ก.พ. 63 ภูมิปัญญาท้องถิ่น ต.โพหัก อ.บางแพ จ.ราชบุรี

ทำเนียบภมู ปิ ญั ญำท้องถน่ิ ประจำเดอื นกมุ ภำพันธ์ 2563 กศน.ตำบลโพหกั ศนู ย์กำรศึกษำนอกระบบ และกำรศึกษำตำมอธั ยำศัยอำเภอบำงแพ สำนกั งำนส่งเสรมิ กำรศึกษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศยั จังหวัดรำชบุรี สำนักงำนสง่ เสรมิ กำรศึกษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศัย สำนกั งำนปลดั กระทรวงศกึ ษำธิกำร กระทรวงศกึ ษำธกิ ำร

คำนำ ภูมิปัญญาชาวบ้าน หรือภูมิปัญญาท้องถิ่น หมายถึง ความรู้ที่เกิดจากประสบการณ์ในชีวิตของคนเรา ผ่านกระบวนการศึกษา สังเกตคิดวิเคราะห์จนเกิดปัญญา และตกผลึกมาเป็นองค์ความรู้ท่ีประกอบกันขึ้นมา จากความรู้เฉพาะหลาย ๆ เรื่อง ความรู้ดังกล่าวไม่ได้แยกย่อยออกมาเป็นศาสตร์ เฉพาะสาขาวิชาต่าง ๆ อาจกล่าวไว้ว่า ภูมิปัญญาท้องถ่ินจัดเป็นพื้นฐานขององค์ความรู้สมัยใหม่ท่ีจะช่วยในการเรียนรู้ การแก้ปัญหา การจัดการ และการปรับตัวในการดาเนินชีวิตของคนเรา ภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นความรู้ที่มีอยู่ท่ัวไปในสังคม ชุมชนและในตัวของผู้รู้เอง หากมีการสืบค้นหาเพื่อศึกษา และนามาใช้ก็จะเป็นที่รู้จักกันเกิดการยอมรับ ถา่ ยทอด และพัฒนาไปสคู่ นรนุ่ ใหม่ตามยคุ ตามสมยั ได้ ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยตาบลโพหัก ได้จัดทาข้อมูลเรื่องทาเนียบ ภูมิปัญญาท้องถิ่นฉบับน้ีขึ้น เพื่อรวบรวมประวัติ และผลงานของบุคคลในสาขาต่าง ๆ ท่ีเป็นผู้ท่ีสืบทอดมรดก ทางศิลปวัฒนธรรมและประเพณีของชุมชน ในตาบลโพหัก เพ่ือเป็นข้อมูลสารสนเทศสาหรับผู้ท่ีศึกษาค้นคว้า และสนใจอันจะเป็นประโยชน์และตระหนักถึงความสาคัญในคุณค่าของมรดกทางด้านศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนยี มประเพณี ภมู ปิ ัญญาท้องถิน่ และมสี ว่ นร่วมในการจรรโลงและรกั ษาไว้สบื ตอ่ ไป กศน.ตาบลโพหัก กุมภาพนั ธ์ 2563

สำรบญั หน้ำ คำนำ 1 สำรบญั 4 กศน.ตำบลโพหกั 7 ภูมิปัญญา ไก่ชน : นายสุคนธ์ ดีนุช ภมู ปิ ญั ญา ทอ่ สบู น้า : นายประสทิ ธิ์ สรอ้ ยแสง ภูมิปญั ญา จกั สาน : นางผง ทองคา คณะผจู้ ัดทา

