การติดอยู่ในรถ

สคู่ ณ์รม้าชอืงดุ คครรพูว้ท่ีเูาลัมนีย้ งปสแถลลสะำ�าอหผรนับปู้ดเดกก็กภปคฐารมัยวรอัยง ผู้เ้� ขีียน : กมลวรรณ อังั ศรีสี ุรุ พร ผู้ช้� ่ว่ ยศาสตราจารย์์ ดร.ชวนิิดา สุวุ านิิช

คำ� นำ� เด็ก็ ปฐมวัยั เป็็นช่ว่ งสำ�ำ คัญั เพราะการวางรากฐานที่ม�่ ั่่�นคง แต่เ่ ด็ก็ ปฐมวัยั ส่ง่ ผลให้พ้ วกเขาเติบิ โตเป็็นผู้ใ้� หญ่ท่ ี่ด�่ ีแี ละมีคี ุณุ ภาพในอนาคต สิ่่ง� สำ�ำ คัญั คือื กระบวนการ ที่�่มุ่�งพัฒั นาให้เ้ ด็ก็ ปฐมวัยั มีีพัฒั นาการทั้้ง� 4 ด้้าน คืือ ด้้านร่า่ งกาย จิิตใจ-อารมณ์์ สังั คม และสติปิ ััญญา ซึ่ง�่ ครููพี่่�เลี้้ย� งและผู้ป้� กครองเป็็นผู้ท้� ี่�่มีีบทบาทสำ�ำ คัญั ต่อ่ การ ส่่งเสริิมพัฒั นาการให้เ้ ป็็นไปอย่่างเหมาะสม สิ่่�งที่�่จำ�ำ เป็็นนอกจากการส่่งเสริิม พัฒั นาการทั้้ง� 4 ด้้าน คืือทักั ษะในการดำ�ำ เนิินชีีวิิตของเด็็ก โดยผู้ป้� กครองและ ครููพี่่�เลี้้ย� งต้้องส่่งเสริิมประสบการณ์์สำ�ำ หรัับเด็็กปฐมวััยเรื่�องการดููแลความ ปลอดภัยั ของตนเองและการป้้องกันั ตนเองเมื่่�อเกิิดสถานการณ์ฉ์ ุกุ เฉิิน เพื่่�อให้้ เด็ก็ ปฐมวัยั สามารถช่ว่ ยเหลืือตนเองและป้้องกันั ตนเองในสถานการณ์ต์ ่า่ ง ๆ ได้้ ผู้ว้� ิจิ ัยั จัดั ทำ�ำ โครงการ “การสร้้างความปลอดภัยั สำ�ำ หรับั เด็ก็ เล็ก็ ก่่อนวัยั เรียี นด้้วย สื่่�อส่่งเสริิมความตระหนักั ของครููพี่่�เลี้้ย� งและผู้ป้� กครอง ชุดุ รู้�ทัันสถานการณ์์ สร้้างความปลอดภัยั จำ�ำ นวน 9 เรื่อ� ง ดังั นี้้� 1. การติดิ อยู่่�ในรถ 6. เบอร์โ์ ทรฉุกุ เฉิิน 2. การจมน้ำ��ำ 3. การถููกล่อ่ ลวง 7. การพลัดั หลง 4. การถููกล่ว่ งละเมิิดทางเพศ 8. อุบุ ัตั ิเิ หตุใุ นบ้้าน 5. การดููแลผู้ป้� ่่วยในบ้้าน 9. ไฟฟ้้า คู่่�มืือ การสร้้างความปลอดภััยสำ�ำ หรัับเด็็กเล็็กก่่อนวััยเรีียนด้้วยสื่่�อส่่งเสริิมความ ตระหนักั ของครููพี่่�เลี้้ย� งและผู้ป้� กครองชุดุ รู้�ทันั สถานการณ์ส์ ร้้างความปลอดภัยั ถืือเป็็นคู่่�มืือ สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� งและผู้ป้� กครองที่�่จัดั ทำ�ำ ขึ้้น� เพื่่�อให้้ครููพี่่�เลี้้ย� งและผู้ป้� กครองนำ�ำ ความรู้� เทคนิิควิธิ ีี การจัดั ประสบการณ์์ และแผนการจัดั ประสบการณ์ไ์ ปใช้้สำ�ำ หรับั เด็ก็ ปฐมวัยั เพื่่อ� ดููแลความปลอดภัยั และป้้องกัันสถานการณ์ต์ ่่าง ๆ ที่�่อาจเกิิดขึ้ น� แก่่เด็็กปฐมวัยั และทำ�ำ ให้้ส่่งผลเสีียต่่อร่่างกาย จิิตใจ-อารมณ์์ สังั คม และสติปิ ััญญา ผู้เ้� ขีียน : กมลวรรณ อังั ศรีสี ุรุ พร ผู้ช้� ่ว่ ยศาสตราจารย์์ ดร.ชวนิิดา สุวุ านิิช

สารบญั 01การติดิ อยู่่�ในรถ บทความวิชิ าการ การติดิ อยู่่�ในรถ 5 Infographic การติดิ อยู่่�ในรถ 18 แผนการจัดั ประสบการณ์์ การติดิ อยู่่�ในรถ 19 (สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� ง) คู่่�มืือสำ�ำ หรับั ผู้ป้� กครอง 20 02การจมน้ำ��ำ 03การถููกล่่อลวง บทความวิชิ าการ การจมน้ำ��ำ 21 Infographic การจมน้ำ��ำ 34 แผนการจัดั ประสบการณ์์ การจมน้ำ��ำ 35 (สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� ง) 36 คู่่�มืือสำ�ำ หรับั ผู้ป้� กครอง บทความวิชิ าการ การถููกล่อ่ ลวง 37 Infographic การถููกล่อ่ ลวง 50 แผนการจัดั ประสบการณ์์ 51 การถููกล่อ่ ลวง(สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� ง) คู่่�มืือสำ�ำ หรับั ผู้ป้� กครอง 52 04การถููกล่่วงละเมิดิ ทางเพศ บทความวิชิ าการ การถููกล่ว่ งละเมิิดทาง 53 เพศ 66 Infographic การถููกล่ว่ งละเมิดิ ทางเพศ 67 แผนการจัดั ประสบการณ์์ การถููก 68 ล่ว่ งละเมิิดทางเพศ (สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� ง) คู่่�มืือสำ�ำ หรับั ผู้ป้� กครอง

05การดููแลผู้้�ป่่ วยในบ้า้ น บทความวิชิ าการ การดููแลผู้ป้� ่่วยในบ้้าน 69 Infographic การดููแลผู้ป้� ่่วยในบ้้าน 86 แผนการจัดั ประสบการณ์์ การดููแลผู้ป้� ่่วย 67 เบอร์โ์ ทรฉุุกเฉิิน 06ในบ้้าน (สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� ง) คู่่�มืือสำ�ำ หรับั ผู้ป้� กครอง 88 บทความวิชิ าการ เบอร์โ์ ทรฉุกุ เฉิิน 89 Infographic เบอร์โ์ ทรฉุกุ เฉิิน 102 แผนการจัดั ประสบการณ์์เบอร์โ์ ทรฉุกุ เฉินิ 103 (สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� ง) 104 07การพลััดหลง คู่่�มืือสำ�ำ หรับั ผู้ป้� กครอง 119 บทความวิิชาการ การพลัดั หลง 105 132 Infographic การพลัดั หลง 116 133 แผนการจัดั ประสบการณ์์ การพลัดั หลง 117 134 (สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� ง) คู่่�มืือสำ�ำ หรับั ผู้ป้� กครอง 118 08อุุบัตั ิเิ หตุุในบ้า้ น 09ไฟฟ้้า บทความวิชิ าการ อุบุ ัตั ิเิ หตุใุ นบ้้าน Infographic อุบุ ัตั ิเิ หตุใุ นบ้้าน แผนการจัดั ประสบการณ์์อุบุ ัตั ิเิ หตุใุ นบ้้าน (สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� ง) คู่่�มืือสำ�ำ หรับั ผู้ป้� กครอง บทความวิิชาการ ไฟฟ้้า 135 Infographic ไฟฟ้้า 146 แผนการจัดั ประสบการณ์์ ไฟฟ้้า 147 (สำ�ำ หรับั ครููพี่่�เลี้้ย� ง) 148 คู่่�มืือสำ�ำ หรับั ผู้ป้� กครอง 149 บรรณานุกุ รม

