สิทธิมนุษยชน

1 ครูผ้สู อน นายสุนทร วงษฉ์ ลาด ตำแหน่ง ครู กลุ่มสาระสงั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม โรงเรียนขนาดมอญพิทยาคม ตำบลตาตมุ อำเภอสังขะ จังหวัดสรุ ินทร์ สำนักงานเขตพื้นทีก่ ารศึกษามธั ยมศึกษาเขต 33

2 สิทธมิ นุษยชน (Human Right) หมายถึง สทิ ธิทม่ี นษุ ย์ทุก คนมคี วามเท่าเทียมกนั มีศักด์ิศรขี องความเป็นมนษุ ย์ สิทธิ เสรภี าพ และความเสมอภาคของบุคคลที่ไดร้ บั การรบั รอง ทงั้ ความคดิ และ การกระทำท่ีไม่มกี ารล่วงละเมิดได้ โดยไดร้ ับการ คุ้มครองตาม รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และสนธสิ ัญญาระหว่างประเทศ 1. ศกั ดิ์ศรีความเปน็ มนษุ ย์ (Human Dignity) หมายถงึ คุณสมบตั ิ จิตใจ สทิ ธเิ ฉพาะตวั ท่พี ึงสงวนของ มนุษย์ทุกคน และรักษาไวม้ ิใหบ้ คุ คลอ่นื มาลว่ งละเมดิ ได้ การถูก ละเมิดศักด์ิศรีความเปน็ มนุษย์จึงเปน็ สง่ิ ท่ีต้องได้รับการคุ้มครอง และไดร้ ับความยตุ ิธรรมจากรัฐ 2. สาเหตุทีม่ นุษยต์ อ้ งได้รับความคมุ้ ครองสิทธิ มนุษยชน เกิดจาก 2.1. มนุษยท์ กุ คนเกดิ มาแล้วยอ่ มมสี ทิ ธใิ นตัวเอง 2.2. มนุษยเ์ ป็นสตั วส์ ังคม 2.3. มนษุ ย์มเี กียรตภิ มู ิท่ีเกิดมาเปน็ มนษุ ย์ 2.4. มนษุ ย์ทุกคนเกดิ มามฐี านะไม่เทา่ เทยี มกัน

3 3. หลกั การสำคัญทส่ี ดุ ของสิทธมิ นุษยชน คือ มนุษยท์ ุกคนมีศกั ด์ิศรขี องความเปน็ มนุษย์เทา่ เทยี มกัน รฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ไดร้ บั รองศกั ดิ์ศรีความ เป็นมนษุ ยไ์ ว้ และกำหนดให้รฐั บาล ส่วนราชการ หนว่ ยงานของรฐั ดำเนนิ การปฏิบัตงิ านตามอำนาจหนา้ ท่ีโดยคำนึงถึงศักดิ์ศรีความ เปน็ มนุษย์ของประชาชนทกุ คน 4. การคุ้มครองสิทธิมนษุ ยชนในประเทศไทย 4.1. สงั คมไทยเป็นสงั คมทตี่ ่างเชื้อชาติ ศาสนา เผ่าพันธ์ุ สามารถ ดำรงชวี ติ อย่รู ่วมกันอยา่ งสันติ จนกลมกลืนเป็นหนงึ่ เดยี วในความ เปน็ ไทยโดยไมม่ กี ารแตกแยก ยอมรับความหลากหลาย มจี ิตใจ เอื้อเฟื้อเก้ือกูลกนั จึงไม่มีการละเมดิ สทิ ธิมนุษยชนในเร่ืองการแบง่ ชนชั้น หรือเผ่าพันธุ์ แต่การละเมดิ สิทธมิ นุษยชนกย็ งั ปรากฏอยา่ ง ตอ่ เน่อื ง เชน่ การละเมดิ สิทธิเดก็ เชน่ การละเมิดทางเพศ แรงงาน ยาเสพตดิ อบายมุข ความรุนแรงในการลงโทษ การละเมดิ สิทธสิ ตรี ในสังคมไทยยงั ปรากฏการใชค้ วามรุนแรงตอ่ ผู้หญงิ ใน ครองครวั ความรนุ แรงทางเพศในที่สาธารณะ ท่ีบ้าน ท่ีทำงาน สถานกกั กัน การล่อลวงทางอินเตอร์เน็ต โรงภาพยนตร์ บนรถเมล์ 4.2. การเขา้ มามสี ่วนรว่ มในการคุ้มครองสิทธมิ นษุ ยชน บุคคลควร มีส่วนรว่ มในการค้มุ ครองสิทธมิ นุษยชนใน สงั คมไทยต่อไปนี้

