του 20ου αιώνα. Ανάλογο, ακόμη ισχυρότερο δείγμα, είναι η συσχέτιση των σύγχρονων διαστημικών αποστολών με την αρχαία ελληνική μυθολογία και τα πανανθρώπινα νοήματά της. Στην πρώτη επανδρωμένη αποστολή στη σελήνη δόθηκε το όνομα του θεού του φωτός, Απόλλων, και στην προγραμματιζόμενη τώρα νέα, με τη συμμετοχή γυναίκας αστροναύτη, το όνομα Άρτεμις, της αδελφής του Απόλλωνα, μιας θεάς που η μυθολογία της ενσαρκώνει τη φύση και το παρθένο περιβάλλον. Είναι ευτύχημα που οι εκπαιδευτικοί μας μεταδίδουν προσαρμοσμένη στις δυνατότητες πρόσληψης των μαθητών τη διαλεκτική, δημιουργική αυτή σχέση του σήμερα με τον θησαυρό της αρχαίας ελληνικής σκέψης, ιδιαίτερα όταν αυτό γίνεται στις μικρότερες ηλι- κίες, εκεί που διαμορφώνονται οι πρώτες αντιλήψεις για την κοινωνία. Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στις εκπαιδευτικούς του Αρσακείου Νηπιαγωγείου Ψυχικού που στη φετινή σχολική χρονιά γνώρι- σαν στα παιδιά τόσο το μυθολογικό, πνευματικό υπόβαθρο, όσο και τα πολύπλοκα τεχνολογικά στοιχεία της επίκαιρης αποστολής της NASA στη σελήνη, μεταφράζοντάς τα με μαεστρία στην παιδική γλώσσα και χρωματίζοντάς τα ειδικά για το παιδικό ενδιαφέρον. Kαθηγητής Bασίλης Λαμπρινουδάκης Mέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Φιλεκπαιδευτικής Eταιρείας 50
Όταν έγινε γνωστό ότι η επόμενη επανδρωμένη αποστολή Τους κίνησε, ιδιαίτερα, το ενδιαφέρον το γεγονός ότι η θεά τής NASA στη Σελήνη, θα λέγεται Artemis Mission, θα ήταν και προστάτιδα των μικρών παιδιών και ζώων. Μέσα έχει –δηλαδή– το όνομα τής θεάς Αρτέμιδας, μίας γυναικείας από εικόνες και παρουσιάσεις –από το Αρχαιολογικό Μουσείο θεότητας από την ελληνική μυθολογία, τα παιδιά ενδιαφέρθη- τής Βραυρώνας– είδαν τα αγάλματα των μικρών «άρκτων», καν να μάθουν περισσότερα για εκείνη. δηλαδή των κοριτσιών από 5 έως 10 ετών, τα οποία ήταν αφιε- Κατά τη διάρκεια τής παρουσίασης των Άθλων τού Ηρακλή ρωμένα στην υπηρεσία τής Βραυρωνίας Αρτέμιδος. Παρατή- –στο πλαίσιο τού μαθήματος τής Μουσειακής Αγωγής– τα παι- ρησαν, επίσης, εικόνες από τον ναό, ο οποίος υπήρξε ένας από διά είχαν «συναντήσει» για πρώτη φορά τη θεά Άρτεμη, μέσα τους σημαντικότερους ναούς τής κλασσικής εποχής. από εικόνες αγγείων και αγαλμάτων, καθώς και από οπτικοα- Εντόπισαν στον χάρτη το ιερό νησί τής Δήλου, εκεί όπου γεν- κουστικό υλικό-video. Αυτό έγινε στην εξιστόρηση τού τρίτου νήθηκε η θεά, πρώτη από τον δίδυμο αδελφό της, τον Απόλ- άθλου τού Ηρακλή, σχετικά με την Κερυνίτιδα