วิ คชบาทการวกาารมติิดอยู่�ในรถ 01

อหัันากตเรด็า็กยตถิึิดึงชอีีวยูิ่ิ�ตในรถ หลายครั้้ง� ที่�่มักั เห็็นสื่่�อนำ�ำ เสนอข่่าว การเดินิ ทางไปสถานศึึกษาของเด็ก็ เล็ก็ การเสียี ชีวี ิติ ของเด็ก็ ที่ต�่ ิดิ อยู่่�ในรถไม่ว่ ่า่ จะภายใน มีีทางเลือื กหลายทางด้้วยกันั แต่ท่ ี่�่นิิยมกันั โดย รถยนต์ส์ ่ว่ นบุคุ คล หรือื รถรับั ส่ง่ นักั เรียี นก็็ตาม ทั่่�วไป คือื การเดินิ ทางโดยรถยนต์ส์ ่ว่ นบุคุ คลที่�่มีี ซึ่ง�่ นับั ได้้ว่่าเป็็นเรื่�องที่�่น่่าสลดใจกับั การจากไป ผู้ป้� กครองเป็็นผู้ข้� ับั ขี่� และรถรับั ส่ง่ นักั เรียี นที่�่มีี ก่่อนวััยอัันควร ซึ่�่งเด็็กส่่วนใหญ่่ที่�่ประสบ พนักั งานขับั รถเป็็นผู้ใ้� ห้บ้ ริกิ าร เหตุกุ ารณ์น์ี้้ม� ักั มีีอายุตุ ่ำ��ำ กว่า่ 6 ปีี เพราะพวกเขา ไม่ส่ ามารถช่ว่ ยเหลืือตนเองได้้นั่่�นเอง 6 สคู่่ำ��มหืือครรูับูพีเ่ด่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุดุ รู้้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

กาสรถติาดิ นอกยู่่าใ� นรรณถ์์อขุุบอัตังิเเิ ดห็ก็ ตุุ ข้้ อมููลจากการเฝ้า้ ระวังั ข่่าวจากสื่่�อ กองป้้องกันั การบาดเจ็บ็ กรมควบคุมุ โรคได้้รายงานไว้้เมื่่อ� วันั ที่�่ 17 สิงิ หาคม 2563 ที่�่ผ่่านมาถึึงอัตั ราการเกิิดเหตุุการณ์เ์ ด็็กติิดอยู่่�ในรถ โดยมีกี ารระบุวุ ่า่ ในช่ว่ งระยะเวลา 7 ปีีที่ผ�่ ่า่ นมานั้้น� นับั ตั้้ง� แต่ป่ ีี พ.ศ. 2557 – 2563 ได้้เกิดิ เหตุกุ ารณ์เ์ ด็ก็ ถููกลืมื และทิ้้ง� ให้้อยู่่�ในรถ ตามลำ�ำ พังั ทั้้ง� หมด 129 เหตุกุ ารณ์ด์้้วยกันั โดยเกิดิ ขึ้น� กับั รถยนต์ส์ ่ว่ นบุคุ คลมากที่ส�่ ุดุ สููงถึึงร้้อยละ 96 และที่�่น่า่ เศร้้ามากไปกว่า่ นั้้น� คืือเหตุกุ ารณ์เ์ หล่า่ นี้้ม� ีีเด็ก็ ที่�่เสีียชีีวิติ รวมอยู่่�ด้้วย ตลอดระยะเวลากว่่า 7 ปีีที่�่ผ่่านมานั้้น� ได้้มีีเด็็กที่�่เสีียชีีวิิตจากการติิดอยู่่�ในรถด้้วยกันั ทั้้ง� หมด 6 ราย โดยแบ่่งเป็็นเพศชาย 3 ราย และเพศหญิิงอีีก 3 ราย ทั้้ง� นี้้เ� ป็็นเด็็กอายุุ 2 - 6 ปีี สถิิติิของการเกิิดเหตุนุั้้น� พบว่า่ เด็ก็ อายุุ 2 ปีีมีีอัตั ราการติดิ อยู่่�ในรถมากที่�่สุดุ ถึึงร้้อยละ 38 สาเหตุกุ ารเสีียชีีวิติ ของเด็ก็ ที่�่ติดิ อยู่่�ในรถนั้้น� ไม่ไ่ ด้้มาจากการขาดอากาศหายใจ แต่เ่ ป็็น เพราะอุณุ หภููมิภิ ายในรถที่พ�ุ่่�งขึ้น� สููงมากกว่า่ ปกติิ ซึ่ง�่ เด็ก็ ที่เ�่ สียี ชีวี ิติ ทั้้ง� หมด มักั ถููกลืมื ทิ้้ง� ไว้้ในรถ นานกว่า่ 6 ชั่่�วโมงขึ้น� ไป โดยเหตุกุ ารณ์เ์ หล่า่ นี้้เ� กิิดขึ้น� บนรถรับั ส่ง่ นักั เรียี นทั้้ง� หมด 5 ราย และ รถยนต์ส์ ่ว่ นบุคุ คลของครููศููนย์พ์ ัฒั นาเด็ก็ เล็ก็ อีีก 1 ราย กรณีีตัวั อย่า่ งน้้องกองบินิ เด็ก็ ชายวัยั 2 ขวบ ซึ่ง�่ เป็็นข่า่ วดังั ในช่ว่ งเดืือนสิงิ หาคม 2563 ครููพี่่เ� ลี้้ย� งลืมื น้้องกองบินิ เด็ก็ นักั เรียี นชั้้น� อนุบุ าลไว้้ในรถตู้ร้�ับั ส่ง่ นักั เรียี น ตั้้ง� แต่เ่ วลา 07.30 น.-13.30 น. ซึ่�ง่ รถจอดอยู่่�กลางแดดร้้อนจัดั ที่�่ศููนย์พ์ ัฒั นาเด็็กเล็็กวัดั ศรีีมาราม ต.กะทููน อ.พิิปููน จ.นครศรีีธรรมราช ส่่งผลให้เ้ ด็็กมีีอาการโคม่่า และเสีียชีีวิิตในเวลาต่อ่ มา ต่่อมาเจ้้าหน้้าที่�่ตำ�ำ รวจได้้แจ้้งข้้อหาร่่วมกัันกระทำ�ำ การ โดยประมาทเป็็นเหตุใุ ห้ผ้ ู้อ้�ื่�นถึึงแก่่ความตาย กับั ครููพี่่�เลี้้ย� งและคน ขัับรถตู้้�ซึ่�่งถ้้าหากย้้อนรอยโศกนาฏกรรมการสููญเสีียจาก เหตุกุ ารณ์แ์ บบเดีียวกันั นี้้� คงได้้พบกับั เหตุกุ ารณ์เ์ ศร้้าสลดหลาย ครั้้ง� ที่�่มีีสาเหตุุมาจากความประมาทของผู้้ใ� หญ่่ โดยผู้้ป� กครอง และโรงเรียี นควรมีีมาตรการป้้องกันั ที่�่รัดั กุมุ เพื่่�อป้้องกันั ไม่ใ่ ห้เ้ กิิด การสููญเสีียขึ้น� อีีก การติิดอยู่�่ในรถ 7

สาเหตุขุ องการติดิ อยู่่ใ� นรถของเด็ก็ สาเหตุหุ ลักั ของการที่�่เด็ก็ ติดิ อยู่่�ในรถ มีี 3 สาเหตุหุ ลักั ด้้วยกันั 1สาเหตุุมาจากตัวั เด็ก็ 3สาเหตุุมาจากครููพี่เ่� ลี้้ย� งเด็็กและ สาเหตุนุี้้� เกิิดจากความไร้้เดีียงสาของ พนัักงานขัับรถ เด็็ก คืือ เด็็กอาจเผลอหลับั ระหว่่างที่�่ ผู้้ท� ี่�่ทำ�ำ หน้้าที่�่รับั ส่่งเด็็กนัักเรีียน ถืือได้้ว่่า โดยสารอยู่่�บนรถหรืือเกิิดจากความ ไม่ค่ วรบกพร่อ่ งในหน้้าที่�่ เพราะผู้ป้� กครอง ซุกุ ซน แอบซ่อ่ นหรือื หลบอยู่่�ใต้้เบาะรถ ไว้้วางใจจึึงจ้้างงานบุคุ คลกลุ่�มนี้้� สาเหตุุ และเมื่่�อต้้องติิดอยู่่�ในรถ เด็็กจะไม่่ มักั เกิิดจากครููหรือื พนักั งานขับั รถไม่ต่ รวจ สามารถช่ว่ ยเหลืือตนเองได้้ นับั จำ�ำ นวนเด็ก็ ก่่อนและหลังั รับั ส่ง่ หรือื ไม่่ สังั เกตว่่ามีีเด็็กที่�่อาจเผลอหลับั อยู่่�บนรถ 2สาเหตุุมาจากผู้�้ปกครอง ถืือเป็็นความหลงลืมื และประมาทเลินิ เล่อ่ ปัั ญ ห า ใ หญ่่ ขอ ง ผู้้�ป ก ค ร อ ง คืื อ ก า ร จนนำ�ำ พามาซึ่ง�่ ความสููญเสียี ด้้าน รศ.นพ. หลงลืืมเด็็กไว้้ในรถ อาจเพราะต้้อง อดิิศักั ดิ์์� ผลิิตผลการพิิมพ์์ ผู้้อ� ำ�ำ นวยการ รีีบเร่ง่ ไปทำ�ำ งานหรืืออาจไม่่ทราบว่่า สถาบันั แห่่งชาติิเพื่่�อการพัฒั นาเด็็กและ เด็ก็ แอบซุกุ ซนขึ้น� มาบนรถ รวมไปถึึง ครอบครัวั มหาวิทิ ยาลัยั มหิดิ ล ได้้กล่า่ วถึึง การทิ้้ง� เด็็กให้้อยู่่�เพีียงลำ�ำ พังั เพราะ สาเหตุเุ หล่า่ นี้้ว� ่า่ คิิดว่่าเป็็นระยะเวลาสั้้น� ๆ แต่่กลับั “เป็็นช่่วงเวลาที่�่เสี่่�ยงต่่อการเกิิดเหตุุ ผู้้ป� ฏิิบัตั ิิหน้้าที่�่ในการรับั ส่่งเด็็กต้้องมีีการ ขึ้น� มาได้้ทุกุ เมื่่�อ ตรวจนับั จำ�ำ นวนเด็็กก่่อนและหลังั จะอ้้าง หลงลืืม เผอเรอไม่ไ่ ด้้ เพราะคืือหน้้าที่�่ หาก เป็็นกรณีีรถรับั ส่ง่ ในศููนย์เ์ ด็ก็ เล็ก็ องค์ก์ าร ”บริหิ ารปกครองส่ว่ นท้้องถิ่�น ยิ่ง� ต้้องควบคุมุ ดููแล 8 สคู่่ำ��มหืือครรูับูพีเ่ด่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุดุ รู้้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

