หินในธรรมชาติ

วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี เล่ม 2 ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 1 กลมุ่ สาระการเรียนร้วู ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี หนิ และท้องฟา้ หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ 4 เรื่อง หนิ ในธรรมชาติ จดั ทาโดย นางสาวนฤมล ดวงน้อย

หนิ ในธรรมชาติ หินเปน็ ทรพั ยากรท่เี กดิ ข้นึ เองตามธรรมชาติ มอี ยหู่ ลายชนิด นักธรณีวิทยา จาแนกหนิ แต่ละชนดิ โดยใชล้ ักษณะการเกิดหนิ เป็นเกณฑ์ได้ เปน็ 3 ประเภท 1 หินอคั นี • หนิ อคั นีทเ่ี ย็นตัวใตเ้ ปลือกโลก หินอัคนแี ทรกซอน หรอื หนิ อคั นีระดับลึก • หินอัคนีที่แขง็ ตวั บนเปลอื กโลก หนิ อัคนพี ุ หรือ หินภูเขาไฟ 2 หินตะกอน 3 หินแปร

หนิ ในธรรมชาติ 1 กระบวนการเกิดหนิ 1.1 หินอคั นี เกดิ ได้ทงั้ บนผิวโลกและใต้เปลือกโลก ดงั น้ี 1) หนิ อคั นีที่เย็นตัวใต้เปลือกโลก เกิดจากแมกมา (หินหนืด) ดันตัวขึ้นมาอยู่บริเวณ ใต้เปลือกโลกที่มีอุณหภูมิต่ากว่า แมกมาจะเย็นตัวลงอย่างช้า ๆ ทาให้กลายเป็นหิน เรียกหินกลุ่มน้ีวา่ หนิ อัคนแี ทรกซอน หรือหนิ อัคนีระดับลกึ

หนิ ในธรรมชาติ ตัวอยา่ ง หนิ อัคนีแทรกซอน หนิ แกรนิต หนิ แกบโบร หินไดออไรต์ เน้ือหินเป็นผลึกขนาดใหญ่ เน้อื ผลึกหยาบ เนื้อหยาบถึงละเอยี ด แตม่ ี เน้ือหยาบ มีความแวววาว มีสีเขยี วเขม้ ถึงดา ความละเอียดกว่าหนิ แกรนิต

หินในธรรมชาติ 2) หินอัคนีท่แี ขง็ ตวั บนเปลอื กโลก เกิดจากการปะทุของภูเขาไฟทาให้แมกมา (หนิ หนืด) พุ่งข้ึนมาอยู่บนผวิ โลก เรยี กวา่ ลาวา เมื่อลาวาเยน็ ตวั ลงอย่างรวดเรว็ จึงทา ใหก้ ลายเปน็ หิน เรยี กหนิ กล่มุ น้วี า่ หนิ อคั นีพุ หรือ หินภูเขาไฟ

หนิ ในธรรมชาติ ตวั อยา่ ง หินอคั นีพุ หนิ พมั มิซ หินไรโอไลต์ หินออบซิเดยี น เน้ือหนิ แขง็ และสาก มรี พู รนุ เนอื้ ละเอียดมาก เนอ้ื หนิ มลี กั ษณะ เพราะมฟี องอากาศเลก็ ๆ แทรกอยู่ เหมือนแก้ว มันวาว

หินในธรรมชาติ 1.2 หินตะกอน เกดิ จากการทบั ถมของเศษหนิ ทีผ่ พุ ังมาจากหิน ซากส่ิงมีชีวิต โคลน ดนิ ทราย หรือสารอื่น ๆ ท่ีสกึ กร่อน แล้วถกู พดั พาไปสะสมในท้องทะเล หรือแอ่งเปลือกโลกเป็นเวลานาน ทาให้ตะกอนถูกบีบอัด กดทบั และเกิดการ เช่อื มประสานเม็ดตะกอนหรือเกิดการตกผลกึ ทาให้กลายเป็นหิน

หนิ ในธรรมชาติ ตวั อยา่ ง หินตะกอน หนิ ทราย หนิ ปนู หินกรวดมน เนอ้ื หยาบ แข็ง เนอ้ื ละเอียด หินปนู บางก้อน เน้ือหยาบ และมักพบซากฟอสซิลปนอยู่ มซี ากสัตวผ์ สมอยใู่ นเน้ือหนิ บางก้อนมลี ักษณะกลมมน

หนิ ในธรรมชาติ 1.3 หินแปร เกดิ จากการแปรสภาพของหนิ อคั นี หนิ ตะกอน หรือหินแปร จากความร้อน และความดนั ภายในโลก โดยมกี ระบวนการทางเคมีเขา้ มาเกยี่ วข้อง เชน่ แปรสภาพเปน็ แปรสภาพเปน็ หนิ ทราย หินควอรต์ ไซต์ หินแกรนติ หินไนส์ เนือ้ หินมีลกั ษณะ เนื้อหยาบและ เป็นเม็ด เนือ้ แน่น ละเอียด แข็ง ทนทาน เป็นรว้ิ ขนาน ไม่มรี ้วิ ขนาน

หินในธรรมชาติ 2 วัฏจักรหิน หินอัคนี หนิ ตะกอน และหินแปร มีการเปล่ียนแปลงจากหนิ ประเภทหนึ่ง ไปเปน็ หินอีกประเภทหนงึ่ หรือเปน็ หิน ประเภทเดิมได้ โดยมแี บบรูปการ เปลย่ี นแปลงคงทแี่ ละตอ่ เน่ืองเป็นวัฏจจกั ร

หนิ ในธรรมชาติ 3 ประโยชนข์ องหินและแร่ หินและแรแ่ ตล่ ะชนดิ มีลกั ษณะและสมบัติแตกต่างกัน มนษุ ยจ์ ึงสามารถนามาใชป้ ระโยชน์ใน ชวี ิตประจาวันในลักษณะทแี่ ตกตา่ งกนั ไป เชน่ นาหินทรายมาทาหินลับมดี นาแร่ควอตช์มาทากระจก นาหินแกรนิตมาเปน็ วสั ดุก่อสรา้ ง นาแร่ฟลอู อไรตม์ าเป็นส่วนผสมในยาสีฟัน นาหนิ ออ่ นมาใช้สรา้ งอาคาร นาแร่ทองคามาทาเครอ่ื งประดับ

ประวตั ผิ ้จู ดั ทา ชือ่ นางสาวนฤมล นามสกลุ ดวงนอ้ ย Miss Narumol Duangnoi ครปู ระจาชัน้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 1/1 กลุม่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี โรงเรียนกสิณธรเซน็ ตป์ เี ตอร์

หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เร่ือง หินในธรรมชาติ ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 1 กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี โรงเรียนกสณิ ธรเซ็นตป์ ีเตอร์