Έλαφο, το ιερό λωνα. Αναφέρθηκε ότι ο Απόλλωνας ήταν ο θεός τού Ήλιου, ελάφι τής θεάς Αρτέμιδας –με τα χρυσά κέρατα και τα χάλκινα ενώ η Άρτεμις ήταν η θεά τής Σελήνης. πόδια– που ζούσε στο Κερύνειον Όρος (μεταξύ Αρκαδίας και Κατ’ αυτόν τον τρόπο, έγινε κατανοητή από τα παιδιά η επιλογή Αχαΐας). Αυτό το ιερό ελάφι, διέταξε τον Ηρακλή ο Ευρυσθέας –από τη NASA– τού ονόματος τής θεάς Αρτέμιδας, για τη δια- να του το φέρει ζωντανό στην Τίρυνθα. στημική αποστολή Artemis Mission, αφού η πρώτη επαν- Τα παιδιά έμαθαν ότι η θεά Άρτεμις ήταν η θεά τού κυνηγιού δρωμένη αποστολή προσελήνωσης, το 1969, είχε πάρει το και ήταν η προστάτις τού ζωικού και τού φυτικού κόσμου, τής όνομά της από τον θεό Απόλλωνα και είχε ονομαστεί Apollo ήμερης και τής άγριας φύσης. Παρατήρησαν και σχολίασαν τις Project. ανάλογες αναπαραστάσεις της σε αγάλματα, σε αγγεία και σε πίνακες. Εντόπισαν τα σύμβολα τής θεάς, που ήταν το τόξο και Ντίνα Γκαραγκάνη η φαρέτρα με τα βέλη της, καθώς και τα ιερά της ζώα, που ήταν η έλαφος (ελάφι) και η άρκτος (αρκούδα). νηπιαγωγός υπεύθυνη Μουσειακής Αγωγής & Ελληνικής Παράδοσης 51
Στο πλαίσιο τής εξειδικευμένης δραστηριότητας SHTEAM/Εκπαι- να, όπως μπουκάλια με αλεύρι ή με νερό –για βάρος, διάφορα ξύ- δευτική Ρομποτική, τα προνήπια και τα νήπια πραγματοποίησαν λα –για στήριγμα, λάστιχα –για αντίσταση. Στη συνέχεια, έπαιρναν διάφορες δραστηριότητες, με θέμα τη Σελήνη. Μετά από την προ- αυτόν τον καταπέλτη στο τμήμα τους και, με τη βοήθειά του, προ- βολή εκπαιδευτικών βίντεο στον διαδραστικό πίνακα τού Νηπια- σπαθούσαν να «απογειώσουν» στους πυραύλους τους, οι οποίοι γωγείου, τα παιδιά προβληματίστηκαν και συζήτησαν για το έδα- είχαν τα ονόματα Απόλλων ή Άρτεμις. φος και το υπέδαφός της, και: Τα ίδια ονόματα έχει επιλέξει –για τις δικές της αποστολές στο Διά- -τα μεν προνήπια πειραματίστηκαν με διάφορα υλικά, όπως πέ- στημα και η NASA, ο κρατικός Αμερικανικός Οργανισμός που τρες, αλεύρι, κακάο κ.ά., προκειμένου να δημιουργήσουν ένα έδα- ασχολείται με την εξερεύνηση τού διαστήματος: φος με κρατήρες που να μοιάζει με εκείνο τής Σελήνης, ñ Apollon, για το διαστημικό πρόγραμμα (1961-1972) με τις 13 -τα δε νήπια πραγματοποίησαν πείραμα για τις φάσεις τής Σελήνης αποστολές στη Σελήνη (επανδρωμένες και μη επανδρωμένες προ- –σε σκοτεινό μέρος– με υλικά μία λάμπα και μία σφαίρα από φελι- σεληνώσεις). ζόλ και κατέγραψαν το πείραμά τους, φιλοτεχνώντας μία μικρή κα- ñ Artemis, για το διαστημικό πρόγραμμα (2022-2032) κατά το τασκευή με χαρτόνι. οποίο η NASA θα προσεληνώσει την πρώτη γυναίκα στη Σελήνη, Σε επόμενη δραστηριότητα τα παιδιά, προνήπια και νήπια, προ- θα δημιουργήσει μια μακροπρόθεσμη ανθρώπινη παρουσία εκεί γραμμάτισαν ένα μικρό ρομπότ, τον Sammy, ώστε να κινηθεί από και, χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες, θα προετοιμαστεί τη Γη στη Σελήνη, δημιουργώντας ένα απλό Κώδικα Προγραμμα- για αποστολές στον Άρη. τισμού με βέλη, αναφορικά με την κατεύθυνση. Κι εμείς, εδώ στη Γη, θα παρακολουθούμε την πορεία των διαστη- Ολοκληρώνοντας το «ταξίδι» τους στη Σελήνη, τον δορυφόρο τής μικών αποστολών NASA - Artemis Mission 2024 με μεγάλο ενδια- Γης, τα νήπια κάθε τμήματος χωρίστηκαν σε ομάδες 3-4 παιδιών και φέρον και ενθουσιασμό, αναπολώντας τα πρώτα βήματά μας στη κάθε ομάδα κατασκεύασε από έναν αυτοσχέδιο πύραυλο με ανα- …Σελήνη, τότε που ήμασταν στο Νηπιαγωγείο! κυκλώσιμα υλικά (πλαστικά και χάρτινα μπουκάλια σε διάφορα με- γέθη, χαρτόνια, καπάκια κ.ά.). Για να κάνουν τους πυραύλους τους Κωνσταντίνα Καλιαρντά να …πετάξουν, τα παιδιά –όλων των τμημάτων νηπίων μαζί– κατα- σκεύασαν έναν καταπέλτη, χρησιμοποιώντας διάφορα αντικείμε- νηπιαγωγός υπεύθυνη SHTEAM/Εκπαιδευτικής Ρομποτικής 52
Με αφορμή την αποστολή Artemis Mission 2024 τής NASA Φιλίας και τής Συνεργασίας– μέχρι το φεγγάρι. στο φεγγάρι, τα νήπια ανακάλυψαν τα μυστικά τής Σελή- Μέσα από την αξιοποίηση των τεχνικών τού θεάτρου σκιών, έγι- νης, καθώς και τού Ηλιακού μας Συστήματος, στο πλαίσιο τής Θε- ναν οι ίδιοι «φεγγαροσκεπαστές» και, καλύπτοντας μέρη τού ατρικής Αγωγής και των Φιλαναγνωστικών Δράσεων. φεγγαριού, δημιούργησαν και κατανόησαν –με βιωματικό και με Αρχικά, τα παιδιά ανακάλυψαν το Διάστημα και τα βασικά χαρα- παιγνιώδη τρόπο– τις φάσεις τής Σελήνης, τις οποίες παρατη- κτηριστικά των πλανητών, μέσα από την ανάγνωση τού παραμυ- ρούν οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια περίπου ενός μήνα. θιού Πλανητικές Συνεντεύξεις, τής Ράνιας Λάμπου (εκδ. Ελλη- Τα νήπια, επίσης, δημιούργησαν με το σώμα τους «παγωμένες ει- νοεκδοτική, 2020). κόνες» των θέσεων τού Ήλιου, τής Γης και τής Σελήνης, με σκο- Στη συνέχεια, μεταμορφώθηκαν σε …δημοσιογράφους και πό την κατανόηση τής σχέσης τους με τις διαφορετικές σεληνια- –εφαρμόζοντας την τεχνική τού αυτοσχεδιασμού– πήραν συνέ- κές φάσεις, τις οποίες βλέπουμε στον βραδινό ουρανό. ντευξη από τον κάθε πλανήτη, χωριστά. Με αφορμή την ανάγνω- ση τού παραμυθιού Ο φεγγαροσκεπαστής, τού Eric Puybaret Αντιγόνη Κωνσταντακάτου (εκδ. Αίσωπος, 2003), τα νήπια έμαθαν για τις διάφορες φάσεις τής Σελήνης και έφτιαξαν τις δικές τους ανθρώπινες σκάλες –τής νηπιαγωγός υπεύθυνη Θεατρικής Αγωγής & Φιλαναγνωστικών Δράσεων 53