ก วิิธีี ารติิดอยู่่�ในรถเพีียงลำ�ำ พััง หากติิดอยู่ �ในรถแม้้จะเป็็นช่ว่ งระยะเวลาไม่น่ าน แต่อ่ าจก่่อ ปฏิบิ ัตั ิติ นสำ�ำ หรัับเด็ก็ ให้เ้กิดิ อันั ตรายแก่ต่ ัวั เด็ก็ ได้้ การสอนให้เ้ด็ก็ เล็ก็ รู้จ� ัักการช่่วยเหลืือตนเองในเบื้้อ� งต้้น เพื่่�อเอาตัวั รอดในสถานการณ์เ์ สี่่�ยงนั้้น� เป็็นทัักษะหนึ่�่ง ที่�่ผู้ป้� กครองควรนึึกถึึงเสมอ โดยการสอนเด็็กเล็็กไม่่ใช่่เรื่�องยาก ผู้ป้� กครองควรเริ่�มทำ�ำ ให้้ดููเป็็น ตัวั อย่่างก่่อน และค่่อย ๆ สอนให้เ้ ด็็กลองทำ�ำ ตามในภายหลังั มีี 5 ขั้น� ตอนดังั นี้้� สอนเด็็กให้้รู้จ� ักั เอาตัวั รอดอย่า่ งปลอดภัยั เมื่่�อต้้องติดิ อยู่่�ในรถเพีียงลำ�ำ พังั เรีียนรู้�การบีีบแตรให้้เกิดิ เสีียงดังั LOCK การบีบี แตรจนเกิดิ เสียี งดังั เป็็นวิธิ ีีที่เ�่ หมาะสมกับั เด็ก็ อายุตุ ่ำ��ำ กว่า่ 6 ปีี วิธิ ีีนี้้จ� ะทำ�ำ ให้้คนอื่น� ทราบว่่ามีีคนอยู่่�ภายในรถ ถ้้าหากเสีียงนั้้น� ดังั ขึ้น� มาอย่่างต่่อเนื่่�อง คนที่�่อยู่่�ในบริิเวณใกล้้เคีียง จะสามารถสังั เกตได้้ถึึงความผิิดปกติิ และเข้้ามาช่่วยเหลืือได้้อย่่างทันั ท่่วงทีี โดยผู้้ป� กครอง ต้้องเน้้นย้ำ��ำ ให้เ้ ด็ก็ บีีบแตรให้น้ านที่�่สุดุ หรือื จนกว่า่ จะมีีคนมาพบ เรีียนรู้�การปลดล็็อกรถ การปลดล็็อกประตููรถเป็็นสิ่่�งสำ�ำ คัญั ที่�่ควรสอนเด็็ก เพื่่�อให้พ้ วกเขาสามารถช่่วยเหลืือ ตนเองได้้ หากปุ่�มกดภายในรถมีหี ลายปุ่�ม ผู้ป้� กครองอาจทำ�ำ สัญั ลักั ษณ์ไ์ ว้้ที่ป�ุ่่�มกดสำ�ำ หรับั ปลดล็อ็ ก รถ เพื่่�อให้เ้ ด็็ก ๆ จำ�ำ ได้้ง่่ายมากขึ้น� และป้้องกันั ไม่่ให้เ้ กิิดความสับั สนกับั ปุ่� มอื่�น ๆ แต่่ข้้อจำ�ำ กัดั ของขั้น� ตอนนี้้ค� ืือต้้องมีีกุญุ แจรถเสียี บค้้างไว้้เท่า่ นั้้น� เรีียนรู้�การเปิิ ด-ปิิ ดกระจกรถ เรีียนรู้จ� ากการจำ�ำ ลองสถานการณ์ ์ การเปิิด-ปิิดกระจกรถยนต์์ นับั ได้้ว่า่ เป็็น การจำ�ำ ลองสถานการณ์เ์ สมืือนจริิงหาก สิ่่�งสำ�ำ คัญั มาก เพราะสาเหตุุการเสีียชีีวิิตมาจาก เกิิดเหตุฉุ ุกุ เฉิิน จะทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ ๆ สามารถ ความร้้อนในรถที่�่เพิ่่�มสููงขึ้ น� จนทำ�ำ ให้้ขาดอากาศ จดจำ�ำ ได้้ดีีกว่่าการท่่องจำ�ำ เพราะได้้มีี หายใจ ดังั นั้้น� หากต้้องการระบายอากาศ เด็ก็ ๆ จึึง การฝึึกฝนประสบการณ์์ และเป็็นการ จำ�ำ เป็็นที่�่ต้้องรู้จ� ัักปุ่� มกดสำ�ำ หรัับเปิิด-ปิิดกระจก ลดความตื่่�นเต้้นหากเกิิดเหตุุการณ์ข์ึ้ น� โดยผู้้ป� กครองอาจสอนหรืือทำ�ำ สััญลัักษณ์เ์ อาไว้้ มาจริงิ ๆ นั่่�นเอง ถ้้าหากเป็็นรถยนต์รุ์่�นที่ใ�่ ช้้กระจกแบบหมุนุ ผู้ป้� กครอง อย่า่ งไรก็็ตามเด็ก็ เล็ก็ ยังั คงขาด ควรสอนวิธิ ีีใช้้อุปุ กรณ์ใ์ นส่ว่ นนี้้ด� ้้วยเช่น่ เดีียวกันั การจดจำ�ำ และอาจมีีอาการตกใจ จน เรีียนรู้�การเปิิ ดไฟฉุุกเฉิินในรถ ทำ�ำ ให้้ขาดทักั ษะการใช้้เหตุผุ ล การแก้้ไข การเปิิดไฟฉุกุ เฉิินในรถ เป็็นการขอความ ปััญหาตามที่�่ผู้ป้� กครองได้้สอนเอาไว้้ จึึง ช่ว่ ยเหลืือ SOS โดยการสอนให้เ้ ด็ก็ รู้จ� ักั ปุ่�มเปิิดไฟ ไม่่สามารถคาดหวัังได้้ว่่าเด็็ก ๆ จะ ฉุุกเฉิิน เพื่่�อให้้คนอื่�นรู้ว� ่่ารถคัันนี้้�มีีคนต้้องการ สามารถทำ�ำ ตามวิธิ ีีข้้างต้้นได้้ทุกุ คน ขอความช่ว่ ยเหลืืออย่า่ งเร่ง่ ด่ว่ น การติิดอยู่�่ในรถ 9