1 แบบบนั ทึกชดุ ขอ้ มูลคลังปญั ญำ-ภูมิปญั ญำท้องถนิ่ ตำบลโพหกั อำเภอบำงแพ จงั หวัดรำชบรุ ี ชือ่ ภมู ิปัญญำ : ไกช่ น ขอ้ มูลพ้นื ฐำน รำยบุคคล เจ้ำของภูมิปัญญำทอ้ งถ่นิ /บุคคลคลังปัญญำ ช่ือ นายสุคนธ์ นำมสกลุ ดนี ชุ วันเดอื นปเี กิด 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2514 ที่อยู่ปจั จุบนั (ทสี่ ำมำรถตดิ ต่อได้): บ้านเลขท่ี 189 หมู่ท่ี 6 ตาบล/แขวง โพหัก อาเภอ/เขต บางแพ จังหวดั ราชบรุ ี รหสั ไปรษณีย์ 70160 โทรศพั ท์ 092-7915548 โทรสำร - Lind ID: 092-7915548 E-mail address:- Facebook: บ้านนาย พล ควำมเป็นมำของภูมิปัญญำ มคี วามสนใจในการเล้ยี งไก่ชน ศกึ ษาจากผ้รู ้จู นมีประสบการณแ์ ละความชานาญจนสามารถ เพาะเล้ยี งไกช่ นจาหนา่ ยได้ราคาทส่ี งู จาหน่ายในพืน้ ทตี่ าบลโพหักและพืน้ ที่ใกลเ้ คยี ง จุดเดน่ ของภมู ิปัญญำ - เพาะพันธ์ุ และพัฒนาสายพันธ์ไุ กช่ นเอง - มีเอกลักษณ์เฉพาะ วตั ถดุ บิ ทีใ่ ช้ประโยชนใ์ นผลิตภณั ฑท์ ่ีเกดิ จำกภูมิปญั ญำ ซึง่ พืน้ ที่อื่นไม่มี - รำยละเอียดของภมู ิปัญญำท้องถนิ่ - มีการพัฒนาสายพนั ธุ์ มีความแขง็ แรง - มภี ูมคิ มุ้ กนั โรคไดด้ ี รูปแบบและลักษณะกำรถำ่ ยทอด กำรประชำสัมพันธ์ เผยแพร่ภมู ิปญั ญำท้องถนิ่ ยงั ไม่เคยมีการเผยแพร่/ใช้เฉพาะบคุ คล  เคยเผยแพรเ่ ฉพาะในชมุ ชน มีการเผยแพรผ่ ่านสอ่ื มวลชนและสอ่ื อ่นื อย่างแพร่หลาย มกี ารดงู านจากบคุ คลภายนอกจานวน .......คร้งั จานวน............คน มกี ารนาไปใช้ อ่นื ๆ (ระบุ)

2 ลักษณะของภูมิปัญญำท้องถ่ิน กำรพัฒนำต่อยอดภูมิปัญญำให้เป็นนวัตกรรม คุณค่ำ (มูลค่ำ) และ ควำม ภำคภมู ใิ จ  ภูมปิ ัญญาท้องถ่ิน/นวัตกรรมทค่ี ิดคน้ ข้ึนมาใหม่ ภูมปิ ัญญาทอ้ งถิ่นด้งั เดิมไดร้ บั การถา่ ยทอดมาจากบรรพบรุ ุษ ภูมิปญั ญาท้องถน่ิ ทไี่ ดพ้ ฒั นาและตอ่ ยอด แบบเดิมคอื เลย้ี งไก่พื้นเมือง ไม่มกี ารพฒั นาสายพนั ธุ์ กำรพัฒนำต่อยอดคือ มีการพัฒนาสายพันธ์ุไก่พ้ืนเมือง ทนต่อโรคที่เกิดจากไก่ เลี้ยงง่าย มีความแข็งแรง ลักษณะสงา่ งาม