ΟI ΔPAΣEIΣ TOY KAΛΛITEXNIKOY EPΓAΣTHPIOY Στο πλαίσιο τού Καλλιτεχνικού Εργαστηρίου τού Νηπιαγωγείου μας, υλοποιήσαμε δύο Προγράμματα Εικαστικής Αγωγής. Ένα Πρόγραμμα για τα τέσσερα τμήματα προνηπίων και ένα Πρόγραμμα για τα πέντε τμήματα νηπίων. Βασικός στόχος των Προγραμμάτων Εικαστικής Αγωγής είναι η πρώτη γνωριμία των παιδιών με έργα Τέχνης, με επίκεντρο την τέχνη τής Ζωγραφικής και δίνεται έμφαση στην ουσιαστική επαφή των παιδιών με ένα καλλιτεχνικό έργο. Μέσα από την επαφή αυτή, τα προνήπια και τα νήπια ανέπτυξαν τις προγραφικές τους δεξιότητες, την παρατηρητικότητά τους, την αισθητική τους, τη φαντασία τους και τη δημιουργικότητά τους. Ταυτόχρονα –μέσα από δομημένες και οργανωμένες δραστηριότητες– τα παιδιά εξοικειώθηκαν με ποικίλα υλικά και διαφορετικές τεχνικές, εκφράστηκαν με τον δικό τους προσωπικό τρόπο, εξωτερίκευσαν τα συναισθήματά τους, συνεργάστηκαν και δημιούργησαν ομαδικά έργα ζωγραφικής. Το ταξίδι μας, στον κόσμο τής Τέχνης, έδωσε την ευκαιρία στα προνήπια και τα νήπια να προσεγγίσουν τον Στόχο 4 - Ποιοτική Εκπαίδευση, από τους 17 Παγκόσμιους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης που έχουν θέσει τα Ηνωμένα Έθνη, ώστε –μέχρι το 2030– να έχουν επέλθει ουσιαστικές αλλαγές στον πλανήτη μας. Στο πλαίσιο τού Προγράμματος Εικαστικής Αγωγής Σχήματα και Χρώματα, τα προνήπια δημιούργησαν 24 ομαδικά έργα, τα οποία παρουσιάζονται στις σελίδες 55-60. Στο πλαίσιο τού Προγράμματος Εικαστικής Αγωγής Ο Άνθρωπος στην Τέχνη, τα νήπια δημιούργησαν 22 ομαδικά έργα, τα οποία παρουσιάζονται στις σελίδες 62-71. Σιμόνη Σταυροπούλου Κωνσταντίνα Καλιαρντά Εμψυχώτριες τού Καλλιτεχνικού Εργαστηρίου 54
Σχήματα και Χρώματα Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής (στα 4 τμήματα προνηπίων) Κατά τη διάρκεια τής υλοποίησης τού Προγράμματος Σχήματα και Χρώματα, τα προνήπια γνώρισαν και μελέτησαν τα βασικά στοιχεία ενός πίνακα (το σημείο, τη γραμμή, το χρώμα), καθώς και τα γεωμετρικά σχήματα. Εστιάζοντας σε ένα σχήμα κάθε φορά και χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνικές, δημιούργησαν 16 ομαδικά έργα –4 έργα σε κάθε τμήμα– με γεωμετρικά σχήματα (τετράγωνο, κύκλο, τρίγωνο, ορθογώνιο παραλληλόγραμμο). Στη συνέχεια, αφού