ผลกระทบทางด้้านสุุขภาพร่่างกาย ทผี่เ่� ลด็กก็ ตริะดิ ทอบยู่ข่ใ� อนงรกถาร ข้้อมูู ล จ า ก ศูู น ย์์ วิิ จัั ย สร้้ า ง เ สริิ ม ความปลอดภัยั และป้้องกันั การบาดเจ็บ็ ในเด็ก็ ผลกระทบทางด้้านสัังคม โรงพยาบาลรามาธิิบดีี ได้้ระบุุถึึงผลกระทบ เหตุุการณ์์ดัังกล่่าวเกิิดจากความ ทางด้้านร่่างกาย หากเด็็กติิดอยู่่�ในรถที่�่จอด ประมาทของครููพี่่�เลี้้ย� งและพนัักงานขัับรถ กลางแดด ดังั นี้้� อันั ส่่งผลกระทบต่่อผู้้ป� กครองและครอบครัวั 5 นาทีี - อุณุ หภููมิิภายในรถจะสููงขึ้น� จนเด็ก็ ซึ่ง�่ ทำ�ำ ให้เ้ กิดิ ความหวาดระแวง ความวิติ กกังั วล ไม่ส่ ามารถทนอยู่่�ภายในนั้้น� ได้้ และความเครีียดขึ้ น� ในทางกลับั กัันก็็ทำ�ำ ให้้ 10 นาทีี - ร่่างกายของเด็็กจะอ่่อนเพลีีย ผู้้ป� กครองมีีความรอบคอบ และระมัดั ระวังั เพราะขาดน้ำ��ำ และอากาศหายใจ ไม่่ให้เ้ กิิดเรื่�องดังั กล่่าว นอกจากนี้้ย� ังั พบว่่า 30 นาทีี - เด็ก็ จะเกิิดภาวะเลือื ดเป็็นกรด ช็็อก หากเด็็กเคยประสบกัับเหตุุการณ์น์ี้้� ก็็มัักจะ หมดสติิ หรือื มีีภาวะ Heat Stroke ซึ่ง�่ อวัยั วะ มีคี วามกลัวั หวาดระแวง และไม่ก่ ล้้าเข้้าสังั คม ภายในร่่างกายอาจหยุุดทำ�ำ งาน และทำ�ำ ให้้ ผลกระทบด้้านสติปิ ััญญา เสียี ชีีวิติ ได้้ หากในครั้้ง� แรกเด็็กไม่่สามารถช่่วย หากพบเด็ก็ เกิิดภาวะ Heat Stroke เหลือื ตนเองได้้ ผู้ป้� กครองไม่ค่ วรตำ�ำ หนิิ เพราะ ให้้รีบนำ�ำ เด็ก็ ออกมานอนในที่ร�่ ่ม่ มีอี ากาศถ่า่ ยเท จะทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ ขาดความมั่่�นใจ และไม่ก่ ล้้าที่�่จะ สะดวก เปิิดพัดั ลมให้้อากาศหมุนุ เวียี น คลายชุดุ เปิิดใจเรีียนรู้� ซึ่�่งจะส่่งผลเสีียต่่อการเรีียนรู้� ให้้หลวม เพื่่อ� ให้้ร่า่ งกายผ่อ่ นคลายหลังั จากนั้้น� และการเจริิญเติิบโตของเด็็ก ผู้้ป� กครองจึึง หาผ้้าชุบุ น้ำ��ำ มาเช็็ดบริเิ วณใบหน้้า ศีีรษะ ซอก ต้้องคอยดููแลและสนับั สนุนุ ให้้กำ�ำ ลังั ใจ เพื่่�อให้้ คอ แขน และขา แล้้วให้้รีบนำ�ำ ตัวั ส่ง่ โรงพยาบาล เด็ก็ ๆ กล้้าที่�่จะแก้้ไขปััญหา หรือื กล้้าลองผิิด โดยเร็ว็ ลองถููกอีีกครั้้ง� ผลกระทบทางด้้านอารมณ์-์ จิติ ใจ หากเด็็กเผชิิญกับั สถานการณ์ต์ ิิดอยู่่� ในรถเพีียงลำ�ำ พังั อาจส่ง่ ผลทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ มีีอาการ หวาดกลัวั หรือื วิิตกกังั วลจนทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ ไม่ก่ ล้้า แสดงออกหรืือมีีภาพความทรงจำ�ำ ที่�่ไม่่ดีีต่่อ การนั่่�งรถยนต์ร์ วมถึึงอาจทำ�ำ ให้เ้ ด็็กไม่่กล้้าอยู่่� เพีียงลำ�ำ พังั 10 คสู่่ำ��มหืือครรูับูพีเ่ด่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุดุ รู้้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

ข้้อแกนาระปน้ำ้ำอ�แงลกัะันแนวทาง แนวทางการปฏิบิ ัตั ิสิ ำ�ำ หรัับผู้�้ปกครอง ไม่ป่ ล่อ่ ยให้เ้ ด็ก็ อยู่่�ห่า่ งจากสายตาแม้้จะเป็็นเพียี งช่ว่ งระยะเวลาไม่น่ าน ก็ต็ าม และควรมีคี วามรอบคอบ ตรวจสอบภายในรถทุกุ ครั้้ง� ก่อ่ นออก จากรถ หากจำ�ำ เป็็นต้้องปล่่อยเด็็กไว้้ในรถตามลำ�ำ พััง ควรลดกระจกรถลง ทั้้ง� 4 ด้้านลง 1 ใน 4 ส่ว่ น เพื่่อ� ให้้อากาศถ่า่ ยเทได้้สะดวก สนับั สนุนุ ให้เ้ ด็ก็ กล้้าลองคิดิ ลองทำ�ำ และตั้้ง� กฎ กติกิ า รวมถึึงฝึึกทักั ษะ ที่�่จำ�ำ เป็็นสำ�ำ หรับั เด็็กอย่่างใจเย็็น คอยตอบคำ�ำ ถามให้เ้ ด็็กได้้เข้้าใจ ทุกุ ข้้อสงสัยั แนวทางการปฏิบิ ัตั ิสิ ำ�ำ หรัับสถานศึกึ ษา จัดั ทำ�ำ บัญั ชีีรายชื่�อเด็ก็ รวมถึึงนับั จำ�ำ นวนเด็ก็ ก่่อนขึ้น� และหลังั ลงจาก รถทุกุ ครั้้ง� โดยแจ้้งข้้อมููลดังั กล่า่ วแก่่ผู้ป้� กครอง ก่่อนล็็อกประตููรถ ต้้องตรวจตราดููให้้ทั่�วรถว่่า ยังั มีีเด็็กที่�่ยังั ไม่่ได้้ลง จากรถหรือื ไม่่ ควรระลึึกถึึงความปลอดภัยั ของเด็็กเสมอ ไม่่ควรบกพร่อ่ งในหน้้าที่�่ หรือื ประมาทจนทำ�ำ ให้เ้ กิิดเหตุกุ ารณ์อ์ ันั น่า่ สะเทืือนใจขึ้น� ควรดููแลเด็ก็ อย่า่ งใกล้้ชิดิ เพราะอาจเกิดิ อันั ตรายได้้ตลอด เวลา ความปลอดภัยั สำ�ำ หรับั เด็ก็ เป็็นสิ่่�งที่�่ควรตระหนักั ถึึงอยู่่�เสมอ หากพบเห็น็ เด็ก็ ถููกลืมื ไว้้ในรถ ควรรีบี ติดิ ต่อ่ เจ้้าของรถ หรือื ขอให้้ คนรอบข้้างช่ว่ ยเหลือื และโทรแจ้้งเพื่่�อขอความช่ว่ ยเหลือื จากทีีม แพทย์ก์ู้ช้� ีพี โทร. 1669 การใช้้ชีวี ิติ อยู่่�บนความไม่ป่ ระมาท ช่ว่ ยกันั สอดส่่องดููแล และปฏิิบัตั ิิตามหน้้าที่�่ไม่่ให้้มีีความบกพร่่อง จะ สามารถช่่วยลดความสููญเสีียที่�่จะเกิิดขึ้ น� แก่่เด็็กได้้มากยิ่�งขึ้ น� อย่า่ งแน่น่ อน การติิดอยู่�่ในรถ 11

ก อยู่�ในรถการติดิ รณีีตัวั อย่่างจากข่่าว หากคุณุ คืือคนหนึ่ง�่ ที่�่ได้้ใช้้เวลาอยู่่�ใกล้้ชิิดกับั เด็ก็ ในช่ว่ งเวลาใดเวลาหนึ่ง�่ หรือื แม้้กระทั่่�งผู้ป้� กครองที่�่ต้้อง คอยดููแลเด็ก็ อย่า่ งใกล้้ชิิด โดยเฉพาะเด็ก็ ในช่ว่ งปฐมวัยั และเด็็กที่�่อายุุน้้อยกว่่านั้้�น คงเข้้าใจดีีว่่าเด็็กวััยนี้้� จำ�ำ เป็็นต้้องใช้้จิิตวิิทยาในการพููด เรียี กง่่าย ๆ ว่่าต้้องมีี ศิิลปะในการพููดและสร้้างความเข้้าใจแก่่เขาสููงมาก เพื่่�อให้เ้ ด็็กเกิิดทักั ษะชีีวิิตในด้้านต่่าง ๆ เติิบโตสมวัยั และมีีชีีวิิตที่�่ปลอดภัยั มากที่�่สุดุ เพราะเด็็กไม่่ได้้อาศัยั อยู่่�ในบ้้านเพีียงอย่่างเดีียว แต่่เด็็กยัังต้้องเดิินทางไป โรงเรียี นหรือื ทำ�ำ กิิจกรรมนอกบ้้านมากมาย ดังั นั้้น� อุบุ ัตั ิเิ หตุหุ รือื เหตุกุ ารณ์ท์ี่ไ�่ ม่ม่ ีใี ครอยากให้เ้ กิดิ ขึ้น� ก็็อาจเกิิดขึ้ น� ได้้ทุุกขณะเช่่นกััน โดยเฉพาะเหตุุการณ์์ ที่�่หลายคนเคยเห็็นและได้้ยิินอย่่างต่่อเนื่่�อง ดัังเช่่น การติดิ ในรถแม้้จะเป็็นเหตุกุ ารณ์ท์ี่ห�่ ลายคนตระหนักั ดีจี าก การเสพข่า่ วสารที่�่เผยแพร่ต่ ามสื่่�อต่า่ ง ๆ 12 คสู่่ำ��มหืือครรูับูพีเ่ด่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุดุ รู้้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

