พระราชประวัติของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง

หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอโนนสงั

พระราชประวตั ิ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ิฯ เป็นธิดาในหม่อมเจ้านักขัตรมงคล กิติยากร (ภายหลังคือ พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นจันทบุรีสุรนาถ) กับหม่อมหลวงบัว กิติยากร (ราชสกุลเดิม สนิทวงศ์)[6] เสด็จพระราชสมภพเม่ือวันศุกร์ท่ี 12 สิงหาคม พ.ศ. 2475 ณ บา้ นของพลเอก เจ้าพระยาวงษานุประพัทธ์ (หม่อม ราชวงศ์สท้าน สนิทวงศ์) บ้านเลขท่ี 1808 ถนนพระรามท่ี 6 ตาบลวังใหม่ อาเภอปทุมวัน จงั หวัดพระนคร อนั เป็นบา้ นของพระอัยกาฝา่ ยพระราชมารดา มีพระเชษฐาสองคนคือหม่อมราชวงศ์กัลยาณ กิติ์ กิติยากรและหม่อม ราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร และมีพระขนิษฐาหนึ่งคนคือท่านผู้หญิงบุษบา สธนพงศ์ สาหรับพระนาม \"สิริกิต์ิ\" ได้รับพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระปกเกล้า เจ้าอยู่หัว มีความหมายว่า \"ผู้เป็ นศรีแห่งกิติยากร เรียกโดยลาลองว่า \"คณุ หญงิ สริ ิ\" ส่วนพระราชสวามีจะทรงเรียกว่า \"แม่สิริ\" เม่ือหม่อมราชวงศ์สริ กิ ิต์ิมีอายุราว 2 ปี ขณะที่พ่ีเล้ียงอุ้มอยู่น้ันก็มีแขกเลี้ยง วัวเข้ามาทานายทายทัก ว่าเด็กผู้หญิงคนนี้จะมีบุญวาสนาได้เป็นราชินีใน อนาคต ดงั ทีท่ ่านผ้หู ญิงเกนหลง สนทิ วงศ์ ณ อยุธยา ไดเ้ ลา่ ไว้ ห้องสมุดประชาชนอาเภอโนนสงั

การศกึ ษา พ.ศ. 2479 เมื่อหม่อมราชวงศ์สิริกิต์ิมีอายุได้ 4 ปี ก็ได้เข้ารับการศึกษาครั้งแรกในช้ัน อนุบาลที่โรงเรียนราชินี ทว่าในขณะน้ัน แม้เหตุการณ์ด้านการเมืองภายในสยามจะสงบลง แต่ สถานการณ์ระหว่างประเทศก็ไม่สงบ กล่าวคือสงครามแปซิฟกิ เริ่มแผ่ขยายมาถึงสยาม จังหวัด พระนครถูกโจมตีทางอากาศหลายคร้ังจนการคมนาคมไม่สะดวก บิดาจึงให้หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ ย้ายไปเรียนทีโ่ รงเรยี นเซนต์ฟรงั ซสี ซาเวยี รค์ อนแวนต์ เพราะอยู่ใกล้วังบิดา ได้เรียนที่น่ันตั้งแต่ช้ัน ประถมศึกษาปีที่ 2 จนถงึ ช้ันมธั ยมศึกษา หม่อมราชวงศส์ ริ กิ ิต์ิได้เร่ิมเรียนเปียโน[16] ซ่ึงเรียนได้ดี และเรว็ เป็นพิเศษ นอกจากน้ยี ังไดศ้ กึ ษาภาษาอังกฤษและภาษาฝร่ังเศสซึ่งทรงสันทัดเช่นกนั พ.ศ. 2489 คร้ันเมื่อสงครามโลกคร้ังท่ีสองสงบลง หม่อมเจ้านักขัตรมงคลต้องเสด็จไป ดารงตาแหน่งอัครราชทูตผู้มีอานาจเต็มประจาสานักเซนต์เจมส์ ประเทศอังกฤษ ท้ังนี้ได้ทรงพา ครอบครัวทั้งหมดไปอยู่ด้วย ในเวลาน้ันหม่อมราชวงศ์สิริกิต์ิ มีอายุได้ 13 ปีเศษ และเรียนจบช้ัน มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3 แลว้ ขณะที่อยู่ในประเทศอังกฤษ หม่อมราชวงศ์สิริกิต์ิได้ศึกษาต่อท้ังวิชาภาษาอังกฤษและ ฝร่ังเศส และวิชาเปียโนกับครูพิเศษ[18] หลังจากน้ันไม่นาน บิดาย้ายไปประเทศเดนมาร์กและ ฝรง่ั เศสตามลาดับ ขณะท่หี มอ่ มราชวงศ์สริ ิกิติ์ก็ยงั คงเรียนเปียโนและต้ังใจจะศึกษาต่อในวิทยาลัย การดนตรที ี่มีชอ่ื เสยี งของกรงุ ปารีสจนจบ ระหว่างทอ่ี ย่ใู นประเทศฝรั่งเศส หม่อมราชวงศส์ ริ ิกิตไ์ิ ดม้ โี อกาสรับเสด็จพระบาทสมเด็จพระ มหาภมู พิ ลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เมื่อครั้งดารงพระอิสริยยศ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิ พลอดุลยเดช (ขณะน้ันทรงศึกษาต่อที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์หลังจากเสด็จข้ึนครองราชย์) ซ่ึง พระองค์เสด็จประพาสกรุงปารีสเพ่ือทอดพระเนตรโรงงานทารถยนต์ ท้ังน้ีเน่ืองจากสมเด็จพระ เจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช โปรดการดนตรีเป็นพิเศษ ขณะท่ีหม่อมราชวงศ์สิริกิต์ิก็สนใจศิลปะ เชน่ กัน ทาใหเ้ กิดความสมั พันธ์ขนึ้ ห้องสมดุ ประชาชนอาเภอโนนสัง