μελέτησαν τους ζωγραφικούς πίνακες ñ Color Study. Squares with Concentric Circles, Wassily Kandinsky (1913) ñ Suprematism with Blue Triangle and Black Square, Kazimir Malevich (1915) ñ Im Blau (In Blue), Wassily Kandinsky (1925) ñ Harmony of the Nordic Flora, Paul Klee (1927) ñ Composition II in Red, Blue and Yellow, Piet Mondrian (1930), τα προνήπια εμπνεύστηκαν από αυτούς και δημιούργησαν 8 ομαδικά έργα, 2 έργα σε κάθε τμήμα, τα οποία αποτύπωσαν επάνω σε γεωμετρικά στερεά (σφαίρα, κύβο, πυραμίδα, ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο, κώνο, κύλινδρο). Tρίγωνα Kύκλοι Τμήμα Τμήμα προνηπίων Π.2 προνηπίων Π.1 Παραλληλόγραμμα Tετράγωνα Τμήμα Τμήμα προνηπίων Π.4 προνηπίων Π.3 55
Σημείο, γραμμή, σχήμα Το σημείο, η γραμμή Το σημείο, η γραμμή και το παραλληλόγραμμο και το τρίγωνο Τμήμα προνηπίων Π.1 Τμήμα προνηπίων Π.2 Το σημείο, η γραμμή Το σημείο, η γραμμή και το τετράγωνο και ο κύκλος Τμήμα προνηπίων Π.3 Τμήμα προνηπίων Π.4 56
Σχήματα στη φύση Τριανταφυλλένιοι κύκλοι Το δάσος με τα Τμήμα προνηπίων Π.1 παραλληλόγραμμα Τμήμα προνηπίων Π.2 Ηλιοτρόπια με τρίγωνα Τμήμα προνηπίων Π.3 Παπαρούνα στο τετράγωνο Τμήμα προνηπίων Π.4 57
Σχήματα και σπίτια Τετράγωνη πόλη Ημικύκλια σπίτια Τμήμα προνηπίων Π.1 Τμήμα προνηπίων Π.2 Παραλληλόγραμμη πόλη Τριγωνικά σπίτια Τμήμα προνηπίων Π.3 Τμήμα προνηπίων Π.4 58
Γεωμετρικά σχήματα σε γεωμετρικά στερεά Ζωγραφίζοντας παραλληλόγραμμα, όπως ο Mondrian Τμήμα προνηπίων Π.1 Ζωγραφίζοντας τετράγωνα, όπως ο Klee Τμήμα προνηπίων Π.2 59
Γεωμετρικά σχήματα σε γεωμετρικά στερεά Ζωγραφίζοντας κύκλους, όπως ο Kandinsky Τμήμα προνηπίων Π.3 Ζωγραφίζοντας τρίγωνα, όπως ο Kandinsky και ο Malevich Τμήμα προνηπίων Π.4 60
O Άνθρωπος στην Τέχνη Πρόγραμμα Εικαστικής Αγωγής (στα 5 τμήματα νηπίων) Κατά τη διάρκεια τής υλοποίησης τού Προγράμματος Ο Άνθρωπος στην Τέχνη, τα νήπια ήρθαν σε επαφή με έργα ζωγραφικής σπουδαίων καλλιτεχνών, τα οποία έχουν ως επίκεντρο τον Άνθρωπο. Αρχικά, τα νήπια δήλωσαν την ταυτότητά τους –ως μέλη τού Καλλιτεχνικού Εργαστηρίου και ως μελλοντικοί …ζωγράφοι– σχεδιάζοντας και χρωματίζοντας, με μαρκαδόρους, τα πορτραίτα τους και τοποθετώντας τα, με χαρτοκολλητική, σε χαρτόνια με φόντο τις αποχρώσεις τού χρώματος τού κάθε τμήματος. Η εικαστική αυτή εργασία πήρε τον τίτλο Πορτραίτα σε αποχρώσεις. Στη συνέχεια, τα παιδιά δημιούργησαν ομαδικά έργα, με αφορμή την προσέγγιση και την απόδοση τού ανθρώπινου στοιχείου μέσα από τους πίνακες των ζωγράφων: ñ Pablo Picasso ñ Marc Chagall ñ Νίκου Εγγονόπουλου ñ Αλέκου Φασιανού 61