แต่ก่ ็็ยังั พบมีีข่า่ วลักั ษณะนี้้เ� กิิดขึ้น� บ่อ่ ยครั้้ง� อยู่่�ในรถเพีียงลำ�ำ พััง ดัังเช่่นกรณีีตััวอย่่าง เช่น่ กรณีีตัวั อย่า่ งที่�่เกิิดขึ้น� ในช่ว่ ง จากข่่าวช่่วงเดืือนกรกฎาคม ( พ.ศ. 2563 ) เดืือนสิงิ หาคม (พ.ศ. 2563) การสููญเสีียเด็ก็ ที่�่จังั หวัดั สงขลา พ่่อกับั แม่่ขับั รถยนต์ม์ ารับั ชายวัยั 2 ขวบ ที่�่ติดิ อยู่่�ในรถตู้ร้� ับั ส่ง่ ของศููนย์์ ลููกชายที่�่โรงเรียี น จึึงปล่อ่ ยให้้ลูกสาว 2 คน พัฒั นาเด็ก็ เล็ก็ วัดั ศรีมี ารามจ.นครศรีธี รรมราช อยู่่�ในรถโดยติิดเครื่่�องยนต์แ์ ละเปิิดเครื่่�อง เมื่่�อครููพี่่�เลี้้ย� งลืมื เด็ก็ ไว้้ในรถเป็็นเวลานานถึึง ปรับั อากาศไว้้ เมื่่อ� รับั ลููกชายแล้้ว กลับั มาที่ร�่ ถ 6 ชั่่�วโมง นับั เป็็นเหตุกุ ารณ์ท์ ี่�่สะเทืือนใจทั้้ง� ลููกสาวสองคนหลับั สนิิทปลุกุ นานขนาดไหน พ่่อและแม่่ของเด็็ก รวมถึึงคนในสัังคม ก็็ไม่่ตื่่�น ด้้วยความที่�่พ่่อกับั แม่่กลัวั ลููกจะได้้ นอกจากนี้้ย� ัังมีีบางคนเกิิดข้้อสงสัยั และตั้้ง� รับั อันั ตราย จึึงตัดั สิินใจให้ผ้ ู้้ม� าช่่วยใช้้ลวด คำ�ำ ถามถึึงความใส่่ใจในการดููแลเด็็ก ทำ�ำ ให้้ สอดเข้้าไปปลดล็็อกประตููออกมาได้้สำ�ำ เร็็จ เป็็นเรื่�องที่�่ถููกวิิพากษ์์วิิจารณ์ก์ ัันในวงกว้้าง เป็็นจังั หวะที่�่ลููกสาววัยั ประถมตื่่�นขึ้น� มาพอดีี ผู้ป้� กครองเกิดิ ความสงสัยั เนื่่อ� งจากไม่พ่ บบุตุ ร แต่น่ ้้องเล็ก็ ก็็ยังั หลับั สนิิทเช่น่ เดิมิ กรณีีที่�่พ่อ่ ของตนจากภาพที่�่ครููส่่งให้้ โดยที่�่ครููและคน แม่่ปล่่อยลููกไว้้ในรถหรืือให้้ลููกนอนในรถ ขัับรถก็็ไม่่ได้้ตรวจสอบให้้ละเอีียดว่่ายัังมีี เพีียงลำ�ำ พังั ก็็ยังั เกิิดขึ้น� อย่า่ งต่อ่ เนื่่�อง ล่า่ สุดุ ก็็ เด็็กอีีก 1 คนติิดอยู่่�ในรถ เมื่่�อนำำ�เด็็กส่่ง มีเี หตุกุ ารณ์ค์ ล้้ายกันั ในเดือื นตุลุ าคมที่ผ�่ ่า่ นมา โรงพยาบาลก็็พบว่า่ เด็ก็ มีีอาการโคม่า่ และ ทั้้�งที่�่เหตุุการณ์์เหล่่านี้้ไ� ม่่ควรเกิิดขึ้ น� อีีกแต่่ ในที่�่สุดุ ก็็เสียี ชีีวิิต นี่่�จึึงเป็็นดั่่�งภาพสะท้้อนให้้ ผู้้� ป ก ค ร อ ง ห ล า ย ค น ยัั ง ไ ม่่ ต ร ะ หนัั ก ถึึ ง หลายคนที่�่ทำ�ำ หน้้าที่�่ดููแลเด็็กในสถานศึึกษา อันั ตรายดังั กล่า่ ว ดังั นั้้น� ผู้ป้� กครองหรือื ผู้ด้� ููแล หันั กลับั มาดููแลใส่่ใจและต้้องรอบคอบมาก ใกล้้ชิิดเด็็กจึึงไม่่ควรทิ้้ง� เด็็กให้้อยู่่�ในรถเพีียง ยิ่�งขึ้น� เพราะผู้ป้� กครองเชื่�อใจและคิิดว่่าตน ลำ�ำ พังั โดยเด็ด็ ขาด ซึ่ง�่ เรื่อ� งนี้้ส� ำ�ำ คัญั มาก และ เลืือกสิ่่�งที่�่ดีีที่�่สุดุ ให้แ้ ก่่บุตุ รหลานแล้้ว อีีกทั้้ง� ไม่ค่ วรมองข้้าม ผู้ป้� กครองเองต้้องจ่่ายค่่าบริิการรับั ส่่งแก่่รถ ตู้เ้� อกชนรายนี้้ด� ้้วย สุดุ ท้้ายผู้้ป� กครองทำ�ำ ได้้ การติิดอยู่�่ในรถ 13 เพียี งแจ้้งความดำ�ำ เนินิ คดีกี ับั ผู้ม้� ีสี ่ว่ นเกี่�ยวข้้อง เท่า่ นั้้น� ซึ่ง�่ ชีีวิติ เด็ก็ ที่�่สููญเสีียไปตัวั ครููเองก็็ไม่่ สามารถรับั ผิิดชอบได้้ ดังั นั้้น� จึึงจำ�ำ เป็็นต้้อง ตอกย้ำ��ำ เพื่่�อไม่ใ่ ห้เ้ กิิดเหตุกุ ารณ์ล์ ักั ษณะนี้้อ� ีีก ไม่เ่ พีียงครููพี่่�เลี้้ย� งหรือื ผู้ม้� ีีส่ว่ นเกี่�ยวข้้อง กับั เด็ก็ เท่า่ นั้้น� แต่บ่ างข่า่ วก็็เสนอเหตุกุ ารณ์์ ที่�่ผู้ป้� กครองชะล่า่ ใจเสียี เอง เพราะคิดิ ว่า่ ไม่่ น่า่ เกิิดเหตุกุ ารณ์ไ์ ม่ค่ าดฝัันขึ้น� หรือื คิดิ ว่่าใช้้ เวลาเพียี งไม่น่ านเพื่่อ� ทำ�ำ ธุรุ ะ จึึงปล่อ่ ยให้เ้ ด็ก็