3 รูปภำพเจ้ำของภูมิปัญญำ นายสคุ นธ์ ดนี ชุ ภูมิปัญญา ไก่ชน การเลีย้ งไกช่ น

4 แบบบันทกึ ชุดข้อมูลคลงั ปัญญำ-ภมู ิปัญญำทอ้ งถน่ิ ตำบลโพหกั อำเภอบางแพ จังหวดั ราชบรุ ี ชอ่ื ภมู ปิ ัญญำ : ทอ่ นา้ สูบ ข้อมูลพน้ื ฐำน รำยบุคคล เจ้ำของภมู ิปัญญำท้องถ่ิน/บุคคลคลงั ปญั ญำ ชื่อ นายประสิทธิ์ นำมสกุล สร้อยแสง วนั เดือนปเี กิด 8 เดือนกันยายน พ.ศ. 2507 ทอ่ี ยู่ปจั จุบนั (ท่สี ำมำรถตดิ ต่อได)้ : บา้ นเลขที่ 208 หมูท่ ่ี 3 ตาบล/แขวงโพหัก อาเภอ/เขต บางแพ จงั หวัด ราชบุรี รหสั ไปรษณีย์ 70160 โทรศัพท์ 088-0905766 โทรสำร- Lind ID: 088-0905766 E-mail address:- . Facebook:- ควำมเปน็ มำของภมู ิปัญญำ เดิมมีอาชีพเป็นช่างซ่อมรถจักรยานยนต์ และได้รับงานซ่อมท่อสูบให้กับน้องชาย น้องชายทิ้งงาน ได้จ้างครูมาทางานที่รับไว้วันละ 500 บาท ด้วยความขยันและใฝ่รู้จึงได้ฝึกฝนกับครูที่จ้างมาจนเกิดความ ชานาญ ตอ้ งเร่มิ จากงานรบั ซอ่ มเคร่อื งสบู นา้ และทาท่อสูบน้าได้ดว้ ยตัวเองในท่สี ดุ จุดเด่นของภูมิปัญญำ - ผลิตท่อสูบนา้ ได้ตามขนาดและความตอ้ งการของลกู ค้า - บรกิ ารสง่ ถึงที่ วัตถุดบิ ทใี่ ช้ประโยชนใ์ นผลติ ภณั ฑท์ เี่ กดิ จำกภูมิปัญญำ ซงึ่ พืน้ ที่อน่ื ไม่มี - รำยละเอียดของภูมิปญั ญำท้องถ่นิ - วสั ดุทใี่ ชม้ มี าตรฐาน - มีความแข็งแรง ทนทานในการใช้งาน รปู แบบและลักษณะกำรถำ่ ยทอด กำรประชำสมั พันธ์ เผยแพร่ภูมิปญั ญำท้องถิ่น ยงั ไมเ่ คยมกี ารเผยแพร่/ใชเ้ ฉพาะบคุ คล  เคยเผยแพรเ่ ฉพาะในชุมชน มกี ารเผยแพรผ่ ่านสอ่ื มวลชนและส่อื อ่นื อย่างแพร่หลาย มกี ารดูงานจากบคุ คลภายนอกจานวน .......คร้ัง จานวน............คน มีการนาไปใช้ อ่นื ๆ (ระบุ)

5 ลักษณะของภูมิปัญญำท้องถิ่น กำรพัฒนำต่อยอดภูมิปัญญำให้เป็นนวัตกรรม คุณค่ำ (มูลค่ำ) และ ควำม ภำคภมู ิใจ  ภมู ิปญั ญาท้องถนิ่ /นวัตกรรมท่คี ิดคน้ ขนึ้ มาใหม่ ภมู ิปัญญาท้องถ่ินดง้ั เดมิ ได้รบั การถ่ายทอดมาจากบรรพบรุ ุษ ภูมิปญั ญาท้องถ่นิ ท่ไี ดพ้ ฒั นาและตอ่ ยอด แบบเดิมคอื ทอ่ จะมีขนาดเลก็ ใชเ้ วลาในการสบู น้าเป็นเวลานาน กำรพฒั นำตอ่ ยอดคอื ท่าสูบน้าขนาดใหญ่ประหยัดเวลาในการสบู น้า ใชว้ ัสดทุ ี่มีมาตรฐาน สามารถเคลื่อนยา้ ย ได้อยา่ งสะดวก