Πορτραίτα σε αποχρώσεις Οι αποχρώσεις Οι αποχρώσεις τού πράσινου τού πορτοκαλί κι εμείς κι εμείς Τμήμα νηπίων N.1 Τμήμα νηπίων N.2 62
Οι αποχρώσεις Οι αποχρώσεις Οι αποχρώσεις τού κίτρινου τού μπλε τού κόκκινου κι εμείς κι εμείς κι εμείς Τμήμα νηπίων N.4 Τμήμα νηπίων N.3 Τμήμα νηπίων N.5 63
Pablo Picasso «Μελετώντας» το έργο Maya avec un bateau (1938), ένα από τα πιο σπουδαία και αντιπροσωπευτικά έργα –τής περιόδου τού Κυβισμού– τού ζωγράφου, τα νήπια ανακάλυψαν τη χρήση των σχημάτων στη δημιουργία τού πορτραίτου, την ιδιαίτερη και συμβολική αποτύπωση των χαρακτηριστικών τού προσώπου, των χεριών και των αντικειμένων. Όπως ο Pablo Picasso δημιούργησε μεγαλοπρεπή ρεαλιστικά πορτραίτα, με απλά γεωμετρικά σχήματα (στα έργα του - τής περιόδου τού Κυβισμού), έτσι και οι μικροί μας καλλιτέχνες δημιούργησαν, ανά τμήμα, ένα …κυβιστικό πορτραίτο. Χρησιμοποίησαν διαφορετικές τεχνικές, όπως χαρτοκοπτική, κολλητική, σύνθεση-κολλάζ, σχεδιασμός με μαρκαδόρους. Όταν ολοκλήρωσαν το πορτραίτο, του έδωσαν έναν …ιδιαίτερο τίτλο! Σοφία η τραγουδίστρια Η παγωτατζού, τα λουλούδια και το καράβι Τμήμα νηπίων N.1 Τμήμα νηπίων N.2 64
Η Κλειώ Το παιδί Τμήμα νηπίων N.4 με το λουλούδι Τμήμα νηπίων N.3 Το φως, ο κλόουν και η πεταλούδα Τμήμα νηπίων N.5 65
Marc Chagall Η αφορμή για την πρώτη επαφή των νηπίων με τον ζωγράφο δόθηκε από το βιβλίο Marc Chagall - Ο Ακροβάτης του Ονείρου (Φίλια Δενδρινού, εκδ. Λιβάνη, Αθήνα 2007), σε συνδυασμό με την παρατήρηση των πιο κάτω σημαντικών έργων του: ñ The Promenade, 1917 ñ The Dream, 1939 ñ The Blue Violinist, 1947 ñ The Blue Circus, 1950 ñ Le Cirque, 1967. Μέσα από αυτά τα πέντε έργα, τα νήπια διέκριναν την ποιητική και τη φανταστική θεματολογία τού καλλιτέχνη, την «απλοϊκή» ιδιομορφία τής έκφρασής του, καθώς και τα προσωπικά βιώματά του. Επισήμαναν ότι τα αγαπημένα χρώματα τού Marc Chagall ήταν το μπλε, το μωβ και το πράσινο, καθώς και οι μίξεις και οι αποχρώσεις αυτών των χρωμάτων, που δημιουργούν την αίσθηση τού ονείρου. Τα παιδιά κάθε τμήματος –από τα 5 τμήματα νηπίων– διάλεξαν ένα από τα πιο πάνω 5 έργα και προσπάθησαν να το «αντιγράψουν», χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνικές, όπως ζωγραφική με πινέλα, χαρτοκοπτική, κολλητική, σύνθεση-κολλάζ. The Dream Le Cirque Τμήμα νηπίων N.1 Τμήμα νηπίων N.2 66
The Blue Circus The Promenade Τμήμα νηπίων N.4 Τμήμα νηπίων N.3 The Blue Violinist Τμήμα νηπίων N.5 67