4 4.2.1. ศกึ ษาเร่อื งสิทธิมนุษยชนในสังคมไทยที่พัฒนาความรู้ ทักษะ ค่านิยมในการคมุ้ ครองสทิ ธมิ นุษยชน 4.2.2. ส่งเสรมิ และพฒั นาศักยภาพของตนเอง บุคลิกภาพและ ศกั ด์ศิ รีความเป็นมนุษยอ์ ย่างเตม็ ที่ 4.2.3. มสี ว่ นรว่ มในกจิ กรรมของชาติบ้านเมืองอยา่ งมอี สิ รเสรภี าพ 4.2.4. ใชส้ ทิ ธิทางการเมือง เศรษฐกจิ สงั คมใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพ 4.2.5. ศกึ ษาหาความรู้เกีย่ วกับองค์กรท่ีเกี่ยวข้องกบั สิทธิ มนษุ ยชนในประเทศไทย

5 องคก์ รทเี่ กยี่ วข้องกับสทิ ธมิ นุษยชนในประเทศไทย มดี งั นี้ 1. คณะกรรมการสทิ ธมิ นุษยชนแห่งชาติ 2. ศาลต่าง ๆ ได้แก่ ศาลรฐั ธรรมนญู ศาลยตุ ธิ รรรม ศาล ปกครอง และศาลทหาร 3. มูลนิธเิ พือ่ พัฒนาเด็ก 4. มลู นิธิสงเคราะหเ์ ด็กยากจน ซ.ี ซ.ี เอฟ

6 5. มลู นิธิศูนย์พทิ ักษส์ ิทธิเด็ก 6. มูลนิธปิ วีณาหงสกุลเพ่ือเดก็ และสตรี องค์กรสทิ ธิมนุษยชน ระดบั โลก 1. คณะกรรมการสิทธิมนษุ ยชนแห่งสหประชาชาติ

7 2. กองทุนสงเคราะห์เดก็ แหง่ สหประชาชาติ หรือ ยูนิ เซฟ (UNICEF) 3. ศาลในปัจจุบันจึงมีบทบาทในการให้ความยตุ ธิ รรมในด้าน สทิ ธมิ นุษยชน เช่น 3.1. การคุ้มครองผูเ้ สยี หายตามกฎหมาย 3.2. สิทธิของพยานในคดอี าญาทีจ่ ะไดร้ บั การ คมุ้ ครองและปฏบิ ัติที่เหมาะสม 3.3. ข้อสนั นษิ ฐานไวก้ ่อนว่าผ้ถู ูกกลา่ วหาในคดีอาญา ไม่มีความผิด 3.4. การจัดและคุมขงั บุคคลใด ๆ ในคดอี าญาจะ กระทำได้ก็ตอ่ เมอื่ มีคำส่ังหรือหมายศาล ยกเว้นการกระทำผดิ ซึง่ หนา้ 3.5. สิทธขิ องผตู้ อ้ งหาในการใหท้ นายความหรอื ผ้ซู ่ึง ตนไวว้ างใจเขา้ ฟังการสอบปากคำตนได้

