2. การหมุนเวยี นก๊าซไนโตรเจนในระบบนิเวศ (Nitrogen Cycle) 51
2. การหมุนเวยี นก๊าซไนโตรเจนในระบบนิเวศ (Nitrogen Cycle) 52
3. การหมุนเวยี นของคาร์บอนในระบบนิเวศ 53
3. การหมุนเวยี นของคาร์บอนในระบบนิเวศ ทม่ี า : Ray Burkett, 2006 54
3. การหมุนเวยี นของคาร์บอนในระบบนิเวศ 55
การหมุนเวยี นฟอสฟอรัสในระบบนิเวศ 56
การหมุนเวยี นฟอสฟอรัสในระบบนิเวศ 57
ปัจจัยทมี่ ผี ลต่อการเปลยี่ นแปลงขนาดของประชากรใน ระบบนิเวศ • ประชากร (Population) หมายถึง กลุ่มของสิ่งมชี ีวติ ชนิด เดียวกนั เช่น มนุษย์ สัตว์ พืช หรือส่ิงอื่นทร่ี วมอยู่ในแหล่งทอ่ี ยู่หรือ สถานทเ่ี ดยี วกนั ในช่วงระยะเวลาเดียวกนั เช่นจานวนประชากรมดแดง ในรังบนต้นมะม่วงหน้าโรงเรียนเม่ือเดือนธันวาคม 2554 มอี ยู่ 5500 ตัว • ประชากรมนุษย์ (human population) หมายถงึ กลุ่มของคน ทรี่ วมอยู่ในทเ่ี ดยี วกนั และระยะเวลาเดียวกนั แต่โดยทวั่ ไปแล้วเม่ือ กล่าวถงึ ประชากรมนุษย์มักจะใช้คาว่า ประชากร เช่น ชายหญงิ ใน กรุงเทพมหานคร ปี 2554 มี 12 ล้านคน 58
ขนาดของประชากรสามารถแบ่งได้เป็ น 3 ขนาดดงั นี้ • 1. ประชากรที่มีขนาดคงที่ แสดงวา่ • อตั ราการเกิด +อตั ราการยา้ ยเขา้ = อตั ราการตาย +อตั ราการยา้ ยออก • 2. ประชากรท่ีมีขนาดเพิม่ ข้ึน แสดงวา่ • อตั ราการเกิด + อตั ราการยา้ ยเขา้ > อตั ราการตาย +อตั ราการยา้ ยออก • 3. ประชากรท่ีมีขนาดลดลง แสดงวา่ • อตั ราการเกิด + อตั ราการยา้ ยเขา้ < อตั ราการตาย +อตั ราการยา้ ยออก 59
ความหนาแน่นของประชากร • ความหนาแน่นของประชากร คืออตั ราส่วนระหวา่ งจานวนประชากร สิ่งมีชีวติ กบั พ้ืนที่ • ความหนาแน่นประชากร = จานวนประชากรท้งั หมด • พ้นื ท่ี 60
สาเหตุของการเปลยี่ นแปลงของจานวนประชากร • 1. การเปลี่ยนแปลงสภาพสิ่งแวดลอ้ ม • 2. กิจกรรมต่างๆของมนุษย์ • 3. จานวนผลู้ ่า • 4. ทรัพยากรธรรมชาติมีอยา่ งจากดั • 5. การเจริญเติบโตอยา่ งรวดเร็วของสิ่งมีชีวติ หน่ึงๆในระบบนิเวศ • 6. ศตั รูทางธรรมชาติและเช้ือโรค หรือโรคระบาด 61
ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม • ทรัพยากรธรรมชาติ (natural resource) หมายถึง สิ่งท่ีมีอยู่ แลว้ ในธรรมชาติ มนุษยส์ ามารถนามาใชป้ ระโยชนเ์ พื่อการดารงชีวิต ซ่ึง แบ่งเป็น 3 ประเภท • 1. ทรัพยากรธรรมชาติประเภทใชแ้ ลว้ ไม่หมดสิ้น • 2. ทรัพยากรธรรมชาติประเภทใชแ้ ลว้ หมดสิ้นไป ไดแ้ ก่ 62
สิ่งแวดล้อม(Environment) • สิ่งแวดล้อม(Environment) หมายถึง ทุกส่ิงทุกอยา่ งท่ีอยู่ รอบตวั เราท้งั ที่มีชีวิตและไม่มีชีวติ ท้งั ที่เกิดข้ึนเองตามธรรมชาติและส่ิง ท่ีมนุษยส์ ร้างข้ึน ประกอบดว้ ยสิ่งท่ีเป็นรูปธรรมและนามธรรม รวม เรียกวา่ • สิ่งแวดลอ้ ม แบ่งได้ 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ 63
ส่ิงแวดล้อมทางธรรมชาติ สิ่งแวดลอ้ มทางธรรมชาติ (Natural Environment) เป็นสิ่งที่ เกิดข้ึนเองตามธรรมชาติ เช่น ดิน น้า อากาศ ป่ าไม้ สตั วป์ ่ า ฯลฯ ส่ิงแวดลอ้ มประเภทน้ีเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติอาจใชเ้ วลาเร็วหรือชา้ เพยี งใดข้ึนอยกู่ บั ชนิดและประเภท ไดแ้ ก่ • 1) สิ่งมีชีวิต (Biotic Environment) • 2) สิ่งไม่มีชีวติ (Abiotic Environment) 64