Νίκος Εγγονόπουλος Ο Νίκος Εγγονόπουλος, ο πρωτοπόρος τού ελληνικού υπερρεαλισμού, ζωγράφισε τον Άνθρωπο με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο, συνδυάζοντας –ταυτόχρονα– το αρχαίο, το βυζαντινό και το σύγχρονο ελληνικό στοιχείο. Οι φιγούρες του μοιάζουν να είναι τρισδιάστατες. Οι ανδρικές φιγούρες είναι σαφώς διακριτές από τις γυναικείες, παρότι απουσιάζουν τα χαρακτηριστικά των προσώπων. Ο χώρος που περιβάλλει τους πρωταγωνιστές του έχει διαφόρων ειδών δάπεδα, τοίχους, κτήρια και κιγκλιδώματα, ενώ –πολλές φορές– οι πράξεις των ηρώων διαδραματίζονται σε κλειστούς ή ανοιχτούς χώρους. Τα παιδιά επεξεργάστηκαν το βιβλίο Νίκος Εγγονόπουλος - Ο ζωγραφικός του κόσμος τής Κατερίνας Περπινιώτη-Αγκαζίρ (εκδ. Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2007), παρατήρησαν πολλούς πίνακές του και διέκριναν τα έντονα χρώματα (την κυριαρχία των τριών βασικών χρωμάτων - κόκκινο, κίτρινο, μπλε) τα οποία χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης. Εντυπωσιάστηκαν από την απουσία των χαρακτηριστικών των προσώπων και των ρούχων, και αντιλήφθηκαν τη σημασία των αντικειμένων και τον συμβολισμό τους. Με αφορμή τα μοτίβα που κυριαρχούν στους πίνακες τού Νίκου Εγγονόπουλου, τα νήπια δημιούργησαν μία ομαδική σύνθεση σε κάθε τμήμα. Τοποθέτησαν επάνω σε κύβους, δικά τους φόντα και δικές τους ανθρώπινες φιγούρες, που εμπνεύστηκαν από τους πίνακες τού ζωγράφου. Άντρας Ο μουσικός με χιτώνα Τμήμα νηπίων N.2 Τμήμα νηπίων N.1 68
Ο άντρας Ο άντρας με το καρό παλτό με την περικεφαλαία Τμήμα νηπίων N.3 Τμήμα νηπίων N.4 Γυναίκα στο μπαλκόνι Τμήμα νηπίων N.5 69
Αλέκος Φασιανός Τιμώντας τη μνήμη τού Αλέκου Φασιανού, τού σπουδαίου αυτού σύγχρονου Έλληνα ζωγράφου, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 16.01.2022 σε ηλικία 87 ετών, ασχοληθήκαμε με την τεχνική, τα χρώματα και τα κοινά χαρακτηριστικά των έργων του: ñ Τα Ρόδα της Φιλίας ñ Οι Φίλοι ñ Ο Έρωτας ñ Ήρθαν τα Πουλιά ñ Ευτυχής ñ Στο Αμπέλι. Τα νήπια εντόπισαν τη συχνή αναφορά τού ζωγράφου στο ανθρώπινο στοιχείο, στο προφίλ των προσώπων, στα αγαπημένα του χρώματα (το μπλε & το κόκκινο), στα αντικείμενα και στο περιβάλλον που πλαισιώνουν τους ανθρώπους (τα κασκόλ, τα φουλάρια, τα καπέλα, οι καρέκλες, οι φράχτες, οι κληματαριές, τα λουλούδια, τα κλαδιά και, βέβαια, τα πουλιά). Τα παιδιά σχεδίασαν πρόσωπα σε προφίλ, σχεδίασαν –επίσης– πουλιά και ό,τι άλλο τα εντυπωσίασε από τα έργα τού σπουδαίου ζωγράφου. Στη συνέχεια, τα