อภเิ ษกสมรส เ มื่ อ วั น ท่ี 2 8 เ ม ษ า ย น พ . ศ . 2 4 9 3 พ ร ะ ร า ช พิ ธี ร า ช า ภิ เ ษ ก ส ม ร ส ใ น พระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดุลยเดชกับหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์จึงจัดขึ้น ณ วังสระปทมุ โดยมสี มเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวสั สาอยั ยิกาเจ้า เสด็จฯ เป็นองค์ประธาน ในการนี้สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชทรงลงพระปรมาภิไธย ในทะเบียนสมรสและโปรดให้หมอ่ มราชวงศส์ ริ กิ ิติ์ กติ ิยากรพร้อมทั้งสักขีพยานลงนาม ในทะเบียนน้ัน หลังจากน้ัน สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้าเสด็จออกในพระราชพิธี ถวายน้าพระพุทธมนตเ์ ทพมนต์แดส่ มเดจ็ พระเจ้าอยู่หัวและทรงรดน้าพระพุ ทธมนต์เทพ มนต์แด่หม่อมราชวงศ์สิริกิต์ิ ในการพระราชพิธีราชาภิเษกสมรสตามโบราณราช ประเพณี ต่อมาสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชโปรดเกล้าฯ ให้อาลักษณ์อ่าน ประกาศสถาปนาหม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากรข้ึนเป็น \"สมเด็จพระราชินีสิริกิติ์\" พร้อมท้ังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเคร่ืองขัตติยราชอิสริยาภรณ์อันมี เกียรตคิ ณุ รุ่งเรืองยงิ่ มหาจกั รีบรมราชวงศ์ในการน้ดี ้วย ห้องสมุดประชาชนอาเภอโนนสัง

สมเด็จ พระบรมราชนิ ีนาถ มือ่ พ.ศ. 2499 พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชมีพระราชประสงค์จะ ผนวชเป็นพระภกิ ษุระหว่างวนั ท่ี 22 ตุลาคม ถึง 5 พฤศจิกายน เป็นระยะเวลา 15 วัน จึงต้องมีการแตง่ ต้ังผู้สาเร็จราชการแทนพระองค์ ดังนั้นพระองค์ทรงพระราชดาริว่า สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี เป็นผู้ทรงพระปรีชาสามารถในอันที่จะรับพระ ราชภารกิจในคราวนี้ได้ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งต้ังสมเด็จพระนางเจ้า สริ ิกิต์ิ พระบรมราชินเี ป็นผู้สาเร็จราชการแทนพระองคใ์ นระหว่างทผี่ นวช ต่อมา ในวันเฉลิมพระชนมพรรษา 5 ธันวาคมปีเดียวกันน้ี พระบาทสมเด็จพระ ปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดชมีพระบรมราชโองการประกาศว่า ตามราชประเพณี เมื่อ สมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชินี ไดท้ รงดารงตาแหนง่ ผสู้ าเร็จราชการแทนพระองค์ เคยมีประกาศให้ออกพระนามว่า สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ และทรง พระราชดาริว่า สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชินีได้ทรงดารงตาแหน่งผู้สาเร็จ ราชการแทนพระองคใ์ นระหวา่ งท่ผี นวช และได้ปฏิบัติพระราชภารกิจแทนพระองค์ด้วย พระปรีชาสามารถ สนองพระราชประสงคเ์ ป็นทเี่ รยี บร้อย จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เฉลิมพระอภิไธยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชินีว่า \"สมเด็จพระนางเจ้า สิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถนับว่าทรงเป็ นสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ พระองค์ท่ี 2 ในประเทศไทย โดยพระองค์แรก คือสมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชนิ นี าถ (ภายหลังได้รบั การสถาปนาเป็น สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินี นาถ พระบรมราชชนนพี ันปีหลวง) ห้องสมดุ ประชาชนอาเภอโนนสงั

พระราชนพิ นธ์ เพลงพระราชนิพนธ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้ทรงพระ ราชนิพนธ์เพลงไว้ เพื่อบรรเลงกับ วงดนตรีเดอะแฮนด์ซั่ม และวงดนตรีในพระองค์ ดังน้ี -เจ้าจอมขวญั -ทาสเธอ -สายหยุด - ทรงพระราชนพิ นธ์รว่ มกบั ทา่ นผ้หู ญงิ พึงจติ ต์ ศภุ มติ ร -นางแย้ม หอ้ งสมดุ ประชาชนอาเภอโนนสงั

หอ้ งสมุดประชาชนอาเภอโนนสงั