ข้้อเพคื่อ่�วปร้้อปงฏิกบิ ััันตั ิิ 1. นับั จำ�ำ นวนเด็ก็ ก่่อนขึ้้น� และลงจากรถทุกุ ครั้ง� ในกรณีีที่�่ครููพี่่�เลี้้ย� งและผู้้�ที่�่อยู่่�ใกล้้ชิิดที่�่ต้้อง ดููแลเด็็กเป็็นกลุ่�มหรืือจำ�ำ นวนมาก ๆ ต้้องทำ�ำ ทันั ทีีทั้้ง� ก่่อนขึ้น� รถและหลังั ลงจากรถแล้้ว คืือครููผู้ด้� ููแลเด็ก็ ควร นัับจำ�ำ นวนเด็็กโดยการเช็็กชื่�อละคนอีีกทั้้ง� จำ�ำ เป็็นต้้อง เห็น็ หน้้าหรือื ได้้ยินิ เสียี งตอบรับั ของเด็ก็ 2. หลังั จอดรถทุกุ ครั้ง� ผู้ป้� กครองไม่่ควรชะล่่าใจ หรืืออาจทำ�ำ ตามความเคยชิินด้้วยการทิ้้ง� เด็็กไว้้เพีียง ลำ�ำ พังั ซึ่ง�่ ผู้ป้� กครองควรตระหนักั อยู่่�เสมอว่า่ ไม่ค่ วรทำ�ำ พฤติิกรรมดังั กล่่าว เพราะความซุุกซนและไร้้เดีียงสา ของเด็ก็ อาจจะทำ�ำ ให้ก้ ดปุ่�มเล่น่ หรือื ทำ�ำ ระบบต่า่ ง ๆ ในรถ ขัดั ข้้องจนอาจเกิิดเหตุกุ ารณ์ท์ ี่�่นำ�ำ ไปสู่�อันั ตรายแก่่บุตุ ร หลาน 3. มองสอดส่่องและตรวจตราจนแน่่ใจว่่าไม่่มีีเด็ก็ อยู่่ใ� นรถแล้้ว มองสอดส่อ่ งและตรวจตราให้้ทั่�วรถก่อ่ นล็อ็ กประตูู และที่ส�่ ำ�ำ คัญั ห้า้ มมองข้้ามเด็ก็ ที่น�่ อน หลับั โดยเด็็ดขาด โดยให้ต้ รวจตราที่�่เบาะรถทุกุ ที่�่นั่่�งจนแน่่ใจว่่าไม่่มีีเด็็กอยู่่�ในรถแล้้ว นี่่�คืือวิิธีี ที่จ�่ ะทำ�ำ ให้้คุณุ พ่อ่ คุณุ แม่ห่ รือื คุณุ ครููมั่่�นใจว่า่ ลููกของคุณุ หรือื เด็ก็ ทุกุ คนลงจากรถเที่เ�่ รียี บร้้อยแล้้ว 4. สอบถามครููพี่เ�่ ลี้้ย� งหรืือคนขัับรถโรงเรีียนว่่าบุุตรหลานถึงึ ที่ห่� มายแน่่นอนแล้้ว สำ�ำ หรับั คำ�ำ แนะนำ�ำ นี้้พ� ่่อแม่่ และผู้ป้� กครองสามารถนำ�ำ ไปใช้้ได้้ทันั ทีีเพื่่�อความสบายใจ และเป็็นการเพิ่่ม� ความปลอดภัยั ให้้บุตุ รหลานได้้อย่า่ งดีี ในกรณีที ี่บ�่ ุตุ รหลานต้้องโดยสารรถโรงเรียี น หรือื รถของบุคุ คลอื่�น โดยพ่อ่ แม่ค่ วรโทรสอบถามครููพี่่�เลี้้ย� งหรือื คนขับั รถทุกุ ครั้้ง� เพื่่�อให้แ้ น่ใ่ จว่า่ บุตุ รหลานถึึงที่�่หมายแล้้วอย่า่ งปลอดภัยั 5. ย้ำ��ำ เตืือนเด็ก็ ให้้รู้�จักั ช่่วยตนเองหากอยู่่�ในอัันตราย ผู้ป้� กครองต้้องสอนและพููดย้ำ��ำ กับั เด็ก็ เสมอว่า่ เขาต้้องลงจากรถพร้้อมกับั ผู้ป้� กครอง แต่่ หากเกิดิ ความผิดิ พลาดแล้้วเด็ก็ ต้้องติดิ อยู่่�ในรถ แนะนำ�ำ และย้ำ��ำ เตือื นพวกเขาว่า่ เมื่่อ� เกิดิ เหตุกุ ารณ์์ ดังั กล่า่ ว ควรร้้องขอความช่ว่ ยเหลืือหรือื ใช้้วิธิ ีีที่�่ผู้ป้� กครองหรือื ครููเคยสอนไว้้ 14 สคู่่ำ��มหืือครรูับูพีเ่ด่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุดุ รู้้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

การช่่วยเหลืือเด็็กที่ �ติิดในรถ การช่่วยเหลืือเด็ก็ ที่ต่� ิดิ อยู่่ใ� นรถ การทำ�ำ CPR โดยทางสถาบันั การ แพทย์ฉ์ ุุกเฉิินแห่่งชาติิ (สพฉ.) 1. ตั้้ง� สติิ นอนราบกัับพื้้น� ราบแข็็งใน หากมีสี ติจิ ะนึึกและเรียี บเรียี งขั้น� ตอนช่ว่ ยเหลือื บริิเวณที่�่มีีอากาศถ่่ายเทได้้สะดวก ได้้อย่า่ งว่อ่ งไว ได้้ทันั ท่ว่ งทีที ันั ทีี เมื่่อ� เห็น็ เหตุกุ ารณ์ต์ รง แล้้วจึึงวางสัันมืือข้้างหนึ่�่งไว้้ตรง หน้้าแล้้ว ให้พ้ ยายามสัังเกตว่่าอาการของเด็็กและ กึ่�่งกลางหน้้าอกในระดัับเดีียวกัับ สภาพร่า่ งกายเป็็นอย่า่ งไร พร้้อมทั้้ง� รีบี โทรศัพั ท์แ์ จ้้งเหตุุ แนวราวนม แล้้วใช้้มือื อีกี ข้้างหนึ่ง�่ วาง ที่ส�่ ายด่ว่ นทีมี แพทย์ก์ู้ช้� ีพี 1669 ทันั ทีี และหากมีชี ่อ่ งทาง บนหน้้าผากของเด็ก็ พยายามให้เ้ ด็ก็ ติดิ ต่อ่ กับั เจ้้าของรถได้้ควรรีบี ติิดต่อ่ ทันั ทีี หงายหน้้าขึ้น� เพื่่อ� เปิิดทางเดินิ หายใจ 2. ช่่วยเหลืือโดยการทุบุ กระจกรถ จากนั้้น� จึึงทำ�ำ CPR โดยการ ในกรณีีที่�่ไม่ม่ ีีกุญุ แจรถ วิิธีีช่ว่ ยเหลืือที่�่รวดเร็ว็ กดหน้้าอก 30 ครั้้ง� ลักั ษณะการกด ที่ส�่ ุดุ คือื การรีบี ทุบุ กระจกรถให้แ้ ตก เพื่่อ� นำ�ำ ตัวั เด็ก็ ออกมา ให้้ลึกลงไปประมาณ 1/3 ของความ จากรถยนต์์ แต่ต่ ้้องคำ�ำ นึึงถึึงความปลอดภัยั ของตัวั เด็ก็ หนาของหน้้าอก การกดแต่่ละครั้้ง� ด้้วยเช่น่ กันั ดังั นั้้น� หากจะทุบุ กระจกควรกะระยะเพื่่�อ ต้้องต่อ่ เนื่่อ� ง อัตั ราเร็ว็ ประมาณ 100 -120 ป้้องกันั ไม่ใ่ ห้เ้ ศษกระจกกระเด็น็ ไปถููกตัวั เด็ก็ โดยอาจ ครั้้ง� ต่อ่ นาทีี สลับั กับั การช่ว่ ยหายใจ ทุบุ ด้้านที่�่อยู่่�ห่า่ งจากตัวั เด็ก็ ให้ม้ ากที่�่สุดุ ซึ่ง�่ การกดหน้้าผาก เงยคาง 3. ช่่วยเหลืือโดยการใช้้ลวดสอดเข้้าในรถ บีีบจมููก ประกบปากให้้สนิิทแล้้วเป่่า หากประเมิินสถานการณ์แ์ ล้้วว่่าเด็็กไม่่ได้้ตก ลมเข้้าไป 2 ครั้้ง� เป็็นวิธิ ีกี ารช่ว่ ยหายใจ อยู่่�ในอาการที่�่รุุนแรง ให้ใ้ ช้้วิิธีีหาลวดมาสอดตรงช่่อง นั่่�นเอง โดยให้้ทำ�ำ สลับั กันั เช่น่ นี้้� จนครบ ประตููหรือื บริเิ วณที่�่มีีกระจกเปิิดแง้้มไว้้ เพื่่�อให้้ยืืนมืือ 5 รอบ หรือื นานประมาณ 2 นาทีี สอดเข้้าไปเพื่่�อเปิิดล็อ็ กประตููได้้ เพราะการทุบุ กระจก แล้้วจึึงประเมิินซ้ำ��ำ ทุกุ ๆ 5 รอบหรือื 2 อาจทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ อาจได้้รับั อันั ตราย หรือื รถยนต์อ์ าจได้้รับั นาทีี ว่า่ เด็ก็ กลับั มาหายใจได้้เองหรือื ความเสีียหาย ไม่่ หรืือถ้้าเด็็กยังั ไม่่ฟื้ �นให้้ทำ�ำ ต่่อไป 4. ช่่วยปฐมพยาบาลเบื้้อ� งต้้น เรื่�อย ๆ อย่่าหยุดุ จนกว่่าทีีมกู้ช้� ีีพจะ เมื่่�อนำ�ำ ตััวเด็็กออกมาจากรถยนต์ไ์ ด้้สำ�ำ เร็็จ มาถึึงและให้้ความช่ว่ ยเหลืือแทน แล้้ว หากเด็็กหมดสติิจำ�ำ เป็็นต้้องรีีบปฐมพยาบาล ด้้วยการทำ�ำ CPR ซึ่�่งก่่อนทำ�ำ ก็็ให้้ขอความร่่วมมืือ คนรอบข้้างด้้วยว่า่ อย่า่ ยืืนมุงุ ดููเด็ก็ ใกล้้ ๆ เพราะจะ ทำ�ำ ให้้อากาศถ่่ายเทไม่ส่ ะดวก หลังั จากนั้้น� ให้้ค่อ่ ย ๆ คลายเสื้้อ� ผ้้าให้้หลวม ๆ เพื่่อ� ให้เ้ ด็ก็ หายใจได้้สะดวกขึ้น� การติิดอยู่�่ในรถ 15