8 สทิ ธมิ นษุ ยชนตามรฐั ธรรมนูญ รฐั ธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจักรไทย พทุ ธศักราช 2550 มีบทบัญญตั ิเกี่ยวกับสทิ ธิ เสรีภาพและสทิ ธมิ นุษยชนไว้หลาย ประการ ดังน้ี 1. ศกั ดิศ์ รขี องความเปน็ มนุษย์ 2. ความเสมอภาคของบุคคล 3. สทิ ธิและเสรีภาพในชีวิตและรา่ งกาย 4. สทิ ธขิ องผ้ตู ้องหา 5. สทิ ธขิ องพยานและผู้เสียหายในคดอี าญา 6. สิทธขิ องเดก็ 7. เสรีภาพในการนบั ถอื ศาสนา 8. เสรีภาพในการแสดงความคดิ เห็น 9. เสรภี าพทางการศึกษา 10. สิทธใิ นทรัพย์สิน

9 11. สิทธใิ นบรกิ ารสาธารณสขุ 12. สิทธิของคนพิการหรือทุพพลภาพ และของคนชรา 13. สทิ ธิของผบู้ ริโภค 14. สิทธิของชมุ ชนท้องถิน่ 15. เสรีภาพในการรวมกลมุ่ 16. สทิ ธิในการรับรูแ้ ละมสี ว่ นร่วม 17. สิทธใิ นการรอ้ งทุกข์และฟ้องคดี 18. สิทธิและเสรีภาพอื่นๆ ปฏญิ ญาสากลว่าด้วยสิทธมิ นษุ ยชนแห่งสหประชาชาติ วนั ท่ี 10 ธนั วาคม ค.ศ.1948 ประเทศสมาชกิ สหประชาชาตไิ ด้รับรองปฏญิ ญาสากลวา่ ดว้ ยสทิ ธิ มนษุ ยชน (Universal Declaration of Human Right: UDHR) โดยสมัชชาแห่งสหประชาชาติ ถอื เปน็ การกำหนด มาตรฐานสากลดา้ นสิทธิมนุษยชนซง่ึ ไทยเปน็ ประเทศหนึ่งที่รว่ มกบั

10 ประเทศต่าง ๆ ใหก้ ารรับรองปฏิญญาสากลวา่ ด้วยสิทธมิ นุษยชน แหง่ สหประชาชาติ สิทธเิ ด่น ๆ ที่ระบไุ ว้ในปฏญิ ญาสากล ว่าด้วยสิทธิมนษุ ยชน สิทธิต่อชีวิต เสรีภาพและความปลอดภยั ของบคุ คล การศึกษา เสรภี าพทางความคิด มโนธรรมและศาสนา เสรีภาพแหง่ ความคิดเหน็ การแสดงออก การมงี านทำ การแสวงหาและได้รับ การลภ้ี ยั ในประเทศอื่น (เป็นต้น) วันแห่งสิทธิมนษุ ยชนโลก ตรงกับวนั ที่ 10 ธันวาคม หนว่ ยงานในสหประชาชาติ (UN) ที่รับผิดชอบปัญหาสทิ ธิ มนษุ ยชน (HR) คือ สำนกั งานข้าหลวงใหญส่ ทิ ธิมนษุ ยชน ท่ีเจนวี า ( ช่ือเดมิ คือ Centre for Human Rights) ประเทศสวิตเซอรแ์ ลนด์ พนั ธกรณีระหว่างประเทศเก่ยี วกับสทิ ธิมนษุ ยชนของไทย ในปจั จุบันประเทศไทยเป็นภาคสี นธิสญั ญา ด้านสิทธิมนุษยชนซ่งึ สหประชาชาติถือเป็น สนธสิ ญั ญาหลัก จำนวน 5 ฉบับได้แก่ 1. อนสุ ญั ญาวา่ ดว้ ยสทิ ธิเด็ก

11 2. อนุสญั ญาวา่ ดว้ ยการขจดั การเลือกปฏบิ ตั ิต่อสตรใี นทุกรูปแบบ 3. กติการะหวา่ งประเทศวา่ ด้วยสทิ ธพิ ลเมอื งและสทิ ธิทางการเมอื ง 4. กตกิ าระหวา่ งประเทศวา่ ด้วยสิทธทิ างเศรษฐกจิ สังคม และ วัฒนธรรม 5. อนุสญั ญาวา่ ดว้ ยการขจดั การเลอื กปฏบิ ัตทิ างเชอื้ ชาติในทุก รูปแบบ