χρωμάτισαν με τα αγαπημένα χρώματα τού ζωγράφου και «τόνισαν» τις λεπτομέρειες των σχεδίων τους με μαύρο μαρκαδόρο. Το αποτέλεσμα ήταν μία μεγάλη πρωτότυπη σύνθεση (σε δύο μέρη), η οποία δημιουργήθηκε από όλα τα νήπια. Η σύνθεση είναι εμπνευσμένη από τους πίνακες τού Αλέκου Φασιανού και είναι αφιερωμένη στον εμβληματικό ζωγράφο που σφράγισε με το έργο του την εποχή του (1935-2022). 70
Αφιερωμένο στον Αλέκο Φασιανό από τα παιδιά των τμημάτων νηπίων N.1 - N.2 - N.3 - N.4 - N.5 71
ΕΥΧΑΡΙΣΤOYME ñ Τον καθηγητή κ. Βασίλη Λαμπρινουδάκη, μέλος τού Διοικητικού Συμβουλίου τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, για το κείμενο με το οποίο προλόγισε το Δ’ Μέρος τού Αναμνηστικού Εντύπου 2021-2022 τού Νηπιαγωγείου μας, με θέμα Από την ελληνική μυθολογία στις διαστημικές αποστολές τής NASA. ñ Την Υπηρεσία Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων και Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, και ιδιαίτερα την υπεύθυνη τής Υπηρεσίας, κ. Καλλιόπη Λαμπρινουδάκη, για την παροχή έντυπου και ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού, σχετικά με την ελληνική μυθολογία και ιδιαίτερα με τη θεά Άρτεμη. ñ Την συγγραφέα Δάφνη Βλουμίδη και τον συνεργάτη της –κουκλοπαίχτη– Γιάννη Τρουμπούνη, για την παράσταση κουκλοθεάτρου με θέμα την ιστορία Κιλόμπο, ο βρώμικος ελεφαντάκος, την οποία παρουσίασαν στα παιδιά των τεσσάρων τμημάτων προνηπίων τού Νηπιαγωγείου μας, και για το δρώμενο με τα πρόνηπια που επακολούθησε. ñ Την συγγραφέα Άλκηστη Χαλικιά, για την παρουσίαση τής ιστορίας Το κουτί του Σιλάν στο Νηπιαγωγείο μας και, στη συνέχεια, για τη διάδραση με τα παιδιά των πέντε τμημάτων νηπίων. ñ Την καθηγήτρια Ρυθμικής & Κινητικής Αγωγής, Σιμόνη Σταυροπούλου, υπεύθυνη τού Kαλλιτεχνικού Eργαστηρίου, για την οργάνωση και την καλλιτεχνική επιμέλεια τής Έκθεσης, η οποία πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 16 Ιουνίου 2022, καθώς και την ομάδα της, αποτελούμενη από τις κυρίες Λιάνα Αλεξάκη και Άννα Σιδηροπούλου. ñ Το εργατοτεχνικό προσωπικό των Αρσακείων Σχολείων Ψυχικού και την προϊσταμένη του, κ. Ειρήνη Τσάφου, για τη βοήθειά τους. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ENTYΠOY: Άνσυ Νικολοπούλου-Μπουργιώτη ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ & ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ENTYΠOY: Μαίρη Τσιβεριώτου ΠAPAΓΩΓH ENTYΠOY: Μ. Ρωμανός Ε.Π.Ε.
ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2021-2022
Search