บีีบแตร วิธิ ีีช่่วยเหลืือ เมื่่�อเกิิดเหตุุการณ์์ที่�่ต้้องติิด ตนเองเมื่อ�่ ติดิ ในรถ อยู่่�ในรถยนต์จ์ ำ�ำ เป็็นต้้องขอความช่ว่ ยเหลือื จากคนที่�่อยู่่�ภายนอก โดยให้้บีีบแตร จนกว่า่ จะมีีคนได้้ยิินและมาช่ว่ ย โทรขอความช่่วยเหลืือ การติิดในรถเป็็นเหตุกุ ารณ์ท์ ี่�่ไม่่มีี หากเป็็นเด็ก็ ที่�่พููดสื่่�อสารรู้เ� รื่อ� ง ใครอยากให้้เกิิด แต่่ขึ้ น� ชื่�อว่่าอุุบััติิเหตุุ และใช้้โทรศัพั ท์เ์ ป็็นอยู่่�แล้้ว ก็็สามารถ ย่อ่ มเกิิดขึ้น� ได้้ทุกุ เมื่่�อ ดังั นั้้น� ไม่ว่ ่า่ อนาคต โทรหาเบอร์พ์ ่่อแม่่ผู้ป้� กครองได้้ในทันั ทีี เหตุจุ ะเกิิดขึ้น� หรือื ไม่่ การเรียี นรู้� ป้้องกันั โดยจะถููกตั้้ง� ค่า่ ไว้้แล้้ว เช่น่ กดเลขหนึ่ง�่ และรู้จ� ักั แก้้ปััญหาเฉพาะหน้้าจะทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ ค้้างไว้้จะโทรออกเบอร์พ์ ่อ่ หรือื แม่ท่ ันั ทีี ได้้รัับความปลอดภััยหรืือหากป้้องกััน ปลดล็็อกประตููหรืือเด็็กปฐมวััยทุุบ อย่า่ งดีที ี่ส�่ ุดุ คือื ไม่เ่ กิดิ ขึ้น� เลย ส่ว่ นผู้ป้� กครอง กระจกรถยนต์เ์ อง ครูู หรือื ผู้ด้� ููแลเด็ก็ ก็ค็ วรตระหนักั ถึึงการดููแล เมื่่�อเกิิดเหตุกุ ารณ์ท์ ี่�่ต้้องติิดอยู่่� เด็็กอย่่างใส่่ใจและรอบคอบ เพื่่�อไม่่ให้้ ในรถ หรืือคู่่�มืือเกี่�ยวกัับเด็็กปฐมวัยั ก็็ เ กิิ ด เ หตุุ ก า ร ณ์์ ต า ม ที่�่ ก ล่่ า ว ม า ข้้า ง ต้้น จะปลดล็อ็ กประตููได้้เอง เนื่่�องจากรู้ว� ิิธีี เพราะหากเหตุกุ ารณ์ท์ ี่�เ่ กิดิ ขึ้น� แม้้ผู้ป้� กครอง ใช้้อยู่่�แล้้วหรืือผู้ป้� กครองเคยสอนวิิธีีใช้้ หรือื ครููพี่่�เลี้้ย� งจะไม่ไ่ ด้้ตั้้ง� ใจก็็ตามท่า่ นอาจ ให้แ้ ล้้ว ส่ว่ นการทุบุ กระจกรถด้้วยตัวั เอง ได้้รับั บทลงโทษตามกฎหมาย เนื่่�องจาก ต้้อ ง มั่่� น ใ จ แ ล้้ว ว่่ า มีี ค้้อ น นิิ ร ภััย หรืื อ ถืือว่า่ เป็็นผู้ก้� ระทำ�ำ โดยประมาท อุปุ กรณ์อ์ื่�น ๆ รวมถึึงใช้้เป็็นจริงิ ๆ แต่่ ขอย้ำ��ำ ว่่ากรณีีนี้้�ต้้องใช้้เมื่่�อเกิิดเหตุุ ฉุกุ เฉิินเท่า่ นั้้น� ไม่ค่ วรทำ�ำ เล่น่ เด็ด็ ขาด 16 สคู่่ำ��มหืือครรูับูพีเ่ด่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุดุ รู้้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

กดููฎแลหใมกาลย้้ชทิีดิ่เ่� กเีด่ย�่็ก็ วข้้องกัับผู้้�ที่�่ การติิดอยู่�่ในรถ 17 ผู้ท้� ี่�่ดููแลใกล้้ชิิดเด็็กควรทำ�ำ ความเข้้าใจเรื่�องกฎหมายจากกรณีี ตัวั อย่า่ งที่�่จากข่า่ ว หากครููผู้ด้� ููแลทำ�ำ ให้เ้ ด็ก็ เสียี ชีีวิติ จะเข้้าข่า่ ยความผิิด ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 291 ที่�่ระบุไุ ว้้ว่า่ ผู้ใ้� ดกระทำ�ำ โดย ประมาท และการกระทำ�ำ นั้้น� เป็็นเหตุใุ ห้ผ้ ู้อ้�ื่�นถึึงแก่่ความตาย ต้้องระวาง โทษจำ�ำ คุกุ ไม่เ่ กิิน 10 ปีี และปรับั ไม่เ่ กิินสองแสนบาท โดยใครก็็ตามที่�่ กระทำ�ำ ความผิดิ นอกจากจะต้้องรับั โทษทางอาญาแล้้ว ผู้ก้� ระทำ�ำ ความผิดิ ยังั ต้้องรับั ผิิดชอบในส่ว่ นของค่า่ เสียี หาย หรือื ค่า่ สินิ ไหมทดแทนด้้วย ทั้้ง� นี้้ผ� ู้เ้� ป็็นคุณุ พ่่อคุณุ แม่่เด็็กที่�่ชอบด้้วยด้้วยกฎหมาย มีีสิิทธิ์์� เรีียกร้้องค่่าเสีียหายหรืือค่่าสิินไหมทดแทนจากผู้้�ที่�่กระทำ�ำ การโดย ประมาทเป็็นเหตุใุ ห้้บุตุ รถึึงแก่ค่ วามตายได้้ ส่ว่ นจะเป็็นเงินิ จำ�ำ นวนเท่า่ ไร นั้้น� ทางศาลจะวินิ ิจิ ฉัยั ตามควรแก่พ่ ฤติกิ ารณ์แ์ ละความร้้ายแรงแห่ง่ ละเมิดิ ตามประมวลกฎหมายแพ่ง่ และพาณิชิ ย์์ เรื่อ� งค่า่ สินิ ไหมทดแทน เพื่่อ� ละเมิดิ ตามมาตรา 438 ถึึงมาตรา 448 อย่า่ งไรก็็ดีี ในกรณีีที่�่พนักั งานอัยั การเป็็นโจทก์ย์ื่�นฟ้้องจำ�ำ เลย ในข้้อหาประมาทเป็็นเหตุใุ ห้ผ้ ู้อ้�ื่�นถึึงแก่่ความตาย ผู้เ้� ป็็นคุณุ พ่อ่ คุณุ แม่่ โดยชอบด้้วยกฎหมายสามารถยื่�นคำ�ำ ร้้องขอให้้จำ�ำ เลยชดใช้้ค่า่ เสีียหาย เข้้าไปในคดีีอาญาได้้ โดยไม่่จำ�ำ เป็็นต้้องยื่�นฟ้้องเป็็นคดีีใหม่่ และไม่่ ต้้องชำ�ำ ระค่า่ ธรรมเนีียมศาลอีีกด้้วย ตามประมวลกฎหมายวิิธีีพิิจารณาความอาญา มาตรา 44/1 ในคดีีที่�่พนักั งานอัยั การเป็็นโจทก์์ ถ้้าผู้เ้� สีียหายมีีสิิทธิ์์�ที่�่จะเรีียกเอาค่่า สินิ ไหมทดแทนเพราะเหตุไุ ด้้รับั อันั ตรายแก่่ชีีวิิต ร่า่ งกาย จิิตใจ หรือื ได้้ รับั ความเสื่่�อมเสีียต่่อเสรีีภาพในร่า่ งกายชื่�อเสีียง หรืือได้้รับั ความเสีีย หายในทางทรัพั ย์ส์ ิินอัันเนื่่�องมาจากการกระทำ�ำ ความผิิดของจำ�ำ เลย ผู้เ้� สีียหายจะยื่�นคำ�ำ ร้้องต่่อศาลที่�่พิิจารณาคดีีอาญาขอให้้บังั คับั จำ�ำ เลย ให้้ค่า่ สินิ ไหมทดแทนแก่่ตนก็็ได้้ ดังั นั้้น� หากคุณุ พ่่อคุณุ แม่่ของเด็็กที่�่เสีียชีีวิิตจัดั หาทนายไปยื่�น ฟ้้องแพ่ง่ เอง ผู้เ้� ป็็นโจทก์ใ์ นคดีีแพ่ง่ จะต้้องชำ�ำ ระค่า่ ขึ้น� ศาลอัตั ราร้้อยละ สองของทุนุ ทรัพั ย์ท์ ี่�่ฟ้้องคดีี แต่่หากยื่�นคำ�ำ ร้้องเข้้าไปในคดีีอาญา ซึ่�ง่ มีี พนักั งานอัยั การเป็็นโจทก์์ กรณีีนี้้ไ� ม่ต่ ้้องเสียี ค่า่ ขึ้น� ศาลแต่อ่ ย่า่ งใด