6 รปู ภำพเจ้ำของภูมปิ ัญญำ นายประสิทธิ์ สรอ้ ยแสง ภูมิปญั ญา ท่อสูบน้า ท่อสูบนา้

7 แบบบนั ทกึ ชุดข้อมลู คลงั ปญั ญำ-ภมู ปิ ญั ญำท้องถิ่น ตำบลโพหัก อำเภอบางแพ จังหวดั ราชบรุ ี ช่อื ภูมิปัญญำ: จักสาน ข้อมูลพืน้ ฐำน รำยบคุ คล เจ้ำของภูมิปญั ญำทอ้ งถิ่น/บคุ คลคลังปญั ญำ ชอ่ื นางผง นำมสกลุ ทองคา วันเดอื นปเี กิด 1 มกราคม พ.ศ.2478 ทอ่ี ยู่ปจั จุบัน (ทีส่ ำมำรถตดิ ต่อได้) : บ้านเลขที่ 126 หมู่ท่ี 10 ตาบล/แขวง โพหัก อาเภอ/เขต บางแพ จงั หวดั ราชบรุ ี รหสั ไปรษณีย์ 70160 โทรศพั ท์ - โทรสำร- Lind ID: - E-mail address:- Facebook:- ควำมเปน็ มำของภมู ิปัญญำ เรยี นรดู้ ว้ ยตนเองเวลาวา่ งจากงาน และศกึ ษาจากสามี สามีมีฝมี ือในด้านจกั สานเพื่อใช้ในครัวเรอื น ฝกึ ทาจนเกดิ ความชานาญ ทาได้หลากหลายรูปแบบลวดลายสวยงาม ชาวบา้ นเห็นได้มาขอซ้อื และทาจาหนา่ ย จดุ เด่นของภมู ิปัญญำ - มีเอกลกั ษณเ์ ฉพาะตัว - ลวดลายสวยงาม - มคี ณุ คา่ ควรค่าแก่การอนุรักษ์ วตั ถุดบิ ทใ่ี ชป้ ระโยชน์ในผลิตภัณฑท์ ่ีเกิดจำกภมู ิปญั ญำ ซงึ่ พ้นื ทีอ่ ่นื ไม่มี - ไม้ไผท่ ี่ปลกู เองในชมุ ชน รำยละเอยี ดของภูมปิ ญั ญำทอ้ งถิ่น - ใชไ้ มไ้ ผ่ทป่ี ลกู เองในชมุ ชน ตัดไม้ จักตอกเอง - เปน็ ผลิตภณั ฑ์ทีใ่ ชใ้ นครัวเรือน รูปแบบและลักษณะกำรถ่ำยทอด กำรประชำสมั พันธ์ เผยแพรภ่ มู ปิ ญั ญำท้องถ่นิ ยงั ไม่เคยมกี ารเผยแพร/่ ใชเ้ ฉพาะบุคคล เคยเผยแพรเ่ ฉพาะในชมุ ชน มกี ารเผยแพรผ่ ่านส่ือมวลชนและสอื่ อ่นื อยา่ งแพร่หลาย  มกี ารดูงานจากบคุ คลภายนอกจานวน ...5....คร้ัง จานวน.....30.......คน มกี ารนาไปใช้ อืน่ ๆ (ระบ)ุ

8 ลักษณะของภูมิปัญญำท้องถ่ิน กำรพัฒนำต่อยอดภูมิปัญญำให้เป็นนวัตกรรม คุณค่ำ (มูลค่ำ) และ ควำม ภำคภูมใิ จ  ภมู ิปัญญาทอ้ งถิ่น/นวตั กรรมที่คดิ คน้ ขึ้นมาใหม่ ภูมปิ ัญญาท้องถน่ิ ดง้ั เดิมไดร้ ับการถา่ ยทอดมาจากบรรพบุรุษ ภมู ิปัญญาท้องถ่ินทไ่ี ด้พฒั นาและตอ่ ยอด แบบเดมิ คอื ผลติ เพือ่ ใชใ้ นครวั เรอื น และเป็นของฝากสาหรับ ลูกหลาน และญาติพน่ี ้อง กำรพฒั นำต่อยอดคือ ผลิตเพื่อจาหนา่ ย ลวดลายสวยงาม มีความหลากหลาย ผลติ ภัณฑ์มีความแขง็ แรงใช้งาน ได้ ผลิตภณั ฑม์ าหลากหลายชนิด

9 รปู ภำพเจ้ำของภูมิปญั ญำ นางผง ทองคา ภูมปิ ญั ญา จักสาน ภาชนะจกั สาน

10 คณะผู้จดั ทำ ท่ปี รกึ ษำ ครชู านาญการพิเศษผู้ รักษาการในตาแหน่ง ผอู้ านวยการ นางอรพร ผลกจิ กศน.อาเภอบางแพ ผู้จัดทำ ครู กศน.ตาบลโพหัก นางนิภาภร ถาถว้ ย บรรณารักษ์ชานาญการพเิ ศษ บรรณำธิกำร/จดั ทำรูปเลม่ บรรณารกั ษ์อัตราจ้าง นางม่ิงขวัญ คอยชนื่ นางสาวทฤฒมน ชนิ ณบดี