สิ่งแวดล้อมทม่ี นุษย์สร้างขนึ้ สิ่งแวดลอ้ มท่ีมนุษยส์ ร้างข้ึน (Man-Make Environment) เป็น ส่ิงที่มนุษยใ์ ชค้ วามรู้ความสามารถท่ีไดร้ ับการสงั่ สอน สืบทอด และ พฒั นากนั มาตลอด ซ่ึง ไดแ้ บ่งไว้ 2 ประเภทคือ 1) ส่ิงแวดลอ้ มทางวตั ถุ 2) สิ่งแวดลอ้ มทางสงั คม หรือสิ่งแวดลอ้ มท่ีเป็นนามธรรม (Social Environment) 65
สาเหตุปัญหาสิ่งแวดล้อมได้ดงั นี้ • การเพม่ิ ของประชากร • การขยายตวั ทางดา้ นเศรษฐกิจ • ความเจริญกา้ วหนา้ ทางวชิ าการดา้ นวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 66
การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม • การจดั การทรัพยากรธรรมชาติ หมายถึง การดาเนินงานอยา่ งมี ประสิทธิภาพต่อสิ่งที่เกิดข้ึนตามธรรมชาติและใหป้ ระโยชน์ต่อมนุษย์ ท้งั ในดา้ นการจดั หา การเกบ็ รักษา การซ่อมแซม การใชอ้ ยา่ งประหยดั รวมท้งั การสงวนเพื่อใหท้ รัพยากรธรรมชาติน้นั สามารถใหผ้ ลไดอ้ ยา่ ง ยาวนาน 67
• การจัดการส่ิงแวดล้อม หมายถึง การดาเนินงานอยา่ งมีประสิทธิภาพ เพือ่ ใหส้ ิ่งท่ีอยรู่ อบตวั เรามีผลดีต่อคุณภาพชีวติ นน่ั คือจะตอ้ งดาเนินงาน อยา่ งมีประสิทธิภาพเพอ่ื ใหส้ ิ่งท่ีอยรู่ อบตวั เรามีผลดีต่อคุณภาพชีวิต นน่ั คือ จะตอ้ งดาเนินการป้องกนั ไม่ใหเ้ กิดปัญหาภาวะมลพษิ ท่ีจะมีต่อการ ดารงชีวิตอยอู่ ยา่ งมีความสุขและปลอดภยั 68
• การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หมายถึง การดาเนินการ ต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ มอยา่ งมีประสิทธิภาพ ท้งั ในดา้ น การจดั หา การเกบ็ รักษา การซ่อมแซม การใชอ้ ยา่ งประหยดั การสงวน รักษา เพือ่ ใหท้ รัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ มนนั่ สามารถเอ้ืออานวย ประโยชน์แก่มนุษยไ์ ดใ้ ชต้ ลอดไปอยา่ งไม่ขาดแคลน หรือมีปัญหา 69
การพฒั นาและอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม • การพฒั นา หมายถึง การทาใหส้ ่ิงต่างๆอยใู่ นสภาพดีข้ึนกวา่ เดิม และเจริญกา้ วหนา้ ข้ึน • การอนุรักษ์ หมายถึง การรู้จกั ใชท้ รัพยากรอยา่ งฉลาด การใช้ ประโยชน์น้นั จะตอ้ งเกิดผลดีต่อส่วนรวมมากท่ีสุด รู้จกั ใชป้ ระโยชนใ์ ห้ ไดเ้ ป็นเวลายายนานท่ีสุด ใหม้ ีการสูญเสียทรัพยากรอยา่ งเปล่าประโยชน์ นอ้ ยท่ีสุด รวมท้งั ตอ้ งกระจายการใชป้ ระโยชนแ์ ก่ประชากรของประเทศ อยา่ งทวั่ ถึงดว้ ย 70
การพฒั นาท่ียงั่ ยนื (Sustainable development) • การพฒั นาทยี่ ง่ั ยืน(Sustainable development) หมายถึง การพฒั นาท่ีมีการคานึงถึงความเสียหายของส่ิงแวดลอ้ ม มีการ ป้องกนั ปัญหาที่เกิดแก่ส่ิงแวดลอ้ ม หรือถา้ จาเป็นจะตอ้ งเกิดความ เสียหายนอ้ ยท่ีสุด ฉะน้นั การพฒั นาที่ยงั่ ยนื จึงเป็นในรูปแบบการใช้ ทรัพยากรที่มีการบารุงรักษา ใชใ้ นขอบเขตจากดั สามารถใชท้ รัพยากร แลว้ กลบั คืนสู่สภาพเดิมได้ 71
Search