ข้อแนะนำ� และแนวทางการป้ องกัน สาเหตกุ ารติดอยู่ในรถ ผู้ป้� กครอง สถานศึึกษา ตัวั เด็ก็ เอง คครููนพี่ข่ั�เบัลี้้รย� ถงหรือื ผู้ป้� กครอง -ไม่ป่ ล่อ่ ยให้เ้ ด็ก็ อยู่่�ห่า่ ง -ตรวจตราดููให้้ทั่�วรถ จากสายตา -ไม่ค่ วรบกพร่อ่ งในหน้้าที่�่ - สนับั สนุนุ ให้เ้ ด็ก็ กล้้า ลองคิดิ ลองทำ�ำ การติิดอยู่ �ในรถ LOCK เวดิธ็กีปหฏาิบกตั ติติดนอสยำ� ู่ใหนรรับถ LOCK ช่วยด้วย! ผลกระทบของการท่ี ไม่่กล้้าแสดงออก กลััวคนรอบข้้าง เด็กติดอยู่ในรถ กลััว ไม่่กล้้าอยู่่�คนเดีียว วิติ กกัังวล เครีียด Heat Stroke ช่่วยเหลืือตัวั เองไม่่ได้้ 18 คสู่่ำ��มหืือครรูับูพีเ่ด่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุดุ รู้้�ทัันสถานการณ์์สร้้างความปลอดภััย

แผนการจััดประสบการณ์์ เรื่่�องที่�่ 1 สำ�ำ หรัับครููพี่เ�่ ลี้้ย� ง “การติดิ อยู่่�ในรถ” สาระการเรีียนรู้� กิจิ กรรมการเรีียนรู้� แหล่่สงื่เอ่� รีี/ยนรู้� การวััดและ วััตถุุประสงค์์ สาระที่ค่� วรเรีียนรู้� ปรสะำส�ำ คบััญการณ์์ ประเมินิ ผล 1. เด็ก็ - เมื่่�อเด็ก็ เผชิิญ การช่ว่ ยเหลือื ขั้้น� นำ�ำ 1. สื่่�อนิิทาน สังั เกตจาก สามารถตอบ เหตุกุ ารณ์ต์ ิดิ อยู่่� ตนเองใน เด็ก็ และครููสนทนาเกี่�ยวกับั เรื่อ� ง “การติดิ 1. เด็ก็ ตอบ คำ�ำ ถามจาก ในรถ เด็ก็ สามารถ สถานการณ์์ การเดินิ ทางมาโรงเรียี น โดยใช้้ อยู่่�ในรถ” คำ�ำ ถามถููกต้้อง เนื้้อ� เรื่อ� งได้้ ดููแลช่ว่ ยเหลืือ ฉุกุ เฉิิน คำ�ำ ถาม 2. เด็ก็ บอกและ 1. เด็ก็ ๆ เดินิ ทางมาโรงเรียี น แสดงวิธิ ีีการ ตนเองได้้ดังั นี้้� อย่า่ งไร 2. สมุดุ บันั ทึึก ช่ว่ ยเหลือื 2. เด็ก็ บอก การสังั เกต ตนเองได้้ วิิธีีช่ว่ ยเหลือื 1.ตั้้ง� สติไิ ม่ร่ ้้องไห้้ 2. ใครเป็็นผู้ม้� าส่ง่ พฤติกิ รรมเด็ก็ ตนเองเมื่่�อ 3. เด็ก็ ๆ คนใดนั่่�งรถโรงเรียี นบ้้าง ติดิ อยู่่�ในรถ 2.ปีีนไปที่น�่ ั่่�งคนขับั 4. ใครเคยนั่่�งรถตู้ข้� องโรงเรียี น ไปทัศั นศึึกษาบ้้าง 3.บีบี แตรไปเรื่อ� ยๆ ขั้้น� สอน จนกว่า่ จะมีีคน 1. สร้้างข้้อตกลงเกี่�ยวกับั การ ได้้ยิิน ดููนิิทาน เรื่อ� ง “การติดิ ในรถ” 2. เปิิดนิิทาน เรื่อ� ง “การติดิ 4.กดไฟฉุกุ เฉิิน ในรถ” ให้เ้ ด็ก็ ดูู เพื่่�อส่ง่ สัญั ญาณ 3. เมื่่�อดููจบ ตั้้ง� คำ�ำ ถามและ สนทนาพููดคุยุ กับั เด็ก็ ถึึงเนื้้อ� เรื่อ� ง 5.พยายามหาทาง ในนิิทาน และพููดคุยุ เชื่�อมโยงกับั เปิิดประตูู เหตุกุ ารณ์ใ์ นชีีวิิตประจำ�ำ วันั ที่�่อาจ พบกับั เหตุกุ ารณ์ด์ ังั กล่า่ ว ขั้้น� สรุุป ครููพาเด็ก็ ๆ ไปทำ�ำ กิิจกรรม บทบาทสมมติเิ หตุกุ ารณ์ต์ ิดิ ในรถ โดยครููจำ�ำ ลองเหตุกุ ารณ์ข์ึ้น� และ ให้เ้ ด็ก็ ๆ ขึ้น� บนรถเพื่่�อแสดงวิิธีี การช่ว่ ยเหลือื ตนเองเมื่่�อพบ เหตุกุ ารณ์ต์ ิดิ ในรถตามขั้น� ตอนที่�่ ศึึกษาจากนิิทาน จากนั้้น� ครููสรุุป เหตุกุ ารณ์แ์ ละวิธิ ีีช่ว่ ยเหลือื ตนเองเมื่่�อพบเหตุกุ ารณ์ด์ ังั กล่า่ ว อีีกครั้้ง� การสะท้้อนหลัังการสอน การติิดอยู่�่ในรถ 19

ผู้้�ปกคู่่ค�มืรอื อสำง�ำ หรัับ ผู้้�ปกครองสามารถนำ�ำ แผนการจััดประสบการณ์์สำ�ำ หรัับครููพี่่�เลี้้ย� ง มาปรัับใช้้ได้้เช่่นเดีียวกััน หรืือสามารถนำ�ำ สื่่�อชุุด รู้ท� ัันสถานการณ์์สร้้าง ความปลอดภัยั สำ�ำ หรับั เด็ก็ ปฐมวัยั ซึ่ง�่ ประกอบด้้วย เนื้้อ� หา 9 เรื่อ� ง คืือ 1. การติดิ อยู่่�ในรถ 2. การจมน้ำ��ำ 3. การถููกล่อ่ ลวง 4. การถููกล่ว่ งละเมิิดทางเพศ 5. การดููแลผู้ป้� ่่วยในบ้้าน 6. เบอร์โ์ ทรฉุกุ เฉิิน 7. การพลัดั หลง 8. อุบุ ัตั ิเิ หตุใุ นบ้้าน 9. ไฟฟ้้า เมื่่อ� ให้เ้ ด็ก็ ๆ ดูู สื่่อ� แอนิเิ มชันั เรื่อ� ง การติดิ อยู่่�ในรถแล้้วผู้ป้� กครอง ควรมีกี ารสนทนาและสร้้างสถานการณ์จ์ ำ�ำ ลองในเรื่อ� งต่า่ ง ๆ ขึ้น� เพื่่อ� สอน และทบทวนความรู้ใ� ห้แ้ ก่เ่ ด็ก็ โดยการยกตัวั อย่า่ งง่า่ ย ๆ และเด็ก็ สามารถ นำ�ำ ความรู้ม� าใช้้ในสถานการณ์จ์ ริงิ ที่อ�่ าจเกิดิ ขึ้น� กับั เด็ก็ ได้้ เพื่่อ� สื่่อ� ให้เ้ ด็ก็ เข้้าใจ 1กในารรถติด เรื่่�องการติดิ อยู่่ใ� นรถ ผู้ป้� กครองพาเด็ก็ ๆ ไปทำ�ำ กิจิ กรรมบทบาทสมมติเิ หตุกุ ารณ์์ ติดิ อยู่่�ในรถ โดยผู้ป้� กครองจำ�ำ ลองเหตุกุ ารณ์ข์ึ้น� และให้เ้ ด็ก็ ๆ ขึ้น� บนรถเพื่่อ� แสดงวิธิ ีีการช่ว่ ยเหลือื ตนเองเมื่่อ� พบเหตุกุ ารณ์ต์ ิดิ อยู่่�ใน รถตามขั้น� ตอน จากนั้้น� ผู้ป้� กครองสรุุปเหตุกุ ารณ์แ์ ละวิิธีีช่ว่ ยเหลือื ตนเองเมื่่�อพบเหตุกุ ารณ์ด์ ังั กล่า่ ว 1.1 ตั้้ง� สติไิ ม่ร่ ้้องไห้้ 1.3 บีบี แตรไปเรื่อ� ย ๆ จนกว่า่ จะมีคี นได้้ยินิ 1.2 ปีีนไปที่�่นั่่�งคนขับั 1.4 กดไฟฉุกุ เฉิินเพื่่�อส่ง่ สัญั ญาณ 20 สคู่่ำ��มหืือครรูับูพีเ่ด่�เ็กลี้้ปย� ฐงแมลวะัยผู้ป้� กครอง ชุดุ รู้้�ทัันสถานการณ์์สร้้างควา มปลอดภััย 1.5 พยายามหาทางเปิิดประตูู